L
ïdpwflirdigiig
Gen eente-Publieatiën.
AD V ERTENTJLEN,
J.J. Constandse &Go Goes,
ZOUT 'E V 18 H
ZOUTEVISCH
J. Ossewaarde,
gevraagd
TREKKINSSUJSï
alle districten een overgroote llnksche
meerderheid verkregen. In de stad
Middelburg zelf behaalde links onge
veer 659 stemmen meer dan rechts»
Ook in ons eigen district kunnen
wü tevreden zijn. In 1910 behaalde de
heer Ëlenbaas slechts 30SB stemmen
en Vrijdag j 1. 4046. Dit getuigt zeker
van groote actie van vrijzinnige zijde.
Ook onze andere candidaten behaalden
stemmen cijfers, die, vergeleken bjj die
der gekozen anti revolutionairen
de heer Mulder werd slechts met
enkele 3temmen boven de volstrekte
meerderheid herkozen een kranig
liguur maken.
Hadden de lauw-vryzinnigen, die
deze stemming nog thuis bleven, hnn
plicht gedaan en hadden een kleine
groep S.D.A P.-ers, inplaats van de poo-
ere kracht hunner party in ons district
te onderzoeken, hun stem mede aan
de liberale candidaten gegeven, dan
waren deze wellicht gekozen en droe
gen ook de Boclaal'democr&ten niet
raede de verantwoordelijkheid voor
het aanblijven van drie rechtsche
statenleden.
Laten zij thans nog gedeeltelijk
goed maken, wat zij bij deze stemming
bedierven, laten zü nu, b{j de komende
herstemming, zich aan liberale zyde
scharen om tenminste van uit het
district Goes nog één vrijzinnige can-
didaat in de Statenzaal onzer pro
vincie te brengen.
Nu nog een kort overzicht van de
andere cistrieten. In het district Sluis
gingen de vrijzinnigen 600 stemmen
vooruit en Zierikzee gaf een voor
sprong van 1400 stemmen aan de
liberale candidaten, boewei de ver
houding tussehen rechts en links daar
byna onveranderd bleef.
In het district Huist bljjkt de Volks-
wilpartjj zich sterk te ontwikkelen,
hoewel het te vreezen is, dat mr.
Dieleman by herstemming wel her
kozen zal worden.In het district Tholen
werd de liberale eandidaat, jhr. De
i 'asembroot herkozen.
Over het algemeen kunnen de libe
ralen in Zeeland dus tevreden zjjn.
Wanneer men de gemiddelde cijfers
neemt, krijgt men toch voor links
ongeveer 2000 meer dan voor rechts.
Tot heden toe bestonden de Staten
onzer provincie uit 19a.-r., 16 liberalen,
6 katholieken en 1 lid van de Volks-
wilparty. Aan de beurt van aftreding
waren 9 a.-r., 9 liberalen en 3 katho
lieken. Thans zjjn gekozen 7 liberalen,
3 a.-r. en 2 katholieken en in her
stemming komen 5 a.-r., 5 liberalen,
1 katholiek en 1 lid der Volkswil-
partij.
In het distriet VlisBingen, waar 3
a.-r. aftreden en de vryzinnigen dus
niets verliezen kunnen, moet de ver
kiezing nog plaats hebben.
Wanneer nu bjj de herstemmingen
slechts ieder vrijzinnige zyn plicht
doet, zai de verkiezing voor de Staten
iu Zeeland getoond hebben, dat een
krachtige liberale actie in onze provin
cie niet tevergeefs gevoerd is.
Tot nu too mogen wij tevreden zjjn.
lir.de van ds. Lieftinek te Haarlem.
Yrydagavond heeft ds. Lieftinek uit
Muiderberg, eand. der Prot. party, te
Haarlem gesproken.
De N. R. Crt. geeft van deze rede
een uitvoerig verslag, voor oos te
uitgebreid om het in zyn geheel over
te nemen. Toeh is het daar gespro
kene ook voor ons van zooveel be-
teekenis en kan het zoozeer onze in
stemming wegdragen, dat wij in korte
trekken de rede van ds. Lieftinek
willen weergeven.
Deze wees er op, dat by de eerste
stemming de nieuwe vereoniging haar
oigeu weg zal gaan, maar, waar haar
doel vooral bcstryding van de coalitie
is, zal by herstemming steeds de
tegencandidaat der coalitie geBteund
worden. Want coalitle-candidaat te
zyn in 1913 is het ergste, waaraan
iemand zich kan schuldig maken. De
partyen der coalitie zyn het alleen In
iormeelen zin eens, verder niet. Men
streeft naar succespolitiek en de voor
stelling, dat by links alleen de rede
en rechts het geloof regeert, is onwaar
en leugenachtig.
Ook by links zjjn wel degeiyk gods
dienstige mensehen, ja, zelfs orthodoxe
menschen.
Wat de Koomsche party betreft,
daar gelden alleen de uitspraken van
den paus. Men zou willen, dat de staat
medewerkte om de afvalligen te straf
fen en de brandstapels weer in acre
herstelde. Dr. Kuyper zelf heeft samen
gaan met Kome ondoenlijk genoemd
en toeh doet hp het. Hl i de man,
die in eigen pavty vtr boven haar
God staat en h{j alleen maakt uit,
waarin de wil Gods bestaat. Hy is ten
hoogste onbetrouwbaar en weer
spreekt den eenen dag, wat hy den
vorige gezegd heeft.
De Chrlst-Hist. Kamerleden danken
hulp aan Rome en dat laat zich daar
voor peperduur betalen.
Jhr. De Savornln Lc.hman heeft,
eenmaal in coalitie gegaan, geen eigen
wil meer. Hy is de man van het tegen
spreken en voorstemmen en heeft
onlangs een streep gehaald door aller
lei, vroeger door hem gehuldigde
beginselen.
Rome palmt stukje voor stukje in
en preekt, boe Nederland moet op
houden een protestantsch land te zyn.
Trouwens de Gelderlander zelf zegt,
dat het al geen protestantseh land
meer is.
Het gevaar voor de Ned. Herv. kerk,
hoezeer ook ontkend, bestaat wel de-
geiyk. Ook hot onderwys dreigt ge
weld aangedaan te worden. Geiykheid
van onderwys zal wanorde scheppen
en het volk zal nog meer verdeeld
worden.
Ook de tarlefwet heeft groote be
zwaren. Zij zal het meest drukken op
de minst gegoeden, waartegen ons
eerlijkheidsgevoel In opstand komt,
Protectie is niet specifiek christeiy'k,
doeh specifiek toomsch.
Het doel der Prot. party is negatief
en positief. Eerst moet worden afge
broken hettrotsche gebouw-der coalitie,
dat staat, zooals bet is gemetseld met
de kalk der onwaarachtigheid, ge
bauwd op een zandgrond. Een forsche
poging, één flinke stormloop en het
ligt uiteen \Thansgaathet om waarheid
en eenheid, cm welvaart voor handel
lip verheid en veeteelt, om het prote
stantsch karakter van de natie.
Kom aan dan, aldus eindigde ds.
Lieftinek, ïuimt met ons het vuil van
de coalitie op en stemt geen harer
candidaten.
Ingezonden Stukken.
[Buiten verantwoordelijkheid der Re
dactie. De opname van de in deze
rubriek voorkomende artikelen bewijst
geen sein», dat de Redactie er mede
instemt.)
De Zegeningen der Tariefwet.
Mijnheer de Redacteur.
Verzoeke beleefd een plaatsje voor
onderstaande.
Daar de politiek tegenwoordig,
byna de hoofdinhoud van de ge-
sprekken is, bad ook ik op dit gebied
een gesprek met een verdediger der
Tarlefwet.
De verdediger gaf deze verklaring i
Door de Tarlefwet zal de industrie
meer tot ontwikkeling of uitbreiding
komen en daardoor zullen in ons
land fabrieken verryzen op allerlei
gebied, dat zal de landarbeidersnaar
de fabrieken trekken, waardoor de
bevolking op het platteland minder
zal worden, en zoodoende de werk
krachten, die ten plattenlande zullen
biyven, duurder zullen worden, en
als gevolg daarvan den financieelen
toestand der landarbeiders zal ver
beteren.
Dat iB m. i. een schoon vooruitzicht
voor de landbouwers, die hun lande-
ryen tcch al niet of in elk geval zeer
moeiiyk kunnen onderhouden, zooais
dat noodig is, dorr gebrek aan de
noodige werkkrachten.
Dus de Tariefwet zal het thans
bestaande euvel (gebrek aan werk
krachten by ds landbouw) niet trach
ten te verbeteren, maar nog grooter
maken. Dat de toestand voor den ai bei
der beter zal worden is daarom slechts
eene veronderstelling, doch geenszins
een punt, dat in de wet is opgenomen.
Wel zal de Tarlefwet alles duurder
maken, de uitgaven voor het dage-
ïyksch onderhoud verhoogen, doch
zooalB ik BCbreef, geenszins het hooger
loon voor den arbeider vaststellen.
Doch al ware dit zoo, al ware het, dat
de loonen der veldarbeiders stegen,
wat baat het, als men het meerdere
dat meu ontvangt, moet uitgeven
zonder dat men er Iets voor gekocht
heeft. Dus kunnen wy constateeren,
dat de landbouwer en de landbouw
zelve, door de Tariefwet zal gedrukt
worden, door de ontrooving der werk
krachten en dat de arbeider er geen
of zeer weinig voordeel mee zou be
halen.
Ja maar, zegt de verdediger van de
Tarlefwet, het deel van den Minister
is: om het kleiabedrjf meer uit te
breiden en alzoo den toestand der
arbeiders te verbeteren.
Zoo'n Minister is toch een ideaal
mensch, maai met toeh wonderlijke
ri keningen en bUbedoellngan. Nu ligt
waarachtig al achter de Tarlefwet,
uitbreiding van het kleinbedrijf. Waar
de arbeider (kiezer) al niet lekker
mee gemaakt wordt. Een schoon voor-
mtzlcht voor den landbouwer, die zyn
VÉrGf zóó bedreigd ziet en wiens
totale ondergang In 't verschiet ligt.
Want als do arbeiders In 't algemeen
kleinboeren worden, dan schieten daar
voor de landbouwers zelve geen werk
krachten meer over.
Dan kan de landbouwer op zyn
lauweren gaan rusten, of laten dat
zün geldmiddelen niet toe, dan kan by
misschien wel fabrieksarbeider worden
of kleiaboer.
Een tweede gevolg daarvan zou
wezen, dat er veel goed en kostbaar
land braak gelegd zon moeten worden,
daar het kleinbedryf meer workkrach
ten elscht dan het groot bedryf, ieder
een, die m?t beide bedryven op de
hoogte is, zal my dit beslist moeten
toegeven.
Laten wy als voorbeeld nemen een
hofstede van 200 H.A. groot, en waar
het werk op gedaan wordt met on
geveer 40 menschen, dat is 5 H A.
per hoofd, zoo goed voor de groote
als kleine arbeiders, als ook voor de
arbeidsters. En als men nn weet, dat
de kleinbedryfsboer, die alleen werkt,
aan de helft daarvan meer dan
genoeg heeft, dan Is het gevolg
daarvan, dat de helft van zulk een
hofstede braak gelegd zon moeten
worden.
Dus wjj willen aannemen, dat de
arbeider gebaat maar de landbouw in
haar geheel geschaad zou wezen. Ja,
maar, zegt onze verdediger van de
Tarlefwet, dan komen de menschen
terug van de fabrieken naar het
platteland en dan zal dat land be
werkt worden door de voormalige
fabrieksarbeiders
Dns dan komt de benrt aan u In-
dnstrleelen dan znllen n op uw beurt
de werkkrachten ontroofd worden.
Neen. neen 1 zegt onze verdediger,
dat zal zoo niet gaaD, want ons volk
groeit en dan zal er weer wel volk
genoeg wezen, zoowel voor de fabrie
ken als voor de landbouw in 't klein-
bedryf.
Ook in rekenkunde schijnt die Mi
nister een ideaal te wezen, om dat zoo
precies té berekenen, dat dit alles op
tjd zyn verloop zal hebben, zonder
afwyklne: op het e<n rf ander gebied.
Doeh het is te hopen, dat de Tarief
wet liet doorgaat dan kan de Land
bouw en Industrie blijven bestaan, die
anders dreigen onder te gaan door
de werking van die wet.
Dus arbeiders, wanneer de verkie
zing déér Is dan zult gy zeker wel
Bechts stemmen, want dan kunt ge
misschien nog eens fabrieksarbeider
worden, en dan later, hoeveel later
dat zegt de Minister niet, dan wordt
ge misschien nog wel eens kleinbe
dryfsboer.
En gy landbouwer zult zeker wel
rechts stemmen, wam dan wordt de
werkkracht u ontnomen, en uw bedryf
zult u moeten p ijs geven, ten koste
van dia Tariefwet.
Evenzoo gü Iuduatrieelen, stemt
rechts, en bouwt fabrieken, steekt uw
kapitaal in allerlei industrieele onder
nemingen, dan zyn nn eenlge jaren
uwe kapitalen renteloos geworden,
want dan gaan uwe werkkrachten
terug naar het platteland.
Dus die dit alles mee wil maken,
stemme rechts doch wie niet, die
stemt links.
B. te W.
Kloetinge, 14 Juni 1913.
Mijnheer de Redacteur.
Of ik het goed voor heb gehad met
in mUn Ingezonden stuk vtn 12 dezer
te veronderstellen, dat zelfs de felste
tegenstander door de openhartige ver
klaring des heeren Moojen zou getrof
fen worden I Biykens het ingezonden
stuk in Uw nummer van heden 14
Juni zyn de harten der bestuursleden
der Chr, Hist. Klesv. te Goes dit treffen
niet ontkomen. Doeh jammer, dat zy
op de verkeerde plaatsen schynen
geraakt te zyn, want daar waar liefde
en eerbied moest gevonden worden
schynt niets te huizen dan haat en
nyd.
Op een hoe kleinzieierige en onge
manierde manier geeft toeh dit acht
bare bestuur aan zijne ergenls lucht,
enkel en alleen omdat iemand openiyk
voor zyn godsdienstige gevoelen» uit
komt, dat zy niet in overeenstemming
kunnen brengen met de geveinsde
huichelachtigs manier waarop zy dit
doen.
Zy veibeelden zich geestig te zyn
wanneer zy spreken van„vliegen
op stroop", gewichtig persoon, hon
derdmaal aangenomen, honderdmaal
vriendelijk en meer van die uitdruk
kingen, die gebrek aan eerbied voor
de heiligheid Gods in zich sluiten
maar geen middelen zyn, die den naam
van Christus verheerlyken. Geacht be
stuur beseft U allen wel goed wat ge
dcet.Het zyn geen grapjes.dat den heer
Moojen zyn verklaring heeft afgelegd
en dat ik opkom tegen Uwe valsehe
voorstellingen maar het is gemeend
doch zonder dweeperij.
Den leden der Herv. Kerk, die zich
vryzlnnlg heeten en hun kerk lief
hebben en voorstaan, is de Godsdienst
te heilig dan om er op zoo een on
eerbiedige wyze zooals gy doet in uw
stuk aan den beer Moojen over te
spreken. Neen heeren bestuursleden
der Ch. H. K. van Goes niet do heer
Moojen maar U en de heer Lobman
zyn niet toevertrouwd de belangen
onzer kerk en van het Vaderland, want
U dio zich noemen leden der Ned.
Herv. Kerk gaan samen met mannen,
die hoegenaamd niets voor onze kerk
kunnen gevoelen, daar de eene party
de Afgescheidenen, waartoe de heer
Lohman behoort en de andere party
da Katholieken tegenover onze Kerk
staan als vuur t>t water.
In de verklaring van den heer
Moojen lezen wy in iedsr woord
eerlijkheid en waarheid. InUwschry-
ven daarentegen valt niets op te mer
ken dan valschheid en minachting.
Daar moot U het dan ook maar aiyd
mee winnen,valsehe gezegden, valsehe
voorstellingen, valtche coalitie, doch
eenmaal komt God ook op zyn tyd tot
U en de Uwen en zal ook voor U
verkeerde voormannen Uwer Kerk
klinken tot hiertoe en niet verder.
Herv. Kiezers in het district Goes
kiest niet den heer Lobman, die afge
scheiden ia maar den Herv. heer
Moojen en u werkt mee tot instand
houding Uwer geliefde Kerk.
U. M. de R. beleefd dankend ver-
blyve ik Uw dienaar.
Een lid van de Eed. Herv. Kerk
van Kloetinge
en getrouw bezoeker derzelve.
P O s T E R IJ K N-
Lüst van onbestelbare brieven en
briefkaarten vau hier verzonden ge
durende de le helft der maand Juni
1913.
H. T. Démoed, Wageningen.
N.B. Aan de afzenders wordt aan
bevolen, hun adres op de brieven en
briefkaarten te vermelden, opdat deze,
by onbestelbaarheid aan hen kunnen
worden teruggegeven.
Aflo >p Aanbestedingen en
Verkoopingen.
Baarland* De uitstag der aanbe
steding, gehouden door den bouw
kundige J. J. Hoogvliet te Baarland,
van een nieuw woonhuis voor den
heer J. Mol Pz. te Hoedekenskerke,
Is als volgt:
M. Bnitendyk, 12248; A. Schaver,
i 2050, beiden te GoesJ. la Grand,
Hoedekenskerke, f 2025; D.J.B. Arentz,
Goes, f 1925L. Mlnderhoud, Hoede
kenskerke, i 1819; L. Pesters, Kwaden-
damme, i 1760; A Jansen, Nlsse, f 1735
G. de Mol, Baarland, f 1725J. de Mol,
Heinkonszand, f 1700.
Gegund aan den laagsten insehry ver.
Burgerlijke Stand van Goes.
Van 13 16 Juni
Geboren13, Hubrecht, z. v. Hu-
breebt van Dalen en Dina Weststrate.
Overleden 14, Jan Marinus, 18 m.
z. v. Albinus Loekefeir en Marina
Hendrika van den B.ogaart.
Gebuwd14, Jacobus Smeraldi, 20
jr. jm. te Botterdam en Cornelia Jo
hanna van Calmtbout, 18 jr., jd. te
Goes.
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
Raad der gemeente Goes
op
Donderdag 19 Juni 1913,
des namiddags vier uur.
Goes, 14 Juni 1913.
De Burgemeester,
J. B. DE BEAUFORT.
Punten van behandeling
Vaststelling der notulen van de
vorige vergadering.
1. Ingekomen stukken.
2. Voorstel betreffende nitbreiding
van de gemeente gasfabriek, n I.
het bouwen van een nieuwe
stokerij en het aanbrengen van
een 8 retorts generator oven met
daarbj behoorende werken
Uitslag- Verkiezing.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Goes maken bekend, dat
een afschrift van bet proces-verbaal,
vermeldende den uitslag der op 13
Juni 1913 gehouden stemming, ter
verkiezing van vier leden van de Pro
vinciale Staten, is aangeplakt en voor
een ieder ter Gemeentesecretarie ter
inzage ligt.
Goes, den 14 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
J. B. DE BEAUFORT.
De Secretaris,
G. A. HAJENIU8.
HERSTEMMING
VOOR DE
Provinciale Staten van Zeeland.
De Burgemeester der Gemeente Goes
brengt ter openbare kennis, dat op
Vrijdag 27 Juni 1913, van des
morgens acht tot des namiddags vyf
uren, do herstemming zal geschieden
tor vervulling van een plaats In de
Provinciale Staten van Zeeland voor
bet kiesdistrict Goes, waartoe deze
Gemeente behoort.
De candidaten, in alphabotlsehe
volgorde, zyn
ELENBAAS, J. N.
NOORDIJKE, M.
Tevens wordt de aandacht geves
tigd op artikel 128 van het Wetboek
van Strafrecht, luidende
„Hy, die opzettelijk zich voor een
ander uitgevende, aan een krachtens
wetteiyk voorschrift uitgeschreven
verkiezing deelneemt, wordt gestraft
met gevangenisstraf van ten hoogste
een jaar."
Goes, den 14 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
J. B. DE BEAUFORT.
Burgemeester en Wethouders van
Goes brengen, ingevolge art. 12 der
Drankwet, ter openbare kennis, dat by
hen is ingekomen het navolgende ver
zoek om vergunning lot den ver
koop van sterken drank In het
klein, van: HENDRICUS OVER-
BEEKE, voor het perceel Oostwal wyk
C no. 182a.
Binnen twee weken nadat deze
bekendmaking iB geschied, kan ieder
tegen het verleenen van de vergunning
sehriftelyko bezwaren inbiengen.
Goes, 13 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
J. B. DE BEAUFORT.
De Secretaris,
G, A. HAJENIUS.
Heden overleed, na een kort
stondig lyden, rnUne veel geliefde
echtgecoote en der kinderen zorg
dragende moeder
MARIA FL1KWEERT,
ln den ouderdom van 49 jaar en
byna 10 maanden.
CORN. BAL.
J. S. BAL
J. C. BAL.
P. M BAL.
Ca. MA. BAL.
MK MA. BAL.
Waarde, 10 Juni 1913.
De Heer en Mevrouw J. H. BHOEN
zoggen harteiyk danlc voor de be
langstelling, ondervonden b(j de ge
boorte van hun dochtertje.
Visites worden bij voorkeur afge.
wacht op Woensdag a s i van 2—4 uur
Slot Oostende.
Telef. no. 40.
Belasten zich met den aan- en
verkoop van Effecten op binnen -
en buitenlandsche beurzen.
Verzilveren coupons tot de
meest concurreerende prijzen.
Openen Rekening Courant.
Nemen gelden a deposito.
Geven voorschot op effecten.
Sluiten prolongatiën.
Kantooruren: 9—12i/i, 2—5, 7—8
Dinsdags9—5, 7—8
ONTVANGEN
PRIMA QUALITEIT
nieuwe Woordsche
en
nieu we IJ sJ an dsch e
Bierkade D 4.
voor een solied Zeeuwsch huis
in Granen en Zadfii door een
reeds ingevoerde firma in Zuid-
Holland. Eiken Maandag op de
Graanbeurs te Rotterdam.
Brieven sub. „r»RANEN" aan
het Bureau van dit Blad.
Afdeeling Goes der Maatschappij
tot bevordering van Landbouw
en Veeteelt in Zeeland.
van de jaai'Hjksche ve: loting gehou
den Woensdag 4 Juni 1913 des
avonds te 8 uur in de Sociëteit, Van
Ongenuehten Vrtj" te Goes.
6 67 76 120 135 180 256
278 350 400 436 512 553 580
635 647 669 713 718 787 818
953 957 972 1093 1095 1104 1218
1349 1379 1417 1467 1554 1575 1609
1623 1647 1648 1706 1807 1824 1831
1860 1912 1990 2108 2206 2287 2330
2336 2364 2455 2471 2526 z565 2611
2642 2646 2679 2831 2843 2862 2920
2943 2950 2965 2987 3016 3054 3114
3170 3176 3244 3266 3287 3307 3333
3404 3415 3477 3493 3505 3564 3614
3621 3630 3691 3726 3734 3776 3899
3905 3906 3924 4035 4057 4067 4100
4147 4186 4239 4308 4325 4349 4364
4534 4538 4546 4571 4639 4706 4750
4779 4880 4897 4964 5000 5101 5142
5166 5274 5299 5327 5404 5415 5426
5450 5472 5488 5512 5523 5551 5659
5678 5707 5711 5760 5797 5904 5918
5970 5997 6036 6037 6178 6207 6227
6246 6282 6302 6322 6367 6466 6551
6560 6649 6655 6671 6707 6735 6901
De pryzen zyn cmschrevtn in de
trekkingBlyst en deze is verkrijgbaar
by A. C. Boluljt te Goes, tegen be
taling van 5 cent per stnk (franco per
poet 6 cent.)
De Verlotingscommissie,
JAC. Z. RISCH, Voorzitter.
T. JOUSTRA, Secretaris
A. VAN DER LINDE,
Penningmeester.
Door vargissing aorst hadon gaplauM.
