N°. 10 1913.
Donderdag 23 Januari.
1008te jaargang.
Bij dit no, behoort een
Bijvoegsel.
i7~ FEUILLETON,
Oe Vrouw in 't Spel.
COURANT.
GOESCHE
Telefoonnummer 32. Directeur A. F. A. van Setbes. Uitgave van de Naaml.Vennootschap ,Gtoos«he Courant". Hoofdredacteur w. j. c. van Santen.
Do uitgave dezer Courant geschiedt'Maandag-, Woensdag- en'Vrfldagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prfls per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prfls der gewone advertentiën is van 1-5 regels50ct., elke regel meer 10 ct
Bfl directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewjsnummers 5 cent,
Toen. en nu.
In ons vorig nummer vindt men de,
uit het roomsche blad De Tijd over
genomen, mededeeling, dat de Kamer,
na afdoening van den begrootings-
arbeid, niet op reces zal gaan, doch
zoo spoedig mogelijk de behandeling
van het ontwerp invaliditeits- en
ouderdomsverzekering zal voortzetten.
Toen in October besloten werd, de be
handeling van dit ontwerp aan de orde
te stellen, pleitte de heer Goeman Borge-
sius een week uitstel, opdat de Kamer
gelegenheid zou hebben, zich in de
materie behoorlijk te kunnen inwerken
en kennis zou- nemen van de talrijke
ingediende amendementen. Dit werd
door de meerderheid bot-weg gewei
gerd. De clerlcale pers juichte dit
besluit toe en schetterde, dat de heer
Goeman Borgesius zijn voorstel alleen
lijk had gedaan om redenen, aan
obstructie niet vreemd.
De heeren moeten echter wat voor
zichtiger zijn in hun oordeel.
Het was in October 1908 het
Kabinet-Heemskerk had toen nog geen
meerderheid in de Tweede Kamer
achter zich dat de voorzitter, de
heer Röall, mededeelde, dat een aantal
wetsontwerpen in behandeling zouden
worden genomen, waaronder de na
dere wijziging van de Militiewet 1901.
Deze mededeeling vond plaats den
lsten October; de heer Röall voegde
er aan toe, dat de Kamer dan een
vacantia kon nemen van 2B October
tot 3 November, alvorens aan den
begrootings-arbeld te gaan.
Toen deed de tegenwoordige voor
zitter, de roomsche afgevaardigde
voor Nijmegen, namens verscheidene
partijgenooten, het voorstel, die va
cantia niet te doen ingaan op 23, doch
op 16 October. Ter verdediging van
zfln voorstel zeide h(j„Als wfl de
begrooting bfl de openbare beraad
slaging behoorlflk zullen in behande
ling nemen, moeten wfl daarvoor den
tijd hebben. Nu is het toch wel dui
delijk, dat, als wfl niet tevens een
tiental dagen vrij hebben, er heel
weinig gelegenheid zal zj]n, om de
begrootingsstukken te bestudeeren.
Ieder onzer heeft natuurlflk nog andere
zaken, en de behartiging daarvan
stelt men zooveel mogelijk uit tot een
Kamerreces. Wordt ons dit zóó krap
toegemeten, dan zal het niet mogelflk
zijn, in het reces aan de voorbereiding
van den begroo ings-arbeid iets te
doen. Ik meen daarom, dat in het
belang onzer werkzaamheden mag
gevraagd worden, dat het reces zal
beginnen op Vrijdag 16 October."
(Handelingen der Tweede Kamer 1908,
pag. 38).
En de, eveneens roomsche, heer
Van Vlflmen zeide het volgor.de: .De
Kamerleden zijn menschen en hun
krachten zfln beperkt, en wfl wii.en
ook zooveel mogelflk goed werk
leveren". Hfl achtte het beslist nood-
Een crimineels Roman uit
hooge kringen.
Lize keek hem aan met verwonde
ring over den toon, waarop hfl sprak,
welke zoo verschillend was van zfln
gewone wijze van spreken en ze was
op het punt te antwoorden, toen het
rfltuig voor het American hótei stilhield.
Eduma, die verlangde aan verdere
opmerkingen omtrent den moordenaar
te ontkomen, sprong snel uit en liep
het gebouw binnen. Hfl vond mijnheer
Van Straelen behagelflk rookend en
de courant lezend. Toen Eduma bin
nenkwam, keek hfl op, legde de cou
rant neer en strekte de hand uit, die
de ander vatte.
„Hal Eduma", zei hfl, ,heb je de
aantrekkelijkheden van jekamorvoor
de nog grootere van dezen tempel
verlaten
.Neen", antwoordde Sytze, .ik kom
u halen, om thee te drinken met Lize
en mfl".
,'tls goed", antwoordde Van Strae
len opstaande.
.Wat hebt u den heelen morgen
gedaan vroeg Sytze.
,lk heb hier het laatste half uur
zitten lezen", antwoordde de ander.
„Z-Ker de beursberichten?"
.Neen, van den moord in het rfltuig*.
zakelflk, dat de Kamer minstens drie
weken zou hebben, om zich voor te
bereiden voor de Indische begrooting.
Niet één vrflzinnig blad of spreker
heelt er toen een oogenblik aan ge
dacht, de heeren Van Nispen tot
Sevenaer en Van Vlflmen van obstruc
tie te beschuldigen. Het zou ook al
te dwaas geweest zfln.
Maar vier jaar later worden de rol
len glad omgekeerd.
Als dan mr Goeman Borgesius vraagt,
de behandeling van het wetsontwerp
invaliditeits- en ouderdomsverzekering
één week uit te stellen, ten einde de
Kamer gelegenheid te geven, zich
beter op de hoogte te kunnen stellen
als men dan klaagt, dat men geen tfld
krflgt, zich voor te bereiden voor den
belangrflken begrootings-arbeid, dan
gilt men rechts van obstructie, dan
gilt men zóó lang, tot men er zelf
aan gaat gelooven.
Waarlflkde heeren ter rechter
zijde hebben er bflzonder den slag
van, met twee maten te meten.
B u i t e a 1 a u d.
De nota der mogendheden.
Nog altijd is de Turksche regeering
met haar antwoord op de nota der
mogendheden niet gereed gekomen
en de telegrammen uit Konstantinopel
geven van den vermoedelflken vorm
van dit antwoord de meest tegenstrijdi
ge lezingen. Volgens het eene zou de
Turksche regeering beslist weigeren,
Adrianopel af te staan en over de
eilanden met de mogendheden willen
onderhandelen, wat dus gelflk staat
met een weigering om op eenig vre
delievend voorstel in te gaan, maar
volgens andere telegrammen zouden
de Turken inzien, dat langer tegen
spartelen hen niets verder zou brengen
en daarom in beginsel aan het ver
langen der mogendheden tegemoet
willen komen. Het is dan ook wel te
verwachten, dat Turkfle, onder protest
tegen den uitgeoefenden dwang,
zal toegeven, al wil de Turksche
regeering dan ook een Nationale Raad
laten beslissen en daardoor tenslotte
het grootste deel der verantwoordelijk
heid van haar eigen schouders werpen.
Hoewel de nota der mogendheden
vriendschappelijk gesteld is, laat zfl
aan duidelijkheid niets te wenBchen
over. Zfl is vol van goede en vriend
schappelijke raadgevingen voor het
bevriende Turksche rflk, maar geeft
tussohen de regels door heel goed te
kennen, dat het niet opvolgen van die
vriendschappelijk gegeven wenken
voor de betrokken regeering nog wel
eens zeer onaangename gevolgen zou
kunnen hebben. Waar deze nota de
vrucht is van langdurige, diplomatieke
conferenties en een duidelflk beeld van
den huldigen stand van de vredes
onderhandelingen geeft, loont het zeker
de moeite, haar hier weer te geven.
Zfl luidt als volgt
,De ondergeteekenden, gezanten van
OoBtenrflk-Hongarfle, van Engeland,
van Frankrijk, van Rusland, van
.0, dat verduivelde ding 1" riep
Eduma uit en toen hfl zag, dat zfln
metgezel hem verwonderd aankeek,
ging hfl verontschuldigend voort„Ik
wordt doodgeplaagd door menschen,
die me allerlei dingen over Burgess
vragen, alsof ik alles van hem weet,
en ik weet niets".
„Neen, zeker niet", antwoordde Van
Straelen, terwijl zfl samen het gebouw
verlieten, „hfl was geen zeer gewenscht
gezelschap".
Het lag Eduma op de lippen om te
zeggen: „En toch wenschte u, dat hfl
uw dochter zou trouwen", maar hfl
hield zfln opmerking wflselflk voor
zich en zy bereikten zwflgend hel
rfltuig.
,Nu, papa", zei Lize, toen ze allen
in het rfltuig zaten en dit in de richting
van de Weesperzflde rolde, „wat hebt
u gedaan
„Het mfl aangenaam gemaakt, tot
jfl en Sytze kwamen en mfl mede
namen in dezen blakerenden zonne-
schfln".
„Ja, Sytze is zoo vriendelijk ge
weest", zei Lize, „dat ik hem moest
beloonen en ik wist, dat niets hem
beter z.u bevallen, dan den gastheer
te spelen".
„Zeker niet" zei Eduma, die weer
in gedachten verzonken was geweest,
„vooral, als men zulk bekoorlflk be
zoek krflgt".
„Als je thee maar zoo goed is, als
je complimenten zgn", antwoordde
Lize lachend. „Dan ben ik ook zeker,
Duitschland en van Italië, hebben van
hun regeeringen last gekregen om aan
Zflne Excellentie den minister van
BuitenlandBche Zaken van Zfln Keizer
lijke Majesteit den Sultan de volgende
mededeeling te doen
De hervatting van de vijandelijkheden
wenschend te voorkomen, meenen de
genoemde mogendheden de aandacht
van de Keizerlflke Turksche regeering
te moeten vestigen op de zware ver
antwoordelijkheid, welke zfl op zich
zou nemen, indien zfl, door baar verzet
tegen deze raadgevingen, het herstel
van den vrede zou verhinderen.
Zfl zou het slechts aan zichzelve
hebben te wijten, indien de verlenging
van den oorlog ten gevolge had, dat
het lot van de hoofdstad in gevaar
kwam, en misschien ook, dat de vij
andelijkheden werden uitgebreid tot
de Aziatische gewesten van het rflk.
In dit geval zou zfl niet kunnen
rekenen op het slagen van de pogin
gen der mogendheden, om haar tegen
de gevaren te beschermen, waaraan
zfl haar reeds hebben afgeraden, zich
bloot te stellen.
In alle geval zal de Keizerlijke
Turksche regeering, na het sluiten
van den vrede, den moreelen en ma-
terieelen steun van de Europeesohe
groote mogendheden noodig hebben,
om de rampen des oorlogs te herstel
len, haar positie te Konstantinopel te
versterken, en de uitgestrekte streken
in Azië, welker voorspoed haar meest
doeltreffende kracht zal vormen, tot
bloei te brengen.
Om dat noodzakelijke werk te
ondernemen en tot een goed einde te
brengen, zou de regeering van Zfln
Keizerlijke Majesteit niet meer kunnen
rekenen op den welwillenden steun
van de mogendheden, nadat zfl haar
afdoende raadgevingen, door het alge
meen belang van Europa en dat van
Tuikfle ingegeven, in den wind zou
hebben geslagen.
Onder deze omstandigheden geloo
ven de groote mogendheden gemeen
schappelijk den raad aan de Keizer
lflke Turksche regeering te moeten
herhalen, in den afstand van de Btad
Adrianopel aan de Balkanstaten toe
te stemmen en aan haar de zorg van
de beslissing over het lot van de
Egeïsche eilanden over te laten.
Tegenover deze concessies zouden
de genoemde mogendheden bereid zfln,
de belangen van de Moslem te Adria
nopel en het ontzag voor de mos
keeën en de godsdienstige gebouwen
en bezittingen van die stad te ver
zekeren en te waarborgen. Eveneens
zouden zfl er voor willen zorgen, dat
de oplossing, door haar aan de quaeBtie
van de eilanden in de Egéische Zee
gegeven, elke bedreiging van de vei
ligheid van Turkfle uitsluit".
Blflkbaar om eens een beetje afwis
seling te hebben en de nog steeds
ongeduldig voor hot dichte scherm
van het tooneel van den wapenstil
stand wachtende Europeesche toe
schouwers op een klein tusschen spel
letje te vergasten, zfln de Turksche
en de GriakBChe vloot dezer dagen
dat papa het ons zal vergeven, dat
wfl hem hebben meegenomen".
„Papa zal alles vergeven", mompelde
Van Straelen, terwfll hfl zfln hoed
over zfln oogen trok, „als hfl maar
een plaats heeft bniten de zon. Ik wil
niet graag de rol spelen van Shadrach,
Meshach en Abednego in de vurige
ovens van een heeten dag te Am
sterdam*.
Toen men op de plaats van bestem
ming was aangekomen, was juffrouw
Vermeulen zeer verbaasd over de
vroege komst van de bezoekers en zfl
uitte haar verbazing in schrille tonen.
„Dat komt al zeer leelflk uit", zei
ze. Het vuur is uitgegaan, 't Is ook
zoo heet vandaag, zoo is het in lang
niet geweest. Ik herinner mfl nog,
toen ik een kind was, dat de tante
van mfln zuster haar vleesch eens in
de zon kon roosteren".
Ze liet haar bezoekers in twflfel, of
het bedoelde vleesch van haar zusters
tante zelf of wel van eeD of ander
dier was en kraakte weg, om een en
ander klaar te maken.
„Wat een vreemd mensch is die
hospita van je, Sytze", zei Lize uit
haar armstoel, „ze lflkt wel op een
kakkerlak".
„O, neen, ze is een vrouw", zei
Van Straelen cyniBch. „Dat kan men
merken aan de lengte van haar tong".
„Dgt is een algemeene dwaling,
papa", antwoordde Lize, „ik ken beel
wat mannen, die veel meer praten dan
een vrouw*.
nog eens aan 't bakkeleien geweest.
De uitslag van dit zeegevecht, zooals
het thans bekend wordt gemaakt, is,
volgens de Turksche bladen, een over
winning voor de Turken en volgens
de Grleksche couranten een groote
zegepraal voor de Grleksche vloot
geweest.
Reeds eenige dagen te voren was
een Turksche kruiser er in geslaagd,
Syra te bombardeeren en een Griek-
schen hulpkrniser in den grond te
boren, wat den Turken zooveel moed
gaf, dat zfl besloten, de vlootactie
Zaterdag te herhalen. Heel vroeg in
den morgen verliet de Turksche vloot
de Dardanellen, maar werd bfl Lom-
nos verslagen en in wanorde naar de
Dardanellen teruggedreven. De krui
ser Hamidié viel in Port Said binnen
en stevende later de Roode Zee in.
Wie in dit gevecht het grootste
voordeel behaalde, is moeilflk nit te
maken, maar het staat vast, dat de
Turksche vloot zeer spoedig in de
Dardanellen terugkeerde, en dat de
projectielen der Grleksche schepen,
die er vlak achteraan stoomden, daar
van zeer waarschflnlflk wel de oorzaak
geweest zullen zfln.
Het is te denken, dat een zoo
danig spiegelgevecht In de vredes
voorwaarden geen verandering zal
brengen. Algemeen wordt in tegendeel
verwacht, dat Turkfle spoedig zal
toegeven, wat ook wel blflkt uit het
feit, dat de Turksche pers de open
bare meening voorbereidt op een
gunstig antwoord op de nota der
mogendheden. Heden zou de Nationale
Raad bfleenkomen, teneinde de Turk
sche regeering daarbfl van advies te
dienen.
Binnenland.
De aanstaand?. Kamerverkiezingen.
De centrale vrijzinnige kiesvereeni-
ging in het district Hilversum heeft
den heer W. de Jong, in den Haag,
Kamerlid voor Hoorn, candidaat ge-
Bteld.
V
Uit Zwolle meldt men aan de Nieuwe
Ct.:
Het bericht, dat de heer A. baron
van Dedem, lid van de Tweede Kamer,
plan zon hebben, te bedanken voor
een nieuwe candidatuur, kan beslist
worden tegengesproken.
V
De federatie van de S. D. A. P. in
het district Tietjerksteradeel heeft den
heer W. H. Vliegen candidaat gesteld
deze heeft de candidatuur aangenomen.
V
De heer Van Idslnga, afgevaardigde
voor Bodegraven, heeft aan De Nederl.
meegedeeld, dat het bericht, als zou
hfl zich niet herkiesbaar stellen, on
juist is.
Minuter L. R'.gout.
Bet Centr. verneemt, dat de heer
L. Regout, minister van waterstaat,
hoe ook de verkiezingen zullen uit-
„Ik hoop, dat ik hen nooit ont
moeten zal", zei mflnheer Van Straelen.
Een zwak gekraak kondigde weer
de komst van de hospita aan.
„Denk je niet altfld, Sytze, dat het
huls in brand staat, als je dat gekraak
hoort
Juffrouw Vermenlen kwam binnen
en zette een theeblad met toebehooren
op tafel. „Nn heb ik geen koekjes,
want ik wist niet, dat u zoo vroeg
zoudt komen en toevallig heb ik niets
in huis, dat ik durf aanbieden. De
bakker en de kruidenier loopen zich
ook niet in 't zweet, alleen hebben ze
altfld haast als ze hun geld moeten
ontvangenze denken zeker, dat ik
de bank in huis heb of de schatkamers
van Aladin uit „Duizend en één nacht".
Dat boek heb ik nog eens als prfls
gewonnen voor mfln Engelsch, toen
ik een meisje was en nog school ging".
Nadat de verontschuldigingen van
juffrouw Vermeulen, dat ze geen
koekjes had, waren aangehoord,
kraakte zfl de kamer nit en zette Lize
thee. Het was een fraai Meissener
servies, dat Eduma op een van zfln
reizen had gekocht. Zooals Lize daar
zat, achter het theeblad, kon hfl zfln
oogen niet van haar afhouden en hfl
dacht: „Ik zou wel eens willen weten,
of zij zoo bedaard en kalm bfl mfl
zou zitten, als zfl alles wist I" Mflnheer
Van Straelen keek ook naar z n dochter
moest daarbfl aan zfln overleden vrouw
denken en zuchtte.
„Nu", zei Lize, terwfll zfl hun da
vallen, bfl het einde van de loopende
parlementaire periode zfln ambt zal
neerleggen.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij,
Landkolonieatie in Canada.
Reuter bericht uit Londen Buiten
gewone belangstelling heeft in Enge
land het adres gewekt, dat door den
heer J. S. Dennis, een der leidende
directeuren van de Canadian Pacific
Railway, aan het Royal Colonial In
stitute is aangeboden. Daarin worden
de bijzonderheden medegedeeld van
een door de Can. Pacific Railway
Company goedgekeurd schema, vol
gens hetwelk voorschotten aan land
bouwers in West-Canada kunnen wor
den verstrekt.
Volgens dit schema zal deze spoor
wegmaatschappij, welke de grootste
landeigenares in Canada is, in de
toekomst weigeren, land aan specu
lanten te verkoopen, terwfll zfl juist
integendeel ernstige landbouwers wil
helpen, door hun het equivalent van
3000 dollars in boerderijen, koeien,
schapen en varkens te leenen, terwfll de
betaling van het hun verstrekte land
over een tfldvak van 20 jaar kan
worden verdeeld.
Een vertegenwoordiger van „Central
News" had met den heer Dennis, nadat
deze het adres had aangeboden, een
interview, waarin deze verklaarde,
dat deze voordeelen niet alleen aan
Britsche landbouwers-landverhuizers
ten goede zullen komen, maar ook aan
Holiandsche en Belgische, indien zfl
van de aangeboden voordeelen gebruik
willen maken.
In een uitvoerig prospectus van
de Canadian Pacific Spoorweg-Maat-
schappfl lezen wfl o.a. nog de volgende
belangwekkende bfl zonderheden.
Men zal zich afvragenhoe is het
mogelflk, dat de Maatschappfl zulke
plannen ten nitvoer wil leggen
Deze vraag ls alleszins natuurlflk
in den tegenwoordigen tfld, waarin
niemand kan verwachten, iets voor
niets te zullen krflgen. Niettemin is
het antwoord niterst eenvoudig. In de
eerste plaats dient het goed te wor
den begrepen, dat de Canadian Pacific
Spoorweg MaatBchappfl niet de minste
moeilflkheden ondervindt,.om koopers
voor haar landerijen in West-Canada
te vinden Doch het .waren niet altfld
de meeBt geschik'e mensehen, die ge
durende de laatste paar jaren haar
landerflen hebben gekocht en de Maat
schappij heeft thans besloten, voordeel
te trekken van de vraag, welke thans
bestaat naar haar vruchtbare lande
rflen en om voortaan het nog over
blijvende van haar grondbezit uitslui
tend te verkoopen aan geschikte perso
nen, namelflk uitsluitend aan hen, die
bereid zfln zich te verbinden, het door
hen gekochte land te ontginnen De
vraag naar het zooeven genoemde
land heeft zich niet alleen kenbaar
gemaakt onder het Britsche volk
Canada heeft gedurende de laatste
thee overhandigde en daarna voor
zich zelf een kopje gereedmaakte, „ik
kan niet zeggen, dat de heeren een
zeer aangenaam gezelschap zfln. Papa
zucht als een blaasbalg en Sytze kflkt
mfl aan met oogen, zoo groot als
theeschoteltjes. Jullie ziet er beiden
zoo melancholiek uit, jullie ben toch,
hoop ik, niet als de studenten uit den
„Zomernachtadroom", Sytze?"
„Zeer waarschflnlflk niet", ant
woordde Eduma, „het is tegenwoordig
zoo warm, dat je niet slapen en bfl-
gevolg niet droomen kunt. Reken er
op, dat als de vier minnaars, die Puck
zoo slecht behandeld had, in Amster
dam gewoond hadden, ze niet in slaap
zonden hebben kunnen komen van de
muggen".
„Wat een onzin voor twee jonge
menschen om over te praten 1" zei
Van Straelen lachend, terwfll hfl zfln
thee dronk.
„Dulce est desespere in loco", mom
pelde Eduma.
„Ik houd niet van Latfln", beweerde
Lize, haar mooi hoofdje schuddend.
„Ik ben het eens met de opmerking
van Heine, dat, als de Romeinen het
hadden moeten leeren, zfl nooit tfld
zouden hebben gevonden om de wereld
te veroveren".
„Wat een aangename taak was",
zei Sytze.
„En een voordeeliger I" besloot Van
Straelen.
Wordt vervolgd
