N°. 2ó 1914
Zaterdag 21 Februari
1018te jaargan
X-
De Dubbelganger.
Bij dit no, behoort een
Het zwaartepunt
verplaatst.
se FEUILLETON.
GOESCHE
Oe uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen,
Prfls per kwartaal, In Goes f 0,7S, bulten Goes, franco f l,IS.
Afzonderlijke nommers ffi cent,
inzending van advertenties op Maandag en Woensdag
vóór a uren. op VRIJDAG vóór ia uren.
COURANT.
De prjs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et.
Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweiyk- en doodsberichten sn de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regel» 3s 1,— berekend.
Bew|snammers 5 cent.
releioonnunuaer 83. Directeur G. W. vak Babnbvblb, Uitgave va» de Nasml.Venaootstitap „Goesthe Courant". Hoofdredaetenr W. J. C. van Santsn.
i.
De Eerste Kamer sclnjul zich te gaan
voelen in ile gemoedereu der senatoren
is een heftigheid gevaren, welke in
menig opzicht komisch aandoet. Vooral,
als dan de roomsche lieer Van den
Biesen het oogenblik gekomen acht, zijn
filippica's te doen hooren. Hel is,
alsof wij klanken vernemen uit een
heel ver verleden, toen hot verkeer zoo
snel ging, als trekschuit en diligence
zulks gedoogden.
De Eerste Kamer speelt de rol,
welke men in de Tweede Kamer niet
wenschte te spelen die van oppositie
quand-meme. l'ln daarmede is het
zwaarte punl verlegd. Met de intrede
van dr. Kuyper in onzen Senaat is hel
karakter van dii lichaam ganschelijk
veranderd. ij kunnen niet zeggen
in zijn voordeel.
Zoo zal zeer waarschijnlijk het Ka-
binet-Cort van der Linden zijn zwanrsten
strijd in de Eerste Kamer hebben (c
voeren, en de vraag is gewettigd, of
de heeren liet cr al over eens zijn,
welk ministerieel hoofd onder de poli
tieke guillotine vallen zal. De bewinds
lieden, die aan het hoofd staan van
de departementen Oorlog en Marine,
kunnen van hun veiligheid verzekerd
zijn, zoo lang wordt voortgegaan op
den weg, door Minister Colijn betreden
onthouden zij zich van elke hervor
ming onzer defensie in democratische
richting, dan zitten zij den senatoren
niet in den weg.
Neenbedriegen de voorteekenen
niet, dan zal de Eerste Kamer den
heeren Treub eu Bertling den voet
dwars zetten. De heer llegout heeft,
ten aanzien van het ontwerp-ouder
domsrente van Minister Treub, den
raad gegeven, dat de Senaat met de
meeste beslistheid en zonder eenige
aarzeling de wetsvoordracht moet ver
werpen, zoo de Tweede Kamer er haar
goedkeuring aan hecht. En de christe-
lijk-historische senator De Vos van
Steen wijk achtte een verhooging van
de successie-rechten in de rechte lijn
dermate immoreel en in strijd met zijn
opvattingen van ecouomie, (lat hij zijn
stem aan een desbetreffend wetsontwerp
niet zou kunnen geven.
Op twee verschillende punten wordt
dus de aanval gericht.
De uitlating van den lieer Regout
is een ons in ieder opzicht onbegrijpe
lijke. Wij zijn, het is bekend, geen
enthousiaste aanhangers van het stelsel-
Treub met zijn uitsluiting van de be
deelden. Maar het staat in elk geval
verre hoven de ongelukkige wet des
heeren Talma. Drijft nir. Regout de
solidariteit niet bedenkelijk ver, als hij
den lof van totaal mislukte sociale
wetsontwerpen en sociale wetten zingt,
alleenlijk, omdat ze afkomstig zijn van
een rechtsch, dus van een bevriend
Ministerie?
Het is eigenaardig, dat de Eerste
Kamer plotseling zoo veel gevoelt voor
de wetten van den gewezen Minister
Talma, welke zij aanvankelijk heeft
geslikt om, met he.t oog op de. voor
de deur staande algeineeue verkiezingen,
geen roet in het eten Ie gooien. De
vraag is gewettigd, of zij haar goed
keuring aan liet staals-socialisme des
heeren Taluiu zou hebben gehecht,
indien zij geweien bad, dal juist, die
algeinecnc verkiezingen in de politieke
constellatie een radicale verandering
zouden aanbrengen.
Want, in trouwe, wat is nu liet
mooie toch in den arbeid van den
lieer Talma
Hij wilde lief Nederlandsche volk
een ziekte-verzekering opdringen, waar
uit de geneeskundige behandeling als
een i/iia)if,Ué nêgligeable werd ge
schakeld. Hij besefte niet, dal het niet
voldoende is, den arbeider in tijden
van ziekte een gedeelte van zijn loon
te gavandeereu, doch dat daarnaa-l
moet worden gevorderd, dat de onge
schiktheid lol werken zoo korl mogelijk
dure, (en einde den arbeider in slaat
te stellen, zoo spoedig als bet kan,
voor zijn gezin wederom bet volle looii
te verdienen. Daartoe is de geneeskun
dige behandeling, door Talma niet in
zijn wet opgenomen, een onmisbare
factor.
Maar moeten wij dan soms zijn in
validiteitswet als een stuk goede, ge-
zoude sociale wetgeving wijzen
Wij denken er niet aan en wij
hebben ons juist over het. optreden van
Minister Treub verheugd, omdat bij,
naar onze overtuiging, de man is, die
in de sociale wetten, zooals zij daar
voor ons liggen, de noodige verbeterin
gen zal kunnen aanbrengen. Wat wij
thans zien afspelen met het kleine
stukje Staatspensioen, is reden genoeg,
om de sociale wetgeving van den heer
Talma zoo scherp mogelijk te veroor-
deelen. Honderden gaan naar hel post
kantoor, om hun twee guldenjweke-
j lijksohe rente te balen, van welk bedrag
zij waarlijk niet de allerminste behoefte
Lena was ai aan bet station, toen
Louwers er aan kwam. Za kwam hem
tegemoet met stralende oogen en reikte
hem eon hand, die netjes geganteerd
was. Haar voorkomen was na een
ganseh ander dan dat van den vorigec
dag. Ze had een blos op de wangen
van opwinding, en dat maakte haar
bekoorlijker,
,Ik heb wei gedacht," zei ze, na de
begroeting, „dat u me te voel gaf
gisteren. „Ik heb nog meer dan zestien
gulden over. Straks zal ik ze a terug
geven".
„Neen, laat dat maar. Js zult heusch
nog genoeg noodig hebben, Lena
Maar je z'et er werkelijk sIb een
dame uit. Ik maak je myn compliment".
Ze bloosde.
„Ik heb twea kaartjes eerste klas
genomen," zei Louwers. „Dan hebben
we de meeste kans, geen medepassa
giers te krijgen en kunnen we rustig
praten. Kom, laten we inBtappon. Met
een paar minuten vertrekt do trein".
Zo hadden oen leego coupé gevon
den, geiyk Louwers verwacht had.
„Ik gevoel me wel wat verlegen,
zoo deitig te reizen," glimlachte Lena.
Toen vervolgde ze ernstiger„Ik heb
u gisteravond gazagd, dat Ik geen
woorden kan vinden, om u to zeggen,
hoe dankbaar ik u ben. Dat meen ik
Maar één ding toch begrijp Ik niet."
„En dat is
„Waarom u dat alles voor me doet.
Ik ben toch een wild vreemde voor n."
„Kijk eens Ik heb André van Haegen
doorn goed gekend Louwers begreep,
dat hy tot een leugentje om bestwil
zijn toevlucht nemen moest. „We
hebben elkander toevallig op het
strand to Oaten de ontmoet en beiden
stonden we plotseling verbluft stil,
toen wij daar Ineens een dubbelganger
voor ons zagen. We maakten kennis
en brachten een paar aangename
dagen door, alleen viel het op,
dat hg kolossaal veel dronk. Saroen
gingen we naar Amsterdam terug en
daar werd de kennismaking voortge
zet."
„Was dat voor ons trouwen
„Ja, want het Is ongeveer negen
jaar geleden."
„Maar toen had-ie geen baard,
zooals n nu."
„Ik ook niet. Op een goeien dag
kwam hi) by mg en vertelde, dat-Ie
zijn baard Het staan. Om de frappante
gelJkenH tuseeheu ons belden te be
waren, hield hfi niet op, of ik zou het
ook doen. Ik- stemdo toe. Zoo bleven
we de tweeling broers."
„Eu heeft hij u alles verteld?"
„Ja, maar eerst na het automobiel-
ongeluk. Hy was meestal buiten ken
nis en sprak heel verward HU dealde
me mede, getronwd te zyn en wees
me de plaats, waar ik de skie vinden
kon. Ook vernam ik, waar zjn kind
was. Maar toen hy wilde beginnen
over jou, Lena, en hfl me vertelde,
dat-ie je op zü"n buitenplaats gevangen
hield, kreeg hy een nieuwe bloed
ipuwing en bleef er In. Alleen kan
ik je zeggen, dat ie wel berouw op
hebben honderden behoeftige ouden-
vnn-dagen blijven van de uitkeering
versloken, hoewel ze voor hen een
uitkomst wezen zou. Moet dit soms
een proeve zijn van„christelijke" wet
geving Dan hebben wij er eens en
voor altoos genoeg van
Ergerlijk onrechtv .afdig is de wet-
Talma. En wanneer de heer Regout liet
hart. op de rechte plaats droeg; wan
neer hij eens kennis nam met het
schrijnend leed, dut door zoo velen
wordt gedragen, wier eenige misdaad
bel is, oud Ie zijn en daarbij arm te
wezen, hij zou zich wel tweemaal
bedacht hebben, zijn mede-leden van dc
Eerste Kamer den raad te geven, het
oul werp ouderdomsrente van den heer
Trenb „met de meesle beslistheid en
zonder eenige aarzeling" te verwerpen.
De heer De Vos van Sfeenwijk
wensclit liet oppositie geschut op iets
anders gericht te zien op de financi-
eelo plannen van Minister Bertling.
Daarmede is niet gezegd dit zij
terloops opgemerkt dat hel ontwerp-
Treub de sympathie van dezen Overijsel-
schett senator wegdraagt. Integendeel.
Maar waar wij dit punl in verband inet
de uitlating van mr. Itegont boven
reeds besproken hebben, willen wij den
heer De Vos van Steenwijk even volgen
in zijn financieels beschouwingen,
waaruit ons onmiddellijk reeds dc muffe
lucht tegemoet slaat.
Hij veizet zich tegen een vei-hooging
van de successie-rechten in de. rechte
lijn, zal aan een dergelijk „immoreel"
en in strijd met zijn opvattingen van
economie zijnd voorstel nimmer zijn
stem geven. Er zijn nog van die uien-
schen baron I),-. Vos van Steenwijk
bewijst bet die met bun ideeën in
de middeleeuwen leven de burgers, de
kleinen moeten worden aangepakt, zoo
dikwerf er belastingen dienen opge
bracht de groeten moet men in het
bezit laten van hun rijkdommen en
men inag er zelfs inot den vinger niet
naar wijzen.
Gelukkig voor ons zijn die tijden
voorbij.
Buitenland,
De poaltle van Pruisen in het
Dultsohe Rijk.
Van den tegenwoordige^ Rijkskan
selier in DnitBchland wordt verwacht,
dat hy het iedereen naar den zin zal
maken. Hy moet conservatief kunnen
z^n als de meest conservatieve
Prnisischen jonker en aan de andere
zijde een man, die do belangen van
de steeds groeiende democratische
Ryksdaggroep naar eer en geweten
zal voorstaan on verdedigen.
zyn sterfbed had over wat hy heeft
gedaan. Je kind zal ryk zyn, Lena.
Het bezit minstens een zostlg duizend
gulden."
„O 1" riep zy uit. „Dat is toch niet
waar
„Hut is waar. Zoodra ik in Amster
dam terug ben en Van Haegendoorn's
zaken heb afgewikkeld, zal het op
een solide wijze belegd worden. Je
kind kan rekenen op een jsariyksch
inkomen van drie duizend gulden.
Jullie kunnen dus in een betrekkeiyke
weelde leven."
Lsr.a sloot de oogen.
„Wie had ooit durven denken, dat
alles róó loopen zon I"
„Ik ben er biy om voor jon, Lena.
Nooit werd er je een betere kans ge-
geved, het verleden te herstellen. Ik
heb ja woord en Ik vertrouw ep je."
„En u zult niet teleurgesteld worden,
dat zweer ik."
Ze legde haar hand in de zfino en
zag hem openhartig aan.
„Ik geloof je, Lena," antwoordde
Louwers eenvoudig.
VII.
Henri van Haegendoorn en zijn
trawant Hubrechtsen hadden een paar
minder aangename dagen doorga
bracht. Hun netten waren uitgezet,
doch de visch liet zich niet vangen.
Toen zy, op do hoogte van deteing-
komst van den gowaanden André,
voor de eerste maal zyn bel hadden
doen overgaan, dachten zy, een ge
wonnen spel te hebben. Maar André
was niet thuis, en zoo vaak zy des
Zondags en Maandags aan het bnis
in de Sarpbatistraat terugkwamen,
kregen zjj nul op rekest.
Hy is minister-president van Pruisen
en wordt ais zoodanig geacht de man
te zyn, die Pruisen's belangen vóór
die van alle andere staten zal doen
gelden, maar hy ia tevens Rijkskan
selier en heelt als zoodanig de ver
plichting op zich genomen, er voor
te waken, dat geen enkele staat uit
het machtige verbond zich boven de
andere efenig voorrecht toekent.
De Rijkskanselier is handhaver van
de grondwet en van alle watten en
beschikkingen, welke de individueele
rechten der staatsburgers waarborgen,
en als zoodanig bad hy zich tydens
de Zabernsche kwestie ln deu Ryksdag
aan de zyde van hen te scharen, dia
het onverantwoordelijk optreden der
militaire macht en de conservatieve
Pruisische begrippen der militaire
meerderwaardigheid ten strengste ver
oordeelden.
Maar hy was tevens conservatief
president-minister van Prulsan, hoofd
van de in het Pruisische Heerenhuis
vergaderende jonkers en opparoffieie-
ren en had zich hier weer te verant
woorden voor do weinig ernstige wijze,
waarop hy hun belangen tegenover
de democratische Ryksdaggroepen had
voorgestaan.
Door een zeer verouderd kiesstelsel
heeft in Pruisen de bezittende klasse
ongeveer alles te zoggen en ook het
meerend8el der Duitsche staten wordt
in conservatieve richting geregeerd.
Da staten, tot een keizeri-yk var-
esnigd, hebben een parlement, welks
leden door algemeen kiesrecht ge
kozen worden; een parlement, dat meer
en meer een democratische tint heelt
gekregen
Het natuuriyk gevolg daarvan is,
dat de Rijksdag wetten maakt, welko
in tal van Bondsstaten geen goed
keuring kunnen erlangen en dat de
Rijkskanselier overal de verantwoorde
lijke man is, op wiens hoofd de ver-
wyten van alle zyden ten slotte neer
komen.
Hoe goed de bedoelingen van den
heer Von Bethmann Hollweg ook ge
weest mogen zyn, geen enkele party
is op het oogenblik over zyn leiding
tevreden.
In het Pruisische Heerenhnis hoeft
graai York van Wartenburg, zooals
wU kort geleden meldden, scherpe
kritiek op het beleid van den Ryks-
kanseiier uitgeoefend, in hot Prui
sische Huls van afgevaardigden, deed
de heer Von Jleydebrand dit en thans
weer heeft de beruchte conservatief,
jonker Von Oldenburg, la de alge
meens vergadering van den Band der
Lsndwirte, den heer Von Bethmann
Hollweg te verstaan gegeven, dat de
echte Pruisen niet met hem zullen
samenwerken, zoolang hy rekening
houdt met de moerdorheldswensehen
uit den Byksdag.
Van den Rykskanseller aldus de
jonker verwacht men zjn aftreden
Louwers liet zleh Donderdags weel'
voor het eerst zien. De huishondster
had al gedacht, dat hfi langer afwezig
zou zön gebleven, en toen zfl hem
verwelkomd had, waren haar eerste
woorden„U hebt me zoo slecht op
de hoogte van nw terugkomst ge
houden, dat ik met den besten wil ter
wereld vandaag n geen piepkuikens
kan voorzetten, meneer."
Louwers lachte.
„Ziet u ma voor zoo'n smulpaap
aan
„Dat niet. Maar de vorige maal had
ik ze, en toen kwam u niet. Maar voor
dc waak om is, kiygt u ze*.
„Dat is best".
„En, moreor, uw broer is hier ik
weet niet hoeveel keer geweest. Na
tuurlijk met dien vriend van hem.
Bet zou me heel verwonderen, als ze
vanavond weer niet hier warr-n."
„Dan zal lk ze ontvangen, juffrouw",
„Wat zegtu t"
„Dat ik ze ontvangen zal. Ik - en
den gehcelen avond thuis. Hoe lang
duurt het nog, vóór het diner klaar is
„Op z'n hoogst een half uur, meneer."
„Mooi. Dan kan ik voor dien tjjd nog
enkele dingen In orde brengen."
De huishoudster ging.
Louwers zag op zyn lessenaar maar
ééo brief liggen. Hy had trouwens niet
meer verwacht. Maar den brief, die er
was, had hy juist met spanning ver
wacht.
Hy kwamjvan het dectective-burean,
dat hy in den arm had genomsn.
De inlichtingen, welke hy kreeg
over Hubrechtsen, waren, zooals hy
verwaoht had, van weinig gunstlgen
aard.
of ontbinding van don Bükskag.
Hoewel de conservatieven de minder
heid vormen, ls hun invloed inregee-
rlngskringen nog zeer groot en men
verwacht dan ook wel, dat do keizer,
hoewel tegen zyn parsooniyk gcoelen
in, den huldigen Rijkskanselier spoe
dig dieni eervol ontslag zal toezenden
Of daarmede evenwel iets gewonnen-
is, is een tweede kwestie.
Want een nieuwe Rykskanselier
komt immers voor precies dezelfde
moeliykheden to staan. Ook hy zou,
wanneer hy meer in Prulsisehen geest
wilde handelen, geen meerderheid in
den Rykodag vinden en omgekeerd.
Nieuwe Ryksdag-verkiezingen zullen
geen verandering in den toestand
brengen en alleen het ontnemen van
de conservatieve al-Dultsche, streng
militaristische ideeën aan de Prui
sische afgavaardigden en de vervan
ging daarvan door gezonde, moderne
democratische begrippen, zal verbete
ring kunnen brengen
Maar hoeveel jaren zullen daar nog
over heen moeten gaan?
De taalkwestie In SelglS.
Zoo kort mogeiyk voor de behan
deling in de Kamer heeft de regeering
haar amendementen op de schoolwet
Ingediend, om daarmede eenigszins
aan de bezwaren der Vlamingen
tegemoet te komen.
Thans werd voorgesteld, om alleen
Brussel en voorsteden en de grens
gemeenten als tweetalig te beschou
wen, zoodat slechts daar mag afge
weken worden van den regel, dat de
moedertaal voertal voor het onder-
wys zal zyn. Zonder dit amendement
waren die afwjkingen eveneens ge
oorloofd in groote steden als Gent en
Leuven, waar als regel een tweeta
lige bevolking wordt gevonden, al is
er dan ook slechts een klein aautal
inwoners, die Pranseh spreken.
Toch zyn eenige voor de Vlamin
gen bsdenkaiyke punten In het ont
werp gebleven. De machtiging iotaf-
wyking van den gewoneii regel ge
schiedt by ministerieel besluit, dat na
tuuriyk in den loop der tyden met de op
eenvolgende ministers en hun politieke
gezindheid kan wyzigen en bovendien
blijft het gezinshoofd het recht be
houden, te bepalen welke voor het
kind do moedertaalof de gebrulkeiyke
taal is.
Een schooltoozlcht waakt over de
toepassing der verschillende bepalin
gen.
De Vlaamsehe bladen toonden zleh
over deze wyziging in de regaerings-
voorstellen nog alles behalve tevreden
en dat het er Woensdag by de behan
deling van het amendement in de
Kamer warm is toegegaan ,bew y zen wel
de talrgke heftige redevoeringen, door
sprekers van iedere partygroep ge
houden.
Maar de regeering heeit gezegevierd.
Het amendement ging er door en ten
„In gevolge van uw opdraoht", zoo
luidde de brief, „hebben wij een nauw
keurig onderzoek Ingesteld naar den
persoon in kwestie. Veel goeds kun
nen w0 n niet melden. Zyn ouders
waren bravo menseben, die over een
beseheiden kapitaaltje de beschikking
hadden. Jan Hendrik Hubrechtsen
was de eenige zoon, het eenige kind
trouwens. Toen hy ongeveer twee
jaar aan de academie was, stierven
zyn ouders en hij kwam ln het bezit
van cirea acht duizend gulden. In
een ommezien va» tyd is het geld er
door gejaagdHubrechtsen daalde
hoe langer zoo dieper en het eind
was, dat hy zyn studies niet kon
voortzetten Hy heeft toen van de
band In den tand geleefd en het eind
was, gelijk mot zoovele Individuen van
dit- slag, d tt hy telkens dieper zonk.
Hubrechtsen heeft, onder bijzonder
verzachtende omstandigheden, voor
het namaken van een handtekening
twee-en een-balf jaar gevangenisstraf
ondergaan. De laatste dagen achynt
hy in zeer gnnEtige flnancleele om
standigheden te verkeeren, want by
leeft weelderig. Hy is altoos in ge-
zeischap van Henri van Haegendoorn,
uw broer. Indien het nw wensch is,
zullen wy Hubrechtsen, met allo ons
ten dienst staande middelen, verder
con troleeren.*
Louwers borg den brief in zyn
portefeuille.
„Soort zoekt soort," mompelde hy.
„Ik had trouwens niet anders kunnen
verwaehten. Het zijn een paar lui,
die aan elkander gewaagd zyn."
Toen ging hy° naar do eetkamer.
Wordt vervolgd
