N°. 135 1915
Zaterdag 15 November
ÏOIT
Verloren Illusie.
De Bedrieger bedregen.
..va>
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
PrSs per kwartaal, in Goes f OjTSS» buiten Goes, franco f S,85.
Afzonderlijke nommere 5 eent.
luEencUng van advertentlön op Maandag: en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór ia tiran.
Do prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—lO ragela k berekend.
Bewijsnummers 5 e«at;
Mefoonnuiuwer 83. Directeur G. W. van Babneveld. Uitgave vaa de Naaml.Veaaoutsefeap „Gksesshe Courant,". Hoofdredacteur W. J. c. van Santbn.
Bij dit n«, behowt eea
s-B;
Van verschillend standpunt is de
uitslag der verkiezing in liet district
Amsterdam III bekeken. Wij hebben
er, in ons vorig nummer, onze mee
ning over gezegd, en hebben niet de
allerminste reden, daarop terug te ko
men. Alleen vrenseben wij de aandacht
te vestigen op een uitlating in een
clericaal orgaan, een roomsch dagblad,
welke uitlating (t) wij gaven baar
reeds eerder weer gepubliceerd werd
na de verkiezing in eerste instantie,
op Dinsdag 4 November j.l.
Het advies van 'net bedoelde orgaan
kwam hierop neervoor ons, clericale
kiezers, is Oudegeest of Otto feitelijk
,/oud lood om oud ijzer". Wij zouden
dus vrijzinnigen en sociaal-democra
ten den strijd onderling rustig kun
nen laten uitvechten. Maar toch werd,
tusschen de regels door, den rechtsehen
kiezers aangeraden, om op den vrij
zinnigen candidaat Otto te stemmen.
Niet, om van twee kwaden althans
het minste kwaad te kiezen. Neen,
zulks absoluut niet 1 Het nobele room-
sche orgaan hield er dezen gedachten-
gang op naals de rechterzijde de
verkiezing van den vrijzinnigen candi
daat, den heer Otto, helpt bevorderen,
dan verliezen de sociaal-democraten
„het kasteel van mr. Troelstra"dan
zullen zij buiten zicli zeiven zijn van
woededan zal er een kink in de
kabel kouien, wat betreft de parlemen
taire samenwerking van vrijzinnigen en
sociaal-democraten, en dan zal
daardoor de onzerzijds zoozeer ge
hoopte val van het Kabinet-Gort van
der Linden mogelijkerwijze vervroegd
kunnen worden.
Het was waarlijk geen verhetlende
rol, welke dit orgaan den roomsehen
kiezers in Amsterdam III heeft toe
bedacht, om bij de herstemming te
spelen Maar wij hebben ons er geen
oogenblik over verwonderd. Uit dien
hoek zijn wij nu zoo langzamerhand
aai? alles gewoon geraakt
Voor ons heeft alleen deze vraag
eenige beteekeniszal inderdaad de
stembus-uitslag in het derde Amster-
(lamsclie district politieke gevolgen
hebben
„Groote" zegt Het Volk in het num
mer van Woensdag 12 November (nr.
4174) in een hoofdartikel, dat tot titel
draagt„Amsterdam III verloren 1" En
dan lezen wij verder„Maar dit heeft
de concentratie thans wel voldingend
bewezen, dat haar daden, van den dag
der herstemming af, meer gericht zijn
Zij is van Het Huisgezin.
i FEUILLETON,
Het was ean warme morgen in het
laatst van Juni, en Londen, dat wil
zeggen West End, was bijna een ver
schroeiende woestijn geworden. Maar
oischoon ieder, dia het maar eenigs-
zins kon doen, do stad reeds lang
verlaten had, was er één plaats, waar
alt(jd menseden waren, onafhankelijk
van mode of van het seizoen.
De leeszaal van het Britsehe Mu
seum was ook nu niet ledig, het jonge
aardige meisje, dat voor tijdschriften
schreef, bet oude en ongelukkige, dat
liederen overkladde, de gewezen treur
speldichter, die gewoonlijk zijn dag
slapende doorbracht, ze waren allen
aanwezig, zoo ook de heer met roode
bakkebaarden van een niet te bepa
len leeftijd, die zeiden zat, maar ge-
woonigk de kamer op an neer liep,
zoekende naar een boek, dat juist
door een ander in het bezit was ga-
nomen. Hij was nu ook weer druk
bazig en zijn slepende tred over het
linoleum was het eenige geluid, dat
de stilte verstoorde in die warme
en drukkende ruimte.
Misschien tengevolge van de warm
te hoorde men nu iniet het gebrom
en de verschillende uitroepen van
goed- of afkeuring, die gewoonigk
op het breken van de macht, die voor
Nederland het Algemeen Kiesrecht moet
veroveren, dan op het tot stand brengen
van deze groote hervorming."
Met den besten wil ter wereld kunnen
wij aan deze woorden niet de allerminste
waarde hechten.
Toen dr. Bos, door de Koningin be
noemd tot Kabinets-formateur, aan de
sociaal-democraten een drietal porte
feuilles aanbood, heeft hij in zijn uit
voerige toelichting de wenschelijkheid
uitgesproken, dat de strijd in liet land
tusschen sociaal-democraten en vrijzin
nigen gedurende de legislatieve periode
zou worden geschorst, indien door de
partij van mr. Troelstra het aanbpd werd
aangenomen. Zulks liet aan duidelijkheid
niets te wenschen over. Natuurlijk be
doelde dr. Bos er niet mede, dat de
vrijzinnigen voor hun beginselen geen
pfspaganda meer zouden mogen maken,
noch dat de sociaal-democraten zouden
moeten afzien van hun jaarlijksch
Paasch-congres. Zijn bedoeling was
en voor misvatting lijkt ons absoluut
geen plaats dat, wanneer er een tus-
schentijdsche vacature kwam in een
district, vertegenwoordigd door een
sociaal-democraat of een vrijzinnige, de
zetel zou worden toegewezen, zonder
strijd van links, aan de partij, welke
hem bezette. Voor het overige bleef
natuurlijk alle ruimte beslaan voor hei
voeren van een zuiver principieele pro
paganda van beide zijden.
Het aanbod van dr. Bos is door
de sociaal-democraten te onzaliger ure
van de hand gewezenzij plukken er
nu de wrange vruchten van. Zij hebben
huu medewevkiug aan de vorming van
een gemengd vrijzinnig-socialistisch Ka
binet geweigerdwelnu, daardoor is
meteen ook een gewijzigde toestand
ingetreden. Er kwam een Ministerie
van extra-parlementairen huize, het
Ministerie-Cort van der Linden, dat,
gelukkig, de hoofdpunten van het vrij
zinnig concentratie-program wenscht te
verwezenlijken. Maar de sociaal-demo
craten hebben daaraan niet de minste
of geringste gemeenschap. Zij zijn, met
eigen goedvinden, buiten het bestuur
des lands gebleven welnu, dan hebben
zij op het oogenblik ook het toekijken.
Voor de vrijzinnigen kan slechts één
begeerte bestaande positie van het
Kabinet Gort vau der Linden zoo
krachtig mogelijk maken. En daarom
bestrijden zij, volkomen terecht, eiken
sociaal-demoeratischen zetel.
Het is echter een grove onwaarheid,
zoo men beweert, dat de zaak van het
algemeen kiesrecht schade heeft geleden
door de verkiezing van den heer Otto
in Amsterdam III. Integendeelin den
heer Otto heeft de meerderheid een man
gekozen, die altoos bereid is, zijn
krachten te geven aan een verwezen
lijking van het concentratie-program,
den aandaahtlgen lezer in zijn stadie
stoorden.
De leeszaal was een vertrek, waar
in zekere Eustace Juston, een man,
die zich uitgaf voor letterkundig
agent, maar feitelijk zaken dreef,
welke bet daglicht niet mochten aan
schouwen, om dubbele roden belang
stelde. Als een (zoogenaamd) letter
kundig agent was het z(jn plicht, op
de hoogte te blijven van da moderne
litteratuurmaar het was meer om
oen studie te maken van de verschil
lende mensehen, dat hg deze altijd
druk bezochte plaats kwam opzoeken.
De kamer was erg vol en Juston
had al eenige malen rond geloopen,
vóór hij een stoel In het oog kreeg,
die juist door een anderen lezer werd
verlaten. Het was aan het eind van
één der lange lessenaars, en ca een
boekwerk genomen te hebben, ging
hij zitten. Naast hem zat een man, die
op het eerste gezicht scheen te slapen,
maar bij nadere beschouwing bleek
aehteroser te leunen in zijn stoel, met
een afgetrokken blik starende naar
den zolder. Zijn ongekamd haar en
baard, bovendien eea buitengewoon
groote bril, gaven hem het uitorlök
van een geleerde, welke indruk nog
werd verhoogd door den grooten
slappen hoed, dia naast hein lag. Hij
scheen eea ingeving te zoeken op het
plafond, daar verschillende half be
schreven vellen papier, die voor hem
lagen, pogingen schonen te z0n tot
het schrijven van een brief, dien hfl
dat, de socialistische godheidjes mogen
probeeren, het tegendeel ingang te doen
vinden, de sympathie heeft van het
overgroote deel des volks. En zegt
men dan de heer Otto kan, inpoUticis,
niet in de schaduw staan van mr.
Troelstra, dan is daarop ons antwoord
liever een eenvoudig man, die de hand
aan den ploeg slaat, dan een zooge
naamde grootheid, wiens kracht uit
sluitend schuilt in het leveren van
kritiek en die er feestelijk voor bedankt,
zijn hulp te verleenen, om het scliip-
van-staat in het goede vaarwater te
brengen.
Politieke gevolgen voorzien wij uit
den afloop der herstemming in Am
sterdam III allerminst.
Met een voortvarendheid, welke diepe
bewondering afdwingt, heeft de heer
Treub gezorgd, dat zoo spoedig mo
gelijk één der voornaamste eischen van
het vrijzinnig council tralie-program zal
zijn ingewilligdhet uitkeeren van
een gratis wekelijksche rente aaigalle
zeventig-jarigen, vrouwen en mannen,
die daaraan behoefte hebben. En de
plannen tot Groudwets-berzieniug van
liet Miuisterie-üort van der Linden
algemeen kiesrecht voor mannen, mo
gelijkheid van vrouwen-kiesrecht la
ten aan duidelijkheid niets te weuschen
over.
Willen de sociaal-democraten, baloorig
geworden door dei stembus-uitspraak in
Amsterdam III, dit Kabinet van sociale
hervorming den voet dwars zetten,
zij gaan gerust hun gang. Als zij dan
maar bedenken, dat in zulk geval huil
prestige onder het kiezers-volk, thans
reeds zoo geschokt, geheel en al ver
loren zal gnaD.
\Zij zullen het echter niet doen.
-En daarom herhalen wij we zijn
geen oogenblik bevreesd, dat de her
stemming in Amsterdam III in dien
zin politieke gevolgen zal hebben
Het spijt ons, dat wij liet roomsche
orgaan een zoetelijk-gekoesterde illusie
ontnemen. Maar het méét nu
eenmaal
Buitenland.
De troonsbestijging in Beieren.
Elndeljk is het or dan van gekomen,
dat Beieren weer onder een regeer nd
vorst staat, dat dit land dan plechtigen
intocht van een koning in s(jn hoofd-
stad kon vieren.
Sinds 1864 heeft Mtiuchen een der
gelijke gebeurtenis niet meegemaakt
en het is daarom geen wonder, dat
th&sg uit alle doelen van hetkoninkrgic
de belangstellenden naar de hoofdstad
kwamen, om den intocht van den be
kenden en sympathieken nieuwen
verat tot een waren zegetocht te maken.
Dat de dag van Woensdag er inder
daad ean geweest is, die dan Beieren
laag in het geheugen zal blijven, be
niet ten einde kon brengen. Om hem
hoen lagen door elkaar verschillende
woordenboeken, die hy klaarblijkelijk
allemaal had noodig gehad voor het
samenstellen van disn brief.
De schepper van dezen chaos scheen
geen vlot brie enschrjjver te zjjrr, want
Juston had meer dan oen half uur
naar hem gekeken, vóór hij den brief
tot zyn tevredenheid had geëindigd.
Toen schreef hij hem nog eens over
en stak ham in een enveloppe, die hg
mot veel inspanning van een adres
voorzag. Terwijl bfi opstond, stootte
b.0 bij toeval met zijn elleboog tegen
een van de naast hem liggende
boeken, dat met een doffen klap op
den grond viel. Terwijl hij zich bukte
om bat op te rapen, maakte Juston
van de gelegenheid gebruik, om hot
adres te lezen, dat zooveel moeite had
gekost en dat luidde als volgt:
Den Hoogedelgeboren Heer
Markies van Lundy,
Clarges Straat, 165, Mayfair, W.
De vreemdeling pakte hierop ds
docr hem gebruikte boeken bg elkaar,
om ze op hun plaats te brengen, au
nauwelijks had bij Juston dan rug
toegedraaid, of daza verwisselde, zoo
vlug hg kon, de twee vloeimaps. Juston
had juist voorzien, wat er zou ge
beuren, want toen da vreemdeling
terugkwam, sneed hij het bovensta
vel vau zgs vloeimap uit, en na het
in stukjes te hebben gescheurd, even
als üe andere door hem beschreven
wijst we! de groote hartelijkheid, waar
mee de met zorg samengestelde
koningsstoet langs den geheelen weg
door de bevolking' is tosgeju'.eht.
Woensdagmorgen reden de koning en
de koningin in de prachtige nog
van 1818 dateerende 'galakoets naar
de kerk, om daar een ter gelegenheid
van de troonsbestijging taesteigke
godsdienstoefening bij te wonen. Na
afloop daarvan werden de vorstelijke
personen op den Münchener Mariën-
plats door den opperburgemeester
toegesproken en zetten daarna, onder
het gejuich der opgewonden bevol
king, hun tocht naar het paleis voort.
Daar werd de nieuwe vorst 's mis
dags door het geheele land gehuldigd
De president van het Heerenhuis
hield er tot koning en koningin een
toespraak, waarin hij als overtuiging
der geheels Bsiereche bevolking uit
sprak, dat onder aan nieuwen koning
de monarchie tot nieuwen glans ge
bracht zal worden, da verhouding van
Beleren tot keizer en ryk zal worden
bevorderd en hot land In alle opzichten
tot meerderen bloei zal worden ge
bracht. Hg sprak da hoop uit, ds.t de
nieuwe koning met vasten wil er in
zal slagos, de godsdienstige gevoelens
en den vrede iu Beieren te bescher
men en te bevorderen.
De koning beantwoordde deze rede
voering met een hartelijke toespraak,
waarin hij de hoop uitsprak, dat de
iiefde van z0n volk zgn handelingen
zal besturen en aat dit volk zich met,
Jieni in gemeenschappelijke z >rg voor
do welvaart van Beieren zal veree
nigen.
In deze Münchensche feester, heeft
de financieels tegemoetkoming aan
den nieuwen vorst een minder aan-
geiiamen indruk gemaakt.
Nu Ludwig III koning van Beiaren.
er geen prins-regent masr is, spreekt
het van zelf, dat zijn inkomen al
was het maar alleen om de nieuwe
hofhouding to kunnen bekostigen
belangrgk moet verhoogd worden.
Nu had de Beiersehe regaering dan
ook besloten, de voorstellen tot ver-
hooging van de civiele lijst op de
begrooting te brengen, maar heeft ze
er, op het laatste oogenblik, weer
uitgelicht, om ze den Landdag voor te
leggen als een afzon JerUjk voorstel,
iu den vorm van een wet.
Blaaf de varhoogingspost in de be-
grooting, dan zcu do Landdag deze
eerst den. 'volgenden zomer In behan
deling nemen, sn de regeering wil
niets liever, dan die verhooging reeds
te doen ingaan op 1 Januari 1914.
Maar de Landdag gaat in Beieren
niet door dik en dun met de regaering
mee. Keeda protesteerden de sociaal
democraten tegen de overhaaste wijze,
waarop de voorstellen zijn ingediend
en hebban op deze voorstellen zelf
reads scherpe kritiek Uitgeoefend
Da verhooging van de civiele lijst
zal er wel komen, maar niet zoo spoe
dig als koning Ludwtg III we! zal
gehoopt hebber-.
Voorr-ameiijk. de sociaaldemocraten
zulle-i deze gelegenheid te baat nemen
veilen papier, gooide hg alles in de
papiermand Hij scheen niet het ge-
ringste vermoeden te hebben van de
verwisseling van de twee vloeimaps,
en na den door hom geschreven brief
zorgvuldig in een zakportefeuiile te
hebbsn opgeborgen, ging hij de kamer
uit.
Nauwelgki was hg vertrokkc», of
Juston haaide de verscheurde papieren
uit de mand. De handtaekenicg was
op een daarvan ongeschonden geble
ven, en hg lps, met groote letters
geschreven, den naam „Oito Sehön-
briicker."
Sebönbrilcker, dus bij wsseenDuit-
scher, dacht Juston Dan was het ook
geen wonder, dat hij zoo'n moeite had
met het samenstellen van een Engel
sehen briei. Hg zag er te goed uit, om de
sehrgver te zijn van een bedelbrief;
bovendien was het duidelijk, dat hij
den 'brief als heel belangrgk ba-
Bchouwde, want waarom had hg dan
anders het bovensta vel uit de vioolmap
gesneden? Maar Juston was al out
genoeg, om zich over niets meer te
verwonderen, en hg wenschts zich zelf
geluk, dat h(i i van de gelegenheid
had gebruik gemaakt, om da vloei
maps te verruilen. Na eveneens het
bovenste val te hebben uitgesneden,
stond hg op, om den Duitseher zoo
vlug mogelijk tc volgen.
Ia de kleedkamer gekomen, werd
hem echter de weg versperd door een
heer, die vruchteloos pogingen aan
wendde,om den bewaarder aan het ver-
om bun me coin.- over de Beiersehe
troonswisseling in den breeöe te ver
kondigen.
Na de vrijspraak.
In ons vorig nummer hebben wy
medeged3eld, hoe de jury te Kieff
met een kleine meerderheid nog
maar den van ritueeien moord
beschuldigden Jood Bellis heeft vrijge
sproken.
Wij wezen er reedb op, hoe door
deze uitspraak alleen de persoon van
Beiiis vrji uitging, maar de gedachte,
dat inderdaad een moord door Joden
gepleegd was, niet flink genoeg is
bestreden. En dat thans Beiiis' wo
ning door een detachement agenten
bewaakt moet worden, is wel een be
wijs, dat deze vrggespokene in het
zga. verbond der Echte Russen nog
vele vijanden vindt, die niet zullen
aarzelen, den Jood aan de woede der
onontwikkelde bevolking over se ge
ven, zoodra z® er maar de kans voor
krijgen.
Maar dat hij onder het weldenken
de deel der bevolking ook ware en
vertrouwde vrienden bezit, is den
vrg gesprokene dezer dagen op over
tuigende wijze gebleken. Honderden
z(jn or reads in geslaagd, tot Beilis
door te dringen en een voortdurend
aangroeiende menigte houdt zich in
de omliggende straten op.
Studenten brachten den vrijge-
sprokene de gelukwensehen van hun
makkers over en tal van Christenen
uit de buurt bezochten hem en schrei
den van vreugde over zijn bevrijding.
Reeds ontving Beilis het verzoek
kwam natuurlijk uit Amerika van
twee verschillende impressario's de
vraag, om een tournee te snaken, waar
door b® in korten tgd rfjk zou kunnen
zyn.
De bijzonderheden, die Beilis over
zijn gevangenschap in den kerker
verhaalt, teekenen het Russische go-
vangenisstelsel.
Tweemaal daags werd hij aan den
ljive gevisiteerd. Dan moest hg zich
stoads geheel ontkleeden en zalfs de
tong omaoog steken, opdat men kon
zien, dat hij daaronder geen geheim
middel verborgen had. Dikwijls was
het plan by hem opgekomen, om een
einde aan zyn laven te maken, ten
slotte echter, toen hg had bemerkt,
dat by was uitgekozen als een offer
voor miUioeaen broeders, had hg be
sloten, het martelaarschap tot het einde
toe te dragen.
Dat hü thans og niet veilig is,
hebban zijp vganden reeds bewezen
er werd een zware steen naar zyn
huis geslingerd, waardoor de portier
ernstig werd gewond.
Aan de vertegenwoordigers van de
Joodscho gemeente te Kieff is door de
overheid medegedeeld, dat deze gaarne
zou zien, dat Beiiis de stad verliet.
Daw-an willen echter de Joden niet
weten, .daar zli vreezen, dat de over
heid bijbedoelingen heeft. De Echte
Kussen zouden n. 1. zijn vertrek
dadeigk met veel ophef als een bewijs
van zijn schuldbewustzijn voorstellen
stand te brengen, dat ean door dezen
vastgehouden hOBd zgn eigendom was,
en temidden van een regen van scheld
woorden, die deze twee elkaar naar
het hoofd gooiden, kostte het Jnston
eenige moeite, zijn wandelstok te vin
den. Ten laatste was ham dit gelukt,
maar zooals h® verwachtte, was er,
toen hy in de vestihula kwam. geen
spoor van den vreemdeling te ont
dekken. Maar de trap sfloopand.e, zag
hij hem net verdwijnen uit het voor
hek, en, vlug over het grintpad loo-
ponde, kwam hg nat nog vroeg genoeg,
om den Duitseher de Museumstraat te
zion ingaan. Oxfordstrast overste
kende, ging meneer Sebönbrilcker
recht door langs de Drutylaan en
Wycksttmt, om vervolgons de Essex-
straat in tri slaan, waar hij plotseling
in een huis verdween. Juston, die hem
gedurende al dien tgd voorzichtig was
gevolgd, wandelde langzaam varder,
terwyl hli de plaats, waar de Duitseher
was verdwenen, met behulp van een
daar toevallig staande straatlantaarn
goed in het oog hield. Het huis, dat
de Duitseher was binnengetreden,
bleek ean van de kleinste uit de straat
te zgn, en, evenals de merste andere,
verhuurd, te zijn als ksntoor; want
op de deur was eer: groot naambord,
dat het volgende opschrift droeg
vksmUnd.V00r
Wordt vervolgd).
