N°. 101 1913, Donderdag 28 Augustus, 100"* jaargang. Het nieuwe Ministerie. is FEUILLETON. Liefde's Loon. goesc De uitgave dezer Courant gesehiedtJMaandag-, Woensdag- en'Vrydagavond uitgezonderd op feestdagen. Prfls per kwartaal, In Goes 0,73s bnlten Goes, franco f 1*2$. Afkonderiyke nommers S eent. Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. Telefoonnummer 28. Directeur G. W. van Barneveld. Uitgave vaa de Naaml.Veinootsshap mbantt De prjs der gewone adverteatiën is van 1-5 regels50 et., elke regel meer lOct Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelgk- en doodsberichten on da daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worde» van 1—10 regele 1 1,— berekend. Bewgsnummers Speent, Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn. Zoo is dan eindelijk de minislerieele crisis opgelosthet nieuwe Kabinet, saaingesield door rnr. Cort Van der Linden, is er. Elders in dit blad vindt men de namen der titularissen. Wat van de nieuwe regeering te zeggen Hel zal zaak zijn, alvorens een defi nitief oordeel uit te spreken, de Troon rede af te wachten. Deze toch en deze alleen kan ons het noodige licht verschaffen. Maar een enkele opmerking moet ons niettemin uit de pen. Het zal velen verbaasd hebben, dat mr. Treub de opvolger van den lieer Talma is geworden aan het zoo gewich tige departement van Arbeid. De uitslag van de Juni-stembus tocli was een be sliste verklaring vóór Staatspensioen en algemeen kiesrecht, Van dit laatste is de lieer Treub een erkend voorstander. Doch tegenover liet eerste neemt hij een beslist vijandige positie in. Men zal ons zsggen in ieder geval was de heer Treub vóór liet amende ment der heeren Drucker, Goeman Borgesius en Tydeman, om de uitkee- ring van twee gulden per week niet te beperken tot arbeiders, die in loon dienst zijn geweest, doch baar te geven aan alle fatsoenlijke 7O-jarigen, die aan die uitkeering behoefte hebben. Volkomen waar. Doch is dit Staatspensioen Of beter heeft de meerderheid van het Nederiandsche volk dit op liet oog gehad, toen liet links stemde P Wij wagen het, zulks ernstig in twijfel te trekken. Ouder Staatspensioen behoort iets anders verstaan te worden dan een uitkeering van twee heele guldens per week op 70-jarigen leeftijd, of van drie gulden per week voor man en vrouw samen, zoo beiden recht op een rente hebben. Wil Staatspensioen eenig effect hebben, wil het waarlijk in een be hoefte voorzien, dan moet de uitkeering plaats vinden op minstens vijf-en-zestig jarigen leeftijd en meer bedragen dan twee harde guldens in de week. Het amendement der heeren Drucker, Goeman Borgesius en Tydeman beoogde, uit de wet-Talma een onbillijkheid te lichten. Ten opzichte van de Staatspen- sionneering - het valt niet te ontkennen beeft de concentratie een andere hou ding aangenomen, heeft zij blijk gegeven van een ruimeren kijk. De strijd om het Staatspensioen is, helaas, nog niet uit. Ongetwijfeld geeft de opname van mr. De diamanthandelaar luisterde ver baasd naar dat zakeiyke voorstel, zoo vreemd uit den mond van zulk een jongen knaap. Wie heeft u dien raad gegeven vroeg hy. .Niemand. Ik heb meneer Van Hen- kelom wel gezegd, dat ik hierheen ging, en ik mag altyd by hem komeD, als lk in moeiykheden ben, maar dit voorstel is van my zelf." Salomons fronste de wenkbrauwen. „O ja, hy heeftje vandaag vriendelijk behandeld, hè? Maar komaan, laat ons er nu een eind aan maken. Geef mQ de steenen." „Waarom?" vroeg Wouter kalm. „TT hebt ze nu vaak genoeg onder zocht.' Voor den drommel I „lk neem ze op je voorwaarden," riep Salomons, drif tig wordend, „wat wil je nog meer?" „Ik heb n om een voorschot van vyfhonderd galden gevraagd. Ik heb er niet van gesproken, de diamanten in uw bewaring te laten. Luister als 't u blieft naar mfl. Ik vraag niets onredelijks. U kunt de steenen behou den, indien u my er een schriftelijk hewfls voor geeft." „Denk je, dat ik je zal bedriegen „Dat weet ik niet, lk noem u alleen m{jn voorwaarden.' Salomons leunde achterover en zag Wouter lang aan. Hy was geen slecht mensch en ln zaken bekend voor zijn groote schranderheid en strikte eerlijk heid. Maar zulk een jonge knavp Treub in liet nieuwe Kabinet zeer velen een gevoel van diepe teleurstelling. Wij herhalen echter afwachten is de boodschap. De weg van het nieuwe Ministerie, dat tot stand gekomen is zonder mede werking van de rechterzijde, za] niet over rozen gaan.Zoowel de sociaal-democraten als de concentratie houden vast aan hun herstemmings-program ten aanzien van het Staatspensioen. Daarmede zal de regeering rekening dienen te houden, wil zij verzekerd zijn van den steun der linkerzijde. Wijders vindt het Kabinet-Gort van der Linden, wil het waarlijk in vrijzinni gen geest regecren, tegenover zich een vijandige,rechtsche Eerste Kamer, welke, naar het zich laat aanzien, maar al te gaarne een spaak in het wiel zal steken. Benijdenswaardig is de positie alzoo lang niet. En in deze omstandigheden mag een woord van lof niet worden onthouden aan de mannen, die desondanks zich bereid verklaarden, de portefeuilles te aeeepteeren. Buitenland. Do toestand op den Balkan. Bulgarije schynt te begrjpen, dat er aan het opdringen van de Turkscbe troBpen niet veel te doen iB. Het heeft tot nn toe tevergeefs om hulp en raad naar de groote mogendheden, voor namelijk naar Oostenrijk en Knsland, uitgekeken, maar begint langzamer hand heel goed in te zien, dat het alleen staat. In den laalsten tyd heeft Bulgarye evenwel zooveel water in zjjn wfin moeten doen, dat het aandringen van Turkije, om ook een stukje van het Bulgaarsche grondgebied in bezit te mogen nemen, niet eens meer zooveel verwondering en ergernis baart. Het gaat Bulgarye als den man, die met een flinke geldsom op zak naar de kermis zal gaan. Overal, waar hy doortrekt, maken bedelaars hot hem lastig en daar hy gedwongen wordt, hun allen een kleinigheid in de hand te stoppen, ziet hy zyn kermisduitje lang zaam maar zeker verminderen. Wan- ueer hij ten slotte nog juist zooveel over heeft, dat hy het niet mat zich zelf eens is, of hy nog feest zal houden, dan maar weer naar huis toe gaan, dringt zich onverwachts de lastigste en brutaalste bedelaar, een onafwijsbare Turk, aan hem op, die hem zy'n laat ste kermiscenten uit de hand neemt en daarmede aan de teestdroomen van den vorigen eigenaar voor goed een einde maakt. Talaat-bei is naar Adrlanopel ver trokken, zoogenaamd om met den bevelhebber overleg te plegen over zou natuurlijk wel esns bedrogen worden en waarom kon hy het dan niet doen Doch de jongen vertrouwde hem, anders was hy niet teruggekomen. „Sprak je in ernst, toen je zei, dat je nog veel meer zulke steenen had „Zooveel, meneer Salomons, dat u moeite zult hebben, ze van de hand te doen. Ik heb diamanten, zoo groot als laat eens zien als een el." Het was een wonder, dat de Jood niet flauw viel. „Goede Godl" hjjgde hjj, „weel je, wat je zegt? Waar zy» ze, jongen? Ze zullen je ontstolen worden. Laat my ze op een veilige plaats brengen. Ik zweer, je eerlijk te zullen behan delen, bij alles, wat my heilig is.' „Zy zyn veilig, wees daar zeker van. Ik wil mjjn geheim niet open baren. Ik heb er beleedigingen en gevangenschap voor verdragen en zal dns niet aan nw verzoek knnnen vol doen." Wonter's gezicht straalde van een inwendig licht. De meteoor was van zfln moeder, zy zon dien voor hem bewaken, zoodat hy 2eker kon zjn, dat niemand hem zpn schat zou ont- rooven. De Jood zweeg een oogenblik en vervolgde toen: „Nu moet ik je wat anders zeggen. Indien je werkeiyk zooveel diamanten bezit, moet je voor zichtig zyn en niet te veel tegeiyk op de markt te brengen. Diamanten zyn alleen kostbaar,omdat zy zeldzaam zyn, en er is maar een beperkt getal koopers. Als alle diamantmynen tege- lü'k hun voorraaad uitstorten over het publiek, dan zouden de prijzen vyftig, zestig of zelfs tachtig percent dalen. Ik kan dus jaren noodig hebben om hat weer opbouwen van de verwoeste dorpen. Van andere zyde wordt echter beweerd, dat de tocht van Talaat-bei het gevolg Is van reeh'streakseha onderhandelingen door Natsjewits, den Bulgaarschen gevolmachtigde, met de Turksche regeering gevoerd. Men ver wachtte dezer dagen te Adrlanopel militaire Bulgaarsche onderhandelaars, dia met de Turken zonden onder handelen over het terugtrekken van het Turksche leger achter da Maritza. Het heet thans, dat de mogendheden onder deze omstandigheden van een sezamenlyken stap hebben afgezien. Trouwens, het ïykt er heel veel op, alsof de groote mogendheden op een dergelyke gebeurtenis gewacht heb ban om van een gezamenlijken stap, waar toch niets van terecht zou komen, te kunnen afzien. Inmiddels biykt uit het feit, dat nog dageiyks gewonden uit Adrlano pel ln Konstantinopel aankomen, dat er in Thracië wel degeiyk wordt gevochten. Het land zelf moet in die streken één groot slagveld zyn, waar do oogst verdort door gebrek aan werkkrach ten en door dan afstand van vee, trek- en lastdieren voor het Turksche leger. V Met een enkel woord willen we nog spreken over de verhouding van twee der voornaamste Europeesche mogend heden, die het meeste belang by de Balkankwestie hadden. Meermalen is het in den laatsten tyd tusschen Oostenryk en Rusland tot ernstige meeningsverschillon gekomen, maar thans is de politieke hamel boven beide landen zoo helder, dat het diplomatieke eorps te Weenen zieh gereed maakt, dezer dagen met verlof te gaan. Oostenryk ziet thans heel goed in, dat het aan het verdrag van Boeka rest toch niets me-r kan veranderen en toont daarom bonne mine a mauvais jeu Keeds heeft de regeering kenbaar gemaakt, voortaan te zullen trachten, de belangen op den Balkan zooveel mogeiyk in overeenstemming te bren gen met den nieuwen toestand. Thans wordt wear medegedeeld, dat Berchtold, die anders ln de Balkan geschiedenis een niet erg schitterende rol gespeeld heeft,het volle vertrouwen van den keizer blijft genieten. Men verwacht, dat zoowel Oostenryk als Kusland voorloopig ten opzichte van den Balkan een zelfde politiek zullen voeren. V Als gevolg van de uitbreiding van Griekenland is voor dien staat een nieuw militair program noodzakelijk geworden. Het hoofdkwartier wordt in een generalen staf veranderd en komt onder een minister van oorlog te staan. je collectie te gelde te maken. Om dat te kunnen doen, moet ik eenige berekening over de waarde hebben. Indien er buitengewoon groote stee nen onder zyn, worden die afzonder- ïyk berekend. Ze mogen de weinige historische diamanten in de wereld evenaren of overtreffen, hun waarde wil alleen zeggen, wat de een of andere dwaas er voor wil geven. Be- gryp je mü f" „Ja," knikte Wouter weer. „Daarom moet je mg in je vor- tronwen nemen. Ik moet weten, welke hoeveelheid je bezit en hoe groot de steenen zyn." De jongen dacht een oogenblik na. „Welke waarde aan gewone diamanten kunt u in den loop van een jaar ge- makkeigk van de hand zetten, meneer Salomons „O, een waarde van twee 4 drie mlllioen goldendat is een zaak, die hoofdzakeiyk van den Btand van handel afhangt. Doch dit kan worden beschouwd als een minimum." „En de grootere steenon, die op zich zelf vele duizenden waard zyn „Dat is onmogeiyk te z'ggen. Door elkaar genomen zou ik zeggen een waarde van misschien vyfhonderd duizend gulden.' „Dus alles met elkander een drie mlllioen per jaar?" „Dat ln elk geval." „Dan, meneer Salomons, zal ik u vele jaren lang van diamanten voor zien tot een dergeiyk bedrag per jaar." Het duurde lang, eer Salomons weer het gebruik van zyn tong terugvond. Zjjn stem was bedaard, toen by zet: „In de rechtzaal heb ik de diaman ten, die je by je hadt, op vyfhonderd Het leger wordtnatuuriykuitgebreid en het oorlogsmaterieel wordt onver- wgld vernieuwd. Ook de vloot ondergaat een ver andering en maatregelen zullen ge troffen worden voor de verdediging van het geheel nieuwe kustgebied. Wanneer dat nieuwe militaire pro gram geheel is uitgevoerd zal Grieken land een niet te verachten tegenstan der zijn. Teekenend voor de Balkan toestanden is het zeker, dat een van de eerste daden, na het sluiten van den vrede, het krachtig en weorbaar maken van een leger is. Het wyst er wel op, dat Griekenland van een langdurige rust op denBalkan nog nleterg overtuigd is. Sulzer en de Tammany-groep. Het spreekt van zelf, dat Sulzer, de eenige, die op het oogenblik ln staat is, de verderfelijke politiek der Tam- many-mannen voldoende aan de kaak te stellen, zyn tyd niet ongebruikt laat voorbijgaan Met een groot aantal bekwame ad. vocaten is hy bezig, een organisatie in het leven te roepen, welke zich voornameiyk zal bepalen tot het doen van opzienwekkende onthullingen ten opzicht» van tal van daden van de Tammany-groep. Allereerst zal men trachten te bewyzen, dat zy zieh ten koste van de openbare kas mot een bedrag van vjjf mlllioen dollars heeft verrykt. Murphy, de leider der Tammany- groep, voelt zich niet erg Op zyn gemak. Hy vreest een persoonlyken aanslag en heeft zich nu op zyn bui tengoed opgesloten, waar hy zich door een aantal kwaadaardige honden laat bewaken. Zyn volgelingen zitten natuurlek niet stil en de gevolgen van den strijd tusschen Sulzer en de Tammany -groep zullen dan ook wel z'yn, dat het Ame- rlkaanscbe volk op een buitengewoon nauwkeurige wjjze van de knoeierijen van zlja voornaamste staatsambtena ren op de hoogte gebracht wordt. Mexico en de Vereenigde Staten- Het is nog niet met zekerheid te zeggen, welke houding generaal Huer- ta tegenover de regeering der Ver eenigde Staten heelt aangenomen. De meest tegenstrydige berichten doen daarover de ronde. Het heet thans, dat de Europeesche diplomaten bezig zyn, Huerta te over tuigen, dat zy hat met president Wil sons politiek volkomen eens zyn en dat daardoor Huerta meer inschik kelijk zou zyn geworden. Naar aan de New-York Herald wordt gemeld, zal Huerta spoedig door Felix Diaz worden vervangen, Gisteren zou president Wilson een verklaring afleggen, waarin zou wor den medegedeeld, dat er aan de onder handelingen een einde Is gekomen en duizend gulden geschat. Daaruit volgt natuuriyk niet, dat ik er je zulk oen som voor kan geven. Ik zon dat kun nen doen by wyze van speculatie, maar ik houd het er voor, dat je dat niet begeert. Het zal beter voor my en veiliger voor jou zyn, als ik je agent word. Ik zal je steenen in Amsterdam laten siy'pen, zoodat de handelaars hun werkeiyke waarde kunnen schatten. Ik zal je tien percent in rekening brengen en alle uitgaven betalen. Nu zal ik je vyfhonderd gulden betalen en morgen zal ik je naar oen bank brengen en je een crediet van vyftig duizend openen. Ondertusschen zal ik je een bewys van ontvangst geven voor dertig steenen, ruw zoo- en zoo veel karaat wegende, en je kan de verkoopbewyzen later zien, als ik de rekening met je opmaak, na vyftig dnlzend vijf honderd galden en mya tien percent er te hebben afgetrokken. Stem je hierin toe?" Salomons had besloten zich tevreden te stellen met zyn tien percent. Drie honderd dui zend gulden 's jaars te verdienen door een paar reizen naar Amsterdam en wat onderhandelingen I Wat een goud- myn 1 En dan zou hy nog meer dan nu de eerste man in zyn vak zyn. Zelfs de magnaten van Kimberley zouden verbluft worden door deze nieuwe bron van aanvoer. „Ja," zei Wouter. „Ik stom er in toe". „Isaflc, breng de weegschaal!" riep Salomons. De weegschaal werd gebracht en op den lessenaar gezet. Wouter had nog nooit zulk een gevoelig werktuig gezien. Hy nam zyn pakje en schudde den Inhoud op de koperen schaal uit. „Vier ons, twaalf gram, vyf grein dat de verhouding tusschen Mexico en de Vereenigde Staten op het oogen blik van zesr vriendsehsppeiyken aard is. Wilson handhaaft echter zyn hou ding. De ochtendbladen deelen evenwel mede, dat Huerta verzocht heeft, de boodschap aan het congres nog 24 uur uit te stellen. Men hoopt hierin een teeken te zien, dat Wilson en Huerta tot overeenstemming zyn ge komen. Binnenland- Het nieuwe Ministerie Zooals wy gisteren reeds bulleti neerden, zal het nieuwe Ministerie als volgt zyn samengesteld Biutenlandsche Zaken mr. P. W. A. Cort van der Linden, kabinetsfor mateur. Binnenlandseha Zaken: jhr. dr. J. Loudon, buitengewoon gezant en ge. volmaehtigd minister by de regeering der Vereenigde Staten. Financiën: A. E. J. Beitling,direc teur der registratie en domeinen te Leenwarden. Justitie: mr. B. Ort, advocaat- generaal by den Hoogen Raad. Marine kapitein-ter zee J. J. Ram bonnet, commandant van de„Evertsen" te Nieuwediep. Oorlog: N. Bosboom, gep. kolonel der artillerie, lid van de „Legercom- missie". Landbouw, Nyverheld en Handel prof. mr. M. W. F. Treub. Waterstaatdr. C. Lely,oud-minister van Waterstaat. Koloniën: mr. Th. B. Pleyte, oud advocaat te Semarang, voorzitter van den Raad voor de Scheepvaart. Wy lezen in do *N. H. Ct.: In een der bladen is verwondering uitgesproken over het feit, dat de heeren Lely en Trenb, wier meeningen inzake staatspensioen elkaar niet ge heel zouden dekken, beiden zitting hebben in het kabinet-Cort van der Linden. Wy meenen echter goeden grond te hebben om aan te nemen, dat hy, die aldus schreef, In niet vol doende mate rekening hield met de stem, door den heer Treub uitgebracht voor het amendement-Borgesius - Drucker-Tydeman op art. 357 (369) van de Invaliditeitswet, een amendement, dat tot strekking had, het overgangs pensioen voor oude loonarbeiders tot alle behoeftige en fatsoeniyke 70 jari gen uit te breiden. Zyn wy wel ingelicht, dan kan van het nienwe kabinet verwacht worden een uitbreiding van den kring der pensioentrekkers eenerzyds, een wy- ziging en vereenvoudiging van de reeds in het Staatsblad geplaatBte zes honderd en negen en twintig karaat in dertig steenen 1 O, goede genade!" prevelde de klerk met wydgeopende oogen. Salomons teekende het gewicht zorgvuldig op. „Goedl" zei hij. „Berg ze in de brandkast." Ditmaal verzette Wouter zich niet Hy wist,dat de Jood woord zou houden. Isaac ontving werkeiyk bevel, hem vyfhonderd gulden te brengen, en eer de man terugkeerde, begon hy op een velletje papier te sehryven „Ontvangen van zeg, hoe ls je naam „Wouter." „Wouter wat „Voor vandaag is dat voldoende. De volgende maal, dat ik u bezoek, zal ik u mjjn vollen naam en adres geven." „Zooals je wilt. Dat kan ik niet be- oordeelen en hy schreef door „Ontvangen van Wouter, een jongen, die weigert zyn familienaam op te geven, maar dien ik den 20sten van deze maand ln dit kantoor zag en later op dien dag weer in de recht zaal te Rotterdam, dertig meteoor diamanten, ruw wegende zes honderd en negen en twintig karaat. Ik ver bind my hierby ze te verkoopen en daarvan rekenschap af te leggen aan genoemden Wouter of zyn agenten, tegen een commissieloon van tien per- r centde onkosten komen voor nfljn rekening. Ik heb vandaag aan gezeg den Wouter vyfhonderd gulden over handigd en verbind my morgen een crediet van vyftig duizend gulden voor hem te openen by nfljn baDklers. „Mozus Salomons". Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1913 | | pagina 1