N°. 75 1912 Donderdag 27 Juni. 99"* jaargang. De onzichtbare Dood- Voorspiegeling en Werkelijkheid. FEUILLETON. BMitealaitid. GOESCHE Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prfs per kwartaal, in Goes f 0(7S| hniten Goes, franco f 1,05. Afzonderlijke nornmerB 5 cent. Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 13 uren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer 10ct< Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbend» dankbetuigingen worden van 1—10 regels i 1,— berekend. Bewijsnummers ;5 cent. Telefoonnummer 33. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de INaaml. Vennootschap ,Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen Zij, die zich met ingang van I Juli a s. op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende num mers gratis. i. Het oude spel herhaalt zicheen Kabinet nit de rechterzijde blijkt niet in staat, de sociale hervorming tot stand te brengen. W|j nemen deze uitspraak volkomen ▼oor onze verantwoording. Het is trouwens geen gewaagdheid, want wtj hebben een allerbeste hulp aan de historie. Wanneer w|j het Ministerie-Van der Brngghen niet tot de rechterzijde rekenen, hoewel Van dor Brngghen onmiskenbaar een man van rechts was, dan hebben wij slechts terng te gaas tot 1888. Toen werd, na een schier eindelooze propaganda tegen de «ehoolwet-Kappeyne van de Coppello, het eerste zoogenaamd christelijk" Ministerie gevormd, het Ministerie- Mackay. Het heeft niets tot stand ge bracht, waarover het Nederlandsche volk zijn voldoening kan uitspreken. Al zijn, in den politieken strijd, mi- nisterlaele daden snel vergeten, het Kabinet-Macfcay heeft ous letterlijk niemendal tot onthouden gelaten. En hoe herdenken wjj het Miniate- rie-Kuyper Komaan, het antwoord op deze sim pele vraag ligt voor de hand: het heeft twist en tweedracht gezaaid tasschen de zonen van één en het- Mlfde volk, waarvan de gevolgen nog altoos merkbaar zijn, ja, met den dag erger worden. Dr. Knyper heeft zijn schandelijke en schadelijke antithese als een wig in ons volksleven gedre ven; hij benoemde zijn vriendjes naar willekeur in de ambten. Naar kennis werd niet gevraagdalleenwelke politieke geloofs-belijdenis hebt gij En was die naar den zin van dr. Knyper, dan zat er voor den solliei. tant geen kladje aan de lnoht. Op Bchool gebied had het Kabinet- Knyper slechts één doelhet bijzonder onderwijs te bevoordeelen met geld uit de vroeger zoo verwerpelijke Staats kas; deugdelijke waarborgen waren bijzaak. Op sociaal terrein legde de heer Knyper hartroerende beloften af, maarhet bleef daarbij. De t(jd heette te kort, om de pleehtig-afge- legde beloften in te lossen. Doch die t(jd wat niet te kort, om het secte- onderwijB op onverantwoordelijke wij le te bevoordeelen. Meer valt er van het Kabinet-Kuy- per waarlijk niet te memoreeren. Nu de daden van het derde zooge naamd .christelijk" bewind: het Mi nisterie-Heemskerk Op het gebied van onverdraagzaam heid heeft het, zoo mogelijk, zijn voor- 20 Uit het Amerlkaansch. ,Maar", zei ik, „er zijn toch altijd minstens twee menschen, die op de hoogte zjjn van het bestaan van iederen brief; de persoon, die schrijft, en de persoon, die den brief ontvangt." „Maar degeen, die deze brieven schreef, is dood". „Dood „Hjj werd eenige maanden geleden la een duel gedood". „Door monsieur X.?" vroeg ik snel. „Door monsieur X.," zei Mr. Horn- blower en keek mjj daarna metvast- gesloten lippen aan. Een oogenblik dacht ik na. „Ik ben overtuigd", zei ik, „dat manheer Vantine uw cliënte onmid dellijk zijn toestemming gegeven zou hebben, de lade te openen en de brieven eruit te nemen. En, ais zijn ■aakwaarnemer, stem ik ook toe, want wie ook de eigenaar van het kastje is, de brieven zjjn het eigendom Van madame X. Maar ik moet n waar schuwen, Mr. Hornbiower, dat ik ge loof, dat twee mannen reeds zijn ge dood, terwijl zij trachtten do lade te «penen*. Sn ik vertelde hem, terwijl hjj mij ganger overtroffen. Het zorgde er met angstvalligheid voor, dat de winste kwam aan het seote-onderwijs. In zoo verre das geen nieuws. Doch het Kabinet-Heemskerk trad ostentatiever, trad brutaler op, na eerst de beschei denheid in eigen persoon geweest te zijn. Da benoaming van den gerefor meerden dr. Noordtzjj tot hoogleeraar in de godgeleerdheid aan de Utrecht- sehe Universiteit is pas deze uitspraak komen bevestigen. Maar de heer Heemskerk en de zijnen hadden, volgenB hun bewering, in hat belang der natie let wel in hel belang der natie I een hoogst belangrijke taak te vervullen. Het heette toch, dat onder het vrijzinnige Ministerie-De Meester de Staatskaros in het gevaarlijk militair moeras was gereden.Daarnit zonden zij het benarde vaderland eens eventjes redden I Allereerst trad als held op de heer Sabron, de man, die onvergetelijk zal blijven wegens zjjn 22000 gepreste „vrijwilligers".De toestand bleef, gelijk hjj was. Voor de zooveelste maal werd kostelijk geld in den bodemloozen put van het militairisme geworpen. Sabron verdween Aan de lands- defensie was niemendal verbeterd. Toen kwam het beruehte plan van de veertig miilioen gulden voor kust verdediging. Wanneer men het oor te luisteren lei, zon men zeggen daarmede staat of valt het Kabinet- Heemskerk, het Kabinet „derredding". Men deed het inderdaad, en ook van regeeringszIJde, aldus voorkomen. Maar wie spreekt van „christelijke" zijde tegenwoordig nog over kusr- verdediging, welke veertig miilioen feitelijk meer zou kosten Wie het doet, wordt voor een grappen maker nitgekreten. Sabron's opvolger, de heer Cool, die den boel redderen zon ons vader land bleef in dien tijd maar rnstig „weerloos" 1 verdween alras van het Staatstooneel. Niet om de kwestie van de officiers-traktementen en officiers- pensioenen. Dit mag gerust een ge zocht motief heeten, door dr. Knyper zijn adjudant Onymaer van Twist aan de hand gedaan. Neen de heer Cool was een man, van „liberale smetten" niet vrij. Ofschoon hg plan nen had, onze defensie te versterken, werd hem de tijd niet gelaten, ze nit te werken. Hij was nu eenmaal, wegens .zijn „liberale smetten", niet de rechte man op de rechte plaats. Het „weerloos (i) Juist toen w(j dit artikel hadden afgegeven, komt de H. R. Ct. melden, dat binnenkort van dit fameuze plan weer iets vernomen zal worden. Voor nemens zullen worden uiteengezet, volgens welke de voorzieningen ten behoeve van de kustverdediging op meer beperkten voet zullen plaats hebben, dan aanvankelijk was voorge steld. Al is het bericht der N. R. Ct. juist, dan hechten wij er toeh geen waarde aan. Vermoedelijk heeft hot Kabinet de behoefte gevoeldweer eens te poseeren 1 verbaasd aanstaarde, mijn theorie be treffende den dood van Philip Vantine en den onbekenden Fransehman. „Ik denk", besloot ik, „dat Vantine door toeval de lade vond, terwijl hfi het kastje onderzocht, maar er bestaat volstrekt geen twjjfel, dat de andere man het bestaan der lade kende en waarschijnlijk ook den inhoud ervan." „Welnu!" riep mijn bezoeker nit, „ik heb in mijn leven reeds veel vreemde verhalen gehoord, maar zoo iets nog nooit. En weet u niets van dien Fransehman „Niets anders, dan dat hij gepas- seerden Donderdag met „La Touraine" nit Havre kwam en van de haven dadelijk naar Vantine's huis is gere den." „Mijn cliënte is ook met „La Tou raine" gekomen, doch dat was onge twijfeld slechts een toevallige omstan digheid." „Misschien, doch het is denkelijk geen toevallige omstandigheid, dat hij en uwe cliënte beiden den inhoud der lade trachtten te krijgen." „U bedoelt „Ik bedoel, dat de gebeimzinniga Fransehman zeer waarschijnlijk een afgezant was van monsieur X. Mis schien heeft madame hem in een on bewaakt oogenblik het geheim ver teld." Mr. Hornbiower stond plotseling op. H|j was blijkbaar zeer ongerust. ,U kunt geljjk hebben. Ik zal mjj vaderland" kon in het militair moeras blijven zitten. De bedorven politiek der rechterzijde had haar offer ge kregen. Daarom en daarom alleen was het te doen. Nu beweert menColijn is de „red der des vaderlands" geworden, Colijn met zfln Militiewet, welke nieuwe per soonlijke en financieel» offers oplegt, de Militiewet, er doorgejast, ondanks de wetenschap, dat de linkerzijde hoogst ernstige bezwaren had tegen zulk een oplossing van het defensie- vraagstuk. Nu ja, die linkerzijde ook!... Wat weet zij er vanEn wat is zij meer dan oppositie, dan een „minder heid" Als de minderheid er één van links is, mag zij gerusteljjk onder drukt worden. Dan neemt men het zoo nauw niet! Maar de toekomst zal leeren wij durven het gernsteljjk voorspellen dat Minister Colijn desnoods blies mag wezendat hem de eer toekomt, „de redder des vaderlands" te zjjn, zal niemand van het nageslacht kun nen en dnrven beweren. De bevolkingsafname in Duitsohland. Wat moet een land doen, om de af neming zijner bevolking tegen te gaan? Reeds vroeger hebben wij over dat vraagstuk geschreven, toen in den Franschen Senaat een afgevaardigs premies en belooningen op het moeder schap wilde stellen Thans blijkt, dat niet alleen Frankrijk, maar ook Pruisen en geheel Dnitschland, volgens de jongste statistieken, een afneming van het aantal geboorten aantoonen. Het is met reeht een moeilijk pro bleem voor een -Staat. Inbreuk op de burgerlijke vrijheid kan natuurlijk niet gemaakt worden en niemand kan gedwongen worden, moer kinderen te verwekken dan hem zelf belieft Tracht eehter aan de eene zjjde de Fransche staat het aantal geboorten door lok middelen te doen toenemen, in Dnitsch land wil de publieke meening een anderen kant nit en zoekt men de oplossing van het vraagstuk in ver betering van verschillende ongezonde toestanden onder de bevolking. De Nordd. AUgemeine Zeitung heeft zich thans met het probleem bezig ge houden. Het blad constateert, dat men hierbti te doen heeft met een vraag stuk van socialen, niet van physieken aard. Er is, meent de Nordd. Allgem. Ztg-, niet de minste reden om aan een nitpntting van het ras te denken. Hoogere cnltunr, de drang van den mensch, om zich vrijer te kunnen ontwikkelen, doch vooral bestaans- onzekerheid, en andere sociale oor zaken, met name de woningellende, dragen er toe bij, velen het bezit van een groot gezin als een last te doen gevoelen. Vooral op de woningellende legt het blad nadruk, hoewel het erkent, dat ook andere iaotoren tot de kinder beperking medewerken. Daartegen kan de Staat echter als zoodanig "iet dadelijk met mijn c iënto in veroia- ding stellen. Zjj heeft dus uw per missie, het kastje te zien en als het het hare is, mag zj de lade openen en de brieven ern:t nemen." „Als zij het gevaar durft loopen", stemde ik toe. „Uitstekendik zal u waarschuwen, zoodra ik baar heb gesproken", zei hg. „In elk geval dank ik u voor nw beleefdheid." aEn hg verliet het bureau. Blijkbaar wachtte zjj hem in zgn kantoor, want binnen het half nur schelde hij m|j op. „Mgn cliënte zon het kastje dadelijk willen zien", zei hg „Z|j is zeer zenuw achtig, voornamelijk nu zg gehoord heeft, dat iemand anders getracht heeft, de lade te openen. Wanneer schikt het n, ons te vergezellen „Ik kan dadelijk gaan", zei ik. 1 „Dan zullen wij u over een kwartier of twintig minuten komen halen". „Uitstekend, dan zal ik gereed zijn. Ik zal een getuige mee moeten nemen, dat spreekt van zelf*. „Dat behoort ook zoo", gaf Mr. Hornbiower toe. „Daartegen hebben wij geen bezwaar. Dus tot over twintig minnten". Zoo spoedig mogelijk liet ik mij met het Reeordburean verbinden, maar Godfrey was daar niet. Ik schelde zgn kamers op, maar kreeg geen ant woord. Ten slotte schelde ik Vantine's woning op. optreden, omdat dan het gevaar be staat, dat niet de oorzaken zelf, doch alleen de gevolgen bestreden worden. Wel echter kan de Staat iets doen tegen de geboortevermindering, door o.a. de woningtoestanden in de groote steden waar blijkens de statistiek deze vermindering het sterkst is te verbeteren, en door inwendige kolonisatie den trek van het platteland naar de steden te doen ophouden. Wat het eerste betrett, beveelt het blad dan o.a. aan het steunen van Staats wege der tninstadbeweging en van het bonwen van arbeiderswoningen, en verbetering der verkeersmiddelen. Het is intussehen te begrijpen, dat Dnitschland met deze bevolkingsaf name alles behalve ingenomen is. Dnitschland is de militaire staat bij uitnemendheid en iedere mannelijke jongeborene wordt door den staat als een toekomstig landsverdediger be schouwd. Hoe minder jongens, hoe min der reernten en hoe zwakker leger. Men verwacht dan ook, dat de regee ring alle mogelijke middelen zal aan wenden, dit kwaad tegen te gaan en dat een nieuwe sociale wetgeving, in het bijzonder het woningvraagstuk betreffende, niet lang zal uitblijven. Een algemeene staking in België. Na de jongste overwinning van de clericalen hebben wjj gemeld, hoe over het geheele land tijdelijke stakingen uitbraken, als protest tegen dan uitslag der verkiezingen Toen reeds werd ernstig bet denkbeeld overwogen, een algemeene staking voor te bereiden en die te doen aanvangen op een gunstig tijdstip bv. bjj de heropening van het parlement als betooging voor algemeen en gelijk kiesrecht. De socialistische leiders zgn thans tot inzicht gekomen, dat het beter is, niet te spoedig tot een dergelijke algemeene staking over te gaan en deze in geen geval reeds nit te schrijven tegen den tjjd van de openiDg van het parlement. Intasschen heoben de mijnwerkars- groapen in da Borinage tot een alge meene staking besloten, maar den datum, waarop deze zal nitbreken, nog niet vastgesteld. De Zeelieden-staking in Frankrijk- Ook Frankrijk maakt met verschil lende stakingen oen moeilijken tjjd door. De zgn.inserits, Rijksbeambten, die dienst doen op paketbooten, welke voornamelijk van Marseille op de Afrikaansche kust varen, hebben thans weer de regeering in niet geringe moeilijkheden gebracht, daar de han del voor een groot deel stil ligt en het vervoer van reizigers en van de post belangrijke vertraging ondervindt Talrijke onderhandelingen zijn na tuurlijk weer aangeknoopt, totnogtoe evenwel zonder resultaat. Thans zon de Fransche regeering van de inscrits te Marseille een kennisgeving ont vangen hebben, waarin zjj verklaaren onvoorwaardelijk arbitrage te aan vaarden. Wanneer thans de maat schappijen, die tot nu toe weigerachtig bleven zich aan een scheidsgerecht te onderwerpen, daar zij beweerden hier- „Parks", zei ik, „ik breng hier aan stonds mensehen, die het kastje willen zien. Zet het veldbed weg en steek alle lichten aan". „De lichten zjjn al op, mijnheer." „Al op? Wat bedoel je?" „Mijnheer Godfrey is ai een heele poos hier, mijnheer, hg was met het kastje bezig". „Zoo. Nu, zeg hem, Parks, dat ik eenige mensehen meebreng om het kastje te zien en dat ik graag wil, dat hjj blijft om getuige te zijn van hetgeen er gebeurt." „Zeker, mijnheer." „Alles rustig „O ja, mijnheer, er waren twee politie-agenten den heelen nacht bniten en Rogers en ik waren binnen." „Mijnheer Hornblower's rijtuig wacht beneden, mijnheer", kwam de bediende zeggen. XIII. De gesluierde dame. Er waren drie personen in het rijtuig. Mr. Hornbiower zat met zijn rug naar de paarden en twee vrouwen zaten tegenover hem. Beiden waren in het zwart gekleed en zwaar gesluierd, maar toch bemerkte men, dat de eene de meesteres was. Mr. Hornbiower keek achter mij, toen ik instapte. „U sprak van een getuige", zei hij „Hij is in de woning van Vantine", verklaarde ik eu nam naast hem in geen voldoende waarborgen voor een later verbreken van beioften te kunnen vorkrijgen, overgehaald kon den worden, op haar besluit terug te komen, kan de regeering er wellicht in slagen, deze staking spoedig tot een goed eind te brengen. Intussehen overweegt de regeering ernstig het denkbeeld, torpedobooten diensten te doen verrichten in het belang van den overzeoschen postdienst. De strijd om het Amerikaansche presidentschap. Taft is thans officieel candidaat van zjn partfl. Bjj de eindbeslissing ver wierf hjj 561 stemmen, terwjjl zjjn tegenstander Roosevelt er slechts 107 verkreeg. Vele afgevaardigden hebben zich eehter van stemming onthouden. Toch zgn or niet velen, die aan een werkelgke overwinning van Taft ge- looven, daar het noodzakelijke voor ieder welslagen, de geestdrift, ont breekt. Intasschen is de scheuring in de republikeinse he groep tot stand ge komen en zal Roosevelt binnen kort als candidaat der progressieve groep optreden. Reeds heeft hjj zjjn getrou wen bij elkaar getrommeld om met hen voorloopige besprekingen te hou den, terwjjl verschillende mannen van geld en invloed den ex-president hnn krachtigen steun toegezegd hebben. Men mag als zeker aannemen, dat er ditmaal drie serieuze candidaten voor het presidentschap zullen zijn, twee republikeinsche en een democratische, en dat de strgd zoo fel zal zjjn, als nog nooit te voren. Reeds rekenen verschillende Amerikaansche bladen met de mogelijkheid, dat geen vgn drie (de socialistische candidaat blijft, als geheel zonder kans, hniten be schouwing) de absolute meerderheid verkrijgen zal In dat geval zou, voor 'teerst sedert 90 jaar, het Hnis van Afgevaardigden, waarbij dan volgens de grondwet de beslissing berust, den president moeten kiezen. Dan zou de democraat die overi gens door de republikeinsche ver deeldheid toeh al de beste kans heeft waarschijnlijk gekozen worden. Want het Hnis heeft thans een de mocratische meerderheid. Te Baltimore is intussehen het meerendeel der gedelegeerden der democratische nationale conventie aangekomen. Zij zijn vol vertrouwen op de overwinning in November. Da uittreding van Roosevelt uit de repn- blikeinsehe partjj, zegt de New-York. Heraldheeft de onverschrokken legi oenen der democratie de vaste over- tniging geschonken, dat zg zullen overwinnen. Toen de candidaat Bryan met zgn vrouw aankwam, werd hij door do mannen nit het Verre Westen ontvangen met een ouderwetseh hiep hiep hoera 1 Deze heeran staan gereed, hier dezelfde aanmatiging ten toon te spreiden als hnn republikeinsche broe - ders te Chicago. Bryan heeft gezegd: Ik doe geen enkele poging om iemand tot tijdelijk voorzitter gekozen te krijgen. Ik wil alleen maar hebben, dat er eeD man plaats. „Dit is mijnheer Lester", zei hjj en de geslnierde dame, die tegenover hem zat, maakte een lichte buiging. Dit waren de eenige woorden, die gesproken werden. Van tjjd tot tijd keek ik naar de vrouwen tegenover mg en ik werd getroffen door de tegenstelling in haar beider gedrag. De eene zat volkomen stil met haar handen in haar schoot, het hoofd ge bogen, vol bewonderenswaardig zelf bedwang; de andere was onrustig en bewegelijk, niet in staat het zenuw achtige trillen harer vingers te be- heerschen. Ik was benieuwd, waarom de kamenier zennwaehtiger zon zgn dan haar meesteres en de tegenstelling hield zeer mijn belangstelling bezig. Eindelijk hield het rjjtnig voor Van tine's woning stil. Mr. Hornbiower hielp de vronwen bjj het uitstappen en ik liep het eerst de stoep op. Ik schelde. Parks deed de deur open en, hem toeknikkend, ging ik het gezelschap voor door de hal naar de voorkamer. Godfrey wachtte ons daar en ik zag de schittering zijner oogen, toen Mr. Hornbiower en de twee gesluierde vronwen binnentraden. „Dit is mjjn getuige", zei ik, „mijn heer Godfrey Mr. Hornbiower." Godfrey boog en Hornblowsr koek hem aan met een glimlach vol humor. Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1912 | | pagina 1