JN°. 120 M3
Zaterdag 11 October.
10U~ jaargang,
ij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
Goede Verwachtingen
FEUILLETON.
iefde's Loon.
GOESCH
De uitgave dezer CourantgesebiedtMa^ en'Vrgdagavond De prgs der gewone adverteutién is van 1-5 regelsSO et., elke regel meer 10e,
- uitgezonderd op teestdagen. JSSslltfflSBfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
Prjs per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,25. de prijs slechts tweemaal berekend.
Afzonderiyke nommers 5 cent. srMfv' Geboorte-, hawelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
Intending van advertentiën op Maandag en Woensdag irtraSi<r dankbetuigingen worden van 1—10 re«als f 1 barakend
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren, BewSsnummers 5 cer.t,
ïeletoonnumaier 33. Directeur G. W. van Baeneveld. Uitgave vaa de Naaml.Veanootsehap .Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santhn.
De rechtsche pers heeft nu zoo wat
in alle toonaar.len laten liooreu, hoe
zij denkt over het wachtwoord van
den buiten actieven dienst gestelden
generaal Kuyper, het ministerie-Cort
van der Linden te „laten uitleven".
Men moet dit wachtwoord natuurlijk
niet beschouwen als een soort vriende
lijkheid aan het adres der vrijzinnigen
In geenen deele. Dr. Kuyper zou zich
zei ven niet zijn, als hij het politiek
intrigeeren naliet. 11 ij hoopt alleen, dat
de kansen voor de rechterzijde beter
zullen staan, wanneer de algemeene ver
kiezingen van het jaar 1917 de ge
legenheid geven, af te rekenen met een
vrijzinnig Kabinet, dat zijn vollen legis
late even tijd heeft uitgediend. Komt
het vóór 1917 tot een catastroof, dan
zou de slag niet te slaan zijn, dien
Kuyper zich thans reeds voorstelt.
Deze gedachteiigang van den hoofd
redacteur van Be Standaard is voor ons
niet nieuw. Hij heeft ook der clericalen
sluipmoord op het vrijzinnig Ministerie-
De Meester, 21 December 1907, afge
keurd. Ten slotte vond hij echter toch
motieven, om later dien sluipmoord
eenigszins te vergoelijken het heette,
dat de toestand op militair gebied in
bijna desolaten toestand was geraakt
door hetgeen eerst generaal Staal, en na
hem generaal Van Kappard had gewaagd.
Bijzonder gelukkig kunnen wij deze
uitvlucht niet noemen.
Want indien het werkelijk waar was,
"at de Ministers Staal en Van llappard
ns laud op militair gebied bijna in
en desolaten toestand hadden gebracht,
indien ook Be Standaard zulks wer-
elijk meende, dan kan het hoofd-orgaan
er antirevolutionaire partij het ge-
eurde op 21 December nooit afkeuren,
och dan moest het die gebeurtenis
eschouwd hebben als plicht van elkeen,
ie het wel meent met de defensie des
ands.
Immers zoodfa deze in wanhopigen
-estand kwam, moesten alle politieke
verwegingen wijken voor het lands-
elang, hetwelk een algemeen belang is,
het enkele feit, dat Be Standaard
ereid ware gevonden voor een voort-
tting van het vrijzinnige Kabinet-
Meester tot de periodieke verkiezin-
u van 1909, is het doorslaand bewijs,
t voor dit blad van een wanhoops-
,0, laat ons toch gaan, mama! Ik
b zoo'n honger, dat beken ik eer-
kMeneer Hoytsema, ik heb sedert
aalf uur niets gebruikt."
„Wg zullen met genoegen be-
n de moeder, maar toen zy een
ei bj het open portier zag staan,
ld zg op om te vragen„ls dat
rijtuig
„Ja," antwoordde Wonter.
„Waar zullen wj sonpeeren?"
„By Stroomberg."
g bloosde licht. „Niet daar," Huis
de zg.
Waarom niet, moeder?" riep het
isje opgewekt. „Meneer Hoytsema,
eder is bang kennissen van van
eger te ontmoeten, nu wy- arm zijn."
Mevrouw Van Dorp, ik vind, dat
ijker bent, dan menige moeder, die
in het restaurant zullen zien."
it aardige compliment maakte een
de aan de aarzeling der moeder,
erdaad, zij kon trotseh zgn op haar
ie dochter. Z® namen plaats in
weelderige rijtuig en mevrouw
Dorp vroeg naar het gebeurde
den vorigen avond,
outer vertelde, dat de koetsier
kbaar dronken en zeer brutaal was
eest, maar verzweeg het overige,
de moeder niet te verontrusten.
behoorden tot de vroegste be
ers van het restaurant en de
te kellner braeht hen naar een
je bij een raam. Mevrouw Van
glimlachte, zij begreep, dat Wou-
dlt tevoren besproken had.
toestand geen sprake kon wezen.
Uier zat politiek achter.
En waarlijk geen verheffende politiek.
Het was dan ook de rechterzijde, die
op 21 December 1907 een minderwaar
dig politiek spel heeft gespeeld. De
lands-defensie heette niet meer veilig
bij de linkerzijde. Zulks werd verkon
digd, om een wapen in handen te heb
ben, teil einde hel vrijzinnige Ministerie-
De Meester ten val te brengen, een
wapen, waarvan men zicli alleen daarom
bediende, wijl dit bet, eenige was, dat
zekerheid gaf van doeltreü'en, in de
wetenschap, dat de sociaal-democraten,
zij het dan om andere redenen, eveneens
ten aanzien van de oorlogs-begrooting
huil tegen zouden doen hooren.
Zóó, en zóó alleen, komt de geschiede
nis van 21 December 1907 in het ware
licht te staan.
Men hechte dan ook aan dr. Kuyper's
woorden niet meer waarde, dan men aan
goochel-toeren hecht. Hij heeft het advies
„laten uitleven" gegeven, wijl hij meent,
dat de vrijzinnigen niet, meer tot regeeren
in staat zijn, en dat er politiek voordeel
voor de, coalitie in zit, zoo het Nederland-
sebe volk dit terdege begrijpt en inziet,
liet is, gelijk de unie-liberale Vaderlan
der volkomen juist zeide, niet een aan
dringen van De Standaard op een normaal
verloop van den politieken strijd, aan de
Jnni-stembus van dit jaar gestreden, het
is een uitdagendwij zullen, vóór het tijd
is, geen enkelen aanval doen op het
regeer-kasteel, thans bezet door Cort van
der Linden en de zijnen het moet naar
onze overtuiging door eigen zwakte in
eenstorten.
Bit, is de juiste beteekenis van dr.
Kuyper's wachtwoord.
Wij kunnen er ons voordeel mede doen.
Al weten wij ook, dat we in herhalin
gen treden, toch kan het den vrijzinnigen
niet dikwerf genoeg toegeroepen worden
schaart u om het Kabinet-Cort van der
Linden Het is inderdaad waard, dat wij
het van ganscher harte steunen.Het moge
dan al geen concentratie-Ministeriewezen
in den eigenlijken zin des woords,
het heeft zich, blijkens de Troonrede,
bereid verklaard, de hoofdpunten van het
vrijzinnig concentratie-program uit te
voerenalgemeen kiesrecht voor mannen,
wegneming van het grondwettelijk be
zwaar tegen vrouwen-kiesrecht,Staatspen-
sionneering. DitKabinet dient gesteund
is ziju optreden niet het gevolg geweest
van de nederlaag, aan de reactie toege
bracht
Wanneer deze voornaamste punten, in
het program der vrijzinnige concentratie
neergelegd, ten uitvoer worden gebracht,
„Het is goed, oude herinneringen
nog eens op te frisschen," zei zij.
„Neen, Minnie, ik wil niet tegenover
die zjtsfels zitten. Ik wil niet her
kend worden."
Minnie 1 Die naam voerde Wouters
gedachten eensklaps terug naar een
stormachtigen avond op een Rotter-
damschen singel, het openrukken van
een portier, juist bytgds om een lief
meisje in 't wit te redden, dat anders
met het rijtuig zou zijn omgeworpen.
MiunieHet was een ongewone
afkorting van Wilhelmina. Het kind
van tien jaar geleden zou nu ongeveer
even oud zijn als het levenslustige,
schrandere meisje naast hem. Het kind
had haar oom durven trotseeren op
dien gedenkwaardlgen avondde
vrouw had geweigerd hem te verlaten,
toen zfj meende, dat hem gevaar
dreigde
„Meneer Hoytsema Wat verschrik
kelijks hebt u in het menu gevonden
Hg kwam weer tot zich zelf en vroeg:
„Heb ik mevrouw Van Dorp u niet
zooeven Minnie hooren noemen?'
„Ja, als kind werd ik altoos zoo
genoemd, en dat is zoo gebleven."
„Ik heb eens een klein meisje ont
moet, dat Minnie heette. Het was tien
jaar geleden op een stormachtigen
avoi.d op den Bendrachts weg. Er was
een ongeluk met een rfituig gebeurd.
Het meisje was vergezeld door een
eenigszins zelfzuchtig heer. Hg' sprong
er nit an liet haar aan haar lot over;
ja, wierp het portier voor haar neus
dicht. Een havelooze jongen
„Een couranteDjongen —een jongen,
die heel netjes sprak redde haar.
Het rjtuig viel om voor het huis van
den heer De Jong van Nieuwkoop.
Dat meisje was Ik!"
kan liet er van overtuigd zijn, dat liet de
groote meerderheid des Nederlandsolien
volks achter zich heeft.
Daarom moet liet het Ministerie-Gort
van der Linden te doen zijn.
Vervult het zijn taak en wij voor
ons twijfelen daar niet aan dan zal dr.
Khyper inzien, hoe zeer hij zich vergist
heeft met zijn wachtwoord laat bet vrij
zinnige Ministerie maar uitleven. Want
dan zal blijken, dat het zich in de Neder-
landsche natie heeft mgeleefd.
Wij hebben goede verwachtingen voor
de toekomst.
Buitenland
Poincaré te Madrid.
De president der Eransche republiek,
de heer Poincaré, heeft een bezoek
gebracht aan den Spaanschen koning.
Was de bedoeling van dit bezoek,
Spanje te doen toetreden tot de Triple
Entente, bet verbond tusschen Enge
land, Frankrgk en Rusland?
Velen zullen het zonder twgfal ge
loofd hebben.
Wat er eigenigk tussehen den
Franscben president en koning Al-
fons als vertegenwoordigers hun
ner regeeringon besproken werd,
is neg geheim en zal vermoedeigk
nog geruimen tgd geheim blijven.
Volgens het telegraaf-agentschap van
Reuter is er slechts sprake geweest
van een tot dusver gesloten verdrag,
hetwelk „iedere aanleiding tot mis
verstand uit den weg heeft geruimd",
en verder werd de hoop uitgesproken
op een steeds beter wordende ver
houding tusschen de beide landen.
Wat verder is gezegd, overschrgdt
in geenen deele de grenzen van het
geen wordt gehoord b® een dergelijke
samenkomst van staatshoofden, wier
landen niet door ernstige veeten op
voet van „gewapenden vrede" tegen
over elkander staan.
Hier en daar is in de Fransche
pers dan ook reeds gewaarschuwd
tegen al te hooge verwachtingen op
dit punt.
Zoo had het Journal des Debate be
toogd, dat de samenwerking in Ma
rokko tusschen de belde landen zich
hoofdzakelpk moest bepalen tot het
plegen van overleg tusschen de
Fransche autoriteiten bg de voorbe
reiding van veldtochten tegen de
Mooron.
En de Gaidois ook een blad, dat
gelezen wordt in kringen, die het
meest vatbaar zgn voor chauvinistische
opwinding had een interview op
genomen van den Spaanschen minis
ter Romanones, waarin deze laatste
zijn best doet, om een domper te
zetten op de hoog opvlammende hoop
der Fransehen op daadwerkeigken
Beide dames waren verbaasd over
de uitdrukking op Wouter's gezicht
en die verbazing werd niet minder,
toen hg haastig uitriep„En ik was
die jongen 1"
„Maar ik zeideeen couranten
jongen."
„Ja, een bengel, een straatroover
„Mgn oom sloeg u
„En u verdedigde mg en belette,
dat ik werd opgepakt."
„O, dat is te wonderlijk I Moeder u
zult u herinneren
„Lieveling, ik herinner me alles,
alsof het-gisteren was gebeurd. Het
had je oom niet kunnen schelen, sis
je toen omgekomen was. Hg ver
langde alleen maar naar je geld.
Nu heeft hy dat en het m{jne ook.
Hg was inderdaad een slecht mensch
„Moederlief, hg is ongelukkig. En
wg Maar, meneer Hoytsema, wat
een wonderbare keer is er in nw le
ven gekomen sinds dien tgd 1 Is het
beroep van courantenjongen zoo voor-
deelig, dat het een rgtnig met twee
paarden, een souper bg „Stroomberg",
dure plaatsen in de „Harmonie" en
een bouquet van de kostbaarste rozen
oplevert? Toe, mgnhaer Hoytsema,
vertel ons het geheim. Ik wil elke
courant verkoopen, die u noemt. Ik
krgg vgf en twintig gulden voor het
zingen van twee liedjes, dat erken ik,
doch ik mag ze slechts eens per maand
zingen. Ik heb overvloed van tyd
om rond te loopen om te roepen
„Extra tjjding 1 Vreeseljk ongeluk!"
Wonter dwong zich, op haar toon
in te gaan. Hg beloofde haar zgn
bgzonder middel, om geld te maken,
mede te deelen in een toekomstig
tgdperk, als hg haar zoozeer verblind
zou hebben, dat zg zgn woorden aan-
stenn van Spanje bg een toekomsiigen
Duitsoh Fransehen oorlog.
Er was, zei Romanones, geen sprake
ean een te sluiten leening, noch van
een geheim of openbaar militair ver
drag met het oog op mogeigke ge-
beurtenissen in Europa. Het bericht,
dat Cartbagena in een Franseh-Dait.
scben oorlog door de Fransche vloot
als steunpunt zou worden gebezigd
en dat de Fransche troepen uit Af rika
door Spaansche schepen naar het
moederland zouden worden gebracht,
noemde Romanones een verzinsel.
Spanje streelt alleen naar een ge
ringe verlaging van het tarief voor
enkele producten, dat is alles.
Tot zoover de Fransche pers.
De Spaansche bladen laten zich alle in
meerdere of mindere mate geestdriftig
uit over het bezoek aan Madrid van
den Franschen president. De resul
taten van de reis van president Poin
caré, aldus schrgft de Liberalmoeten
in de menigte tot uitdrukking komen,
alvorens zg hun Invloed op de k&n-
selargen doen gelden, Wanneer het
Spaansche volk president Poincaré en
Frankrgk begroet, dan is het hierbg
beïav.'oed noch door het vooruitzicht
op voordeel, noch door vrees voor
toekomstig gevaar. Wy juichen Frank
rijk toe, omdat het een groote, mach
tige natie is, die tot in de veme uit
hoeken der wereld het eerst de vry-
heid heeft voorgestaan. Wg juichen
Poincaré toe, omdat hy waardig is,
Frankryk te vertegenwoordigen.
Het onafhankeigke orgaan ElMundo
schrgtt: De logica dry'ft er ons toe,
ons aan te sluiten bg de mogendheden
der Triple-Entente. Frankryk en
Spanje zullen er op geigke wgze baat
by vinden. De lriario Universal zegt,
dat op het oogenblik, dat koning
Alions en president Poincaré elkander
omhelsden, men meer dan ooit kon
zeggen, dat het twee volken waren,
die elkander omarmden.
De Gazette de St. Petersburg schrgft,
dat Duitschland langen tgd gedroomd
heeft, van Spanje zQn bondgenoot te
kunnen maken, om hierdoor Frankryk
en Engeland in de Middellandsche Zee
te kunnen bedreigen. Berlijn heeft
daarbg het vrienden-masker voorge
daan en niet nagelaten, te Madrid te
verzekeren, dat de Spanjaarden door
de Franschen al te slecht behandeld
werden. Thans echter brengt president
Poincaré aan koning Alfons een bezoek
als vriend en bondgenoot. Het blad
betoogt dan, dat, door zyn vriendschap
met Frankrgk, Spanje binnen den
kring der goede betrekkingen met
Engeland en Rusland wordt getrokken.
De Itaiiaansche regeeringsgezinde Tri-
buna schrgft, dat de Spaansche bladen
hopen, dat door het bezoek van presi
dent Poincaré bet laatste misverstand
ter zake van Marokko zal verdwynen.
nam als die van een profeet.
Met den taet van een vrouw van
de wereld, bricht mevrouw Van Dorp
het gesprek op minder persoonlyke
dingen terug. Het restaurant werd
steeds voller. De menschen aan de
naburige tafels wierpen nu en dan
blikken op het vrooigke trio, dat on
der hun gesprek ruimschoots eer be
wees aan een uitmuntenden maaltgd.
Wouter was overtuigd, dat hy nog
nooit zoo'n verrukkelyk meisje had
gezien,
Minnie was zeer in haar schik met
haar nieuwen kennis en mevrouw
Van Dorp liet zich meesleepen door
de vroolykheid der jonge lieden.
Zö en Minnie waren eehter opnieuw
verbaasd, toen Wouter toevallig zgn
Rotterdamsch adres noemde. De Park
laan was een der deftigste buurten
vnn Rotterdam.
Eindeigk kwam er een einde aan
den prettigen maaltyd, hoezeer Wou
ter dien ook zocht te rekken. Bg
dacht, dat da beide dames liever al
leen naar huiB wilden rgden en liet
ze daarom in zjn rytuig wegbrengen,
terwSl hg zieh verontschuldigde met
een afspraak in zgu soos.
Omstreeks den tgd, dat Wouter's
koetsier Minnie en haar moeder veilig
afzette aan haar woning, trad Adolf
Vermeer, vergezeld door Arie Leen-
mans, een proeflokaal in de Hoogstraat
binnen en vond daar een elegant uit
ziend jongmensch, tegen de toonbank
geleund, in gesprek met de buffetjuf
frouw. De komst der beide mannen
maakte daar een eind aan. De jonge
ling liet het meisje terstond staan en
wendde zieh tot hen.
„Nu," vroeg hg aan Vermeer, „is
er iets gebeurd?"
Er is dus nog al verschil van op
vatting tusschen de Fransche en
Spaansche pers.
Wg hebben eehter reeds langen tgd
leeren inzien, dat de verschillende be
zoeken van staatshoofden aan elkander
niet de minste practisehe waarde
hebben.
Daarom gelooven wy ook, dat de
reis van president Poincaié misschien
enkele diplomatieke gevolgen mag
hebben, doch dat verder het bezoek
niet meer beteekent dan een daad van
Jouter hoffelykbeid.
Sparen door vrouwen.
In België is den lOden Februari
1910 een wet in werking getreden
schijft men aan de JV. R. Ot.
waarbg aan gehuwde vrouwen toe-
gelaten is, zonder toestemming van
den man geld op de spaarbank te
trergen en er dit weer af te halen.
Het bedrag, dat afgehaald wordt, mag
echter niet meer dan 100 francs per
maand bedragen. Vcor grootere be
dragen is de toestemming van den
echtgenoot nooflig, die ten teeken van
toestemming de quitantie mede moet
onderteekenen. Door de schuldeischers
van den man kan het spaargeld van
de vrouw niet worden aangeslagen,
tenzy voor een bedrag, dat de 1000
franes overtreft. Kunnen de schuld
eischers eehter bewgzen, dat de man
de schulden gemaakt heeft, om in
het onderhoud van zgn gezin te voor
zien, dan mag ook voor een minder
bedrag worden aangeslagen.
Na de wet van 1910 is het sparen
door vrouwen zeer toegenomen. In
1910 waren al 22.149 gehuwde vrou
wen in België, die een spaarbank
boekje op haar naam hadden. ïn 1911
klom het tot 24.0CI8 en in 1912 tot
28 457 en het aantal neemt nog weke-
igks toe.
Rekent men de ongehuwde vrouwen,
weduwen, meerderjarige en minder
jarige meisjes mede, dan bedraagt het
aantal spaarboekjes van vrouwen
ongeveer 300.000. En 5696 vrouwen
hebben in België gebruik gemaakt
van het reeht, om haar spaargeld op
een renteboekje te laten iusehryven.
In 1912 hadden zieh 289.731 personen
aangesloten bg de Lgfrentekas om op
eigen hand een pensioen aan te leggen.
Daarvan waren slechts 60.465 vrouwen.
De Belgische Staat heeft ook een
verzekeringskas ingericht, hg welke
men een verzekering op het leven ot
een gemengde verzekering kan Bluiten.
Slechts 452 vrouwen hebben daarvan
gebruik gemaakt.
Binnenland.
Prof. Van Swaaij.
Professor Van Swaag, die in de*
zomer-vergaderiDg der Staten van
„Ben," was het koele antwoord, „ik
heb je laatst gezegd, dat je dwaze
list wel zou mislukken. Nog ergerr,
ze heeit je een mededinger bezorgd,
tegen wien je het spel wel terstond
kunt opgeven."
„Onzin 1" riep da ander heftig uit,
met een vloek. „Terg m® niet. Zeg
mg ronduit, wat er nu weer verkeerd
is?"
„Zg was er en zong heel mooi. Op
mijn woord, zg is een aardig meisje.
Maar de man was daar ook en hg
heeft zoo goed gebruik gemaakt van
de gelegenheid, die jg zoo vriendeigk
was hun te verschaffen, Bernard, dat
hy haar en haar moeder opwachtte
en zy samen in zyn rytuig naar
Stroomberg reden."
„Maar wie is hg dan toch voorden
drommel?" vroeg de toornige jonge
man.
„Ik zeg je, Bennetje, je hebt geen
kans. Het is niemacd anders dan
Wouter Hoytsema, de millionnair".
„Wonter Hoytsema! Genadige he
mel Juist hy
De jonge man werd zeer bleek en
z®n oogen rolden woest in het hoofd.
Maar Aria Leesimans had den naam
ook gehoord, ofschoon hy het gesprek
niet begreep.
„Wouter Hoytsema," zei hg'. „Indien
ar iets te doen is, waarbg Wonter
Hcytsema is betrokken, reken dan op
my als zyn vfland. Ik vervloek hem,
vervloek ham in alle eeuwigheid!"
En hg sloeg met zfln vuist op de
tafel, zocdat de afldere bezoekers op
merkzaam begonnen te worden, en
Vermeer was verplicht, zgn metge
zellen ernstig te raden, zieh beter te
beheersehen in een publieke gelegen
heid. Wordt vervolgd).