Van Houten's
Cacao
N'. 115 1912.
Zaterdag 28 September. 998to jaargang.
Bij dit no, behoort een
Bijvoegsel.
iT FEUILLETON,
Het eenzame Kasteel.
GOESCHE
Dejuitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en'Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, In Goes 0,75, bniten Goes, franco f 1,85.
Afzonderlijke nommers 5 cent,
inzendLng van adverientién op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
C0URA1ST.
De prjjs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke'regel meer lOct
B{j directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i 1,— berekend.
Bewijsnummers ;5 cent.
Telefoonnummer 33.
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesshe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen
Het valsche Etiket.
Nu bet Kabinet-Heemskerk zijn
laatste jaar is ingetreden, en het bin
nen neten maanden rekening en ver
antwoording voor zijn kiezers zal
nebben afgelegd; nn wij na 4'/e
jaar zoo goed als niets op het credit
van deze regeering hebben kannen
schrijven, moeten wy ons opnieuw
afvragenwat is toch de oorzaak,
waardoor dit Kabinet tot machteloos
heid werd gedoemd De reden, welke
door sommige organen is opgegeven:
n.l. te groote breedsprakigheid van
de oppositie, kannen wij als te gezocht
beschouwen, om ar lang bij stil te
staan. Wanneer men een meerderheid
van achttien stemmen in de Tweede
en daarnaast een meerderheid van
veertien stemmen heeft in de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, beseft men
onmiddellijk, welke waarde aan znlk
een uitvlucht moet gehecht worden.
Wfj ge ooven dan ook wel, dat het
voor de eerste maal is, dat in ons
land een regeeringspartjj daartoe baar
toevlucht zoekt. Noch van Mackay,
uoch van Tak van Poortvliet, Röell,
Piarson, Kuyper of De Meester, heeft
men zooiets kannen zeggen. Deze
Kabinetten vervolden hun taak zonder
dergelijke uitvluchten en zij legden
die eerst neder, als gewichtige ge
beurtenissen daartoe dwongen. Maar
nu er geen groote onderwijs wetten
(waarmee wij natuurlijk bedoelen:
onderwjjs-suhshiie-wetten) meer te ge
ven z(jn en de voorstellen tot Grond
wetsherziening te laat voor deze wet
gevende periode komen, treedt daar
door meer dan ooit in het licht, hoe
gemis aan overeenstemming ten op
zichte van de gewichtigste vraagstuk-
den de coalitie tot politieke machte
loosheid doemt.
Een kat, die in het nanw zit, doet
evenwel vreemde sprongen. Zoo ook
de coalitie met haar onhoudbaar ver
weer, dat de linkerzijde, door rekking
der debatten, de goede afwerking der
zaken bemoeiljjkt heeft en men
laat het duidelijk genoeg reeds door
schemeren ook in het un aange-
broaen, laatste zittingjaar bemoeilij
ken zal. Een argument, waarmede
men rechts wel byzonder voorzichtig
mag zyn; het Nederlandsehe volk
herinnert zich uog maar al te goed,
hoe indertjjd het debat over de Bociale
verzekering, waarbfj Minister Talma
zoo in het gedrang kwam, gesmoord
werd, ornaat men geen tjjd te ver
liezen had, en hoe weinige weken
later het Paasch recès een ongedacht
verlengstuk kreeg, omdater niets
voor openbare behandeling gereed was.
Men heeft slechts een blik te slaan
in ons parlementair verleden, om over
het Kabinet-Heemskerk een veroor-
deeiend vonnis te kunnen uitspreken.
Het Ministerie Van Houlen-Köell is
er in geslaagd, en dat nog wel onder
groots moeitukheden, zvjn program
al te werken in den tijd van driejaar.
Het MiniBterie Plerson-Goeman Bor-
Boman van A. CONAN DOYLE.
Ze geleidde mij door een reeks
gangen naar de ziekenkamer, die zich
in den uitersten vleugel van het kasteel
bevond. Het was een somber vertrek,
zonder vloerkleed en schamel gemeu
beld met een veldbed, een vouwstoel
bn een eenvoudige houten tafel, waarop
verscheiden kranten en boeken ver
spreid lagen. In het midden van deze
tafel stond een groot voorwerp met
onregelmatige omtrekken, dat met een
linnen laken bedekt was
Langs de muren en in de hoeken
ihingen en stonden allerlei wapenen,
ffioofdzakelyk zwaarden, sommige van
het rechte model, zooals in het Ën-
gelscue leger in gebrnik zyn, andere
gebogen en versierd met Oostersch
snijwerk. Vele waren rijk gemon
teerd, hadden ingelegde scheedeu en
gevesten, schitterend van edelgesteen
ten, die in scherp contrast waren mot
den eenvoud van de kamer.
Ik had echter weinig tjjd, naar de
wapen verzameling van den generaal
te ïijKen, want hijzelf had blijkbaar
pijn diensten hoog noodig. Hij lag
gesius, hoewel het slechts over een
zeer kleine meerderheid beschikte,
bracht alle groote maatregelen, welke
het zich had voorgenomen, tot stand.
En dit was hieraan toe te schrijven,
dat de beide Ministeries zich den gang
van zaken, hun methode goed hadden
afgebakend.
Znlks heeft het Kabinet-Heemskerk
niet gedaan. Een sprekend symptoom
daarvan is geweest het voortdurend
geharrewar bjj de rechterzijde zelve
over de regeling van werkzaamheden.
Kwam dit ook pas weer niet duidelijk
aan den dag?
Oorzaak van het onbevredigende
van den toestand is en blijft dan ook
de ongezonde partij-groepeering. Tel
kens wordt het klaarder, dat het
streven van de tegenwoordige meer
derheid er alleenlijk op gericht is, om
de macht te behonden, terwijl toch
inderdaad op den voorgrond behoorde
te staan de stelselmatige doorvoering
van een wèl-overwogen program en
het tot stand brengen van die maat
regelen, welke men acht te zijn in
's lands belang.
De valsche lenze van „christelijk"
is zich gaan wreken, de leuze, welke
een homogeniteit moet doen veronder
stellen, welke pure fictie is. Waarop
heeft dit Kabinet zieh nn inderdaad
met kracht geworpen? Men heeft van
rechts beweerd op de lands-verdedi-
ging, zich herinnerende, dat het aan
een crisis op defensie-gebied zijn oor
sprong te danken had. Doeh ook ddir
teleurstelling en bittere ontgoocheling.
Da Militie-wet heeft al heel veel van het
slikvermogen der grootste fractie van
de coalitie de roomsoh-katholieke —-
gevergd en haar ter wille zal de kust
verdediging, welke zooveel stof in en
bniten ons vaderland heeft opgejaagd
en nog telkens weer opjaagt, onder
de mlnisterieelo paperassen begraven
worden.
Anderen van rechts beweren op het
gebied van sociale wetgeving, daar
ligt de zwaartekracht der huidige
regeering.
Al evenmin waar. Hoe zou het trou
wens kunnen, waar de cüristelyk-
historisehen, om van andere conser
vatieve elementen in de coalitie niet
te gewagen, van dergelijke maatre
gelen eigenljjk niets moeten hebben
waar niemand minder dan de heer
De Savornin Lohman een waren veld
tocht predikt tegen het stelsel van
verplichte verzekering?
Ja, zelfs op het terrein, waar men
vroeger elkander vredig tegemoet kon
treden, omdat men toen, vóór 19i'5,
gezamenlijk streed voor een subsidie,
welke het voortbestaan van het con-
fessioneele onderwijs waarborgde, ziet
men elkaar met wantrouwen aan, en
menig gereformeerd man, in wien,
trots coalitie en al, nog een enkel
dropje geuzenbloed is overgebleven,
beeft het met zorg aangehoord, dat
een baron Van Wijnbergen er met
pralende onvoorzichtigheid voor uit
kwam, dat het toch eigenlijk zijn ge
liefde kloosterscholen zjjn, welke het
meest van het subBidie-stelsel profi
teered.
Zoo iB er overal onmacht, een ge
volg van het niets-zeggend „christe
lijk" etiket.
op een rustbank, het gelaat half af
gewend zwaar adem te halen en
scheen zich van onze tegenwoordig
heid niet bewast te zijn. Zjjn schitte
rende, starende oogen en het bran
dende blosje op zijn wangen waren
mij het bewijs, dat de koorts op het
hoogst was.
Ik hakte mij over hem heen om
hem den pols te voelen, toen hij eens
klaps opsprong en met gebalde vuisten
als waanzinnig naar mjj sloeg. Nog
nooit heb ik znlk een intensen angst
op eenig menscheljjk gelaat gelezen,
als dat, waarmee hij iu{j aankeek.
„Bloedhond 1" gilde h{j. „Laat mij
los, laat my los, zeg ikl Hond je
handen van mijn lyfl Is het niet ge
noeg, dat mijn leven verwoest is?
Wanneer zal hieraan een einde komen
Hoe lang moet ik dit nog verduren
„Stil, stil, lieve!" zei zjjn vrouw,
sassend met haar koele hand 0V8r zjjn
verhit voorhoofd strijkend. „Dit is
dokter Easterling van Stranraer. Hy
komt niet om je kwaad te doen, maar
om je weer beter te maken."
Da generaal viel vermoeid op zijn
kassen terag en ik z*g aan de ver
anderde uitdrukking in zjjn oogen,
dat het ijlen voorbij was en dat hij
begreep, wat ze zei.
Ik nam zijn temperatuur op; die
was 39® en zyn pols tikte honderd-ea-
Vier-eu-een-half jaar lang is het
onder dit Kabinet aldus gegaan. Zou
men dan werkelijk in ernst kannen
meenen, dat de zaken in het laatste
en kortste jaar van deze wetgevende
periode een anderen loop nemen
De vraag stellen, is haar in ont-
kennenden zin beantwoorden.
Wanneer de rechterzijde met be
klemdheid de komende stembus-cam
pagne tegemoet gaat, heeft zjj dit aan
zich zelve te wijtenzij is haar dure
verplichtingen niet nagekomen. En
dr. Kuyper moge trachten, den man
nen-broeders een hart onder den riem
te steken met zjjn bewering, dat de
rechterzijde in 1913 minstens tien
duizend stemmen „winst#1 te boeken
zal krjjgen, wie de kaart van ons
land kent, zal er glimlachend zijn
schouders voor ophalen.
Het is dan waarljjk ook al te door
zichtig
Buitenland.
Tot de stakingen, die zich het
meest naar buiten doen voelen, die
niet alleen de lagere standen, maar
ook, en in de eerste plaats, het ont
wikkelde deel der bevolking treffen,
behooren zeker wel de spoorwegsta
kingen. Waar het moderne verkeer
zieh steeds nitbreidt, waar handel en
nijverheid steeds hoogere vlucht ne
men en het goederentransport, daar
mee evenredig, tot een vroeger niet
gekende uitbreiding is gekomen, is
een spoorwegstaking een daad, die in
de eerste plaats handel en industrie
zal treffen, maar daarna ook haar
groote moeilijkheden zal brengen voor
de geheele beschaafde maatschappij.
De spoorwegstaking in Spanje,
waar de Cataloniseho spoorwegbe
ambten in den nacht van Dinsdag op
Woensdag het werk hebben neerge
legd, heeft dan ook nu reeds tot de
grootste verwarring geleid. De be
ambten, ontevreden met de bestaande
toestanden, verlangen van de directie
hunner maatschappij salaris-verhoo
ging en vermeerdering van pensioen.
De directie antwoordde op deze eischen,
dat zjj het lot der werklieden wilde
verbeteren, voor zoover dit overeen
kwam met de belangen der maat
schappij.
Daar dit antwoord door de spoor
wegbeambten niet bevredigend werd
geacht, brak de staking op den vast-
„•estelden tijd uit. Alleen de stakers
van Bareeiona en Saragossa legden
den arbeid neerde staking zal zich
niet tot andere iynen uitbreiden, als
de antoriteiten ten minste niet een
pressie gaan uitoefenen ten gunste
der maatachappg. Wel sympathiseeren
de beambten der andere Bpoorweg-
lynen met bnn kameraden van het
CataloniBche net, maar zjj achten het
oogenblik niet gunstig, om bat werk
neer te leggen, daar de staking niet
voldoende voorbereid is. De regeering
heeft de noodige maatregelen getrof
fen, om de orde te handhaven en den
postdienBt te regeiea. Hoewel een al-
gemeene Btaking riet te vreezen iB,
ziet men in officieele- en ook in beurs-
kringen de toekomst toch met zorg
twintig keer per minuut. Blijkbaar
was het een geval van malaria, zooals
dikwijls voorkomt bjj meoschen, die
een groot gedeelte van hnn leven in
de tropen hebben doorgebracht.
„Er is geen gevaar", merkte ik op.
„Met een weinig chinine en arsenicum
zullen we den aanval spoedig over
winnen".
„Geen gevaar vroeg hij. Vcor my
is er nooit gevaar! Ik ben zoo taai
als de Wandelende Jood. Nu ben ik
weer volkomen by mijn zinnen. Mary,
laat mij met den dokter alleen".
Mevrouw Heatherstone verliet het
vertrek schoorvoetend, naar het mjj
voorkwam en ik nam b{j het bed
plaats om te luisteren naar hetgeen
mijn patiënt mjj zon meedeelen.
„Wees zoo goed, myn lever te on
derzoeken," zei hy, zoodra de deur
gesloten was. „Ik heb daar vroeger
eeu abcès gehad en volgens Ërodie,
een militair arts, is het tien tegen een,
dat ik er aan zal sterven. Ik heb er
echter, sedert ik uit Indië terug ben,
geen last meer van gehad. Hier was
het, vlak onder een van myn ribben."
„Ja, ik voel het, maar," zei ik, na
een grondig onderzoek, „ik kan u
geinkkig zeggen, dat het abcès geheel
geabsorbeerd of verkalkt is, zooals
gewoonlijk het geval is. U hoeft niet
bang ta zijn, dat het u eenig kwaad
RONA
Zuiver en oplosbaar.
Vol vetgehalte (cacaoboter).
Volkomen ontwikkelde, pittige cacaosmaak.
VUI
tegemoet en het is te begrijpen, dat
de regeering onmiddellijk maatregelen
heeft getroffen, om het lastige van den
toeBtand zoo spoedig mogelijk op te
heffen. Militairen zjjn aanstonds gecon
signeerd, om de Btakers te vervangen.
De provincie-troepen werden naar
Barcelona gezonden en de treinen,
welke nog rjjden, worden door offi
cieren en soldaten der genie begeleid.
Het verkeer met Frankrijk is inmid
dels verzekerd, evenals dat met bet
overige deel van Spanje.
De stakerB gedragen zich volmaakt
ordeljjk, maar schijnen vast op bun
stuk te staan. Of de staking eenigen
tjjd vol te houden zal z{jn, is natuur
lijk niet te zeggen en zal wel voor
een groot gedeelte afbangen van den
financieelen steun, dien de stakers van
buiten zullen ontvangen. De spoorweg
beambten van Saragossa zullen van
beden af de staking hunner Catalo-
nische makkers daadwerkelijk steunen.
Latere berichten melden, dat de
arbeiders aan de Zuid-Spaansehe spoor
wegen nu allen de staking hebben
geproclameerd.
De maatschappijen besloten, de drie
voornaamste eischen der werklieden
in te willigen, welke de uitgaven van
de vier grootste maatschappijen met
60 millioen peseta's en de uitgaven
der overige maatschappijen met 75
millioen peseta's zullen vermeerderen.
(Een peseta is ongeveer vijftig cents).
Als de regeering haar hulp verleent,
of de verhooging der tarieven goed
keurt, zullen de overige eischen ge-
makkelijker ingewilligd kunnen wor
den.
Nog altjjd is de
vieeschnood in Dultschland
van zoo dringenden aard, dat een
krachtig en doeltreffend ingrijpen van
de regeering niet laDg meer kan uit
blijven. Het schijnt, dat zjj een beetje
huiverig is, den vrjen invoer van vee
uit Frankrijk en Nederland toe te staan,
met het oog op de tegenwoordige vee
ziekten, en een bepaald besluit is vau
regeeringszyde dan ook nog niet ge-
zal doen."
Dit berieht scheen bem niet te be
vallen.
„Zoo is het nu altjjd met mjj,"
bromde hjj, „Als iemand anders koorts
heeft en ijlt, verkeert hjj in gevaar,
maar ik word natuurlijk weer beter.
Kjjk nu eens hier."
Hjj ontblootte zjjn borst en liet mjj
een verschrompeld litteeken zien in
de hartstreek.
„Deze wonde werd veroorzaakt door
een kogel van een inboorling. Nu
zoudt ge denken, dat dit genoeg was
om iemand te dooden, maar neen, het
ding stuitte af op een mjjner ribben,
ging er om heen en kwam achter in
den rng wear uit, zonder eenig be
paald kwaad aan te richten. Heeit u
zoo iets gehoord
„U bent zeker ouder een geinkkig
gesternte geboren," merkte ik glimla
chend op.
„Dat hangt er van af," antwoordde
h(j, het hoofd schuddend. „De dood
heeft voor mjj geen verschrikkingen,
mits hfi op natuurlijke wijze komt,
maar een vreemde, bovennatuurlijke
vorm van deu dood is ontzettend."
„Bedoelt u," zei ik eenigszins ver
bijsterd door zyn opmerking, „dat u
een natuurlijken dood zoodt verkiezen
boven een gewelddadigen
„Neen. dat niet bepaald. Ik ben te
nomen. Men hoopt en vertrouwt eehter,
dat zy thans die hervormingen zal
invoeren, welke de bevolking inder
daad hulp zullen brengen.
De sociaal-democratische party heeft
natunrljjk direct gebrnik van den
toestand gemaakt, om haar beginselen
op uitgebreide schaal te verkondigen.
Zfi zal Zondag groote protestmee ringen
byeenroepen. De Vorwtlrts publiceert
nn reeds een oproep tot het Berljjnsche
volk, om a.s. Zondag de massa-byeen-
komsten in de 6 grootste zalen van
Berljn bjj te wonen. Het onderwerp
der besprekingen zal zjjn de vieesch
nood en de algemeene dnnrte der
levensmiddelen.
De sociaal-demoeraten in Stuttgart
hadden eerst een anderen weg van
protest ingeslagen en in het begin
dezer maand besloten, vleescb, worst
en andere vleeschwaren eenvoudig
te boycotten. Zij zijn nu echter van
dit beslnit teruggekomen, omdat zy
meenen,dat vleesch een voedingsmiddel
is, dat de werkman op den dnnr, zonder
schade voor zijn gezondheid en zijn
werkkracht, niet kan missen.
Natuurlijk trachten de bladen, die
de protectionistische politiek van de
regeering steeds ondersteund hebben,
al het mogelyke te doen, om maatre
gelen tot het lenigen van den nood
tegen te gaan. De agrarische Deutsche
Tagesseiiung loochent, dat de veefok
kers niet voldoende slachtvee zonden
kunnen leveren en ontkent de nood-
zakelfikheid der gemeentebesturen, om
opheffing van de hooge vleeschtollen
en Invoer van bevroren vleesch te
vorderen. Ten slotte doet het blad
nog een aanval op Von Bethmann
Hollweg en de verdere regeering.
Inplaats van een tegencampagne te
voeren, zoo schryft het orgaan, hult
de regeering zieh in stilzwijgen en
zy laat de agitatie groeien, zonder
daar iets tegen in te brengen.
De andere ochtendbladen zijn zoo
verstandig, nog niet veel te zeggen
over de maatregelen, die de regeering
zal nemen. Voorloopig nemen zjj een
afwachtende houding aan.
zeer vertrouwd met het koude staal en
lood, om die te vreezen Dokter, isu
bekend met „zwarte magie
„Neen", antwoordde ik, hem scherp
aanziend, om my te overtuigen, dat
hjj niet weer was gaan yien. Hy zag
er eehter vry normaal uit en da
koortsgloed was van zjjn gelaat ver
dwenen.
„Gy, westersche mannen der weten
schap, zyt toch in vele dingen by den
tjjd ten achter. In het materieele, in
al wat het lichamelijke welzyn bevor
dert, blinkt ge uit, maar wat kennis
der natuurkrachten en de sluimerende
macht van den menschelyken geest
betreft, daarin zjjn zelfs de besten
onder u eeuwen ten achter by den
laagsten koelie in Indië. Talloozo ge
slachten van vleeschetende, gemak
zuchtige voorouders hebben ons dier
lijk instinct doen heerschen óver den
geest. Het lichaam, dat slechts het
werktuig der ziel behoorde te zjjn, is
nu haar gevangenis geworden. In het
Oosten zyn lichaam en ziel niet zoo
nauw verbonden als in het Westen
en niet zoo moeilijk van elkaar te
scheiden door den dood."
„Ze schijn en toch niet veel voor-
doel te hebben van deze eigenaardig
heid in hun organisatie," merkte ik
ongeloovig op.
{Wordt
