Nu. 99 [yjo
Zaterdag 2oAugustus
JOU
aarguny
ate
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel,
Buitenland.
id FEUILLETON.
Liefde's Loon.
Provincieniëuws.
GOESC
Oe uitgave dezer Courant geschiedt jMasndag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
nltgezonderd op feestdagen.
Trijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,83.
AfzonderUjke nommers 3 cent.
Intending van advertentlSn op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
Oe pri> der gewone advertentlSn is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 es
HJI directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regale I, - berekend
Bewijsnummers 5 coat.
Telefoonnummer 98. Directeur G. W. van Bahneveld. Uitgave va» de N«u»l.Ve»BCrtKk»p .GotMbo Courant". - JJoifdredacteor W. t. c van Santen.
De machteloosheid
der Europeesche mogendheden.
liet moet voor de regeeringen der
gioote Europeesche mogendheden, en
voornamelijk voor de verschillende
gezanten, die te Londen nog zoo kort
geleden in langdurige vredesconferen
ties bij elkander kwamen, een onaan
gename gedachte zijn, dat hun pogin
gen, een voor allen aannemelijke
oplossing te vinden, zoo weinig ge
waardeerd en door de omstandigheden
zoo openlik als vruchteloozen arbeid
gekenschetst zijn geworden.
Weken en maanden lang hebben de
heeren in Engelands hoofdstad be
raadslaagd en gepoogd, een overeen
komst tot stand te brengen, die alle
pai tijen zon bevredigen.
Waar het voornamelijk de bepaling
gold, hoeveel de verbonden Balkan-
Stalen ieder van den TntkBchen buit
in bezit zonden knnnen nemen,
zonder dat daarnit nieuwe con
flicten zouden geboren worden, en
er dne nauwkeurig moeat wor
den vastgesteld tot hoever het
Turksche rflk zich voortaan in Europa
zon uitstrekken, kostte het vaststellen
van de grenslijn Koos Mldia heel wat
hoofdbreken.
Langdurige zittingen en eindelooze
besprekingen waren er noodlg voor
dat ook de Tnrksche afgezanten het
verdrBg teekendep, waarbij hun rjjk,
op een klein gedeelte na, nit het Euro
peesche werelddeel zon verdwijnen.
Toen kwam de vrede tot stand, de
afgevaardigden, vertegen wo.ordigers
van de grootste Europeescha mogend
heden, zagen welvoldaan op hun
moeilijken arbeid lomg en de Eugel-
ache regeering en Engelar.ds Koning,
die gast. rijheid aan de couferentie
verleenden, huldigden de groote ver
diensten van alle medewerkenden in
welgekozen woorden.
Hoe weinig was er toen reden om
deD arbeid van deze conferentie toe
te juichen, hoe gering Is het resul
taat geweest, dat, na over winning van
alle moeilijkheden, 1b verkregen.
Een nienwe Balkanoorlog, nu tus-
«cbon de verbondenen orderllng,
bewees, dat er over de verdeeling van
den Tnrksehen bult nog zooveel on-
eenigheld bestond, dat een nienwe en
bloedige slachting niet kon uitblijven
en het eenige, wat alt al deze confe
renties nog blijvende waarde scheen
te hebben, was de vastgestelde grens
lijn tussohen de OhristonBtaten en bet
rijk van den Mohammedaanschen
sultan.
Ook de voldoening, die vast te heb-
ben gesteld, hebben do vredesafge-
vaardlgden zich nn ontnomen gezien
Ongevraagd en ongestoord ls het
Turksche leger de mat zooveel moeite
Belde mannen hadden alle berichten
over Wonter en zijn diamanten ge
lezen. Een groot aantal witte steentjes
lagen daar voor hnn oogen op den
vloer, maar het venster was niet helder
en het was niet heel licht, zoodat zij
er geen acht op sloegen. De klerk gaf
den agent een sigaar met de op
merking
,Ik zal den begrafenisondernemer
vragen naar alle bijzonderheden van
mevrouw Hoytsema's dood. De jongen
is vermoedelijk In het armhuis?"
,Wle weetl Ik ben dikwijls be
nieuwd, wat er van de kinderen wordt,
die alleen in Rotterdam achterblijven.
Het loopt meestal slecht met hen af
Zoo ontsnapte Wonter aan het
grootste gevaar, dat zi|n geheim be
dreigde. De jongen bracht een treu-
rlgen Zaterdagavond on Zondag door.
Toch deden de orde, netheid en be
trekkelijke gemakken van een ge
vangenis hem niet onaangenaam aan.
Zijn maaltflden, ofschoon eenvoudig,
waren gezond, en zelfs weelderig,
vergeleken met de ontberingen in de
laatste veertien dagen. De gedwongen
rust deed hem ook goed en hij had
niets te doen dan eten, heen en weer
loopen, eenige boeken lezen, die hem
-verschaft werden, en slapen.
Op Maandag kwam er een merk-
afgebakenda grens overgetrokken en
voortgernkt tot in streken, die het
verzwakte Bulgarije ook na den twee
den Ba'kanooilog nog als zij» onver
vreemdbaar eigendom bleef beschou
wen.
Enver bei gaf, door do inneming van
Adrianopel, het voorbeeld. Dat was de
eerste, heel voorzichtige stap, die do
Tuik met zijn grooten, alles vertrap
pende» voet weer in Europa zette.
Tom is hij om oogenblik behoed-
zaam blijvon staan en heeit rond zich
gekeken.
Geheel Europa zag dien eersten stap,
geheelEnropakeurde hem sfenfronsis
dreigend de wenkbrauwen togen den
brutalen Mohammedaanschen indrln-
ger.
Maar niemand stak een hand nit
om hem orm-ddeiijjk op eigen goMed
terug te dringen, niemand riep hem
het halt 1 het „tot hier toe en niet
vorder 1" toe.
Nu, steunend op de machteloosheid
van diplomatieke nota's en bedreigin
gen, wetend, dat allen, die hem nit
Europa erdreven, door onderliDg wai -
trouwen en naijver onmachtig zijn,
hem eenig lichamelijk letsel toe to
brengen, waagt de Turk een tweeden
stap en langzaam, heel voorzichtig nog,
het oog gericht op zfln omgeving, gaat
bij er toe over, zich krachtiger te
installeeren op de plaats waar zijn
tegenwoordigheid vereischt noch ge-
wenscht is.
Is het dan wonder, dat de tussehen-
komst der mogendheden een holle
phrase is geworden en dat op den
Balkan de lenze gehuldigd wordt, dat
alles wat zich op het schiereiland
afspeelt de zaak dor Bilkanrijken en
ook vin hen alleen behoort te zijn.
Toch is de toestand op het oogenblik
zoo eigenaardig, dat de krachtdadige
lussohenkomst van oen mogendheid,
die zicb, wars van alle diplomatieke
bedenkingen, tot ingrijpen bereid ver
klaart, er niet ongewensebt zon zijn
Langzamerhand trekken de Grieken
zleh terug en waar zij wegtrekken,
vertoonen zich de Turksche troepen,
die, onder voorgeven Ie orde te willen
bewaren,al die piaatBen in bezltnemen,
waarvan de Balgaren, volgens het
nieuwe verdrag van Boeckarest, do
eenige rechtmatige eigenaars zijn.
De Grieksche troepen hebben bovel
ontvanger, Goemoedjlta te ontiu'men,
meldt een Reutar-telegrsm uit Salonlki
en onmiddellijk volgt daarop de mede-
deeling, dat de Tnrksche troepen zich
gereed maken, de stad binnen te ruk
ken.
Dat Bulgarije zich daarmee niet kan
vereonlgen en zich ten krachtigste
verzet tegen bet binnentrekken van
een stad, welke geheel buiten de grens
lijn Enos-Midia ls gelegen, is dan ook
geen wonder.
Botsingen tnBschen Bnlgaren en
Tnrken zjjn dan ook niet uitgebleven.
Donderdag hebben de Bnlgaren de
Tnrksche .'oorposten bij Ortakeni aan
gevallen. Zij werden lil t verlies van
waardige verandering in zijn gevan
geniskost. Een kop uitmuntende cho
colade met brood en boter voor ontbot
en een diner van rundvlaeech, aard
appelen, kool en pudding en later nog
een kop thee met een lekker stukje
koek deed hem zeer verbaasd naar de
reden daarvan vragen De cipier kon
hem echter geen opheldering geven,
alleen dat het nit een restanratie kwam.
Zoo ging het drie dagon lang. Het
goede voedsel en de rast hadden een
groote verandering in zijn voorkomen
gebracht en toen hjj Donderdagna
middags gehaald werd om voor den
rech'or te verschijnen, zou niemand
hem herkend hebber, behalve aan zijn
kleeren.
Nauwelijks was hij binnengekomen,
of de president van de rechtbank
zeide
„Men zal je in vrijheid stellen. De
politie trekt de beschuldiging tegen
je In."
Wouter's oogen schitterden en zijn
borst ging op en neer, doch hjj kon
geen woord uitbrengen. De heer Van
Heukelom ging voort:
„Wouter De Eegt dat ls de
oenige naam, waaronder ik je ken
de rechtbank ls tot het besluit geko
men, dat je verhaal waar is. Je hebt
natuurlijk ergens meteoor-diamanten
gevonden, en die plaats moet aan
iem.nd toebehooren, maar er is geen
bewijs, aan wien. Ze kan je eigendom
zQn, of bnlten de grenzen van dit
koninkrijk liggen, of waar ook. Er
bestaan vele mogelijkheden, maar ln
verscheidene honderden aan dooden
teruggeslagen. Er werden 170 Bnlga
ren gevsngen gemaakt.
Thans heeft do Bulgaarsche regee
ring den wensch uitgesproken, dat de
Grieken de ontruiming van Thracië
een week zuilen uitstellen, om don
Bulgaren gelegenhe'd te geven, hunne
geregel ie troepos er heen te zenden,
ler verzekering van de orde,
Natuurlijk heeft Inmiddels tussehen
de kabinotten der groote mogendheden
een levendige gedachtenwjsseling
plaats over de middelen om Turkije
te dwingen het vredesverdrag van
Londen te eerbiedigen, echter, zooals
trouwens wel te verwachten was, tot
i u toe zonder eeülg resultaat.
De eenigen, die ernst'g over een
krachtdadig optreden beraadslagen,
zijn op het oogenblik Oostenrijk en
Rusland, maar voor dezen er toe over
gingen, werkeljk de handen nit de
mouw to steken zu'len nog heel wat
diplomatieke nota's met andere mo
gendheden gewisseld moeten worden,
zullen nog heel wat samenkomsten en
besprekingen moeten volgen om mis
verstanden nit den weg te ruimen,
die bet evenwicht ia Europa reeds te
dikwijls dreig irn te verstoren.
En inmiddels zal het sterke Moham-
medaansche rjjk zleh wel behageljjk
genesteld hebben ln de voor zfln oog
meest begeerlijke landstreken vaD zjjn
zwakken Bnigaarschen buurman onder
het motto j'y suis, j'y reste, wat in het
Hollandseh wil zeggen ik heb ze in
bezit genomen, zie nu maar, dat je
me er weer uit krijgt.
De Engelsche kiearechtstrljd-
ster*geven dsn moed nog niet op.
Mrs. Pankhnrst, do leidster der En-
gelBcbe kiesrechtstrijdsters, die tot
drie jaar gevangenisstraf is veroor
deeld, maar om haar zwak gestel Da
eenigen tfid hechtenis telkens weer
losgelaten wordt, beeft dezer dagen
de wijk naar Frankrijk genomen.
Dit neemt niet weg, dat haar kies-
rechttegeerende volgelingen haar
goed recht op een stembiljet op even
overtuigende wijze als tot nu toe
blijven aantoonen
Wie zou er b.v. nog tegen kuncen
z{jn, deze ledeD van hot zwakke ge
slacht ln het stemhokje toe te laten
na het krachtige argument, waarmede
zij haar vet zoek om kiesrecht nog
dezer dagen vergezeld deden gaan
Maandagnacht tcch, staken de
dames te Bedford een houtloods in
brand en richtten daarbij ef>n zaer
groote schade aan.
Links en rechts lagen zakken met
watten en lompen verspreid, we'ke
geheel met petroleum waren door
trokken.
En op een ln 'toog vallende plaats,
vlak naast de door haar aangerichte
verwoesting, hadden de dames een
groot papier neergelegd, met de
mededeeding, dat zij het stemrecht
oischien eD dat zjj diligent bleven, al
was haar |broo'.o voorgangster ook
met vaeant'e
elk geval ben je na onts'agen van
rechtsvervolging en je eigendom wordt
je ongeschonden ter hand geBteld."
Een klerk overhandigde Wonter
nu zijn pakje rnst de diamanten en
den inhoud z(jner zakken. De jongen
was blaek en zijn stem trilde, toen
h(J vroeg
„Mag ik nn weggaan, meneer
De heer Van Heukelom streek met
de hand over zijn gezicht, om een
glimlach te verberger.
„Ik moet je nog iets zeggen," ant
woordde hij, „Het 1b een vergrijp
tegen de wet, je naam en adres te
verzwijgen Ik erken de krachtige
motieven, die je zoo deden bandelen,
daarom zal ik je de gnnst bewijzen,
niet op je vroegere weigering te
letten, als je nu in vertrouwen aan
m(j mededeelt, wat je niet in 't publiek
wilde zeggen."
Wouter begreep terstond, dat het
erg dwaas zou zjjo, dit aanbod te
weigeren. Hij stak zijn diamanten ln
zijn zak, zag de rechter openhartig
aan, en zei:
„Dat zal ik doen, meneer. Maar mag
ik, daar de opheldering toch voor n
alleen bestemd is, het opschrijven
De agenten en schrijvers grinnikten,
maar de rechter knikte, en Wouter
schreef z(jn naam en adres op een
stnk papier, dat hij opvouwde, eer
hjj het overgaf. Tot zjjn groote ver
bazing legde de heer Van Heukelom
het papier in oen zakboek, zonder
het te openen,
„Ik zal geen gebrnik maken van
We kunnen ons zoo levendig voor
steller, dat de autoriteiten de brand-
stichtsters.dolgraag in banden zondon
wilien hebben Om haar het kies-echt
tusschen een flinke geldboete of oen
langdurige opsluiting In gevangenis
i i krankzinnigengesticht toe te
kennen
Binnenland.
lie Rabinelscriait.
Mr. Coit v. d. Linden is er thans
in geslaagd, een Ministerie samen te
srelien. De crisis is binnen eenige
dagen opgelost. De regeering wordt
echter na de opening van hot vredes
paleis door het nieuwe Ministerie aan
vaard Pas na dien zal de beslissing
van II. M. de Koningin openbaar wor
den gemaakt
Oe oorlogibegrooting.
Naar 't Persbureau Vas Dias van
welingelichte zjjde zegt te vernemen,
is het ontwerp-begrooting over 1914
een 14 ton hooger dan over 1913. De
stijging dezer begrooting wordt ver
oorzaakt door de inwerkingtreding
van de nienwe militiewet
Opening Vreclespa'eie.
Omtrent de openingsplechtigheid en
de ter bijwoning daarvan uitgenoo-
digde personen eu lichamen, kan de
N. R. Ot. (een offieioel programing
zal niet verschijnen) thans het volgen
de mededeelen
H. M de Koninglc, B. M. de Ko
ningin Moeder en Z. K. H. de Prins
worden tegen 's middags 2 i/i uur in
het gebouw verwachtde genoodig-
den een half uur vroeger.
Vreemde souverelnen of bnitenland-
sche staatshoofden znllen er niet bij
tegenwoordig zijn.
Tot bijwoning van de plechtigheid
zijn nltgenoodigd de ministers, hoofden
der departementen van bestuur, An
drew Carnegie en mevrouw Carnegie,
benevens enkele vooraanstaande per
soonlijkheden op het gebied van de
Vredesbeweging, o. a. baronesse von
Snttner en prof. Fried, alBmeda ver
schillende Engelsche mannen van
beteekenis, o. a. Lord Wheredale en
Lord Raarj (baron Mackay) en twee
geestelijken alt Engeland van de
Anglic lansche kerk, t. w. de bisschop
pen van Durham en van Worcester
voorts de hoofden der gezantschappen,
geaccrediteerd b(j het Nederlandsohe
Hof, tevens als zoodanige leden van
den raad van beheer van het Hof van
Arbitrage met de eerste secretarissen
van hnnne legatiede 40 scheidsrech
ters In hut Hot van Arbitrage nit alle
werolduealen, van wie er 30 verwacht
wordende leden van den raad van
toezicht van de Carnegiestiehtlng een
zeker aantal leden van de Staten-
Generaal en van den gemeonteraad der
residentie met den burgemeester en
de wethv.ude.rjvertegenwoordigers
alt de hoogste staats- en rechtscolle-
giön enkele hoogleeraren op volken
rechtelijk gebied in ons land en hooge
dat siuk, vóór de zaak weer officieel
voor mij komt. Ik wensch je Dog te
doen opmerken, dat ik je zoo spoedig
mogelijk nit de gevangenis heb ont
slagen, en je zaak niet in openbaro
zitting heb behandeld, om je aan de
algsmeene opmerkzaamheid te ont
trekken. Je weet misschien niet, dat
er op dit oogenblik veel over je ge
sproken wordt. Couranten loeren op
ja, dieven zonden elke beweging van
ja volgen en hun kans afwachteu, om
ja te berooven of als't noodlg was
ta vermoorden. Daarom heb Ik maat
regelen genomen, je tenminste bier te
beschermen zoodra je het gerechtsge
bouw verlaat,kan ik het r iet meer. Mag
ik vragen, wat je denkt ta doen
Wouter behoefde nu niet naar woor
den te zoeken.
„In da eerste plaats n bedanken,
meneer," zei hij. „U hebt mij zeer
vriendelijk behandeld. Ik ga nu me
neer Salomons opzoeken en verwacht
niet, dat hij weer een agent zal laten
halen. Indien hij dat doet, zal ik hem
hier voor u brengen."
De rechter lachte. „Je bant een won-
lijke jongen," zei hfj „Maar hm
je hebt geen geld ln zekeren zin
tenminBte niet. Laat mij je geld leenen
voor een rijtuig."
„Dank n meneer," zei Wonter en, de
heer Van Henfcelom gal hem een rflks-
daalder, zelf verbaasd over het belang,
dat hij in dien jongen stelde, en nam
afscheid van hem.
VII.
Bulten het gerechtsgebouw gekomen,
burgerlijke autoriteiten.
De plechtigheid zal plaats hebbea
in de groote zaal van het Vredespaleis
en hoofdzakelijk bestaan nit een iede-
voering, te honden door den minister
van slaat, jhr. mr. van Karnebeek,
voorzitter van het bestuur der Carne
giestlchting, waarbij hy het gebouw
overdraagt aan dsn raad var. beheer
van het Hof van Arbitrage.
Namens den raad van administratie
zal de minister van buitenlandschc
zaken, als zoodanig van rechtswege
president van dat college, het woord
voeren ter aanvaarding van het Paleis.
BJ het binnentreden van de Konink
lUko familie, welke aan den Ingang
van het gebouw ontvangen wordt door
den voorzitter en den secretaris van
het beBtnnr der Carnegiestlchting,
zoomede tnsschen de redevoeringen
zullen door 4 capella koor,onderlelding
van Ant. Averkamp nit Amsterdam,
ond-Hollandsche liederen, o. a. van
Sweelicck, worden gezongen.
Nadat de inwfldlng volbracht is,
zal het gebouw bezichtigd worden
door de leden van het Vorstelijk Huis
en door de geDoodigdec.
Den volgenden dag zal de bezich
tiging van het Vredespaleis voor
ruimeren kring zfln opengesteld,
waartoe meer dan 2000 nitnoodigingen
zfjü gezonden aan allerlei antoriteiten
van rjjk, provincie en gemeente, alle
leden van de Staten-Generaal, van
den gemeenteraad van 's-Gravenhage
en personen en deputatien van ver-
eeniglngen en corporaties, die het
gebouw met geschenken hebben be
giftigd, allen met een dame.
Aan den rondgang door het gebouw
op den openingsdag gaat vooraf de
inwijding in besloten kring van de
borstbeelden, onderscheidenlijk van
wyien koning Eduard VII van Enge
land en van Lord Randall Cremer,
door vertegenwoordigers van Engel
sche coiporatiën, die deze hulde
brengen.
De bezoekers worden ook rondge
leid in het park en het rozarium. Op
het terrein ls voor deze gelegenheid
een mnziekklosk opgericht, ln welke
de Koninklijke Militaire Kapel een
concert zal geven.
Het gebouw van het Vredesgerechts-
hof wordt uitwendig met nationale en
internationale vlaggen versierd, maar
zal van binnen geenerlei feesttooi ver
toonen, omdat het van zelf reeds rijke
lijk van decoratief ls voorzien.
Borsselen- Do zangvereenlg „Tot
Oefening en Uitspanning" alhier is
door het comité der tentoonstelling Ie
Middelburg nltgenoodigd, op 30 Au
gustus a. s., tijdens het bezoek van
U M. de Koningin, eenige zangnum
mers nit te voeren.
lerseks. De werklleden-vereeniglng
„Eendracht maakt Macht" heeft f 25
beschikbaar gesteld voor kindertrak
tatie op het onaffcankeiykheidsfeest.
bleef Wonter even staan om adem te
Behappen. II(j wist nn, dat zijn meteoor
nog veilig was en daar het „Hemel
rijk" eerst op den laatste dor maand
ontruimd moest wezen, had h(j nog
ruim vijf dagen voor zlcb, om te han
delen, Zijn plan was geheel gemaakt,
eerst wilde hjj Salomons opzoeken
Een ledig rjjtuig rolde voorbij.
Wonter floot.
„Breng mij vlug naar de Blaak",
zeide hij, met den voet op de trede
De koetsier aarzelde en zag hem wan
trouwend aan, daarom liet Wouter
hem zijn rijksdaalder zien en beloofde
hem de heltt daarvan, indien h$ zich
haastte. Onmiddellijk zette de koetsier
zijn paard aan met de woorden
„Hola, lnllakt Wij moeten een
miliionnair-straatvegervervoeren. Elke
betrekking is toch beter dan huur
koetsier!'
De afstand wsb maar kort, maar
trouw aan zjn belofte wilde Wonter
t 1,25 betalen.
De koetBier keek hem nieuwsgierig
aan. Iets ln zijn gezicht soheen hem
te treffen.
„Loop iondt' riep hij. „Ik sehenk
je dat ritje Je kunt dat geld zelf wel
gebruiken. Voort 1* En het bakje reed
weg en liet den jongen verbluft staan.
Hjj prentte zich het nnmmer van
het rijtuig goed in 't geheugen, het
was gemakkelijk te onthouden twee
achten en eea negen en ging naai'
Salomons' kantoor.
(Wordt vervolgd.)