N°, 111 1913,
Zaterdag 20 September
i008te jaargang,
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel
De Staatsbegrooting.
2* FEUILLETON.
Liefde's Loon.
Telefoonnummer 33. Directeur G. W. van Barneveld. Uitgave van de Naaml.Yeanootsehap ,Goes«he Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschledt,Maandag-, Woensdag- en'Vrtjdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
FrQ» per kwartaal, In Goes f 0,73, Puiten Goes, franco f 1,83.
Afzonderlijke nummers S cent.
intending van adverteatlSa op Maandag en Woenadag
vóór 2 uren, op VRIJDA.G vóór 12 uren.
De prfjs der gewone advertentlën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 et
üfi directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,berekend.
Bewijsnummers 5jcent.
Zij, die zich met Ingang
van 1 October a. a. op dit blad
abonneeren, ontvangende tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
De nieuwe Minister van Financiën
heeft een erfenis aanvaard, welke voor
zeker hem niemand zal benijden. Zijn
voorganger, mr. Kolkman, heeft met de
gelden omgesprongen, alsof het zijn eigen
kapitaal betrof, waarover hij naar welge
vallen kon beschikken.De rijksinkomsten
namen toe; waar zijn de meerdere gelden
gebleven Men stelt de vraag en weet
haar bezwaarlijk te beantwoorden. Zelden
heeft in ons land een Ministervan Finan
ciën zoo'n droevig figuur gemaakt. En
dezen man willen, als het geruchtwaar is,
de Staten van Overijsel nog wel naar de
Eerste Kamer afvaardigen.als finan-
eieele specialiteitZou men er niet om
moeten lachen, indien de zaak niet zoo
hoog-ernstig was
Den nieuwen Minister van Financiën
wacht alzoo een moeilijke taak, en het
mag hem reeds als een verdienste worden
aangerekend, dat hij den moed gehad
heeft, deze portefeuille te aanvaarden.
Want, de Staatsbegrooting voor 1914
wijst het uit, tekorten en nogmaals
tekorten grijnzen hem tegen. En schier
alle hoofdstukken vragen voor 1914 meer
dan voor het jaar 1913.
Het begint al met hoofdstuk I, Huis
der Koningin. De kosten voor de ver
bouwing van Het Loo zullen de aanvan
kelijke raming met ongeveer zestig
duizend gulden overschrijden.
Huitenlandsche Zaken is bijna zeventig
duizend gulden hooger. Voor een groot
gedeelte gaat dat bedrag weg aan ver
hooging van salarissen. Justitie gaat
omhoog met bijna drie maal honderd
duizend gulden. Enkele noodzakelijke
verbeteringen komen daardoor tot stand,
zooals liet verleenen van een perio
dieke verhooging aan rijksveldwachters,
die daarvoor in aanmerking komen, en
het toekennen van een salaris-verhooging
van vijftig gulden per jaar aan de rijks
veldwachters-rechercheurs binnen het
voor hen vastgestelde maximum-trakte
ment. Waarlijk geen luxe-uitgave 1 Men
heeft hier te doen met beambten, van wie
heel wat gevergd wordt, die vaak onder
zeer ongunstige omstandigheden leven,
De directeur begreep er niet» meer
van, maar antwoordde eenvoudig
„Ik zal er voor zorgen. Gebruikt u
hoi wijn?"
Wouter lachte op zijn innemende
wijze. „Nog niet meneer
„Eldring Is mijn naam."
,Nu, meneer Eldring, ik ben nog
veel te jong voor wQn of tabak. Ik
heb mijn moeder beloofd, geen van
beide aan te raken, voor ik meerder
jarig ben, en ik zal mijn woord hou
den. Ik zou gaarne chocolade hebben."
„Heel goed. Uw dejeuner zal binnen
tien minuten hier gebracht worden,
en als u klaar bent, zullen hier be
dienden zQn uit een paar der beste
zaken, die u van kleeren en verdere
benoodigdheden kunnen voorzien."
Dit gesprek en het geven van
cheques, betaalbaar aan toonder,
bewerkte wonderen. Eenige dagen
later was Wouter ruimschoots van
kleeren voorzien.en de directeur drosg
zorg, dat er ln het hótel niet te veel
op hem werd gelet. De havelooze
jongen met de diamanten was nu
blijkbaar vergeten. De couranten
zwegen er over, meenden, dat het een
vernuftige reclame van Salomons was,
en de firma Goedbloed en Van Aken
dacht er niet aan, den verloren Wouter
Hoytsema uit het „Hemelrijk' te gaan
zoeken ln het Maas-hOtel, het rijkste
en duurste van Botterdam.
Dien namiddag bezocht Wouter de
Safe Deposit. Het kostte hem geen
moeite, een kleine kluis te huren. Wel
en maar al te karig worden bezoldigd.
Natuurlijk wij zijn erzoo langzamer
hand aan gewend geraakt stijgt hel
hoofdstuk V - Binnenlandsche Zaken -
liet sterkst. Werd voor 1913 toegestaan
f89,037,468,63, voor 1914 is geraamd
een bedrag van f41,458,134,50, een
verbooging alzoo van f 2,420,665,87.
De ontwerp-begrooting was reeds in
gereedheidheid gebracht vóór de komst
van den tegenwoordigen Minister den
heer Gort van der Linden aan het
departement. De tijd heeft, door de lang.
durige ministerieele crisis, ontbroken,
om de verschillende onderdeelen aan een
nauwgezet onderzoek te onderwerpen.
Alleen zijn verschillende posten ge-
schiapt geworden, welke, bij den eisch
om de uiterste spaarzaamheid te betrach
ten, nog voor eenig uitstel vatbaar
schenen.
Minister Heemskerk probeerde den
mooien man te spelen tegenoverde onder
wijzers, en schonk hun het door hen niet
begeerde toeslag-wetje. Maar de heer
Heemskerk, oppervlakkig als altoos, ver
gat, met medewerking van zijn collega
van Financiën, de bronnen aan te wijzen,
waaruit deze gelden zouden kunnen wor
den geput. De algerneene verkiezingen
stonden immers toch voor de deur en
wie dan leefde, welnu, die dan zorgen
zou 1 Maar ondertusscheu wordt de
uieuwebegrooting.door dit toeslag-wetje,
belast met circa anderhalf millioen. De
posten voor stichting van schoolgebou-
wen moesten, zelfs bij de uiterste spaar
zaamheid,verhoogd worden met ongeveer
f 592,500 voor het vak-onderwijs is
ruim f 216,500 méér geraamd.
Financiën vraagt meer f8,573,107,17.
Dit behoeft geen verwondering te baren,
want op dit departement plegen van ouds
zware lasten te drukken. Maar zoo erg
als het er op het eerste oog' er uit ziet, is
het toch niet. Onder de verhooging toch
is voor Muntwezen begrepen een som
van f7,081,497,50, welk bedrag opge
wogen wordt door een even groote toe
name van de ontvangsten van het Munt
wezen, ad f8,013,997,50. De feitelijke
toename van de gewone uitgaven op het
hoofdstuk Financiën is dus, volgens deze
berekening, f559,105,67. Maar zij kon
en wij vreezen dit zeer wel eens
een misrekening blijken te zijn.
Waterstaat toont ook een aanzienlijke
stijging, namelijk f2,397,768,75, terwijl
Landbouw, Nijverheid en Handel ver
moedelijk f4,708,287,50 meer zal ver
gen. Alleen het hoofdstuk Koloniën wijst
een vermindering van f252,976 aan.
Er valt dus heel wat te dekken.
Geraamd wordt, dat de Grondbelas-
was men ook hier weer verbaasd
over zQn jeugd, maar de vooruitbe
taling voor een jaar bracht alles ln
orde.
Hij liet vier zijner valiezen naar
deze veilige plaats brengen, het vijfde
Werd naar het hótel gezonden. Toen
de sehemering kwam, reed hij naar
den Schiedamschen dijk en bezocht
vele pandjeshuizen, waar hij de meeste
bezittingen zijner moeder terngkreeg
behalve haar horloge.
In het hótel vond hQ een kellner,
die een overhemd voor hem nitzocht.
De man zei hem, dat hQ nienwe
knoopjes Eoodlg had. Dit deed hem er
aan denken, dat hQ nog vele inkoopen
had te doen en hij wilde de kamer
verlaten, toen de kellner zeide: „Er
is weer een valies gekomen voor
meneer. Wilt u mQ den sleutel geven
„Neen," antwoordde Wouter. „Dat zal
ik zeil wel uitpakken."
Toen ging h{j naar de stad en deed
inkoopen, onder andere eenige hoeken,
een kistje om zQn papieren van waarde
In te bergen en een zilveren portret
standaard voor de portretten van zQn
vader en moeder.
Na een uitstekend diner ging hg op
nieuw uit, om zijn nieuwsgierigheid
te bevredigen. Hg wilde weten, aan
wien hg de lekkere maaltijden ge
durende zijn voorarrest had te danken.
Van den portier der gevangenis kwam
hg te weten, dat het gebracht was uit
een restaurant „De Ster" in het Hang.
Hg ging er heen. Een vrouw zat te
breien achter het buffet.
„Tot gisteren," zei hg, „hebt u ge
regeld eten gezonden aan een jongen,
Hoytsema genaamd, die in de ge
vangenis zat."
„Ja," viel de vrouw hem in de rede.
ting méér zal opbrengen f 285,000
de personeele belasting f 340,000 de
bedrijfs-belasting f 1,400,000 de ver
mogens-belasting f 200,000. Ook uit
de accijnzen, de indirecte belastingen,
de rechten op den invoer, enz. hoopt
men grootere baten te vinden.
Wij herhalen de nieuwe Minister
van Financiën slaat voor een alles
behalve gemakkelijke taak. Het zal wel
zeer de vraag zijn, of met-de geraamde
hoogere opbrengst der rijksmiddelen,
de voortgezette heffing van de tien
opcenten op de bedrijfs- en vermogens
belasting, de algerneene rijks-inkomsten
belasting en de verhooging van de
successie-rechten, deze Minister er komen
zal.
Want hij staat voor een jan-boel.
De heer Bertling heeft waarlijk geen
reden, zijn voorganger Kolkman dank
baar te zijn.
Maar het is reeds gebleken deze
Minister van Financiën is een man
van durf.
"Wij hopen en vertrouwen, dat hij
in zijn moeilijke taak zal slagen. En
wel mag het Nederlandsche volk, van
welke richting ook, hartgrondig wen-
schen, van een iinancieele „speciali
teit" als Kolkman voor goed verlost
te zijn 1
Buitenland.
De onrust in de Engelsche
arbeiderswereld.
De berlehteD, die uit Engeland tot
onB komen, zQn niet erg bemoedigend.
De groote strijd tussohen werkgevers
en vakvereenlgingen neemt van dag
tot dag in omvang toe en wanneer
niet spoedig een overeenkomst wordt
getroffen, stsat een reusachtige staking
met al haar treurige gevolgen het
overzeesche koninkrijk ia wachten.
De grooto strQd is feitelijk niets
anders dan een beginselstrijd.
De transportarbeiders flederatie wil
de werkgevers dwingen, alleen b(j
haar aangesloten werkkrachten In
dionst te nemen en de werkgevers
willen vrij blQvon en bij het aannamen
van arbeidskrachten uitsluitend met
geschiktheid en niet met het al of
niet lid zjjn van een arbeidersbond
rekening houden.
Nu Is we vermeldden er reeds
iets van de strijd in Dublin ook
naar Groot Brlttannlë overgeslagen en
wel door de z.g. besmettingstheorie.
De arbeiders ln andere plaatsen wei
geren dan op eenlgerlei wjjze werk
ta verrichten ten behoeve van de
werkgevers, bQ wie de staking is uit
gebroken.
Tal van spoorwegarbeiders te Liver-
„Ik hoorde vanmorgen, dat hQ vrli is."
„Zoudt u mfl willen zeggen, wie de
rekening heeft betaald? ZQ is immers
betaald
„Ja en zelfs meer dan dat," was
het antwoord. „De arme jongen moest
er een week blijven, en een zekere
Do Wit, die hiernaast woont, kwam
hier en betaalde voor een week voor-
nit voor hem. Hebt u gehoord, wat er
van hem is geworden
Wonter was ontroerd, maar hij ant
woordde, dat de jongen ontslagen was,
omdat er geen aanklacht tegen hem
was. Toen verliet hQ haastig het
reBlaurant.
De eenige, dien hij had vergoten,
was zQn vriend, de groenteboer, ge
weest, die als een goede Samaritaan
jegens hem had gehandeld. Het was
wol te begrijpen, Wouter stapte zijn
winkel binnen.
„Goeden avond meneer De WItt, zei
hij, hem zijn hand toestekend.
„Goeden avond meneer," zei de
groenteboer, die hom volstrekt niet
herkende.
„Kent u mij niet meer, meneer De
Wit
„Wel, meneer, ik kan mij niet pre
cies herinneren
„Ik denk, dat het lekkere eten, dat
u mQ in de gevangenis bezorgd hebt,
mQn voorkomen zoo heelt veranderd,
dat u mQ nu niet herkent 1"
„Wat? U wilt toch niet zeggen
Kee, deze jonge heer hier is de jongen,
van wien ik je vertelde. Je zaak was
tot Zaterdag verdaagd, dat las ik ln
de courant wel, wel, ik begrijp er
niets vanl"
Wouter stond nu in den winkel en
de dikke groenteboer en zQn niet
minder dikke wederhelft stonden met
pool weigerden nu, goederen ta trans-
portoaien, bestemd voor firma's te
Dublin, dia hun werklieden hebben
uitgesloten. Daardoor werden te Li
verpool reeds 5000 arbeiders aan de
goederenloodsen geseborst en hebben
eenige spoorwegmaatschappijen moe
ten bekend maken, dat z(j goederen
voor Liverpool slechts voor risico van
de afzenders kunnen aannemen.
Maar ook in andere plaatsen 1b de
staking inmiddels uitgebroken, oa. te
Birmingham, waar 6000 arbeiders
staken en alle eoederenstations zijn
gesloten, en ta Manchester, ln welke
aatste stad 3000 kanaalwerkers het
werk hebben neergelegd.
In Dublin zelf is de spanning natuur
lijk hst grootst In hetplaatsjeTingglan
bQ Dublin zijn landarbeiders, die leden
zjjn van het Iersehe verbond van
transportarbeiders.m-1 de politie slaagB
geweest. Een woedend gevecht was
daarvan het gevolgde politie maakte
gebruik van haar revolvers en schoot
oen jongen dood.
Tegelijkertijd met deze troebelen
in de transportarbelderswe-eld Is te
Londen een staking van motor-omni-
bns bestuurders en conducteurs uit
gebroken, welke zleh eveneens zeer
ernstig laat aanzien.
Ook hier geldt het een strijd om
dezelfde beginselen, een strijd van
de werkgevers tegen de oppermach
tige zgn tradeunion-besturen.InschQn
is echter een nietige kwestie do oor-
zask van de goheelo beweging. De
omnibusmannen dringen er namelQk
op aan, hun bondsinsigne te mogen
dragen en de firma Tilling, die het
omnibnsverkeer exploiteert, schrQft
voor, dat op de uniformen harer onder-
hoorigen geen insigne gedragen mag
worden
NatuurlQk la deze Insignekwestie van
zeer ondergeschikt belang en open
baart zieh hier ook de strijd tusschen
werkgever en arbeidersbonden, wat
ook wel hieruit blijkt, dat de werk-
gevendo firma slechts met haar eigen
mannen en niet met eau tradeunlon-
hestcnr wil onderhandelen.
Nog hebben slechts een 350 talbe
ambten der maatschappij gestaakt,
maar de talrijke vergaderingen door
het personeel in da laatste dagen be
legd, doen vreezen, dat een algerneene
staking van beambten der motorbussen
niet lang meer achterwege zal blQven.
Het personeel der algerneene omni
bus-maatschappij dreigt morgen in zQn
geheel den arbeid neer te leggen,
wanneer de stakende beambten niet
meer in dienst worden ternggenomen.
Van verschillende zijden wordt er
op aangedrongen, dat da regeering
den strijd tnssehen trade-union-he-
sturen en werkgevers voor het vervolg
zal voorkomen door oprichting van
een ministerie van arbeid, waardoor
open mond den goedgekloeden jonge
ling aan te staren.
De Wit en de restaurateur waren
de eenigen in de huurt, die den jongen
persoonlijk kenden, wiens zonderlinge
avonturen geheel Holland verbaasd
deden staan. Beide mannen waren dan
ook dikwijls geïnterviewd door politie
en journalisten.
En nu stond hQ daar als oen heer
gekleed ea begroette De Wit als een
geaeht vriend. Geen wonder, dat de
groenteboer van verbazing zweeg.
Maar Wonter glimlachte tegen hem
en zei
„U bent de eenige geweest, meneer
De Wit, die vertrouwen in mQ stelde
en zelfs voor mQ opkwam, toen lk
door een agent op een valsehe aan
klacht gevangen werd genomen. Ik
heb eerst een nur geleden vernomen,
dat ik ook aan u het uitmuutende eten
te danken heb, dat ik in de gevan
genis kreeg. Ik wil u niet aanbieden,
het geld terng te betalen, mQn dank
baarheid zal zich op eeie andere wQze
uiten, zooals u binnen eenige dagen
zult vernemen. Doeh lk wil u de zestig
cent teruggeven, die lk heb geleend.
Zoudt u den eigenaar van het restau
rant willen vragen, hier een oogenbllk
te komen Zeg hem niet, dat lk er
ben, ik wil liefst een oploop ver-
mQden."
„Laat die zestig centen naar de
maan loopen 1" riep J)e Wit nit, die
nu weer tot zichzelf was gekomen.
„Wat beteekent zestig cent,vergeleken
bQ het plezier, dat ik er voor gehad
heb? Menschen, die lk nooit gezien
heb, kwamen hier kool of aardappelen
koopen en vroegen: „Meneer De Wit,
was u het niet, die dien jongen, die
den meteoor vond, eten hebt gebracht?"
de regeling der arbeldsaangelegen-
heden niet langer aan verschillende
departementen wordt overgelaten.
En ook een betere arbeidersverte
genwoordiging ln het parlement la
dringend noodzakolQk.
De Labour Party In het Engelsche
Lagerhuis is geen zuivere arbeiders
party, waarvan een krachtige aetie ten
gunste dier partU uitgaat. ZQ ls leitelQk
niets anderB, dan een aanhangsel der
liberale partQ, welke de regeering geen
moellQkhedan ln den weg zal leggen
en nooit het Initiatief zal nemeVtot
het scheppen van betere verhoudingen
tnssehen werkgevers en werklieden.
Zonder een algerneene en vaBte lei
ding werken dus da trade-union ba-
sturen ieder op zQn eigen houtje en
trachten zelfstandig voor hun leden
te krQgen, wat ze maar eenigszins ver
wachten te kunnen krQgen.
De kracht, die daarom van verschil
lende werkliedenbonden door oen
goede en gezamenlijke leiding zon
kunnen uitgaan, wordt voor een groot
deel gemist.
Het bestuur van de Londensche alge
rneene motorbus maatsohappQ heeft
haar personeel nitgenoodlgd, een al-
vaardiging te zenden om maatregelen
te bespreken,geschikt om de dreigende
staking te voorkomen, maar men ver
wacht daarvan zeer weinig resnltaten.
Ook het uitvoerend comité van da
nationale vereeniglng van spoorweg
beambten kwam gisteren te Londen
bijeen om den toestand te bespreken.
Te Birmingham vorwacht men, dat
het uitvoerend comité te Londen een
algerneene staking op de onder-
grondsehe sporen zal nitroepen.
Wie thans in dezen heginselstrQd de
overwinning zalhehalen.isniette voor
spellen, maar te hopen is het zeker,
dat de strQd niet langdurig mag zQn,
daar tal van onschuldigen er onwille
keurig het slachtoffer van worden
Nu reeds wordt uit Dublin bericht,
dat de levensmiddelen snel In prQs
stQgen en dat aan verschillende arti
kelen gebrek begint te bestaan.
In dat stadium vallen de eerste
slachtoffers onder hen, die de minste
draagkracht bezitten. En daar in den
regel ieders staking voorzien is en
zQ, die er aan deelnemen, zieh tegen
de allerergste geldelQke nadeelen van
te voren konden wapenen, zQn het
de buitenstaanders en onschuldigen,die
door gebrek aan levensmiddelen en
verhooging der prQzen het eorst en
het meest worden getroffen.
De ochtendbladen brengen detQdlng,
dat de llrma Tilling haar personeel
thans heeft toegestaan, het bonds
insigne te dragen.
Het geschil bQ de busmaatsehappQen
is eehter nog niet opgelost en tegen
hedennacht dreigt opnlenw een sta-
Zoo noemden ze n, meneer. Of: Me
neer De Wit, kunt ge ons ook zeggen,
waar de jonge Hoytsema woont Je
moet hem toch wel kennen." „O, het
is een grap geweest, niet Kee?"
„Maar wQ hebben nooit iets gezegd,"
viel juffrouw Kee in.
Daarop ging De Wit zQn buurman
halen met een heel geheimzinnig ge
zicht, zoodat de kaalhoofdige restaura
teur dacht, dat er een Inbreker in den
kelder van den groenteboer was.
Toen hQ met hem binnentrad, ver
anderde De Wit's gezicht geheel en
hQ riep trlomfantelQk
„Wat heb ik je gezegd, Fischer?
Ben ik geen menschenkenner Daar
is meneer Hoytsema, die mQ die zestig
centen komt betalen. Wie heeft nu
gelijk
Wouter overhandigde hem het geld
en zei„Er was ook een weddenschap."
„O jal" riep De Wit uit. „Ik heb
een rQksdaalder betaald. Geef er twee
terug, Fischer. Daar zal lk voor trak-
teeren I"
Fischer haalde morrend de geld
stukken te voorschQn.
„Vaarwel nu, meneer De Wit", zei
Wouter. „Vaarwel, juffrouw. U zult
over een dag of veertien zeker van
mQ hooren".
Tien dagen later kreeg de groente
boer bericht van een notaris, dat een
hunner cliënten zQn huis en winkel
had gekocht, en hem daar levenslang
vrQ wilde laten wonen.
De zestig centen en de kosten van
de rekening ln het restaurant „De
Ster" versohaften den heer De Wit en
zQn vrouw alzoo een jaarlQksche rente
van drie honderd gulden.
Wordt vervolgd.)
