N°. 117 1913, Zaterdag 4 October, 100,te jaargang. Bij dit no. behoort een Bijvoegsel, Onze Actie. 3i FEUILLETON. Liefde's Loon. goesch De uitgavedezer Courant gesehiedtjMaandag-, Woensdag- en'Vrydagavond uitgezonderd op feestdagen. FrQi per kwartaal, In Goes f 0,73, buiten Goes, franco f 1,85, Afzonderlijke nommera 5 cent. ïnaendlng ran advertentiën op Maandag en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. Telefoonnummer 28. Directeur G. W. van Babnevei-d. Uitgave <11 raat. De prfjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et lifi directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, hawelQk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels h 1,berekend. Bewijsnummers Speent. van c!e Naaml.Veauootsciap .Guesche Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santin. III. (S 1 o t). Zou er inderdaad een beter bewijs zijn, dat wij in onze actie zoo actief mogelijk moeten wezen, dan het pas geleden verlies in het district Middel burg Het is een tegenslag geweest, zeer zeker. Maar er valt voor ons, vrijzinnigen, veel uit te leeren. Name lijk ditdat wij geen oogenblik mogen indommelen, dat wij altoos waakzaam moeten zijn. De vijand slaapt niet. Natuurlijk kan alleen een opgewon den standje, die in de politiek nog zoo groen is als gras, uit de Mid- delburgsche stembus concludeeren, dat de wind „om" is, dat velen, die drie maanden geleden links hebben gekozen, nu weer terug verlangen naar een be wind van rechts, dat wil zeggen naar een bewind, dat baantjes-jagers, huiche laars, politieke parasieten kweekt. Alleen bij, die ten eenenmale het oordeel des onderscheids mist, kan zich aldus uitlaieu. De Middelburgsehe stembus heeft ons integendeel geleerd, dat er geen kentering naar rechts valt waar te ne men, doch dat de vrijzinnigen, althans een deel van hen, wanneer de groote strijd gestreden is, in hun apathische rust terugvallen. Om dat voor de toekomst te voor komen, daarop moet onze actie gericht zijn. Vraagt men ons middelen en wegen, om aldus resultaten te bereiken 'J Het antwoord kan kort zijn. Wij hebben het trouwens in ons vorige artikel reeds aangegevendoor het gedrukte woord en door hot. gespro ken woord. Kr zijn vrijzinnige vrienden, die aan het eerste de voorkeur geven. En er is inderdaad veel voor te zeggen. liet gedrukte woord heeft in ieder geval een langduriger invloed. Komaan wie spant zich er voor, om in kleine, be vattelijke brochures ons doel en streven uiteen te zetten f Het geld is er voor te vindendaarvan zijn wij gelukkig zeker. En wij twijfelen er ook niet aan, of de voormannen in ons gewest zullen zich gaarne wat uren van arbeid en moeite opleggen, om de goede, de algeineene zaak te dienen. Men vergete bij dit alles evenwel het gesproken woord niet. In de meeste dorpen heeft men des winters weinig afleiding. Uit eigen Wouter, die achterover leunde en lachte'om Dekkers woede, werd zich plotseling bewust van bet vreemde toeval, dat hfj na in één dag, na zooveel jaren, weer met al de perso nen1 uit zfjn lQdenstyd in aanraking kwam en zelfs met het rfjtnig, waarin h(j naar het kantoor van Salomons was gereden. Van Heukelom had bfj hem gegeten, Salomons had hem een boodschap gegeven, zfjn koetsier was die huurkoetsier, die hem zfjn rit had geschonken, een zeer voordeelig zaakje voor Dekkers, daar Wouter hem In zjjn dienst nam. Allen, die ln die dagen vriendelijk waren ge weest jegens den verlaten jongen, had hfl beweldadigd. De houder van het koffiewagentje, die hem koffiedik en korsten gaf, de uitdrager, die den prfjz van zfjn eersten uitzet bad ver laagd, juffrouw Verboom, die hope loos voortzwoegde ln haar wasscherfj, de heer Clement, z{j allen werden in een goede zaak geplaatst en ruim schoots beloond voor de diensten, welke zQ hadden bewezen. Voor Dlrksen was een zeer gemakkelijk postje ln de Louise Hoytsema-stich- ting gevonden en de dokter dankte zfjn drukke praktijk aan de hulp en bescherming van den mlllionnalr. Het ls merkwaardig, dat Wouter nooit een ander horloge droeg dan het eenvoudige zilveren, dat hfj van ervaring weten wij, dat, komt er een spreker, de belangstelling groot is. Die er niet geweest zijn, zij hooren het den volgenden dag van vrienden en kennissen. Het gesproken woord rolt voort. En komen er sprekers van de tegen-partij, laten wij dan zorgen, dat er iemand is, bij machte het woord van wederhoor te doen weerklinken. Hoe noodig dat is, heeft de Juiii-cauipagne ons geleerd. De zoogenaamde politieke „christenen" grijpen elk middel aan, hoe minder waardig ook, om stembus-succes le be halen. Het heeft er veel van, of voor hen den goeden niet te na gespro ken een elfde gebod bestaat, lui dendegij zult in verkiezings-dagen liegen en lasteren, zooveel ge kunt. Toen de nestor der Tweede Kamer, de heer Lieftiuck, de nieuwe zitting opende, er op wees, dat er i n de afge- loopen verkiezings-campagne veel ge sproken, veel gedebatteerd, ja, zelfs voor het stembus-succes gebeden was, interrumpeerde de altoos even correcte als waarheid-lievende afgevaardigde voor Goes, jonkheer De Savornin I.oil man „en gelogen ook Hij had gelijk. De politieke „christenen" hebben aan de stembus van 1913 met de waarheid op een alles behalve vertrouwelijke!! voet gestaan. Het kan ons alleen leed doen, dat jonkheer Lohman zóó laat tot deze wetenschap is gekomen. Of stond het anders 'f Had hij, toen de waarnemende Ka mer-voorzitter, de heer Lieftinek, zijn welkomst-rede hield, een bevlieging van nu ja, laten wij maar zeggen •clair voyance Voorzag hij, hoe de politieke „chris tenen" zich zouden gedragen bij de tusschentijdsche verkiezingen voor de Provinciale Staten van Zeeland Wij weten het niet. Maar, ais de heer De Savornin Lohman nog eenigszins op zijn reputatie van „rechtvaardige" hoe twijfelachtig zij dan ook sinds geruimeu tijd is gesteld mag wezen, dan dient hij zijn afkeuring openlijk uit te spreken over de niet te qualificeeren pamfletten, welke van „christelijke" zijde bij den jongsten ver kiezingsstrijd voor de Provinciale Staten in het district Middelburg zijn verspreid geworden. Wij zouden echter afdwalen. Het lijkt ons de aangewezen weg, om, waar een spreker van de rechterzijde in ons gewest optreedt, te zorgen voor een debater. De opzettelijk verkeerde uiteenzetting van de politieke situatie door reclitsche woord voerders mag onzer zijds niet onweersproken blijven. Doch dit is het voornaamste niet. Zeiven moeten wij er ook op uit, in elke stad, in de politie had gekregen. Had hj geweten, dat Arie Leen. mans nren lang voor zfjn huis had gewacht, om hem te zien en zich zfjn voorkomen ln het geheugen te pren ten dan zou hjj nog meer ver baasd zfjn geweest, maar hfj zon nooit het onheil hebben geraden, dat deze man zou aanrichten, in zekeren zin onbewust. Hfj was nog geen vjjf minuten ln zfjn soos, toen een vriend hem staande hield voor een inteekening op een concert. „Hoytsema, je houdt veel van mu ziek. Hier ls een nieuwe violist, een Duitsoher, die voortgeholpen moet worden. Ik heb hem verleden herfst in Berlin gehoord, 't Is een bekwaam artiest. Neem een paar plaatsen." Wouter keek het programma ln. „Sehnitzler aan de piano, zie ik 1 Dan moet hfj wel wat in zfjn mars voeren. Wie is die sopraan P Ik heb haar naam nooit eerder gehoord." .Mejuffrouw Wllhelmina Van Dorp" las zfjn vriend over zfjn schouder. .Die ken ik ook niet. Kom hier mor genavond om een uur of half acht, dan kunnen wfj samen naar het concert gaan. „Kan je plaatBen gebruiken voor je kennissen „Beste kerel, heel gaarne. Het spfjt mfj, dat ik Keichnitz niet zelf een beetje kan helpen." „Je helpt hem zoo heel goed. Ik zal er een dozfjn nemen; één voor jou en mfjtien voor anderen, voor de claque." .Ja bant toch een beste vent. Hola t ieder dorp, in ieder gehucht. En de volle aandacht dienl gewijd aan de schriftelijke propaganda. Wij gaan de toekomst hoopvol tegemoet. Dit is meer dan een gelegen ncids-fraze. Uit verschillende deelen van ons gewest hebben wij bewijzen van udhae i" ontvan gen er is gevraagd om lectuur, er is ge vraagd om sprekers. Eu het is een innig verblijdend verschijnsel, dat wij kunnen zeggen daarin zal worden voorzien. Na den tegenslag in het district Middelburg hebben wij de meest ondubbelzinnige be wijzen van een opleving der actie kunnen constateeren Dit stemt ons in hooge mate hoopvol. Daarom, vrienden, er kan voor ons maar één parool zijn. En dit is „aan den arbeid" Het gaat tegen onwaarheid, tegen onoprechtheid, tegen huichelarij De winter nadert, de lijd van ernstige vcorberciding. Houdt u gereed Weest wakend, versaagt niet Dan zal het einde zonder twijfel voor ons goed zijn. buitenland Do Albanoesche kwestie. Servië heelt zfjn deel gekregen van den oorlogsbuit, doch het heeft bitter weinig reden, zich daarmee gelukkig te prfjzon. Aan do grens wordt niet de Albaneezen dag aan dag bloedig slag geleverd. De berichten uit Albaneesche bron maken molding van groote overwin ningen der Albaneezen. llit Vallona wordt gemeld, dat de Albaneezen zegevierend zfjn doorgetrokken tot Gostlwa, na bfj Dibra en Stlgra over winningen te hebben behaald. Zfj hebben drie honderd öer vische solda ten gevangen genomen, die van Dibra naar Tirana zfjn gebracht en 30 ka nonnen bnlt gemaakt. De Neue Freie Pretse verneemt uit Vallona, dat de Servische verliezen 1200 dooden be droegen. Bfj de oproerige Albaneezen, die 20,000 man tellen, hebben zich 40,000 Macedonische Bulgaren aan gesloten. Van Servische zfjdo daarentegen wordt gemeld, dat op verschillende plaatsen de Serviërs overwinningen behaaldenzfj hebben Dibra en Ochrida genomen, de verslagen Alba neezen op de vlocht gejaagd en den vfjand achtervolgd. Ook de Süd S'a- vische Korrespondenz, een officieus or gaan der Oostenrfiksche regeering, maakt melding van gevechten, waar in de Albaneezen groote verliezen en de Sor'Iërs Mawrowo en Balitsjnik hebben ingenomen, Het is lastig, om uit zulke tegen- srtfjdige berichten, die beide een echo Daar is Van Stolk. Van Stolk kan er wel twee nemen. Vergeet het niet morgenavond." En de goedhartige enthonBiast, die een schrik was voor velen zfjner vrienden, snelde weg, om een ander slachtoffer te bemachtigen. Wouter zond zfjn rfjtnig weg. Kort voor elf verliet hfj de soos en nam een omweg, om naar huis te wandelen. Hfj kwam voorbij da zaal, waar het concert plaats zou hebben. Ér kwamen eenige menBchcn uit een zfideur. Blfjk- baar was er een repetitie geweest. Een kleine man met golvende haren vloog naar buiten, met een vioolkist ln do hand. Hfj wilde juist in een rfjtuig, dat het dichtst bfj het trottoir stond, stap pen, toen de koetsier zelde „Bezet, meneer." De man scheen het niet te begrfjpen, daarom versperde de koetsier hem den weg met zfjn zweep en schudde het hoofd. Toen vloog de vreemdeling naar een naburig rfjtuig. Eenige minuten later kwam er een dame uit het gebouw. „Ben je vrfj hoorde Wouter haar aan den koetsier vragen. „Ja, juffrouw." „Breng mij naar de Voorschoter laan 86", zei zfj, en stapte ln het rfjtuig. „Dat is zonderling," dacht Wouter, die belde voorvallen had opgemerkt. Hfj keek naar den koetsier en meende hem een eigenaardigen blik van ver standhouding te zien werpen op een paar elegant gekleede heeren, die in de schaduw van den gesloten publleken Ingang stonden. Beide mannen stapten vinden in Weonsehe bladen, het juiste midden, de waarheid, te putton. Evenmin als over den omvang van den opstand, kan men dus over de gevechten, dia geleverd werden, een oordeel uitspreken. De Servische minister-president Pasjitsj, die in Parfjs vertoeft, ls vol strekt niet ongerust over het verloop der bewegingen. De Servische gene raals willen geen veroveringsoorlog gaan voeren, zelde hfj, maar zij zullsn de Albaneezen nit ods gebied verdrij ven. En daar de grenzen op het ter rein nog niet vastgesteld zfjn, zullen wfj een Btrategische grens, of liever eert vers'andlge gr,ns vaststellen. Wfj wenschen geen gebiedsuitbreiding, maar oen herziening, die wellicht van beide zijdon offers zal vragen, iii- ar dia den vrede duur «aam zal maken. Pasjitsj verwacht geen diplomatieke bemoeiing van Europeeschs mogend heden met de grenoregelingskwestle, te meer, daar Europa overtuigd moet zgn van de moeilijke positie, waarin Servië ziet/tegenover Europa bevindt. Ten slotte zeide Pasjitsj, dat een bondgenootschap met Griekenland voor defensieve bedoelingen is afge sloten, en dat ook Koemanie den vrede zal weten te bewaren, die onder lei ding van dat land is tot stand gekomen. Het Albaneesche incident, zooals Pasjitsj het noemde, zal een incident blfjven, wanneer, wat hij vast gelooft, allen het eens zfjn, om Servië de vrije hand te laten, ten einde de kwestie zelf te regelen. Pasjitsj, die over Weenen naar zfjn land terug denkt te gaan, hoopt ge legenheid te hebben, daar met graaf Berchtold te spreken, en dezen de Servische staatkunde, ook teu op zichte van Albanië, duidalfjk te maken. In Albanië ls nog stee ls strfjd tus- echen de voorlooplge regeering te Vallona en Essad pasja. Da Neue Freie. Frette heeft Essad inlichtingen gevraagd over zfjn plannen en zfju houding tegenover de nieuwe regee ring, en kreeg daarop van hem het volgende antwoord De Albanoezen zfjn het er over eens, dat radicale hervormingen moeten worden ingevoerd. Ismael Kemal heelt geen steun buiten Vallona. De meeste steden stellon de volgende vfjf eisehen De zetel der rogeering moet worden overgobracht naar Durazzo. Daar moet een verantwoordelijk kabinet worden gevormd. Bfj de mogendheden moeten ernstige stappen worden ge- daan, om de spoedige benoeming van oen vorst te verkrijgen. De regeering te Vallona moet dan worden aange zocht, aan het volk een nauwkeurige rekening voor te leggen van alle in komsten en uitgaven, van den dag af dat zfj optrad. Vóór de aankomst van den vorst mag aan geen buitenlander eenige concessie worden verleend. Tot zoover de elschen van Essad- in een op eenigen afstand ge reedstaand rfjtuig, en zonder bevelen „at te wachten, reed de koetsier het aapje na, waarvan de bestuurder telkens omkeek. Eens in Napels had Wouter een vrouw gered, die door een bandiet werd aangevallen. Dat voorval kwam hem nu weer ln den zin, er was ook iets sluipends ln de wfjze, waarop die mannen een meisje volgden. Hfj vroeg zich ook af, wat de zonderlinge handelwijze van don koetsier der vi- golante beduidde. Het waB een rare zaak. Hfj wilde ze nader onderzoe ken. De afstand naar de Voorscho terlaan was niet groot. Op zfjn beurt sprong hfj ln de naaste vlgelante. „Daar rfjdt een rfjtuig achter die vlgelante in de richting van Kralin gen," zei hij tot den koetsier. „BlQf steeds achter dat rfjtnig, en als het stilhoudt, doe het dan ook, zoo, dat het weinig opvalt." De man knikte. Een huurkoetsier ls niet ganw verwonderd, en weldra reden ze achter de twee andere wa gens. Het verwonderde Wouter, dat de achtervolgde rijtuigen niet den kort- sten weg naar de Voorschoterlaan namen, doch hon route namen over den stillen Ouden Djjk. In de verte duidden een paar kleine roode lichtjes aan, dat de weg daar opgebroken was. De eerste vlgelante reed gewoon door. Bfj de versper ring zou de koetsier zeker wel af draaien. Maar dat gebeurde niet. Er was een plotseling gekraak van hout, pasja, die op meer dan één punt scherpe, hoewel niet direct uitgespro ken, doch slechts aangeduide beschul digingen bevatten tegen ismael Kauel en de regeering te Vallona. Aan de MontenegrQnsch-Albanisuhe grens is, volgens berichten nlt Cettlnje, alles rustig. Aan de zuidelijke grens nemen Albaneezen en Grieken een alwachtende honding aan, de uitspraak der Internationale gronsregellngscom- missie verbeidend. Tegen de Italianen. De Btadhonder van Tyrol haeft thans het voorbeeld van z]jn collega te Triest gevolgd en allen Italiaansch-sprekende gemeente-ambtenaren, die geen Oos- tenrfjksche staatsburgers zfjn, ontslag in bet vooruitzicht gesteld. In de Itallaansche pers wekt dit weer heftige ontstemming. Zoo schrjft de Mattagero, dat het bier volstrekt niet alleen een blnnen- landsche aangelegenheid van Oosten rijk geldt, daar de slachtoffers van deze beschikking Itallaansche staats burgers z|jn. Dit incident zal dan ook, volgens het blad, pfjnlfjke gevolgen na zich sleepen. Het Qiornale d'ltalia meent, dat zulke feiten de hoop en de wenschen der eerlijke vrienden der alliantie steeds meer moeten doen verkoelen. Het was thans duldelfjk, dat ln de vervolging der Itallaansche elementen tyiteem zit, ofschoon OostenrOk nog ln den allerlaatsten tfjd heeft kunnen zien, welke groote beteekenls da vriendschap van Italië voor zQn we reldpolitiek bezit. I1 rorincienieuws. Wemeldlnge. Woensdagavond ver gaderde de raad. Bfj de opening waren present 5 leden, later kwamen de heeren Dominions en J. Llndenbergh. Aan mej. Bartelse werd afschrijving H. O. 1913 verleend. Jaos. Kola werd benoemd tot vasten gemeente-arbeider, Ingaande 1 Gatober 1913, op een jaarlfjkscbe bezoldiging van f 416, met recht op 3 weken verlof, in de instruc tie later vast te stellen. Op een verzoek van het bestuur der muzlekvereeniging O. K. K. om een jaarlfjksohe subsidie uit de gemeente kas werd, na eenige duscussle, gunstig beschikt. Met 4 tegen 3 stemmen besloot de raad, jaarlfjks t 25 toe te staan. Besloten werd het verzoek van den hond van gemeente-ambtenaren aan te houden tot een volgende vergade ring, Het reglement van het Algemeen Burgerlijk Armbestuur werd, na een kleine wijziging van eenige artikelen, ln overeenstemming met de nieuwe armenwet, opnieuw vastgesteld. Tot leden der gasoommissie werden herkozen de heeren J. NJssen en J. de gil eener vrouw, en het paard spartelde wild ln een hoop zand, ter wijl een wiel van de vlgelante neer viel. Tegelfjkertfjd kwam het tweede rfjtuig aan, en de twee Inzittenden vlogen naar de plaats des onhells. Wouter'* koetsier volgde zfjn be velen op, maar riep hem toe, toen hfi stilhield „Die kerel is dronken, of hfj deed het met opzet." Wouter was van dezelfde meening. HQ bereikte de versperring haast even ■nel ai* de twee mannen voor hem. Een van hen hield het hoofd van het paard vastde ander was juist bfj- tfjds, om het meisje te helpen uit stappen. „Ik hoop, dat ge u niet bezeerd hebt, mejuffrouw," zei hg beleefd. „O, volstrekt niet. Ik was slechts een oogenblik verschrikt. Hoe kon dat toeh gebeuren Ik zag de lichten heel duldeigk." De stem was bijzonder welluidend, en het gelaat van het meisje, dat nu door een lantaarn werd verlicht, was opvallend mooi, met groote verschrikte oogen. Wouter, verborgen achter de vlgelante, sloeg het tooneel scherp gade. ,lk vrees, dat hfj dronken is," was het antwoord. „Volg mjn raad en betaal hem niet. Ik zal wel met hem afrekenen. MOn vriend zal zgn nummer opzehrgven. Als u een plaats in rnfjn rfjtuig wilt aannsmen Wordt vervolgd),

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1913 | | pagina 1