N°. 65 1913.
Donderdag 5 Juni
1009te jaargang.
J. G. Motjen;
Jac. Helleman.
Een verloren leven.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
Dat nooit!
FEUILLETON.
De uitgave dezer Courant geschiedt jMaandag-, Woensdag- en'Vrljdagavotid
uitgezonderd op feestdagen.
I'rjs per kwartaal, In Goes f 0,75, bulten Goes, franuo f 1,05.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De pr(js der gewone advertentlën ls van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ut
l''B directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,— berekend.
Hewtjsnummers jb^rent.
Teleloounumiuer 23.
Directeur 9. W. vak Barkeveld. Uitgave van do Naam!.Vennootschap ,9oes«ho Courant". Hoofdredacteur W. J. C. vak Hakten.
Kooit mag de kiezer, die het. wel
meent met laud eu volk, zijn stem
uitbrengen vóór bestendiging van het
miuisterie-Heetrvskerk.
Immers: wie oogen heeft om te zien,
zal erkennen en zulks met toe
nemende zorg dat de zoogenaamd
//christelijke" politiek voert tot voort
durend scherpere splitsing van ons
volk in twee deelen eenerzijds degenen,
die in staatkundigen zin zich christenen
noemen anderzijds degenen, die achter
eenvolgens met verschillende uitheem-
sche, door weinigen begrepen, doch ten
gevolge daarvan juist pakkende namen
als paganisteu, humanisten, autono-
misten worden aangeduid.
Bij benoemingen voor openbare be
trekkingen wordt gevraagdwelken
godsdienst belijdt gij, welke godsdien
stige richting zijt ge toegedaan
zoogenaamd 0111 te zorgen, dat de
christelijke leden des volks een even
redig deel krijgen bij de bezetting der
ambten, welke de overheid heeft te
vergeven in waarheid, om prose
lieten aan te kweeken, onoprechtheid
en veinzerij op den troon te zetten.
Op elk gebied, waar de ingezetenen
zich ter bereiking van gemeenschap
pelijke doeleinden vereenigen, wordt
de splitsing doorgedreven, worden de
zoo hoog noodige krachten versnipperd.
Het gevoel, dat allen burgers zijn van
hetzelfde Nederland, dreigt allengs ver
loren te gaan.
De verdeeliug van de kinderen in
verschillende scholen wordt steeds verder
doorgevoerd. Onderwijzers van christe
lijke beginselen houdt men van het
openbaar onderwijs terug.lnde schatting
der bevolking moet de overheids-school
ondermijnd.
Onder de leuze „Kerstening van Indië
en de inlanders" gaat men hetzelfde
noodlottig stelsel in onze overzeesche
bezittingen toepassen. Zij, die met Indi
sche toestanden vertrouwd zijn, zien met
bange zorg de gevolgen van dit drijven
legemoet.
Het zijn waarlijk niet de verheven
christelijke beginselen van het christen
dom, welke door het Kabinet-Heems
kerk worden toegepast.
Die begiuselen worden door schier ons
gebeele volk, óók door de vrijzinnigen,
in hooge eere gehouden. Wij zullen dat
te gelegener tijd nader aantooneu.
Neen, wat wij bestrijden, krachtens
ons vrijzinnig beginsel bestrijden moeten,
het is het streven, op elk terrein
van het staatkundig en maatschappelijk
leven, de bevolking, in naam van de
zoogenaamd „christelijke" beginselen,
13
Ken Roman van Schuld en Boete.
Hy keek iet of wat verlegen, toeu
h(j haar naderde. H(j nam zijn hoed
af; mevrouw Dufour knikte koel terug.
.Wel, meneer Potter", vroeg ze on
verschillig, ,wat doe je hier?"
„Ik hoorde, dat u naar do Btad
ging, mevrouw 1"
„Zoo? Maar hoe kan jou dat belang
inboezemen
Potter draaide op een schaapachtige
manier met zijn hoed In zjjn handen.
„Ik dacht u van dlenBt te kunnen
zijn", stamelde hij, kijkend naar haar
valles.
.Dank je, dat is niet noodig. De
kruiers zullen wel voor alles zorgen,"
antwoordde zij met een air. .Maar je
ziet er niet zoo heel goed uit, meneer
Potter. Ik geloof, dat je gedronken
hebt."
.Neen, mevrouw, ik heb niets ge
dronken.'
,Het lijkt anders van wel. Je weet,
dat meneer Van Meeteren de volgende
week thuis komt en indien h(j zag, dat
je losbandig was, zon hfl je opstaan-
den voet ontslaan."
.Zou hij dat doen vroeg Potter
met een dom gezicht. .I.aat hem zQn
gang gaan. U schijnt ham te kennen,
mevrouw,"
in twee helften te scheiden, liet is een
gelukkig verscliijnsel,dat. ook in kringen,
waar men lot dusverre met de coalitie
meeging, krachtig verzet tegen dit
slieveu zich begint te openbaren.
Bij d'e coalitie zijn woorden en daden
twéé.
Want wat is in het vijf-en een-half
jarig tijdperk van „christelijk" bewind
tot verheffing van het stoffelijk geeste
lijk en zedelijk peil van ons volk gedaan?
De omstandigheden deden in dit opzichl
veel verwachten: bekwame mannen zaten
aan liet roerzij steunden in Tweede
en Eerste Kamer der Staten-Geueraal
o]i een ongekend groote meerderheid
's lands middelen vloeiden ruimer dan
ooit. Ondanks de buitengewoon gunstige
voorwaarden kan het antwoord op de
gestelde vraag niets anders dan ont
moedigend luiden.
Met name voor verbetering van het
onderwijs, machtige factor van volks
ontwikkeling, is niets geschied.De zaken
werden gaande gehouden eu de school
strijd aangeblazen. Doch de maatregelen,
dringend vereischt om het gehalte van
het onderwijs, vooral van het algemeen
volks-ouderwijs, te doen stijgen, bleven
achterwege. Voor de hoog-noodige ver
betering van de opleiding der onder
wijzers werd uiets gediian vroegen zij
om verbetering van hun positie, zij
werden met een vernederende fooi
een kinder-toeslag afgescheept.
Voor belangrijke verschijnselen van
ontwikkeling, welke zich in de maat
schappij voordoen, sloot de regeering
het oog. Bijzonder teekenend in dit
opzicht is de houdiDg, welke zij aan
genomen heeft tegenover het rechtmatig
streven der vrouw naar meerdere zelf
standigheid.
De gehuwde vrouw wil men uit alle
openbare betrekkingen weren.
Van eiken maatregel, om de vrouw,
al ware het dan ook slechts geleidelijk,
invloed te verschaffen op den gang van
zaken in staat en gemeente, toout de
regeering met haar meerderheid zicli
afkeerig.
Wij zouden méér kunnen opsommen.
Doch voor ditmaal genoeg.
Wij vragen alleen uioet dit alles
voortgang hebben
Mag dit alles voortgang hebben
Vat nooit
Slechts dit antwoord kunnen de kie
zers in de districten Goes en Hontenisse
geven.
Daarom ook brengen zij straks als
één mail liuu stem uit op de candidate!!
der vrijzinnige concentratieill Goes op
in Honieuisse op
Buitenlan tl.
,Ik? Neen, maar ik heb over hem
hooren spreken. Hy is zeer hardvocn
tTg, te oordeelen naar alles, wat ik
van hem hoor,"
Mevrouw Dufour wenschte niet ver
der door te gaan met een onderge
schikte, zooals Potter, over dat onder
werp te spreken.
Zfj draaide zich dan ook onverschil
lig om toen de trein binnenkwam en
liet hem alleen staan.
Toen zfj goed en wel in een eerste
klasse coupk was gezeten, verscheen
haar bewonderaar, die persoonlijk toe
zicht had gehouden op haar bagage,
aan het portier met eenlge couranten.
Bier heeft u enkele couranten om
te lezen," zelde h(J onbeholpen. „Ik
hoop, dat u een goede reis zult hebben."
„Dank je wel, Potter."
,U komt toch spoedig terug, hoop
ik f"
.Binnen veertien dagen."
.Indien je het niet doet," mompelde
Potter, toen de trein uit het gezicht
verdween, .volg ik je naar Den Haag."
,MQn lieve hemel," dacht mevrouw
Dufour, ,wat ziet die man in me, om
me zoo te bewonderen? Ik ben toch
maar een vrouw. Dat hfj jonge meisjes
voor mO laat loopen, is meer dan ik
begrijpen kan. Het is allerdwaast;
meer dan dat zelfsmaar' dacht zfj
verder, .indien Villeneuve mijn
nieuwen bewonderaar ontmoette, dan
zou het, vrees Ik, op ruzie kunnen
ultloopen."
Zij lachte bQ dit idee en nam „Da
De verhouding der Balkan-
bondgenoot, n.
Kr komen gunstige berichten uit
den lialkanhoek, welke doen hopen,
dat de spanning tusscbon Bervlë en
Bulgarije zal verminderen en een
strijd tUBSclien heide bondgenooten
daardoor achterwege zal hljjven. Het
is te begrijpen, dat dit bet mogelijk
zal zijn, wanneer beid landen het
eenmaal door hun ingenomen stand
punt handhaven. Zoowel .Servië als
Bulgarije zullen wat moeten toegeven,
waardoor een nieuwe overeenkomst
mogelijk zal worden.
Naar do Külnitche Zeitvng meldde,
heeft de Servische gezant te So. a
medegedeeld, dat zjii regeering, naar
den wensch van het S irvische volk,
dat vrede verlangt, de bepalingen
van het verdi ag tusschen Servië
en Bulgarije zal veivulIeD, zoodat de
vrede en ook het Balkanverbond kun
nen bestaan blfjven.
Zaterdagavond vergaderde de Ser
vische ministerraad, onder voorzitter
schap van den koning- Toen werd het
voorstel, dat do eerste ministers van
Servië en Bulgarije esn bespreking
zouden houden te Zaribrod; op de
Servische Bulgaarsche grens, met
algemeene stemmen goedgekeurd.
Deze samenkomst heeft inderdaad
plaats gehad en daarin is in beginsel
besloten tot een samenkomst van de
eerste ministers van alle vier verbon
den Staten, waar men zal trachten,
een overeenkomst te treffen omtrent
alle punten, die nog op regeling
wschteD.
Algemeen wordt nu natuurlijk ge
hoopt, dat deze conferentie het t e-
wonsehte gevolg zal hebben. Zfj is
althaDs een eerste stap tot de verzoe
ning der Balkanbondgenooten. Reeds
dat de eirste ontmoeting plaats had,
beschouwt men als een gnnstlg tseken
voor de verhouding der verbondenen.
Want als Bulgarjjo vastbesloten was,
handhaving van het verdrag van
bondgenootschap to elschen, waartoe
diende dan een onderhandeling over
wijzigingen van het verdrag met Ser
vië, dat die wijzigingen bleef elschen
Br verluidde dan ook algemeen, dat
Servië niets voor de ontmoeting van
de minister-presidenten voelde, indien
Bulgarije niet voor dien tjjd verklaarde,
althans In beginsel goed te keuren,
dat het verdrag gewijzigd werd. De
Weensche bladen blfjven dan ook, in
tegenspraak met het stellige bericht
van het Keulsche blad, do ontmoe
ting te Zaribrod als een bewijs op
vatten, dat Bulgarije zoodanige ver
klaring gegeven heeft
Toch schijnen do bondgenooten el
kaar nog niet geheel en al te ver
trouwen. Servië toch gaat, ondanks
allo gunstige voorteekenen, voort met
zfjn oorlogstoebereidselen.
Ook Turkse, hoewel het na het
teekenen van het vredesverdrag feite
Ijk niets meer te vroezen heelt, is
nog niet geheel gerust over den af
Telegraaf" op om te lezen.
Plotseling legde zij de courant met
een zenuwachtige beweging neer.
„Villeneuve bemint mei Potter
eveneens 1 Geen van belden bemin ik
lk heb slechts mjjn kind lief. Henrl
slaat tusschen mij en mijn geluk. Wie
van de beide minnaars zal hem uit
den weg ruimen Villeneuve een
listige Kranschman, Potter een stoere,
stugge Hollander. Hm 1 De vos en de
leenw, tegenover elkaar, listigheid
tegenover kracht. Ik kan op beiden
vertrouwen en Henri
Zfj wreef zich vergenoegd in de
handen en mompelde.Henrl van
Meeteren,je loopt blindelings in de val.
VII.
Robert Villeneuve was iemand, die
er slag van had, zich het leven aan
genaam te makenen daar h(j dat
deed, bracht hfj zfjn geld er op zeer
verkwistende wijze door. AaD de
opera verdiende hij- een zeer goed
salaris, want bö was één van de
allereerste krachten. Hfj ontzegde zich
zelf dan ook niets. Hfi wist zich echter
in alles te schikken. Leefde hfj een
dag op water en droog brood, dan
hoopte hfj den volgenden dag op
oesters en champagne. Zoolang zjjn
stem het uit hield, was hjj zeker van
een goed inkomen, hetgeen hem vol
komen bevredigdewant werd hfj
oud en h{j zou niet meer kunnen
zingen, dan was het met het leventje
van vroolfjken Krans uit. H(j hield van
loop van het Balkaneonfllct. De Turk-
sehe uiinisterraad heelt namelijk be
sloten, niet het oog op den toestand
in den Balkan, liet afdanken der
troopon uit to stellen.
Engeland en de Belglsohe Congo.
Nog altjjd had de Bngelsche regee
ring de Congo niet als oen Belgisoha
kolonie erkend, nog a'tijd was Kngo-
land do oenigo mogendheid, die tot
lieden toe mat de erke. nlng van de
staatsrechterlijke verandering van den
voormallgenCongo staatgewachtheeft,
en dit wachten heeft in het land dor
Belgen ongeduld en wrevel verwekt.
Voor deze gevoelens is thans de
directe aanleiding t erd wenen, nu in
de laatste zitting van het Lagerhuis
de Engelsche rrgearing haar stand
punt heeft gewijzigd.
Nochtans hebben, bljkens het ver
slag der zitting, nog geenszins alle
Engelsche politici hnn wantrouwen
in het bestuur van Belgisch Congo ter
zjjde gesteld. Verscheidene leden van
het Lagorhuis wilden tan do Engel-
scheregeeringde verzekering erlangen,
dat het Belgische Koloniale besiunr
de beloofde hervormingen ook metier
daad ingevoerd heeft, en dal de han
delsrechten der buitenlandsche mo
gendheden en de gerechtvaardige
aanspraken der inboorlingen op den
grond en de grondvoortbrengselen
van hun land verzekerd zfjn Op En
geland rust de plicht, voor de ten
uitvoerlegging dezer hervormingen
in het krijt te treden.
De Engelsche Minister beantwoordde
al deze vragen in toestemmenden zin
de consnlaire berichten hadden hem
het bewfjs geleverd, dat het hnidlge
bestuur zich van het vorige bewind
op zeer voordeelige wijze onder
scheiden heeft. Dezen, zeide de Minis
ter, den ouden en den huidigen Congo-
staat, moet men met elkander verge
lijken, ten einde tot een zuiver oordeel
te komenniet den Congo mot de
andere Europeesche koloniën in Afrika.
Uit deze opmerkingen valt op te
maken, dat de Engelschen een zekere
terughouding in hun beoordeeling der
Belgische kolonie nog niet hebben af
gelegd. Doch overigens heeft België,
gelijk gezegd, groote reden tot vol
doening, nu zfjn wensch, dat alle
mogendheden zfjn eigendomsrechten
op de kolonie erkend hebben, ver
void ls.
De driejarige dienstplicht
in Frankrijk.
Maandag is de Kamer aangevangen
met de beraadslagingen over het wets
ontworp, betreffende den 3-jarlgen
dlensttjd. Tjjdens de redevoering van
den radlco sociallstlschen afgevaardig
deChan temps ontstond herin aide malen
een tumult. Chantemps verklaarde,
dat het wetsontwerp op den 3-jarigen
diensttijd werd voorgesteld, ten einde
de zorgeloosheid te bemantelen, die
al te langen tfjd bfj het legerbestuur
geheerscht had. De regeeringsoominis.
saris, generaal Pau, wilde daarna de
zaal verlaten. De Minister van oorlog
mevrouw Dnfonr hartstochtelijk veel,
maar vreemd was het, dat het nooit ln
hem opkwam, geld over te sparen
voor een mogelijk huwelijk mot haar.
Indien hjj honger leed, zou zfj dat
ook doenverdiende hfj geld, zjj zou
het mat hem opmaken en wierp z{j-be-
zwaren op tegen znlk oen bestaan,
Robert Villeneuve zou wol in at.--.at
zfjn, haar oader den duim te houden.
Zoo redeneerde Villeneuve en dacht
er in 't geheel niet aan, dat het geluk
van een zanger geheel afhangt van
de nukken van het publiek. Zoolang
hfj genoeg te eten had, overvloedig
of karig, km de wereld hem totaal
niets schelen. Hfj leefde bfj den dag
en dacht niet aan de toekomsthg
ving het leven door als een groot en
nietsdoend egoist.
Thans was hij in zfjn knollentuin,
want hjj had van mevrouw Dufour
een brief ontvangen, waarin zfj schreef,
dat zü onverwacht over kwam. Nu
had hg alles, wat hfj maar wenschte,
en, uitgestrekt op de canapé, wachtte
hü de komst van z(jn schoone vrien
din af.
„Goed," zei hg met eon glimlach
van voldoening, terwgi hij den brief
opvouwde eu iu zgu zak stak, „de
zangvogel keert dus terug in haar
nest. Nu zal Ik haar kortwieken, zoo
dat het wegvliegen voor goed uit ls.
Maar verduiveld, waarom zou zü weg
vliegen Ze heeft injj alleen lief, want
zü keert immers terug naar het neBt.
En wat voor nest ls het 1 Het ls pre
protoslecrde tegen ChantempB woorden
en huldigdo do Kransehe officieren.
De verkiezingen voor den
Pruleiechen Landdag.
De uitslag der verkiezingen voor
het Pruisische Huis van Afgevaardig
den was gisteravond bekend.
439 afgevaardigden zijn gekozen,
in twee distrieten moet voor vlei-
cacdidaten herstemming volgen.
Van de gekozenen zfjn 147 conser
vatieven, 53 vrü-conservatieveu, 73
nationaal-liberalen, 37 leden der Vry
zinnige Volksparty, 103 leden van
het Centrum, 12 Polen, 2 Denen, 10
sociaal democraten, 2 conservatieve
wilden.
De conservatieven verliezen vgf
zetels, de vrg-conservatieven zeven,
de Polen twee, de nationaal-liberalen
winnen acht, de vrijzinnige volkspartg
één, de sociaal-democraten vier, de
conservatieve wilden één zetel.
Pro vincienieu ws.
De Decauville-tram.
Maandag is de Deeanville-tram
HanBweert-Vlake officieel voor het
publiek ln dienst gesteld en zgn
de antieke omnibussen (bootwagens
heeten ze hier, omdat ze ln aansluiting
op de boot reden) van het tooneel
verdwenen. MCrt.)
Ovezand. In de jZaterdag gehou
den vergadering van Ingelanden van
hot Waterschap waren 16 ingelanden
present of vertegenwoordigd. De
rekening over 1912/13 werd goedge
keurd ln ontvang op f 9673,456 en in
uitgaaf op f9314,53, alzoo met een
goed Blot van i 358,926
De begrooting werd vastgesteld ln
ontvang en uitgaaf op 16147,706
met f 7,50 polderlasten per H.A. voor
de schotbare gronden en f 6 voor de
vroonen. Besloten werd het gedeelte
aardenweg van A. P. Speller tot do-
grens van Oudelande te begrinden als
het watersohap Baarland hot aansloi
tend gedeelte ln de gemeente Oude
lande brgrint.
Een verzoek tot begrlnding van den
achterdyk langs de zoogenaamde i
Zak, werd afgewezen.
In beginsel werd besloten om met
de gemeente eene regeling te treffen
over de mogeiykheid om alle wegen
in den polder door het waterschap te
doen onderhouden, terwyL dan alleen
de wegen, welke van kom tot kom
loopen, aan de gemeente biyven.
Tenslotte werd besloten, dat belet
zal worden het zetten van fuiken in
het gat van de Westendesohen weel.
Hoedekenskerke. ln de Maandag
gehouden vergadering van ingelanden
van het Waterschap Hoedekenskerke
waren 14 van de 20 stemgerechtigde.
Ingelanden tegenwoordig. Met 13 stem -
men tegen 1 onthouding werd besloten,
f 225 subsidie gedurende 20 achtereen
volgende jaren to verleenon, zoo liet
ontworpen tramwoguet door Zuid
Beveland tot Hoedekonskerke wordt
verlengd. Het salaris van don bode
cies een lusthol."
Het was inderdaad een zeer mooie
kamer, altyd gezien van hot standpunt
van oen hospitade msnbols waren
een echt allegaartje, maar Villenenro
voelde niet veel voor harmonie t-ii
daar zyn kamer zeer gerlefiyk was,
was hg voldaan.
Het werd drie uur en Robert begon
ongeduldig te worden, omdat mevrou v
Dufour had geschreven, dat zy o ;i
twee uur zou komen; hfjtroostezit-
echter spoedig.
„Vrouwen zijn veranderlijk", zuchtte
hy schouderophalend, terwyi hy nu
de plano strompelde.
„Vrouwen komen altyd te laatd t
behoort tot een van haar bekooriyk i
dwaasheden."
Hy was midden in zgn gezang, toen
mevrouw Dufour verscheen. Ufj hield
direct op en ging haar tegemoet niet
theatrale opgewondenheid.
O, ma belle, wat ben ik big jo to
zien."
„Heb je me dan gemist vroeg
mevrouw Dufour, die vermoeid girg
zitten in een leuningstoel.
„Je gemist, mgu lieveling I" riep
Robert uit, zich op zfjn knieën voer
haar werpend; „je weet niet, hoe -k
je gemist hebik zweer je, dat alh-s
even donker voor mg was zonder het
licht van je oogen. Maar je zal iu»
niet meer verlaten, mijn ongel Je
bent teruggekomen, om voor altyd
myn vrouw te zgn."
Wordt vt rvolgil