N°. 95 1912.
Dinsdag 18 Augustus.
99ste jaargang.
FEUILLETON.
OEKIJFZÜTO
Buitenland.
Binnenland.
ft echtzaken.
(iOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedtjMaandag-, Woenadag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prfis per kwartaal, In Goes f 0,15, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers S cent.
Inzending: van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
C01R4NT.
De prijs der gewone advertentiën ia van 1-5 regels50 ct., elke'regel meer lOot.
Bfi directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal, berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers .5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C, van Santen.
Zucht tot misleiding.
Door sommige clericals bladen is
in de over-bekende, lieflijke Maasbode-
taal het feit besproken, dat zich in
Indië een comité heeft gevormd met
het doel, den Nederlandsehen vrijzin
nigen geldeljjken steun voor de be
langrijke verkiezingen van 1913 te
verleenen. Wjj kunnen het ons leven
dig voorstellen, dat, waar ook bij een
stembus-campagne geld de ziel van de
negotie is, de rechterzijde minder goed
te spreken valt over de actie in Indië
ten gunste van de vrijzinnigen in het
moederland. Dat echter op zoo hate
lijke en verdacnt-makende wijze deze
actie beoordeeld wordt, is voor ons
het bewijs, dat men rechts elke ver
gemakkelijking der vrijzinnige pro
paganda met leede oogen aanschouwt,
^len weet het: niet alleen journalisten,
doch ook politici, die geen principiëele
bestrijding kunnen voeren, hebben
onmiddellijk een boeman bjj de hand:
de vrjjmataelarij. In het schermen met
de loge is vooral De Maasbode sterk,
en de kleine clericals pars heeft naar-
stiglfik dit ignobel voorbeeld gevolgd.
Men herinnere zich nog maar de dagen,
welke aan den stembus-strijd van 1905
voorafgingentoen de clericale coa
litie haar macht voelde wankelen, was
de vrijmetselarij schering en inslag.
De kiezers waren evenwel verstandi
ger dan de sprekers en publicisten
van rechts: Kuyper viel.
Ook nu zal dit gescherm met de
loge niemendal uitwerken. Wjj bekla
gen uit den grond van ons hart de
heden, die niets anders dan zulk een
verroest wapen in hun tuighuis heb
ben. Hoe geestelijk arm zijn zij 1 Jün
hoe zullen de door hen „voorgelichte"
kiezers moeten verzuehten: kan men
de tegenpartij dan op geen andere
wijze bestrijden, dan door het opdis-
sohen van altijd weer hetzelfde baker
praatje
Inderdaad: als men geen andere
argumenten heeft dan de loge, ziet
het er voor de clericalen treurig nit.
Met verdachtmakingen van dergelijk
allooi zal men niet ver komen
Andera cloricale organen beproeven
de goe gemeente, bij gebrek aan beter,
maar weer bang te maken met bot
roode spook. Het ééne beweert zwaar
wichtig: als in 1913 links de meer
derheid verkrijgt, dan moet mr.
Troelstra Kabinets-formeerder worden.
Jawelde heeren van de rechterzijde
hebben het slechts voor te schrijven 1
Dergelijke uitlatingen kunnen alleen
lijk neergeschreven worden uit on
kunde öf uit zucht tot misleiding.
Hat eerste nemen wij niet aan van
onze tegenstanders op politiek gebied
zouden de clericale publicisten niet
weten, wat honderden malen door d«
sociaal-democraten is gezegd en ge
schreven dat zjj niet de minste ver
antwoordelijkheid van can bewind op
zich willen nemen, zoo lang zjj niet
de absolute meerderheid hebben
Herinneren die publicisten zich nu al
niet meer de verontwaardiging van
den sociaal-democraat Wibaut, toen
er bij een wethouders-keuze in den
door
OSCAR WILDE.
Middags, als zfi uit school kwa
men, plachten de kinderen te gaan
■pelen in den tuin van den reus. Het
was een groote, mooie tuin met zacht
groen gras. Als sterren stonden hier
en daar in het gras enkele mooie
bloemen en er waren twaalf perzik-
boomen, die in het voorjaar vol rosen
es witten bloesem stonden en in het
najaar overvloedig vruchten droegen.
De vogels ln de boomen zongen zoo
liefelijk, dat de kinderen met hun
spelletjes ophielden, om naar hen 'e
luisteren. ,Wat hebben w(j 't hier
toch heerlijk," zeiden zfi tot elkander.
Op een goeden dag kwam de reus
terug. Hij was zijn vriend, dea men-
scheneter van CornwaUis, gaan be
doeken en was zeven jaren bjj hem
(gebleven. Toen die zeven jaren voor
bij waren, had hij alles gezegd wat
Br te zeggen was en besloot bij weer
naar zfiu kasteel terug te keeren.
Toen hfi aankwam, zag hü de kinde
ren in den tuia spelen.
,Wat doen jullie hiel riep hij op
barschen toon en do kinderen liepen
hard weg.
„Mijn tuin 1* mun eigendom', zei
Amsterdamschen Gemeenteraad op
hem méér stemmen werden uitge
bracht, dan waarover de sociaal
democratische Raads fractie beschikt,
en hoe hfi de verklaring aflegde, er niet
aan te denken, een wethouders-zetel
te .aanvaarden, indien de socialisten
niet de meerderheid in den Raad zon
den hebben 1b het geheugen der
clericale publicisten zóó slecht
Nogmaalsdat kunnen wij niet
aannemen.
Blflft alzoo over: de zucht tot mis
leiding. Rn dit is dan ook da kenne
lijke bedoeling van zulk geschrijf.
Men denke slechts aan wat dezer
dagen De (roomsch-kathoiieke) Gelder
lander mededeelde. Mr. Goeman Bor-
gesins het bericht heette uit goede
bron te komenzon zich niet
herkiesbaar stellen voor Rotterdam 1,
welk district de leider der unie-libe
ralen thans vertegenwoordigt. De
vrijzinnigen zouden daar zelfs niet
weer met een eigen candidaat nitkomen,
maar onmiddellijk de candidatuur-
Spiekman, sociaal-democraat, over
nemen, om daarvoor den stenn der
socialisten in andere districten te ver
krijgen.
Onmiddellijk, toen wij het-bericht
in onze rubriek „Binnenland'opnamen,
gaven wy te keunen, dat het nit den
duim gezogen moest zijn. Immerswij
weten met beslistheid, dat door de
vrijzinnigen in nog niet één district
de oöicieele candidaat is aangewezen.
Welzijn, bijzonderlijk voor de mogeljjk
in 1913 te veroveren districten, met
politieke personen besprekingen ge
voerd omtren. de aanvaarding van
een eventneele candidatnur, doch de
offtcieele candidaat-stellingen zullen
eerst plaats hebben, wanneer tusschen
de vrijzinnige fracties onderling over
leg is gepleegd.
Het absolnut-onjniste bericht van
De Geldertander is onmiddellijk ook
tegengesproken door tiet Volk, Algemeen
Handelsblad, Nieuwe Courant en andere
organen. Toch vindt het nog steeds
zyn weg door de clericale pers en
publicisten, die belaas niet verder
kannen zien dan hun neus lang Is,
knoopen er, ook na de besliste tegen
spraak van verschUende bladen, nog
hatelijke beschouwingen aan het adres
der vrijzinnigen aan vast I
Met welke bedoeling.
Men behoeft er waarlijk niet naar
te radenlouter uit zucht tot mislei
ding. En zulks wordt is 'tniet
ergerlijk? dan .christelijke" politiek
geheeten 1
Eindelijk is dan, veel later dan ver
wacht werd, de buitengewone zitting
der
Belgische Kamer
gesloten. Zooals men zich nit vorige
mededeelingen herinn iren zal, was
deze alleen bijeengeroepen voor het
onderzoek van de mandaten der in
Juni j 1. gekozen afgevaardigden. Het
resultaat is geweest, dat de clericale
de reus, .iedereen weet dat en ik
duld er niemand iu dan mijzelf". Hij
bouwde toen een hoogen muur er om
heen en plaatste een bordje .Over
treders zullen vervolgd worden". De
rens was zeer zelfzuchtig.
Nu konden de arme kinderen ner
gens spelen. Zij probeerden het op
den weg, maar 't was er zoo stoffig,
overal lagen steenen en het beviel
hun niet. Als de schooltijd voorbij was,
zwierven zij langs den hoogen muur
en praatten over den mooien tnin daar
achter.
.Wat waren wy daar gelukkig",
zeiden zjj tot elkaar.
De lente begon en overal buiten zag
men bloesems en vogeltjes Alleen in
den tuin van den zelfzuchtigen reus
was het nog winter. Do vogels zongen
er niet gaarne, omdat er geen kinderen
waren on de boomen vergaten te
bloeien. Eens stak ee„ mooie bloem
't kopje boven 't gras uit, maar toen
zi't bordje zag staan, bad zij zooveel
medelijden met de kinderen, dat zij
weer in de aarde terugkroop en ging
slapen.
De eenigen, die tevreden waren,
waren de sneeuw en de vorst.
,De lente heeft dezen tnin vergeten,"
zeiden zij, .wij kunnen hier 't geheele
jaar vertoeven."
De sneeuw bedekte het gras met
haar grooten witten mantel en de
vorst verzilverde alle boomen. Toen
vroegen zij den Noordenwind bij hen
te komen en deze kwam. ily wat in
meerderheid de erkenning van Alle
aangevochten mandaten heeft door
gedreven.
Men kon niet anders verwachten.
Zooals overal elders,weten de clerica
len in België slechts misbrnlk van hun
meerderheid te maken.
De Vlaamsche Qaztl schrijft naar
aanleiding van dit machts-misbruik
o.a.
Men heeft aan den lande bloot ge
legd, welke verfoeilijke middelen van
dwang, omkooperij, laster, smaad en
lengen zijn in het werk gesteld, om
de nitdrnkking van den volkswil te
vervalsedenom, in strijd met het
algemeen verlangen van het land, van
de meerderheid der bevolking, een
partü aan het bewind te bonden, die
tot oneer van België strekt.
Het is dnidelyk bewezen geworden,
dat in sommige kies-omschrijvingen
de kies-werkzaamheden zoo min op
recht, zoo min eerlijk, zoo min recht
vaardig zyn gescbied, als dit gebeurt
in een Zuid-Amerikaansche republiek.
Wanneer wij over dezen hoop cleri
cale vuiligheid blikken en inzien, dat
zelis onder het stelsel van het meer-
vondig stemrecht het voldoende is
geweest, om eenige duizenden kiezers
in enkele kies-omsehrijvtngen te dwin
gen, vóór de katholieken te kiezen,
anderen te beletten, vóór de liberalen
te stemmen en weer anderen met een
gouden ketting aan den clericalen
wagen te spannen, om de meerderheid
te behouden, dan bljjkt het duidelijk,
dat de oppositie-partfien hoegenaamd
geen redenen hebben, om den moed
te iaten zakken.
Tot zoover De Vlaamsche Gazet.
Da liberale afgevaardigde Frank
heeft reeds aangekondigd, dat hij in
November a. s., in de gewone zitting
der Kamer, een wetsontwerp zal
indienen, waarbij het de regeering
verboden wordt, gedurende de laatste
zes weken, welke aan een algemeene
verkiezing voorafgaan, extra-toelagen
te geven aan staata-ambtenaren en
beambten. Daaienboven zal by nog
vooratellen, in een wet vast te leggen,
dat het groot-grondbezitters in de
toekomst verboden zal zijn, hnn pach
ters de pacht op te zeggen, wanneer
dezen niet stemmen wilien, zooals van
hen verlangd wordt.
Driewerf geprezen het land, waar
zulke wetten noodig zijn 1
Het is schier onmogelijk, in delen
tijd een overzicht der bnitenlandsche
politiek te schrijven, zonder daarin
een oogenblik de aandacht ta vragen
voor den
toestand in Turkije.
Nu do berichten over den oorlog
zeer sehaarsch vloeien, zorgen de
Turken, wat hnn bi: nanlandsche aan
gelegenheden betreft, er wel voor,
dat bet rjjk van dc Halve Maan zich
in de publieke belangstelling blijft
verheugen.
In den jongsten Ministerraad, bij
eengeroepen ter bespreking van de
bont gehuld en bjj raasde den heelen
dag door den tnin en wierp de schoor-
steenen op het dak om.
.Dit Is een heerlyk plekje" zei hjj,
,wy moeten den hagel vragen, ons te
bezoeken." En de hagel kwam. lederen
dag kletterde hjj drie uur lang op het
dak van het kasteel tot de meeste
pannen gebroken waren en toen liep
hjj den tnin in 'trond, zoo hard als
hij kon. Hjj Was in 't grijs gekleed en
zjjn adem was koud als fis.
,Ik begrijp niet," zei de zelfzuchtige
reus, „waarom de lento zoo laat komt."
Hjj zat voor 't venster en keek nit op
zjjn kouden witten tuin; ,ik hoop,
dat 'tweêr zal veranderen."
Maar noch de lente, noch de zomer
kwam. De herfst bracht in iederen
tmr gouden vruchten, maar in den
tuin van den reus bracht hjj niets,
„Hy is zelfzuchtig", zei hjj. Zoo was
't dus daar altjjd winter en de Ncor-
d( owind, de hagel, de vorst en de
sneeuw dwarrelden tusschen de boo
men door.
Op zekeren morgen, dat de reus
wakker in bed lag, hoorde hjj mooie
muziek't klonk zoo liefelijk, dat bjj
dacht, dat het 't muziekkorps van den
koning was, dat voorbijkwam, 't Was
«en vlasvink, die voor zjjn venster
zong, maar 'twas zoo lang geleden,
dat hjj een vogel in zijn tuin had
booren zingen, dat 'i. hem de mooiste
muziek van de geheele wereld toe-
Bcheen. Toen hield ae hagel op met
dansen, de Noordenwind raaide niet
ambtenaren-kwestie, zjjn twee beslis
singen uitgevaardigd, waarin de ge
ruchten worden tegengesproken, dat
de ambtenaren van het oude bewind,
waarin de Jong-Turken de eerste
viool speelden, zouden worden ont
slagen. Verzekerd wordt integendeel,
dat de ambtenaren naar wet en recht
hun ambt zullen behouden en voor
bevordering zelis in aanmerking kun
nen komen, mits zjj volkomen onpar
tijdig bljjven. De Ministerraad verlangt
van alle ambtenaren te ConBtantinopel
en in de provincie, dat zjj hnn supe
rieuren eea verklaring zullen doen
toekomen, waarin zjj te kennen geven,
alle betrekkingen met de politieke
partijen te verbreken en geen clnbs
meer te bezoeken. Wordt aan deze
verplichtingen echter niet voldaan,
dan zullen de ambtenaren worden
ontslagen.
De spaarzame berichten, welke ove
rigens tot ons komen, geven een vry
guustigen indruk.
Het geschil met Montenegro, waar
van wjj nog in ons vorig nummer
gewag maakten, schijnt geheel ge
ëindigd volgens den correspondent
van de Vossisehe Zeitung heeft de
Turksche gezant in de Montene-
grjjnsehe hoofdstad Cettinje, die, naar
wjj meldden, reeds uit die plaats ver
trokken was, last ontvangen, naar
Cettinje terug te keeren in Albanië
zou het rustig wezen en de vredes
onderhandelingen met de oproerige
stammen worden voortgezet; de grond
slagen voor den vrede met Italië zou
den binnenkort worden vastgesteld.
Dit klinkt als muziek in de ooren 1
De eenige zorg zon dus nu nog
zjjn de houding der aanhangers van
het Jong-Turksche comité. De tele
grammen, voor zoover zjj door de
censnur worden doorgelaten, meiden,
dat de officieren zich meer en
meer van het comité afwenden.
Maar dat desondanks de regeering
toch nog niet geheel gerust is, bljjkt
uit haar krachtige voorzorgsmaatrege
len de afkondiging van den staat
van beleg in Saloniki waarheen
het comité .het parlement" heeft ver
plaatst en de iQBtelling van een
militaire rechtbank. De regeering
toont hiermede, dat zij elke poging,
om binnenlandsche woelingen nit te
lokken, met geweld zal onderdrukken.
In Jong-Turksche kriDgen aldus
wordtuitConstantinopel aan de Frank
furter Zeitung geseind bly'ft men
evenwel hopen, het tegenwoordige
regime spoedig weder ten val te kun
nen brengen. Daarentegen schijnen de
leiders van bet comité af te znllen
zien van de plannen tot instelling
eener eontra-regeering, daar zjj voor-
loopig de onmogelijkheid van een
gewapend verzet Inzien.
Zoo Ijjken thans de berichten gun
stiger dan ooit. Maar men vergete
niet, dat men in Turkije als op een
valkaan leeft: ieder oogenblik kan
weer een uitbarsting volgen.
meer en een heerlijke geur steeg tot
hem op door 'topeu venster.
„Ik geloof", zei de reus, .dat de
lente eindelijk is gekomen", en hjj
sprong het bed uit en keek naar buiten.
Wat zag hjj iets wonderlijks
Door een opening in den mnur waren
de kinderen naar binnen gekropen en
zjj zaten op de takken van de boo
men in iederen boom, dien hjj zag,
zat er één. En de boomen waren zoo
verheugd, dat de kinderen terug wa
ren, dat zjj zich met bloesems getooid
hadden en bun armen zaoht heen
en weer bewogen boven de hoofdjes
van de kinderen. De vogeltjes flad
derden rond en kweelden van genot
en de bloemen keken tuBschen het
groene gras uit en glimlachten, 't Was
een heerlyk gezicht; op één plekje
waB 't alleen nog winter; 't was de
verste hoek van den tnin en er stond
een kleine jongen. Hy was zoo klein,
dat hfi niet bij de takken van den
boom kon komen en hjj liep, bitter
schreiend, rond. Da arme boom was
nog geheel bedekt met vorst en sneeuw
en de Noordenwind blies er omheen.
„Klauter er maar in, kleine jongen",
zei de boom en hj boog zQn takken
zooveel mogeljjk naar omlaag, maar
de jongen was te klein. En 't hart
van den reus werd week, terwijl hy
zoo zat uit te kijken.
„Wat ban ik zelfzuchtig geweest
zei hjj, „nu weet ik, waarom de lente
hier niet wilde komen. Ik zal dien
armen kleinen jongen boven in den
Hofbericht,
H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Hendrik zullen Woensdag 28
Augustus a. s. een bezoek brengen
aan de Fnesche Landbouwtentoon
stelling te Leeuwarden.
Dj derde herhalingsoefening.
Men seint uit den Haag aan het
übld.
Bjj het oorlogsbestuur is niets be
kend van vry stelling van opkomst
onder de wapenen voor de 3e her
halingsoefening der lichting 1905. Wel
schijnt te worden voorbereid een
regeling van den overgangstoestand
onder de nieuwe Miiitiewet.
Wy heboen in de jongste dagen,
uit naar w(j meenden betrun w bare
bron, nogal eens berichten gehad
over vrijstelling der 3e herhalings
oefening en dadelijke iudeeling bjj
de landweer. We moeten na wei aan
nemen, dat die berichtgevers on j hist
ingelicht waren.
Bezoldiging gemeenteveldwachters.
De Minister van Binnenlandsche
Zaken heeft aan de colleges van Ge
deputeerde Staten verzoent, in de eer
ste helft van October a. s. nader be
richt te mogen ontvangen, hoe het
alsdan met dc bezoldiging in het
algemeen van de gemeenteveldwach
ters zal zjjn gesteld, en om er bjj de
gemeentebesturen op aan te dringen,
om, mochten deze bezoldigingen nog
niet op beüoorljjk peil zjjn gebracht,
te willen bevorderen, dat dit alsnog
geschiede.
Kamerverkiezingen in 1913.
Eenigen tjjd geleden deelden wjj
mede, dat het oud-Kamerlid G. L.
van der Zwaag in De ^socialistische)
Klok had oekend gemaakt, de candi-
datunr-Mendels, door de S. D. A. P.
in het district Schoterland gestold,
niet te zullen steunen.
Daar mr. Mandeis ook candidaat
gesteld is in Amsterdam II, wenschte
het parijj-besthur der S D. A. P.,
dat mr. Mondeis zich alleen voor dit
district beschikbaar zou stellen, waar
door in Schoterland een andere can
didaat kon worden aangewezen, ten
einde alzoo aan den wensch des heeren
Van der Zwaag tegemoet te komen.
De aideeling Amsterdam U, zoo
meldt het Alg. Hbld.t heeft het voor
stel van het party-bestuur ernstig
bestreden en ten Blotte, met slecbts
vier stammen voor, verworpen. Mede
naar aanleiding van deze houding der
leden, hebben de voorzitter en de le
secretaris der afdeeling hun functie
neergelegd.
Bestialiteit in Limburg
In ons vorig nr. doelden w{] mede,
dat de rechtbank te Maastricht Woens
dag 5 jaar gevangenisstraf had ge-
eiseht tegen een m.inwerker uit Spek-
holzerheide-Kerkrade, wegens het
boom zetten, dan den muur omver
werpen en mjjn tuin zal voor altjjd
de speelplaats van de kinderen wor
den."
Hjj had werkelyk berouw over
't geen hfi gedaan had. Toen sloop
hfi naar beneden, opende zachtjes do
voordeur en ging den tuin in. Maar
toen de kinderen hem zagen, waren
zjj zóó bang, dat zjj allen wegliepen
en in den tuin werd 'tweer winter.
Alleen 't jongetje liep niet weg, want
zfin oogan stonden zoo vol tranen,
dat hfi den reus niet zag aankomen.
Deze kwam behoedzaam achter hem
Btaan, nam hem voorzichtig op en
zette hem in den boom, Plotseling
werd de boom een en al bloesem en
de vogeltjes vlogen er in en begonnen
te zingen toen stak de kleine jongen
zjjn armen nit, sloeg ze om den hals
van den reus en kuste hem. Eu toen
de andere kinderen zagen, dat de
reus niet meer boos was, kwamen zjj
terug en brachten de lente met zich
mee.
„Nu is 't uw tuin, kindertjes", sprak
de reus en hjj nam een groote bjjl
en wierp den muur om.
Toen na de menschen om twaalf
uur naar de markt gingen, zagen zfi
den reus spelen met de kinderen in
den mooisten tuin, dien zjj nog ooit
gezien hadden.
Zy speelden den heelen langen dag
en tegen den avond kwaaien zy don
rens goedendag zeggen.
„Maar waar is. ie kleine makker