N°. 71 1913,
Donderaa 19 Juni
Een verloren leven.
Na den Slag
FEUILLETON.
buitenland.
Uit het Indisch leven.
GOESCHE
Do uitgave dezer Courant geschiedt .Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
JPrgs per kwartaal, In Goes f 0,75e bniten Goes, franco f 8,25,
Afzonderlijke nommers S cent.
inzending: van ndvertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
Ge prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer lOet
l?3 directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking bobbende
dankbetuigingen wordsia van 110 regels k 1.— berekend
BewSsnnmmere '6 cent.
telefoonnummer 38. Directeur G. W, van Bahneveld Uitgave van de Hsstml.Vennootschap „Ooesshe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn.
Wij mogen onze korte beschouwing
over den uitslag der stemmingen op
gisteren, Dinsdag, niet beginnen, zon
der onzen vrijzinnigen vrienden in de
districten Goes en Hontenisse een
woord van hartelijken dank en hulde
te brengen voor hun noesten ijver, de
beginselen der goede zaak te doen
zegevieren. In de eerste plaats geldt, dit
voor de eandidaten zelven. Hun per
soonlijk optreden heeft er niet weinig
toe bijdragen, dat een resultaat werd
bereikt, hetwelk zelts de stoutste ver
wachtingen overtrof. Maar ook mogen
niet vergeten worden zij, die met de
candidaien niet slechts gewerkt hebben
zoo lang liet dag was, doch ook in den
nacht hun arbeid onverpoosd voortzet
ten, de besturen van den „Vrijzinnige
Bond» in het bijzonder de voor
zitter en vail de vrijzinnige kies-
vereenigiiig „Vooruitgang". En al is
het dan waar, dat ditmaal niet de
overwinning behaald mocht worden,
deze ill elk opzicht zoo eervolle
nederlaag geeft heerlijken moed voor de
toekomst. Goes is gebleken, zelfs voor
een veteraan als jhv. mr, De Savornin
Lobman, niet meer een vaste burcht
te zijn. Nog geen volle vierhonderd
stemmen bleef hij boven het gezamenlijk
stem men-aant al van den vrijzinnigen
en sociaal democratische» candidaat. Na
vier jaar van onverflauwd voortgezette
actie hopen wij elkander weer te treffen
en dan kan de overwinning ons zijn.
Ook in Hontenisse is buitengewoon
kranig gewerkt. Aanvankelijk liepeu er
geruchten van een herstemminghet
heeft niet zoo mogen zijn. Volgens onze,
uiet-officieele cijfers is de heer Fruijtier
herkozen met een meerderheid van
enkele tientallen stemmen,- Evenals in
liet district Goes za) men in liet dis
trict Hontenisse goed doen, de actie
onvermoeid voort te zetten. Hier is
voor ons wat te halen.
De uitslag over het geheele land valt
in wei nitre woorden samen te vatten.
Het aantal sociaal-democratische
stemmen is buitengewoon gestegen.
Voor de eerste maal is in ons land een
sociaal-democraat, bij eerste stemming
gekozen deze eer viel den leider, mr.
P. J. Troelslra, in Amsterdam III te
beurt. Bedriegen de teekenen niet al
te zeel, dan zal liet aantal vertegen
woordigers der S.D.A.P. in de Tweede
K'amer tot 13 stijgen. Zonder twijfel
behouden zij Amsterdam IX, Appinge-
dain, Franeker, Den Haag I en Zaan
dam. Het zwakst staan hun kansen in
Weststellingwerf, waar de aftredende
sociaal-democraat met den vrijzinnig-
democratischen prof. Kohnstamin in
herstemming komt.
De nieuwe zetels zullen er drie in
Botterdam zijn, waar de concentratie-
candidaten in I, II en V het moesten
19
Een Roman van Scbnld an Boete.
ZB strekte haar handen vol wanhoop
naar hem uit en riep
Neon, neon, zoo wreed kan je niet
zijn.8
„Ik ben niet wreed. Je eigen han
delwijze heeft je het recht verbeurd,
om onder mijn dak te verbleven."
„Maar mlin kind
„Jouw kindHann denk je er
aan, na haar twintig jaar lang alleen
te hebben gelatenDenk je, dat ik
ooit zal toelaten, dat jS dat jongs
leren met je tegenwoordigheid zal be
zoedelen Hos zon ik je lederen dag
kannen zien, zonder me te herinneren,
wat je geweest bent?"
„Henri," smeekte zij, „niet zoo hard
tegen me. Indien ik zondigde, dan heb
ik daarvoor geboet. Twintig jaar lang
heb ik naar m jn kind verlangd. Door
toevallige omstandigheden werd ik
haar gezelschapsdame, ZB weet niet,
wie ik ben j zB za! dat ook nooit te
weton komen. Laat mij bij haar blij
ven en nog eenig geluk in mijn ver
woest leven hebben."
„Neen, dat wl! ik niet. Het verbaast
my, hoe je zoo iets aan mB durit
tegen de sociaal-democraten,
het, eenig verlies, dat de concentratie
leed. Zij zag sbij eerste stemming elf
barer mannen verkozen mr. Goeman
Borgesius, mr. Tydeman, prof. Van
Hamel, mr. He Beaufort, mr. Marchant,
mr. Van Deventer, mr. Patijn, jhr. De
Muralt, mr. Smeenge, en de keeren
Jausen en Lasonder.
De vrijzinnigen verliezen, gelijk wij
zeiden, drie zetels. Maar zoo goed als
zeker winnen zij, bij de herstemmingen,
den slag iuMiddelburg, Rotterdam IV,
Gorinehem, Leiden, Haarlem, Beverwijk,
Amsterdam VII, terwijl, bij harden
arbeid, de districten Amersfoort, Apel
doorn, Kampen en Zwolle wellicht „om"
kunnen gaan. Aan de sociaal-democraten
zullen wel de rechtsche districten
Utrecht II, Amsterdam II, Amsterdam
VIII, Utrecht II teil deel vallen.
De uitslag is dus voor de rechterzijde
in eik opzicht ongunstig geweest.
Deze wetenschap stemt ons tot
vreugde. Woensdag 25 Juni a.s. zal
de beslissing vallen. Moge deze zijn in
het voordeel van ons beproefd handels
stelsel,. in het belang van ons openbaar
onderwijsMoge de naaste toekomst
ons een sociale wetgeving brengen, die
met recht dien naam kan dragen
Wij hebben er goede hoop op.
Het conflict lutschsn da
bondgenooten.
De demobilisatie- kwestie blyft op
bet oogenblik aller aandacht bezig
houden.
Het antwoord van Bulgarije op de
voorstellen van Servië eu Griekenland
tot demobilisatie ie Zondag verzonden.
In dit antwoord, wjist do regeering
erop, dat de Bulgaarsche troepen nor
m de Tejataldsja-linie en bjj Boelai
liggen, zoodat slechts twee Bulgaarsche
regimenten in Macedonië zijn, hoewel
daar een eterke Serviseh-Grieksehe
legermacht is bBeongetrokken.
Bulgarije protesteert tegen deze
jjs.ndige demonstratie en brengt in
herinnering, dat het on 26 April een
scheidsrechterlijke v nltsprask voor
stelde, maar dat de geallieerden
desondanks voortgingen met uitbrei
ding hunner legorsterkte De regeering
herinnert wyders aan do reeks ver
klaringen, dezer dagen afgelegd door
de Servische regeering. De Servische
minister van financiën verzekerde, dat
Servië niet demobllisceren zon, zoolang
de grentquaeztie niet geregeld was
en do minister van oorlog liet zich in
gelijken geest uit. Dsarop volgden
rie verklaringen van den minister-pre
sident Pasjitsj en den kroonprins.
Om ai deze redenen ziet Bulgarije
zich genoodzaakt, voorzorgsmaatrege
len te nemen.
Wanneer do geallieerden echter
ernstig toonen het voorstel van Bul
garije te willen aannemen, dan is
laatstgenoemd iand bereid tot een ge,
lljkttjdige demobilisatie. Maar dan
moeten, ter voorkoming van pogingen
tot pressie, de betwiste streken bezet
vragen."
„Ik durf alles voor mBn kind."
„Het is te laattwintig jaar te laat
„O Henri, laat mij hier blijven 1"
„Neen!"
„Om Gods wil 1"
„Neen, neenl"
„Denk er aan, dat er eens een dag
zal komen, waarop je zelf barmhar
tigheid zult noodig hebben. Hoe kan
je die dan verwachten, als je nu met
mij geen medelijden hebt?"
„Je hebt mijn besluit gehoord. Ga
heen 1"
„Zal je mij wegjagen als een bond
„Ja. Je hebt dat verdiend. Ik heb
geen medelijdon met je. Ga heen!"
„Ik wil niet," riep mevrouw Dufoar
wanhopig uit. „Ik ga niet, zeg ik je."
„Dan zal ik myn bedienden bevelen,
je weg te jagen."
„Denk er aan Henri, dat Trans dan
zal booren, wie ik ben
„Dat is beter, dan dat zij bezoedeld
zou worden door je gezelschap."
De vrouw liep naar hem toe om
hem weg te trekken van de bel en
riep met vlammende oogen
„Ik blfif hier. Ik ben wanhopig. Ik
houd van mijn kinJ. Ik ga niet heen I"
„Ik beb de macht om je weg te
jagen," antwoorddeVaD Meetoren koel.
„Ben jo een mensch of een duivel
„Ik ben, wat jij ma gemaakt hebt."
„Wat ik je gemaakt hob 1" snauwde
worden door gemengde garnizoenen.
Op deze wijze zou de demobilisatie
vergemakkelijkt worden en iedere
aanleiding tot achterdocht verdwijnen.
Ten einde nu te komen tot een
spoedige regeling van het geschil,
stelt de nota voor, dat Ssrvlë goed
keurt, dat onmiddellijk de seheidrech-
terllike uitspraak van Rusland wordt
ingeroopon en dat verder de twee
regeeringen bicne enkele dagen
limine wenschen aan Rusland kenbaar
maken, maar zich daarbij strikt hou
den aan hetgeen in hot verdrag Is
vastgesteld.
De vertegenwoordiger van Bulgaria
te Üelgrado zou gisbaren hat antwoord
dor Servische regeering aan de Bul
gaarsche regeering overhandigen, wat
't voorstel der demobilf-atie betreft.
De driejarige dien sttijd in
Frankrijk
D«z,r dagen is in de Parljsohe
Kamer he' debat voortgezet over den
3 jarigen diecsttgd.
In antwoord op een desbetreffende
vraag, verzekerde Barthou op zijr. eere
woord, dat de opperste oorlogsraad
zich met algemsene stemmen ten
gnnsto van den 3 j rlgen diensttijd
heeft uitgesproken, i :a Minister presi
dent verklaarde, dat he't volkomen
o waar is, d»t. het wetsontwerp zou
zijn ingediend in verband met de
overeenkomst In d<n zomer van ver
leden jaar met Rusland aangegaan
BB het aam aarden harer verantwoor
deigkheid heeft de liussiseiio regeering
harerzijds de noodige pogingen ia he'.
wcr',- gesteld ten einde de ïY. nsche
en Russische legers gereed te doen
zlin, oin op ai!?, mogelfik gebeurte
nissen voorbereid te zju.
De Minister van oorlogzeide,dat alleen
de 3 jarige diensttijd een sterk leger
kan maken, geljk het Duitsehe leger
is. Indien een conflict uitbreekt, wil
len wB gereed zfin, om te kunnen op
treden Het land^moet zich alie op
offeringen getroosten om den vredo
to beweren, welken wB aileti kunnen
waarborgen wanneer wij de middileti
daartoe hebben. De Minister vroeg
vervolgens sluiting van hot algemeen
debat, waartoe met 435 st. tegen 125
st werd besloten-
Met 381 togen 189 stemmen besloot
dekamer tot behandeling der artikelen.
Het tegenontwerp Vaillant werd
gisteren met groote stemmer, meer
derheid verworpen.
De Doema geboycot.
De Russische Ministerraad heeft
besloten de zittirgen van het parlement
voorloopiq niet Hoer b0 te wonen
m. a w. de Doema geboycot.
Aanleiding hiertoe was de rede
voering van decnationalistischen afge
vaardigde Markoff, die hot financieel
beleid der Regeering scherp critiseerde
en zich op een gegaveu oogenblik zelfs
tot den 'Sinister van Financiën wenddo
met de, inderdaad niet erg vriende
lijke, vermaning „Gy zult niet stelen 1"
Markoff werd biervoor door den
Doema-president tot de orde geroepen
doch de Ministers oordeelden deze
Btraf niet voldoende en meenden, dat
hun waardigheid minstens de uit
sluiting van den afgevaardigde voor
eenigozittingen eischte.En daar wilden
noch de Doema, noch zijn voorzitter
op ingaan. Toen hielden de Ministers
raad en besloten niet eer In de Doema
te versehgnen voor Markoff naar ver
dienste was gostr.tft, en waarborgen
waren gegeven, dat zg niet weer aan
zulk een beleediging zouden bloot-
Btaan. Bovendien zon de Doema zBn
verontschuldigingen moeten aanbieden.
De Tsaar heeft, volgens een telegram
aan de Koln Ztg aan het besluit van
den Ministerraad zgn hooge goedkeu
ring gegeven.
Naar verluidt zou het conflict wel
eens ernstige gevolgen kunnen hebben.
De Minister van Binnenlandtcbe Zaken,
Maklahoff zou op ontbinding van de
Doetna hebben aangedrongen.
Trouwens ook van andere zijde wordt
de wenseheigkheid van zulk oen ont
binding betoogd. Zoo verklaarde de
afgovasrdigde professor Postmikoff in
een rede
„De vierde Drema moet ontbonden
worden het kan met de Russische
volksvertegenwoordiging onmogelijk
bigven gaan, zooals tot nu Wij werken
niet, maar vegeteeren De toestand
wordt met den dag erger en de vijfde
Doema zal niet rechts, doch veel meer
links zBn."
Binnenland
Verkiezingtvaria
Man schrijft aan het Ameref. Dgbl.
Dit een der dorpen van het district
Amersfoort
Al wat uit Amersfoort komt, getuigt
van b'jzond re weikkraeht en warmen
gloed. Maar tegen da strgdwBze der
anderen is men niet opgewassen. Een
naburig r.-k.gneatoigke leeraarde,dezer
dagen
Do Paus is ziek j gB' hebt het leven
van den H. Vader in üw handen.
Stemt op Van Aeeh van Wjick en hj
borstelt. Stemt daarentegen op De
Beaufort en de duivel doet Z. H.
sterven.
On verdraagzaamheid
Als een uit vele staaltjes van de
onverdraagzaamheid, die op de z g.
cbristeigke 6chooi wordt aangekweekt,
kan dienen, dat aan de leerlingen der
in 1912 opgerichte cbristeigke Bcbool
in de Arm?. Jacobapoider, (Zeeland)
door het hoofd der schooi verboden is,
te spelen mat huuno vroegere school
kameraadjes van de openbare school.
Een belangstellend lezer geeft ons
inzage van een particulieren brief
van den heerMoojen,den vrgzinnigen
Kamercandidaat voor ons district
Wg vinden er een aardige
episode in uit het leven van den
heer Moojen in Indië en laten deze
hieronder volgen in de eigen woor
den van den schrijver.
Ik was naar do binnenlanden van
Borneo overgeplaatst, 't Was een van
de uitgebreidste districten, misschien
wel viermaal zoo groot als Neder-
zy hem toe. „Neen, jy hebt van mg
gemaakt, wat ik nn -ben. Ik hield van
je, toen ik mat jo trouwde. Maar door
je koude, wreede worden hebjemBD
liefde gedood. Ik had geen onkelen
vriend. Ik stond alleen en je scheurde
mijn hart vaneen. Ik stierf van gebrek
aan liefde."
„Ik was een goed echtgenoot."
„Ja, zooals de menschen dat zeggen
een goed echtgenoot. Je gaf mli een
mooi huls. Je omringde me met weelde.
Voor de buitenwereld had ik niets
te wenschen. O, wat wist je wreede,
koude natuur weinig van hetgeen een
vrouw verlangt 1 Ik had behoefte aan
liefde, maar ontving die niet. De
Bruyn was vriendelyk voor mij. In
een oogenblik van onbezonnenheid
gat ik mtj aan hem over. Ik had daar
later berouw over. God weet, boe
ellendig mBn leven geweest ie. Nu
heb ik kans op geluk en hiervan wil
ik gebruik maken. Ik blflf hierje kan
doen, wat ja wil
„Je hebt alios gezegd, wat ja op jo
hart hebt; ga heen of anders laa. ik
je wegjagen."
„Doe wat je wil," antwoordde zij
onverschillig „Je hebt gezegd, wat
jjj zal doenik heb gezegd, wat «fc
zal doen."
Voor de eerste maal aarzelde Van
Meetoren en liet de bel los.
„Feeks, die je bent," zei hB woe
dend. „Vroeger heb je myn leven
reeds ellendig gemaakt, thans kom je
het weer doe"* Maar ik was er op
voorbereid. Brandenburg, san wier 'k
je onzedelijk leven vertelde, deelde
mg mee, dat je zou terugkomen."
„Zei hg dat P Zei Brandenburg dat
„Ja."
„Nu, hy mag my wel veroordeelen 1"
barstte zg uit. „Weet je, wat hB is?
Ken diefiemand, die in de gevange
nis heeft gezeten."
„MBn zaakwaarnemer? Meneer
Brandenburg?" vroeg hB ongeloovig.
„MBnheer Brandenburg spotte zli.
„Zijn werkelijke naam is Horstingen
juist doordat ik wist, wie en wat hB
was, dwong Ik hem, mB do betrek
king als gezelschapsjuffrouw bB myn
dochter te geven. Ik had hem ge
spaard, indien hij het m® bad gedai.n,
maar nu weet je het."
„Ja," zei hij woedend, „nu weet ik
alles van jou eu van hem. Je heb je
kaarter, voed uitgespeeld. Je wordt
echter uit mijn huis gejaagd en mor
gen sal Ik den menschen vertellen,
wie en wat Brandenburg is
„,Je kunt met hem doen, wat je wilt,
maar ik blijf bier."
„Je zult gaan en wel onmiddellijk.'
„Ik wil nietl" riep zij wanhopig
uit.
„Dan zal ik je beschaamd maken
in de oogen van je eigen dochter,"
land, met een half wilde bevolking.
Daar woonden nog koppensnellers, die
ongestoord hun gruw ïgk handwerk
bedreven. Vooral één stam daar, hoog
in 't gebergte, stond er voor bekend
het stamhoofd was een eerste koppen
sneller. Geen van mBn voorgangers
had zich aan hom durven wagen
hoe zou men mot enkele politieagen
ten ook een gansche stam, een ge
heele streek durven trotBeoren.
Ik wa» betrekkelijk nog een jong
maatje, maar toch hsyi het bestuur
mij die post van controleur daar
durven to vertrouwen. Wat mB die
onderscheiding waardig had gemaakt,
durf ik niet zeggen. Maar 'k was
nog maar nauweljjks op mijn poBt of
daar kwamen berichten, dat weer
een Z9stal mensehen door het Dajaks-
hoofd waren gesneld. Dat kon, dat
mocht niet langer zoo bigven I Als er
geen einde aan werd gemaakt, wat
beteekerde dan ons bewind Wat
kwam er van hot gezag van den Ned.
Staat terecht Men zou er mee spot
ten en zeggen ze durven, ze kun
nen ons niet aan. Tegenover die daad
van geweldpleging diende een daad
van gezag gesteld te worden. Men
moest zien, dat de Staat der Neder
landen door zjjn ambtenaren het
recht wist te handhaven.
Met een kleine politiemacht, een
korperaal en enkele manschappen
gingen we met een prauw, 6 dagen
varens, over stroomversnellingen de
rivier af; woeste Btreken waren het,
onherbergzame wouden, toen de zee
over en eindelijk kwamen wg aan de
kust, waar w0 het bergland konden
bereiken, het oord, waar die Djjakkers-
stam met het gevreesde kanibalen
hoofd, woonde
Toen we een elndweegs het bosehpad
waren opgegaan, ja daar vonden wo
op den weg de lugubre ovorbigfselen
van het moordtooneel
Zzs onthoofde, halfvergane lijken.
We moesten ze als corpus delicti
d. w. z. als bewijs van overtuiging
meevoeren. Ze werden in een prauw
geladen, ik zou niet gaarne weer
zoo'n arbeid verrichten of doen ver
richten, maar plicht gebood en zoo
geselechapt trokken wa verder het
dorp der Dajaks tegemoet.
Men was op onze komst voorbereid.
400 gewapende Dajaks in een kring
geformeerd, in hun midik n het ge
weldige hoofd, tot do tanden roe ge
wapend, wachtten rnjj, controleurtje
dar buitenbezittingen, met mijn kleine
politiemacht at.
Maar daar moest, daar zou een
einde komen aan de gruweldaden,
ai kostte 't ook mg'n leven, de plicht
gebood.
Ongewapend, alsof ik geen vrees
kende, betrad ik don kring dier bar
baren, liet de rompen der slachtoffers
aanbrengen hunne koppen had ik
voor de hut van 't opperhooid gezien,
en sprak hem aan „Man van
bloed en van tranen, gB hebt oen
misdaad bedieven, gij hebt 6 mannen
vermoord, zonder dat een enkele
reden U tot dien moord gedreven
heeft. GB hebt tegen de wetten van
het Nederlandseh gezag gezondigd,
antwoordde hjj, terwijl hij aan da bel
wilde trekken.
„O, neen, doe dat niet I"
„Ga je niet onmiddellBk heen, dan
zal ik Trans roepan sz -,~i,'sr
wie en wat je bent'
„O, vertel niotB aan m'jn kind I Doe
dat niet! Heb medeigden met mei"
„Wil je heen gaan?"
„Heb modelijden 1 O, heb modelij
den 1"
„Nogmaals wil je gaan
„Ja, ja. Ik zal gaan. Maar vertel
haar niets I O, Henri, vertol baarnietsl"
„Ik zal haar niets zeggen, indien
je onmiddellijk müu huis verlaat."
Stap voor stap ging zU terug naar
de daur, zich bewust, vorBlagen te
zBn.
„Vergeef je mij niet?"
„Neen, ga heen!"
Op den drempel van do deur bleef
zB staan, met oogen vol woede.
„Je scheidt moed r en kind. Je jaagt
mli jo hnis uit als een hond. Maar
denk cr aan, met wie je te doen hebt.
Vandaag is het jouw benrt, morgen
zal het 'de mijne zijn."
HB keek haar aan met een verwij
tenden glimlach en in een oogenblik
was z(j in de duisternis verdwenen.
(Wardt tiervolcd)
