- N°. 94 1912. Zaterdag 10 Augustus. 99"* jaargang.
De onzichtbare Dood.
Bij dit oo. behoort een
Tegen liet Protectionisme.
FEUILLETON,
Buitenland.
De uitgave dezer Courant geschiedt 'Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending; van advertentlön op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prjjs der gewone advertentiën is van l-5regels50ct., elke'regel meer lOot.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweigk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend.
Bewgsnummers „5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goes*he Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
GOESCHE
COllRINT.
Het is van een algemeene bekend
heid, dat invoerrechten steeds de nei
ging hebben, om den prys van het
getroffen artikel met het invoerrecht
te verhoogen. Bij herhaling is dit aan
getoond door voorstanders van ons
tot nn toe gevolgd handels-stelsel.
Doch de protectionisten zijn hoorende-
doof gebleven en met min-waardige
trucjes hebben zij, niet in staat de
bewering te weerleggen, de aandacht
van het door hen „voorgelichte" pu
bliek van de zaak afgeleid.
Nn het verslag over de Tarlefwet
is verschenen, kan het zeer zeker zijn
nut hebben, nogmaals op deze aan
gelegenheid te wijzen.
Ban tarief-verhooging, gelijk die van
Minister Kolkman, welke een sterk-
verhoogd of een nieuw reeht legt op
tal van artikelen van dagelij ksch ge
bruik, wordt een zeer zwaar druk
kende indirecte belasting voor die
standen onzer samenleving, welke dien
druk het minst kannen verdragen.
Meermalen heeft een prijs-vergel jking
tusschen ons land en Duitschland
het ideaal-land, volgens de protectio
nisten aangetoond, hoe noodlottig
de hooge invoerrechten werken voor
de lagere standen. Om het groot be
lang der zaak willen wfl hier eenige
cijfers z0 zyn van April 1912
geven. Aan den éénen kant staan
de «gfers voor Nederland, aan den
anderen die voor Duitschland.
Nederland Duitschlaiid.
Arbeiderswoningen. (Ka
mer met keuken of
achterhuis f62,p. j. f70. p. j.
1 pond Bpek - 0,40 - 0,48
1 ons natuurboter - 0,17 - 0,19'/,
1 ons koffie - 0,12 - 0,20
1 kilo roggebrood - 0,09Vi - 0,127,
1 pond rijst - 0,09 - 0,12
1 liter groene erwten - 0,20 - 0,24
een paar mans-klompen - 0,55 - 0.60
WQ zullen de lijst niet te lang maken.
Behalve van deze genoemde artikelen,
biykt, dat de prfs van meel, split-
erwten, aardappelmeel, roggebloem,
sago, krenten, thee, eacao, havermout,
slaolie, bakolie, aardappelen, groenten,
melk, enz., in DuitBOhland veel en veel
hooger is dan ten onzent. En naar
Duitschland verwyzen zy, die in ons
land het protectionisme propageeren,
zoo gaarne als naar een dorado I
Wij biy ven gelooven, dat men het in
Nederland niet zal dnrven bestaan, het
volk een tariefwet op te leggen, ook al
is zij dan van een „christelijk" etiket
voorzien.Ztj toch doet den gevoeligsten
aanslag op de schraalste benrzen. En
als het waar is, dat elk volk de regee
ring krijgt, welke het verdient, dan
zullen de kleine lnyden voor hun
verblinding in 1909 wel zwaar gestraft
worden
Zóó ver komt het evenwei niet, naar
wij vertrouwen. Het verzet tegen de
39
Uit het Amerlkaansch.
„Nu, Simmon da," herhaalde Godfrey.
En Simmonds teekende.
Ik bekrachtigde de handteekeningen
en Godfrey greep haastig het papier
en rende ermee naar de deur.
„Breng dat zoo snel je kunt naar
het bureau," zei hij tot een man, die
buiten stond. „Ik zal wel inlichtingen
telefoneeren."
Hij sloot de deur en wendde zieh
weer tot ons.
„Dat," zei hij, ,is myn belooning
voor alles of liever de belooning
van de „Record". En nu, heeren, Mr.
Shearrow's auto staat beneden, nu
zullen wy met deze juweelen naar de
een of andere safe rijden."
V
Het was ongeveer tien dagen later,
dat Godfrey op een avond bij mij
kwam. Ik was juist terug van een
verblijf op Cape Cod, dat mij geheel
had opgeknapt Ik behoef niet te
zeggen, dat ik bljj was hem te zien.
Je ziet er weer normaal uit," zei
hij' terwijl hi) ging zitten. „Ik heb
nS een tijdje ongerust gevoeld."
Ik ben weer geheel in orde."
Godfrey keek my mat een vreemd
gümlaehje tan.
tariefwet wordt ook in roomsch-katho-
lieke kringen hoe langer zoo sterker.
De regeering zal het by wat tromge
roffel moeten laten, wil zij haar eigen
glazen niet ingooien.
In dit verband mogen wij zeker
wel even aan een teekenend feit
herinneren.
Toen, in 1910, te Brussel de inter
nationale tentoonstelling werd gehou
den, gaf de Nederlandsche regeering
een aantal brochnres uit, een alge
meen overzicht leverend van de Ne
derlandsche nijverheid, de beteekenis
van onzen handel en onze zeehavens.
De gegevens, door het departement
van Landbonw met groote zorg ver
zameld, toonden aan, hoe Nederland
onder het tegenwoordig handels-stelsel
tot bloei en welvaart gekomen is.
Nog maar zeer kort geleden ver
scheen, vanwege het departement van
Landbouw, in samenwerking met de
Nederlandsche Kamer van Koophan
del te Londen, een Engelsehe bewer
king dezer brochnres De verschillende
statistieken zijn bijgewerkt tot 1911.
Zij weerspreken op schitterende wyze,
dat er iets waar zon wezen van het
protectionistische praatje omtrent in
zinking onzer industrie, en toonen
aan, hoe ome industrie voortgaat, zich
op krachtige wijze te ontwikkelen.
Vau de groote ontwikkeling onzer
nijverheid wordt op uitgebreid terrein
getuigenis afgelegd. Frappant is de
uitbreiding o, protectionisten door
dik-en-dun 1van het aantal machine
fabrieken. In 1847 telde ons land er
acht, met 3015 arbeiders vjjftig
jaar later was dit aantal geklommen
tot veertig, met bijna tien duizend
arbeiders. Die uitbreiding was vooral
groot in de jaren 1887 tot 1897.
Doch ook na 1897 is het aantal
fabrieken wederom aanzieniyk ver
meerderd en hebben de bestaande
haar werkplaatsen vergroot, het aan
tal harer werklieden vermeerderd en
de capaciteiten der werktuigen ver
hoogd.
In 1911 was het aantal werkkrach
ten in de machine-fabrieken, welke in
1897 reeds bestonden, gestegen tot
13181.
In het geheel zjjn er thans 190 fa
brieken, werk gevende aan 26.500
mensehen.
Wy zonden met citaten (omtrent
andere takken van industrie knnnen
aantoonen, hoe alom vooraitgang v„lt
waar te nei ïen.
Het bovenstaande moge echter vol
doende wezen, om aan te toonen, dat
de „inzinking", waarover de protectio
nisten dnrven spreken, een nit de lncht
gegrepen praatje is.
Niets rechtvaardigt het voornemen
der regeering, om den weg, tot heden
toe met zooveel sncees door het han
dels-stelsel gevolgd, te verlaten, om
een gevaarlijken sprong in het dnister
te doen. Want iets anders is de pro
tectie niet.
Onvermoeid dienen wü den strijd
tegen de roekelooze voornemens van
„Lester, ik kom het antieke kastje
opeisehen," zei hjj
„Op welken grond
„Omdat de eigenaar het mij heeft
gegeven."
En hij haalde een papier nit zijn
portefeuille, dat hij mij toestak.
Ik opende het en herkende het
schrift onmiddellijk. Ik las
„Geachte Heer,
Ik zie, dat ik de vergissing heb
begaan, u te onderschatten en ik bied
u mjjn oprechte verontschuldigingen
aan. ik vertrouw, dat ik te eeniger tijd
het voorrecht mag hebben, nogmaals
tegenover u te staan betresnltaat
zal stellig zeer interessant zyn. Maar
op het oogenblikzieikmij genoodzaakt,
met „La Bretagne" naar Europa terug
te keeren, daar het onmogelijk is, dat
ik na al mijn mooite erin berusten
zon, afstand te doen van dejnweelen
van Z. H. den Grootvorst. Als een klein
bewijs van mjjn groote waardeering
verzoek ik u, het antieke kastje te
willen aannemen. De goude Mr. Lester
zal het n stellig afslaan, als n hem
dezen brief toont. Het kastje is niet
alleen op zichzelf interessant, maar
het is dit dubbel door de rol, die het
in onze kleine comedie heeft gespeeld.
En ik zon gaarne willen, dat het een
hoekje van uw wonii g siert.
Tot weerziens, waarde heer, en
geloof mij.
Uw oprechte bewonderaar,
CROCHARD, de On verwinnelijke.
Minister Kolkman voort te zetten. Wij
mogen bovendien dankbaar zyn voor
den stenn, welke ons, tegen wil en
dsnk, in dien strijd door de regeerings-
broehnres wordt geboden.
Onze vryzinnige vrienden znllen er
een goed gebruik van weten te maken.
Congres tegen bier-alcoholisme.
In Roermond is een congres ge
houden tegen bier-alcoholisme. De
provincie was gelukkig gekozen ner
gens toch is het bierverbruik zóó
groot als in Limburg. Het aantal ge
legenheden, waar de dorstende menseh
zich laven kan, is in vtrscheidene ge
meenten onrustbarend groother
haaldelijk komt het voor, dat de
vrouw, waar de verdiensten van den
man voor het gezin ontoereikend zjjr,
er een café op nahondt, om zoo het
inkomen te vergrooten.
Men heeft thans ingezien, dat het
aldus niet kan blyven voortgaan.
Limbnrg telt niet minder dan 6753
drankgelegenheden, dit is gemiddeld
1 op de 49 inwoners. Van de 970 ge-
meenteraads-leden,van 122 gemeenten,
zyn er 127 herbergiers, 31 brouwers
en 2 brouwers-herbergiers.
Deze cijfers spreken boekdoelen.
Het valt dan ook niet te verwonderen,
dat op het congres heftig te velde
werd getrokken tegen het bier-alco
holisme. Zoo wees dr. Coebergh, uit
Maastricht, op de gevaren, weike den
verlofhonder bedreigen: het drinker-
worden, tekortkoming in de opvoeding
der kinderen, ondermijning van het
gezins-leven Arts Hnibers, van Maas
tricht, gaf te kennen, dat het geregeld
drinken van bier zeer dikwijls stomp
zinnigheid ten gevolge heeft. Kapelaan
Van deVenne, nit Roermond, betoogde,
dat het bier-alcohoiisme in vele Lim-
bnrgers de lielde tot den godsdienst
doodt. Kapelaan Corten, eveneens nit
Roermond, wees er op, dat het bier
gebruik leidt tot pauperisme en gebrek
aan ontwikkeling. De bekende drank
bestrijder dr. Ariëns, nit Maarssen,
zeide op het congresDe geregelde
bierdrinker wordt liefdeloos en hard
vochtig, ruw en ongegeneerd. Veel
biergebrnik maakt van den menseh
een onmensob. Prof. Verhagen, uit
Rolduc, constateerde, dat het bier een
populariteit geniet, welke het niet
toekomt; deze dient weggenomen.
Dit zyn inderdaad zeer ernstige
uitspraken en het is alleszins be-
grypeljjk, dat op stuiting van het
bier-kwaad aangedrongen wordt Daar
aan kan door de roomseb-katholieken
in eigen kring veel worden bijgedra
gen, wanneer den paters, die thans
bier brouwen en daarvoor vooral in
Limbnrg een rnim afzet-gebied vinden,
znlks in den vervolge verboden wordt.
Indien de geestelijken het goede voor
beeld geven, znllen de leeken allicht
eerder volgen.
Voor bet komische element op dit
ongetwijfeld ernstig congres zorgde
een mejuffrouw Kruisman, uit Haarlem.
Deze dame bewe rde, dat er zoovele
„Een kranige kerel, hé?" vroeg
Godfrey, toen ik hem zwijgend den
brief terug gaf.
„Ja. Maar, Godfrey, wanneer is „La
Bretagne' vertrokken?"
„Vandaag voor acht dagen. Ze moet
vanmorgen in Havre aankomen."
„Heb je ze gewaarschuwd
„Waarvoor gewaarschuwd?"
„Dat Crochard op de juweelen loert.
Zij zijn immers ook op „La Bretagne"
meegenomen
„Ja en Pigot is meegegaan.Waarom
zon ik dus iemand waarschuwen
Ongetwijfeld weten zy, dat Croehard
de diamanten inpikt als hij kan. Het
is een soort van eerezaak voor hem
geworden. Laten ze zelf maar trachten
het te voorkomen."
„Dat zal niet zoo heel moeiiyk
zijn", sprak ik. „De brandklnis op een
stoomboot iB ongeveer de veiligste
plaats ter wereld."
„Ja", gaf Godfrey toe en blies pein-
zi-nd een rookwolkj o naar de zoldeting.
Veertien dagen later nam ik myn
conrant ter hand en mijn blik vielon-
middeliyk op den vetgedrukten regel
Mlchaelovitoh-juweelen valsch,
Fransche detective brengt imitatie-stee-
net mee uit Amerika
Bedrog ontdekt, toen Grootvorst Mi
chael ze zond naar een juwelier, om ze
opnieuw te zetten.
Ik behoefde het artikel, dat volgde,
niet te lezen, want oogenblikkelijk
begreep ik, wat er was gebeurd. Ik
roomsch-k&tholieke café-houders zijn,
wijlde staatsbetrekkingen voor
de katholieken onbereikbaar waren I
Een onbetaalbare grap.
Maar tocb minder aangenaam voor
de roomseb-katholieken, van wie hier
geconstateerd wordt, dat zij maar in
tweeërlei opzicht bruikbaar zyn voor
de samenleving: voor een staatsbe
trekking, ofvoor café-houder.
Wü weten beter van onze roomsche
landgenooten. Doch het door mej.
Krnisman gesprokene mag hier even
worden aangestipt ten bewyze, op hoe
onbeholpen en voor de betrokkenen
kleineerende manier de politiek wordt
binnengehaald op een nuttig congres,
dat geheel huiten de politiek moet en
wil staan.
De eerzuchtige Roosevelt.
Theodoor Roosevelt, tweemaal tot
president der Vereenigde Staten ge
kozen, heeft, zooals men nit vroegere
mededeelingen weet, wederom een
poging gedaan, de eerste burger in de
„vrije" republiek te worden. Het is
hem niet gelakt. Zy bet dan ook met
kleine meerderheid: Taft werd de
candidaat der republikeinen.
Het was echter te voorzien, dat
Roosevelt bet daarby niet zon laten
H() stichtte een nienwe, een zooge
naamd vooruitstrevende party. In de
conventie dier partij, deze week te
Chicago gebonden, heeft Roosevelt
zyn programma ontwikkeld.
Hy begon al met een lengen, toen
hg betoogde, dat de oprichting dezer
nienwe party noodzakelijk was gewor
den, wyi aan het volk bet reeht be
hoorde te worden verschaft, zelf de
beginselen zyner politiek vast te
stellen.
Dit is niet waar.
Het volk beeft niet om een nienwe
party gevraagd. Maar Roosevelt had
haar noodig, om wederom de hoogste
sport van de ladder des roems te
kunnen bereiken, Een ander motief
voor de stichting bestond er niet.
Over zyn programma zullen wy ons
maar niet nltlaten. Het is natnnrlyk
zoo aantrekkelijk mogelijk gemaakt,
om des te meer zieltjes voor de Roo-
sevelt-partij te kannen winnen. Wat
er van terecht komen zal, kan alleen
de toekomst uitmaken.
De belangstelling moet, volgens een
particuliere correspondentie in het
Berliner Tageblatt, maar matig geweest
zyn. De entree-prys tot de zaal, waar
de conventie werd gehouden, en die
oorspronkelijk op vijf dollar w/is vast
gesteld, moest in den loop van den
dag tot één dollar verlaagd worden,
omdat by de opening der vergadering
de zeer groote ruimte nog bedenkelijk
leeg was, en toen ook deze prysver-
laging niet voldoende hielp, had men
den portier opdracht gegeven, ieder,
die er maar fatsoeniyk uitzeg, vrijeD
toegang te verleenen. Maar ook toen
begreep ook, waarom Crochard de
imitatietteenen had gehouden hy
kolt ze gebmiken. Hoe of waar hy ze
had gernlld, bon ik alleen maar raden.
Doeh één ding was zeker de twee
weken, die verlyopen waren vóór de
diefstal werd ontdekt, hadden hem
ruimschoots gelegen leid gegeven, zich
van zjjn buit te ontdoen. Het speet
mij voor den grootvorst; nog moer
voor den bewonderenswaardigen mon
sieur Figot; maar ik kon niet anders
dan de scherpzinnigheid bewonderen
van den man, die hen had bestolen.
Ik vroeg mijzelf af, wie den Mazarin
gekocht zou bobben. Die diama' it was
beslist het moenykst te verkoopen
Hjj kon hem in kleinere steenen laten
kloocen maar dat zou heiligschen
nis wezen.
Die vraag werd echter niet lang
daarna op onverwachte wjjzs beant
woord. Op een ochtend stond in de
advertentie-kolommen van de Matin
het volgende bericht, dat wjj hier
vertaald weergeven:
„Aan Mynheer den Directeur van
het Louvremueeum,
Ik beu zoo gelukkig geweest in het
bezit te komm van den diamant, be
kend als de Mazarin. Het is myn
wensch, hem nw verzameling terng
te geven, opdat het niet langer noodig
zal zyn, het pnbliek te bedriogen met
een stuk gekleurd glas. Het zal my
een zeer groot genoegen zijn, u dezen
briljant te schenken met mijn groeten,
altjjd ingeval 2. H. Grootvorst Michael
die de vorige eigenaar van den.
nog bleef het getal belangstellenden
betrekkelijk gering.
Reeds nn dreigt er in de nieuwe
party een scheuring te komen door
de uitsluiting van negers nit de con
ventie, waartoe door de commissie met
16 tegen 15 siemmen besloten werd.
De neger-gedelegeerden zullen nn een
beroep op Roosevelt zelf doen.
Teddy is tot candidaat voor het
Presidentschap der Vereenigde Staten
door de progressieve, door zijn kunst
matig in het leven geroepen party
geproclameerd. Natnnrlyk. Het was
hem nergens anders om te doen. Maar
met reden mag men twijfelen, of hij
in zijn eerzuchtige plannen slagen zal.
De roemrijke dagen van Roosevelt
zyn voorby.
De toestand in Turkiie
blyft nog steeds kritiek. Te Constanti-
nopel is de staat van beleg afgekondigd
en nn wordt de censnur zóó streng
toegepast, dat men eigenlyk alleen
nog nit brieven, welke langs een min
of meer zijde.ingschen weg hun be-
Btemming bereiken, iets vernemen
kan omtrent den toestand van het
oogenblik.
Zoo blykt uit een te Weenen ont
vangen schrijven, dat Halil Bey, de
Kamer-president, voor den krygsraad
is gedaagd, omdat by geweigerd had,
het besluit tot ontbinding van het
parlement voor te lezen.
Een ander sensatie-verwekkend be
richt is,dat de Montenegrünsche regee
ring een ultimatum aan Turkije heeft
gezonden. Dit wordt te Constantinopei
ontkend, hoewel men daar toch toe
geven moet, dat de verhouding tus
schen de beide landen op het oogen
blik zeer gespannen is, hetgeen trou
wens van zelf spreekt, nn de Tnrksche
gezant Cettinje heeft verlaten.
De regeering, zoo wordt verzekerd,
zal een decreet afkondigen, waarbij
de verkiezingen tegen het midden van
September worden uitgeschreven. Het
nieuwe parlement zou dan in October
bijeenkomen.
Alle officieren van het garnizoen te
Constantinopei moeten de regeering
trouw hebben gezworen. De ambte
naren, die aanhangers van bet Jong-
Tnrksche com té zyn, zonden een
verklaring hebben onderteekeod, dat
zy zich niet meer met politiek zullen
bamoeien. Waarschijnlijk zijn zij
daartoe wel gedwongen uit zelfbehoud.
Om de maat vol te maken, is een
meer dau ergerlijke knoeierij ontdekt,
waaraan Ismail Uakki, de intendant-
generaal van het leger, zich heeft
schnldig gemaakt. Hy toch wordt be
schuldigd, een groot aantal militaire
paarden onbruikbaar verklaard en
aan een paardenkoopman te hebben
verkocht, die dan op zyn beurt de
paarden weer aan het leger verkocht.
Op deze wyze zou Ismail Hakki on
geveer 360000 gulden hebben ver
diend. Nog andere schandalen by het
departement van oorlog zonden zyn
ontdekt.
Ismail Hakki is voor den krygsraad
steen was zich bij mjjn voornemen
aansluit. Mocht hy weigeren, dan zal
het mijn treurige plicht zyn, den
diamant te klooven in een aantal
kleinere steenen, daar hy voor mijn
gebrnik te groot is. Maar ik hoop,
dat hy niet zal weigeren.
CROCHARD, de Onverwinlyke".
Wat kon de Grootvorst doen Een
weigering zou hem tot den spot der
boulevards gemaakt hebben. Boven
dien verloor hy niets, dat hy niet al
kwyt was. Hjj stemde dus toe.
Twee dagen later vond de directeur
van het Louvre een pakje op zyn
schryftafel. Hjj opende het en voud
den Mazarin erin.
Eu Croehard?
Ik weet het niet. lederen morgen
lees ik het eerst de berichten nit Parjjs
en zoek naar den Onverwinlyke in
een nieuwe rol. Zyn brief aan Godfrey
hangt in een lyst boven mjjn schrijf
tafel en eiken dag herlees ik hem.
Eén zin vooral blyft my in het ge-
hengen
„Ik vertrouw, dat ik te eeniger tyd
het voorrecht mag hebben, nogmaals
tegenover n te staan het resultaat
zal stellig zeer interessant zjjn."
En ik vertrouw, dat het ook mijn
voorrecht zal wezen,by die ontmoeting
tegenwoordig te zjjn.
EINDE.
