N°. 76 1912,
Zaterdag 29 Juni.
99'" jaargang.
De onzichtbare Dood.
Bij dit do. behoort een
Bijvoegsel,
Voorspiegeling en
Werkelijkheid
2i FEUILLETON.
<i OESCIIE
COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, in Goes 0.75, huiten Goes, franco l,SB. t«5Él§«Sr?3
Afzonderlijke nommers 5 cent. L
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
Telefoonnummer 32. Directeur A. F. A. van Setbks. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer lOct.
BS directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de pr\js slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberiohten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h^f 1,— berekend.
Bewjsnummers ;5 cent.
Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen
ii.
Doch het MiDisterie-Heemskerk had
een andere taak nog. Het is van de
daken verkondigd in bet iaar 1909,
nadat de itembas had gesprokende
rechterzijde zou het sociale vraagstuk
tot zjn eindelpke oplossing brengen.
De heer Nolens, de leider der
roomsch-katholieke Kamer-fractie j de
heer Aalborse in z0n roomsche Voor
hoede de heer Passtoors, wiens woord
eenig gezag sehijnt te hebben in
roomsch-katholieke werklieden-ver -
eenigingende heer Van Vliet, de
leidsman der kleine luydon, van „Pa
trimonium", on zjjn rechterhand, de
heer Van der Molen, twee vol-bloed
antirevolutionaire propagandisten; de
ehristelpk-historisehe dr. De Visser,
vraagbaak van het chriitelpk- nationaal
werklieden-verbond, zij allen heb
ben het, in allerlei toonaard, gezongen
het Nederlandsche volk kan gerust
zijnhet nar, waarop het sociale
vraagstuk wordt opgelost, is nabij,
zeer nabjj 1
En wat moeten wp constateeren, nn
wij weldra Juli 1912 schreven?...
Er is niett tot stand gekomen.
Of wil men soms de steenhouwers-
wet als een bewijs van het tegendeel
aanvoeren Dat de heeren van da
rechterzijde dan muis-stil zijn 1 Wat
er van dia wet nog is geworden,
de heer Talma dankt het aan de
linkerzijde.
En zijn Arbeidswetje?
Wfl verwijzen slechts naar hetgeen
hier juist boven staat afgedrukt.
De Bakkerswet kwam bet drama
voltooien.
Wü hebben het reeds eerder doen
Uitkomenspüt gevoelen wfl voor de
bakkers-gezellen, die met een beetje
goeden wil van den Minister Talma
zeer wel geholpen hadden knnnen
worden en die aan hem, en aan hem
alleen, het te wpten hebben, dat de
vaak hemel-tergende arbeids-voor-
waarden, waaronder zü werken, be
stendigd zullen worden. Maar de beer
Talma is, in onbegrijpelijke zelf-over-
schatting, doof gebleven voor alle
klachten, boe gerechtvaardigd ook, nit
het groot-bedrijf tot hem gekomen
htl wee» daarbij met zp'n hooghartig
„onaannemelijk" alle bezwaren, ofzü
van links dan wel van rechts kwamen,
«f, en liet, prat op den stenn der
■ociaal-democratan, iedereen maar
praten.
De heer Talma, de Staate-socialist,
heeft zfln verdiende loon gekregen.
Met zü'n arbeiders-ziekteverzekering
slaat deze bewindsman, zoo mogelpk,
een nog droeviger fignur.
Na hetgeen wü daarover reeds ge
schreven hebben, kunnen wü kort zü'n.
Immers: een ziekteverzekering, dit
staat vast, krügen de arbeiders van
dit Ministerie niet. En om de bittere
Uit het Amerikaansch.
„Als ik niet zeker was van mpn-
heer Godfrey's discretie", zei hü, „zou
ik bezwaar maken. Maar ik heb die
reeds vroeger leeren kennen en ik
weet, dat ik erop kan vertrouwen".
„Er is één man, dien ik in zake
discretie hooger stel dan mijzelf",
sprak Godfrey, hem toelachend, „en
dat is Mr. Hornblower. Hij Is een
geheel op zichzelf staande klasse*.
„Dank u", zei de rechtsgeleerde en
boog statig.
Tgdens het wisselen dezer compli
menten was de vrouw, die ik voor de
kamenier hield, op een stoel gaan
zitten, alsof haar beenen haar niet
langer konden dragen, en kneep zfl
zenuwachtig baar handen ineen. Zelfs
haar meesteres toonde sporen van on
geduld.
„Het kastje is hier binnen", zei ik
en ging hen voor naar de binnen
kamer.
De twee mannen en de gesluierde
dame volgden mjj. Het kastje stond
midden op den vloer en al de lichten
brandden. Godfrey's handschoen lag
<ap een stoel.
pil te vergalden, worden zü opge
scheept met een Radenwet, de basis,
zooals het heet, van de sociale ver
zekering. Dit zijn woorden zonder zin.
Reeds bü de Bakkerswet kwam de
heer Talma met zü'n Raden en
hy heeft het, dank zü de gevoerde
oppositie, bjj zün voorstel moeten
laten. Deze Radenwet is een niet min
der groot onding en niet ten onrechte
is zü de Raadselenwet geheeten. De
Kamer weet in dezen doolbot geen
weg en de Minister is er de man niet
naar, haar er nit te helpen. Hü blijkt
zelf absoluut niet op de hoogte. Wat
heden wordt voorgesteld, is morgen
weer ingetrokken. Dat de mensch in
raadselen op aarde wandelt, het
kwam zelden zóó duidelijk aan den
dag als bü de behandeling der Raden
wet, waarop de gehaele sociale wet
geving heet te moeten steunen.
De sociale wetgeving
Wjj kunnen deze woorden niet
neerschrijven, zonder ons te ergeren
over het schandelijk boerenbedrog,
door een „christelüke" regeering
en een „christelüke" meerderheid
gepleegd. Want van de sociale
wetgeving onder dit Ministerie komt
niets, kan niets komen. De teekenen
wüzen er zoo duidelijk mogelük op.
Of hecht men soms waarde aan de
woorden van den politieken goochelaar
Kuyperdat de maanden October en
November voor de behandeling van
de iuvalidlteits- en oudardomsverze-
kering zün gereserveerd, de maanden
Maart en April voor die van de
tariefwet? Het is te dwaas om los te
ioopen 1 Ja, dr. Knyper kan het in
zün Standaard decreteeren, doch dat
is ook alles. Geen mensch neemt den
afgevaardigde voor Ommen au, tirieux.
En ware het niet dr. Knyper, die
zulks decreteerde, dr. Kuyper, dien
het Nederlandsche volk nh 1905 in
zgn ware gedaante heeft leeren ken
nen, wü zonden zoggen het is in
de hoogste mate brutaal van een be
windsman, die zelf met een volgzame
meerderheid in vier jaren tjjds niets
tot stand wist te brengen, een „be
vriend" Kabinet thans de maanden
voor te schrüven, waarin dit en dat
moet zijn afgehandeld.
Men lacht daarom, schouder-opha
lend, om de woorden van den Stand
aard-schrijver. Waarom zou men
ieder zü'n pleiziertje niet gunnen?
Wjj hebben dus gezien, hoe het
Ministerie-Heemskerk heeft gefaald,
ondanks de plechtig afgelegde beloften,
op militair en sociaal terrein.
Rest ons nog een enkel punt te
bespreken: bet financieel beleid.
Volgens de sprekers van de rech-
terzüde bad men tegen het vrijzinnig
Ministerie-De Meester op financieel
gebied vijf' ernstige grievenhet hief,
tot tweemaal toe, tien opcenten op de
bedrüfs- en vermogensbelastinghet
wilde het successierecht verhoogen
het kwam met een voorstel tot ver
zwaring van den drank accijns het
wenschte een debietrecht op tabak in
te stellen; het hield vast aan het
systeem van den vrijen handel. De
„Is dit het kastje, madame vroeg ik.
Een oogenblik keek zü er naar, de
handen tegen haar hart gedrukt.
„Ja," antwoordde zü met een zacht,
die een snik geleek.
Ik heken eerlijk, dat ik verbaasd
was. Ik had nooit gedacht, dat dit het
kastje kon wezen.
„Bent n er zeker van?" vroeg ik
ongeloovig.
„Denkt n, dat ik mjj in zoo iets kan
vergissen, mijnheer? Ik verzeker u,
dat dit kastje vroeger mpn eigendom
was. U permitteert?"
En zp deed een stap er heen.
„Een oogenblik, madame," zei ik.
„Ik moet n waarschuwen, dat n bjj
het aanraken van het kastje groot
gevaar loopt."
„Groot gevaar?" herhaalde zü, mij
aanziende.
„Zeer groot gevaar, zooals ik Mr.
Hornblower reeds heb gezegd. Ik heb
reden te gelooven, dat twee mannen
zün gedood, terwpl zjj trachtten die
geheime lade te openen
„Ik geloof, dat Mr. Hornblower
mü zoo iets heeft verteld, maar dat is
een vergissing."
„De lade wordt dus niet beschermd
door vergif?"
„Door vergif?" herhaalde zü ver
baasd. „Ik begrijp 1 niet."
Ik zag, dat mijn theorie hopeloos
ineenstortte. Ik durfde Godfrey niet
aanzien..
andere grieven, van minder gewich-
tigen aard, zullen wij thans niet be
spreken wü hopen er te gelegener
tüd op terug te komen.
De tien opcenten op bedrflfs- en
vermogensbelasting een tpdelpke
maatregel, zooals bleek achtte het
Ministerie-De Meester noodzakelijk,
om de Rpks-fiaanciën te versterken.
Dr. Kuyper had zün millioenen voor
het secte-onderwijs er doorgedreven
en die millioenen moest zijn opvolger
vinden. Zoo werd bovengenoemde
maatregel voorgesteld en na een
stemming, zuiver links tegen rechts,
aangenomen. De grootste opposant
was de afgevaardigde thans Minis
ter Kolkman. Het was een Bchande,
die tien opcenten te heffenEn in
„heilige" verontwaardiging werden
ze uitgekreten voor den tienden
penning van Alva
Zoo deed de afgevaardigde Kolkman.
En wat deed de Minister Kolkman
Nauwelfiks aan het bewind ge
komen, hief hij de tien opcenten op
bedrijfs- en vermogensbelasting I Een
clericaal mag das doen, wat een
vrijzinnige verboden is.
De verhooging van het successie
recht, door het vrp'zinnig Ministerie-
De Meester voorgesteld, ontmoette
heftige oppositie. In het antirevoluti
onair orgaan van den hnidigen Minister
van Koloniën, den heer De Waal
Malefijt, werd te kennen gegeven, dat
erven een „goddelijk recht" is en alleen
die vervloekte paganisten durven
daaraan tornen. Doch wat gebeurde
Nauwelüks was het „christelijk- Kabi
net opgetreden, of... Minister Kolkman
verhoogde de successierechten l Een
clericaal mag doen, wat een vrüzinnige
verboden is.
In ons slot artikel zullen wü het
hebben over de verhooging van den
drankaccüns, het voorgestelde debiet
recht op tabak en de handels-politiek,
om aan te toonen, welk een droevig
figuur het „christelük" Ministerie-
Heemskerk in de oogen van het
Nederlandsche volk maken moet.
fiuiteBland.
De staking in de Londensche
haven.
Nog altüd houdt het koppige ele
ment onder de werklieden de staking
vol. Hoewel het spoorwegpersoneel
gedreigd had, Woensdagavond het
werk neer te leggen, bljjkt achteraf,
dat aan dit beslnit niet veel waarde
gehecht moet worden. Het parle
mentslid Thomas, een spoorwegdirec
teur, heeft tenminste verklaard, dat de
geheele demonstratie door bepaalde
personen op touw was gezet, met het
doel, de autoriteiten bang te maken,
maar dat de arbeiders in gesnen deele
met de bedoeling der verklaring in
stemden. Br was zelfs geen spoorweg
personeel op de bjjeenkomBt aanwezig.
Intusschen heeft het stakingscomité
van de transportwerkers een officieel
verslag uitgebracht, waarin gezegd
wordt, dat aan de centrale interna
tionale vakorganisaties om ondersteu
ning geseind is, en dat van verschil-
„Is er niet," vroeg ik, „in verband
met de lade een mechaniek, dat,
wanneer de lade wordt geopend, twee
vergiitige tanden brengt in de band,
die ze opent?"
„Neen, mijnheer Lester," antwoordde
zü met verbazing in de stem. „Ik
verzeker u, dat znlk een mechaniek
niet bestaat."
Ik greep naar denlaatstenstroohalm.
„Misschien is dat mechaniek daar
aangebracht.sederthet kastje in andere
handen is overgegaan?"
„Dat is mogelük".
„In elk geval, madame," zei ik,
„wilde ik u verzoeken, bü het openen
der lade dien handschoen aan te trek
ken."
En ik nam Godfrey's handschoen
van den stoel, waarop hü lag.
„Het is niet noodig, dat u ook maar
het minste gevaar loopt. Permitteer
mq."
En ik trok den handschoen over
haar rechterhand.
Terwül ik dit deed, wierp ik een
blik op Godfrey. Hü keek naar de
gesluierde dame zóó vol verbazing,
dat ik b0na stikte van pret Ik was
nog niet dikwpTs zoo gelukkig geweest,
Jim Godfrey in verwarring gebracht
te zien, maar nu was hü het zeker!
De gesluierde dame keek glimlach
end naar den stalen handschoen.
„Mag ik nu de lade openen
„Ja» mevrouw."
lende kanten de verzekering is ge
geven, dat die steun zal worden ver
leend. De stakers voelen zich zelfs
nog zoo sterk, dat zp te kennen hebben
gegeven, de onderhandelingen met de
patroons af te breken, wanneer niet
bleek, dat zü den arbeiders in bun
wenschen tegemoet willen komen.
De democratische conventie In
Baltimore.
De demoeratisehe conventie in Bal-
timore belooit een waardig pendant
van de repnblikeinsche te Chicago te
worden. Parker, de meer conserva
tieve candidaat, is hier thans tot
tüdelük voorzitter gekozen, met 579
stemmen, terwijl zpn mededinger naar
den democratischen oandidaatszetel,
Bryan, 509 stemmen verwierf.
De verbittering tnsschen Bryanisten
en Parkerianen is groot en beide
concurrenten maken elkaar dan ook
nit voor alles wat lealpk is. Toen
Parker na zün verkiezing een gloeiende
speech hield en de conventie prees
over de ordelijke wjj ze, waarop zp zich
van haar zaak kweet, in tegenstelling
met de repnblikeinsche büeenkomst te
Chicago, ontstond er zulk een ont
zettend rnmoer in de zaal, dat de
Bpreker zich niet meer verstaanbaar
kon maken en van het laatste deel
van zün rede moest afzien.
Intusschen is het bekend geworden,
dat de suffragettes, de kiesrechtvrou
wen, die ook reeds in Chicago de
aandacht op zich vestigden, in Bal-
timore bpzondere reclame voor haar
denkbeelden zullen maken Zp hebben
het plan opgevat, een grootsche de
monstratie te houdeD, en znllen met
dat doel, allen in het wit gekleed,
voor het conventiegebouw een bp'een-
komst houden.
De Turksch-ltaliaansche oorlog.
Toen de Kamer te Rome voor de
vaeantie werd gesloten, hield de pre
sident een opgewonden speech, waarin
hp de daden van leger en vloot in
Tripolitanië en de Egeïache zee her
dacht. De afgevaardigden raakten
buiten zieb zelf van enthousiasme en
onder het geroep van: Leve de koning 1
Leve het Leger 1 Leve Italië l ging men
niteen.
Intusschen doen zonderlinge geruch
ten de ronde. Men vermoedt, dat
toebereidselen worden getroffen voor
een groote expeditie tegen het vaste
land van Turkije.
Reeds zouden 65 handelsvaartuigen,
geschikt om een macht van 50,000
man over te voeren, in de havens van
Napels, Taranto, Tripolis, Benghazi,
Tobroek en Rhodes zpn geconcen
treerd.
Op het daartoe geschikt geoordeelde
oogenblik zullen op deze stoomschepen
twee divisiën in Italië, twee in Afrika
en een brigade van de troepen in den
Egeïsehen Archipel worden inge
scheept en naar een punt van bet
Turksehe vasteland worden overge
bracht.
Wat de door de Italianen in de
Egeïsehe Zee bezette eilanden betreft,
blpft de toekomst nog onzeker. Men
meent echter, dat Italië op het einde
Zp' liep naar het kastje, Godfrey en
ik vlak achter haar. Eindefijk zou
het geheim, dat ons zoo lang bad
weerstand geboden, opgelost worden.
En hiermee zon een einde komen aan
de romantische theorie, die wü zoo
pverig hadden opgebouwd.
Instinctmatig keek ik naar het raam
met de luiken, maar de halve licht
cirkel bleef onverduisterd.
De gesluierde dame boog zich over
het tafeltje en legde de vingers van
haar rechterhand op de metalen incru-
satie van den linkerkant.
„Het gaat wat onhandig," sprak zp,
„ik was altü'd gewend de vingers van
mün linkerhand te gebruiken. U znlt
opletten, dat ik op drie punten drnk,
maar, om de lade te openen, moet men
die drie punten in een zekere volgorde
drukken eerBt deze, dan die en
dan die."
Er waB een scherp getik en aan
den kant van de tafel viel een stnk
van het metalen iniegsel naar voren.
„Dat is het handvat," zei de ge
sluierde dame.
En zonder eenige aarzeling, terwü'l
mpn hart bpna stilstond, greep zp"
het en trok een ondiepe lade naar
voren.
„Aha!"
En zp greep het pakje papieren,
dat erin lag. Toen, met een dappere
poging tot zelfbeheersching, maakte
3p het lint los, dat de papieren bjjaejt
van den oorlog zfln bedoelingen ten
aanzien van twaalf eilanden zal te
kennen geven. De Italiaansche regee
ring zou geneigd zün, een oplossing
te vinden door een zekere mate van
autonomie daaraan te verleenen. Van
het teruggeven van die eilanden met
hun christelpke bevolking aan
Turküo kon echter geen sprake zijn.
Van het Tripolitaansche oorlogs
terrein komt het bericht, dat een
escadron Italiaansche cavalerie bü
een verkenning de Turksehe tele-
graaflpn van Syrte naar Misrata over
een grooten afstand beeft vernield.
Aan deze oorlogsberichten moet
echter heel weinig waarde gehecht
worden. Het zpn in den regel mede-
deelingen van groote overwinningen
op den tegenstander behaald, die later
in de Turksehe bladen geduchte
nederlagen 010 hen te zpn. Het hangt
er heelemaal van ai, van welke zpde
de uitslag dier gevechten gepuoliceerd
wordt.
De toestand in Marokko.
In deze, door de Fransehen duur
gekochte landstreek, is het nog alles
behalve rustig. Herhaaldelpk blpkt
het optreden der Franscbe troepen
tegen opstandelingen noodzakefijk te
zpn.
De vorige week rukte generaal
Gouraud tegen een aantal stallingen
der zgn. Hyaina's op, die hevigen
tegenstand boden.
Het gevecht duurde niet minder
dan zeven uur.
Terwpl 's avonds de hoofd-eolonne
een kamp betrok, joegen vier bataljons
een inlandsehe macht van 200J man
nit elkaar. Tegen den morgen nam
generaal Gouraud zelf het bevel over
die bataljons, waaraan vpf sectiën
berg artillerie waren toegevoegd en
rukte daarmede op naar de Oderanen
bergen, waar hp er in slaagde, de
legerplaats van de zgn. El Ajab's te
veroveren. Later is de colonne naar
de hoofdstad Fez teruggetrokken.
Ook Frankrpk zal langzamerhand
bemerken, dat het bezit van koloniën
een dure liefhebberp' is.
De staking van bakkerspatroons
te Toulouse.
In Toulouse hebben thans de bakkers
patroons het werk neergelegd en hun
winkels gesloten.
De gemeenteraad had namelpk den
prüs voor het brood op 95 centimes per
5 K.G'. bepaald, d.i. 15 cent meer dan
vroeger, ofschoon de patroons ver
klaarden, dat zp, wpl het meel door
gebrek aan graan zoo duur werd,
minstens een franc per 5 K.G. moesten
ontvangen.
Het eind van het liedje is, dat
Toulouse thans zonder brood is Maar
de gemeente is onmiddellpk als groot-
fabrikant opgetreden en beeft alle
bakkersknechts, die door da staking
van hun patroons toch zonder werk
zpn, in dienst genomen. Met hun hulp
zpn thans bakkerpen in de armen
huizen opgericht, terwpl ook de
militaire bakkerpen voor de gemeente
beschikbaar gesteld zpn.
Ondanks deze voorzorgen zai men
hield en spreidde tien of twaalf enve
loppen voor mpn oogen uit.
„U ziet, dat het alleen maar brieven
zpn, mpnheer Lester," sprak zp zacht,
„en ik verzeker u, dat ze mp toebe-
hooren".
„Ik geloof u, madame," zei ik en
met een snik van verlichting bond zp
bet pakje weer dicht en stak het in
de borst van baar japon.
„Er is iets," voegde ik erbfl, „dat
madame misschien voor mp zon kun
nen doen."
„Met zeer veel genoegen, mpnheer."
„Zooals ik Mr. Hornblower reeds
heb verteld, zp'n eergisteren twee
mannen in deze kamer geBtorven. Of
liever in de andere kamer zpn zp
gestorven, maar w0 geloofden, dat
zü hier de wonden kregen, die hnn
dood veroorzaakten. Het schpnt, dat
wp ons hierin vergist hebben."
„Ongetwiifeld. Er is nooit zulk een
afschuwelijk mechaniek in verband
met die lade geweest, mpnheer Lester.
Tenminste niet zoolang het kastje in
mpn bezit is geweest U weet, dat de
legende zegt, dat het kastje voor
Madame de Montespan is gemaakt."
Zü sprak nu veel vrper; klaarblij
kelijk was haar een pak van het hart
genomen.
(flfordt vervolgd).