N°. 44 im
Dinsdag 15 April
100st8 jaargang
FEUILLETON,
De Vrouw in 'f Spel.
GOESCHE
Oe uitgave dezer Courant geschiedt,Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
;PrJs per kwartaal, In Goes f 0,75„ bnlten Goes, franco f 1(85.
Afzonderlijke nommers S cent.
inzending; van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prfj» der gewone ad vertentiën la van 1-5 regels 50 et., elko'regol meer 10 ut
1SJ directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels Jt 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 82. Directeur G. W. van Barneveld. Uitgave vau de Naaml. Vennootschap ,Goes«he Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
Buitenland.
Aan den vooravond.
Wanneer dit nummer onder de oogen
van onze lezers komt, heeft de groote,
algemeens werkstaking in België een
aanvang genomen. Dan is een begin
gemaakt met den reusaohtigen klasse-
strijd, met het algemeens protest van
een groot deel van het Belgische volk
tegen het beleid der regeering. Hoe
lang had dat volk niet reeds voor
zijn goed recht gestreden, hoe lang had
het niet reeds gewezen op ongezonde
toestanden,op verderfelijke beginselen,
welke dringend verbetering behoefden
op den wensoh van allen, die 's lands
belang bij het tegenwoordige KabiDet
met het huidige stelsel van wetgeving
niet in goede handen achtten.
Maar de regeering bleef het eenmaal
Ingonomen standpunt handhaven, zjj
achtte zich sterk genoeg, steunende op
de hnlp der clericale partijen, den
volkBWil het hooid te bieden, zij wees
ieder verzoek om verandering van de
hand en telde niet de waarschnwende
voorteekenen van een geweldige
volksaotie, die van dag tot dag vastere
vormen begon aan te nemen. Nn is
de algemeene staking tot uitbarsting
gekomen ais de eenlge weg, waarop
het volk, de groote massa, haar at-
konring van het regeeringsbeleld te
kennen kan geven, als de eenlg moge
lijke daad, waardoor duizenden en nog
eens dnizenden da boven hen gestelde
machten hnn lang verkropte grieven
kannen niten.
Bij de groote algemeene verkiezin
gen in Jnnl van het vorige jaar is
het weer meer dan overtuigend ge
bleken, dat het tegenwoordige kies
stelsel een schandelijke instelling was,
waaraan de clericale partijen steeds
weer haar succes te danken hadden,
een kiesstelsel, dat gelegenheid bood
tot de wlllakourigsto daden van om-
kooperlj en gewetensdwang. In de tien
maanden, welke daarop zijn gevolgd,
ls de aette voor grondwetsherziening,
Invoerend het algemeen kiesrecht,
sterker en storker geworden en werd
al spoedig het besluit genomen tot
het laatste middel, dat de volksklasse
overblijft, het lijdelijk verzet, door uit
schrijving van de algemeene werk
staking. Tot tweemaal toe lieten de
arbeiders zich bewegen van de sta
king af te zien, in de hoop, dat een
toezeggend woord der regeering, een
kleine 'egemoatkomlng van het Bel
gische Kabinet, dat uiterste middel
onnoodig zou maken. Maar de minis
ter-president. De Brocqueville, onder
den invloed vau clericalen en conser
vatieven, sprak dit woord niet uit en
daarna werd op het Paaachcongres
der werkliedenpartij met bijna alge
meene stemmen tot de algemeene
werkstaking besloten.
Inmiddels heelt men van regeerings-
zfjde deze actie blijkbaar met vol ver
trouwen tegemoet gezien. De Kamer
hondt nog steeds vacantie en zou niet
voor bet uitbreken der werkstaking
vergaderen. Des te harder heelt oaar
entegen het volk de voorbereiding
51
Ken crimineele Roman uit
hooge kringen.
Hij wilde den Gordiaanscben knoop
doorhakken en dan zou z(jn geheim
veilig zyn... veilig, neen, dat kon niet,
zoolang Ten Hope leefde. Wanneer
hjj zelf dood was, zon Ten Hope Lize
opzoeken en haar leven verbitteren
met de geschiedenis van de zonden
van haar vader. Hij moest leven om
haar te beschermen en zjjn zwaren
keten van bittere herinneringen zijn
leven lang dragon, altijd met dat
zwaard van Damocles boven zijn hoofd.
Maar toch zon hij zijn bekentenis
schrijven en na zijn dood, wanneer
die ook mocht komen, zon zij, zoo
hem al niet verontschuldigen, dan
toch eenlg medelijden verwekken voor
den man, die zoo wreed door het
noodlot was bezoeht geworden. Toen
zijn besluit eenmaal genomen was,
besloot h{j het ook dadelijk uit te
voeren en den geheelen dag zat hij
aan zijn schrijftafel, blad na blad vul
lend met de geschiedenis van z(jn
leven, dat zoo bitter voor hem was
geweest. Het begin viel hem moeilijk,
als het vervallen van een onaange-
uamen maar noodzakelijken plicht.
tot den grooten strijd ter ha cd geno
men on dag aan dag, het geheele
land over, hebben de leiders onder de
arbeidende bevolking propaganda go-
maakt en hen opgewekt, als één man
voor hun rechten op te komen als de
tijd daarvoor zou zijn aangebroken.
Nadrukkelijk werd daarbij echter op
den voorgrond gesteld, den strijd
louter als een afkeuring van het
regeeringsbeleld te beschouwen en in
geen geval tot daden van geweld over
te gaan.
B(jna iederen dag is onder de Ant-
werpsche havenarbeiders een getal van
25 k 30.000 geschriften verspreid en
zijn talrijke vergaderingen belegd, die
bijzonder de aandacht trokken, om
dat de politie ze trachtte te beletteu.
Op den achtsten April maakten te
Brussel en Geut de garnizoenen, om
ringd door fakkeldragers, des avonds
oen muzikale wandeling door de stad.
In beide steden heelt zich bfj die ge
legenheid een groot aantal georgani
seerde arbeiders b(j den stoet aange
sloten en hnn strijdliederen gezongen,
die zij op dezelfde populaire wijzen
gesteld hadden als de militaire muziek
korpsen gewoon zün te spelen. Zoo
werd de geheele militaire vertooning
oen rensachtige propaganda voor
algemeen kiesrecht en werkte de
militaire mnziek onwillekeurig mede
om die betooging ln alle opzichten
naar wensoh te doen slagen.
Ten slotte nog iets over de staking
zelve. Het Hbl van Antwerpen noemt
do staking een ramp voor de haven.
Alle reeder(jen zegt het blad
honden hnn schepen uit Antwerpen
weg. De werklieden zullen das wel
gedwongen zjn te staken. Voor
de neringdoenden aan den havenkant
ls deze staking een onberekenbaar
verlies. En ten kante re van de Bed.
Star Line ziet men den toestand zeer
Jonker in en beeft men naar Amerika
geseind, geen koopwaren meer te
laden met booten, die na 14 April te
Antwerpen zonden aankomen.
Ook de regeering heeft maatregelen
genomen. De gendarmerie-brigadeB in
Brabant znllen versterkt worden, in
verscheidene gemeenten is de niet
actieve burgerwacht gewapend tn in
allo gemeenten van het centrum zjjn
compagnieën voetvolk gelegerd.
Z aterdagmlddag is te Antwerpen de
staking reeds nitgebroken in twee
fabrieken voor metaalbewerking, waar
de arbeiders verklaarden, niet te zul en
terugkomen voor de algemeene werk
staking geëindigd zon zjjn.
Van het verdere verloop van deze
rensachtige volksactie hopen wf) spoe
dig iets naders te knnnen melden.
De strijd op den Balkan.
De Bnssisehe minister Sasonof beeft
een communiqué uitgegeven. Want
nog altfjd werd Rnsland als de stille
bondgenoot van Montenegro be
schouwd en dat men het kleine berg-
landje niet steviger aanpakte, heeft
het zeker aan dat door geheel Europa
gekoesterde vermoeden te danken ge
had. Koning Nikita van Montenegro
rekende zoo vast op Bteun van Rus-
Spoedig echter begon hij er belang in
te stellen en vond er genoegen in,
nauwkeurig elke gebeurtenis te
beschrijven, wat de omstandigheden
zwaarder tegen hemzeit maakte. Hij
behandelde het niet als een misdadi
ger, maar als een aanklager en schil
derde zijn gedrag zwarter af, dan het
in werkelijkheid geweest was. Nadat
hij echter den geheelen dag geschre
ven bad en alles overlas, voelde b(j, dat
hij te streng was geweest voor zich
zelf en schreef een verdediging, waar
in hij aantoonde, dat het noodlot hem
te sterk was geweest. Het was een
zwak argnment, maar hjj voelde, dat
het 't eenlge was. Het was donker,
toon hjj klaar was en hjj zat voorde
bladen, dié verspreid op zjjn schrijf
tafel lagen, te peinzen, toen er aan
de deur werd geklopt en hjj zjjn
dochter hoorde vragen, of hij kwam
dlneeren. Den geheelen dag had hjj
zijn deur voor iedereen gesloten ge-
honden nu zjjn taak was geëindigd,
verzamelde hjj de dichtbeschreven
vellen papier, deed die in een lade,
welke hjj sloot, en opende de deur.
Lieve papa,* riep Lize, die snel
binnentrad en baar armen om zijn
hals sloeg, „wat hebt u den geheelen
dag gedaan
.Geschreven," antwoordde hjj kalm.
„Ik dacht, dat n ziek was," zei ze
en keek hem onderzoekend aan.
„Neen, lieve kind, niet ziek, maar
verdrietig."
slsche zijde, dat hjj het waagde, een
eigen politiek te voeren en daardoor
heelt hij thans minister Sasonof ge
noodzaakt, openljjk te verklaren, dat
Montenegro, om Skoetarie te ver
krijgen, op een Enropeeschen oorlog
heelt gespeculeerd en bij het begin
van den oorlog zijt woord heeft ge
broken, toen het, zonder Rusland te
waarschuwen en zolder voorkennis
van de Balkanstaten, alleen aan Tur
kije den oorlog verklaarde.
Nn moot dan ook Koning Nikita
zich aan het besluit van Europa on
derwerpen, dat Skoetari bjj Albanië
moet gevoegd worden.
De verklaring van Rusland zal
waarschjjnljjk krachtig medewerken
tot het tot stand komen van den vrede.
Het eenlge pant, dat nog tot moeilijk
heden aanleiding kan geven is de
kwestie der oorlogsschatting, daar Tnr-
kjje, al mocht deze schatting hem op
gelegd worden, ze toeh niet zon kan
nen betalen.
Ook de verdeeling van de eilanden
in de Egetsche zee zal nog wel eenlge
bespreking uitlokken, maar ondanks
dat alles is de optimistische Btemming
in geheel Europa sterk toegenomen
en verwacht men spoedig hot tot stand
komen van den vrede.
Binnenland.
be aanetaande Kamerverkiezingen.
Door de veertien kiosvereeniglngen,
aangesloten bjj de centrale vrijzinnige
kiesvereeniging iu het district Steen-
wjjk, is met groote meerderhoid van
stemmen tot candidaat gesteld voor
de Tweede Kamer mr. dr. E. van
Ketwich Verschuur, referendaris ter
provinciale griffie van Overjjsel te
Zwolle. Bbld
O
Da centrale vrijzinnige kiesvereeni
ging in het district Enkhnlzen heeft
candidaat gesteld den heer Frans
Netscher, te Santpoort, wethonder der
gemeente Velsen.
Candidaat der antirevolutionairen in
het district Brielle is nn ds. H. C.
Hoogerzeil, te Vlisslngen, bedankte
dé heer A. Coljjn, te Nieuwer Amstel.
V
Naar aan de O. E, Ot. wordt mede
gedeeld, worden in het distriet Haar
lem van christelijke zjjde pogingen in
het werk geBteld, om het aftredende
lid, den heer jhr. mr. Frank van
Lennep, te doen terugkomen op zjjn
besluit om zich niet weer candidaat
te stellen. Slagen deze pogingen, dan
zal men hem weer candidaat stellen.
V
Mr. W. J. van Weideren baron Hengen.
Naar de Leeuw. Ot. van betrouwbare
zjjde verneemt, zal het met September
aftredende lid der Eerste Kamer, mr.
W. J. van Weideren baron Rengers
(lib.), zich niet opnieuw verkiesbaar
stellen.
De heer Rengers, die thans 78 jaar
is, had Binds 1888 in de Eerste Kamer
voor Friesland zitting.
„Ik weet, dat die man n gisteravond
iets verteld heeft, dat u verdriet deed.
Wie was het V"
,0, dat was een vriend van mjj,"
autwoordds Yan Straelen, aarzelend.
.WatTen Hope?"
Haar vader keek verbaasd op. ,Hoe
weet je, dat het Ten Hope was l'
„Sytze herkende hem, toen hg de
deur uitging.*
Van Straelen aarzelde weer een
oogenblik en zei toen zachtJe hebt
gelijk, het was Ten Hopehg heeft
het heel arm en daar hjj een vriend
was van den ongelukkigen Burgess,
vroeg hjj mg, hem te helpen, wat ik
deed."
Het was hem onaangenaam, haar
een opzettelijke leugen te vertellen,
maar het kon niet anders. Lize moest
de waarheid niet kennen, zoolang hg
die verbergen kon.
.Juist iets voor n", zei ze met kinder-
ïgken trots, terwjjl ze hem kuste. „De
beste en liefste van alle mannen 1
Hg voelde een huivering, terwgi zö
hem liefkoosde, en dacht, hoe zjj zich
van hem zou afwenden, als zjj alles
wist.
,Ga nn naar beneden, om te eten,
ik kom dadeljjk ook.'
.Bljjf niet lang weg, of ik kom
weer naar boven", zei ze en ging met
een aanmerkeljjk verlicht hart de
trap af.
Haar vader bad baar nagekeken,
tot zg verdwenen washg zuchtte
Staten-Ueueraal.
TWEEDE KAMER.
De debatten over het ontwerp-
ziekteverzekering zgn na een klein
en vrijwel onbeduidend intermezzo
de afgeloopen week voortgezet. Van
het belangrgkste willen wjj in hat
kort de discussie over art. 38 mede-
deelen, welk artikel rogelt het ver
vallen van de aanspraak op ziekengeld
van den verzekerde.
In de eerste plaats komt daarvoor
natnurigk in aanmerking een ziekte,
door eigen opzat opgedaan. De room-
sche heer Aalberee wilde dit ook vast
gesteld zien voor ziekten, door onze-
deigkheid verkregen en diende in die
richting een amendement in. Een
woinig Bympathiek amendement, te
meer, waar hier, tegenover de arbei
dersklasse, met een andere maat ge
meten wordt, dan die, welke men den
hoogeren standen aanlegt. Ja, het is
wel zeer de vraag, onder welke klasse
de onzedelijkheid het weligst tiert 1
Minister Talma gevoelde er ook niet
heel veel voor en wees er op, dat het
amendement-Aaiberse allen ongehuw-
den moeders reeds direct het zieken
geld zou ontnemen. Wanneer een
ongehuwde vrouw tijdens zwanger
schap en bevalling niet in staat is tot
werken, dan is die ongesch ktheid
volgens mr. Aalberee een gevolg van
onzedeigkheid.
Een prachtige opvatting I
En gevraagd, wat er dan met die
ongehuwde moeders moest gebeuren,
als zg geen geldeigke uitkeer ing vol
gens de Ziektewet zonden krijgen,
antwoordde mr. Aalberee, dat ze af-
hankeigk dienden te worden gemaakt
van de particuliere liefdadigheid, die
deze slachtoffers der omstandigheden
immers wel wederom op den beteren
weg zon knnnen brengen 1 Maar is die
niet menigmaal gebleken de weg te
zyn, waarop niemand, die eenmaal
gevallen is, zich weder opheffen kan
Nog iets. Zou de heer Aalberee niet
goed doen, zich met het a-b-c der
hygièno vertrouwd te maken Immers
het gevolg van zyn voorstel is, dat de
arbeider met een besmettelijke vene
rische ziekte liever door blyft werken,
op gevaar af zelf nooit te genezen en
zyn makkers aan te steken, dan naai
de regelen der wetenschap zyn kwaal
te doen behandelen-
Er znllen bezwaarlijk vele lieden in
den lande gevonden kannen worden,
die dit optreden van mr. Aalberee toe
juichen I
Gelukkig viel het desbetreffende
amendement van den afgevaardigde
voor Almelo. Maar dat er zieh nog
twintig leden van rechts vóór ver
klaarden, zie, zulks geeft te denken
Het bewuste artikel 38 bepaalt nog
iets andersde voorwaarden omtrent
geneeskundige hulp tot het verkrijgen
van ziekengeld.
Zooals wü reeds hebben medegedeeld,
heeft Minister Talma in zyn ontwerp
de geneesknndige behandeling losge
laten. Dit heeft mede tengevolge, dat
elkecontróleop den zich ziek meldende
gaat ontbreken en absoluut niet ge
waarborgd is, dat zü, die krachtens de
wet hnn nitkeeringen krSgen, ook alles
in het werk stellen, om de ongeschikt
heid tot arbeiden zoo spoedig mogeigk
te doen ver vallen,Dat znlks tot ernstige
misstanden leiden kan, ligt voor de
band.
Minister Talma heeft geprobeerd,
daar een mouw aan te passen. Zyn
ontwerp nameljjk bepaalt, dat het
ziekengeld niet zal worden uitgekeerd,
indien de verzekerde niet is inge
schreven by een erkend ziekenfonds,
of niet aantoont, dat hg geneeskundige
hnlp kan krggen.
Zeer terecht werd er de aandacht op
gevestigd, dat het eerste slechts moge-
ïgk is daar,waar ziekenfondsen bestaan
en toegankeiyk zgn. Dit is nn lang niet
overal het geval. Het tweede aan-
toonen, dat hg geneesknndige hnlp
kan krygen is geenszins door te
voeren, aangezien niet alle arbeiders
de middelen bezitten, zieh, buiten een
fondssom, geneeskundige hnlp van een
particulieren geneesheer te verschaffen
en, behalve dan in de groote steden,
artikel 33 van de Armenwet vrywel
een doode letter is. En bovendien
bg voorbaat is het rezds onmogeiyk
gemaakt door een bindend besluit van
de Nederlandsche Maal schappij voor
Geneeskunde, welk lichaam den dok
toren verboden heeft, voor de uit
voering van Talma'e ziekte-verzekering
hnn medewerking te verleenen.
Zoo zat dns de Minister er leeiyk
tnsschen.
De heer Schaper (soc.-dem.) wilde
de geheele regeling schrappen. Dat
was tronwens nog zoo dom niet, want
in het volgende artikel 39komt
de bepaling voor, dat de Raad van
Arbeid nitkeering van ziekengeld kan
weigeren, indien de arbeider de ge
neeskundige behandeling, welke hy
kan verkrggen, niet inroept, of de
voorschriften van den behandeienden
geneesheer niet opvolgt.
Wy zgn nu dus zóó ver gekomen,
dat elke arbeider heelt te zorgen, dat
hy zich dokters-hulp verschaft bg een
fonds of bg een particulieren genees
heer. De strenge voorwaarde, door
artikel 39 van het ontwerp gesteld,
vervalt alleen, indien hem zulks totaal
onmogeiyk is.
Elke poging, om in deze hoogst
gebrekkige regeling bg amendement
verbetering aan te brengen, mislukte.
Vrijdagmiddag had de Kamer een
vroegertje. Er moest over een amen-
dement-Z>nys (soc.-dem.) worden ge
stemd. Bg de stemming bleek even
wel, dat slechts vgftig leden aanwe
zig waren, één te weinig dns, om de
vergadering wetteiyk besluiten te doen
nemen. Toen gingen de afgevaardig
den maar naar hniB.
En Dinsdag sukkelen we verder.
School en Kerk.
Acte-examene L. O.
Vrydag zgn te Middelburg geëxami
neerd 8 manneljjke candidaten.
Daarvan slaagden de hoerenA.
Jameiet te BrninisseJ. A. R. Bom-
droevig, pakte de papidren byeen,
schreef er met groote letters op
„Mijn bekentenis," deed ze in een
enveloppe, die by verzegelde en in
zgn lessenaar sloot. „Wat zon men
van m* zoggen, sis men alles wist
wat daarin staat mompelde hy ter-
wyi hg de kamer verliet.
Aan bet diner was hg dien avond
buitengewoon opgewekt. Gewooniyk
stil en ernstig, lachte en praatte hy
nn zoo vroolgk, dat het zelfs de aan
dacht trok van de dienstboden. Hg
gevoelde zich verlicht, nu hy had
lucht gegeven aan zyn gemoed door
zyn bekentenis. Zgn dochter was ge
lukkig door die verandering, maar de
oude dienstbode, die al van de ge
boorte van Lize af, in huis was, schud
de het hoofd en zei ernstig: „Hg doet
vreemd en zal niet lang meer op de
wereld zgn." Natunrlgk werd zy uit
gelachen, als alle mensehen, die gelooi
hechten aan voorgevoelens, maar zy
bleef by haar meening.
Van Straelen ging dien avond vroeg
naar bed, daar de aandoeningen van
de laatste dagen en de koortsachtige
vrooljjkheid ten slotte hem te sterk
hadden aangegrepen. Zoodra hg zgn
hoofd had neergelegd, viel hg in slaap
en vergat zyn zorgen en verdriet.
Het was nog' maar negen aur en
Lize zat alleen. Zy las een novelle,
die haar echter niet beviel en die ze
aldra op tafel wierp. Ze begon in de
kamer op en neer te loopen en wenich-
te, dat een of andere goede fee Sytze
zou inblazen, dat zy naar hem ver
langde. Zy had be^o^t» o«r»
schap, daarom belde zg en Vroeg, of
men Mimi by haar wilde zenden. De
twee ni-isjoa waren goede vriendinnen
geworden en Lize, hoewel twee jaar
jonger dan de andere, was haar leids
vrouw. Onder baar leiding was Mier
geheel veranderd. Het was een vreem
de ironie van het lot, welke deze twee
kinderen van éénzelfden vader samen
bracht, elk met znlk een geheel andere
geschiedenis, de een was opgevoed
in weelde en rykdom, had nooit be
hoeften gekend, de ander was als het
ware in de goot groot gebracht. Het
was wel het laatBte, wat Van Straelen
had kunnen denkendat het kind
van Ernestine Baehmann onder het
zelfde dak leefde als zgn dochter Lize.
Mimi was dadeiyk, nadat men haar
geroepen had, in de kamer gekomen
en nn zaten do meisjes gezellig in
het groote vertrek, dat slechts door
één lamp werd verlicht. In den hoek
vai. het vertrek, waar Lize en Mimi
zaten, was een kleine tafel en daarop
stond een groote lamp met een kap,
waardoor een cirkel van licht rond do
tafel viel en het overige gedeelte van
de kamer in half dnlster was gehuld
De kamerdeur stond openen degsng
was hel verlicht.
Wordt vervolgd).