101
N°. 15 1914
Dinsdag 8 Februari
De Dubbelganger.
ste
if,
ev
GOESC
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- e»'Vr®dagavond
nitgezonderd op feestdagen.
Pr®s per kwartaal, in Goes 0,78s, buiten Goes, franco f 5,85,
Afzonderlijke nommera S cent.
inzending; van advertentiön op Maandag en Woeaadag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
LUWT.
Deprjs der gewone advertentiSn is van 1-5 regels50 ct., elke regel meer lOet.
!>J directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten 6C de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden vaa 1—10 regels s,-~ berekend
Bewijsnummers 5 cent,
Telefoonnummer 83, Bireeteur G. W. vah Harneveld. Uitgave van do Na»ml.Ve»»ootgekap #Gossshe Courant". Hoofdredasteur W. J, C. vak Saktbn.
Uit de Pers,
Htn Afscheid
WIJ lezen in Het (unie lib.) Vaier-
land:
De federatie der S D A.p. heeft Vrij
dagavond in den Dierentuin te 's Gra-
vonhage in het openbaar afscheid
genomen van haar medelid K. Ter
Laan, en hem op velerlei wijze en
van harte gehuldigd.
Wij kunnen dat begrijpen De nieuw
benoemde burgemeester van Zaandam
behoort tot dat stoere ras van werke.-s,
waarop iedere pauii trotschkan zijn,
on wij stellen er ais politieke tegen
stander prijs op, daarvan openlijk te
getnigen.
Ter Laan kant matr één levens
genot en dat is de taak, die hij zich
heeft gesteld, zoo goed mogelijk te
vervallen. En al is h® daardoor niet
altijd geheel vrij gebleven va"> dié
soort eenzijdigheid, die niet steeds
even fijn onderscheidt tusscken het
min of meer gewichtige, hij dwong
aller achting af door zijn groot plichts
besef, het volle geven van zfin ver
bazende werkkracht en de eerlijkheid
der middelen, waarmee hg streed
Als men weet, wat deze man aan
zijn Kamerlidmaatschap en zfin R&ads
lidmaatschap deed, wellicht tezamen
nog niet eens de grootste helft van
den arbeid, dien hg op zich had ge
nomen en dat hg weinig jaren geleden
de wereld verbaasde, door „tu^schau
twee drukten in" even de aete M. O.
Ned. Letterkunde te halen, dan vraagt
men, of men ia Ter Laan met een
modernen Briarëus heeft te doen, die
uit lederen nieuwen arbeid, dien hg
verricht heeft, nieuwe werkkracht put
Waarlijk, z®n heengaan is voor de
federatie der S D. A. P. een zwaar
verlies.
Zijn benoeming tot burgemeester
van Zaandam kan niet anders dan
lederen vrijzinnige verhengen j ze is
in de eerste plaats het antwoord van
den liberalen Minister op den aandrang
van een invloedrijk man van Rechts,
om art. 5 van onze Grondwet voor
de sociaal-democraten als ongeschre
ven te teschcuwen, een antwoord des
te verbl®dcnder, waar de aandrang
van een zoo hooggeachten en invloed
rijken man in ons Parlement kwam.
En dat antwoord vervult ons met
dezeliöe vreugde, die ons bezielt,
wanneer wij zien, hoe, dank zij onze
liberale wetgeving en art 167 der
Grondwet, wat van elders verdreven
wordt om godsdienstige belijdenis,
zjjn toevlucht en veiligheid vindt op
as FEUILLETON
De bejaarde dame zweeg even en
staarde voor zich uit
„En u had daar bezwaren tegen
vroeg Louwers.
„Och, meneer, wat zal Ik u zeggen
Als ze mjjn dochter was geweest, dan
zou het nooit gebeurd z®n. Maar
tegen haar had ik goed praten. Ze
deed toch haar zin."
Niettegenstaande dat alles hield
u haar toch bjj u?'
„Wat kon ik anders Ze besefte
wei, dat ze zonder mij alleen op de
wereld zou staan. Haar voogd liet
haar vrjjwel aan haar lot over. En
dande wetenschap, dat niets me
verplichtte, haar bi; me te houden,
zou in staat zgn, dacht ik, haar
een beetje meer op haar tellen te
doen passen, la den begiune ging
het nog al redeigk. Maar de slechte
omgeving miste haar invloed niet.
Als een meisje nog niet heelemaal
bedorven is, moet ze aan het koor
van de Opera gaandan duurt het
niet lang meer, of ze is met het
slechts pad heelemaal vertrouwd. Zoo
was het ook met Lena. Ze kwam
al later en later thuis; op een goe
den keer werd ik 's morgens om over
drieën uit mijn bed gebeld. Ze was
zóó dronken, dat ze haast de trap
niet kon opkomen, en ze viel lang
uit de kamer binnen. O, er is niets
walgeigker dan een beschonken
vrouwIk was te vies van haar, om
ze op te helpen; ik dacht bjj me
zelveslaap je roes daar maar uit,
als een zwQn. Een week later de
zelfde vertooning. Ik zei, dat het de
laatste maal was, dat ik haar binnen
liet, als ze in zoo'n toestand naar
huis kwam. Den volgenden morgen
den vrijen Nederlandschen grond.
Wij veronderstellen, dat de persoon
van dan heer Ter Lsan den Minister
het geven van dat antwoord nog iets
gemakkeigker beeft gemaakt. De
nieuwbenoemde burgemeester zal, be
halve door het plichtsbesef, dat hem
eigen ls, zijn verantwoordeljSkheid te
dieper vo8lsn, omdat h® de eerste van
z®n party is, die tot het burgemees
tersambt is garoepen omdat misluk
king van de zaak ook groot nadeel
zou wazen voor de partg, dia hem lief
is. Wij meer,an dan ook niet beter te
kunnen doen dan hem den wensch
mee te geven, dat de partggenooten
het offieieele van zijn ambtsgedragin-
gen „breed" zullen zien. Mr.Troelstra
gaf hun die les mee, en die was waar-
l®k niat aan ban vospild. Ter Laan's
heengaan geeft een vacature ia den
Haagsche Gemeenteraad. WJj zullen
uit alls macht streden, om dezen zetel
weer voor de vi®zinaigen te heroveren,
maar niet zonder de erkenning, dat
het voor zgn opvolger moeilijk zal
z®n, hem te evonaren in toewijding en
plichtsbetrachting.
<uitenland.
Na de Zuid Afrikaansohe staking.
De Zuid-Afrlkaansene regeering kan
nog heel wat pleizier beleven van
baar besluit om tien der voor haar
meest gevaarigke stakingsleiders een
voudig het land uit te zetten.
De openbare meening daldt zulke
maatregelen nu eenmaal niet en meer
dan ooit komt In dergelijke gevallen
uit, hoe weinig een regeering zelf
standig mag optreden en hoe bgzon dei-
groot de macht van de publieke
opinie is.
DeEngelsche bladen wjdden dezer
dagen bjna alle hun hoofdartikelen
aan deze Zuld-AfrlkKansehe kwestie.
De Westminster Gazette b.v. wgster
op, dat de staat van beleg Bleehts
gerechtvaardigd wordt door een war,
keigken noodtoestand en dat het doel
ervan moet z®u het onderdrukken of
voorkomen vsn misdaden, niet even
wel het straffen daarvan. Wanneer
die bijzondere toestand eindigt, be
hoort de militaire overheid haar ge
vangenen over te geven ain den ge
wonen rechter.
Was nu, vraagt het blad, de aan
wezigheid van deze werklieden-leiders
een dreigend gevaar voor de gemeen
schap, dat de regeering het recht
gaf, hen te berooven van hun beroep
op den rechter, om daardoor onmid
delljjk handelend te kunnen optreden
pakte ze haar boeltje en verdween,
zonder een enkel woord van dank voor
alles, wat ik voor haar gedaan had."
„En hebt u nooit meer iets van
haar gehoord?"
,0, jal Ze verliederlijkte hoe langer
hoe meer. Maar op een middag staat
ze ineens vóór me, fijn in de kleeren
nee maar l Ik zeg „wat is er met,
jou gebeurd?" En ze antwoordt: „ik
drink niet meer, tauie, en ik wil ook
weer een fatsoenlijk leven gaan leiden,
want ik ga trouwen!' Ik sloeg een
gat in de lucht. Maar natuurigk ge
loofde ik er geen woord van. Ik vroeg
haar: .En met wlen?" „O, met
e;n heel deftig, rijk heer. H® is een
Amsterdammer, Audré van Haegen-
doorn." Toen wist ik genoeg. Met dien
slampamper hield ze het al toen ze
nog bij me thuis was."
„Weet u ook, dat ze wettelijk ge
trouwd zijn?"
„Ik heb het gehoord."
„Ja, 't is een feit, hoe ongelooflijk
het ook mag klinken."
„Nu, ik kan niet anders zeggen, dan
dat het span aan elkaar gewaagd is."
„U weet niet, hoe het hun verder
is gegaan?"
„Ik kan het me levendig voorstellen.
Natuurlijk slecht".
„Zeer slecht" Louwers knikte. „Een
jaar na hun trouwen ls een kind ge
boren, een meisje. Maar de verstand
houding tussehen de ouders werd er
niet beter op. Toon het kind twee
jaar oad was, heeft hij het van de
moeder afgenomen en ergens In een
klein Brabantsch dorpje uitbesteed.
Van Haegendoorn had al spoedig spijt
van agn onberaden stap. Hij verliet
zijn vrouw, zonder zioh om haar te
bekommeren alleen Btuurde h® haar
iedere maand een zeker bedrag. Me
neer ging op nieuwe avonturen uit
zijn volgend slachtoffer was een kas
teleins-dochter. Toen ontmoette hij
een jonge, adellijke dame met veel
Is, vraagt de Weetm. Gaz., een re-
geering onder da Fritaehe kroon In
haar recht, wanneer zij Brltaahe on
derdanen van Brli8ch gebied uitsluit
en belet, dat zij er terugkomen, tenzij
zij zich voor dat bepaalde doel met
grondwettige bevoegdheid heeft go-
wapend
Het blad beantwoordt deze vragen
zelfnogniet, maar bet» istdeZuld Afri-
kaansehe regeering, dat de leiders der
arbeiders revolutionairen zouden zjjn,
omdat ZÏ de regeering het recht meen
den te moeten ontzeggen, het personeel
van de staatsspoorwegen, zonder voor
kennis der vakvoreeniglng.te ontslaan.
De Weslm Gazette betoogt tenBiotte,
dat de eenige rechtvaardiging slechts
gelegen kan z®n in het feit, dat deze
verbannenen een dreigend gevaar
voor de gemeenschap waver; en dat
z® de draden ia handen Meiden van
eon opzet, dat werkaigk het sociale
stelsel van thans wilde omverwerpen.
De Zuid-Afrlkaantehe regeering
sch®nt zieh zelf over een en ardar
eehter nog niet bijzonder ongerust te
maken.
Vrjjdag heeft de gouverneur-gene
raal het parlement geopend met een
rede, waarin hii ees overzicht gaf van
de jongste Zuid Afrikaanseha gebeur
tenissen en zijn voldoening uitsprak
over den spoed, waarmede de strijd
krachten gemobiliseerd en op de meost
bedreigde punten waren samenge
trokken.
De minister van landsverdediging
deelde vervolgens mode, dat hij wets
ontwerpen zal indienen tot intrekking
van de krijgswet en het verleensn van
indemniteit voor allo regeerlngsdaden
in verband mat de onderdrukking'
der binnenlandsehe ongeregeldheden.
Tsg'ltjkortjjd zï! de regcerlüg het dan
den verbannenen onmogelijk maken,
in Znid-Afrika terug te keeran.
Tevergeefs trachtten de leden der
arbeiderspartg over «ieze verbanning
het debat te openen. De voorzitter
weigerde eenvoudig, daarover iemand
het woord te verloenen.
Slaagt de regeering er in, dergelijke
interpellaties tot na het aannemen van
de indemniteitswet uit te stellen, dan
heeft zg er natuurigk geen gevaar
meer van te duchten.
De toeBtand in Mexico,
Regeei ingstroepen en opstandelin
gen sgn weer eeas aan 't vechten ge-
waeBt. Volgaas berichten, ontvangen in
het hoofdkwartier der opstandelingen
in Matamoras.wei den in de vorige week
vierhonderd man der regeoringstroe-
pen in een slag bjj Coneepeion Deldro
gedood. Daarentegen souden de op
geld. H® engageerde zich met haar.
Maar Lena stond hem in den weg.
Met geld doe je alles in deze wereld
en Van Haegendoorn wist een niet
bijzonder kieskeurig uitgevallen echt
paar te vinden, dat hjj in dienst nam,
zoogenaamd als huisbewaarders vau
een eenzaam gelegen buitenplaats van
hem.Hjj zocht zijn vrouw weer op, hield
zieh, alsof hjj zich met haar verzoenen
wilde en nam haar mes naar de villa,
onder vooispiegeling, dat ze daar haar
kind zou terugvinden. Tot haar onge
luk sloeg ze geloof aan zjjn mooie
woorden en volgde hem. Hg lokte
haar ln een vertrek, dat uitnemend
als gevangenis kon dienst doen en
daar werd ze opgesloten, met den man
en de vrouw als haar cipiers."
Louwers had ten deele zjjn gedach
ten den vrjjen loop gelaten, maar hjj
hield zieh overtuigd, dat de zaak zich
aldus moest toegedragen hebben. De
oude dame sloeg de handen in elkaar
van verbazing.
„Dat lijkt wel een hoofdstuk uit een
roman 1" riep zo uit. „Hoe ls zulk een
schurkerij toch mogeljjk I En hoe lang
werd ze daar opgesloten gehouden?"
„Heel l«ng. Precies zou ik het u
niet kunnen zeggen, want zóó var
gaan mijn inlichtingen niet. Wat ik
u evenwel wél kan mededeelen: ze
heeft den vorigen Maandag weten te
ontsnappen
„Wat zegt u?!l"
„De waarheid. En tot nu toe ben
ik er niet in geslaagd, haar spoor te
vinden, hoeveel moeite ik me daartoe
ook gegeven heb. Dat is dan ook de
reden, waarom ik tot u me gewend
heb".
„Ja, hier ls ze niet"....
„Hebt u geen vermoeden, waar ze
zich kan bevinden?"
De oude dame schudde het hoofd.
„Neen, ik zou niet weten
zei daarstraks, dat ze een voogd
had, die zich weinig aan haar liet
slandellngen zelf slechts zovsn dooden
en zeven gewonden tellen.
Het verschil is wel een beetje groot
en zal wel zjjn oorzaak hierin vinden,
dat het bericht afkomstig is uit het
hoofdkwartier van de opstandelingen,
die wel zoo verstandig zullen zijn,
den afloop van ieder gevecht voor hen
zelf zoo sehlttei'end mogelijk voor te
stellen.
Da incidenten te Snblon.
Dat ln het Ryksland nog allesbe
halve de normale toestanden zijn
teruggekeerd en de militaire autori
teiten door het te Zabern gebeurde
niet teruggeschrikt zjjn, kan wel
bigken uit een Incident, dat zich
dezer dagen te Sahlon voordeed.
Iu esa caié daar ter stede vierde
een regiment den verjaardag vae den
keizar en toen een groepje Lotharin
gers, dia daar ook aanwezig waren,
onder elkaarPranseh spraken, trad een
luitenant op hen toe en spoord) hen
en ook eenige mensehon in een voor-
iokaal aan om Duitseh te spreken.
Hieraan werd niet voldaaD, waarna
de luitenant een majoor in de kwestie
betrok en de zaal ontruimd werd.
Da majoor schijnt b® die gelegen
held erg Pruisisch te zijn opgetreden
en schreeuwde den mensehan toe:
„neem uw hoed af, want gij staat
tegenover een Koninklijk Pruisisch
majoor!" Toen een der Lotharingers
dit bevel niet vlug genoeg opvolgde,
Blosg da majoor hem den hoed van het
hoofd
Verschillende burgers werden ge-
arrestesrd en naar den burgemeester
van Montigny gebraeht, die hen aan
da politie overleverde.
De ernst van dit bericht wordt ech
ter weersproken door een mededeeling,
dat het café voor dien avond geheel
aan de militairen verhuurd was en de
burgers daar dus zonder eeaig recht
aanwezig waren en weigerden te
vertrekken.
Tevens ls later gemeld, dat de offi
cier hen beleefd verzocht, hun mutsen
af te zetten, waaraan z® niet voldeden.
Eerst toen schijnt de majoor een der
bnrgers de muts afgenomen te hebben
en vier mannen te hebben laten ar
rest-eren.
Volgens latere berichten tchjjnen da
vier Lotharingers, dia tot dit voorval
aanleldirg gaven, een schriftelijke ver
klaring te hebben afgelegd, waarin
z® zich bereid toonden, den militairen
commandant hun verontschuldigingen
aan te bieden.
Dat deze kwestie inmiddels de ge-
heele binnenlandsehe en buiteu-
gelegen liggen. U zult toch zjjn naam
wel kennen, is 't niet
„O, zeker. Het. was een zekere Wil
lem de Hoogh, en hjj woonde destijds
in de Walstraat. Maar ik zou u niet
kunnen zeggen, of h® nog leeft."
„Ik zal eens informeeren. Zandt u
denken, dat die man, als hjj tenminste
nog in leven ls, wat ik van harte hoop,
me zon kunnen inlichten, waar Lena
gewoond heeft, toen ze uw huis had
verlaten
De vrouw schudde opnieuw het
hooid.
„Dat is meer gevraagd, dan dat ik
u met den besten wil ter wereld ant
woorden kan".
„Ik zie wel, dat mijn nasporingen
niet gemakkelijk zullen weten", zei
Louwers, terwijl h® opstond.
„Mag ik u nog wat vragen vroeg
de oude dame, eveneens opstaande.
„Met bet meeste genoegen."
„Waarom geeft n zich al de moeite
Beiden z®n u toeh wilö-vreemdl*
Louwers glimlachte.
„Ik behoef er u geen geheim van
té maken," antwoordde hjj, „ik doe
het in 't belang van de familie. Laat
ik u dit zeggen zoo'n scbnrk als die
André van Haegendoorn was, zoo re
spectabel ls de familie. Die is bevreesd
voor minder aangename onthullingen.
Stel u voor, dat de vrouw, die zonder
noemenswaardige bezittingen is ont
vlucht, als zwerveÜDge opgepakt
wordt en ze hangt de heele onsinake
l®ke historie aan de klok.... Dat moet
voorkomen worden, tot eiken pr®s
En daar ik oogenblikkeljjk over nog
al veel vr®en t®d beschik, heb ik, op
aandrang van de familie, het onder
zoek op me genomen."
Hjj reikte de oude dame de hand.
„Ik hoop," zei ze, „dat u succes
moogt h6bben. Het spijt me werkeljk
meer dan ik zeggen kan, dat ik niet
in staat was, u meerdere en betere
inlichtingen te geven."
bracht heeft, is het beste bewijs, dat
do conflicten te Zabern nog alles be
halve vergeten z®n.
landsche pers weer in beroering ge-
Provineienieuws.
Boraaelen. Door de leden der
Ned.Herv.Kerkis gekozen tot notabele
de heer J. M. Krijger Jz in de plaats
van dsc heer J, L. Richel, die benoemd
ls tot kerkvoogd.
Cofljnsplaat. Donderdagavond gaf
de „Flora-Bloscope", directeur de heer
Ooms. Hn®gens, van Bergen op Zoom,
een voorstelling in 'tcafé „Dorpszicht"
van den heer J. de Looff. Een zeer
r®k en afwisselend programma werd
aan 't talrijk opgekomen publiek ver
toond. Blijkens het krachtige applaus
vielen de duidelijke ea heldere beelden
zeer in der smaak van het publiek.
Dat de hear Hujgens de aanwezigen
op aangename en boeieuda wijze weet
bezig te houden, bl®kt zeker wel uit
het feit, dat h® hier reeds versoheidene
winters achtereen (en dezen winter
zelfs twee keer,) Is opgetreden en
telkens een talrgk publiek wist te
trekken.
Dezer dagen Is tot administreerend
diaken der Ned. Herv. Gemeente
alhier benoemd da heet' Ph. van der
Moer in de plaats van den heer Jaes.
van der Weele Az Da redenen voor
deze verandering laten zich gissen.
In de Vrijdagavond gebonden
vergadering van de Vr®zinnige Kies-
vereeniging „Algemeen Belang" alhier
waren 20 leden aanwezig, üit 't ver
slag van den penningmeester bleek,
dat da ontvangsten hadden bedragen
f 118,97de uitgaven f 139,14zoodat
de rekening sloot met een nadeelig
saldo van f 20.17. Het bestuur achtte
zich echter gelukkig te kunnen mee
deelen, dat dit tekort door vr® willige
bijdragen meer dan ruimschoots ge
dekt was.
De periodiek aftredende bestuurs
leden, d9 he eren H. M. Haringsman,
Q van As en C. A. Heijboer, werden
elk met 19 van de 20 uitgebrachte
stemmen herkozen.
Toen Zaterdagmorgen een land
bouwersknecht van den heer A. Kole
alhier zich met paarden en wagen op
den Nienwenweg, ter hoogte van de
hofstede van den heer G. N. C. Israël
bevond, schrokken eensklaps de paar
den van een fietsrijder. De dieren kwa
men in een Bloot terecht met 't onge
lukkig gevolg, dat een der paarden
op de plaats doodbleef.
„U hebt ons toeh een aardig eind
op het pad gebraeht", antwoordde
Louwers, afscheid nemend. „O ja,
heeft u er bezwaar tegen, dat ik
Lena's portret voor een dag of wat
van u leen Het kan ma wellicht b®
mgn nasporiügen van dienst wezen".
„Gaat gerust uw gang".
„Dank u".
H® was al op de trap, toen de vrouw
hem vroeg
„Als ze toevallig eens, wat ik wel
niet denk, b® m® haar toevlucht nam,
hoe kan ik u dan daarmee op da
hoogte brengen
Louwers dacht even na.
„Ik denk wel, dat ik eenige dagen
iu Den Haag zal bi®ven. Mocht u Iets
te weten komen, adresseer dan een
brief aan Herman Wassenaar Lou
wers vond het verreweg het beste,
een geflngeorden naam op te geven
in hotel „Centraal". Wacht, ik zal
het even voor u opsehr®ven. Als 't
u blieft".
H® nam nogmaals afscheid van de
bereidwillige oude dame.
Vóór het huls wachtte het r®tulg
hem reeds.
„Wel, koeteier vroeg h®, „lang
gewacht
„Dat gaat nog al, meneer*.
„Dan maar vlug naar „Hetgouden
Hoofd" op de Groenmarkt, Je hebt
wel een extra-fooi verdiend,"
„Dat is taal, die een koetsier graag
hoort, meneer I'
H® liet het paard even de zweep
voelen en bracht Louwers in een
fllnken draf naar het opgegeven adres.
Uit de verschillende buigingen, welke
de koetsier maakte, en den reus&chtt-
gen zwaai, walken z®n hooge hoed
deed, viel af te leiden, dat da fooi
hem heelemaal niet tagengavallen was.
Wordt vervolgd.)