N'. 104 1912.
Dinsdag 3 September.
99
Het eenzame Kasteel.
«te
«OESÖIE
Dejaitgave dezer Courant geschiedtjMaandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
nitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, In Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De pr{js der gewone advertentiën is van 1-5 regels50 et., elke'regel meer lOct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend.
Bewijsnummers J6 cent,
lUg Vau auvcjcuouueii «p
vóór 2 uren, op VRIJDAG
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Sethbs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesche Courant". Hoofdredacteur W. J. c. van Santen
Buitenland.
Reactie troef I
Eenigen tjjd geleden berichtten wij
in deze rubriek, dat, hoewel hot rap
port van den Russischen senator Ma-
noechin over het onderzoek in de
zaak der Lena-goudmgnen, waar het
bekende bloedbad onder rnstige ar
beiders werd aangericht, nog niet
gepubliceerd was, het dagblad Rjetsj
in staat was, den hoofdinhoud van
dat rapport, dat een doorloopende
beschuldiging is tegen den ritmsester,
die de stakers in de Siberische goud
mijnen liet neerschieten, mede te
deelen.
Dit was niet naar den zin der politie,
die sedert dien tijd reeds tweemaal
een inval deed in de redactie-bureaux
van dv Rjetsj om daar een huiszoeking
te houden, ten einde het manuscript
van dat rapport in beslag te nemen.
Waarschijnlijk wilde de politie daar
door op het spoor komen van dengene,
die de redactie van den Inhoud mede-
deeling had gedaan.
Maar tevergeefs. De redactie had
wel gezorgd, dat zg geen snippertje
van het mannscript liet slingeren,
zood&t de politie geen spoor kon
vinden.
Maar gewroken heeft zg zich toch.
Toen de Jijetsj dezer dagen een
artikel bevatte, waarin de politiek van
een minister werd aangevallen, werd
de verantwoordelijke redacteur van
het blad, bjj wijze van administratie-
ven maatregel, tot drie maanden ge
vangenisstraf veroordeeld, en onmid-
dellgk gearresteerd.
Deze volkomen onwettige veroor-
deeiing, die niet door een rechtbank
op grond van wettelijke bepalingen
wordt uitgesproken, maar door een
politie-autoriteit, zondir eeaig voor
afgaand openbaar onderzoek, wordt
gedecreteerd, heeft ia Petersburg zeer
groot opzien gebaard.
Want het is een nieuw bewijs voor
de veldwinnende macht der reactie.
Tgdens de onbeperkte heerschappij
werden gevangenisstraffen, dwang
arbeid en verbanning naar Siberië,
bg wijze van administratieven maat
regel, algemeen toegepast. Het October-
manifest van 1905, dat de erkenning
der rechten van dan burger, de vrgheid
v der pers en de onschendbaarheid, van
personen beloofde, scheen ook aan
dien toestand van rechteloosheid een
einde te zullen maken.
Maar nauwelijks voelt de bureau
cratie haar maeht weer wat beves
tigd, of alle beloften worden geschon
den Met de vroegere machtsmiddelen
werkend, poogt de bureaucratie en de
geheime politie elke kritiek den kop
indrukken. En nadat reeds enkele
malen in provinciesteden onwettige
dwangmaatregelen tegen de pers
waren genomen, ia thans in de hoofd
stad des rijks en tegen het grootste
en aanzienlgkste liberale blad een
maatregel toegepast, die algemeene
verontwaardiging wekt, zelfs in ge
matigde kringen.
Dit is een mooi voorteeken voor
de aanstaande Doema-verkiezingen,
welke, naar men vreest, onder den
giootsten dwang en de scherpste
politie-maatregelen zullen worden ge-
honden, om te pogen een reactionaire
vierde Doema te verkrijgen.
Roemenië en de Balkan-kwestie.
Er zgn, zoo schrijft de Weensohe
correspondent van de Timet, in het
bnitenland tal van beschouwingen ge
publiceerd naar aanleiding van een
langdurig bezoek, dat graaf Berchtold,
de Oostanrgksch-Hongaarsche minister
van buitenlandsche zaken, aan koning
Carol van Roemenië heeft gebracht.
De daarin getrokken conclusies zgn
echter in diplomatieke kringen te
Weenen met eenig scepticisme ont
vangen.
Koning Carol, die een der oudste
vrienden van keizer Frans Joseph is,
kende de vorige Oostenrijksehe minis
ters van buitenlandsche zaken bijzon
der goed en het is dus geenszins ver
wonderlijk, dat hjj ook met den tegen-
woordigen titularis kennis wenschte
te maken.
Men mag aannemen, dat de Oosten
rijkseh-Hongaarsche en Roemeensche
regeeringen het volkomen eens zjjn
over het meercndeel der Balkan
kwesties, ondanks de wrevel, die de
onderdrukking der Roemeenen in
Hongarije heeft gewekt.
Koning Carol en graaf Berchtold
hebben bepaald de noodzakelijkheid
besproken van een betere verstand
houding tusschen Rusland en Oosten
rijk en eveneens de kwestie op den
Balkan.
Men moet echter bij de booordeeling
van de buitenlandsche politiek van
Roemenië wel onderscheid maken tus
schen de pogingen, welke misschien
gedaan kunnen worden, om schok
kende veranderingen op den Balkan
te verhinderen en da houding, die
Roemenië misschien zal aannemen,
wanneer zich verwikkelingen mochten
voordoen.
Verschillende Roemeensche staats
lieden van invloed zgn de meentng
toegedaan (en de koning is het met
hen eeus), dat Roemenië, in geval
van verwikkelingen, zich niet moet
laten gebruiken, om voor de een of
andere groote mogendheid de kastan
jes uit het vaar te halen, maar alleen
te rade most gaan met zju eigen
belangen.
De koning is wel een Hohenzollern,
maar hij is door de Roemenen geko
zen en men kan er verzekerd van
z[jn, dat geen buitenlandsche Invloe
den hem ertoe zuilen brengen, de
belangen van zgn volk en zjjn rijk
ten bate van anderen op te offeren.
Wg zullen het moeten afwachten 1
EEÜ1LLETUN.
Soman van A. CONAN DOYLE.
Wanneer de oude man zgn besluit
begon te rechtvaardigen door aanha
lingen van de Perzische dichters, dan
wisten Esther en ik, dat niets dit zou
doen wankelen. En zoo stond dien
namiddag het rijtuig voor de stoep,
mgn vader op den bok, met zjjn beste
jas aan en een paar nieuwe rghaud-
«ohoeuen.
„Stap in, kindarea", riep hjj, opge
wekt met de zweep klappend, ,we
«uilen den generaal eens toonen, dat
zich niet voor zgn buren behoeft
te schamen*.
Maar helaas 1 Onze glanzende ponies
<on het blinkende tuig zouden dien
dag den bewoner van Cioomber niet
impoaearen door onze voornaamheid I
Want nauweljjks hadden we het hek
van de oprijlaan bereikt, of onze aan-
daoht werd getrokken door een groot
(houten bord, dat aan een der boomen
was gespjjkerd, zóó, dat niemand het
■onopgemorkt voorbij Eon gaan. Op
'dit witte bord stond met groote, zwarte
letters het volgende gastvrije opschrift
te lezen:
Generaal en Mevr. Heatherstone
wensehen
den kring hunner kennissen
niet uit te breiden.
Eenige oogenblikken waren we allen
geheel verstomd van verbazing. Toen
Binneulassd.
De Bakkerswet.
De bakkerspatroons-vereenigingen
in de provincies Groningen en Drente
hebben besloten, met 'kracht zich te
verzetten tegen de invoering van het
drieploegenBtelsel.
Kamerverkiezingen 1913.
De afdeeling Deventer der S. D. A. P.
koos tot Kamercandidaat den heer
A. H. Gerhard te Amsterdam.
De vrjje socialist, niet, zooals Het
Valk meldt, de anarchist Kaspers,
zal zich in de districten Veendam en
Appingedam candidaat laten stellen.
Reeds eerder werd deze eandidatuur
in hat district Winschoten gelanceerd.
begonnen Esther en ik, door het dwaz j
van het geval, in lachen uit te bar
sten, maar mga vader wendde de
paarden en reed naar huls met op
eengeklempte lippen en een wolk van
ergernis op het gelaat. Nog nooit had
ik den goeden man zoo vertoornd
gezien en ik ben overtuigd, dat zgn
boosheid niet zoozeer voortkwam nit
een kleingeestig gevoel van gekwetste
Ijdelheid, dan wel uit de gedachte,
dat der waardigheid van den „heer
van Branksoma', dien hjj vertegen
woordigde, een beleediging was aan-
gedaan.
HOOFDSTUK IV.
De jonge man het het geuze haar.
Toevallig leidde mg u weg den vol
genden dag wederom langs het kasteel
en terwjjl ik staan bleef, om nog eens
naar het bord te kijken, vroeg ik mg
verbaasd af, wat onzen buurman toch
bewogen kon hebben tot een derge
lijken krassen maatregel. Ik zal daar
zoo een paar seconden gestaan hebben,
toen ik plotseling een lief meisjes
gelaat ontdekte tuischen de ijzeren
spijlen van het hek en een blanke
hand, die mg gretig wdkte, tot haar
te komen.
Ik naderde en herkende dezelfde
jonge dame, die ik in het rjtuig had
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
De bij in den boomgaard.
De ondervinding leert, dat vrucht-
ooomen dikwgls rgk bloeien en toch
maar weinig en dan nog schrale
vrachten geven. Men heeft daarvoor
reeds van do vroegste tjjden af als
reden aangenomen den nadeeligen
invloed van ongunstig weer. Het is
waar, nachtvorsten in het voorjaar,
daarna aanhoudende regen en de bran
dende zonnestralen in den zomer kan
nen ongetwijfeld de oorzaken zjjn van
het mislukken van de fruitteelt, fa
de laatste jaren is er echter nog een
andere oorzaak bekend geworden, of,
zoo zjj al vroeger bekend was, is er
toch tegenwoordig meer de aandacht
op gevestigd. Men heeft opgemerkt,
dat daar de oogst het best is, waar
veel bijen komen. Deze kleine, nijvere
diertjes zgn de overbrengers van het
stuifmeel van de eene bloem op de
andere. Voor vrachtzetting zgn twee
deelen van een bloem onmisbaar, nl.
het stuifmeel of het maunelgk en de
stamperof het vrouwelijk deel, die voor
bevruchtiging met elkaar in aanraking
moeten komen. Bjj sommige bloemen
zgn beide aanwezig en zg heeten dan
tweeslachtig, andere hebben alleen
stnifmeel of alleen een stamper en
heeten dan éénslachtig. Hieruit blgkt,
dat er twee wgzen van bevrnchtiging
zgn; de twaeslacnti'e bloemen be
vruchten zich zelf, terwgl bg deéén-
slachtige het stu fmeel van de eene
moet overgebracht worden op den
stamper van de anderede zooge
naamde kruisbestuiving, ü.t overbren
gen geschiedt door den wind, maar
voornamelijk ook door de insecten,
waaronder de bg en het grootst in aan
tal zgn.
Dóór vaa de eene bloem op de an
dere te vliegen, brengen zg het stuif
meel over, dat aan hun lichaam blgft
kleven. Bedenkt men, dat de bjjen
talrgk zgn en dat zjj ontelbare malen
per dag verscheidene bloemen bezoe-
Meneer West', zei ze fluisterend,
zenuwachtig eu gejaagd om zich
heenziend, ,ik wensch u mgn ver
ontschuldigingen aan te bieden voor
de beleediging, u en uw familie giste
ren aaDgedaan. Mgn broeder was juist
ia de oprijlaan en heeft alles gezien,
ken, dan is het dnideljjk, dat ook
heel wat stuifmeel wordt meegevoerd.
Bg dat werk zorgen ze dus niet alleen
voor zieh zeiven door honing te ver
zamelen, maar onbewust ook voor den
fruitteler. Dat dit geen bloote theorie
is, maar werkelgkheid, bewgst de
ondervinding van hen, die met aan
dacht hebben nagegaan in hoeverre
de opbrengst der fruitboomen verband
hield met het aantal bjjen, dat zich
in den omtrek daarvan bevond.
Een Engelsehe bgenkweeker, Cowan
genaamd, deelt in een door hem uit
gegeven brochure een menigte geval
len mede, die het bovenstaande be
wijzen en waardoor hg tot de con
clusie komt, dat ooitteelt moet gepaard
gaan met bjjenteelt. Eenige van zgn
bevindingen willen we vermelden.
Eens bezocht hg een zgner vrienden,
die een uitgestrekten perzikboomgaard
bezat, waarin duizenden boomen ston
den, die elk jaar rjjkelgk bloeiden,
maar zelden veel vrachten gaven. Op
een vraag van Cowan, hoe ver de
naaste bgenhouder van hem ai woonde,
was het antwoordeenige mglen. Dan
knnnen uw boomen niet van de bgen
profiteeren, hernam Cowan, ik raad
u aan, plaats zelf eenige korven bg
uw boomen. De vriend voigde dien
raad en, ofschoon, de bloaitgd reeds
ten einde liep, nog hetzelfde jaar
oogstte hg veel perziken en wel de
meeste en de schoonste in den omtrek
der bgenkorven, Bet volgende jaar
was de oogst nog rgker.
Het komt voor, dat hoornen, die zelf
onvruchtbaar zgn, ook niet bevracht
worden door andere van geheel dezelfde
soort. Ook hiervan haalt Cowan een
voorbeeld aan. In een boomgaard in
den staat New-York stonden niet minder
dan 22 duizend pereboomen van geheel
dezelfde soort, dia jaar voor jaar
weinig opbrachten, waarom men be
sloot eenige oud s op te ruimen an door
jonge te vervangen, maar toevallig
waren er onder de nieuwe eenige van
een ander auort verdwaald. Het gevolg
was nu, dat de boomgaard tamalgk
rendeerde, maar opmerkelgk was het,
dat alleen die boomen vrachten van
beteekenis gaven, die in den omtrek
stonden van de verdwaalden. Dit laat
zich hiernit verklaren, dat er nn kruis
bestniving plaats had, teweeg gebracht
door de bgen.
Al is een boom zelf ba vruchtbaar,
toch doet de kruisbestuiving nog veel
goedszg verbetert de kwaliteit en
verhoogt de opbrengst. Ook hiervan
haalt Cowan den nitslag van een
proefneming aan. Van een peersoort,
die zelfvruchtbaar is, werden 30 bloem
trossen onbedekt gelaten, zoodat het
stuifmeel van een andere soort daarop
kon worden overgebracht; die 30
bloesems gaven 70 vrnchten, terwgl
30 andere die met zakjes waren bedekt
geweest, en das zich zelf moesten
bevrachten, cr slechts 7 opbrachten.
Nog meer voorbeelden haalt Cowan
aan, waaruit blgkt, dat kruisbestuiving
maar hg kon er niets aan veranderen.
Ik verzeker u, meneer West, dat zoo
dit hatelgke ding," ze wees op het
bord, „u geërgerd lueit, het mgn broer
en mg bepaald verdriet voroorzaakt."
a Wel, juffrouw Heatherstone,11 zei
ik lachend, Engeland is een vrjj land
en als uw vader liever geen bezoekers
ontvangt, zie ik niet in, waarom hg
dat wel zou doen."
„Ik vindt het schandelgk," barstte
ze uit, met den voet op den grond
stampend, ,dat men ook uw zuster
zoo voor het hoofd heeft gestooten.
Ach, ik zou wel van schaamte door
den grond willen zinken.*
„Trek het u toch niet zoo aan, juf
frouw Heatherstone," zei ik, begaan
mot haar verdriet. „Ik ben overtuigd,
dat uw vader grondige redenen voor
zgn gedrag heeft.'
Ja, dat weet de hemel Iantwoordde
ze bedroefd, „en toch geloof ik, dat
het mannelgker van hem zou zgn, het
gevaar te trotseeren, dan het te ont
vluchten. Hg zelf kan er echter het
best over oordeelen. ,Zie," vervolgde
ze, plotseling van toon veranderend,
daar komt mgn broer.*
Aan het einde van de donkere op-
rglaan zag ik den jongen man met
vluggen pas naderen.
„Mordaunt", riep het meisje hem
toe. ,Ik heb meneer West ook uit
naam van jon mgn verontschuldigin
gen aangeboden over het gebeurde
van gisteren.'
,Het doet mg veel genoegen, dit
porsoonlgk te kunnen doen,* sprak hg
beleefd, ,en ik wilde, dat ik ook uw
zuster en uw vader mgn spgt kon
betuigen.'
Hier richtte hg zich tot zgn zustor.
„Is het niet beter, kleintje, dat jg naar
hnis gaat?- Het is tgd voor de lunoh...
Neen blgft n nog even, meneer
West", zei hg, toen hg bemerkte, dat
ik ook heen wilde gaan, „ik wensch
een enkel woordje mat n te spreken."
Juffrouw Heatherstone knikte mg
glimlachend toe en verwgderde zich.
Haar broeder schoof nn den grendel
van het hek, stapte naar bniten en
sloot het zorgvnldig achter zich.
.Mag ik neen eindje vergezellen
„Met genoegen," was mgn antwoord.
Hg haalde zgn sigarenkoker te
voorschgn en bood mg een sigaar
aaH. ;„U heeft toch wel een oogen
blikje tgd voor mg
.Zeker, ik hen geheel tot uw be
schikking,en al rookend en pratend
stapten wg het boschpad af.
.Wilt u wel gelooven," zei hg, .dat
dit de eerste voetstappen zgn, die ik
bniten het hek zet, sedert wg dit hnis
bewonen
Ik keek hem verbaasd aan. .Ennw
zuster dan?"
,Zg is ook nog nooit nit geweest.
Vandaag is het mg gelukt, dit onge
merkt te doen, maar het zon mgn
vader niet erg aanstaan, als hg het
wist. Onze absolute afzondering is
een eigenaardige gril van hem. Ten
minste, velen zonden het een gril
noemen, maar ik voor mg geloof, dat
hg gegronde redenen heelt vobr zgn
handelwgze, ofschoon hg het misschien
een weinig overdrgft.
„Ge moet het wel zeer eenzaam
hebben. Zoudt ge niet nu en dan bg
voor de hoeveelheid en de hoedanig
heid van veel belang is. Daarom
moeten ooft- en bgenteelt samen gaan,
want de bgen zgn de voornaamste
overbrengers van het stnifmeel.
Daar er in onze omgeving heel veel
aan fruitteelt wordt gedaan en ook
de bgenteelt al eenige beteekenis
krggt, bestaat er gelegenheid eens na
te gaan in hoeverre het bovenstaande
wordt bewaarheid.
Bgen vliegen niet verder van hnis
dan een half nnr, als zg op dien
afstand voldoende bloemen vinden,
zoo niet dan zoeken zg wel een nur ver.
Mocht dit onderzoek ook hier ten
voordeele van de bgen uitvallen, dan
moge dit een aansporing zgn voor de
fruittelers om in hun boomgaarden
bier en daar een paar bgenkorven te
plaatsen. Veel kosten zgn daaraan
niet verbonden en die znllennogwel
gedekt worden door de opbrengst der
honing, door de bgen verzameld.
Fruit-tentoonstelling
Op de tentoonstelling te Bergen op
Zoom zgn o. a. bekroond voor de
schoonste verzameling tafelappelen in
soorten van eik 3 stuks met
lste prgs E. de Jonge, lerseke, zil
veren med.
2de prgs bronzen med., vereeniging
van oud-leerlingen van den tuinbouw-
wintercursus te 's Heer Hendrikskin
deren
^tweede 2e prgs D. A. Land te Goes
jtEen mand met appelen minstens
10 K.G. in origineele verpakking ge
reed voor verzendingbedoeling van
dit nummer is te laten zisn, welke
mand het doelmatigst is verpakt
lste prgs verg. zilv. med. D. A. Land
2de prgs zilv. med.E.de Jonge,lerseke;
3de prgs bronz. med. Vereeniging van
oud leerlingen van den tuinbjuwwin-
tercursus te 's Heer Arendskerke.
Een kist met peren, minstens 10
K.G. in origineele verpakking gereed
voor verzending; de bedoeling van
dit nummer is als voren.
lste prgs vergald zilv. D. A. Land,
Goes; 2de E. de Jonge,lerseke, zlv.
3de prgs Vereeniging vanond-leer-
lingen van den tuinbouwwintercursus
te 's Heer Arendskerke.
Schoonste luxe verpakking, inhou-
dende appelen ol peren
lste prgs zilv. med. D A. Land te
Goes.
!Frovincleaieaws.
Borssele Zaterdag jl., op Konin-
ginne-dag, hield de Sehietvereeniging
van Volksweerbaarheid, „Frank van
Borsselen", een wedstrgd. De leden
Joh. Hngsen, P. Walhont, Joris van
Boven en Jan Walhont Fz. behaalden
ieder een medaille. Eerstgenoemde
ontving als eersten prgs een rookstel.
De heer J. van de Velde behaalde
het eerekrnis en nog 14 leden won
nen geldprgzen van 10.75 tot 2.50.
mg een Bigaar knnnen komen rooken
Het huis, dat ge ginds ziet liggen, is
Branksome.'
Het is verbazend vriendelgk van u,"
antwoordde hg met schitterende
oogen, ,en ik zon graag van nw aan
bod gebrnik maken. Ge moet weten,
dat, met nitzondering van Israël Sta
kes, onzen ouden koetBier en tninman,
ik niemand heb om mee te spreken."
„En nw zuster zjj moet deze
eenzaamheid nog meer voelen."
,Ja, ongetwgfeld voelt de kleine
Gabriëlle het," antwoordde hg, naar
het mg voorkwam eenigszins onver
schillig, .maar voor een jongen man
van mgn leeitgd is het nog veel erger,
zoo opgesloten te zgn dan voor een
meisje zon ik denken. In Maart wordt
ik drie-en-twintig en ik ben nooit op
de universiteit, zelfs niet op een ge
wone school geweest. Het mag u
vreemd voorkomen, maar het is de
waarheid, en ge zult het met mg eens
zgn, dat ik eon heter lot verdien,
nietwaar
Hg bleef een oogen blik staan en
de zon bescheen zgn gelaat. Lang en
gespierd, met een scherp, fijn besne
den gelaat en een paar schrandere,
donkere oogen, had hg wel uit een
schilderg van Murillo ut Veiasqsuz
kunnen stappen. Er lag een sluime
rende wilskracht om den vastberaden
mond, in de borstelige wenkbrauwen,
in de geheele houding van zgn veer
krachtige, flink gebouwde gestalte.
(Wordt vervolgd).
