RPNA Cacao N°. 140 1913 Donderdag 27 November, 1008,e jaargang. x Vain Houteh'S De Dubbelganger. Bij dit 210, behoort een Bijvoegsel. i FEUILLETON iaOESCillE De uitgave dezer Courant geBckledt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Pr8» por kwartaal, in Goes f 3,75, buiten Goes, franco f >,S3. Afzonderlijke nommers 5 cent. size ruling van advertenties op Maandag en Woensdag vóór 3 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren. telefoonnummer 88. Direeteur G. W, vak Barneveld. Uitgave van de Naaml.VeKaootfwhap .Goeeshe Courant". Hoofdredaateur W. J. C. van Santbn COURANT. [Je prjjs der gewone advertentiën ia van 1-5 rogols50 ct., elke regel meer lOot Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwoljk- en doodsberichten en da daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regel» 4 f 1,— berekend. Bewijsnummers 5 sent Nog niet zoo ver? Ons voorgaand artikel kreeg- ten opschrift,Naar de verzoening Moet het volgende anders luiden Het Staatsstuk, dat straks zooveel aanleiding geven «al tot uitvoerige D^sprekingeu, kan op tweeërlei w$ze worden uitgelegd. Het heet toch, dat de regeeriug er niet aan denkt, oen voorstel tot herziening van artikel 192 der Grondwet ,het openbaar onderw|j n is een voorwerp vao de aanhoudende zorg der Regeerlcg" enz. iii te dienen. Zoo op het oog lfjkt de verklaring der regeering hard voor allen, die gedacht hebben, dat het Kabinet Cort van der Linden, door een einde te maken aan den schoolstrijd, den weg zou openen tot een betere, tot een geeonde party-groapeerlng. Wfl voor ors kunnen niet verheleD, dat wfj, zachtst uitgelrukt, een anderen ge dachten-gang van de regeering ver wacht hadden. Het is volkomen juist gezien, dat de kostelooze ouder doms-rente uit vloeisel van artikel 369 van Talma's invaliditeits-verzekf ring zoo spoe dig mogelyk haar beslag dient te krfjgen. Zoo ooit met recht, dan kan ten opzichte van onze ouden-van- dagen gezegd wordenzij kunnen niet wachten, geen dag en geon nacht. En de onmiddellijke uitvoering van dezen maatregel zal de rechterzijde allerminst als een oor logs-ver klaring opnemen. De regeering schynt echter foevreeBd te zjjn voor een feilen beginsei-strjjd, zoo de herziening van artikel 192 der Grondwet aan de orde wordt gesteld. En zij voorziet daardoor een verzwak king van kaar vermogen, een aan merkelijke verzwakking zelis, om de kiesrecht-hervormiDg tot stand te brengen In de nadere toelichting heet het, dat noch de kostelooze ouder- doms rente, noch het algemeen kies recht de hoofdbeginselen der rechtsehe partgen raken, weshalve de regeering de mogelijkheid op eendrachtige samenwerking niet uitgesloten acht. Wy helpen het wenschen. Maar toch moet ons één ding van het hart Dat het Kabinet Cort van der Linden uitkeerirg van de kostelooze ouder- doms-rente en Grondweta herziening, om te komen tot algemeen kiesrecht voor mannen en de mogelijkheid van vrouwon-kiesrecht, op den voorgrond zou stellen, hebben wü uit de jongste Troonrede kunnen afleiden, en wij verbeugen ons daarover. Bet zijn urgente zaken; iets anders kan er niet van worden gezegd. Doch het zou ons zooveel dankbaar der stemmen, als dit Kabinet tevens, op een allo partyen bevredigende wijze, de sehool-kwestie zou weten op 'te lossen. De regeering kan dit niet, zegtzy. Ze voorziet hel erevaar, dat een felle i Inderdaadw(j beweren niets te veel, wanneer wfi zeggen, dat er zon derlinge spelingen iu de natuur voor komen. Meestal gaan zij voor de groote massa onopgemerkt voorbij, maar een enkele maal kunnen z(j groote gevol gen hebben, ia, schier ongelooflijke gevolgen, en het is in zoo'a geval uitrrBt moeilijk, waarheid van ver dichting te onderscheiden. Met zulk een bijzonder geval heb ben wü in dezen roman te maken. Op den 14den Februari 1874 schonk mevrouw Van Haegendoorn haar echt genoot een welgeschapen zoon. Op denzolfden dag van datzelfde jaar beviel een arbeidersvrouw, Marie Lou- wers j eveneens van een wel geschapen zooni Dit op zich zelf is niets huitengewoons i op één dag plegen 1" Amsterdam vele welgescha pen jongens het levenslicht te aan schouwen, Dat de één geboren werd in een deitig huls op de Hearengracht, de ander in da bescheiden woning van een eerzaam werkman, wie ziet daar iets vreemds in Kinderen zoeken tot in dezen tijd het huis nog altoos niet uit, waar zij geboren zullen worden Toch was er iets bijzonders. De 'oeide kinderen, wier ouders van beginsel strijd zon ontbranden, zoo zij da herziening van artikel 192 der Grondwet aan de orde stelt. Maar is, vragen wij, door dit niet te doen, een f-l!e beginsel strijd af gewend Inderdaad wij zouden deze vraag niet gaarne bevestigend beantwoor den. Ter rechterzijde bestaat er in breede klingen geneigdheid, om mede te werken aan Grondwets herziening, in in den zin, als het Kabinet Cort van der Linden zich voorstelt. Maar het heet in de poiitiokgeven en nemen. Waarom artikel 192 der Grondwet, bij de komende herziening, ook niet gewfzigd? Waarom het niet aldus gelezen: .het openbaar en bijzonder onderwijs is een voorwerp van de aanhoudende zorg der regeering," en de waarborg en voor beiderlei onderwijs eens en voor altijd vast te stellen WjJ, vrijzinnigen, willen niet, dat het openbaar onderwijs een plaats zal innemen, dat onderwijs onwaardig, en wij z$jn daarmee in ons volle recht. Maar laat ons dan ook met vast-, stelling der waarborgendaarover zal wel te spreken zijn het bijzonder ouderwijs de volle maat geven. In dat geval voorzien wij niet het minste gevaar, dat het peil van ons volks onderwijs zal dalen. Op schoolgebied we spreken natuurlijk in politieken zin moet er vrede komen. Is een Kabinet in staat, dezen vrede tot stand te brengen, dan kan het zich zulks in elk opzicht tot een eer aan reke nen ds verschillende partijen zjjn bevredigd, een caseus heft, welke ook ln de toekomst voor ons land opnieuw noodlottig worden kan, is uit den weg geruimdmet des te meer ijver k»n de hand aan den ploeg worden geslagen, om een gezonde sociale wetgeving, waarop ons land reeds zoo langen tjjd wacht, met ver eende krachten te verwezenlijken- Zou dit nu inderdaad niet kunnen Wij wachten het antwoord op deze vraag af. Hoe kunren wij anders? Maar we hopen van ganscher harte, dat zoowel van rechts als van links de ernst der tijden zal worden begrepen. Ken vrijzinnig staatsman, die, mede ter bevrediging der rechterzijde, het onderwijs-vraagstuk tot een afdoende oplossing zal weten te brengen, heeft daarmee een daad verrich', waarvoor, in het belang van haar gestadige ont wikkeling, de natie hem dankbaar zal wezenen van harte zelfs I Buitenland. Het vraagstuk van vrouwen kiesrecht in Engeland. Het vravgstuk van vrouwenkies recht is ln Engeland nog niet rijp voor behandeling in het parlemert Niet, dat niet zeejr velen de urgentie elkanders bestaan niet'het allerminste afwisten, geleken op elkander als twee droppels water. En het toeval had gewild, dat de twee nieuw geborenen leder met een moedervlek werden ge zegend, ongeveer van de grootte van een cent, op precies dezelfde plaats op do rechterslaap. W| mogen dus Inderdaad eonstateeren, hier met een zonderling speling van de natuur te doen te hebben. De jongens groeiden op. De één kon zich in weelde baden, de ander moest, op jeugdigen leeftijd reeds, een hand werk leeren, om zieh door het leven te kunnen slaan. Doch, zooals het meermaal wil: het kind van lijke ouders, al spoedig tot de overtuiging gekomen, dat zjjn pad over effen wegen zou gaan, leerde, wat hij leeren moest, om de deftige familie geen oneer aan te doen de zoon van den eenvoudigen werkman hield ar van, om in zfjn vrijen tjjd, hoe krap deze hem ook toegemeten mocht wezen, zjjn geest te ontwikkelen. Bg veel over eenkomst dus ook veel vet schil. Eén enkele maal echter zouden deze dubbelgangers elkander ontmoeten, en deze ontmoeting was beslissend voor beider leven. Het geschiedde een goede dertig jaar na hun geboorte. De josgo André Van Haegendoorn, die de bloeiende bankierszaak van zijn vader had geërfd, reed, vergezeld van zjjn procuratie houder en rechterhand, Gorard de la Rivière, in snelle vaart met zjjn auto huiswaarts. Hjj was naar Zwolle geweest, om een gewichtige conferentie bij te wonen. Zij hadden reeds een goed eind voortgereden in daarvan vo'len, man ln breede kringen niet erkent, dat de vrouwen recht hebben op dezelide politieke voorrechten, welke den mannen zjjn toegekend, maar anders vraagstukken, in do ear.-te plaats de Homs-Rule- kwestie, de op den voorgrond tredende geschillen iu de aibeidorswereld en in den laatster, tjjd de landpolltiek van Lloyd George, vragen, met uitsluiting van aile andere kwesties, de aandacht van het geheele Kabinet, Ongetwijfeld heeft m deze opzet telijke of onwillekeurige veronacht zaming van het vraagstuk van vrou wenkiesrecht de bonding der dames, die dit in de allereerste plaats begeeren, voor een groot gedeelte schuld. Menigec-n, doordrongen van het besef, dat de Entreleche vrouw het kiesrecht verdient, voelt de behoefte, daaraan mede te werken, verslappen, wanneer hjj dageljjks coeBtateereu moet, dat de kiesrechtstrijdsters haar goed recht op het stembiljet moenen te moeten aantoonen door het inslaan van ruiten, het verbranden var: kost bare bezittingen en het doen van aan slagen op leven en goed van tal van particulieren. Zoo voert men geen strijd, dat is niet het aantoonen van en goed recht, dat Is de unfaire en minderwaardige gevechtstaeiiek van den straatjongen, die een rustigen, nie:s kwaads vermoe denden wandelaar met steenon gooit. Werkeljjk, de vrouwen on waarom soudon de Engalsche een ni'zondering makon zijn machtig genoeg om haar wil te doen zegevierenhet Fransche spreekwoord es que femme veut, Dieu le vsut geldt even goed in Groot Britannië als in lederen anderen beschaafden staat. Maar dan volge de vronw ook haar eigen natuur, dan 11$ va zij vrouwelijk in al baar daden en rerlage zich niet tot de minderwaardige strijdwijze, die tot na toe bet uitsluitende kenmerk van het laagste en onontwikkeldste deel van een groots Etadsbavolhing is geweest. Daarmede is voor de kiesrecht- stri'dstera geen succes te behalen, daarmede bsrelken zü slechts, dat ieder weldenkende sieh met afkeer van haar 'n de door haar voorgestane beginselen afwondt en oogaten z{j nog niet eens de bewondering van bet mindere volk, dat in de strijdwijze dezer vrouwen een minderwaardige nabootsing van eigen ontevredenheids, uiting ziet. Minister Lloyd George, de kanselier vau de Engelsche schatkist, heeit te Oxford, in verband met het vrouwen kiesrecht, verschillende deputaties ont vangen. Een groep mannen, .lie met de strijd wijze der militante vrouwen instemden, kwam het carst ter audiëntie. Zij protesteerden ten krachtigste tegen de kunstmatige voeding, welke de hongerstakende vrouwen in de ge- de richting van de plaats hunner be stemming, Amsterdam, toen zjj op een gevaarlijk gedeelte kwamen; de weg was er vol kuilen en gatan. Van Haegendoorn was een kundig chauf feur; dit bewees hij thans In esn heel kalm vaartje stuurde hfl de auto langs co hinderpalen, welke menig automobilist zoo noodlottig kunnen worden. Bfl één der kuilen stond een man hot getoeter der auto had hem wat opzij van den weg doen plaats nemen. De man had veel weg van een land- loopero or den schouder, aan een stok in een bonten zakdoek vastge knoopt, droeg hjj wat kleerenen zijn schoenen waren versleten. Die man was Dirk Lonwers. Van Haegendoorn had, bij het moei lijke sturen, geen gelegenheid, op den latidlooper te letten, doch deze sloeg wal een blik op den chauffeur. Hjj sperde eerst den mond wijd open, deed toen zijn prnlin tabak naar don anderen kant verhuizen sn mompelde .Duivels, die kerel l$kt sprekend" op me, h5 kon bast m(jn broer wezen 1" En met een zucht dacht hjj„Maar hij zit heel wat beter in zjjn slappe wa ch dan ik De auto hernam hsat vaart, na de moeilijkheden van deu weg over wen nen te hebben. Louwers. zette zijn tocht te voet voort. Een poos reden Van Haegendoorn en zjjn procuratie houder zwijgend doortoen stelde de eerste plotseling voor, om la Huls horst, in „De bronzen Leeuw", esn glas "oler te gaan drinken. Do la Rivière verwonderde zich 2jj hadden yZA&yy ZfëcrtAzA/zs&tn/ sAwzA&t&rV' sice&t/ 'ZiHyie.-ny ^ny dew yuans ■a,-Sc<?AsO-Acs„ 7 vangenis ondergaan moeten. Iodardsad, al is het nog zoo mooi, als martelares de gevangenispoort ia te gaan en alle baar gebrachte levens middelen te weigeren, do kunstmatige voeding die, ondanks haar hevig pro test, op deze dames toegepast wordt, moet hsar ijver voor de haar heilige zaak heel wat doen bekoelen. De minister antwoordde, dat zeker geen enkele man het aangenaam zou vinden, te zien, dat vrouwen in open bare bjjeenkomston, wegenB ordever storing, verwijderd moesten worden en wee3 er op, dat een poging, om in zoo'n geval tusschenboide te komen, in den regel vruchteloos was. Wet erkende Lloyd George, dat de kunstmatigs voeding daarna voor de meeste vrouwen een verschrikkelijk iets is, maar vroeg zeer tereoht, wat men dan eigenlijk anders moest doen, wanneer de gevangen kiesreehtstrtjd- sters mot geen mogelijkheid er toe te krijgen wareD, het eten op natuur lijken weg tot zieh te nemen. Op de opmerkiDtr, dat de regeering Iets diende te offeren om vrouwen kiesrecht tot wet te maken, deelde de minister msde, dat, zoolang er nog andere kwesties aan de orde zijn, hjj zich niet geroepen achtte, de regeoring ten val to brengen en daardoor da kans van het tot stand komon van andere, meer noodzakelij se, wetsont werpen te vernietigen. Op scherpe wjze erititeerde de minister vervolgens da strjjdwgze der militante vrouwen en zeide, niet te kunnen begrepen, hoe da vernieiings beteren drank in de auto b(j zich, dan zij ooit in een dorpB-herberg zouden kurmen krijgen. Doch de ondergeschikte zweeg. Een bejaard vrachtrijder zat in de gelagkamer. Toen bij da fceido def tige hearen zag binnenstappen, giog h{i wat terzjj zitten, dronk langzaam n®g een tweeden borrel leeg, be taalde en f-tapto op Van Haegendoorn bes'elde twee bier en vroeg den kastelein, hem 6en kamer aan te wijzen, waar hij op zfln gemak een brief kon schrijven. Van Haegendoorn keoda Meijer, den kastelein, niet en deze hem evenmin, doch met Anna, de kasteleins dochter, had hy dea afgeloopen zomer kennis gemaakt. Zoodra hjj dan ook in de hem aangewezen kamer had plaats genomen, werd een tweede deur ge opend en Anna trad binnen. .Kom meo naar bulten", zei ze, „daar kunnen wij praten zonder gevaar, door iemand gehoord te worden." Van Haegendoorn volgde het meisje op den vofct. Nauwelijks achter in den tuin gekomon, vroog hg „Wat most die onzin beteokenen Ik heb je brief ontvangen, maar dacht je soms, dat iemand van mijn stand jon achterna loopt?" Anna Meijer was allerminst nit het veld geslagen. Ze zag hem brntaol aan „Zoo, moet je niets meer van me hebben „Dat is een andere kwestie. Maar je dient te weten, hoe je met iemand als mfj omspringt." „Dank je voor je lesje. Mijn brief j,eeft dan toch geholpen. Ik heb je tactiek van deze dames er iets toe kon bjjdragen, om v(Jf en veertig millloen menschep van bet goed recht harer eischen to overtuigen. De tweede deputatie, welke de minister ontving, was er een van de ordelievende partijen ten behoeve van het vrouwenkiesrecht. Aan deze depu tatie maakte de minister duldeiyk, dat het opnemen van de kwestie van vrouwenkiesrecht in het partij-pro gram dezer regeering tengevolge zou hebben, dat de krachtigste figuur der liberale partij, nl. de premier Aequith, zou aftreden, wat voor haar een onherstelbare ramp zou beteoke nen. Wanneer de minister daaraan medehlelp, zou bjj zich schuldig ma ken aan een misdaad tegen de hoogste belangen van den staat en de groote massa des volks. Zoodra de openbare meening zich krachtig ging uiten ten voordeele van het vrouwenkiesrecht, zou het niet langer noodig zijn, de ministerraad te porren, daarvoor op te treden. Aan de derde groep, de tegenstan ders van vronwenkiesrecht, maakte de minister zieh als een voorstander van dit kiesrecht bekend, maar wees er op, dat de tyd voor behandeling daarvan nog niet rjjp is. De bedenkingen van deze deputatie hadden aldus de minister hem nog meer versterkt ln zyn denkbeel den ten voordeele van vrouwenkies recht, in plaats van hem van het tegendeel daarvan te overtuigen. Is er nog grooter bewijs noodig, dat de zaak van het vrouwenkiesrecht in ook maar één vraag te doen: ben je van plan met me te trouwen, ja of neen „Jo bent gek „O ja? Dan was jjj het dezen zomer, toen je het m§ beioofde. Dat wil ik je evenwel zeggenals je me laat zitten, André, dan ben je zoo niet van me af. Ik heb je heelemaal in m(jn machtwees voorzichtig. Toeval lig ben ik te weten gekomen, dat je verloofd bent met freule Sophie Van Haaften, en dat juliie over een maand of drie cenken te trouwen. En dan heb ik nog wat le zeggenIk ben in Uddel geweest; het sehfiut toch waar te zjjn, dat je een doortrapte schurk bent. Denk maar niet, dat ik mijn leven lang aan jou geketend zou willen zgn, voor al het geld ter wereld niet I Neenje trouwt me en we scheiden weer naar een paar maanden." Er kwatn een valsohe trek op bet gezicht van Andté. „Wat, voor den duivtl, had jij in Uddel te doen „Ik ben te weten gekomen, dat daar een buiten van jou is, dat, ala jjj er niet bent, alleen door een stok-dooven knecht bewoond wordt. Dat maakte me nieuwsgierig, want lk scht je tot iederen schurkenstreek in staat. Jk heb er, zonder opgemerkt te wordeD, eens een onderzoek ingesteld, en niet zonder tesultaat. In de torenkamer heb ik Iemand hooren gillen en daarmede wil ik je verloofde eens op de hoogte brengen. Begrijp je nn, waarom ik dezen brief geschreden heb Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1913 | | pagina 1