Zaterdag 19 Juli
i008te jaargang.
Een verloren leven.
Bij dit uo. behoort ecu
Bijvoegsel,
Premie voer §«ze legers.
öoor den Franschen Tijd
naar Oranje.
I si het Teeken der
Democratie.
32 FEUILLETON
Da uitgave dezer Courant goaehiodt,Maandag-, Woensdag- en'Vrjjdagavond
nltgezonderd op feestdagen.
Pr|js per kwartaal, In Goes f 0,75, bulten Goes, franco 1,05.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending ran advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
RANT.
De prjjs der gewone advertentlën is van 1-5 regols50 ct., eikeregel meer 10 et
lij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels l 1,— berekend.
Bewijsnummers ftcent,
Telefoonnummer 38. Direeteur G W. van Barneveld. Uitgave van de Naaml.VennGotscfeap „Öoeselio Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
In verschillende plaatsen van ons
land is op feestelijke wijze de herden
king van Nederland's Onafhankelijk
heid reeds gevierd. Vanzelfsprekend ge
schiedde (lit in de ééne gemeente schit
terender dan in de andere. Doch dit
neemt niet weg, dat ieder rechtgeaard
Nederlander van harte dankbaar is, dat
honderd jaren geleden onze Onafhan
kelijkheid werd hersteld.
Ook in woord werd en wordt dit feit
herdacht.
Eén en ander heelt ons er toe doen
besluiten, onzen lezers in het jubeljaar
een premie nan te bieden En wij waren
zoo gelukkig, de hand te kunnen
leggen op een werk van den bekenden
historie-schrijver Job. II. Been, getiteld
Dit boek, 107 bladzijden druks en
voorzien van meer dan veertig illustra
ties en portretten, is op aangename,
boeiende wijze geschreven. Trouwens
daarvoor staat de naam Joh. H. Been
ook borgEn ten einde „Door den
Transehen Tijd naar Oranje" onder
ieders bereik te brengen, is de prijs
zoo laag mogelijk gesteldvijf-ea-
tuiutfg cents afgehaald aan ons bureau
en dertig cents franco per post.
Groot is onze oplage uiet. Men zal
daarom goed doen, zoo spoedig mogelijk
te bestellen.
II. (Slot).
Wij zeiden aan het slot van ons
vorig artikel, wijzende op de nederla
gen, door de rechterzijde zoowel bij de
verkiezingen voor de Tweede Kamer en
Provinciale Staten, als voor de Gemeen
teraden geleden, dat zij slechts maait,
wat zij gezaaid heeft.
En het kan alleen misplaatsle over
moed zijn, het voor te stellen, alsof de
rechterzijde spoedig opnieuw tot het
bewind geroepen zal worden. Zóó kun
nen zich slechts inensclien uitlaten,
die gelooven, wat zij gaarne willen.
Want links heeft met de lessen uit het
verleden haar voordeel gedaanlinks
Een Roman van Schuld en Boete.
Trnns, overweldigd Boor den schrik
bij dit vreemde tooneel, ging naar
mevrouw Dnfour toe, om haar te
beschermen, maar de vrouw deinsde
terug en verborg het gezicht in haar
handen.
,Wat moet dat hetoekenen vroeg
Mortel, toen hij zich zelf weer meester
was geworden.
„Dat zult ge spoedig te weten
komen," antwoordde Brandenburg met
een air van gewicht. „Charlot'e Van
den Brink, Van Meeteren, Dulonr of
hoe je je ook noemen moogt, ik waar
schuwde je laatst, wat ik zou doen, als
je geen eerlijk spel speelde. Je hebt
me valsch behandeld en ik ben ge
komen, om wraak te nemen. Agenten,
dit Is de vrouw."
Een der agenten naderde mevrouw
Dulonr en raakte haar schouder aan.
„In naam der Koningin neem ik u
gevangen."
„Haar gevangen nemen riep
Truus met vlammende oogen en tril
lende lippen uit. „Waarom toch
„Wegens moord op den heer Van
Meeteren."
Truus uitte een kreet van afschnw
en greep Mortel b|j z(jn arm, terwijl
deze met een verbaasd gezicht den
agent bleef aankjken
Dat is een leugen 1 Het is een leu
gen riep mevrouw Dufour uit, terwijl
zij zich op de knieën voor Truns wierp.
heeft, in de afmattende stembus-cam
pagne voor Tweede Kamer, Provinciale
Staten en Gemeenteraad wel degelijk de
stem des volks verstaan.
Wat heeft die stem anders te kennen
gegeven dan dit: wij willen, dat in de
verschillende vertegenwoordigende li
chamen de democratie zal zegevieren
jDit is de groote fout der rechter
zijde geweestdat zij met de democra
tie een onverantwoordelijk spel heeft
gespeeld. Dat zij steeds dieper de wig
in ons volksleven dreef. Dat er een
schijn-ehristendom werd geboren, dat
I ten slotte op de ergerlijkste verwording
dreigde uit te loopen. Kostelijke goe
deren waren haar toevertrouwd goede
ren des volks. Zij heeft er niet voor
gezorgd, gelijk plicht was. Haargansche
politiek was maminonistisch, en nog
altoos is het woord van volle kracht
waar uw schat is, daar zal uw hart zijn.
Zag men ter rechterzijde beginsel
vastheid Och, arme, de jongste reuzen
zwaai van dr. Kuyper is er, om er voor
de zooveelste maal het antwoord op
komen geven. De tariefwet, eerst door
dr. Kuyper in zijn „Heilige Orde» be
wierookt, voorgesteld als in overeen
stemming met de ordinantiën Gods,
wordt mir nichls, dit nichls, over-boord
geworpen. Niet, omdat na ernstig on
derzoek het agecren voor een tariefwet
verkeerd gebleken is. Maar omdat de
stembus uitkomst had aangetoond, dat
men met een blijvende actie voor een
tariefwet slechts dieper in den put
terecht zou komen.
De rechterzijde, heeft het aan liet
Nederiandsche volk zoo gemakkelijk
mogelijk gemaakt, haar te vonnissen.
En waarom nu aan te nemen, dat
zij er straks weer hoven-op zal geraken
Zeker: als de linkerzijde blijk geeft,
de stem des volks wel te hebben ver
staan, doch niet daarnaar te willen
handelen, dan maar dan ook alléén
zal zij de coalitie, aangenomen, dat
zij nog een aantal jaren te leven heeft,
in het regeerkasteel kunnen terug bren
gen. Doch dit zal zij niet doen ons
vertrouwen daarin staat heerlijk vast.
Wanneer het komend Kabinet ons volk
zal brengen algemeen kiesrecht] en
.Staatspensioen, belasting naar draag
kracht en bezuiniging op oorlogs
uitgaven, wanneer het de subsidiewetten
voor het bijzonder onderwijs aan een
grondige herziening onderwerpt, zonder
op eenmaal verkregen rechten in te
grijpen, dan voorzien wij, dat er voor
geruimen tijd een gezond democratisch
bewind gevoerd zal worden.
En ondertussclien zullen de vrijzin
nigen hun organisaties versterken. Aan
stil zitten denken zij uiet, overtuigd
„Ik zweer je. dat het een leugen is
Ik doodde je vader niet
„Je deedt het wel," zei Brandenburg
met een onheilspellende stem, „ik zag
bet je doen 1"
„Leugenaar 1"
Mevrouw Dnfonr sprong woedend
op en het zon voor Brandenburg slecht
afgelcopeu zijn, indien zjj hem bereikt
had. De agent was echter op zijn
hoede. Hij wierp zich tusschen hen
belden en in oen oogwenk had h|j
haar do boeien aangedaan.
„Ik kan het niet gelooven I Ik kan
het niet gelooven!" kreunde Trnns,
haar gezicht aan de borst van Mortel
verbergend, „Mevrouw Dulonr, m'.jn
lieve, trouwe vriendin..."
„Uw vriendin", viol Brandenburg
haar in de rede. „Ja, u weet niet, wie
uw vriendin is
„Hond om Godswil ja mond!" riep
mevrouw Dnfonr, bleek als een door'e,
uit.
„Neen, ik hond mijn mond niet. Ik
zal alles vertellen. Jnffronw Van
Meeteren, n ziet hier een geboeide
vrouw, die uw vader vermoordde,
die
„Ik zie mevrouw Dnfour", riep Trnus
plotseling met vuur nit; „ik zie de
vrouw, die mij van den hongerdood
redde en ik geloof niet aan haar
schuld".
Met edele verontwaardiging ging
zü naar mevrouw Dufour too en sloeg
haar arm om den hals van de arme
vrouw.
„Ja, na slaat ge uw arm om baar
hals", grijnslachte Brandenburg, „m«ar
u zult dien arm wegnemen, zcodra
u weet
als zij zijn, dat het behoud van stel
lingen dikwerf heel wat moeilijker is
dan haar verovering. Maar er lieerscht
geestdrift in onze gelederenhet werk
zal niet ten halve worden gedaan.
Want het gaat er om, te voorkomen,
dat opnieuw de teugels van het bewind
in handen zullen komen van mannen,
die jblijkbaar met de algemeene belan
gen geen rekening schijnen te kunnen
houden. Pïöi3
Dan ook makt men zich niet te
bezorgd voor den rooden vloed, die
thans zoo hoog gestegen is.
Het Ministerie-Heemskerk is de
beste propagandist voor de sociaal
democratie geweest. Dit moeten de
rechtsche pers-organen, die thans ach
en wee roepen, dat onze Koningin de
verkiezing van achttien sociaal-demo
craten heeft moeten aanzien, eerst eens
even bedenken. En dan moeten zij in
geen geval daarbij vergeten, dat zij de
verkiezing van zes sociaal-democraten
in de hand heboen gewerkt, liet zou
geen kwaad kunnen, als de lieeren
van rechts eens eindelijk leerden, het
volk, dat door hen wordt „voorgelicht",
de volle waarheid mede te deeleu.
De aanwas der sociaal-democratie is
eer zeker een niet geringe. Hij brengt,
tevens een groote mate van verantwoor
delijkheids-besef voor hen mede. Het
kan ons teil slotte onverschillig laten,
of zij al dan niet van de komende
regeering deel uitmaken, als zij maar
loyaal medewerken aan de ten uitvoer
legging van een inderdaad democratisch
regeeriugs-program. En daarop hebben
wij het volste vertrouwen.
Al de grove verwijten, door de
rechterzijde aan liet adres der vrijzin
nigen gericht, als zouden zij huil be
ginselen verraden en zich aan de
socialisten hebben verkocht, leggen wij
met een gerust geweten naast ons neer
Als de hittere teleurstelling over de
geleden nederlaag wat gezakt zal zijn,
de blinde haat zal hebben plaats ge
maakt voor een bezonken oordeel,
alleen de kleine zielen zullen daarloe
niet in staat blijken zal over alles
een ander en lieel wat zuiverder licht
worden geworpen.
Wij voor ons zien de toekomst hoop
vol in.
Als gearbeid wordt, onvermoeid, om
liet volk te geven, wat des volks is
en wie twijfelt daaraan dan
zal over Nederland de zon der demo
cratie in al haar heerlijkheid verrijzen.
Eli met blijdschap zal door ons en
door talloozeu niet ons die dag
worden begroet.
Buitenland.
„Brandenburg, Bpaar mei" riep de
ongelukkige nit.
„Ik zal je sparen, zooals je het mij
gedaan hebt!"
„Hond op met uw wreede bedrei
gingen, meneer", zei Trnns met trot-
schen blik. „Wie is mevrouw Dufour
„Uw mreder".
Trnus gaf een schreeuw en ging
aehtein't.
„M(in moeder!" herhaalde ze met
schorre stem. „Dat kan niet, m(jn
moeder is dood".
Brandenburg speelde zijn laatste
kaart nit.
„Uw moeder is nog in leven I Z(j
staat hier voor n en u kunt nn weten,
wat zij is, een schuldige on gescheiden
vrouw en de moordenares van haar
echtgenoot".
Truns staarde oen oogenhlik vol
verbazing en afschuw naar den wreed
aard, daarop draaida z|j zich om en
keek haar ongelukkige moeder aan.
De diep rampzalige vrouw deed een
stan voorwaarts, alsof zij haar kind
wilde ombelzen. Hot meisje echter
ging verschrikt achteruit en viel in
zwjjm, aan de voeten van Mortel,
terwijl mevrouw Dulour met een
kreet om genade neerzeeg naast haar
dochte die zij had weergevond»n
om baar onmiddellijk weer te verliezen.
XVII.
Het proees, dat togen mevrouw
Dufour werd gevoerd, was één der
meest sensationeele, ooit in de resi
dentie beleefd. Niet zoo zeer om het
geval zelf; dit kon betrekkelijk: alle-
daagscb gehoeten worden. Neen de
alloop was buitengewoon sensatie neel.
Mevrouw Dnfour had In mr. Ketck-
De oorlog In hei Ooaten.
Do ovorwinnlngsboriehten, de tijdin
gen van bloedige slachting onder
Bulgaarsche of Servische troepen zijn
de laatste dagen vrjjwel achterwege
gebleven en daar tegenover duiken
van alle z(jden vredesgarushten op,
worden de kansen op een spoedlgen
wapenstilstand, op een binnenkort te
verwachten voorloopige vredesover
eenkomst in alle toonaangevende krin
gen besproken. Dit ls een goed tee
ken. Trouwens, het was t9 voorziet,
dat deze broederoorlog, deze strjjd,
uit lonter zelfzucht geveerd, waaraan
Ieder g6voel van patriotisme vreemd
was, niet lang zon duren. Daarvoor
waren de betrokken landen niet groot
genoeg, daarvoor waren hnn geldmld
delen te beperkt en ds ar voer ls ook
de slachting onder de troepen te groot
geweest. Niot minder dan 50000 sol
daten hebben in dezen korten, maar
heftlgen strijd het leven gelaten en wie
zal meedeelen, hoeveel zwaar gewonden
in hospitalen en moskeeën zijn onder
gebracht, hoeveel kostbare bezittingen
vernietigd en verbrand, hoeveel velden
en akkers vertrapt en verwoest zijn,
die een rllken en voorspoedigen oogst
beloofden
Het is een korte, maar hefdge strijd
geweest, waarvan de betrokken Bal-
kanrljken nog wel eens groote Bpjjt
kunnen hebben. Want bet Balkan-
verbond, dat zoo hecht en duurzaam
heette, dat een factor vsn beteekenis
in Oost Europa dreigde te worden, een
statenbond, waarb(j zoowol de Triple
Entente als het Drievoudig Verbond
aar sluiting zochten te verkrijgen, Is
voor langen tjjd uit elkaar gerukt en 't
zal de groote vraag zijn, of er wel ooit
weer sprake zal z|jn van oen onderling
bondgenootschap, waarbij Servië en
Bulgarije z!ch verbinden, gezamenlijk
op te treden.
Wat zich in den Turksehen oorlog
in het Mahommedaansche rijk voor
deed, staat thans op het punt,<d Bulga
rije te gebeuren. Een land, hoe ook
van alle zijd. n ln het nanw gedreven,
hoe diep cok verslagen, beeft toch
altijd nog een groep der bevolking,
welke enthonsiast voor lederen str(jd
steeds tot voortzetting vsn den oorlog
bereid is. Welke zware verliezen het
vaderland ook mogen worden toe
gebracht, van vrede sluiten willen 2 ij
niet weten en in een voortzetting van
den krijg Men zij het middel om terug
te winnen, wat hnn met geweld van
wapenen is ontnomen. Niet altijd
evenwel leidt dit tot het goede deel.
Turkije, welks regeering op bet pnnt
stond met het Balkanverbond vrede
te sluiten, zag door een staatsgreep
Enver bei en z{jn Jong Tnrksche aan
hangers plotseling aan het hoofd van
hoven een uitstekend advocaat ge
vonden, een man, die van den beginne
af aan van haar onschuld overtuigd
was Ook de president van de recht
bank en de ambtenaar van het Open
baar Ministerie behandelden de be
klaagde met een welwillendheid, welke
een ieder trof.
Van de getuigen moest vooral Bran
denburg het ontgelden. H|j ontkende
op de brutaalste wijze, de beklaagde
ooit in Soerabaja gekend te hebben,
noch tegen haar een wrok te koeste
ren. En toen de verdediger in het
midden bracht, dat zijn ware naam
niet Brandenburg, doch HorstiDg was,
werd ook dit door hem brutaal weg
geloochend. Het waren allemaal leu
gens van de beklaagde, die zich op
hem, getuige, wilde wreken, omdat
hij haar aan de justitie had overge
leverd.
Maar verrast keek mevrouw Dulour
op, toen een nieuwe getuige, op ver
zoek van den verdediger, werd opge
roepen. Die getuige was Simon Potter.
Mevrouw Dnfcur begreep niet, wat h 13
in haar voerdeel zon kunnen ver
klaren.
Aldra echter zon het haar anders
blliken
Het gelnigenis van S'mon Potter
kwam in het kort op het volgende
neer
ny was jachtopziener geweest bij
den overleden Van Meetoren en op
den avond van den moord was h|j
naar het bulten gegaan, om z|jn heer
over zaken te spreken. Het was on
geveer elf uur, toen bjj het buiten
bereikte en hij aarzelde, of h(j op dat
aur den heer Van Meeteren nog zou
de regeering; van vredeslnlten was toen
geen sj rake meer, en in dollen over
moed werd de ongelijke strijd voort
gezet, totdat, noodgedwongen, de krijg
een eindo nam en het duidelijk bleek,
dat deze daad van z.gn patriotisme
het laDd aan den rand van don afgrond
gebracht had Zoo gaat het thans
met Bulgarije Danef, de minister
president, die een spoedigen vrede
wenscht, die reeds de bemiddeling van
de mogendheden inriep ooi aan den
broedertwist een einde te maken, ls
plotseling voor een opposltle-partg de
man, die Bulgarije zal beletten, zich
zelf, door een voortzetting van den
kr()g, recht te verschaffen door de
wapens. Reeds heeft het Bulgaarsche
kablnet-Danef ontslag genomen en ls
met de leiders der oppositie een ver
gadering gehouden, om hun den toe
stand uiteen te zetten. Wellicht zal dan
Bnlgarije zich tot het uiterste verzetten
tegen zijn vroegere bondgenooten en
tegen Roemenië, welk laatste rjjk nn
reeds grooter gebied bezet heelt dan
men verwachtte. Alle jongelui van
17 jaar z|jn opgeroepen, waardoor
het aantal nlenwe troepen ongeveer
150000 man bedraagt.
Het ls echter te hopen, dat Bulgarije
zloh aan het voorbeeld, door Turkije
nog zoo kort geleden gegeven, zal
-iplegelon en dat minister-preBident
Danef gelegenheid zal worden gegeven
te voltooieD, wat h{| in de gegeven
omstandigheden in het waarachtig
belang van zijn land en zijn volk
noodzskeljjk acht. Reeds had Danef
zich bereid verklaard, op de Russische
voorstellen in te gaan, te demoblll-
seeren en Servië en Griekenland voor-
looplg in het bezit te laten van bet
door hen in Macedonië bezette gebied.
Ook had hjj toegestemd ln afstand van
een groot deel van het Bulgaarsche
grondgebied aan Roemenië, onder
voorwaarde, dat hot Roemeenscbe
leger een door hem vastgestelde grens-
18n niet zou overachrgden. De Servi
sche en de Grleksche ministers presi
denten hebben reeds een samenkomst
gehad en men verwachtte thans ieder
oogenbllk, dat ook Bulgaarsche afge
vaardigden daaraan zoudeD deelnemen.
Gaat werkelijk Dane! heen, dan zou
dit Rusland's invloed op den gang
van zaken aanmerkelijk verzwakken.
Maar al moge het altreden van Danef
een nitstel van den vrede beteekenen,
de str$d is te afmattend geweest en
heeft te veel offers geëischt, om nog
van langen dnur te kunnen z|jn.
Bnlgarjjo zal, noodgedwongen, den
vreds moeten koopen met den atstand
van die streken, die het vast besloten
wsb, voor zich zelf te behouden, als
het beste en vruchtbaarste gebied, dat
den Tursehen buurman ontrukt was.
storen. Daar bjj echter nog licht zag
schijnen door het venster van de
studeerkamer van Van Meeteren, ging
h|j in die richting. Bjj het hooren van
twistende stemmen verschnilde hjj
zich achter een bosohje op het terras,
om te zien, wat er aan de hand was.
De stemmen waren van Van Meeteren
en van nog een anderen man, wiens
stem h|j echter niet herkende. Die
andere man smeekte Van Meeteren,
iets geheim te honden. Deze weigerde
echter en zeide, dat den volgenden
morgen de geheele wereld de waar
heid zou te weten komen. De man
begon te dreigen, waarop Van Mee
teren hem het venster nitdnwde. Zoo
hevig was de dnw geweest, dat de
man op het terras naast de balustrade
neerviel. Plotseling zag Ik den man
Iets nit zijn zak nemen ik weet
niet wat, en het op meneer Van Mee-
teren, die in het venster stond, richten.
Ik hoorde niets en toch viel Van
Meeteren neer; met een trlomfante-
ij kon kreet hoorde ik den man in de
duisternis wegloopen Uit nieuws
gierigheid ging Ik naar voren, om te
zien, wat er met meneer gebenrd was
ik vond hem dood op den grond. Daar
ik dien dag woorden met hem had
gehad en ik bang was, dat, als ik de
bedienden wakker maakte en hen
riep, men mij van den moord zon be-
schuldigen, en daar ik mjj niet zon
kunnen verdedigen, ging ik weg en
zelde er niets van. De misdaad werd
den volgenden dag bekend, maar geen
verdenking hoegenaamd rustte op mg,
omdat niemand wist van mjjn tegen-
woordigheld op het terras dien avond.
Wordt vervolgd).