N°. 117 1912. Donderdag 3 October. 999te jaargang. Buitenland. goeskie Deoitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prfls per kwartaal, In Goes 0.75, buiten Goes, franco f 1,25. Afzonderlijke nommers 5 cent. Inzending ran advertentlën op Maandag en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. courant. De prijs der gewone advertentiën is yan 1-5 regels 50 ct., eike'regel meer 10c t Bfl directe opgaaf yan driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huweljk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend dankbetuigingen worden yan 1—10 regels i 1,— berekend. Bewijsnummers cent. Telefoonnummer 33. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Veiaiitsciup .Goesche Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn. Verblijdende Teekenen. Wü hebben het reeds by herhaling gezegd en thans kannen wg het tot ons innig genoegen opnieuw constateerende rechterzijde gevoelt zich niets op haar gemak. En dit ongemak wordt grooter, zoo meer de algemeene verkiezingen van 1913 naderen. Goes heeft Zaterdag een vrijzinnigen Bondsdag gehad, welke uitnemend geslaagd is. Wij constateeren znlks met voldoening. Ën de rechtsche pers heeit op het gesprokene zich gewor pen, zooals slechts een uitgehongerde hond zich kan werpen op een afge- kluifd been. Zelfs welk een eer 1 het chris- teljjk-historische orgaan van jhr. mr. De Savornin Lobman afgevaardigde voor Goes beeft zich er mee be moeid. Maar het ware beter geweest dit onder ons gezegd en gezwegen dat De Nederlander zich een weinig behoorlijker had doen inlichten. Nog altoos gelooven wij van dit orgaan, dat bet hooger staat dan de perfide Kuyperlaansche pers, welke van haar lezers zóO'n lagen dunk heeft, dat zij meent, dat dezen alles gewillig slik ken, wat hun wordt voorgezet. Bepalen wij ons das allereerst tot De Nederlander. Het blad meent geestig te zijn, waar het schrijft, dat Goes jl Zaterdag geen Partijdag, doch een Bondsdag heeit gehad, om op znik een bijeenkomst de partij -geschillen liefst achterbaks te houden, .zijnde de profetie van tie gewenschte, maar nog altjjd toevende beslissing op de voorstellen tot vrij zinnige concentratie in 1913". Maar het olad ie niet geestig. Het blad is cells zeer dom. Het weet niet, wat de Vrijzinnige Bond is, en wat die Bond wil. Misschien heeft jhr. mr. De 8a- vornin Lohman wel een goed vriend ia Goes, die hem met werken en stre ven van den Bond op de hoogte kan stellen. Dan waren deze enormiteiten niet neergeschreven. Het heele artikel van De Nederlander hangt tronwens van onjuistheden aan eikaar En bijzonderlijk moest de heer Siemelink, voorzitter van den Vrij zinnigen Bond, het ontgelden. Na ja.... wat heeft zoo'n heer Siemelink zich ook in het openbare leven te bewegen I H(j is .maar" predikant van de mo derne richting 1 En daarmede is hjj veroordeeld. Ineens. Zoo'n moderne dominee khn geen goed verkondigen zoo'n moderne dominee mag geruste- lfjk beoordeeld en veroordeeld worden door lieden, die het naadje van de kons meenen te weten, die zich aan matigend God's macht toekennen en vonnissen. Daarom de heer Siemelink had thais moeten blijven. Maar als op den een of anderen Landdag een doleer end predikant optreedt,dan hem hulde toegezwaaid! Het uitver koren volk Gods is, als men zijn oor tegenwoordig te luisteren legt, het duleerend volk. Een gereformeerde dominee mag, om met de woorden van De Nederlander te spreken, de .witte das" omdoen. Maar een niet gerefor- i8 fEUlLLETüJS. Hei eenzame Kasteel. Roman van A. CONAN DOYLE. HOOFDSTUK X. Eindelijk Bbbioht. f Nadat ik aldus eenig zjjdelingsch licht over mfjn verhaal heb laten «ohfjnen, kan ik verder gaan met de beschrijving van wat ik persoonlijk heb waargenomen. Zooals de lezer dch ongetwijfeld zal herinneren, was r it genaderd tot de komst van den woest uitzienden vagebond, zich noe mend korporaal Kufns Smith. Dit was ongeveer in het begin van de maand October en ik bevind, na de data vergeleken te hebben, dat het bezoek van dokter Easterling op Cloomber er een week of drie aan voorafging. Gednrende al dezen tijd leed ik zielsverdriet, want sedert bet onder hond, waarin de generaal ontdekte, dat er iets tnsschen Gabriëlle en mij bestond, had ik haar, noch haar broeder weer gezien. Ik twijfelde niet, ■of broeder en zuster werden opge sloten gehouden en de gedachte, dat wjj hen in ongelegenheid hadden ge- braeat, was hoogst pijnlijk voor Esther un mij. Onze engst werd echter spoedig meerd predikant met „witte das" is men dmkt het niet zoo scherp uit, doch de bedoeling bljjft er eender om een soort zwendelaar. De heer Siemelink kan dit oordeel gernsteiijk naast zich leggen. Hij heeft zjjn plicht gedaangezegd, wat hem het hart tot zeggen dwong, en de verguizing van enkele bekrompen zielen zal hem er niet toe knnnen brengen, het tot na bewandelde pad te verlaten. Men besmeurt met woor den en gedachten doorgaans die men- schen, die men vreest. Ook andere, zoogenaamd „christe lijke*, bladen hebben aan den Bonds dag te Goes aandacht gewijd. Een zeker, niet te noemen roomsch orgaan bepaalde zich uitsluitend tot het... gezongene. Het Wilhelmus". Dat blad vindt het mooi, dat de vrij zinnigen nit volle borst bet „Wilhel mus" zingen, maardie vrijzinnigen geven straks allicht hnn stem bjj herstemming aan een sociaal democraat. Het roomsche blad dmkt zich geniepiger uit en beweert, dat de vrijzinnigen, als zij worden gesteld tnsschen de kenze van een socialist en een aanhanger der konings-gezinde regeering, zij den eerste nemen. Eer sten moet hier gezegd, dat waarlijk de politieke „christenen" ten eenen- male bet recht missen, zich als de konings-gezinden bij uitnemendheid voor te doen. En tweedenshet roomsche blad denke er eens over na, hoe bij zekere gelegenheid te Maas tricht in de uitverkoren roomsche provincie het nationale „Wilhelmus" verminkt werd, omdat sommige strofen niet met de opvattingen van den clerus strookten. Bescheidenheid ware voor het roomsche orgaan gepast geweest. Eu het roomsche Centrum zoowaar heeft ook al aandacht aan dan Vrij zinnigen Bondsdag te Goes geschonken De eer is waarlijk groot. Wij vinden het slot van het Centrum-artikel echter het fraaist: „Wjj kunnen er het zwijgen toe doen." Jammer, dat het blad met deze wetenschap niet begonnen is. Uit dit al Kunnen de vrijzinnigen deze les trekkenwij staan er goed voor. Dat men voortga op den inge slagen wegNog is alles niet geeffend, maar wanneer w{j van nu af aan letten op de dingen, welke ons vereenen wanneer wij persoonlijke gevoelens achterstellen bij de zaak, die ons allen dierbaar is j wanneer w{j doordrongen worden, dadelijks meer, van de groote belangen, welke in 1913 voor bet Nederlandsche volk op spel staan, dan is ons de zege. Maar.dan ook alleen. Werke daartoe van nu af aan een ieder naar zjjn krachten medel De pogingen, om tot een vergelijk te komen, zijn mislukt en daardoor neemt by de spoorwegstaking In Spanje, het aantal stakers met den dag tce. Het centrale comité van den Bond var. Spoorwegpersoneel heeft een stnk aanmerkelijk verminderd door een briefje van Mordaunt Heatherstone, dat ik eenige dagen na mijn laatste gesprek met den generaal ontving. Het werd ons door een kleinen, have- loozen knaap bezorgd, den zoon van een der visschers, die ons vertelde, dat het hem bjj het hek van Cloomber door een oude vrouw was gegeven denkelijk de keukenmeid. Het luidde als volgt: „Waarde West, „Het doet Gabriëlle en mjj leed te „denken, hoe bezorgd gij en uw zuster „moet zijn, dat ge ons in den laatsten „tjd niet gezien, noch iets van ons „gehoord hebt. De reden hiervan is, „dat we ze .eiyk gedwongen zijn, in „huis te blgven. Onze arme vader, „die bij den dag zenuwachtiger begint „te worden, heeft ons gesmeekt, hem „te beloven, niet voor den 5en October „uit te gaan en om zijn vrees te be- „daren, bebben we aan zijn verzoek „voldaan. Hij heeft ons echter ver zekerd, dat wij na den 5en dus „binnen een week weer zoo vrij „zullen zijn als een vogel in de lncht. „Gabriëlle zegt, dat ze je reeds mee- „deelde, hoe h(j Bteeds na dien datum „een ander man is. Dit jaar heeft hij „blijkbaar meer redenen dan gewoon- „lfik, om dien dag te dachtenik heb „hem althans nog nooit zulke uitge- „breide voorzorgen zien. nemen, óf opgesteld, waarvan een afschrift zal worden gezonden aan alle snbcomité's en waarin bet comité zgn onherroepe lijk beslnit meedeelt, af te treden, omdat de beambten tegen zijn wil en beslis sing toch in staking zijn gegaan. De geldkwestie is, zooals tronwens by iedere staking, natunrljjk de hoofd zaak. De Catalaansche stakers publi ceerden een manifest, waarin verklaard wordt, dat aanneming van hnn eischen voor de directies een uitgave van twee en een halt millioen peseta's, en niet van vijf en zeventig millioen, zooals door de directies werd rondgestrooid, zon beteekenen. Zooals gewoonlijk zijn er ook onder deze stakers elementen, die de ge legenheid, sabotage te plegen, niet ongebruikt zullen laten voorbijgaan. Uitgebreide maatregelen, om dit te voorkomen, zijn door de regeering genomen en, om iedere verdenking van zijn leden af te weren, beeft het stakings-comité tronwens zelf den stakers verboden, in de baart van stations of spoorbanen te komen, zoo lang het conflict dnnrt. Inmiddels is Maandagavond de stem ming der afzonderlijke groepen van den Spoorwegbond gehouden en be sloot men met 65.409 tegen 1418 stem men tot algemeene staking. De officieele kennisgeving daarvan is na middernacht aan de regeering overhandigd. De minister-president Ca- nalejas beeft den bnrgemeester van Barcelona een telegram gezonden, waarin hg verklaart, dat hg den strijd zoo snel mogelijk geëindigd wenscht te zien, doch noch op de arbeiders, noch op de spoorwegmaatschappijen een druk wilde uitoefenen. Te Barce lona komen nog steeds nieuwe troe penversterkingen aan en in die stad is nu ook een delegatie van Hongaar- sehe spoorwegbeambten gekomen, om de kwesties, betreffende de spoorwe gen en de organisatie der staking, te beBtndeeren. Zoo hoopt men in Hongarije dus van deze staking een studie te maken, om er bij een eventueeie Uongaarsche staking later zjjn voordeel mee te kunnen doen. Bet blijkt toch wel, dat de flegma tieke Engelschman een geestdriftige natnnr heeft, wanneer het de beatr(j- dieg of verdediging van regeerings- voorstellen betreft. En Home-Rule is nu eenmaal een onderwerp, waar een eehte Brit tegenwoordig niet spoe dig over uitgepraat is. Terwijl op een te Liverpool gehouden protestmeeting de ernstigste bedreigingen tegen de regeering werden genit, indien zg het mocht wagen, het verzet in Ulster tegen de Home-Rule-wet met geweld te onderdrukken, blijkt, dat de bui tenlands vertoevende Ieren deze kwestie in een geheel ander licht be schouwen. Zondagavond hielden de New-Yorksehe Ieren een reusachtige betooging, waarin verklaard werd, dat Home-Rule het voornaamste was, wat de politiek zou beheerschen, tot de vrijheid van Ierland was verzekerd. „in znik een zennwachtigen toestand „gezien. „Niettegenstaande bet Victoriakrnis, „een der grootste onderscheidingen, „die een dapper soldaat kan verwer- „ven, zjn borst siert, beeft hg van „schrik bij elk geluid, dat hij hoort, „en dat nog wel op het vreedzaamste „plekje der wereld O, West, als je „eens wist, boe verschrikkelijk het is „om aan te zienl „Ik kan je tot je geruststelling „meedeelen, dat Gabriëlle het best „maakt. Ach, kon ik hetzelfde hooren „van mijn kleine Esther 1 Wt) ver hangen beiden zeer naar den dag van „wederzien. Als er niets tusschen- „beide komt, zult ge ons den 6en Oc tober op Branksom zien verschijnen. „Met ons beider hartelijke groeten „en een stevigen handdruk, Mobdaunt". Hoe opgelucht waren wij 1 Alle bange vermoedens werden als door den wind weggevaagdbinnen korten t\jd zou alle dwang opgeheven zijn en wij zouden onze vrienden weer ont moeten I Wel vreesden we, dat de paar dagen, welke er nog verloopen moesten, ons heel lang zouden vallen en ik twjjfel niet, of dit zou het geval zijn geweest, zoo er niet een nieuwe en hoogst onverwachte gebeurtenis ware voorgevallen, die onze gedach ten afleidde van eigen verdriet en ze Een motie ten gunste van Home- Rule werd ten slotte aangenomen en een collecte voor de ondersteuning van de Home-Rule-beweging bracht niet minder dan 20,000 dollars op. Zooals wij reeds in ons vorig num mer, onder laatste berichten, mee deelden, is de toestand op den Balkan weer meer dan ooit gespannen. Meld den de eerste berichten, dat zoowel de Bnlgaarsohe als de Servische re geering last had gegeven tot mobi lisatie der troepen, latere telegrammen waren ai veel geruststellender. De Enropeesche mogendheden stellen blijkbaar al het mogelijke in het werk, het uitbreken van den strijd te voor komen, sporen de kleine Balkan-staten tot kalmte aan en dringen er bij de Tnrkscbe regeering krachtig op aan, een bloedigen strijd niet in de hand te werken. De geestdrift in Bulgarije en Servië voor een gemeenschappeljjken oorlog tegen de gehate Turken is in alle kringen zeer groot en de regeeringen dier beide rijken staan daarom voor de moeilijke kenze, den volksharts tocht te bevredigen of de groote mo gendheden te vriend te houden. Terwijl Bulgarije en Servië, door een of- en defensief verbond ver- eenigd, tot volkomen samenwerking hebben besloten, is bet bovendien wel zeker, dat ook Montenegro en Grie kenland bet uitbreken van een strijd tnsschen Turkije en Bulgarije en Servië niet werkloos zullen aanzien. Breekt de oorlog uit, dan zal het een alge meene Balkanoorlog zijn en kan Turkije er zeker van zijn, van alle zijden te worden aangevallen. Nu Bulgarije en Servië gemobili seerd zjjn, eischen zQ in de eerBte plaats, dat Tnrkije de troepen, die het in de vlakte van Adrianopel, ten Zniden van de Bnlgaarscbe grens, bij eenbracht zoogenaamd voor de groote manoenvres zal doen uit eengaan. Het is echter zeer wel mogelijk, dat de bedoeling dezer mobilisatie alleen is, pressie nit te oefenen op de Turk- sche regeering en ook op de groote mogendheden, om spoedig hervormin gen in Macedonië in te voeren. De Tnrksche regeering besloot, sol daten naar de grens te zenden en de op manoeuvre zgnde troepen te ver sterken. Toch loopen de mededeelingen over onmiddeliyk oorlogsgevaar zeet uit een. Pessimistische telegrammen wor den onmiddellijk weer door gerust stellende mededeelingen gevolgd. Volgens te Weenen nit Constanti- nopel ontvangen berichten is de Bnl- gaarsche gezant in Turkfje door zijn regeering reeds teruggeroepen en zou bet uitbreken der vijandelijkheden elk oogenblik kunnen worden verwacht. De offlcieele kringen te Constantinopel achten de pogingen der groote mo gendheden tot het behoud van den vrede voor een deel niet ernstig, in elk geval echter zonder eenig voor uitzicht. Zij zjjn dus voorbereid op ietB anders gaf, om zich mee bezig te houden. HOOFDSTUK XI. De stbanding van de „Belinda." De derde October was aangebro ken met een helderen zonneschijn, die verder op den dag zoo warm en drukkend werd als zelden, zoo laat in bet najaar, voorkomt. Een dunne nevel verspreidde zich over de beide en onttrok de Iersche kast geheel aan ons oog. De zee bewoog zich in lange, zware golven, die met dof beukend geluid op de lage klippen aan het strand tot schuim uiteenspatten. Voor de oningewijden scheen de heele natuur vrede en kalmte te ademen, maar voor hem, die de waarschuwende stem van de elementen kent, was er iets dreigends in de atmosfeer. Esther en ik gingen des namiddags een wandelingetje maken langs de groo te landtong, die in de Iersche Zee uit steekt en aan den eenen kant be grensd wordt door de heerlijke Baai van Luce, aan den anderen door de golf van Kirkmaiden, aan wieroever hetlandgoed van Branksome gelegenis. Het was te drukkend om ver te gaan, dus gingen we op een der be groeide duinen zitten, die zich langs de kust uitstrekken en een natuur lijken dijk vormen ter bescherming tegen den Oceaan. het begin der vSandelJkheden. In de Oostenrijksehe delegatie heeft minister Berchtold medegedeeld, dat de regeering tot dusver alleen uit Sofia heeft vernomen, dat, volgens een mededeeling van den Bulgaar- schen minister van oorlog, het bevel tot algemeene mobilisatie was uitge vaardigd en Dinsdag afgekondigd zon worden. Uit Belgrado en Athene was tot dusverre nog geen dergelijke me dedeeling ontvangen. Ofschoon de toestand als zeer ernstig moet worden beschonwd, deed de minis ter opmerken, dat tnsschen de uitvaar diging van het bevel tot mobilisatie en het begin der vijandelijkheden de ernstige beslissing met haar groote verantwoordelijkheid ligt en dat de mogendheden de gevaren, uit den huidigen toestand voortspruitend, trachten te bezweren en blijven wer ken voor het behoud van den vrede. Toch hebben ook Roemenië en Montenegro dat voorbeeld gevolgd en ook te Weenen en Petersburg is tot een gedeeltelijke mobilisatie besloten. Den eiseh van Servië, dat het door Turkije aangehouden oorlogsmaterieel binnen 48 uur vrijgelaten moet worden, vat men algemeen alB een ultimatum op. Als een hoopvol ieit beschouwt men de verklaring van den Tnrksehen minister van buitenlandsche zaken, dat Tnrkije de eischen van Servië in overweging zal nemen, hoewel het feit, dat de Tnrksche regeering beslag deed leggen op de Grieksche schepen in Tnrksche havens, reeds als een oorlogsdaad beschouwd zon kunnen worden. Nu eveneens de Grieksche regeering de mobilisatie van land- en zeemacht gelast heeft, zal een crisis evenwel niet laDg meer op zich laten wachten. Binnenland. Mr. H. Goeman Borgesius. De Telegraaf wijdt het volgende artikeltje vol waardeering aan mr. H. Goeman Borgesius „Wanneer man spreekt van den „nestor" der Kamer, denkt ieder ge woonlijk aan den heer Lieftinek. En inderdaaddit Kamerlid is de oudste in leeftijd. Maar er is nog een andere nestor, nl. de oudste in dienstjaren. Dat is de heer Goeman Borgesiushij is de eigen igke veteraan der Tweede Kamer, ja, de veteraan van 't geheele parlement. D lar is niemand onder onze volksvertegenwoordigers, die een staat van dienst achter den rug heeft als hg. „Op 17 Oct. a.s. zal mr. H. Goeman Borgesius het zeldzame feit herdenken, dat hij gedurende 35 jaren onafgebro ken zitting had in de Tweede Kamer. Onder de tegenwoordige leden zjjn er slechts, behalve hy, nog drie, die langer dan 30 jaar zitting hebben, nl. de beeren Liettinck (33), Van Dedem (33) en Van Bylandt (31). Al deze heeren zijn in leeftijd echter heel wat ouder dsn mr. BorgesiuB. Zij tellen resp. 77, 74 en 71 jaar, terwijl de heer Goeman Borgesius eerst 65 jaar ond is. Dit doet zien, dat by juist op den We zouden echter niet lang van onze rust genieten, want spoedig hoorden wjj het knarsen van zware laarzen op het kiezelzand en Jamie- son, de onde zeeman over wien ik reeds eerder gesproken heb, naderde ons, het platte net op den rag, dat hij voor de garnalenvangst gebrnikte. Met zgn vinger in de richting van Cloomber wijzend, zeida hy „Dat loopt niet goed af vannacht, mijnheer." „Denk je dan, dat wij storm zullen krijgen vroeg ik. „Nu, dat kan toch iedereen wel zien," antwoordde hij, een groote prnim tabak achter de kiezen stoppend. „Rondom Cloomber is de heide wit van de zeemeeuwen.' „Komt hier wei eens een schip- brenk voor?" vroeg ik. „Goeie genade, mynheer, dat zou ik denken I Zie je die baai daar? Nou, daar zyn tgdens den Spaanscben oorlog twee groote oorlogsschepen van koning Philips met man en muis ver gaan. Als de Baai van Lncc kon spre ken, zon die heel wat te vertellen hebben, dat zeg ik je." „Ik hoop maar, dat er geen schip zal vergaan, zoolang wij hier wonon,* zei Esther ernstig. De onde man schudde het grjjze hoofd en keek wantrouwend naar den nev6- ligen horizon. (Wordt vervolgd.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1912 | | pagina 1