N°. 146 1912.
Dinsdag 10 December.
99
::*jf
RONA.
RONA
DAT IS DE CACAO
ste
Van Houtcn's
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Wry dagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr5s per kwartaal, in Goes f 0,73. huiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommars 5 cent.
inzending: van advertentiön op Maandag: en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prya der gewone advertentiën is van 1-5 regels SO et., eikeregel mee< lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prys slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking nabhende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h f 1,— berekend
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 33.
Directeur A. F. A. van Sftebs. Uitgave van de Naaml.Vennootschap sGoesche Courant". hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
Zij, die zich met ingang
van 1 Januari a.s. op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende nummers
gratis.
"V Heer, veraeef het hun 1
De Fakkel, het vrtj-liberale weekblad,
heeft van mr. M Tydeman, Tweede-
Kamerlid voor Tial, een nummer van
de (roomsche) Nieuwe Oosterhoutsche
Courant, van '24 November 1.1., ont
vangen, hem toegezonden onder kruis
band. Dit illuetre orgaan bevat een
hoofdartikel, „De Vlegels", dat te
merkwaardig is voor dan geest en den
toon der kleine roomsche pers, om er
niet even de aandacht op te vestigen.
In hat zonder twijfel gebenedijde
blad lezen wij allereerst dit fraais
Het ichijnt, of alle fatsoenlijke
msnschen aan de linkerzijde der
Kamer verdwenen zijn en of slechts
een schorem zootjeeen troepje van
het minste kraput is overgebleven.
Wij hopen, dat niet één lezer zich
over deze woorden boos zal maken.
Het is letterlijk overgenomen uit een
roomsch blad, dat propaganda maakt
voor een zoogenaamd „ehristelyke"
coalitie. En in het scheiden, in het
bevuilen, in het verdacht-maken heeft
een deei van die kleine„christe
lijke" pars het reeds zóó ver gebracht,
dat ons mets meer verwondert. In de
meeste gevallen halen wjj de schou
ders op en denken aan de groote
waarheid, dat men nimmer wordt
overreden door een latsoenlyk rytuig.
En zwijgenzelfs al settelden
„christelijke" menschen nog zoo hard.
Maar dit loopt toch wel de spuigaten
Uit. Een oogenblik denkt menzou
men zulk een scribent niet moeten
vervolgen Mogen dergelijke infame
woorden maar klakkeloos worden
neergeschreven Doch znlke gedach
ten behooren van voorbij-gaanden
aard te zijn. Wjj hebben hier immers
metpolitieke „christenen" te doen
Met.lieden, die er zóó gewend aan
zjjn geraakt, in eigen vuil te vroeten,
dat zij anderen even vuil achten, als
zjj zei ven zijn Daarom Heer, ver
geef het hun j zjj weten niet, wat
zy' doen.
Nog een enkel staaltje uit het even
schitterend gedacht als geschreven
hoofdartikel in de (roomsche) Nieuwe
Oosterhoutsche Courant
De volksvertegenwoordigers van
j^Oostenryk en van België, die van
JPortngal en van Rusland sta-n laag,
^zeer laag, daar is ieder het over
^eensl (O, clericalisms I G. Ct.)
Maar ze staan oneindig üooger
dan onze Nederlandsche liberalen.
oWant er is nog een zekere moed
toe noodig, een minister een inktpot
in het gezicht te gooien, of een
(ijjcollega in het gelaat te zien en hem
,^dan te bespuwen.
larftfDien durf, dien moed missen onze
^Nederlandsche liberalen, de Tyde-
mans, de Beanforts, de Van Doorns
FiSCJILLtëiW.
Kleins Kennis-Tragedie.
(Vrjj naar het Berliner TageUatt).
Midden op de markt van het dorp,
tusschen draaimolens en koekkramen,
stond een teut, waarop met groote,
vette letters „Theater" gescnreven
stond. De menschen drongen b{j tien
tallen de tent in.
De directeur zat binnen achter een
roode portière; hg had zijn geheele
personeel bij zich in een doos, die hy
zeer voorzichtig in de hana hield. Hij
was een reeds bejaard, mager man,
met voorname, ïgdende gelaatstrekken;
sun oogen spraken van heimelijk ver
driet en diepe melancholie. Hy droeg
een gekleede jas en een witte das,
die van achter boven den kraag uit
kwam kjjken.
Heel stil zat hy daar en warmde
zjjn personeel in de holte van zyn
hand, de primadonna echter had hy,
als gewoonlijk, onder zjjn manchet
gestopt; daar was ze gewoon, de
laatste tien minuten, vóór het begin
der voorstelling, te zitten.
Geen spier in het bleeke gezicht
van den directeur verried, wat by
lead, terwgi de wreede kuastenarea
zjjn beste bloed uitzoog,
^Hjj redeneerde aldnsIk duld dit
ter willo van de kunst; als directeur
wan het theater rust op mij de plicht,
ze kruipen onder hun bankje (sic
of gaan achter da deur staan, steken
j de tong uit, lachen en loopen weg.
Stond er eens een Thorbecke op,
om ze met één stamp buiten de
Kamer te trappen, de vlege.'s 1
Komaandat is de klap op den
vunrpyl
In cleric .In parlementen hebben
afgevaardigden, zoo smult da Nieuwe
Oosterhoutsche Courantden moed, met
inktpotten te smijten, elkander in het
gezicht te spuwen. Zou het blad zulke
manieren gaarne in ons parlement
toegepast zien? Welaan, de redactie
wende zich tot haar bevriende afge
vaardigden. als baron Van Wijnbergen,
Passtoors, Rnys de Beerenbrouck Zjj
vrage, of zjj willen optreden als inktpot
ten-smgters en in-het-gelaat-spuwers
Misschien is de redactie van de (room
sche) Nieuwe Oosterhoutsche Courant
dan eoatent. Bij hoog-staande mannen
ais een De Beaufort, een Tydeman,
een Van .Doorn klopt zy aan een ge
sloten deur. Eu ook de door ons ge
noemde roomsche Kamerleden zullen
aan een zoo diep gezonken redactie
geen hand- en spandiensten vorleenen.
Vooral het slot is mooi, de innig-
„ehristclijke" bede, dat er nog eens
een Thorbecke mocht opstaan, om „de
vlegels" de Kamers uit te trappen 1
Thorbecke, de groote liberale staats
man, gaf den roomschen in ons land
hun vrjj leid van godsdienst weder
Zóó hy kon opstaan, hy zou niet de
Tydemans, de Beauforts, de Van
Doorns .de Kamer uittrappen. H(j zou
er voor zorgen, dat de redacteur
van de (roomsche) Oosterhoutsche Cou
rant op die plaats kwam, waar hij,
blijkens zfln geschrijf, thuis behoort.
En nu waohtan wjj nog op één ding
wat de roomsche pers, ook die van
Zeeland, over het artikel van de Nieuwe
Oosterhoutsche Courant zal zecgen.
Als wy ons aan een voorspelling mogen
wagen, dan geven wjj dezezjj zal
er haar diepste verontwaardiging over
nits preken.
Buitenland.
De toestand op den Balkan-
We kunnen nn niet meer van den
lialkanstryd spreken, want overal
zjn de krygsverriehtingen vrywel ge
staakt. De Turkscho artillerie van d'-n
Tarabosi opende Vrijdag nog wel her
haalde malen het vuur op de stellin
gen der Montenegrgnen, maar dezen
eerbiedigden de verplichtingen, welke
de wapenstilstand hun oplegt en be
antwoordden het vuur niet. Aan den
bevelhebber tan het nog steeds door
de Vluntenegrijnen ingesloten Skoeturi
is een afschrift gezonden van het
telegram, waarin gemeld werd, dat
ie wapenstilstand gesloten was Vóór
het tot stand komen daarvan, schijnen
de verbondenen nog een laatste po
ging te hebben willen doen om AdriS-
nopei in te nemen. De hevelhebber
van die vesting heeft gemeld, dat de
vyand dezer dagen met zjjn geheele
ook mijn deel van het lyden te dragen,
dat de knnst eischt. En mijn prima
donna is een genieze strekt de ge
heele familie „Pulex irritans" tot eer
en sieraad.
Hy voelde het ijverige zuigen der
"ldus geprezene vlak boven zijn pols
hy onderwierp zich aan haar onver
zadigbare begeerigheid, omdat hg haar
bewonderde, zooals hij nog nooit een
der grillige kinderen van hot tooneel
bewonderd had
Zg was de eenige van den troep,
die op een paardenhaar kon loopen,
op de melodie uit een speeldoos in de
maat springen en in de gouden koets
kon zitten, zonder ooit uit de rol te
vallen. Maar als ze niet voor de voor
stelling onder de manchet van den
directeur mocht zitten, dan weigerde
ze op te treden. Mat en gekrenkt trok
ze zich dan terug en bedierf met haar
ongemanierde pretenties meer dan een
voorstelling
De overige acht kunstenaars, die in
het theater optraden, maakten veel
minder omslag; ze zaten in het lucifers
doosje op een stukje watten en ver
zamelden krachten voor de vermoeie
nissen van den avond.
De primadonna had een schreefje
voor: zy alleen zoog immers de dikke
druppels direoteursbloedde anderen
moesten zieh tevreden stellen met op
den rug te zitten van een oude theater-
kat, die het een eer vond, om de be
gaafde kunstenaars te voeden. Over
het algemeen leefden de leden van
het gezelschap vreedzaam onder elkaar.
j macht aan infantei ie en artillerie een
aanval op de forten deed. De Tnrken
zouden dien aanval met kracht hebben
afgeslagen en weken geen pas van
de vooruitgeschoven posten, welke zy
oezet hielden. Zes uren lang had een
hevig gevecht plaats, waarbg de v(jand
groote verliezen leed en onverrichter-
zake moest terugtrekken
Men begint te Constantinopol lang
zamerhand te vermoeden, dat het
feit, dat Griekenland niet met den
wapenstilstand instemt en alleen den
oorlog wenscht voort te zetten, niet zoo
zeer het gevolg is van oneenigheid tus
schen Grieken en Bulgaren, als wel van
een van tevoren door alle bondgenooten
weloverlngd plan. Sedert de Tnrken
vernomen hebben,dat de Balkan-staten
het proviandeeren van de belegerde
steden niet toestaan, dat de Tnrksche
troepen in Epirns evenmin geprovian
deerd kunnen worden en het troepen
vervoer naar Tsjataldzja moet ophou
den, ia de vreugde over dea wapenstil
stand verdwenen Volgens een telegram,
dat de Vossische Zeitung van haar oor
logscorrespondent aan Turkseha zyde
ontvangen heeft, zonden de Tnrken
voortgaan destelliugen van Tsjataldzja,
ondanks den wapenstilstand, te ver
sterken. De rechtervleugel wordt ver
naar voren geschoven, omvat de Bul-
gaarsche stellingen en wordt buitenge
woon versterkt. Men deelt mede, dat
de stellingen thans Tan mgnen, takken
en prikkeldraad-versperringen voor
zien zijn.
Da Grieken moeten Zaterdag ver
schillende plaatsen in de huurt van
Dsjaoina bezet hebben. Hoewel zy den
wapenstilstand niet teekenden, zgn zy
bereid aan de vredesonderhandelingen
doel te nemen. Als plaats voor die
onderhandelingen is Londen thans
ieflmtief aangewezer en van beide
zijden zgn reeds onderhandelaars be
noemd. Roemenië zoekt de laatste
dugen aansluiting bg BulgarQe. Een
Roemeensch-Bulgaarsche overeen
komst zal dezer dagen besproken
worden.
De verhouding tussehen Oostenrgk
on Servië kan niet met zekerheid
weergegeven worden.
Uit Waenen wordt thans weer gemeld,
dat de toestand in de laatste dagen een
gunstige wending heeft genomen. De
Servische minister-president moet te
Belgrado verklaard hebben, dat Servië
na den Balkanstrijd geen nieuwen
oorlog kan ondernemen. Hij hoopte,
dat alle hindernissen uit den weg zullen
worden geruimd en een vredelievende
oplossing spoedig zou worden ver
kregen.
Zaterdagavond liep, volgens ver
schillende bladen, te Boedapest echter
het gerucht, dat de toestand weer
ernstiger was geworden. De conferen
tie van gezanten zal Oostenrijk geen
oplossing aan de hand kunuen doen.
Vlen weet, dat Rusland den oorlog
niet wil, maar zoekt den sleutel van
den toestand te Belgrado. Het gaat,
voigeus Oostonrgssche diplomaten,
Het punliefc zat reeds rond een
groote tafel, waarop een groot vei
wit papier was uitgespreid Toen allen
op twee ryen stoelen plaats hadden
genomen, kwam de directeur achter
de roode portière te voorschijn en
stelde z(jn personeel voor, dat hy
buitengewoon voorzichtig op het Wftte
papier neerzette.
Ook de bejaarde theaterkat kwam
bi: nen Beseheidec ging ze op de
achterste ry zitten en verheugde zieh
op het succes van den avond.
Nu werd de tent gesloten en de
lampen boven de tafel aangestoken.
De directeur nam de primadonna onder
de manchet weg en zette het beest
behoedzaam voor zich neer, uit con
sideratie voor haar lastig tempera
ment.
En toen begon de voorstelling.
Het was een kijkstuk, waarin kleine
koetsen heen en" weer roldan, terwijl
de vertoone's door teehhiok, routine
en groote optochten indruk trachtten
te maken.
Een oude, eerwaardige dorpsdomi
nee, die de voorstelling bijwoonde,
had een tooiaeelkyker matige oracht,
omdat hij byziende was en zich niets
wilde laten ontgaan. Hy zat in de
eerste rij en volgde de interessante
kunststukjes, met de grootste aandacht.
De boeren, die de neuzen op het
papier hielden, daehtun er niet over
na, hoe- e«l geduld en volharding
nood g waren geweest voor deze
geqi.de da»d; ze waren genotziak en
vonden alles een, aangenaam tgdver-
die wij zoo lekker vinden en waarvan Moeder
zegt dat ze zoo voordeelig in het gebruik is.
Gij moet bepaald dadelijk een bus gaan
koopen.
De naam is
hier niet alleen om da Servische havens,
maar om de Servische kwestie in haar
geheel. Oostenryk-Hongaryc is beslo
ten, tot het einde te gaan en slechts
de medewerking van de andere mo
gendheden kan thans nog een vrede
lievende oplossing van de crisis geven.
Te Belgrado heeft de vereeniging
van Servische kooplieden besloten,
alle Oostenrijksehe voortbrengselen te
boycotten en op den Donan-oever, be
neden, Belgrado, zyn talrijke geschut-
stellingen aangelegd.
De Italiaansche regearing heeft aan
Griekenland laten weten, dat Italië
niet kan toestaan, dat de baai van
Walona, met het eiland Sasseno, in
Grieksehe handen blijft en de Oosten-
rgfc-Hongaarsehe regeering heeft ge
lijke stappen gedaan.
Het Drievoudig Verbond is dan ook
dezer dagen, zonder eenige wijziging,
hernieuwd.
itii ii li e ti i ii ii «i.
Kamerverkiezingen in 1913.
De afdeelingen van de S. D. A P.
in het district Gouda hebben den heer
drgf, zonder rekening te houden met
de slapelooze nachten van den
directeur.
Daar zat in de gouden koets de
primadonna, dat wankelbare schepsel
Ze zag er vanavond erg boos uit.
De directeur had het pijnlijke ge
voel, dat ze achter het kleine raampje
wat in het zin had, waarmee ze hem
het leven kon vergallen.
Hy leefde in voortdurecden angst,
dat ze hem in den steek laten of zich
ziek melden zou, op een oogenblik,
dat hy haar het meest noodig had.
De oude directeur schikte zich in alles,
omdat hg zyn primadonna in stilte om
haar onhegrgpelijke leerzaamheid aan
bad en bewonderde, omdat haar ele
gante behendigheid, haar voorname
gratie, haar lieht-brnine schoonheid
en haar zelfgevoel hem steeds opnieuw
verrukten.
Dan echter moest hy weer denken
aan alle steken, die ze hem toege
bracht had, en dan voelde hy een
doffen, knagenden wrok tegen deze
kunstenares, die te zynen koste de
hulde der wereld in ontvangst nam.
Aan dat alles dacnt de oude direc
teur, zonder dat het publiek de reden
van zyn grooten weemoed raden kon.
Hy behoorde tot de booge naturen,
die geen medelijden verlangen.
Plotseling ging een siddering door
de ryen der toeschouwers.
Wat was er gebeurd?
De directeur werd zeer bleek et-
tastte rond tusschen de stoelen, zoodat
de boeren snel hun neuzen terugtrok-
M. Oykgraaf, onderwijzer te Schoon
hoven, eandidaat gesteld.
Naar de De Fakkel verneemt, stelt
mr. W. H, de Beautort, afgevaardigde
voor Amsterdam VI, zieh voor de
Kamerverkiezingen van 1913 weer
beschikbaar, om voor dit district een
candidatuur te aanvaarden.
In de Zaterdagavond gehou 'en ver
gadering van de Vry ïlnnig d raocra-
tisehe kiesvereeniging te 's Gravenh ge
zgn vuorloopig eandidaat gesteld voor
district I, de heeren E. Deen en R.
A. van Sandickvoor district II, de
heeren mr. W. Dolk en J C Janssen;
voor district III de heeren J. C. Jan
sen en mr. W. Dolk.
De voorzitter deelde nog mede, dat
19 dezer zal verschynen het eerste
nummer van de Zuid-Hollander, vrfl-
zinnig democratisch weekblad, orgaan
van de afdeelingen van den vryzin-
nig-demoeratisehen Bonden het Alge
meen Nederlandsch Werkliedenver
bond in Zuid-Holland.
ken en de dominee zgn toooeelkyker
vallen liet. Iets verschrikkeigks was er
gebeurd 1
_,De acht talenten op het witte papier
kropen verschrikt in een klein bruin
klompje achter de gouden koets, die
omgevallen was. De primadonna was
weg. De glazen deur stond open. De
wageu was leeg.
De directeur zette den wagen weer
overeinden onderzocht het papier links
en rechts. Vruchteloos. Ze was eu
bleef weg.
De op een na beste kunstenares van
het gezelschap was de eerste, die zich
weer herstelde van dien slag. Met een
behendigen zwaai wipte ze in de koets
en ging op de ledige plaats der prima
donna zitten. Daar zat ze nu op het
rooden, zgden bankje en knikte vrien-
delyk en coquet naar alle kanten.
Toen werd de voorstelling voortgezet,
zonder dat het publiek het ontbreken
der eerste kracht al te zeer had
gevoeld.
De oude directeur ging echter achter
de roede portière en zonk vernietigd
op oen stoel neer. Hg tastte naar zyn
kloppend hart, hy steunde en viel byna
flauw. Op dit oogenblik werd hg tien
jaar ouder. Toen begonnen de tranen
langzaam over zyn bleeke wangeu te
loopen. Hy verborg ziin gezicht in de
magere handen en s tikte als een kind.
Hu hoorde her pn- i-k zorg-lo a
1 Chen he1 v.rmo Ode mets van (Ie
trage,ue, die zich afgespeeld bad tiet
lever, en de kunst gingen rustig hun
gang. Zyn tranen stroomden niet°meer,
