iOtr jaargang.
Zaterdag ld Augustus
Bij dit kö, behoort een
Bijvoegsel.
De afgebakende weg.
io FEUILLETON.
Liefde's Loon.
t)a uitgave dezer Courant geschiedt,Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
'Pr®s per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent,
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prfls der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10 ct
B® directe opgaaf van driemaal plaatsing derzolfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,— berekend
Bewijsnummer? 5 cent,
l'elafocnnumiuor 32. Directeur G. W. van Babneveld, Uitgave van de Naaml.VeisBOotschap „Goesehe Courant". Hoofdredasteur W. J. C. van Santbn.
liet ligt voor de hand, dat in deze
bewogen politieke dagen geruchten over
de nieuw op te treden regeeriug sche
ring en inslag zijn.
Zoo verkondigde de Zutplensche
Courant ten onrechte wordt de heer
Goeman Borgesius als de Haagsche
correspondent van dit blad beschouwd
uit zeer goede bron het volgende
„De heer Cort van der Linden is
bezig een Ministerie te vormen, dat
als voornaamste punt van program zal
hebben de invoering van het algemeen
kiesrecht (voor mannen) en de moge
lijkheid tot het invoeren van vrouwen
kiesrecht in de Grondwet, terwijl de
formateur een tegenstander is van uit
breiding van regres dit laatste is
al zeer onduidelijk Red. G. Ct.) der
Eerste Kamer.
„Verder zal het program bevatten
Staatspensioen, in den geest van het
amendement der vrijzinnigen, en eenige
punten op het gebied van onderwijs.
„Mr. Cort vati der Linden's opinie
daarover is bekend uit de nota, die
hij mede onderteekend heeft bij het
rapport der commissie tot Grondwets
herziening. Misschien zullen ook pogin
gen in die richting worden aangewend.
„De conclusie is dus, dat het pro
gram der vrijzinnigen bij de herstem
mingen vrijwel overgenomen' wordt,
zonder dat de concentratie officieel mee
werkt aan de vorming van het Mi
nisterie.
„De benoodigde middelen zullen uit
directe heffingen worden gevonden".
Tot zoover het bericht in de Zut-
plenselie. Courant, een blad, dat, wat de
politieke geloofs-belijdenis betreft, met
ons één lijn kan trekken.
Toch hebben wij enkele kantteeke-
ningen op het bovenstaande te maken.
In deze dagen van crisis nik een
crisis, waarvan de afloop zeer aanstaande
is meent iedereen het bij het goede
eind te hebben, en van de berichten,
welke in de pers gelanceerd worden,
kunnen wij vrijwel zeggen, dat de
wensch wederom de vader van de ge
dachte is geweest. Dit geldt vooral
ten opzichte van de rechtsche pers, die
in troebel water hoopt te vissohen.
Wij nemen de kwestie wat meer nuch
ter op. Van meet af aan is ons inzicht
geweester komt een Kabinet met of
zonder daadwerkelijke medewerking van
de S. D. A. P. dat algemeen kiesrecht
voor mannen,mogelijkheidvoor vrouwen-
V.
Vols jaren later was Wouter nog
niet de sahande vergeten van dien
gang. In de drukke straat drongen de
Rotterdamsche straatslijpers zich met
grinnikende hardvochtigheid om den
agent en zijn gevangene heen.
„Wat heeft h\j uitgevoerd?"
„Een juffrouw haar portemonnaie
gerold 1"
„Zeker een winkella geplunderd,
hé?"
Zoo klonk het om hem heen als
oen gegons van wespen. Toen z(j
voorbij de restauratie kwamen, waar
Wou.er gegeten had,bemerkte de kaal
hoofdige eigenaar hen en vloog naar
buiten. De groenteboer volgde zfln
voorbeeld en was even verbaasd over
deze spoedige ontknooping van het
tconeel, dat twintig minuten eerder
had plsats gehad.
„Zoo'n kleine dief!" riep de restau
rateur zegevierend uit. „Heel goed,
agentSluit hem maar op. 't Is een
beDe agent bleet stilstaan. „Hola!"
zei hij. „Ken je hem?"
,Dat zou ik denken. H® kwam hier
en" wist onder valsche verklaringen
zijn slag te slaan, en
„Neen, oudje," viel de groenteboer
hem in de rede, „dat 1b niet waar.
Ik vroeg je hem te vertrouwen, maar
mj~ «jet. Nu, als ik de wedden-
kiesrecht en Staatspensioen brengt, of
de vrijzinigen, zoo zij weigeren, minder
heid zijnde, het bewind te aanvaarden,
halen een streep door de eigen rekening.
Het Nederlandsche volk heeft zich bij
de herstemmingen op 25 Juni zoo duide
lijk mogelijk uitgesproken. Die uitspraak
was vóór algemeen kiesrecht en vóór
Staatspensioen.
De S.D.A.P. weigert haar medewerking,
om deze volks-eischen in het Staatsblad
te brengen.
Dat moet zij zelve weten.
Zonder eenigen twijfel zal deze partij
der eeuwig-durende kritiek haar trekken
eerder ihuis krijgen, dan zij zelve ver
moedt.
Maar geen Kabinet, hoe het zich ook
belieft te noemen, zal zich ooit kunnen
onttrekken aan de consequenties van
den Juni-stembusstrijd.
Het Ministerie-Cort van der Linden
zal zijn een vrijzinnig Ministerie in de
beste beteekenis des woords.
En nu moeten wij de Zutphenscle
Courant in gemoede even vragen, hoe zij
er toe komt, „uit goede bron"op te nemen
de mededeeling, dat de Kabinets-forma-
teur, de heer Cort van der Linden, een
tegenstander is van uitbreiding van
regres der Eerste Kamer.
Wij waren, in onze politieke onschuld,
nog altoos van meening, dat, zoolang de
Eerste Kamer bestaat, het recht van
regres haar onthouden was.
Misschien is de Zutphensclie Courant
spoedig in de gelegenheid, ons in dit
opzicht nader van bescheid te dienen.
Elk misverstand te dien opzichte moet
voor het groote publiek uit den weg ge
ruimd worden.
Maar bovendien de zaken dienen hier
juist onderscheiden te worden.
Meent men te willen zeggen, dat de
heer Cort van der Linden,nu hij Kabinets
formateur is, tegen, uitbreiding der be
voegdheden van de Eerste Kamer is f
Dan doet men hem onrecht.
Want de heer Cort van der Linden
heeft de gelegenheid gehad, zich in deze
zaak reeds eerder uit te spreken. Hij was
er, lang vóór hij tot deze gewichtige
opdracht geroepen werd, tegen, dat de
Eerste Kamer een positie zou innemen,
welke haar niet toekomt. De Tweede
Kamer is de zuivere weerspiegeling van
den wil des volks. Met haar heeft men
rekening te houden. En met haar alleen.
Welnu; men zal zich herinneren,
dat de heer Cort van der Linden deel
uitmaakte van de Staatscommissie voor
Grondwetsherziening, welke door den
Minister-president Heemskerk was inge
steld. Natuurlijk was die commissie in
hoofdzaak samengesteld uit mannen van
rechts, Maar de vrijzinnige leden
zij waren, begrijpelijkerwijze, niet veel
schap verloren heb, wat nog moet
bl(jken, spijt het me meer om den
jongen dan om die lorrige zestig cent.
Die kan ik wel missen. Wat heeft hy
gedaan, agent?" De Wit was ver
drietig, maar wilde toch niet erkennen,
dat hy geheel ongelijk had gehsd.
„Een hoop diamanten gestolen. Kent
een van jullie heiden hem?"
Op het ontkennend antwoord trok
do agent Wouter weer voort, maar h®
had nog den tijd om te zeggen:
„Dank u nogmaals, meneer De Wit,
ik zal mgn woord houden, wees maar
niet bang».
„Waarvoor bedank je hem vroeg
de agent.
„Omdat hg mg vertrouwt", was het
korte antwoord.
Eindelgk was Wonter aan het politie
bureau op de Kaasmarkt gekomen.
Hjj werd voor den dienstdoenden in
specteur gebracht. Deze opende een
groot boek, probeerde zjjn pen en
vroeg kortaf: „Naam?"
Geen antwoord van don gevangene,
evenmin op herhaalde dringende vra
gen en bedreigingen van inspecteur
en agent heiden. Ten laatste begreep
Wouter echter, dat hg een list moest
gebruiken, wilde hg zgn incognito
bewaren.
„Wcuter de Regt", zei hg eindelgk
op norsohen toon.
„Wouter de Kegt!" Het klonk hem
zoo bekend in de ooren. Dn Regt was
zgn moeders meisjesnaam geweest.
„Adres
„Parklaan".
De inspecteur begon te sehrgvon,
eer hg het besp'ittelyke van biet laatste
in aantalhebben bij afzonderlijke
nota duidelijk doen uitkomen, dat zij
geen versterking der bevoegdheden van
de Eerste Kamer wenschten, omdat,
werd dit college belast met een meer
actieve taak, welke haar ook meer op
den voorgrond zou doen treden, zich
botsingen zeuden kunnen voordoen,
welke tot heden nog altoos uitgebleven
zijn.
Blijkens zijn verleden is de Kabinets-,
formateur Cort van der Linden dus
een tegenstander van uitbreiding der
bevoegdheden voor de Eerste Kamer.
Een dergelijke uitbreiding kan trou
wens alleen een conservatief wenschen.
En wat wij verder wenschen te zeg
gen erkomteendemocratisch-vrijzinnig
Ministerie.
Geen oogenblik is in vrijzinnige
kringen er aan gedacht, de rechterzijde
en zij belichaamt de reactie
wederom de kans te geven, het bewind
in handen te nemen.
Wij kennen de bedoelingen der cleri-
calen: ondermijning van de openbare
school, ondermijning van onze welvaart.
Daarentegen is in Juni zoo krachtig
mogelijk gestreden.
En de meerderheid der Nederlausche
kiezers heeft ons in het gelijk gesteld
geen clericale school, geen protectie,
welke schier uitsluitend eenigen clerica-
len groot-industrieelen ten goede komt.
Er rust op de vrijzinnigen een plicht.
Maar een plicht, waarvan de vervul
ling alleen aangenaam kan zijn.
Eu die is het volk te geven, waar
naar het volk, blijkens den stembus
uitslag, verlangd heeftstaatspensioen
en algemeen kiesrecht.
Zouden wij het volk niet geven, wat
des volks is f
Wij, vrijzinnigen, weten, wat ons
thans te doen staat.
En wij hebben het volste vertrouwen,
dat de heer Cort van der Linden de
eerste is, die de democratisch-vrijziunige
politiek verstaat en haar tot bloei
brengen zal I
Buitenland.
Na den Vrede.
Het ls nu wel zoo goed als zeker,
dat er van een herziening van het
verdrag van Boecharest niets zal
komen. Rnsland zal niet op een her
ziening blijven aandringen en te
Weener is men algemeen van oordeel,
dat ook Oostenrijk Hongarije van den
eisch, het vredesverdrag te herzien,
moet afzien.
Het eenige, wat Oostenrijk op het
oogenblik kan doen, is het vredesver
drag niet erkennen, maar het is wel
te begrepen, dat de Balkanstaten
zich daaraan al heel weinig zullen
antwoord begreep. Toen hield hy op.
.Zijn je oudere daar misschien huis
bewaarders
„M®n ouders ztin dood".
„Wil je dan zoo goed zijn, ons te
zeggen, welk huisnummer je hebt in
de Parklaan".
„Dat weet ik nog niet. Ik ben van
plan een huis te koopen".
Een paar agenten, die daar rond
liepen, lachten, en de inspecteur riep
woedend
„Het Is hier geen plaats, om grap
pen te verkoopon, jongen. Antwoord
mij behoorlijk'.
„Ik heb u behoorlijk geantwoord.
De agent, die my hier bracht, heeft
onder zyn berusting diamanten, welke
my behooren en tien duizenden guldens
waard zyn. Ik bezit nog honderdmaal
zooveel. Dus kan lk een huis in de
Parklaan koopen, als ik wil".
Op dat oogenblik trad de heer
Salomons binnen en gaf een kort
verslag van de omstandigheden van
Wouter's gevangenneming, en de in
specteur vroeg kortaf:
„Waarvan beschuldigt u hem? U
hebt hem laten oppakken. Denkt n,
dat hy de diamanten heeft gestolen
Salomons had ernstig nagedacht ge
durende zyn korten rit. Zyn antwoord
was onverwacht openhartig.
„Hy kan niet gestolen hebben, wat
nooit bestond. Er is nergens ter wereld
znlk een collectie meteoor-diamanten
bekend."
„Maar dat moet toch wel, daar z
hier zyn."
„Ik kan geen raadsels oplossen,
zei Salomons koeltjes. Ik kan slechts
storen.
Over het algemeen is de Oosten-
ryksche diplomatie in de Balkankwes
tie niet erg gelukkig geweest en er
is dan ook al sprake van, dat graaf
Berehtold, de Oostenryksche minister
van buitenlandsehe zaken,zal aftreden,
waarvan dan waarsehtjniyk een ge.
heele omkeer in de Oostenrykscho
buitenlaLdsche politiek het gevolg zou
zy'n.
Een bewys voor de goede verstand
houding, welke er op het oogenblik
tussehen Oostenrjk en Roemenië
heerscht, is zeker wel het telegram
van gelukwenscb, dezer dagen door
Keizer Frans Jozef aan koning Karei
gezonden.
Da gryze Oostenryksche vorst biedt
den koning daarin zyn harteiyke
gelukwenschen aan, met het onder
diens leiding voltooide werk van den
vrede, dat een eind heeft gemaakt
aan het bloedvergieten op den Balkan.
Koning Karei heeft daarvoor zyn
dank betnigd en er heel diplomatisch
aan toegevoegd, dat hy van gacseher
harte hoopt, dat de vrede dnurzaam
mag zyn en aan het in de laatste
jaren zoo zwaar beproefde sehiereiland
volmaakte rast mag verschaften.
Na een dergeiyko wisseling van
vriendschaps- betuigingen tussehen
staatshoofden, waarvan de één in zyn
rjjk den nu vastgestelden vrede tot
stand bracht, is het niet aan te nemen,
dat de ander er nog toe zou overgaan,
door een herziening van do voorwaar
den te eisehen den'nu verkregen rust
toestand opnieuw in de waagschaal te
stellen.
In de kwestie van het al of niet
Turkech biyven van Adrianopel is
geen verandering gekomen. De Turken
doen nog steeds hun best, Europa te
overtuigen, dat het Mohammedaansche
ryk onmogetyk zonder het bezit van
Adrianopel kan voortbestaan en dat
een grensiyn langs de Maritza een
eerste vereischte is voor do beveiliging
van Konstantinopel.
Inmiddels zyn de Turken zoo ver-
Btandig geweest, hun handlangers ook
vanuit Adrianopel zelf aan het werk
te zetten.
Vier leden eener afvaardiging uit
Adrianopel zyn te Weenen door den
vertegenwoordiger van het ministerie
van buitenlandsehe zaken ontvangen.
Zy overhandigden hem een geschrift,
waarin zy verzoeken, vreedzaam onder
Tuikseh bewind te mogen biyven
voortleven.
Volgens Turkye heerseht er onder
de bewoners van Adrianopel maar één
wensch, n. 1. onderdanen te mogen zyn
van, en belasting te mogen betalen
aan de Turksche regeering, waarmede
die van geen enkelen anderen Euro-
peesohen staat In verdraagzaamheid
en liefde voor het volk tevergeiyken
zou zyn.
Auguat Bebel f
In ons vorig nummer deelden w®
feiten noemen. Indien iemand anders
in Rotterdam een grooter autoriteit
op het gebied van diamanten is, ga
dan naar hemen vraag zyn meening."
„Meneer Salomons heeft geiyk,"
kwam Wouter tusBchenbeide. „Nie
mand anders bezit diamanten alB de
myne. Ik heb niemand bestolen. Oeef
my myn diamanten terug en laat my
gaan."
De inspecteur zag scherp naar
Wonter en toen naar den Jood, die
de steenen en stnkjas ijzer in het
pakje met een gezicht bekeek, alsol
hy er niets van begreep.
„Ik zal u eens iets zeggen", zei hy
na een poosje, biy iets te hebben ge
vonden. „Wij zullen hem beschuldigen
van in het onwettig bezit te zyn van
waarBchyniyk geBtolen diamanten. Hy
heeft my een valschen naam opge
geven en een dwaaB adres. De snaak
zeide, dat hy in de Parklaan woonde".
„Een man in uw positie behoort
nauwkeuriger te zyn", zei Wouter.
„Ik heb niet gezegd, dat ik in de
Parklaan woonde, maar dat ik daar
een hnis wilde koopen*. Zelden waren
de lagere grootheden der politie
macht zoo getrotseerd door een jeug
digen knaap. De inspecteur wendde
zich tot den hoor Salomons en zei:
„Ik zal eens zien, of ik zyn zaak
niet terstond kan laten behandelen.
Schikt het u over oen uur de zitting
bfl te wonen? Dan zullen wy oen
week uitstel vragen en we znilen
spoedig ontdekken
„Een week uitstelWouter werd
weer bleek en zyn groote oogen
flikkerden. „Wat heb ik gedaan
mede, dat August Bebel, de leider van
de Dnitsche socialistische beweging,
op 73-jarigen leeftyd in Zwitserland
overleden is.
Als zoon van eenvoudige ouders, in
1840 te Keulen geboren, vestigde h®
zich, na afloop van zyn leerjaren en
van de in Duitschland gebruikeiyke
reizen als gezel, in 1860 te Leipzig,
waar hy in 1864 in de zaak van zyn
patroon, een houtdraaier, werd opge
nomen.
Reeds dadeiyk voelde hy zich aan
getrokken tot dj studie van het Marx
isme en werd h® een der voormannen
in de arbeidersbeweging.
Kort daarna werd h® voorzitter van
de vereeniging tot geestel®ke ontwik-
koling van den arbeider en in 1867
gekozen tot. lid van den R®ksdag van
don Noord-Duitsehen boad.
Natuuriyk hebben zijn Marxistische
denkbeelden hem menigmaal in gevaar
gebracht en werd hy enkele malen
tot langere of kortere vr®heidsstraffen
veroordeeld.
In den Ryksdag, waarin hy later
onafgebroken zitting had, was Bebel
een der meest interessante personen.
Voor het oog een kleine en afge
leefde gi'Ssaard, was h® inderdaad de
ziel van de Dnitsehe socialistische
beweging. H® was een hartstoehtel®k
spreker, een mm, die, in het gewone
leven weinig op don voorgrond tre
dende, de menigte in het spreekge
stoelte door z®n geestdriftig woord
wist te bezielen. Erkend als een man
van besliste ceriykheid, die steeds
rondweg voor z®n overtuiging uit
kwam, heeft deze eenvoudige hout
draaier door onvermoeide studie, door
liefde voor zyn party en zyn be
ginselen, door de maeht van z®n
woord, z®n geschrift en zyn voorbeeld
de Duitsche sociaal-democratie ge
bracht tot de reusachtige organisatie,
welke zy nu Is en hy is tot aan zyn
dood in den R®ksdag haar leider en
haar meest eminente spreker gebleven.
In hem verliest do part® een van
haar edelste voormannen.
De gouverneur van den staat
New-York en Tammany
In New-York zetelt het hoofdbestuur
van Tammany, een democratische
organisatie, welke haar naam ontleent
aan een w®s opperhoofd der Delaware-
Indianen.
De politieke Tammany-club, een
ondergeschikte afdeeling van „The
Tammany Society", een maatschapp®,
welke in 1789 voor philantropisohe
doeleinden werd opgericht, heeft zich
langzamerhand maar en meer macht
aangematigd. De maatschapp® werd
dan ook al heel spoedig overheerseht
door de groot en Invloed uitoeienende
democratische organisatie en de meer
derheid van den Btaatssenaat en de
wetgevende kamer te Albany z®n
tegenwoordig getrouwe aanhangers
van Tammany.
Nu heeft in het begin van dit jaar
„Stilte! Onderzoek z®n zakken en
breng hem naar de cel".
De jongen wendde zieh wanhopig
tot den Jood.
„Meneer Salomons," zei b® meteen
snik, „waarom laat n dat toe U bent
r®k en staat goed bekend. Zeg hnn,
dat z® zich vergissen."
Maar Salomons schoof opgewonden
op z®n stoel heen en weer.
„Wat kan ik doen, jongen riep
h® zenuwachtig. „Je moet zeggen,waar
je die steenen hebt gevonden, dan kan
alles misschien worden opgehelderd."
„Dat zal ik u nooit zeggen," ant
woordde Wouter met styi opeenge-
persto lippen. Hy bracht het volgend
nur ellendig door in een oei met wit
gekalkte muren. Hy weigerde de koffie
en brood, die men hem om twaali
uur bracht en bleef in somber gepeins
zitten, terw®l alle gebeurtenissen van
den vorigen dag nog eens z®n geest
voorbytrokken. Eindeljk gaf h® toe
aan z®n vermoeidheid en strekte zich
op do houten bank aan de eenezyde
der enge oei uit Na eenigen t®d word
hy geroepen.
„Kom, jongen, Bta op. Da wagen
1b er."
Men bracht hem door sombere gan
gen naar den gevangenwagen, welke
hem reeds wachtte. Na door vele on
geziene straten te z®n gehobbeld,
kwam h® op een binnenplaats, werd
door andere gangen geleid en ontving
oindelfik het bevel, vlug een wentel
trap op te gaan.
Wordt vervolgd.)
