N°. 5 1914
Zaterdag 10 Januari
101"" jaargang.
De Dubbelganger.
Bij dit no. behoort een
ïs FEUILLETON
GOESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, In Goes f (3,75, bulten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 eert.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren.
COURANT
9
Deprjjs der gewone advertentlën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et.
'f directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop batrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels S l,_ berekend.
BewSsnnmmors 5 cent,
releloonnunuMer 82. Directeur G. W. van Bahneveid. Uitgave vaa de Naaml.Veaaootsctap Geest he Courant". hoofdredacteur W. J. C. van Santbn.
De vrijzinnigen hebben waarlijk geen
reden, met voldoening terug te zien op
den uitslag der stemming in Rotterdam
lil. Waar gevreesd voor werd, is ge
beurd de belangstelling is maar bitter
gering geweest. De bekwame vrijzinnige
candidaat, prof. dr. Eerdmans, kreeg
766 stemmen minder dan de heer Lason-
der in Juni 1913, die er toen ineens
doorkwam de roomsche candidaat, de
Rotterdamsche wethouder Stulemeyer,
zakte met 199 stemmen alleen de
sociaal-democraat men had thans ook
een meer populairen candidaat ging
iets vooruit, en wel 79 stemmen. Een
vooruitgang van niet de minste betee-
kenis.
Zooals men dus zietde laksheid
zat schier uitsluitend bij de vrijzinnigen.
En nu weten wij wel, dat men bij
tusschentijdsche verkiezingen zich in
den regel niet zoo heel warm pleegt te
maken en de omstandigheid, dat men
in Rotterdam meent: //District III is
toch een vast district voor de vrijzin
nigen", heeft het hare er ook toe bij
gebracht. Maar dat het uiterst gevaarlijk
is, zich in de politiek door het op
timisme te laten leiden, heeft deze
slembus-uiting nogmaals ten duidelijkste
bewezen.
Tegen den candidaat der vrijzinnige
concentratie is van clerical? zijde een
schandelijke, persoonlijke campagne ge
voerd. Zijn candidaat-stelling werd een
„uitdagingaan het adres der rechter
zijde genoemd, een /kaakslag" voorde
/christelijke" partijen. Prof. Eerdmahs
werd in strooibiljet en op kiezers-ver
gadering voorgesteld als „de anti-papist
bij uitnemeudheid"
Ja, er ligt wel een hemelsbreed ver
schil voor de cleriealen tusschen theorie
en praktijk Bij de algemeene beschou
wingen over de Staatsbegrooting, in het
laatst van het afgeloopen jaar, verweet
men den vrijzinnigen, dat zij met on
eerlijke praktijken het spel gewonnen
hadden. Daar is natuurlijk medelijdend
om geglimlachtwie, die der cleriealen
strijdwijze kent, kon anders doen
Maar thans hebben deze heeren het
Nedevlandsche volk zoo duidelijk moge
lijk aangetoond, dat men hun woorden
niet moet afmeten naar hun daden. Zij
hebben zich zelfs gehaast, dit wereld
kundig te maken
Maar wij geven toe dit alles is niet
in staat, de laksheid van de vrijzin-
Wanneer Henri gedacht had, den
man vrees aan te jagen, door zoo
recht op zijn doel af te gaan, vergiste
hij zich. Veldman haalde de schouders
op en keek zijn vrouw 'eens aan.
„Hoe noemde u dien meneer
„Van Haegerdoorn."
„Is me totaal onbekend."
„Ik moot zeggen,"zei Henri wrevelig,
„dat je in je eerste leugen niet ge
barsten ber t. Wou je soms ontkennen,
dat ja hier een vrouw opgesloten
houdt
Da man lachte. Het was een onaan
gename lach.
„Een vrouw opgesloten l U bedoelt
de mf ne zeker Meneer kom, hoe
Ib uw rstpm ook weer, maar alia, dat
doet er niet toe meneer, ik ben
een arme drommel, maar als het je
gelukt, die vrouw van mtf langer dan
een uur opgesloten te houden, onver
schillig !n welke kamer je wilt, dan
mag je alles meenemen, wat ik bezit,
on b&A." op den koop toe. Nu, neem
me niet kwalijk, meneer, ik ga weer
aan rnjjn bezigheden. Probeer u 't
maar eens met haar 1' lachte hij en
wilde zich verwijderen.
„Halt!" riep Henri op gebiedenden
toon. Onwillekeurig bleef de man
staan.
„Je denkt, dat ik vau de politie
ban, hè, om hier een onderzoek in te
stellen Je vergiBt je. Ik kom juist,
om je uit de handen van de politie
te houden Ik heb daarstraks een
valschen naam opgegeven. Ik heet
nigen goed te praten. Ware op den
heer Eerdmaus het steramen-cijfer uit
gebracht, dat de heer Lasonder in Juni
1913 behaalde, dan ware hij in eerste
instantie met vlag en wimpel gekozen,
en had men den eminenten candidaat
het onaangename, zich zeiven den last
van een herstemming bespaard.
En de vrijzinnigen zijn toch waarlijk
genoeg gewaarschuwd
He.t oude liedje is echter weder her
haald bij de na-verkiezing werd lang
niet zulk een kracht ontwikkeld door
lien, die tot de regeerings-partij belmo
ren, als door hen, die, als minderheid,
van de, laat ons hopen, tijdelijke ver
slapping, welke op een geweldige aotie
pleegt te volgen, gebruik maken, om
een zetel te veroveren.
Wij hebben dan ook vertrouwen, dat
de vrijzinnigen hun voordeel zullen doen
met. de les, die zij zoo pas ontvangen
hebben en bij de herstemming zullen
goed maken, wat Woensdag j.l. bedorven
is. Men rekene daarbij echter niet op de
stemmen van den sociaal-democratischen
candidaat, welke zonder twijfel voor het
overgroote gedeelte op den vrijzinnige
zullen overgaan. Neen geheel en al uit
eigen kracht moet in de tweede instantie
aan de stembus de overwinning worden
behaald. Dit moei, omdat het kan.
Met de verkiezing van prof. Eerdmans
wel typisch de derde Leidsche hoog
leeraar sinds Juni 1913 zal de vrij
zinnige concentratie in de Tweede Kamer
met een niet genoeg te waardeeren kracht
versterkt worden. Dit alleen zal voor de
kiezers van Rotterdam III reeds aan
leiding voldoende zijn, straks bij de her
stemming alle zeilen bij te zetten.
Buitenland.
Het proces tegen kolonel
Von Reuter.
Ben bewijs, dat met het proces te
Zabern een uitspraak over de rechten
en verplichtingen van militaire en
bnrgerlfike autoriteiten in het Rijks-
land zal gedaan worden, is zeker de
groote belangstelling, welke bij de
rechtzaak tegen kolonel Von Keuter
aan den dag gelegd wordt.
Tal van belangstellenden poogden
tevergeefs, oen plaatsje in de rechtzaal
machtig te worden, waar het verhoor
van het groot aantal getuigen zoo
onpartijdig en nauwkeurig mogelijk
werd voottgezet
De burgerlijke getuigen verschillen
hierin van da militaire, dat zij het
doen voorkomen, alsof deZabernsche
bevolking zich In het minst niets te
verwijten heeft en de bespotting en
het uitjouwen van militairen alleen
niet Vau Waarden, maar Van Haegen-
doorn, precies zooals de man, die
jullie iast heeft gegeven, de vrouw hier
opgesloten to houden, ik ben zijn
broer."
Da man keek hem wantronwend aan.
„Dat kan iedereen wel zeggen-,
zei h{j.
„Ik zal 't je bewijzen. Hier heb je
mijn kaartje. Kijk hier in mjjn jas."
hij trok zjn demi uit „daar
staan de letters H. v. H., Henri van
Haegandoorn. En dit hier... dat zijn
brieven, die je aan mijn broer ge
schreven hebt. Twjjfel je nu nog?"
Veldman was bleek geworden.
„Hoekomtu daaraan stamelde hij.
„Dat is mijn zaak. Maar ben je nu
eindelijk bereid, me de inlichtingen te
geven, die ik gevraagd heb? Neen,
neen, j i hoeft absoluut niet bevreesd
voor me te wezen. De belangen van
mjn broer zjjn de mijne."
„Kom dan maar mee, meneer, maar
bereid u op 't ergste voor."
Hj5 ging de koetsiers-woning binnen
en kwam weldra terug met een
sleutel. Henri volgde hem zwijgend.
IVas er wat met de vrouw gebeurd
Was ze dood 2 Wat beteekenden anders
die woorden van haar cipier?
Veldman ontsloot de deur van het
hoerenhuis en ging Van Haegoodoorn
voor naar een kleine, afgelegen ka
mer. Hjj deed de denr van het ver
trek zorgvuldig achter zich dicht.
„Hier kunnen we rustig praten,
meneer," zei hijterwijl ze gingen
zitten. „Maar zegt u eerst eens, waar
om is uw broer toch niet onmiddellijk
gekomen, toen hg m{jn brief ontvan
gen bad
„Wanneer heb je dien dan verzon
den
in de verbeelding van de officieren
bestaan heeft. Van beide zijden wordt
blijkbaar ernstig overdreven. Zoo kalm
en rustig als de burgerlijke autori
teiten de Zabernsche bevolking voor.
stellen, kan z(j onmogelijk geweest
zjjn, waar tegenover staat, dat de
houding der burgerij ook niet. van
dien aard geweest moet zijn, dat eaa
optreden met geweid \&n wapenen
en de ongemotiveei de arrestaties eenig
reeht van bestaan hadden. Kolonel
Von Reuter erkent nu zelfs machine
geweren opgesteld te hebben en na
ai wat deze doortastende militair ge
tuigd heeft, bestaak er geen twijfel,
of hjj zou zleh hiervan terdege bediend
hebben.
Haddon de relletjes te Zabern ook
maat even een ernstiger karakter aan.
genomen, dan zonden ongetwijfeld tal
van burgers door de kogels der ma
ehlne-geweren zijn gevallen.
Gistermorgen te half twaalf eindig
de het getuigenverhoor en begon de
auditeur militair zjn requisitor.
Hjj eischte vrijspraak inzake de
aanklacht, dat kolonel Von Reuter
zich de uitvoerende macht heeft aan
gematigd, daar deze te goeder trouw
daartoe ia overgegaan en zioh van
de onrechtmatigheid zjjner daden niet
bewnBt was. WegeLB vrljheidsberoo
ving van burgers eischte de auditeur
militair evenwel, dat do kolonel tot
zeven dagen gevangenisstraf zou ver
oordeeld worden.
Bovendien werd tegen luitenant
Schad drie dagen gevangenisstraf ge
slecht, wegens het toebrengen van
lichamelijk letsel aan een zijner arres
tanten.
Een sterke politiemacht omgaf het
gerechtsgebouw om het opdringende
publiek op een afstand te houden.
Waarschijnlijk zal da krijgsraad niet
voor morgen uitspraak doen.
Dat is de grootebeteekeuis van
het proces te Zabern, dat duidelijk
en uitdrukkelijk de bevoegdheid van
een garnizoenscommandant zal wor
den vastgesteld, opdat onverwachte,
bloedige hotsingen met het burgerlijk
element in de toekomst worden voor
komen.
De strijd In Mexico.
Dank ztj het krachtige optreden en
hot bewonderenswaardige uithoudings
vermogen vaa generaal Huerta, wordt
da bloedige strfld in het Uexlcaansche
Klik, mot afwisselend geluk, nog even
krachtig ais vroeger voortgezet.
De strfjd om Ojinaga is thans, nadat
het garnizosD zieh zeven dagen tegen
de opstandelingen verdedigd had, ten
voordeele van de regaeringBtroepen
g.ëindigd.
Niet alleen daar, maar ook by de
gevechten om Nuevo Laredo zijn de
rebellen teruggeslagen, waardoor
Huerta's troepen op bet oogenbük
„Dinsdagmorgen vroeg, maneer. Ik
ben met de flets naar Apeldoorn ge
gaan, om den brief te posten."
„En Dinsdag middag is m(jn broer
naar Parijs vertrokken."
„Och God, och God I" steunde de
man. „Nuztjn we verloren Allemaal."
„Maar wat is er dan toch?" vroeg
Henri, ODgeduldig geworden.
De man bedekte zijn gezicht met
beide handen.
„De vrouw is wegl" fluisterde hij.
,Wat?l"
„Ontvlucht
Henri sprong op en liep g6jaagd
het vertrek op en neer.
„Maar hoe, voer den duivel, kon
dat dan gebeuren
„Ziet n, toen u kwam, hield ik u
voor één van de politie en daarom
wou ik niets los laten. Maar nu kan
ik u gerust alles vertollen. U moet
dan weten, dat de vrouw een heel
enkele maal, in gezelschap van mijn
vrouw, in den grooten achtertuin mocht
wandelen. Die ligt zoo afgezonderd en
is aan alle kanten zóó dicht begroeid,
dat er heelemaal geen gevaar bij zat.
Ze was al een pa'r dagen niet al te
best in orde en nu was het Maandag
juist goed weer, zoodat mijn vrouw,
op haar aanhoudend aandringen, be
sloot, ze dan maar even te luchten
Maar ze was ternauwernood een kwar
tier in den tuin, toen ze zei, last van
duizelingen te krijgen en weer naar
huis te verlangen. Nu, dat kon ge
beuren. Het was 's middags, ongeveer
om dezen tijd. Mijn vrouw bracht haar
nsar haar kamer en net waren ze
voor de deur gekomen, toen ik haar
wegriep om oen boodschap te doen,
waarbij groote haast was. Wat anders
nooit gebeurde, ze vergat de deur
weer sterker staan dan in langen tijd
het geval geweest is.
De Amerikanen, die tal van Mexl
caansche vluchtelingen, welke zieh
op grondgebied van de Vereenigde
Staten waagden, gevangen namen,
zitten daarmede niet weinig verlegen,
daar in uie streken gebrek aan levens
middelen komt en onder de gevan
genen en gewonden verschillende
besmettelijke ziekten beginnen op te
treden.
De Mexlcaansche sfad Tamplco,
waar de rebellen koit geleden terug
geslagen werden, wordt thans opnieuw
bedreigd. Het Duitseho stoomschip
Westerwald, dat zich in die buurt be
vindt, zal daar, op verzoek van den
commandant van het in de Mexlcaan
sche wateren liggende Duitsche oor
logschip Bremennog eenigen tyd
blijven, om zoo noodig Duitsche vluch
tingen aan boord te kunnen nemen.
Alles wlist er dus op, dat de str{jd
tusichen rebellen en regeeringstroe-
pen nog lang niet ten einde is.
De geruchten, dat Huerta spoedig
zal aftreden, blijven aanhouden. Maar
omdat feitelijk van het begin van de
crisis af, dit besluit telkens is opge
doken en telkens weer op iantaisie
bleek te berusten, zgn er weinigen,
dia er nog eeniga waarde aan hechten.
Men vorzekert thans, dat, wanneer
Huerta zich aan het hoofd van de
regeeringstrospen zal gestold hebben,
Gero8tieta, thans minister van justitie,
tijdelijk president zou worden en dat
dezo het bewind weer zou overdragen
aan generaal Treviso, een der oude
staatslieden, die zich in de laatste
jaren van deelname aan de Mexi-
caansche politiek heeft ontbonden.
Garden, de Engelsche gezant ta
Mexico, dis zich meermalen minder
vriendelijk over de politiek der Ver
eenigde Staten uitliet, is naar Rlo de
Janeiro overgeplaatst. Ongetwijfeld
heeft de Engelsche regeering daarmede
de Amerikaansche een grooten dienst
bewezen, want Cardens sympathie
voor de Mexicanen was algemeen
bekend.
Resds herhaaldelijk had de regee-
ring der Vereenigde Staten bezwaren
tegen sir Carden ingebracht en nu
Amerika, inzake de bovoorrechting
der Amerikaansche scheepvaart bij
de Panamakanaaltollen. aan de be
zwaren van de Engelsche regeering
tegemoet is gekomen, kon een tegen
beleefdheid van Engeland moeilijk
aehterwege blijven
Interessant Is zeker de strijd van
Huerta tegen den algemeenen geld
nood.
Wat hij al bedaebt heeft om geld
in het land te houden en zoovee) mo
gelijk er zelf de beschikking over te
krijgen, heeft, zooals te begrijpen was,
de hevigste protesten der belangheb
benden opgewekt.
achter de gevangene te sluiten- Dat
schijnt dat creatuur bemerkt te hebben,
wie weet, hoe lang ze er al op leerde.
Om kort te gaantoen myn vrouw
haar om zes uur het eten kwam bren
gen, v ond ze den sleutel niet aan den
buitenkant^ Ze wilde de deur open
doen, maar kwam tot de ontdekking,
dat ze aan den binnenkant stevig ge
sloten was
„En toen vroeg Henri, die in
ademlooze spanning geluisterd had
„Nu, dat kunt u begrijpen. Zoo gauw
als ze kon, liep m{jn vrouw naar da
koetsiers-woning terug en vertelde mij,
wat er gebeurd Is. Wij naar boven.
We hebben het eerst met zoete woor
den geprobeerd, toen met dreigemen
ten. Maar het hielp niet, meneer Niets
niemendal. Ze gaf taal noch teeken".
„Had dan de deur ingetrapt", riep
Henri driftig uit.
De man lachte zenuwachtig.
„Dat is gemakkelijker gezegd, das
gedaan, meneer. U begrijpt, dat we
de secuurste kamer voor haar hebben
uitgezocht. Dit huis is vroeger een
soort burcht geweest; er hoorde toen
een vier maal zoo groot park bjj en
heel wat land. Het zijn ailemaal ge
beeldhouwde, eiken houten deureD,
van een halven vinger dikte. Da wen
teltrap naar boven is van Ijzer. Al
hadden er zes kerels voorgestaan, do
deur was niet bezweken, meneer".
Veldman zweeg even en wlschte
zich het zweet van het voorhoofd.
„VerderVerderdrong Henri aan.
„U moet weten, meneer, dat we op
last van uw broer er voor moesten
zorgen, dat elke poging tot ontsnap
ping van da vrouw onmogelijk was.
Nu daar kan ik levendig in komen.
Mijn vrouw was haar daarom eiken
Nu weer heeft Huerta een beBlnit
afgekondigd, waarbij de biljetten van
alle staatsbanken wettig betaalmiddel
worden, dat overal moet worden aan
genomen. De aflossing van deze bil
jetten wordt verzekerd door fondsen,
welke da banken znllen bijeenbrengen
en die door oen bijzondere commissie
beheerd zullen worden.
Of de Mexicanen echter met dit
papiereu geld genoegen zullen nemen,
zonder dat z\j er van overtuigd zyn,
dat de daarop vermelde bedragen in
de kelders dor staatsbanken veilig
bewaard worden, is zeer te betwijfelen.
Verscheidene belangrijke handels
huizen overwogen nu reeds of het
niet beter is, bun zaken maar te slui
ten.
Dat een man als Huerta dezer dagen
aan grooten drang van buiten bloot
staat, laat ziih begrijpen. Verschil
lende hooggeplaatste priesters,dringen
er op aan, dat Huerta die concessies
zal doen, welke noodzakelijk zijn
om aan het land den vrede te geven
on ook onder do hoofd officieren zijn
er velen, die Huerta van de nood
zakelijkheid van zijn altreden trachten
te overtuigen.
Huerta is er evenwel de man niet
naar om zich door vriend ofvfjandte
laten bepraten.
Inderdaad, deze president Is een der
krachtigste en zelfstandigste volks
leiders, dia Mexico in langen tyd ge
kend heeft.
Binnenland.
Be kamerverkiezing in Botterdam III.
Bg de stemming ter verkiezing van
een lid van de Tweede Kamer In
district III heeft Woensdag de liberale
candidaat, de heer B. D. Eerdmans,
1755 stemmen behaald, de R. K. can
didaat, de heer H. Stulemojjer 1532,
en de sociaal democraat, de heer A.
B. de Zeeuw 527 zoodat dus her
stemming moet plaats hebben tusschen
de heeren Eerdmans en Stulemeijer.
Hier iaten we den uitslag van de
verkiezingen van verleden jaar volgen.
Statenverkiezing. Uitgebracht 4449
stemmen. Meerderheid 2190. Mr.Zaayer
(lib.) 2243, Buskens (R. K.) 1611, De
Zeeuw (S. D. A. P.) 524. Gekozen
Zaayer.
Kamerverkiezing. Uitgebracht 4769
stemmen. Meerderheid 2385. Lasonder
(U. L.) 2521, Stulemeijer (R. K.) 1731,
Loopuyt 446. Gekozen Lasonder.
Staten-Generaal.
Eerste Kamer.
Indische begrooting.
Minister Pleijte heeft Woensdag
karnen eonstateeren, dat de antire
volutionaire kopstukken uit de Eerste
avond om een uur of negen behulp
zaam bjj het ontkleeden en nam dan
al haar bovengoed mee. Dan volgen-
dan morgen bracht ze het haar dan
weer terug. Maar op dien ongeluks-
dag, toen ze zich gebarricadeerd had,
was za in het bezit van al haar klee-
ren gebleven."
„Je dachten dus aan een poging tot
ontvluchten
„Natuurlijk, meneer. Toen het don
ker was geworden, hebben mijn vrouw
en ik ons ledikant uit elkaar genomen
en het hier in do vestibule gezet,
dwars voor da deur. Er kon dus geen
sterreling uit. Aan den achterkant is
alles zwaar gegrendeldalle blinden
z^n van sloten voorzien en ik heb
zelf de sleutels in mijn bezit. Langs
dien kant kon ze dus ook onmogelijk
ontsnappen. We hebben 's avonds een
boelen tjd in de vestibule geloopen,
maar we hoorden boven niet het
minste. Het werd deksels koud, meneer,
en toen zijn we onder de wol gegaan,
met het heilige voornemen, wakker te
blijven. Maar, jawel, de slaap verraste
ons. Ik werd 's morgens vroeg wakker,
zoo stijf als een staak. Boven hoorde
Ik nog niets. Ik maakte myn vrouw
wakker en we droegen hst ledikant
en beddegoed weer naar de koetsiers
woning Het was eeu uur of zes, nog
nauwelijks licht. We gingen toen weer
naar boven, riepen, draaiden opnieuw
san da kamerdeur, en, zoo waar als
ik hier voor u zit, ik kreeg den dood
schrik op mijn lijf, toen de deur ineen b
open ging. Maar een blik in de kamer
zei ons genoegde vogel was ge
vlogen 1"
Wordt vervolgd
