BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
ZATERDAG
22 MAART 1913
No. 35
Binnenland.
Dit de Pers.
Provincienieuws.
Gemeente -Publicatiën,
Marktberichten.
Correspondentie.
Ctoinengd Nieuws.
De aanstaande Kamerverkiezingen.
Sr achQnt onder de chrlsteiyk-his-
torischen in het distriet Oostburg,
«ldas de N. K. Ot„ plan te bestaan,
met een eigen eandidaat nit te komen.
Zij zijn tot na toe ongeorganiseerd.
In geen geval willen zfl de candlda-
tuur van mr. P. Dieleman (a. r.)
steunen.
V
Namens de centrale antirev. kies-
▼ereenlging in het district Brlelle
wordt aan de Rotterd. gemeld, dat het
bericht, alt zon ds. H. C. Hogerzeil.
te Vlissingen, voor een voorloopige
candldatnnr in het district Brielle
hebben bedankt, geheel onwaar is.
V
Prof. dr. B. D. Eerdmans, te Leiden,
heeft aan de Utreehtsobe hiezersver-
eeniging bericht, dat hij voor een
evcntneele candldatnnr niet in aan
merking wenscht te komen.
V
De antirev. kletvereeniging Neder
land en Oranje te Naaldwijk heeft,
naar de Rotterd. meldt, in het district
Loosdninen met algemeene stemmen
den heer A. Brnmmelkamp wederom
▼oorloopig eandidaat gesteld.
V
Alle vrijzinnige fraction in het
district Zntphen hebben thans den
heer F. Lieftinck, te Haarlem, defini
tief eandidaat gesteld. -
V
De centrale antirevolutionaire kies
vereniging in het district Znidhorn
beeft den heer A. ZSistrs, hoofdredac
teur der Nieuwe Provinciale Groninger
Courant, eandidaat gesteld.
De heer ZQlstra heeft deze candi-
datnur aanvaard.
Coalitie-moeilijkheden.
De (C.-H.) Nederlander bevat het
volgende „verzoek om inlichtingen"
De Standaard schrijft, dat de Con
centratie, met behulp vau de Socia
listen, de vrije school ia gevaar brengt,
maar dat nog veel gevaarlijker is wat
dreigt van de zijde der voorstanders
van do christelijk gemaakte openbare
school.
„Ze willen aan heel de openbare
school In alle oordon van het land
een Christeljjken glimp geven.'
„En dan natuurlijk is het binnen
enkele jaren uit met de glorie der
Vrije Christelijke school."
ZJJ zegt niet, dat dit de bedoeling
is van die „voorstanders", maar het
noodzakelijk gevolg van hun streven.
Het zou ook al te kras zijn, die men
sehen die bedoeling toe te schrijven ver
mits zjj meerendeels voorstanders zQn
der Vrjje school. De Standaard onder
stelt dus alleen, dat deze heeren erg
dom en onbenullig zjjn.
Haar nu wenschen w{j toch, drie
vragen te doen aan de Standaard, en
dringen in het belang ook van samen
werking op schoolgebied, op duidelijk
antwoord aan
le. door wien en waar gezegd is,
dat aan alle openbare scholen „een
Christelijke glimp" moet worden ge
geven
2e. of het laatste punt van het Unie
rapport luidende:
„Voor zoover de ingezetenen niet
zelve in hun onderwijs voorzien, treden
in. hunne plaats de gemeentebesturen
op met dien verstande echter, dat zjj
op tijd en wijze, bij de wet te regelen,
het beheer der scholen overdragen
aan plaatselijke sshooleommisslèn, te
te benoemen door de ouders derlschool-
gaande kinderen",
zóó moet worden verstaan, dat de
daar bedoelde plaatselijke sohoolcom-
jn'gsiêa bj haar beheer geen plaats
mogen geven aan Christelijk onderwgs?
3e. of het 3e lid van het door de
Tegeerlng voorgestelde art. 192 der
Grondwet zóó moet worden verstaan,
dat in geen openbare school christelijk
•onderwijs toelaatbaar is, ook dan niet
•als de ouders der schoolgaande kin
deren daartegen geen bezwaar heb
ben?"
Kolljnapiaat. Donderdagavond ver
gaderde de Vrijzinnige kiesvereeni-
ging „Algemeen Belang" alhier Tot
afgevaardigde naar de vergadering
C. V. K te Goes werd benoemd de
heer Q. van As. In de plaats van
het bestuurslid J. Huisson, die be
dankt had, werd gekozen de heer Q.
van As.
Daarna werden tot candldaten ge
steld voor de 2 opengevallen raads-
setelB, de heeren H. M. Haringman
en I. P. van der Weele.
Krulnlngsn. Daartoe ultgenoodigd
door het bestuur der geitenvereeuiging
„Hoop op beter', hield de heer Klelstra
van Middelburg een lezing in „Het
Wapen van Zeeland* alhier, over de
verbetering van het geitenras, toege
licht met een vijftigtal lichtbeelden.
Tegenover elkaar werden gesteld de
eigenschappen van de inlandsche
Zeeuwsche geit en die van de Inge
voerde Saane-gelt of zooals ze ken
schetsend genoemd werden deouder-
wetsche en de nieuwerwetsche geit.
Gebleken ls, dat de Zeeuwsche geit
niet te geringschatten is tegenover de
Saanegeit. Is de laatste om haar groo-
tere melkopbrengst te verkiezen boven
de eerste, de inlandsche geiten zgn,
wat (lichaamsbouw betreft, voor deze
streek met het oog op de verzorging
In den stal te verkiezen. Door kruising
van beide rassen hoopt men te komen
tot een ras, dat de goede gedrongen
Uchaamsbonw vereenigt met groote
melkopbrengst van ruim vetgehalte.
De geit toch is voor het arbeiders
gezin een ware zegen. Enkele plaatjes
gaven de welgedaanheid van kinde
ren en vrouwen te zien, die met
geitenmelk gevoed zijn. Ter veredeling
van het ras wordt aanbevolen, de
verbetering van de stalling en de
voeding der dieren. WH men een
rijkere melkopbrengst verkrijgen, dan
moet de stalling voldoen aan deeischen
van den modelstal in het geschriftje
no. 4 door de vereeniging uitgegeven.
Het vetgehalte der melk varieert tus-
scben 2 en 5 75%.
De te kweeken geiten moeten vol
doen aan den eisch van vrachtbaarheid
en dnnrzaamheid. Het Inlandsche ras
staat wat leeftjjd betreft boven de
Saanegeit. Een goede geit moet vol
doen aan den eisch van zekere sober
heid tenopziehte van de voeding. De
inlandsche geit moet gehoornd en
kortbarig zjjn wil ze goed zijn. Als
een kenmerk van do saanegeit wordt
veelal opgegeven, dat ze wit en
ongehoornd is. (Vel degelijk komen
onder de Saanegeiten zwarte en Donte
voor.
Door kruising van beide rassen
kunnen ongehoornde dieren worden
verkregen.
Om te komen tot een gewenscht ras
moeten alle bokken het eigendom
blijven van de bestaande provinciale
vereeniging. Opgericht is een fokstation,
waarin getracht wordt, de eigenschap
pen van de fokdieren te controleeren.
Daar zullen ook opgekweekt worden
bokken van goede afstamming.
Door het aanleggen van melklijsten
wordt de opbrengst van melk gecon
troleerd. Het fokstation wordt ook
gebruikt als eeu sanatorium voor zieke
dieren. Het fokstation voor Zeeland
staat te Serooakerke en is door den
heer Tak voor de vereeniging afge
staan. Daar is een stal voor 15 dieren
en een 2e stal voor 24 dieren ingericht.
Goede bokken van vereenigingen wor
den door den secretaris gekocht of
voor een jaar gebuurd, indien de
eigenaars geen ongehoorde prijzen
bedingen.
Op het bijhouden van melkljjBton
kan niet genoeg de aandacht worden
gevestigd daar de eigenschap van veel
of weinig melk geven door de jonge
dieren wordt overgeërfd.
Om een goed ras te verkrijgen ver
dient het aanbeveling een plaatselijk
stamboek aan te leggen.
De vergadering was zeer druk be
zocht. De voorzitter braeht zijn dank
voor de trouwe opkomst van leden en
hun buisgenooten en dankte den
inleider voor zijn interessante en zeer
onderhoudende rede.
Ovezand. Het anderhalfjarig kindje
van den vrachtrijder van L. dronk
gisteren in een onbewaakt oogenblik
uit een ketel met kokend water, de
ijlings ontboden geneesheer kon, hoe
wel het mondje erg gebrand is, nog
niet constateeren of het kind ook
inwendig gebrand ls. Da kleine lijdt
evenwel vreeseiyke pijn.
Rllland-Bath. In de Donderdag
gehouden raadsvergadering werd vast
gesteld een verordening op de per
soonlijke diensten, een reglement voor
de brandweer, en de verordening vol
gens art. 1 der Woningwet gewijzigd.
Vastgesteld werd het kohier van den
hoofdei omslag tot een bedrag van
f5008,55. Op de reclames van den hoof
delyken omslag der heeren J. P. Krij
ger te Krabbendijke, J. Lindenberg te
Wemeldinge, F. Hombach te Hulst,
A A. de Wilde te Goes, J. L. Völeker
te Eefde, P. J. do Wilde te Kattendljke
en mevr. de Wed. V. d. Sehalk, werd
afwijzend beschiktde heer G. H.
Looman werd van de 21ste naar de
17e klasse gebracht.
In de Donderdagavond gehouden
vergadering, ln de zaal van den heer
J. Kottier, van de afdeeling „Rilland
Bath" van het Groene Kruis, waren
aanwezig 19 leden.
Uit het jaarverslag van den secre
taris bleek, dat het ledental met 1 was
verminderd, zoodat nu dit aantal 234
bedraagt. De ontvangsten bedroegen
over het vorige jaar f230,75, de uit
gaven 1321,57. Er is alzoo een batig
saldo van f9,18. Tot algevaardigde
en plaatsvervangend afgevaardigde
naar de algemeene vergadering van
da vereeniging „Znid-Bevelaud" het
Groene Kruis werden resp. benoemd
de heeren M. Nieuwenhnijse en L. J.
Lucasse, waarvoor laatstgenoemde
•venwel bedankte. In zijn plaats werd
gekozen do heer W. Griep.
Aan het slot dor vergadering deelde
de voorzitter mede, dat de heer M. van
Liere als penningmeester zijn ontslag
neemt, maar toch bestuurslid wenBcht
to blijven. In de daarop gehouden
bestuursvergadering werd als penning-
m sta-* gekozen ca heer W, Griep.
Als candldaten voor lid van het hoofd
bestuur werden gesteld de aftredende
leden Kuiff van Uoswrwya te nrul
ningen, Wessels te Wolpl,aartsdijk er,
L we van Nljenstein te 's Heer Arends
kerke Ter vervulling der vacatare,
ontstaan door het bedanken dor hee
ren B. G Lambers en C Kloosterman,
werden gesteld de heeren M. Nieuwen
hnijse alhier en B. Koops to Krab-
bendïke.
i Wolfertadl|k- Gedurende de winter
maanden werden uit de bibliotheek van
het departement Wolfertsdljk van da
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
aan 83 lezers 1513 deelen uitgeleend.
De bibliotheek bevat thans 331 boeken
en .is in 4 afdeelingen verdeeld.
Daar het de tweode winter ls, waarin
boeken werden verstrekt, kan het
bestuur dus tevreden zyn met het
verkregen resultaat.
Reclame.
Burgerlijke.Stand van Goes.
Van 19 20 Maart.
Burgerlijke Stand.
Tot het doen van aangiften voor den
burgerlijken stand zal de gemeente
secretarie op Maandag 24 Maarf
1913 (2e Paaschdag) geopend zijn
des voormiddag» van 9—9 Vs uren.
Goes, den 20 Maart 1913,
De Ambtenaar van den
23 Burgerlijken Stand,
\'S J- M. SLEGT.
Afloop Aanbestedingen en
Verkoopingen,
sQ
Door Burgemeester en Wethouders
alhier werden Donderdag aanbesteed
de jaarlyksche schoonmaakwerken
aan gemeente-gebouwen.
Voor het la perceel (gemeente-
gebonwen met nitzoudering der
scholen en het raadhuis] werd inge
schreven door de heerenM. Buiter-
dfik f220W. Kok f 219J. de BruUne
f 190, en A, Schrijver en J. de Gras ff
f159.
Ingeschreven werd voor het 2c
perceel (scholen A en C gymnastiek-
school en woonhuis A 64<i), door de
heeren: W. Kok f259; J de Brogue
f 240A. Schrijver en J. de Graaff f 182.
Voor perceel 3 (school B, Meisjes
school an Bewaarschool) schreven In
de heeren J. de Brnyne f 290 en W.
Kok f285 1 biljet was van onwaarde
Aan de laagste inschrijvers is het
werk gegund.
Hoedekenskerke. Donderdag werd
alhier, in de herberg van den heer G.
Gelok, ten overstaan van notaris Pilaar,
publiek verkocht: bouwland, nahij
Hoedekenskerke, aan den Grindweg
naar Kwadendamme, groot 19 Aren en
90 e.A., aan den heer G. den Dekker
te Hoedekenskerke, voor f1210, per
39 Aren en 24 c A., is f 613,63.
MIDDELBURG, 20 Maart 1913,
Ter graanmarkt van heden was de aan
voer niet groot. Overige artikelen onver
anderd vast.
Ter graanmarkt waren heden de prijzen
als volgttarwe fS»5o a i 7,50rogge 16.—
a f 7. -zomergerst 1 5,25 a f 6,2|Jwitte
boonen f 10,— a 114,ronde bruine boo-
nen ii2,— a 117,—lange dito f9,a
f 12,paardeboonen 17 a 19, kroonerwten,
1 8,— a lil,—, alles per 50 K.G.
AMSTERDAM, 20 Maart 1913.
Ingezonden door JAC. KNOOP:
Commissionair in Aardappelen.
Aardappelen.
Zeeuwsche Bonten i 2,a 2,40
Zeeuwsche Blauwen - 2,— a - 2,30
Spuivjhe Eigenheimers - 1,50 a - 1,80
Flakkeesche Eigenheimers - 1,25 a - 1,60
Drentsche Eigenheimes - 1,a - 1,25
Gelo. rsche Blauwen - 1,90 a - 2,
Fric-che Borgers - 1,20 a - 1,30
Friciche Blauwen - 2,a - 2,30
Eigenheimer Pooters - J,io a - 1,30
Blauwe Pooters - 1,10 a 1,30
Bonte Pooters - i,io a - 1,30
Anaijker Blauwen - 1,50 a - 1,70
Beverwijker zand - 3,75 a - 4,
Bravo» - 1,70 a 1,90
Oude Malta (per 100 Kilo) - 7,50 a - 8,
Huw.-aangifto19, Willem Sinke,
21 j., j m. en Aaltje van de Kreeke,
19 jd.
Geboren20, Catharina Annechien
Jacoba, d. v. Machiel Mol en Johanna
ChriBtiana Mansbergen.
Correspondent te Wolphaartsdljk. Wjj
vinden deze rectificatie niet van ge
noog belang om ze aan te brengen.
Gebr. B. Wolphaartsdljk. Uw stuk
is Diet voor plaatsing geschikt. Trou
wens deze kwestie is in ons blad niet
besproken.
Verdwenen. Naar „'t Dagbl. v.
Zd.-H." verneemt, heeft da collecteur
van de Staatsloterij te 's Gravenhage
sinds eenige dagen de stad verlaten,
zonder orde te stollen op zyn zaken.
Er wordt van een zeer aanzienlek
tekort gesproken.
Naar men aan het blad verzekerde,
zou heden nameM crediteuren het
faillissement van den verdwenen col
lecteur aangevraagd worden.
De Haagsehe rechtbaDk heelt hem
in staat van faillissement verklaard.
Als beroep achter zijn naam staat ver
meld collecteur der Staatsloterij. Als
zoodanig is echter het failliet niet over
hem uitgesproken, maar omdat bjj de
betaling van particuliere tehulden
heeft gestaakt. Daar de thans gefail
leerde reeds vroeger de stad had ver
laten, is op zyn zaken als collecteur
orde gesteld door aanwijzing vaneen
der andere Haagsehe collecteurs, om,
in afwachting van nadere voorziening,
het beheer van het kantoor en de
uitgiften van loterijbriefjes waar te
nemen.
In hechtenis genomen. Van V
wiens inboedel b{j een brand ia zyn
wonin g aan den Admiraal deRay terweg
te Amsterdam,grootendeels is vernield,
is sedert Maandag ln voorloopige
hechtenis. De aanhouding geschiedde
door den burgemeester van Sloten,
vergezeld van een justitieel ambte
naar uit Amsterdam en den rijksveld
wachter uit Sloten, toen v. V. zich
eenige oogenblikken in de verbrande
woning ophield.
Persdelict. Tegen den redacteur
van het te Utrecht verschijnend vrij
zinnig-democratische weekblad „De
Vooruitgang", redacteur mr. Van
Engen, is, naar het „Amersf. Dgbl."
meldt, een aanklacht ingediend by den
officier van justitie te Utrecht, wegens
het opnemen van een stuk, waardoor
het Amersfoortsche gemeenteraadslid
de heer D. Gerritsen zich benadeeld
acht in eer en goeden naam.
Onweer. Gisteravond is, naar de
„N.R Ct." meldt, tijdens aan hevige ha
gelbui de bliksem geslagen inden 52
meter hoogen schoorsteen van desteen-
tabriek vanden heerE vert3 te Veendam
Ruim 26 M. van den schoorsteen sloeg als
een blok naar beneden en vernietigde
een groot deel van den in asnbou «v zy n-
den nieuwen steenoven en de droog-
Behuren.De metselaar J. Bruggama, die
onder puin terechr kwam, een Duitsche
monteur en een zoon van den brand
meester Schansema kregen kwetsuren.
De toestand van Bruggema is vrij
ermtig. De sehoorstoan was niet
voorzien van een bliksemafleider. De
schade is zeer groot. Da fabriek is
laag verzekerd.
De aanhouding te Sluis. Betref
fende de aanhouding van den 26-jari-
gen J. W. M. te Sluis, die verdacht
wordt van moord.gepleegd in Amerika,
meldt men nader, dat de verdachte
in de „Nieuwe Wereld" met een an
deren Nederlander samen woonde,
welke vermoord werd gevonden.
M., die reeds van plan was, naar
Nederland terng te keeren, vervroegde
zijn vertrek. Daar een eu ander ver
dacht voorkwam, werd h?j door de
politie achtervolgd en maakten twee
detectives de reis o^e- don Oceaan
om hem te zoeken. De politiemannen
moeten de reis met dezelfde boot
gemaakt hebben als de verdachte,
maar daar deze onder een valsehen
naam reisde, werd hfl niet door de
detectives gevonden.
In Sluis werd hij echter ontdekt en
naar Middelburg overgebracht, waar
hfl, ondanks zijn verklaringen niets
van de zaak af te weten, in het huis
van bewaring werd opgesloten, in
afwachting van zijn eventueele uit
levering.
Ken ongelukkig schot. Te Naald
wijk (Z.-H.) werd ln een zaal een
schietwedstrijd gehouden met fl ,'mrt-
geweren. Een jongeman, die juist
binnen kwam, wilde zijn flits tegen
den muur zetten, maar passeerde
daarbij den vuurlijn. Juist werd ge
schoten en het kogeltje drong den
jongeman in den schedel. Hoewel de
kogel, die van potlood en papier ver
vaardigd wordt, ls verwijderd, vreest
men voor complicaties Eerst v la
nreo na het ongwal kwam de ju: ge-
liug weer by kennis.
Droevig. De arbeider Crn. B. een
nog jonge man, zoo vertelt het „Vad",
trok voor enkele maanden, daar hij
te Meppel geen voldoende werk kon
krygen, naar Duitsebland. Aldaar was
hij gelukkiger. Zijn vrouw en kind
liet hyte Meppel, immers na enkele
maanden, ais er weer volop werk was,
zon hy terugkeeren. Voor enkele dagen
-ontving zyn vrouw de Clyde Hiding,
dat hy met een goed gavulden buidel
met Pasehen weer in de gemeenschap
pelijke woning hoopte terng te keeren.
Helaas I Het mocht niet zoo zyn.
De met bigde verwachting m-ar de
thuiskomst van man en vader uit-
zienden werden op bittere, in-droeve
wijze teleurgesteld.
De familie ontving berich1, t de
yverige, oppassende man by zyn - e-k
een zware» yzeren balk op de borst
had gekregen, zoodat de dood on-
middeliyk volgde.
Diefstal. De recherche te Leiden
heeft oen groote hoeveelheid natte
katoen en cachou ia beslagnomen.
Bij onderzoek is gebleken, dat deze
goederen afkomstig waren uit de
Leidsche katoen vlechter» en netten-
fabriek In verband hiermede is een
werkman van de fabriek aangehoud
die bekend heeft den diefstal geple. gd
te hebben.
Onder den trein. Eeu ltjari o
jongen to Hoorn is Do -
der. overweg van den Kr, oor eg
aldaar door een sneltrein o ;;i,
eu gedood. Da hoornen waren gesl an.
doch ds jongen passeerde met ae
flets aan de hand door een zich daar
naast bevindend klaphek. Het gezicht
op het terrein werd belemmerd door
een rangeerenden trein. Dezen langs
loopende en op de volgende rails
komend, werd hy door aeu van Enk-
huizen komenden troin gegrepen en
16 M. ver weggeslingerd.
„Bbl."
Een schaar in het lichaam. Een
30-jarige bierbrouworsktjeeht nis Ber
lijn leed sinds langen tyd aan erge
maagpij:! en had zich daarvoor reecis
tweemaal laten opercaren. De pijnen
werden echter heviger, in plaats van
minder en hij begaf ztcb. tenslotte naar
een zlekenhuiB om zich door Köatgefl-
siralen te laten onderzoeken. Nri bleek,
dat by een vorige operatie coitsenaar
in de buikholte vau den patiënt was
achtergeblevendit voorwerp veroor
zaakte natuurlijk de groote ppn vau
den laatsten tyd en maakte een nieuwe
operatie noodzakeiyk. Deze operatie
verliep goed. Da schaar werd tusschen
maag en endeldarm gevonden. De
darm was op verschillende punten
door hot seherpe instrument bescha
digd.
Juweelendiefstal. Een Russin van
voorname nuize heeft aan de politie
te Berlijn de volgende avontuur lij ka
gesohiedems verteld:
Z5 maakte Maandagavond ln een
koffiehuis met een meisjvan ongeveer
19 jaar kennis, by wie zich spoed
een hear voegde, die zich als Arthur
v. Wettershaim voorstelde. Man zocht
daarna een ander koffiehuis op. Daar
sloot zich nog een haar, de gepansi
onneerde luitenant v. Stlorstett, bjj het
gezelschap aan. Te zamon bezocht
uien ten slotte een bioscoop Onder dn
Linden. Daar haalde v. Siierstctt de
Russische dame over, haar ha. d.asc.t
met haar kostbaren inhoud in de
kleerenbewaarplaats af te geven e
hield het nummer by zich. Na enk e
minuten verdween b.y mat het mei.-j
en daarna ook v. Wettorshe'm, Toen
de Rassin na eanigen tyd argwaan
begon te koesteren, vroeg zy aan de
kleerenbewaarplaats haar tasca, maar
vernam, dat die al afgehaald was. Zy
begreep nu, dat zp het slachtoffer van
bedriegers geworden- was. De raach
bevatte juweelen ter waarde van
125,000 mk.
Mijnramp. Te Beehum (Pï.) brak
Dinsdagnacht tn de myo „Preside
schacht no. 2, een mynbrana uit,
wa rdoor eeu opzichter met een acht
tal werklieden iu gavaar kwam m.
Onmiddell^k werd het reddingkt^e k
ter hand genomen door twe - „pi li
ters, die echter spoedig zoodanig bi
dwelmd werden, dat zli hnn pogin
gen moesten opgeven. Het reddings
werk wordt intussehen opnieuw voort
gezet. Men vreest eehter, dat men den
opzichter en een 4-tal werklieden niet
meer zal kunnen redden.
Onge'uk bij een natuurkunde les
In een meisjesschool te Darmstad,
ontploft» dezer dagen by eer: proef,
ter verkrijging van waterstof.
daarvoor gebruikte ijzeren distUice- -
kolt. Do stukken vlogen-naar a le
kanten ca troffen Jen loerr '-v a
leerlingen, die zwaar ver wond w
Den leeraar werd door eeu yzeren
stuk het oog uitgest .ken u werd,
evenals d- beide mei j iyk naar
het ziekenhuis vervoerd V r cadlende
leerlingen vielen flauw en moesten
naar huis gebracht worden.
