N°. 92 1913.
Donderdag 7 Augustus.
1009te jaargang.
e FEUILLETON.
Liefde's Loon.
COIIRAN
GOESCHE
De uitgave dezer Courant gesohiedtJMaandag-, Woensdag- en'VrJJdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr0g per kwartaal, in Goes 0,75, bulten Goes, franco 1,05.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
Telefoonnummer 88. Directeur G. W. van Babneveld. Uitgave van de Naaml.Vemootsekap „Goesshe Courant". Hoofdredacteur W. j. C. van Santen,
De prjjs der gewone advertentlën Ia van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ot
lij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i 1,— berekend.
Bewijsnummers $£ceni.
Onafhankelijkheids-feesten in Goes.
Wij hebben reden, om met een
eikel woord terng te komen op de
kwestie zal in Goes het Onafhanke-
ljkheids-feest gevierd worden, ja of
neen
Hoe wij er over denken, is den
ezers hekend.
Het feest moet ook in onze ge
meente gevierd worden. Wij kunnen
en mogen niet achterstaan bij andere
plaatsen op Zuid-en Noord-Beveland.
Doch op één punt dient allereerst
de aandacht gevestigd.
En wel op dit: de Goesche Ge
meenteraad behoort zoo spoedig mo-
gelïk voor het te vieren feest de
overgroote meerderheid verlangt er
naar een ruim subsidie beschik
baar te stellen. Zonder geld geen
Zwitsers. En Goes mag voorzeker
niet achterstaan bij gemeenten, wel
ke heel wat minder in de melk te
brokken hebben en toch In deze aan
gelegenheid een voorbeeld tot navol
ging hebben gegeven.
Hen zal misschien zeggen sommige
elementen in Goes wenschen aan het
feest geen aandeel te hebben.
Z{n dat de beste elementen
WJ wagen het, zulks ernstig te
betwijfelen.
Zeker: de redactenr van De Zeeuw
bet orgaan, dat voor zijn feitelijke
richting nog maar altoos niet durft
ultkomer. acht zich een bij uitstek
gewichtig man in onze gemeente. Als
men zQn artikelen leeat, zou men on
getwijfeld geneigd zijn te meenen
zoo'n man moet toch heel wat Invloed
hebben. In werkelijkheid ls het tegen
overgestelde het geval.
Wij zQn overtuigd, de tolk van de
overgroote meerderheid der Goese-
naars te wezen, als wij er op aan
dringen, dat In Goes de hoofdplaats
van Zuid-Beveland op luisterrijke
wijze het Onafhankelijkheids feest zal
worden gevierd. W{j durven voor deze
overtuiging uitkomen, al weten wij
bQ voorbaat, ons de ontstemming van
het antirevolutionaire majesteit je op
den hals te halen.
Doch dat'wagen wy er op.
De Zeeuw heeft het parool gegeven
geen Onathankelljkheldsfeest vieren
met de vrijzinnigen.
Uitstekend.
Voor het nationaliteitsgevoel van
een dergelijk blad geven wfj geen
halve cent. Het ls gewoon, Oranje te
misbruiken voor minne politieke doel
einden.
Wij gaan dos feest vieren zonder
toestemming der hoog-mogende redac
tie van he Zeeuw.
Haar, gelijk gezegd, een feest kost
geld. Om die reden vragen w{j, dat
de Baad van Goes een rnim subsidie
beschikbaar stellen zal. Wie de groote
bladen volgt, kan geregeld lezen,
welke flinke bedragen uit de gemeente
kas hier en daar worden beschikbaar
ui.
Wouter ging de trap af. De door
de gebroken ralten binnendringende
damp deed hem byna stikken. Hij
trok z(|n jas nit, nadat hij er eerst
de brieven nlt had genomen, welke
onder mevrouw Hoytsem&'s kusseu
waren gevonden, en stopte zorgvuldig
de grootste openingen daarmee.
Daarna ontstak hij de kaars weer,
legde een vuurtje aan en probeerde
het recept van den honder van het
koffietentje voor het gebruik van koffie
dik ln toepassing te brengen. Hg had
suiker noch melk, maar het heete
vocht rook lekker en hij was nn zoo
kond en itgf en hongerig, dat de
broodkorsten, die hy in de koffie
doopte, hem lekkerden smaakten dan
ln later dagen de heerigkste schotels
in de fijnste restanrants.
Nadat hg had gegeten, droogde hg
zijn kleeren en trok een paar zeer
oude en versleten, maar droge schoe
nen aan. Toen eerst dacht hg er aan,
door het aehtsraam te zien. De regen
viel niet meer ln stroomen néder, het
regende nog, maar het was nn een
kalme regen. De stoom was bgna
verdwenen. Toen hg zgn jas nit het
gebroken raam nam, zag hg, dat de
steenen rondom het gat, door den
meteoor gemaakt droog warende
droppels, welke er op vielen, verdamp
ten onmiddellijk. Zgn jongensachtige
gesteld voor het vieren van het On-
aihankelljkheldBfeest. Wij kennen ge
meenten, kleiner dan Goes, waar grif
een dnlzend golden werd toegestaan.
Het bedrag, hier beschikbaar te
stellen, laten wg in het midden. Het
zal veel van den aard van het feest
afhangen.
Maar wjj verwachten van de vrij
zinnige Baadsmeerderheid, dat zij zich
uitspreken zal vóór het toekennen
van een subsidie.
Is dit eenmaal gedaan, dan staan
mannen klaar, om onmiddeligk de
hand aan den ploeg te slaan. Nog
gisteren werd ons deze verzekering
gegeven. De mogeigkheid is zeer groot,
dat alsnog in Goes feeBten gevierd
znllen worden,onze gemeente waardig.
Maar dan rekenen wij ook op de
medewerking van ieder oprecht vader
lander en op den financieelen steun
nlt de gemeente-kas.
Buitenland.
De onderhandelingen.
In den regel zgn vredesonderhan
delingen voor buitenstaanders bUzon-
der vervelend. Van belangrgke zit
tingen, van interessante beschonwln-
geo over den algemeenen toestand is
in den regel geen sprake. De afge
vaardigden van de overwonnen party
trachten zooveel mogeigk vast te
houden, wat in hnn bezit is, en die
van de overwinnaars doen daartegen
over al hnn best, de grenzen van het
hun toegewezen gebied zoo ver moge
lijk door de vgandige staten te doen
loopen.
Gewoonlijk begint de conferentie
dan ook met een onaannemeigk ver
klaring van belde zijden. En na ein-
delooze onderhandelingen komen dan
de wenschen van de wederzgdsche
gedelegeerden meer en meer tot elkaar.
De eene partij geeft op dit pnnt iets
toe en de andere weer op een ander
punt.
De staat, wiens leger en geldmid
delen het meest zgn uitgeput en voor
wlen het uitbreken van een nieuwen
oorlog dns een onafwendbare ramp
zon zijn, wordt in den regel langzaam
maar zeker gedwongen, aan de eischen
van den tegenstander te voldoen.
In vele gevallen is evenwel nog
hnlp van bnlten te verwachten. Welke
staten er ook in oorlog zijn, steeds
zgn er andere, voor wie de afloop
van dien strijd niet onverschillig is.
Zoo gaat het ook thans op den
Balkan Servië en Griekenland hand
haven gezamenigk hun niet geringe
eischen en Bulgarije, dat daar maar
heel weinig tegen in brengen kan,
wendt zich ten einde raad tot de groote
mogendheden om iaad en om steun.
Zal Kawala Grieksch worden?
Onafgebroken dringen de Grieken
op het bezit van deze haven aan en
nieuwsgierigheid was nu opgewekt,
hg wierp een onden zak over zijn
hoofd en schouders, maakte de plaats
deur opende en naderde voorzichtig
het gat. De lueht was heet als in een
oven en Wonter kon het haaBt niet
nlthonden, toen hy zich voorover
boog, om er in te kyken. Op de diepte
van een meter ongeveer zag hy een
ronden, doirooden bol, mat vele
speten op de oppervlakte, welke op
het eerste gezicht op het gloeiende
oog van een duivel geleek. Maar de
jongen kende geen vrees. Hg haalde
een stok en stiet daarmede tegen den
bol. De oppervlakte was hard en bros
en groote stukken braken er af. De
hitte was eebter zoo hevig, dat hy
spoedig moest terngwyken. De warmte
in en buiten het huis had hem slaperig
gemaakt, hg sleepte zgn matras van
boven, legde ze voor het vuur en viel
spoedig in een vasten slaap, na eerst
zgn gebeden te hebben opgezegd,
voor het eerst na zgn moeders dood.
HU ontwaakte eerst lang na zgn
gewonen tgd. Hoe laat het was, wist
hy niet, daar hy natuurigk geen klok
of horloge bezat, doch de stand der
zon deed hem denken, dat het onge
veer acht nnr moest zgn. Zyn eerste
gedachte was aan den meteoorsteen,
zyn toilet was spoedig gemaakt, daar
hy alleen zyn laarzen behoefde aan
te trekken. Toen hg bezig was, die
dicht te rggen, bemerkte hy, dat de
vloer bezaaid waB met kleine, witte
korreltjes, de grootste niet grooter
dan een vogelzaadje. Hg nam er een
paar op en bekeek ze. Ze waren hard,
hoekig, kond en dofwit van klenr.
Toen hjj op de plaats kwam, zag
vinden een krachtigen steun daarvoor
bg Frankryk, dat in een sterk Grie
kenland een tegenhanger voor Italië
ziet.
Maar Oostenrijk en Busland, vrij van
het Drievoudig verbond en de Triple
Entente, scharen zich aan Bulgaarsche
zyde en waarborgen dat land het
bezit van de bestreden haven. Mocht
Bulgarye tot toegeven worden ge
dwongen, dan zal door een herziening
van het vredestractaat door de groote
mogendheden, nog altyd de groote
kans bestaan, dat toch Kawala Bul-
gaarsch zal biyven.
Tnsschen Serviërs en Bulgaren
loopen de geschillen in hoofdzaak over
de vier steden Istip, Kotsjana, Kado-
witsa en Stroemitsa. Ook hier steunt
OostenrUk Hongarije trouwens de
onde vijand van Servië Bulgarye
en voorziet men, dat Servië waar-
schyniyk de beide eerste en Bulgarye
de beide laatste steden zal krijgen.
WaarBcbgnlyk wordt Montenegro,
het kleine berglandje, dat ditmaal
zoo verstandig geweost is, niet op den
voorgrond te treden, ook nog het
een en ander toegestopt. Nu reeds ls
er sprake van, dat het voor zgn hulp
tegen Bulgarye een schadeloosstelling
van Servië zal krggen, bestaande nlt
een deel van de provincie Novl Bazar.
Over het algemeen zyn de buiten-
staanden over de vredesonderhande
lingen nogal optimistisch gestemd.
De wapenstilstand wordt weer met
eenige dagen verlengd en het teeke
nen van den vrede wordt binnen
weinige dagen tegemoet gezien.
In Bnlgarge zelf schgnt de stemming
veel minder berustend. Te Belgrado
zgn berichten uit Sofla ontvangen over
groote gisting binnenslands. De regee
ring heeft Danef, den voormalige»
minister-president, in staat van be
schuldiging gesteld, omdat hg geheime
fondsen.heeft gebruist voor doeleinden,
waarvoor ze niet bestemd waren.
Vermoedeiyk znllen nog andere
staatslieden het lot van Danef deelen
en ter verantwoording worden geroe
pen voor hnn politieke of militaire
daden
Een dnister punt in de Balkange
schiedenis biyft nog altyd de bezet
ting van Adrianopel.
Wat zal er met den Tnrk gebeuren,
als er weer vrede en vriendschap
tusschen de verbondenen ls gesloten
Het is nog niet met zekerheid te
zeggen. Wel dringen talrgke gezanten
te Eonstantinopel er op aan, het Turk-
sche leger uit oostelgk Thraclë en
Adrianopel terug te trekken, maar
tot dusver heeft een dergeiyk voor
Turkye onschadelijk optreden van de
mogendheden nog maar weinig resul
taat gehad.
Er is slechts één middel om Turkgo
tot reden te brengen. Nog altyd toch
heeft het Turksche ryk behoefte aan
geld gehad.Nog altyd was de Tnrksehe
schatkist slecht gevold en moest Euro-
hy honderden van die zonderlinge,
rnwe steentjes, vele zoo groot als
erwten, andere van de grootte van
knikkers en enkele nog grooter. Zy
lagen naar alle zyden verspreid en
daar tnsschen stokjes gebroken steen
en brokjes van een metaal, dat veel
op yzer geleek.
De meteoorsteen was nu voldoende
afgekoeld, om zftn buitenste korst te
kunnen onderscheiden. Ze scheen een
samensmelting van de witte steentjes
met het donkere, yzerachtlge metaal.
Door een diepe spleet kon bjj de vurige
kern nog zien en hy dacht, dat het
ding, als het geheel was bekoeld, wel
gemakkeiyk in stokken kon worden
gebroken, want het was in alle rich
tingen gescheurd.
„Ik ben bly, dat dat ding niet op
myn hoofd is gevallen", dacht hy,
vergetende, dat, als het twee seconden
later was neergekomen, het er voor
hem niet op aan zon zyn gekomen,
waar het ding precies viel.
,Ik ben benieuwd, wat het is," ging
hy in gedachten voort. „Is het Iets
waard? Misschien kan ik het, als ik
het uitgraaf, als een merkwaardigheid
verkoopen."
Een oogenblik nadenken zei hem
echter, dat het niet mogeiyk zou
wezen, dat nog denzelfden dag te
doen, zelfs als hy de benoodigde werk
tuigen bezat. Het was van onderen
waarschyniyk nog gloeiend. Door zyn
schoenzolen kon hy de hitte van den
grond voelende zaak moest dus
minstens één dag worden nitgesteld.
In elk geval hield hy zich overtuigd,
dat zyn geheimzinnige bezoeker een
zekere waarde vertegenwoordigde en
pa byspringen.
Vandaar dan ook, dat de groote
mogendheden heel goed inzien, dat zy
het Mohammedaansche ryk niet ge-
makkeiyker in toom kunnen houden,
dan door het eenvoudig geldeiyken
stenn te onthouden en ook de voorge
nomen verhooging van Tnrksehe
douanerechten te weigeren, voor het
geval het leger Adrianopel niet ont
ruimt.
En al mag de Tnrksehe minister van
blnnenlandsche zaken nu al verklaard
hebben, dat Adrianopel niet te koop ls,
wanneer het een geldkwestie wordt,
laat een Turk nu eenmaal alles in den
steek, wat hy in hoogdravende rede
voeringen als voor zgn land en het
prestige zyner regeering onmisbare
bezittingen heeft gekenschetst.
Het vonnis in het Krupp-procee.
Gisteren zyn in het Krupp-proceB
verschillende vonnissen geveld.
Na 3 i/ï uur in raadkamer beraad
slaagd te hebben, veroordeelde de
krygsraad de beklaagden tot stra ff en
van twee tot zes maanden gevangenis
straf. Eenige luitenants werden nit
den dienst ontslagen.
De veroordeelden hebben hnn ver
dedigers ln kennis gesteld van hun
besluit om hoogcr beroep aan te
teekenen by het Hoog Milltiar Ge
rechtshof.
Binnenland.
Tweede Kamer-verkiezing.
De uitslag van de verkiezing van
één lid van de Tweede Kamer der
Staten-Genoraal voor het distriet Hoo-
gezand (vacature-H. Spiekman, soc.-
dem.) is, dat gekozen werd mr. P.
Rink (unie-lib.) met 2569 stemmen. De
sociaal-democratische candidaat, dr.
Th. van der Waerden, kreeg 2446
stemmen.
De concentratie komt nu van 37 op
38 zetelsde sociaal democraten dalen
van 18 op 17.
Kautskg en de Nederlandsche
sociaal democraten.
In „Het Volk' deelt de heer Troel
stra mede, dat hy de vraag of in de
gegeven omstandigheden door de
socialisten moet worden deelgenomen
aan de vorming van een ministerie
heeft onderworpen aan het oordeel
van enkele zyner Dultsche partyge-
nooten.
Karl Kantsky heeft nn d.d. 3 Aug.
en brief geschreven, waarin hy ver
klaart als van verre staande geen
maatgevende meening te knnnen uit
spreken.
Zyn meening stelt de heer Kantsky
afhankeiyk van de beantwoording der
vraag: „Kan ln de gegeven situatie
bet algemeen kiesrecht alleen door
deze intrede ln het bnrgerlyk minis
terie verkregen worden, en anderzyds
hebben wy ook het uitzicht, het kies-
dat deed hem plotseling een tegenzin
krygen in koffiedik en broodkorsten.
Hy besloot zyn zeven-en-een-halve
cent voor een ontbyt te besteden en
tegeiykertyd inlichtingen In te winnen
over den aard en mogeiyke waarde
van den meteoor. Biykbaar had zyn
val niet de aandacht getrokken. De
woede der elementen en de aanhou
dende hevige regen waarborgden
Wouter dat, en het „Hemelryk", dat
een paar weken later afgebroken zon
worden, was nu dag en nacht reeds
byna verlaten. Wouter wist toen nog
niet, dat de geleerden reeds waren
begonnen, oorzaken te zoeken voor
de electrische stoornis in de atmos
feer boven Botterdam. Wouter Hoytse-
ma, een arme jongen van vyttien jaar,
bezat alleen den sleutel tot dat ge
heim, en toch zou het noodlot zyn
lippen gesloten honden.
Hy verzamelde dertig van da mooiste
witte steentjes en een paar stukjeB
van het yzerachtige metaal, wikkelde
ze in een stnk papier, bond het pakje
stevig dicht en stak het in zyn broek
zak. In gedachten verdiept, trok hy
zyn jas aan en lette niet op het pakje
brieven, dat op den stoel lag. De
deur was afgesloten en de sleutel In
zyn zak, eer hy er aan dacht. Eerst
wilde hy terugkeeren, maar de wind
blies zyne pet af, zoodat hjj die moest
naloopen en zoo vergat hy ze.
Spoedig bereikte by een inrichting,
waar hy voor zyn zeven-en-een-halve
cent een kop koffie en een oudbak
ken broodje kon koopen.
Tien minuten later voelde hy zieh
weer versterkt en zyn gedachten
keerden terng naar het geheimzinnige
recht door een dergelijke intrede te
verkrijgen?"
Naar aanleiding van Kautsky's
antwoord merkt de heer Troelstra op
„Waar hy (Kantsky) terecht geen
oordeel uitspreekt over d8 beteokenie
der situatie ten onzent een oordeel,
dat hem ook niet was gevraagd
daar biykt nit zyne ganeche redenoe-
ring, dat zün antwoord op do door
ons gsstelda vraagof dringende
noodzakeiykheid ter verovering van
het algemeen kiesrecht een dwang-
toestand schept, die onze deelneming
asn de regeering toelaat, niet twyfel
achtig is.
Dat antwoord luidt bevestigend."
Van een socialistische meerderheid.
Zaandam heeft dezen zomer een ln
meerderheid soclalistiechen gemeente
raad gekregen.
Het orgaan der S. D. A. P. te Zaan
dam De Voorpost meldt nu:
Dinsdagavond vergaderde de Zaan-
damsche soc.-dem. Baadefractie ter
verdeeling der werkzaatnheden en ter
bespreking der a.s. wethoudersverfcio-
zlng. Besloten werd voor te stellen
een vierden wethouder te benoemen,
daar anders de soc.-dem. wel de meer
derheid in den Baad, maar de minder
heid in het college van B. en W.
zouden hebben, aangezien by staking
van stemmen de burgemeester de
beslissende stem heeft. De fractie
besloot in dat geval op Donia en Van
der Laan haar stem als wethouder uit
te brengen.
Het aantal wethouders moet dus
uitgebreid worden om een partij-
belang 1
Uit de Pers.
De vlag halfstok
Onder bovenstaanden. titel -schryit
een Inzender (A. K.) in Het Vader
land 25 Juni hing de vlag uit. En
daverend weerklonk het gejuich der
menschenmassa voor uw bureel ver
zameld. Het vrijzinnige Nederland
had een einde gemaakt aan clericalo
overheersching. Een vrijzinnig kabinet
zou de Begeertaak overnemen en zyn
program zou zyn het tot stand bren
gen van de echt democratische en
vryzinnige ideeënAlgemeen Kies
recht en Staatspensionneering. Hier
mede was de stryd aangebonden en
hiermede de zege behaald.
Wel had men in het manifest
der Vryzinnige Concentratie zich be
halve tegen het clerlcalisme, ook
terecht verklaard tegen het socialisme,
maar de socialisten konden geen
betere leus vinden, konden voor de
naaste toekomst niets anders, niets
meer eischen dan jnist datgene, wat
de vryzinnigen in hun banier hadden
geschrevenStaatspensioen en Alg.
Kiesreoht.
Zy moesten achter de vryzinnigen
pakje, dat hy by zich drosg. Hy
dacht, dat het verstandig zou zyn,
den raad van een ouder mensch in
te winnen en ging naar den winkel
van Dirksen. De oude man nam juist
de winkellniken ai en vond die taak
niet al te gemakkelijk. Zonder te
spreken hielp Wonter hem en weldra
stonden zy samen in den winkel en
spraken over het noodweer van den
afgeloopen nacht.
„Maar heb je die betrekking niet
gekregen?" vroeg de oude verder.
Wouter lachte. „Ik weet het nog
niet zeker," antwoordde hy. „Ik kwam
elgeniyk om n te vragen, wat dit is."
Hy stak zyn hand in zyn zak en
haalde zoo nit het pakje een der
witte steentjes te voorsehyn, hetwelk
hy Dirksen overhandigde.
De onde man nam het, berook het en
zette zyn bril op voor een nauwkeurig
onderzoek.
,'t Is geen aluin", kondigde hy aan.
„Neen. Dat geloof ik ook."
„En het is geen glas".
„Waarschyniyk niet."
„Hoe heb je 't gekregen 7"
„Ik vond het op stiaat."
Dirksen krabte zich het hoofd. „Een
gek ding," zei hy. „Waar dient het
voor
„Dat kan ik u niet zeggen. Ik dacht,
dat het mogeiyk waarde kon hebben."
„Wat I Dat kleine witte stukje steen
Wel, wat seheelt je nu?"
„Ik zou er toch wel naar willen
vragen. Iemand moet my tochkunnen
zeggen, waar het uit bestaat."
Wordt vervolgd.)
