n°. 84 1912.
Rona
Dpnderdag 18 Juli.
99"* jaargang.
Cacao
De onzichtbare Dood-
DE VOLKSDRANK
De beste voor den prijs
60ESCI1E
C(MR\\T.
- A n
Telefoonnummer 32. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de !Naaml. Vennootschap „Gossche Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschiedtJMaandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, huiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommera 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke'regel meer 10c t.
B® directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prjjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelflk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels A,/ 1,— berekend.
Bewijsnummers ;5 cent.
Uit de Pers.
Het Parlementair Jaar.
Het (vrjj-lib.) Handelsblad werpt
een terugblik over het afgeloopen
parlementaire jaar, ,een stormjaar in
ons parlementaire leven".
W® halen er het volgende uit aan
Ben schoon jaar kan het Stormjaar
noch voor de Tweede Kamer, noch
voor de Regeering heeten. De Tweede
Kamer beleefde een ongekend groot
aantal wilde en leeljjke oogenblikken.
Haar prestige is in den lande zeker
niet gerezen.
En dat van de regeering evenmin.
Zjj stond in gewichtige quasties
eigenlijk alleen dan sterk, wanneer
de minister van oorlog haar verte
genwoordigde. Diens even beleidvolle
als vaste figuur won niet alleen links
en rechts vertrouwen en sympathie,
maar vond rechts ook de, voor een
gestadige politiek, zoo onontbeerlijke
eenheid tusschen regeering en regee-
ringsmeerderheid. En na de misluk
kingen, die, op militair gebied, in
vorige jaren onder dit kabinet hadden
plaats gehad (de verspilling van mi
nister Sabrons noodwet, daarna het
falen van diens tweeploegenstelsel en
eindelijk het struikelen van minister
Cool) kreeg het kabinet nu, althans
op dit hoofdpunt van zijn program,
op 't stuk van oorlog succes. Op dat
van marine echter, gelijk wij reeds
aanteekenden, allerminst.
En in een scherpe tegenstelling tot
de kracht, die regeering en regeerings-
meerderheld in zake oorlog in 't afge
loopen jaar ontwikkeld hebben, stond
de groote onzekerheid, de aarzeling
en de zwakte van hen beiden op sociaal
gebied. Telkens bleek daarbij óf ge
brek aan eenheid rechts, óf beide.
Waarbij dan nog kwam, dat de minister
niet zelden socialistische hnlp kreeg,
die hem, minister van arbeid in een
rechtsch, anti-socialistisch kabinet,
eigenlijk nog meer schaadde in zjjn
prestige, dan het gemis aan stenn van
reohts. Zeer sterk is dan ook in dit
jaar wel uitgekomen, dat de „beginse
len, levend in de partijen der rechter
zijde," niet die zjjn, waarop men op den
duur een homogene, sociale politiek
kan bouwen.
Na meer dan vier jaar levens (d.w.z.
langer dan een kabinet gemeenlijk
van de kiezers te leven krijgt) is op
't stuk der groote sociale wetgeving,
die, naast het militair vraagstuk, de
hoofdzaak zijn moest van het minis
terie Heemskerk, nog geen enkele
wet in 't Staatsblad gekomen. En het
eenige fragment, dat het althans ge
bracht heeft tot aan de Eerste Kamer,
de Radenwet, is, zooals het daar ligt,
een hotel zonder gasten of een nest
zonder vogels. Het is zeer twijfelach
tig of het wel ooit inhoud krjgen
zalen of het dus wel ooit zal wor
den uitgevoerd.
De coalitie bleek eigenlijk alleen
dén nog waarlijk en van harte één,
wanneer er onderw(jssubsidies waren
29 FEUILLETON.
Uit het Amerikaansch.
Godfrey kwam na een oogenblik
weer bij mij en legde z{jn hand op
m(jn schouder.
„Maar, Lester," zei hfi, „je ziet er
Uit, alsof je op sterven ligt."
„Zoo'n geToel heb ik ook. Ik word
nog idioot, als dit lang duart. J(j ziet
er zelf ook niet heel opgewekt uit."
„Ik ben niet opgewekt. Ik heb dien
kerel iemand voor mijn neus laten
vermoorden letterlijk voor mijn neus
en hem toen laten ontsnappen 1"
„Iemand vermoorden herhaalde ik.
„Bedoel je
„Ga naar boven en kijk naar de
rechterhand van den man, die daar
ligt," zei Godfrey kortaf, „en je zult
zien, wat ik bedoel."
Ik bleef hem aanstaren, niet in staat
te gelooven, dat ik goed had gehoord,
niet in staat te gelooven, dat Godfrey
werkelijk de woorden had uitgesproken
de rechterhand van den man, die
daar lag dat kon slechts één ding
beteekenen
„De brancard zal dadelijk komen,"
kwam Simmonds zeggen. „W® moesten
onze laarzen aantrekken, naar boven
gaan en zien, of wij iets voor dien
man kunnen doen."
„Br kan niets voor hem gedaan
vrorda>"„ art Godfrey, „maar in ieder
te halen, hier, en in Indië. Dan stond
men rechts geestdriftig pal voor een
„bouwwetteke", dat weer 5 ton in de
bijzondere kassen stuwdedan blaakte
men voor het converteeren van In
dische openbare scholen in zendings
scholen, en dan wist men minister
Heemskerk in de Eerste Kamer en
minister Malefyt in de Tweede, wan
neer dezen althans nog eenige mati
ging wilden betrachten, ongezouten
aan 't verstand te brengen, dat, op dit
punt, verdraagzaamheid onchristelijk
was. Geen tolerantie werd, zoodra men
raakte aan de christelijke beurs,
getolereerd. En de minister, die, in
naïef besef van zjjn ministerieele
verantwoordelijkheid, dezen plicht als
partijman niet recht bleek te verstaan,
die werd afschuwelijk misverstaan,
't Zal hem zijn heele leven heugen 1
Overigens wist men, rechts en aan
de regeeringstafel, de coalitie-eenheid
nog te bewaren in zaken van oorlog,
maar dat is, geljjk gezegd, goeddeels
te danken aan de figuur die daarbij
achter die tafel stond.
En in de sociale wetgeving bleken
de eerst-groote pogingen öf te falen
óf maar amper tot een schijnsucces te
leiden. Ware men niet nog slechts een
jaar van de stembus verwijderd en
ware niet tot de rechterzijde het be
sef doorgedrongen van het ontzettende
fiasco, dat haar coalitie-politiek zou
maken, indien zjj zelfs ia het vijfde
jaar, het eztra-jaar, nóg geen ver
zekeringswet te produceeren wist
de coalitie zou al lang uiteengevallen
zjn.
Maar 't kraken van het coalitie-
schip is nooit zoo duidelijk gehoord
alB in dit jaar van storm, terwijl op
't dek de twee oude kapiteins, de
heer Lohman, wiens parlementair ge
zag toch merkel® k daalde, en de heer
Knyper, wiens desertie b® de Bak
kerswet en by een zaak van anti-
revolutionnair beginsel in de Raden-
wet nu zelfs door Patrimonium op
gemerkt is, onverzettelijk om de lei
ding streden.
En zoo gaat ons Parlement, na dit
stormjaar, zjjn vacantie in met een
wellicht nog zwaarder jaar in uit
zicht.
Bet Extra-Jaar.
Het StembUBjaar.
Buitenland.
De ioestand fn Turkije.
Zaterdag hielden de ministers, onder
leiding van den grootvizier, een bijeen
komst, om te beraadslagen over den
toestand en over de keuze van een
minister van oorlog. Dat die niet zoo
gemakkelijk te vinden was, blijkt wel
uit de mededeeling, dat Nazim Pasja,
oud-gouverneur van Bagdad, weigerde
de portefeuille te aanvaarden, tenzjj
de door hem gestelde afdoende voor
waarden worden aangenomen, waar
onder: opheffing van den staat van
beleg en ontbinding der Kamer, die
de regeering evenwel niet wenscht te
geval kunnen wij eens naar hem
kjjken."
En hjj ging ons voor naar de ves
tibule.
Het laatste slachtoffer lag, waar het
was neergevallenbjj de deur naar
de achterkamer. Simmonds liep naar
het raam, wierp de luiken open en
liet een stroom van licht in de kamer.
Toen knielde hjj neer naast het lijk
en hield de slappe rechterhand om
hoog, zoodat wjj ze konden zien. Juist
boven het gewricht waren twee kleine
wondjes, waaruit eenige druppels bloed
liepen en het vleesch eromheen was
gezwollen en verkleurd.
„Ik wist, wat het was, zoodra hjj
„la mort" gilde", zei Godfrey kalm.
„En hjj wist, wat het was, zoodra hjj
den prik voelde. Klaarblijkelijk had
hij zooiets al vroeger gezien of ervan
gehoord en wist hjj, dat de dood
onmiddellijk volgen moest."
Ik ging zitten, staarde naar den
vermoorden man en trachtte mjjn
gedachten te verzamelen. Die duivel-
sche misdadiger, die door vergif
moordde, was dus in Vantine's huis
verscholen geweest en had eerst
Drouet en daarna den heer des huizes
zelf getroffen Maar waarom waar
om Het was ongeloofeljjk en toch jj
moest het zoo zjjn. Mjjn hoofd duizelde, jj
Weer keek ik naar het derde slacht-
offer en zag een man, grof gekleed,
met dik, zwart haar en een verwarden
baard, een reus, wiens lichaamskracht
enorm geweest moest zijn en toch
had dia hen» niets, geholpen tegen dat
aanvaarden.
^.Zoodoende komt er ook in de Alba-
neesche opstand geen verandering.
De muiters van Monastir weigeren
in onderhandeling te tredenz® ver
klaren, dat het ontslag van den mi
nister van oorlog moet gevolgd wor
den door het aftreden van het geheele
kabinet.
Uit Saloniki wordt gemeid, dat in
den omtrek van het district Prisjtina
zich weer 2000 Albaneezen verzameld
hebben en een bataljon aanvielen,
dat zjj zeer in het nauw brachten.
Turksche troepen kwamen nog juist
bjjtjjds met een batter® berggeschut
en 6 linie-bataljons en joegen de
Albaneezen op de vlucht.
Bijzonderheden over de verliezen
aan weerskanten z®n nog niet bekend.
De Albaneezen hadden zich eerst
meester gemaakt van de b® Prisjtina
opgeslagen wapens- en schietvoorraden
en de muiters te Monastir weigerden,
in besprekingen te treden, voor het
ontslag van den minister van oorlog
door het aftreden van het geheele
kabinet gevolgd was.
Inmiddels heeft de grootvizier in
de Turksche Kamer een verklaring
afgelegd van den geheelen toestand,
zoowel wat het binnen- als buitenland
aangaat en is geëindigd met te ver
klaren, dat, indien de Kamer voortgaat
met haar vertrouwen aan het kabinet
te schenken, het kabinet dan ook zal
voortgaan met z®n plicht te doen.
Maar zoo niet, dan zal het aan de
Kamer zjjn, een beslissing te nemen.
Vervolgens gaf h® een uiteenzetting
over de betrekkingen met het buiten
land, die sedert de laatste tien maan
den veel verbeterd z®n.
De Kamer nam ten slotte met 194
tegen 4 stemmen een motie van ver
trouwen in de regeering aan.
De troebelen In Portugal.
De regeering is uiterst werkzaam
en tracht den opstand op krachtige en
afdoende wjjze te onderdrukken. Tien
opstandelingen werden te Uabaceiros
de Basto gedood en vyftien priesters
gearresteerd. Een bende samenzweer
ders, te Gron gekampeerd, trok b® de
nadering van een detachement repu-
blikeinsche cavalerie de Spaansche
grens over. B® huiszoekingen in ver
schillende plaatsen werden tal van
personen uit aristocratische kringen
gevangen genomen, wel een bew®s,
dat de revolutionaire beweging tot in
de hoogste kringen was voorbereid.
Ook de Spaansche regeering 8ch®nt
den opstandelingen niet ongunstig
gezind te z®n. Een officieuze nota
meldt tenminste, dat monarchistische
samenzweerders, die zich te Valverde
del Tresno bevonden, den terugtocht
konden aanvaarden, dank z® de tus-
schenkomst der Spaansche burger-
wacht.DeSpaansche grens wordt thans
op Bommigo plaatsen door Spaansche
cavalerie beschermd.
Algemeen trekt de eigenaardige
houding van Spanje de aandacht. Al
moge de Spaansche minister-president
kleine prikje op z®n hand.
En eensklaps joeg een gedachte m®
overeind.
„Maar Armandl" riep ik uit.
„Waar is Armand?"
Godfrey keek m® aan met eenme-
del®denden glimlach.
„Maar Lester!" zei h®. „Begr®p je
het dan nog niet? Jouw betooverende
monsieur Armand heeft dit gedaan."
En h® wees op den vermoorden man.
Ik had een gevoel, alsof ik een
hevigen slag op m®n hoofd had ge
kregen. Zwarte kringen dansten voor
m®n oogen.
„Was het Armand?" vroeg ik met
verstikte stem, „die in den hoek lag
„Zeker was h® het", antwoordde
Godfrey. „Wie had het anders kunnen
z®n
„Godfrey 1* riep ik eensklaps uit.
„Heb je z®n oogen gezien, terwylh®
den man b® het kastje bespiedde?"
„Ja. Ik zag ze."
„Het waren dezelfde oogen van
toen
„Dezelfde oogen."
„En de lach heb je dien lach
gehoord?"
„Zeker heb ik ham gehoord."
„Ik heb hem al nog eens gehoord,"
zei ik, „en toen dacht je, dat m®n
zenuwen m® parten hadden gespeeld."
Ik zweeg een oogenblik, huiverend
b® de herinnering
De doeken waren van het kastje
gerukt en het stond daar in z®n onbe
schaamde schoonheid, onder de stralen
dar zon, schitterend en glinsterend en
Canalejas ook officieel verklaard heb
ben, al het mogel®ke te zullen doen
om te beletten,dat Portugeesche monar
chisten zich op Spaansch gebied voor
invallen voorbereiden, toch wordt meer
en meer duidelyk vele Madridsche
bladen z®n allerminst te spreken over
de houding der regeering in deze
dat de Spaansche ministers metleede
oogen de vestiging van de republiek
in het Westen aanzien.
Ook buiten het Iberische schiereiland
trekt de wjjze, waarop het offieieele
Spanje zich gedraagt tegen de erkende
Portugeesche republiek de aandacht
althans, volgens een Lissabonsch blad,
heeft de Spaansche regeering een nota
ontvangen van Frankrjjk en Engeland,
waarin z® er aan herinnerd wordt, dat,
volgens de internationale wetsbegin-
selen, Spanje verplicht is, de Portu
geesche republiek te eerbiedigen.
Men deelt thans mede, dat 300 Por
tugeesche royalisten met eenige cava
lerie nab® Valverde aan de Spaansche
grens gereed staan, een nieuwen inval
te wagen. Voortdurend wordt beslag
gelegd op voorraden gsweren, kara
bijnen en revolversook hebben de
autoriteiten opslagplaatsen ontdekt van
dynamiet en uniformkleeding, evenals
vanvrouwenjakken, bl®kbaar bestemd
om als vermommingen dienst te doen.
De Engelsche kiesrechtvrouwen.
Zoo nu en dan doen z® weer eens
van zich spreken. Terw®l dezer dagen
de EngelBche minister Lloyd George,
vergezeld van een onder-minister, een
gebouw te Kensington binnenging, om
er een redevoering te houden, sprong
een jonge man op hem toe, vroeg hem,
waarom h® geen rechtvaardigheid
jegensde vrouwen betrachtte en bracht
hem tegel®kert®d een Blag op den
hoed toe.
H® werd gearresteerd. Volgens ver
klaringen van den gearresteerde zelf
was b® de gebourtenis niemand an
ders geweest dan de beide ministers,
de heer Lloyd George was, om
aanvallen van suffragettes te voor
komen, nota bene door een achter
deur binnengegaan had h® niets
gedaan dan den minister b® den
schouder gepakt en beiden waren
toen op den grond gerold.
De jonge man heeft intusschen 2
maanden gevangenisstraf gekregen.
Erger is, wat uit Oxford wordt ge
meld. Zaterdagochtend vroeg ontdekte
een surveilleerend veldwachter op het
buitengoed van den minister van ko
loniën, Lewis Harcourt, te Nuncham
in Oxfordshire, twee vrouwen, die
niet wilden zeggen, wat ze daar op
dat ongewone uur te doen hadden.
Eén harer vluchtte, de andere, Helen
Craggs, dezelfde, die te Cardiff onlangs
Minister Mckenna aanviel, terwgl die
met den koning en de koningin in
het rfituig zat, werd gearresteerd.
Op haar werden bevonden een
mandje, bevattende fleschjes spiritus,
petroleum en terpentgntwee vuur
makers en krullen, drie borstels en
een zakje, bevattende negen sloten-
pralend, waar het licht er op viel.
„Maar w® zullen hem pakken, Sim
monds", zei Godfrey glimlachend.
„Feitel®k hebben wjj hem al. W®
behoeven alleen maar te wachten en
h® valt in onze handen. Simmonds,
je moet dit kastje opsluiten in de
sterkste cel van het politiebureau en
den sleutel zelf bewaren."
„Opsluiten vroeg Simmonds, hem
aanstarend.
„Ja," zei Godfrey, „sluit het op.
Dat is onze redding."
Z®n gezicht straalde. Hg was weer
geheel meester van zichzelf, levendig,
vol vertrouwen op een overwinning.
„Jou is de behandeling der zaak
opgedragen, nietwaar? Welnu, sluit
'net op en zeg niemand de reden,
waarom je het doet."
„Dat is al heel gemakkei®k", zei
Simmonds lachend. „Ik weet geen
reden".
„O ja, die heb je wel. Je moet het
doen, omdat ik het je vraag en omdat
ik je zeg, dat, wanneer je dit kastje
weggesloten houdt, waar niemand
erb® kan, de man, dien w® zoeken,
je vanzelf in handen valt. En ik zal
je nog meer vertellen, Simmonds.
Als w® hem pakken, kr®g ik het
mooiste artikel, dat ik ooit heb ge
schreven en j® bent wereldberoemd.
Frankrgk zal je het Legioen van Eer
geven, Simmonds, luister naar m®n
woorden. Denk je niet, dat het lintje
goed zal staan in je knoopsgat?"
Simmonds keek den spreker aan,
alsof hjj dacht, dat deze plotseling
VAN mUTEN'S
bij uitnemendheid.
GOED en GOEDKOOP.
VOEDEND en
gemakkelijk
VERTEERBAAR.
1 Kg. 1.50
ya - o.8o
VijKg. ƒ0.42;
Ho., .-0.18
brekers en een electrische fakkel.
Z® is nn beschuldigd, op 'sheeren
Harconrt's buitengoed te z®n geweest
met een misdadig doel, nl. om het
hnis in brand te steken.
gDergelyko leden van het zwakke
geslacht leveren een ernstig gevaar
op voor ieder, met wien ze in aanra
king komen. Voor hen behooren de
gevangenisdeuren zich te openen en
zal alleen een langdurige gevange
nisstraf in staat z®d, de maatschapp®
van haar gevaarl®ke tegenwoordig
heid te veriosBen.
Binnenlaat*.
Het Tarief.
De Haagsche redacteur van De Tijd
meldt, dat de commissie van voorbe
reiding voor de tariefsherziening met
haar werkzaamheden is gereed geko
men en dat haar eindverslag tegen
het einde van deze week zal worden
gepubliceerd, overeenkomstig de
onlangs op voorstel van de heeren
Knyper, Lohman en Loeif in het
Reglement van Orde der Tweede
Kamer aangebrachte wijziging.
Het fort te Vliseingen.
De Brusselsche correspondent van
de Daily Telegraph" schrijft aan
z®n blad eenige beschonwingen
krankzinnig was geworden. Diezelfde
gedachte ging ook m® door het
hoofd zon Godfrey te sterk zjjn
aangepakt door het verdriet over z®n
mislnkking
H® barstte in lachen uit, toen h®
onze gezichten zag.
„Neen, ik ben niet gek", zei h®
kalmer, „en ik scherts niet. Ik spreek
in vollen ernst, Simmonds, als ik zeg,
dat die man de beste vangst is, die
w® ooit kannen doen. H® is de groot
ste misdadiger van onzen t®d. Ik her
haal het, Lester, en dezen keer zonder
eenig voorbehoud. Thans zal je het
waarsch®nl®k met m® eens z®n."
En met Armand, zoo beschaafd, zoo
kalm, zoo elegant, voor m®n geest,
en het l®k van z®n laatste slachtoffer
voor m®n oogen, knikte ik somber.
„Maar wie is h® vroeg ik. „Weet
j® wie h® is. Godfrey Waarom heeft
h® dien armen kerel boven vermoord
Waarom heeft h® Drouet en Vantine
gedood? Hoe is h® in VantiDe's buis
gekomen? Wat beteekent dat alles?"
„Aha", zei h®, m® glimlachend aan
ziende. „Dat is de belangr®ke vraag.
Wat beteekent dat allesMaar w®
kunnen dat hier op straat niet be
spreken. Bovendien moet ik alles
eerst overdenken, Lester, en ik wil,
dat j® erover denkt. Als ik kan, kom
ik je vanavond bezoeken en kunnen
w® het zaakje uitpluizen. Schikt je
dat
„Ja", zei ik, „en om Godswil, kom
beslist".
(JFwrdt vervolgd).
