RONA Cacao
N°. 86 1918.
Donderdag Maart
100
jaargang.
Van Houfen's
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
43 KBSUl'LUSTOJN.
De trouw in 't
ste
GOESCHE
De uitgave dezer Courant gesohiedtjMaaudag-, Woensdag- en'Vrij dagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prfls per kwartaal, In Goes 0,75, buiten Goes, franco 1,95.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending Tan adyertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prjjs der gewone ad ve'-ioatiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meox' 10 et
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt -
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwblgk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebben'e
dankbetuigingen worden van 1—10 ragels h f 1,— berekend
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 33. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Gossshe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen
W Zli, die zich met ingang
van 1 April a.a. op one blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum versohilnende nummers
gratie.
Kost in 't eten.
Dr. Kuyper zit in zak en ascb. Het
vlot met met de coalitie; er zjjn
roet-in-het-eten-gooiors. Roomschen en
antirevolutionairen legden op ondub
belzinnige wijze blijken aan den dag,
dat z{ ooalitle-heraienwing begeeren.
Maar die lastige ehrlsteiyk-hlatori-
schen 1En vooral die steeds groei
ende fractie-Kromsigt t Waarlhk, daar
aan kan de coalitie nog heel wat
dlspleizier beleven!
Men kent de lens van deze fractie;
geen coalitie zonder vast accoord in
cake kerk en school. Voor de kerk
onvoorwaardelijke handhaving van
artikel 171 der Grondwet, waardoor
bet Nederdultsch Hervormd kerkge
nootschap in de bevoorrechte positie
zal blijven verkeeren. Voor de school
de kerstening van het openbaar onder
wijs.
Ziedaar nu juist twee zaken, waar
van dr. Kuyper niemendal weten wil.
In zQn Standaard klaagt de leider
der antirevolutionairen steen en been.
Hij schreef een driestar, welke den
droeven titel ontving„De vrije school
er weer onder.' En daarin heet het,
dat die tvrje" christelijke school de
vrijheid daar is ons nog steeds een
raadsel gebleven van twee kanten
met niet minder dan ondergang wordt
bedreigd.
In de eerste plaats heet het: „Da
concentratie, met behulp der socialis
ten, heeft 't op baar vernietiging
toegelegd."
Dat Tb we moeten bet kind na
maar bij den naam noemen een
besliste leugen.
Wanneer de concentratie met kracht
opkomt voor het goed recht der open
bare school, dan moet men toch al
een slecht geweten hebben, zoo men
daaruit alleen kan distilleeren, dat
zulks het bijzonder onderwijs ten
kwade komen zai. Men kan vóór het
één zijn, zonder daarom tegen het
ander te wezen, nietwaar? En dan
nog ietsbuiten twijfel zal de concen
tratie er zorg voor drageo, dat de
bijzondere school aan haar allereersten
plicht voldoet zoo goed mogelijk
onderwijs te geven. Is dit bijgeval
een vernietiging van die school
Doch dr. Knyper kan gerust zijn.
Wü meenen ook zoo 'het één en
ander van de faits et gestes van de
vrijzinnige concentratie te weten van
Een crimineele Koman uit
hooge kringen.
Tot zoover blijkt uit dit alles abso
luut niet, waarom de moord werd ge
pleegd. Naar ik vernam, stond Odette,
die een gewone demi-mondaine was,
met niemand in zulk een relatie, dat
men een moord voor haar zou begaan.
De motieven moeten dus elders dan
in Londen worden gezocht. Burgess
had met zijn liefje aardig wat duiten
soek gemaakt; dus kwamen Odette
en haar minnaar met betrek keiyk
weinig geld in Rotterdam. Ze wisten
van bet weinige, dat ze hadden, zoo
veel mogelijk te proSieeren en kwamen
naar Amsterdam, waar ze in een
tweede-rangs hö'.el logeerden en Bur
gess, to daar van vroeger nog veel
relaties had, opnieuw eeu mau in
bonis hoopte te worden. Odette had
nog een speciale ondeugd de drank.
Zo hield veel vaa champagne, in Am
sterdam maakte zij nienwe kennissen
en ging zy, na een twist met Burgess,
er op uit, om Amsterdam t)(j nacht
te zienzij daalde al dieper en dieper.
Wat haar op den Zeedijk bracht, weet
ik niet. Misschien was zy verdwaald,
Maar hoe het zy, ze werd smoor
dronken gevonden door Mimi Braun.
Ik weet, dat het zoo is, omdat Mimi
het mU zelf vertelde. Mimi vervulde
de rol van den barmhartigen Samari
taan eu nam haar mee naar huis.
Daar werd z|J gevaarlijk ziek. Burgess,
dia baar had gemist, ontdekte waar
moord-plannen ten aanzien van het
bijzonder onderwijs gaat zjj niet zwan
ger. Evenmin echter zai zy er ooit
voor te vinden zyn, het bgzonder
ondei wys boven het openbare te stel
len. Daarvoor bestaat dan ook abso
luut geen reden.
Maar nog meer bezorgd dan voor de
vrijzinnige concentratie is dr. Knyper
dit voor de christelyk-historischen. Of
betervoor een zeer groot deel van
hen, voor de z.g.n. fraetie-Kromsigt.
En waarom?
wy geven het woord aan dr. Kuy
per: ,'óe dat zjjn die christeiya-
historisohen willen aan heel de
openbare school in alle oorden van
hei land een christeiy ken glimp geven
Ontzetten-:, nietwaar?
En Iet wel op dien „ehristeiyken
glimp". Het zal das maar Bohyn wezen.
Het ware „chriBteiyfce" vindt ge op de
„vrije" sciiool, de sekteschool naar
antirevolutionair model.
Wy moeten eeriyk bekennen, er nu
niets meer van te begrijpen.
De antirevolutionairen gaan in coa
litie met do ehristeiyk-historlschen,
wijl z{j stoelen op één wortel des ge-
ioofs. Het is van de daken verkondigd.
Maar op het stuk van onderwys zyn
die Christeljjk-historisehe boudgenoo-
ten niet „chriBteiyk" genoeg. Zy bren
gen maar een ehristely ken glimp
over de openbare schooi. Het innerlijk
deugt niet.
Het verwondert ons niet. Feitelijk
deugen alleen de antirevolutionairen.
Dat zeggen zy wel niet zoo openljjk,
maar de bedoeling ligt er toch dui
deiyk genoeg bovenop.
En uit dit alles blykt wederom, dat
het dr. Kuyper niet om het recht van
bet spel, doch om da knikkers te
doen is.
Het kan geen kwaad, dat hy dit
nog eens even vóór de verkiezingen
heeft uitgesproken.
buitenland.
De oorlog op don Balkan.
Wy hebben voor ditmaal enkele
nienwe punten te memoreeren.
Zoo heeft Oostenrijk er in toege
stemd, dat Djakowa aan Servië en
niet aan Albanië komt, en Rusland
heeft beloofd, dat het zyn best zal
doen om te bewerke i, dat Skoetari
tot het onafhankelijke Albanië zal
behooren. En verder heeft Oostenryk
aan Montenegro een ultimatum ge-
zouden met den eisch, dat aan heel
de niet-sirydende bevolking van Skoe
tari zal worden toegestaan, de be
legerde stad te veriaten.
Op het oogenblik is nog niet uit te
maken, of deze beide feiten den in
ternationalen toestand slechter dan
wel beter maken.
Om dit te kunnen beoordeelen, zou
men hun onderling verband en samen-
zij was en dat ze te ziek was om te
worden vervoerd. Hy haarde kamers
op den Willemspark weg en Ernestine
Bachmann dronk zich dood. Bnrgess
werd vermoord in denzelfden nacht,
dat ze stierf Het lykt, of daarmee
de historie uit is, maar het is
niet zoo. Voor haar dood liet Ernes
tine Sytze Eduma halen en ver
trouwde hem een geheim toe, dathy
houdt verborgen iu zjjn hart. Myn
vaste overtuiging is, dat het geheim
in verband staat met den dood van
Arthur Burgess. Nu ik reeds zooveel
ben te weten gekomen zonder jonw
hulp, weiger je nu nog, het overige
te openbaren Ik wil niet zeggen,
dat je weet, wie Burgess vermoordde,
maar ik durf volhoudea, dat je genoeg
weet, wat tot de aanhouding van dun
moordenaar kan leiden. Als je my
zooveel mogalyfc vertelt, zal dit voor
je gemoedsrust het beste zyn; doe je
aet niet, dan zal ik het te weten ko
men zonder jou. Ik heb altyd groot
oelang in< deze vreemde historie ge
steld en doe dat nog en ik heb er
een eed op gedaan, dat ik den moor
denaar voor het gerecht zal brengen.
Daarom doe ik voor het laatst een
beroep op je, om my te zeggen, wat
je weet. Als je weigert, zal ik doen
wat lk kan, om ali is te weten te
komen omtrent Ernestine Bachmann
co ik ben er zeker van, dat ik vroeger
of later het geheim zal ontdekken,
dat tot den moord op Burgess leidde.
Inton er een overwegende reden is,
om de zaak geheim te houden, zal
ik missehlen je zienswijze dealen en
zwygen, maar als ikzelf den moorde
naar moet vinden, heeft hjj van my
geen genade te wachten. Denk na over
hang moeten kennen. En dit is natuur
lijk voor allen, die niet achter de
diplomatieke schermen kunnen gluren,
absoluut onmogelijk
Wy kunnen dui niet veel anders
doen, d n hier en daar een paar
meeningen weergeven, welke nit krin
gen, die geacht worden met die der
diplomatie in verbinding te staan, van
hter of daar aan bultenlandsche bla
den worden geseird.
Zoo meldt de Weener correspondent
van de Frankf. ZHtung, dat men daar
ze ir ontstemd is over den afstand van
Djakowa aan de Balkanataten eeD
afstand, waartoe Oostenryk slechts
onder den druk der gezamenlijke
groute mogendheden eindeiyk toestem
ming hei ft gegeven. De Oostenryksehe
regeering heeft daartegenover slechts
d- belofte verkregen, dat de loomschen
in alle Balkanataten gelyke rechten
met de Griekech-katholieken zullen
hebben.
Maar deze geiykberechtiging is wei
nig geschikt om de publieke opinie in
Oosienr.'k tevreden te stellen, omdat,
naar de correspondent terecht opmerkt,
d" Albaneescha katholieken daar maar
weinig aan zullen hebben, wanneer
men hen eerst geheel of byna geheel
heeft uitgeroeid.
Daar ook de toestemming van Rus
land, om Skoetari aan Albanië te la
ten, geheel van platonischan aard ia,
zoolang de Montenegrljnen zei ven met
tlie macht deze stad zullen trachten
te behouden, zal Oostenryk wel ge-
1 wongen zyn. om Montenegro in deze
m«t geweld zyn wil op te leggen. Eo
vandaar dan het Oostenryksehe ulti
matum
Uit Petersburg lulden de berichten
even dnbbelzinnig als altyd.
De Russische regeering, zoo heet
net, zon haar afwachtende houding
bewaren, omdat men daar betwijfelt,
dat Italië het eens zou zyn met het
optreden van Oostenryk tegen Mon
tenegro.
Wel is de toon der chauvinistische
Rn-isische perB tegen Oostenryk feller
dan ooit, maar dit beteekent natuurlijk
niets, omdat in Rusland niet bestaat,
wat men gewoon is de „openbare
meening* te noemen. Van ophitsing
door deze pers tot een volksbewe
ging, die de regearing tot oorlog zon
dwingen geiyk dit by voorbeeld in
Frankrijk onder d -ze omstandigheden
het geval zou zijn is das in Rus
land geen sprake.
Da algemeone werkstaking In
België.
Met bijna algemeone stammen heeft
het sociaal-democratische Paasch-con-
gres te Brussel tot de algemeene
werkstaking op Maandag 14 April
besloten.
In de Borinage staan 40000 mijn
werkers gereed om het werk stop te
zetten; te Luik zullen 50 000 mm
hetgeen ik je heo gezo. .r
nen een week niets van j i noor. zal ik
aannemen, datje besluit onherroepelijk
vaststaat en myn onderzoek voort
zetten.
Met myn groeten, ook aan je ver
loofde en naar vader, biyf ik, als altijd,
t. A. t.
Phinok.
Toen Eduma den brief had gelezen,
liet by dien uit zyn handen vallen en
leunde achterover iu zyn stoel. Na
eonige oogenblikkea stond hy op,
schonk zich eau glas cognac in, dronk
dat koortsachtig nit, stak werktuige
lijk een sigaar op en ging de straat op.
„Ik kan niet maar doen," zei hij
bitter, terwijl hy door de eenzame
nacnt-straten wandelde. „Er is maar
één middel, om Prince van zyn plan
te weerhouden en dat is, hem alles te
vertellen. Mjjn arme Lizel Myn arme
lieveling 1*
XXIV.
Toen zyn besluit eonmaal was ge
nomen, liet Sytze er geen gras over
groeien, maar reed in den namiddag
naar Lize, om haar te vertellen, dat
hy uiet bij haar kon zijn dien dag,
want dat hfl beslist in Amsterdam
moest wezen.
De meid zii hem, dat zjj in den
tnin ras; y ging daarheen ea voed
het gszelseilap oo het tennisveld.
Lize verontschuldigd» z ca by haar
gasten en langzaam liepen zy naar
het huis. Hy vertelde naar Amsterdam
te moeten, maar gaf geau redenen
op. „Ik heb gisteraroad ean brief ge
kregen en ik moet voor zakeu dade
lijk weg*"
Het heeft zijn reden dat geneeskundigen in
het belang der volksgezondheid aandringen
op het dagelijksche gebruik van goede cacao
in plaats van andere dranken.
een goed en toch goedkoop fabrikaat, gefa
briceerd in de wereldberoemde Van Houten's
Cacaofabriek, neemt ook daarom voort
durend in gebruik toe. Smakelijk, opwekkend,
voedend, lichtverteerbaar is het de Volks
drank bij uitnemendheid.
stuken, in Oost-Vlaanderen evenveel,
in Gent alléén 25.000 man. Ean zelfde
geestdrift hec-rscht te Charleroite
Verviers Is do beweging zeer sterk.
Alleen te Antwerpen is de stemming
minder (geestdriftigde meesten zyn
tegen staking. De Antwerpsehe socialis
ten hebben niet meer gespaard na
den San Maart, toen het besluit tot
intrekking der stakingsbedreiging
werd genomen. Men verwacht der
halve, dat de dokwerkers niet zullen
meedoen. Te Brussel zullen ongeveer
35.000 werklui staken. Er zullen eeni-
ge honderden orde-eommissarissen
worden benoemd, om zorg te dragen,
dat de staking geen aanleiding wordt
tot troebelen.
Natuurlijk heeft ook de regeering
niet stil gezeten. Volgens de Nieuwe
Gazet is een algam.-en» mobilisatie ia
voorbereiding. Ook heeft zy de noodige
maatregelen genomen, om de voort
zetting van het spoorwegvervoer te
regelener is n.l. bepaald, dat dienst
plichtige machinisten en stokers, die
behoorden tot de reserve dei genie,
thans in werkelyken dienst zuilen
worden overgeplaatst, zoodat de genie
eventneel over 13 lichtingen zal kun
nen beschikken.
Rusland en China.
Rusland wil China tot erkenning
der zoogenaamde onafhankelijkheid
van Mongolië dwingen Daarom,
schryft de Kaïn. Ztg., heeft het door
zyn schildknaap Frankryk de groote
zes-mogendheden-leaning verijdeld,
daarom heeit het de Boxer-hypotheek
van 1900 opgezegd, daarom moeten
de roovende Tjuntsjoefen, gelyk tot
dusver, ook voortaan de Russisch-
Chineesche grenzen onveilig maken.
Thans heeft Rusland aan de Chi-
neesche regeering ook oen nota ge-
Het zal wal niet laug durea, of wij
volgen- Papa wil aan het eiad van de
week hier weg."
„Waarom
„Ik woot het niet. Hy is zooruBte-
loos. Hy zegt, dat hy de rist van zijn
leven niets wit doen dan reizen.'
Er schoot Eduma plotseling een
woord uit Genesis te binnen, wat hem
zeer van toepassing scheen op Van
Straelen: „Een vluchteling eu zwer
veling zult ge zyn op aarde."
„Iedereen krjjgt vroeger of later
zyn tijden van rusteloosheid," zei hij,
„ik geloof, dat ik zelf er na ook in
verkeer".
„Dat doet my denken aan wat dr,
Banning gisteren zei," antwoordde ze.
„Dit is een eeuw vau onrust, daar
electricitelt en stoom ons allen in z wer
vers hebben veranderd."
Mynheer Van Straelen scheen ge
lezen te hebben, by zat met een book
voor net raam ea stak de hand nit,
toen Lize eu Sytze binneak vamen.
„Bonjour, Eduma!" zet hij barteljk.
„Ik ban blij ja te zien."
„Ik kom, om u voor een paar dagen
goeden dag te zeggen,"
„Zoo, ga ja tem; naar da stad?Ik
weet niet, of het verstandig van ie
is, de zuivere buitenlucht te va-wis
selen voor da stoffige, oagezonde at
mosfeer van Amsterdam."
„En Lize vertelt mij, dat u ook
teruggaat," antwoordde Sytze.
„Dat hangt van omstandigheden af.
'tKan zyn en het kan ook niet. Jy
gaat zeker voor zaken?"
„Ja, l'rince Hier hield Eduma
plotseling stil en beet zich op de
lippen, want hy was niet van plan
geweest, den naam van dan advooaa
richtdeze nota is in oen dreigenden
toon gesteld. Rusland verlangt d-arin
het volgendeprimo moet de Boxer-
schadeloosstelling van 1900 onverwijld
betaald worden, seeundo, daar de
gebieden van Kirin en Hei'sungkiaug
door roovende Tsjintsjoehm onv- ilig
worden gemaakt, en China niet by
machte blijft, leven en eigendom der
Russisch» onderdanen te besehe mop,
moet de Chineosehe regeering het rech"
van Rusland erkennen, om gevrapen-
der haad In Noord Maadsjoery» op te
treden; tertio, daar Mongolië zich
onder Russische bescherming heeft
gesteld, moet China zijn oorlogstoabe-
reidselen aan de Mongoolsohe grens
staken.
Binnenland
De aanstaande Kamerverkiezingen.
In het district Emmon is mr, H.
Goeman Borgesius door de centrale
liberale kiesveraeniging „Drenthina"
definitief candidaat gesteld voor de
Tweede Kamer.
V
Mr. dr. W. A. van Zijst, wethouder
der gemeente Utrecht, hoeit aan het
bestuur der (liberale) Utreohtsche
Kiesvereeniging bericht, dat hy voor
sen candidatnur voor de Tweede
Kamer niet in aanmerking wensoht
te komen.
Congres S. D. A. P.
Op het te Utrecht gehouden congres
der S. D. A. P. is betreffende de
verkiezingen de volgende resolutie
aargenomenonvervalscht algemeen
kiesrecht voor mannen en vrouwen
zonder versterking der Eerste Kamer;
vryhandel, verdediging der openbare
school, uitbreiding staatspensioen,
te noemen.
„Nu?" vroeg Van Strielea ei'reek
hem aan
„Prince moet my spreken," zei
Eduma.
„Dat is zeker in verband met het
veckoopen van je zaak. Je kunt geen
beleren man heoben. Prince is uitste
kend in zaken."
„Een beetje ai te uitstekend. Hy'
kan iemand niet met rnst laten".
„Waarover niet7"
„O, niets", antwoordde Eduma haas
tig en zyn oogen ontmoetten die van
Van Straelen. Ds twee mannen kaken
elkaar vast aan en iu dat oogeDblik
gir.g hun één naam door het hoofd:
die van Ernestine Bachmann. Van
Strael°n was de eerste, die zyn o-vgen
neersloeg Hy stoud vau zyn stoel op,
stak de hand uit en zei:
„Nu, als je over twee wskn op
den Koninginneweg kom'-, ia h«t meor
dan waarschynlyk, dat je ons daar
vindt
Sytze drukte zwijgend zij hand en
toon de andera zlja hoed had opge
nomen en onder de veranda was ge
gaan, mompelde hij onwillekeurig
„Bé weet hei."
„Wat weet hij?' - v»g' Liz e
stil achter hem was komen -taan en
ha-r arm om hem hoe» a
„Dat je 'ioug3r hebt en w
moet, voor je heengaat
„lk 'aeb geen honger"
„Onzinl Ik wil niet h h en. -t je
bln»k in Amsterdam kom', alsof
slecht had verzorgd."
(Wordt vervolgd.)
