N°. 28 im
Donderdag 6 Maart
1009te jaargang.
FEUILLETON.
De Vrouw in 'tSpel.
Binnenland.
I
GOESCHE
Oe uitgave «lezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen,
ïrfls per kwartaal, In Goes f 0,15, buiten Goes, franoo f 1,25.
Afzonderlijke nommers S cent.
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prja der gewone ad vortentiSu is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer lOct
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i 1,— berekend
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 33.
Directeur A. F. A. van Sbtbbs. Uitgave van de Naaml.Vennootschap .Goeseha Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn.
Het heilig Huisje.
Het is frappant, te bemerken, hoe
uitnemend de rechterzijde en spe
ciaal de antirevolutionaire partij
de knust verstaat, met twee maten te
meten. Het bleek dezer dagen wederom
ten duidelijkste uit een driestar van
He Standaard.
Wat is het geval!
De Amsterdamiche schoolopziener,
dr. Gunning, heeft in een vergadering,
welke in het belang van het openbaar
onderwjjs te Amsterdam werd gehou
den, er de aandacht op gevestigd, dat
er verscheidene bijzondere scholen
zjjn, welke niet beantwoorden aan de
hooge eisehen, die tegenwoordig aan
het onderwas moeten worden gesteld.
De voorstanders van de bijzondere
sehool, wij begrijpen het ten volle,
vonden het minder aangenaam, deze
woorden te moeten hoorea, deze woor
den, waarin zonder twijfel een min
gunstig oordeel is vervat.
Eén der kleine antirevolutionaire
organen liep aldra hard van stapel
en richtte felle verwijten aan het adres
van dr. Gunning.
Dit was het sein voor dr. Knyper's
Standaard, om óók een duit in het
zakje te doen.
Het begin, inderdaad, was zeer goe
dig. Het blad van dr. Kuyper wilde
aan een schoolopziener allerminst het
recht betwisten, om zich een oordeel
over een school te vormen. Dat moest
er ook nog bijkomen 1 W{j zouden
willen vragenis dit niet in de aller
eerste plaats de taak van een school
opziener? De Standaard gaat zelfs
nog een stapje verder en is wel zoo
beleefd, te erkennen, dat het zelfs de
ambtelijke roeping van den school
opziener is, om, zoo het type van een
school te zeer met eisch en bedoelingen
van de wet in botsing komt, correotief
op te treden, ja, om bjj de hooge
regeering desnoods klacht in te bren
gen.
Maar daarbij blijft het dan ook.
Volgens De Standaard mag hij ech
ter niet voor het pabliek als aanklager
opti eden enin geen geval een
aanval op het bijzonder onderwijs
doen. Letterlijk schrijft het orgaan
van dr. Knyper: ,In zijn quallteit
kan een Schoolopziener over bepaalde
■obolen, aan zijn inspectie onderwor
pen, een zoo ongunstig oordeel vellen
als hij noodig aeht, mits ter plaatse
waar zulks behoort. Maar in 't generaal
publiek een vonnis te slaan, als hier
geschied is, loopt uit op een gaan
bulten zijn bevoegdheid". En daarte
gen teekeut De Standaard protest aan.
W(j hebben onze oogen uitgewreven,
toen wij dit lazen.
Een schoolopziener wordt tot de
orde geroepen, wordt gekapitteld, om
dat hfl een minder gunstig oordeel
uitspreekt aan het adres van de bij
zondere school, of beter aan het adres
van enkele bijzondere scholen.
En als hij de openbare school
aangevallen had
Dan zou hem door De Standaard lof
zijn toegezwaaid, natuurlijk Wij z0n
de Oosterbaans, de Van der Molens
e tutti quanti nog niet vergeten, school
opzieners, die de meest laffe insinuaties
35
Een crimineels Boman uit
hooge kringen.
„ZJ schreef*, ging Mimi voort .en
vroeg mij toen, het naar die sociëteit
te brengen en aan hem al te geven.
Ik zeiwie is het 't Staat op den
brief, zei ze. Je moet niets vragen of
zeggen, maar op hem wachten op den
hoek van de Anastelstraat. Ik deel,
zooals zij gezegd had, Ik gal len
brief af en wachtte op hem. Toen hy
kwam, zei hijbreng mü bij haar."
,En hoe zag die heer eruit?'
,0, heel deftig. Hij was groot, had
blond haar, een knevel, was gekleed
ot hij op een party wa3 geweest,
verder droeg hij een liehte overjaB
en een vilten hoed."
Geen twijfel meer, het was Eduma",
mompelde Prince ,En wat deed hy,
toen hy hier kwam?"
,H(j ging op haar toe en ze vroeg:
bent u daar? Toen zei hij: ja, ik ben
er. Zy vroegweet u, wat ik vertellen
zal H j zeineen. 't Is over..fluis
terde zij. Hoe durf je haar naam op
je vuile lippen nemen? riep hjj uit.
Set eerst die meld buitan de deur.
richtten aan het adres van de openbare
school, riet ter plaatse, waar dit dan,
volgens dr. Kuypers's orgaan, behoort,
doeh in het „gezeraal pmliek."
Dit mag wel. ;s
Tegenover het openbaar onderwijs
is den zoogenaamden .christenen"
alles veroorloofd.
Maar de bijzondere school is hun
een heilig huisje 1
Wij zullen onzerzijds dat hnisje
evenwel niet ontzien en in het .gene
raal publiek" op de gebreken wijzen,
welke het aankleven. Zulks, wijl w{j
het onzen plicht aeh'»n.
H il I f f' s <1 l. <1.
3
De naderende vrede.
Alles wat thans uit den Balkan tot
ons komt, Bpreekt van vrede Beads
heeft een Italiaansch blad verzekerd,
dat deze heden tot stand zou komen
en zelfs de voorwarden voor dien
vrede aan haar lezers bekend ge
maakt. Maar, waar daarvan nog niets
officieels is bekend geworden, is het
wel te verwachten, dat deze vredes
duif een beetje te vroeg losgelaten ïb.
Wel komt uit Berlijn het bericht, dat
de gezanten, die nog steeds te Londen
bij elkaar zijn, da mededeeling ont
vingen. dat Turkije bereid is, de be
middeling der mogendheden te aan
vaarden en dat deze thans znllen trach
ten, daarvoor de toestemming der
Balkanstaten te verkrijgen. Eerst wan
neer deze gegeven is, kannen de vijan
delijkheden worden gestaakt en de
onderhandelingen begonnen. In Enge-
land's hoofdstad heerscht dan ook een
hoopvolle stemming en men acht daar,
op grond van geruchten en uitlatin
gen van offlcieele personen, het slui
ten van den vrede voor '25 Maart of
althans voor Pasehen verzekerd.
Maar Turkije is een wonderlijk land
en vooral in een zoo bewogen tijd
als den tegenwoordlgen is niet één mi
nisterie 's morgens zeker, dat het des
avonds nog de regeeriogsmacht in
handen zal haboen. Wanneer Turkije
op het punt staat, een grooten stap te
doen, treedt plotseling een groep per
sonen, met den gang van zaken on
tevreden, op den voorgrond en neemt
door een plotselingen staatsgreep zelf
het staatsbestuur in handen. Zoo is
het b(j de vorige regeering gegaan en
zoo dreigde het dezer dagen ook het
tegenwoordige kabinet te gebeuren.
Hoewel men in verschillende politieke
en diplomatieke kringen meer en meer
de pogingen van Makmoed Schefket-
pasja tot verkrijging van den vrede
waai deert, is dit allerminst naar den
zin van de uiterste nationalisten-party,
die met alle haar ten dienste staande
middelen den oorlog wil voortzetten.
In die kringen meent men, dat
Bulgarije weldra, door uitputting ge
noodzaakt,zal toegeven endatTnrkije's
kansen daardoor znllen stjjgen
Beeds nu heeft men in Konstantioopal
een samenzwering ontdekt, die ten
doel had de regaering omver te werpen
en haar te vervangen door een kabinet
nit voorstanders van decentralisatie,
waardoor men Adrianopel hoopte te
behouden. Hoewel het iedereen duide-
dan zal ik u alles vertellen, zei ze
Hij nam my bjj den arm, zette mij
buiten de deur en dat is alles, wat ik
weet".
,En hoe lang bleef hfj b(j haar
vroeg Prince, die oplettend had ge
luisterd.
.Ongeveer een half uw", antwoordde
Mimi. ,Hij ging weer weg om onge
veer vyf en dertig minuten voor
twee, want ik hoorde juist even te
voreD de klok slaan. Hij gaf mjj een
rijksdaalder en vertrok".
Was hij al dien tijd b{j de koningin?"
,Ik stond voor de kamerdeur en dus
kon hfi er niet uit, zonder dat ik hem
zag".
,'t Is in orde; het zal niet moeilijk
zijn, om zfln alibi te bewfizBn", zei
hy tegen Klaus en richtte diarna weer
het woord tot Mimi: .Waaroverspra
ken ze?"
.Ik weet het niet, want zij spraken
zacht. Eindelijk hoorde ik hem zeggen
.Mijn God, 't is te verschrikkelijk I"
Toen kwam hy buiten en zei tegen
my breng mij uit deze hel I"
„En toen je terugkwam
„Toen was zy dood."
„En ik wist niet, dat ik in de kamer
was met een ifik", schreeuwde de oude
furie ,De duivel hale haar, ze heeft
altijd den boel bedorven I"
.Hoe kende je haar?" vroeg Prince.
.Ik kende haar langer dan j{ en
Hik moet zijn, dat Adrianopel voor
Tuikije verloren is, hoopt men toch
vooral van Russische zgde, dat de
de vrede tot stand komt voor de
vesting is gevallen. Wantin dat geval
moeten de Bulgaren de stad uit de
banden van de mogendheden aanne
men, wat van grooten invloed zal
zijn op de bereidwilligheid van do
Bnlgaarsche rege- ring om toe te ge
ven aan eisehen n verlangens, die de
mogendheden in het belang van Tur-
k®e of van de oplossing van andere
Balkankwesties zallen stellen.
Op Gallipoli worden in de laatste
dagen nog al wat kanonschoten ge
lost. De kogels vliogen echter voor een
groot deel in de verkeerde richting.
Beeds meidden de commandanten van
■-enige koopvaarders, nit de Dardanel-
len te Konstantinopel aangekomen,
dat op hun schepen geschoten is, zon
der dat deze echter geraakt werden en
de commandant van een Fransch
stoomschip deelde mede, dat Zater
dagavond, toen hg op een afstand van
3 mijlen van de kast van Gallipoli
stoomde, negen schoten waarschjjn-
lijk uit Bulgaarsche kanonnen op
zijn schip gelost werden, waarvan er
een het vaartuig trof en belangrijke
schade veroorzaakte. Ook op Italiaan-
sche en Engelsche stoomschepen z{jn
verscheidene granaten terecht ge
komen.
De bewoners der eilanden in de
Egeïsche zee, die door Italianen bezet
zijn, hebben opnieuw een poging
gedaan, onder Grleksch bestuur te
komen.
Een delegatie daarvan overhandigde
Zaterdag aan de vertegenwoordigers
van de mogeadheden te Athene een
verzoekschrift om de eilanden met
Griekenland te vereenigen.
Betreffende de tegenwoordige ver
houding tusschen Oostenryk en Rus
land zal spoedig een verklaring ge
publiceerd worden, die hoofdzakelijk
ten doel heeft, de bevolking van beide
landen gerust te stellen Tevens zal
daarin worden medegedeeld, welke
militaire maatregelen tusschen de
regeeringen dezer landen afgesproken
zijn, als resultaat van de onderhan
delingen in den laatsten t(jd gevoerd.
Men verzekert,dat demobilisatie van
groote troepenmachten aan de Gali-
eiche grenzen binnenkort tewachten is.
De Engelsche kiesrechtvrouwen.
Deze dames beginnen de vrnchten
van haar eigen wandaden te plukken.
Toen Zondag in de Engelsche stad
Wimbledon een klesreehtdsme op een
tribune een redevoering zou homden,
omringd door een twintigtal aanhang
sters, die zich om het spreekge
stoelte geschaard hadden, maakte het
in grooten getale aanwezige publiek
door een heidensch lawaai met allerlei
muziekinstrument- n iedere redevoe
ring onmogelijk, b 'gou tevens op te
dringen en liep ai heei spoedig de
dames onder den voet. Met veel moeite
kon de politie nog verhinderen, dat
de kieslustige schoonen in een vijver
geworpen werden. Onder het gejoel
van duizenden menschen namen de
dames daarop in eenige particuliere
huizen de vlucht.
Zooveel respect heeft het volk lang
zamerhand voor de actie der kies
rechtvronwen gekregen. Is het niet
haar eigen schuld
Verkiezing lid Eertte Kamer.
Da Provinciale Staten van Zuid-
Holland hebben gisteren tot lid van
de Eerste Kamer (vacature-Havelaar)
gekozen jhr. mr. N. C. de Gyselaar,
burgemeester van Leiden, (chr.-hist.)
met 16 stemmen, togen 25 stemmen
op den heer A. Plate, (vry-lib.)
Oe aanstaande Kamerverkiezingen.
Git het district Beverwijk schrytt
men aan De (antirevRo'terdammer
Geruchten loopen er, dat er in het
district Beverwijk plannen worden be
raamd een chriateiyk-historisch candi-
daat te stellen tegenover het aftreden
de roomsche lid, den heer W. C. J.
Passtoors. Het zou dan iemand moeten
zyn van de christ.-historische tint van
den heer Blehoa van IJsaelmonde, het
bekende Kamerlid voor Ommen. Aan
de verkiezing van zoo iemand zou
dan medewerking verleend worden
door de vrijzinnige concentratie.
Voor de uitvoering van dit plan zou
zich bereid verklaard hebben de heer
J. Wiedeman, arts te Beverwijk, die
bekend is om zyn schrijven in de
lintjes-kwestie en zieh toen met de"
heer mr. P. Tideman homogeen ver
klaarde.
De heer Wiedeman moet reeds be
proefd hebben de georganiseerde
chriBt.-historischen in het district voor
dit plan te winnen, door hen tot een
bijeenkomst nit te noodigen en hen
hun lLdma&tsch&p te doen opzeggen
van de christ.-Historische Unie.
Tot zoover de (antirev.) Rotterdam
mer
Wy kannen het bericht in zyn ge
heet niet eontroleeren op het oogen-
blik. Doeh in één opzicht is het beslist
onjuistdat de vrijzinnige concentratie
steun zou verleenen aan een chr.-
Hist. dissident. Immers: van vrijzin
nige zyde komt men in het district
Beverwyk nit met mr, L. N. Booden-
burg (vryz.-dem.).
In het district Roermond hebben
zieh candidaat gesteld, naar wij in de
N. S. Ct. lezende heeren M. Bon-
gaerts, ingenienr van den Rijkswater
staat te GoesL. Sehreurs, klerk der
posteryen te Roermond, en Th. Ver
heggen, voorzitter van den Limb.
Landbouwbond te Bnggecum.
V
De afdeelingen van de S. D. A. P
in het district Hoorn hebben, naar
Het Volk meldt, den heer L. Hoejenbos
weer candidaat gesteld.
In het district Hoorn is van recht-
sche zijde de candidtnur aangeboden
aan mr. Paul J. Beymer, te Hilversum.
De centrale anti-revolutionaire kies-
ik weet, wat jy zou willen weten,
maar dat zal je niet, dat zal je niet
Prince haalde de Behouders op en
wendde zich van haar af, ,Je moet
morgen met mijnheer Klaus voor de
rechtbank verBchgnen en vertellen,
wat je mij gezegd hebt," zei hy tot
Mimi.
„'t Ia all»s waarachtig waar. Hy was
den heelen tyd hier."
Toen de beide mannen naar da deur
gingen riep moeke Nachtpit: „Waar
is het geld, dat ik zou krygen, omdat
ik haar gevonden heb
„Het meisje is n't zich zelf gekomen.
Het geld staat op de bank eu het zal
daar biyven."
„Vervloekt 1 Ik zal jullie in de kast
laten zetten."
.Als je niet oppast, kom je daar
zelf," zei Klaus rustig.
De oude iurie begon te razen en te
schelden tot ze, nadat de mannen het
huis hadden verlaton, op den grond
neerviel, gillend om nog meer jenever.
XVIII.
De rechtzaal was den volgenden
morgen overvol en zeer velen konden
zieh geen plaa.s veroveren. Het be
richt, dat Mimi Braun, die alleen in
staat was de onschuld van den be
klaagde te bewyzea, gevonden was
eu dien ochtend zou voorkomen, was
als eeu loopend vuurtje door de stad
vereeniglng in het district Winscho
ten heeft ds. F. G. Petersen, gerefor
meerd predikant te Veendam, candi
daat gesteld.
school en Üerit.
gegaan. De vryspraak van den be
schuldigde werd nu met vertrouwen
tegemoet gezien door een groot aan
tal vrienden, die ais paddestoelen nit
den grond verrezen.
Frits Roldanus genoot van zjjn
triomf. Uit een soort goedgemeende
hartelijkheid en ook nit behoefte om
tegen ie spreken, had hij verklaard
in de onschnld van Eduma te gnloo-
ven en nu bemerkte hij, dat hy een
goeden kjjk op de zaak hal gehad.
Hy werd daarom zoo algemeen ge
prezen, dat hy zelf geloofde, een
psycholoog van de bovenste plank
te zyn. Hy was een verstandig man,
dia het yzer wist te smeden als het
heet was; hy vroeg Dora W«sselicg
ten huweiyk, die, na eenige aarzeling,
zich met haar aaozienlyk kapitaal aan
hem overgaf. Ze kwam tot de slotsom,
dat haar aanstaande man iemand
was van een buitengewoon verstand,
omdat hy al zoo lang geleden had
voorspeld, wat anderen eerst nn ont
dekten.
Toen de beklaagde 's morgens in
de bank verscheen, ging er een ve
mompel van sympathie door de me
nigte, zoo ziek en uitgeput zag bil
er uit; maar Prince was verbaasd
over de uitdrukking op zyn gelaat,
zoo geheel verschillend van dat van
een man, wiens eer gered was. ,Je
wast, wie de papieren heeft gestolen",
During ze om in te gaan
Het Maandblad" van de afdeelingen
Leiden, Alphen en Boskoop van den
Bond van Ned. Onderwijzers vermeldt
het volgende geval nit Leiden:
^Verleden jaar verloor mej. K. haar
man en bleef met zes minderjarige
kinderen achter, van wie twee de
openbare sehool bezoeken, hoewel de
moeder roomsch is. Da vrouw had het
na den dood van haar man niet br -ed.
De geestelijke, dleop huisbezoek kws,m,
zeide haar dan ook hulp tos. Deze
hulp werd al spoedig aangeboden door
twee heeren van de vereeniging „Vin-
centius". Steun werd beloofd al»
de kinderen naar de roomsche school
overgingen. Toen de weduwe, die haar
man beloofd had, de kinderen niet
van de openbire school te zuilen
netnen, dit woigerde, bleef steun ach
terwege.
Jury Prijsvraag.
Op uitnoodigiug van het Cantraal-
Comité voor vryzinnig-godsdienstige
openlucht-samenkomste i in Friesland,
hebben de heeren J Bubb .rinau,
leoraar i/h Teakcnan aan de R. 11. B 8.
te Leeuwarden, H. H. Is. ra Ui r, archi
tect aldaar (tevens rasp. voorzitter en
secretaris vau de afd. Leoow vrden
der My. v. Schilder- e. Teekenkunst),
en D... J J. Meyer, Ned. Herv. predi
kant te Wynsldum, zich oereid ver
klaard, de jury te vormen inzake de
door dat comité uitgeschreven prys-
vraag voor het hoofd van een propa
gandablad.
I* r o v i u c i c n i e u <v s.
Borssele Voor het beroep by de
Gereformeerde Kerk te Bors:elo en
Driewegen is bedankt door ds. F. J.
van den Ende te West-Kapelle.
Hanaweert. De sleepboot .Rival",
kapitein Verburg, is alhier door den
deurwaarder Verhoek, uit Goes, in be
slag genomen en aan de* ketting
gelegd.
Krabbendijke. Hal men het vorige
jaar reeds eenige hoop, dat door de
gemeenten Krabbendyke, RUland-Bath
en Waarde een electrische centrale Zou
worden opgericht, daardoor de raden
dier gemeenten besloten was om aan
de naamlooze vennootschap Nationale
ElectrieiteitBwerken te 's Gravennage
op te dragen, een rapport uit te bren-'
gen over de mogeiykheid tot oprichting
ervan, thans schynt men van plan
veranderd te zyn. Heden toch is te
Krabbendyke ten gemeentehuize eene
vergadering gehonden, bygewo"nd
doorde dagolykschc besturen en enkele
raadsleden der genoemde gemeenten,
teneinde te spreken over dc oprichting
eener gasfabriek.
Krulnlngen. Ongeveer om half elf
Maandagavond brak brand nit in de
landbonwsehuur van den heer A.
dacht hy, toen hy naar Ednma keek,
„en de man, die het deed, is de moor
denaar van Burgess."
Toen de zitting was geopend, stond
Prince op en gaf in enkele woorden
de iyn aan van de verdediging, welke
hy wensehte voeren.
Hy zou eerst oproepen Nicolaas
Pol vliet, horlogemaker, om te getuigen,
dat by Donderdagavond om achi uur
in het buis, waar de beklaagde woonde,
was geweest, terwyi do hospita uit
was en dat hy daar de keukenklok
had geiykgezet en opgewonden Ook
had by gedagvaard Frits Roldanus,
een vriend van den beschnldlrae, om
te getuigen, dat deze niet gew, on
was ringen te dragen en dikwfiis
zyn afkeer van die gewooete had te
kennen gegeven. Bistiaan Kerker,
kellner in de groota socië ii, zou g
tulgen, dat hy Donderdagnacht em
brief voor den gevangene had ont
vangen van Mimi Braun en dat de
gevangene kort voor 1 uur de socië
teit had verlaten Mimi Bn.un, mede
els getuige opgeroepen, zou verklaren,
d i zc den brief aan Bastiaan Kerver
bad f .egeven en dat ze eenige rninu-
t <i ov«- één den beklaagde had ge-
biach. »ar een slop van den Zeedyk
en dat hy daar vertoefde tusscher een
en twee, b«t uur, w»aron de moord
had plaats gehad.
{Wordt vervolgd
