lüir jaargang.
N°. 60 1915
Zaterdau 24 Mei
ïea verloren Seven.
Bij dit no. behoort eea
Bijvoegsel.
9 FEUILLETON.
De nltgavedezer Courant geschiedt^Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
nitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, In Goes f 0)75) bnlten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inaandlng van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentlën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ct.
directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels Jt 1,— berekend.
Bewgsnummers 3>tcent.
Telefoonnummer 32. Directeur G. W. van Babneveld. Uitgave van de Naaml.VeBnootscb.ap ,Goes«he Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
Uit de Pers,
Hoe de reehtsche pers liare
legers inlicht.
W(j lezen in liet Vaderland (unie-
liberaal)
De pers der rechterzijde en de
roorasche pers het meest heeft er
blijkbaar behoefte aan, de concentratie
aan hare lezers voor te stellen als
bedelende om do gunst van andere
poHileka groepen.
Zoo vinden wij in de Maasbode een
artikeltje, waarin van generaal Eland
wordt verhaald, dat hji te Arnhem
badeldc om den steun dor sociaal
democraten.
En in de Hesidentiebode troffen wg
een hoofdartikel aan, waarin de redac
tie van Het Vaderland en van eenigo
andere liberale bladen worden voor
gesteld als trachtende, „de ebristelijk-
hi8toi lachen tot ontrouw aan hun
vaandel te verlokken".
Zoowel het oen als het ander is een
voudig onwaaren dat de reehtsche
pers dergelijke onwaarheden roodig
heeft om op hare lezers Indruk te
maken, pronveert niot voor de Bterkta
van baar eigen positie.
Wat deed generaal Eland te Arn
hem Volgens de vorslagen verde
digde hij zijns houding In do Tweede
Kamsr, en bestreed hot anti-militai-
risme der sociaal-democraten. Hij
herinnerde dezen cr aan, dat zg,
door tegen de oorlogsbegrooting van
den minister Van Rappard te stem
men, hadden medegewerkt om een
reehtsche regeering op het kassen te
brengen, die de militaire lasten veel
zwaarder had gemaakt, dan die welke
generaal v. R. had gevraagd. Indien
do sociaal democraten voortgingen, al-
tjd tegen de oorlogsbegrooting te
stommun, ook van linksche kabinetten,
dan zouden zy bracht generaal
Eland hun onder het oog telkens
het voortbestaan van een liberale
regeering onmogelijk maken, maar
iangs dien weg dan ook in de kaart
der rectiterzfide spelen, omdat zij daar
door medewerken tot de vi rontrusten-
de stygirig van het oorlogsbndget, die
onder reehtsche regeeringen geregeld
valt waar te nemen.
Dit is een volkomen rechtmatige en
gepaste critiek op <j'! sociaal-dom >era-
ten, een scherp afkeuren van hunne
houding. Op „smeeken om steun" lijkt
het al zeer weinig.
Tot zoover wat do opmerking aan
gaande generaal Eland betreft.
Nn het gedeelte dat onze redactie
aangaat.
Waar ter wereld hebben wij getracht
„de christelijk historiichentot ontrouw
aan hun vaandel te verlokkenf*
Wjj hebben in ons nummer van 6
Mol do heeren baron Mackay, ds
Van Hoogenhuysen, den heerBichon,
Een Roman van Schuld en Boete.
„Lieve mevrouw Duiour, wat eon
vreemde d.ngeu zegt u toch," ant
woordde ze. „Op Java heb ik nooit
iemand ontmoet, die indruk op mij
gomaakt heeft en sinds m{jn komst
iu Holland leef ik zoo teruggetrokken,
dat ik moailgk den prins zou ontmoet
kunnen hebben, dien u bedoelt."
„Maar het nur nadert, waarop de
prins zal komen," zei mevrouw Dufour.
„K nd-liei, je bent veel te mooi en
to aantrekkelijk, om je gehsele leven
bü je vader te blijven. Hebben de
hedcndaagacho jonge mannen dan
geen oogen en geen hart, dat ze mijn
Truus kunnen zien zonder verliefd
op haar te worden
„Ik weet het niot, niemand heeft
mij nog van liefde gesproken."
„O, liet is niet het spreken alleen!
Je bent een vrouw en het instinct van
een vrouw vertelt ons, wat een man
bedoelt, nog vóór hfi den mond heeft
geopend."
„U ziet, ik ben er nog niet bedreven
in."
„Je bent nog zoo'n onschuldig
meisja, mijn lieveling. Maar de wer
kelijke prins zal komen, en zijn kus
zal je doen ontwaken nit je slaap van
jong meisja en je voeren in het wer
en den Nation. Bond van hervormde
kiezers, dia vroeger tot de cbr.-histo-
rische nnie behoorden of in het alge
meen hare beginselen zgn toegedaan,
maar nn tegen haar positie hebben
genomen, onder hot oog gebracht, dat,
als men zich zoo scherp tegen de
coalitie verklaart als zij in hunne open
brieven, artikelen, brochures enz. doen,
men zich daartoe niet ban blijven be
palen, tenminste indien men geen aan
leiding wil geven tot ironiseho critiek.
Wie de coalitie, met ons, zulk. een
ramp acht, kan het bij protesten niet
brten, maar moet handelend optreden.
Wij wachten dus op uwe daden, mijne
hoeren 1 zeiden wij.
En noemt men dit nu verlokken
van „christelijk hlstorischen" tot on
trouw aan hun vaandel?
Neon, da zaak is eenvoudig, dat
deze heide roomscho bladen hunne
lezers verkeerd inlichten, omdat zj
met de waarheid liever niet voor den
dag komen.
Zij laten een eritiok als die generaal
Eland te Arnhem ten beste gat, liever
voor hunne lozers verborgen, omdat
zj zoo volkomen juist is, on niet alleen
de socialisten treft, maar ook de reeht
sche rogaerlngen onder welke de
lasten voor leger en vloot voortdurend
en op de meest verontrustende wijze
toenemen.
En ook de wetenschap, dat een aan
zienlijke afdeeling chriateljk-histori
seben do coalitie verlaten heeft, en
zich vijandig tegenovor haar stelt,
ontbonden zij hunnen lezers liever. Het
mocht ben eens tot nadenken brongen 1
Maar wat te denken van een pers,
die hare lezers zóó inlicht?
Buitenland.
De huwelijksplechtigheid
te Berlijn.
Waar in de Balkankwostie zich geen
nieuwe gezichtspunten voordeden en
ook uit andere landen geen tijdingen
kwamen, die oen afzonderlijke bespre
king vereischten, willen we ditmaal,
aan de hand van het Bbldat daarvan
een zeer interessante beschrijving
geeft, het een en ander over de huwe
lijksplechtigheid der Dnitsche vorste
Üike personen medadeelin. Nu prinses
Victoria Louise, de eenige dochter
van den DuitBchen keizer, dezer dagen
in het huwelijk zal treden met den
Brunswgkschen prins, en de Engelsehe
koning, de Russische Czaar en tal van
andere vorstelijke personen deze plech
tigheid zuilen bijwonen, is een korte
beschrijving van de overoude cere
moniën, waarmede te Berlijn dergelijke
gebeurtenissen worden opgeluisterd,
zeker wel op haar plaats.
B\j deze huwelijksplechtigheid zal
van de gewoonte om dergelijke brui
loften met bijzonderen pracht te
vieren niet worden afgeweken, te
meer niet, omdat thans tegelijker
tijd de zilveren brniloft van prins
Heinrich, den broeder des Keizers,
gevierd wordt. Maar de overoude
gebruiken zullen ook nu trouw worden
kelijke loven van een vrouw."
„Ik dacht, dat zulke toestanden
alleen in romans gebeuren."
„Neen, mijn kind. Zooiets gebeurt
eiken dag rondom ons. Wanneer je
een meisje ziet met blozend, vrooljk
gelaat en droomorlge oogen of wanneer
je een jongen man vrooljk hoort
zingen, wees er dan verzekerd van,
dat ze beiden de liefde hebben leeren
kennen en dat ze elkander telkens en
telkens die mooie geschiedenis ver
tellen, die oud is en toch altijd nienw
bljft."
„Het moet heerlijk zijn," zuchtte
het meisje nadenkend. „Ik geloof,
mevrouw, dat ge uw eigen onder
vinding vertelt."
„Mijn ondorvinding," herhaalde me
vrouw Dufour. „Noen mjn kind, neen.
Wel heb ik een roman gehad zooals
alle vrouwen, maar de mjne eindigde
vreeselijk."
„fk begrjp n wel," zei Truus. „U
denkt aan nw doode kind."
Mevrouw Dufour stond op het punt
In snikken uit te barsten, maar ze
beheerschte zich en ging door met
eten.
Truus werd stil en dacht na over
hetgeen gesproken ws, totdat de
knecht binnenkwam en haar oen brief
overhandigde.
De brief was van WilJy Bergema.
Dj schreef een paar regeltjes, waarin
bij moldde, dat Jules Mortel bij hem
logeerde en dat ze dien middag samen
op „Donnenoord" zoudon komen, ten-
opgevolgd. Het ceremonieel schrijft
onder andere voer, dat de bruid een
faesteiyken intocht in Berign zal hon
den. PrinscB Victoria Louise is echter
een Berlijnscho prinses en kan dus
niet worden ingehaald
Tot in de kleinste onderdooien is
het trouwbriefje geregeld, zood&t
later alle misverstand tot de onmo
gelijkheden behoort, De huwelijksgift,
het speldegeld en zelfs de erflating
zijn gereglementeerd en men veron
derstelt, dat noeh de prinses, noch de
prins schulden zullen maken. Gebeurt
dit tocb, dan is de een niet verant
woordelijk voor de daden van d»(u)
ander.
Na de elviel-rechterlijke plechtig
heid aldus scbrilft het ceremonieel
voor begeeft de prinses zich naar
de kapel om kerkelijk ir gezegend te
worden en wordt voor dien tijd ver
sierd met de prinsesse- of bruidskroon.
Daarna deflleeren de bruiloftsgasten
voorde jonggetrouwden, die met eenige
andere vorsteigke personen aan een ta
fel hebben plaatsgenomen. Vervolgens
vereenigen al'en zich aan een feestta
fel, waar, volgens overoud gebruik,
verschillende luitenant-generaals voor
keliner spelen en wanneer ook dit
achter den rng is, volgt de z g. fakkel-
dans. Den oorsprong daarvan zoekt
men in don tijd, dat er nog geen straat
verlichting bestond en het jongge
trouwde paar door takkeldragonde
gSBton naar het eigen huis werd goleid.
Dit is nu natuurlijk niet meer nood
zakelijk, maar de oude fakkeldans is
nog langon ttfd in eere gebleven, al
hebben de Pruisische ministers meer
dan eens laten blijken, dat zij liever
thuis bleven, dan genoodzaakt te
worden, met lange, brandende kaarsen
een wandeling langs de muren van
het vertrek te maken. Vroeger danste
dan de bruid in het midden met den
keizer en de prinsen, de bruidegom
met de keizerin m de prinsessen en
wanneer bet schouwspel lang genoeg
geduurd had, begeleidden de ministers
do jonggehuwden tot den drempel
van het slaapvertrek.
Nadat deze ceremonie, onder het
bewind van vorst Billow, is afgeschaft,
hebben pages het werk van de ministers
overgenomen en bljit de begeleiding
naar het slaapvertrek achterwege.
Wanneer men vroeger het joage paar
tot daar met de noodige ceremonieën
gevolgd had, werd het tn den regel
nog niet met rust gelaten. Het slot
van de plechtigheid toch werd ge
vormd door het verdeelen van den
kouseband. De ouders en bloedver
wanten van de jonggehuwden, be
nevens de hoogste autoriteiten, gingen
mee naar binnen. De vrouwen hielden
zich dan met de jonge echtgenoote
bezig en hielpen haar bü het aan
trekken vau het nachtgewaad en de
mannen bewezen inmiddels dezelfde
diensten aan den echtgenoot, die zich
in een ander vertrek had teruggetrok
ken. De voornaamste gasten over
handigden daarbjj het voornaamste
kleed ngstukn.l.het hemd, en brachten
daarna den jongen man terug naar
einde de kennismaking te verniouwen.
„Wat is er vroeg mevrouw Dufour,
terwijl ze mot verwondering naar het
blozende gelaat en de schitterende
oogen van het meisje keek. Er is
toch niets ernstigs?"
„O, neen, daar zie ik toch niet naar
uit Het is esn brief van meneer
Bergsma."
„Meneer Bergsma? herhaalde me
vrouw Dufour, terwijl ze den brief
aannam, diec Truus haar aanbood.
„Is dat dat aangename jongmensch,
dat we laatst ontmoetten
„Ja."
„O, ik zie het al, er ls een vriend
bij bem en samen komen ze ons van
middag bezoeken. Trnns, ik kan,
geloof ik, de toekomst voorspellen. Ik
moest in do middeleeuwen geleefd
hebbeD, dan had ik stellig met zwarte
kunst goede zaken gemaakt. Geef mij
je hand, lieveling."
„Waarvoor vroeg Truus verlegen,
toen mevrouw Dufour haar hand greep
en haar naar zich toe trok.
„Voor een toekomstige plechtigheid.
Maar vertel mij nu eens, is meneer
Bergsma do prins?"
„Neen! Neen! Neen!"
„En meneer Mortel dan? O, an
weet ik het! Je hart klopt by het
hooren van dien naam. Je gezicht
gloeit, je oogen schitteren. Je hebt
hem lief, mgn kind!"
„Neen t"
Trnus lachte even en bodekte het
gelaat met do handen.
zjn vrouw, die, vóór zich met hem af
te zonderen, aan haar vader den
kouseband gaf.
Doch van deze vroegere ceremonie
ls alleen de naam overgebleven. Tbans
zal de opperhofdame, zoodra de jong
gehuwden hebben afscheid genomen,
aan alle gaBten een kleine zijden ol
flnweelen band geven, waarop, onder
een kroontje, do voorletters der jonge
vrouw gedrukt staan, welk geschenk
toch nog altijd den naam kouseband
blfft dragen.
Binnenland.
De aanstaande Kamerverkiezingen.
Men meldt aan de N. R. Ct., dat
voor het kiesdistrict Waalwijk de heer
H. Zeegevs van de Poll te Waalwijk,
vry-katholiek en vrijbandelaar, candi-
daat gesteld zal worden.
Ook is de naam genoemd van den
heer Kingma, oud-burgemeester van
Almelo.
4
Jhr. dr. Sandberg heeft badankt
voor een candidatuur in het district
Haarlem, hem aangeboden door de
christelijk-hlstorische kiesvereeniglng
aldaar.
De candidatuur is hierop aange
boden aan jhr. mr, D. E. van Lcnnep,
burgemeester van Heemsted*, die haar
heeft aanvaard.
De afdeeling Nijmegen vac den bond
van vrfie liberalen hoeft besloten, zco
mogelijk met eigen candidaat uit te
komen en haar bestuur opgedragen,
in die richting de noodige stappen te
doen.
Ds. M. C. van Wije, te Barchem,
heeft de candidatuur der S. D. A. P.
in het district Zevenbergen niet aan
vaard.
Door den heer P. de Bruin, hoofd
der christelijke school te Klazinaveen,
is de candidatuur in het district WeBt-
stellingwerf, hem van reehtsche zgde
aangeboden, aangenomen.
V
Door het vrjjz'nnlg verkiezings
comité in het district Schiedam is
candidaat gesteld dr. J. H. Gunning
Wz, te Amsterdam.
Bij het bestuur der Centrale Vrij
zinnige Kiesvereenizing te Kampen
is hot berijht ingekomen, dat men te
E'burg officieel de candidatuur van
mr. P. Tideman zal stellen.
Nationale Bond van protestantsche
kiezers in Nederland.
Men meldt ons uit Amsterdam
De Nationale Bond van Protestant
sche kiezers in Nederland besloot In
z(jn oprichtingsvergadering,
a. da candidaten te Btennen, van
wie op dsugdolijfce gronden kan wor
den verwacht, dat zij willen opkomen
„Jou slapend prinsesje,"zeimevrouw
Dufour ernstig, „Mijn kind, de slaap
is voorbij. De werkelijke prins is ge
komen en de honderd jaren zjjn ten
einde."
Het meisje gaf geen antwoord, maar
tusschen haar vingers door keek ze
naar haar gezelschapsdame.
„Ik zal vanmiddag eens met meneer
Mortel spreken en zien, of hij je
waard is."
„O, daar ben ik zeker van."
„Aha, daar verraadt je jezelf. Hij
is de prins. Maar wat zegt je vader
er van 2"
„Mgn vader zal me hierin niet tegen
werken
„Natuurlijk niet, als je prins ten
minste maar rijjk is."
„Rijk of arm, dat komt er niet op
aan. Papa weigert mg niets. Hy is de
beste man op do wereld."
„Hm I" dacht mevrouw Dufour, „dan
Is hij in don laatsten t(jd zeker ver
anderd."
V.
Jules Mortel, die van plan was ge
weest naar Chili te gaan, stelde zgn
reis uit. Jules had nameljk Truus in
stilte lief; hg durfde echter niet zijn
liefde verklaren uit vrees voor haar
vader. Zoo stonden de zaken, toen
Willy Bergsma aan Truus oen briefje
schreef, waarin hij vroeg, de kennis
making voort te zetteD. Zonder ant
woord af te wachten, gingen Willy
en Jules op weg aan het huiB van
voor het Protestantisme en de Vader-
landBChe kerk;
b. by ontstentenis daarvan eigen
eandidaten te stellen
c. een oproeping te richten tot alle
Protestanten in Nederland, zich wel
bewust te zyn van den ernst dor ty'-
den, waar zü geroepen zgn, de heilige
schatten, hun overgeleverd, te ver
dedigen.
Ingesteld werden drie commissies.
Een voor de verspreiding van vlug
schriften, redactie en spreekbeurten,
een tweede voor kiesdistricten en can
didaten, de derde voor propaganda
en geldmiddelen. Verder werd do
wenscheigkheid uitgesproken, om te
komen tot de oprichting van een eigen
dagblad, aangezien De Nederlander
een partyblad is geworden in den
ongunstigsten zin van het woord.
Da volgende vergadering van den
Bond werd vastgesteld op Dondetdag
29 Mei a s.
Provincieaieuws.
'«Gravenpolder. In de plaats van
den heer D. P. Prumers, die ontslag
heeft genomen, is tot lid van de com
missie tot wering vau schoolverzuim
benoemd de heer J. Reinond.
Wissenkerke. Door de vergade
ring van ingelanden van den calami-
teuzen Anna Friso polder is, wegens
periodieke aftreding, herbenoemd als
dgkgraaf de heer J. L. Marcusse, te
Kamperland,in die van den Wissenker-
kepolder de hoer C. H. van den Berg te
Wissenkerke, en in die van denThoorn-
polder op de voordracht geplaatst de
heeren A. W. Priester, M. J. van Hee
en W. de Jonge, allen alhier.
Hansweert. Van de werf „Zeeland"
alhier, werd Woensdagnamiddag met
gunstig gevolg te water gelat6n de
passagieravrachtboot „Administrateur
De Badts," gebouwd voor rekening van
deeerste Hollandsch-Belgische Plezier-
vaartmaatschappU te Vlissingen.
Daarna zullen twee kanaalschepen
op stapel worden gezet.
De kommies te water 2e klasse
J. A Regnhout, aan boord van de
rechercheboot AlbatroB"is met ingang
van 1 Juni e.s., als zoodanig verplaatst
naar Vlaardingen aan boord van de
boot „Argus", ais tydeigk stuurman.
Kapalle. By bet afbreken van den
ouderwetschen schoorsteen iu het huis
van wylen dr. Persant Snoep thans
is eigenaar de heer H. Blok kwam
een rood steenen vuurscherm voor den
dag, dat grootendeels door het vuur
is vernieid.Alleen het bovenste steentje
vertoont nog een mooi figuur. Iu het
midden staat een dubbelen arend, ge
dekt met een kroon, waarin nog enkele
letters zichtbaar zyn. Deze wordt ge
flankeerd door 2 zullen of pilaren .waar
op de letters P. O. V. S. - O. L. T. R E.
vrij duideigk zichtbaar zyn. Terzijde
van de zuilen of pilaren zgn 2 dieren
op vogeipooten, zooals mon die op de
oude munten of gedenkpenningen aan-
Truus, alwaar zg haar en mevrouw
Dufour gezeten vonden op het terras.
Zag mevrouw Dufour in haar zwarte
japon er zeer lieftallig uit, nog meer
was dit het geval met Truus, die met
een hoep witte bloemen speelde. Zy
sprak Jules vrooiyk toe.
„In plaats van dat u met die bloemen
speelt, was het beter, dat u er een
in mgn knoopsgat stak," zei de stout
moedige Jules zacht.
Truus keek twijfelachtig.
„Gy hebt cr reeds een in uw
knoopsgat."
„Ja, eene van mij no eigen bloemen,"
zei hy, torwy'l hg haar wegwierp.
„Maar een man kan geen bloemen
rangschikkenu, die een vrouw
bent
„Kan ze behooriyk rangschikken.
Geet my niet meer complimentjes,
meneer Mortel.'
„Welnu, dat zal ik niet meer doen,
indien u mij een bloem geeft."
„Ik heb bier geen enkele geschikte,"
sprak Truus, terwyi zg plotseling op
stond en alle bloemen liet vallen op
het terras. „Ga mee na?r den tuin,
mevrouw Dufour, meneer Mortel en
ik zullen bloemen plukken
„Goed, mgn lieve," antwoordde me
vrouw Dufour flauwtjes, „maar ik ga
liever niet mee."
Zy git gen de trap af naar don tuin.
Wordt vervolgd).
