RONAj
Cacao
Nu, 74 1912.
Dinsdag 25 Juni.
99
Van Routen "s;
De onzichtbare Dood.
19 FEUILLETON.
Buitenland.
Debeste voor den prijs
si*
OESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco l,S5.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór a uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prijs der ge wone ad vertentiën is van t-5 regels 50 ct., elke regel meer lOct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k 1,— berekend.
Bewijsnummers [5 cent,
Telefoonnummer 32.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave vaa de 'Naaml. Vennootschap ,Goeseh9 Courant". Hoofdredacteur W. j. C. van Santen
Zi], die zich met ingang
van I Juli a s. op ons blad
abonnasren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende num
mers gratis.
,Chrittelijkemachtelootheid.
Zoo ooit, dan mag thans worden
herinnerd aan de pompeuze woorden
van dr. Kuyper, dat de kleine luyden
niet langer konden wachten, geen dag
en geen nacht. Gedurende de vier jaar
van zijn Ministerschap deed hij niet
het allerminste, om de schrikkelijke
misstanden uit den weg te mimen,
doch het Kabinet-Heemskerk heeft
het in dit opzicht nog erger gemaakt.
Langer dan vier jaar reeds aan het
bewind, bepaalde het zijn liefde voor
de kleine luyden tot wat platonische
liefdes-verklaringen en cynische dood
doeners.
En nu, op het scheiden van de
markt, zon er eindelijk wat gedaan
worden. Da arbeiders-ziekteverzeke.
ring van Minister Talma zou althans
op hoogst bescheiden wijze iets van
den socialen nood toestand wegnemen.
Aldus werd het van de daken ver
kondigd.
Wij hebben het echter reeds eerder
verklaardeen ziekte-verzekering
zonder geneesknndige hulp is gelijk
te stellen aan een hazepeper zonder
haas. Voor het ontwerp des heeren
Talma was onze bewondering dan
ook niterst gering. Doch we hadden
hoop, dat door amendeering nog veel
terecht zon komen, dat door overleg
tuaschen regaering en volksvertegen
woordiging de wet zoo deugdelijk
mogelijk werd gemaakt.
Aan deze hoop is evenwel de bodem
ingeslagen.
Het Nederlandsche volk krjjgt thans
een. Arbeiders-ziekte verzekering"*on-
der... ziektewet. Van de hazepeper
blijft nn niemendal meer over.
Aan al dat gemanoeuvreer heeft,
den laatstsn tijd, de afgevaardigde
■voor Goes, de zieh steeds meer en meer
compromitteerende staatsman, vooral
schuld. Het valt moeilijk, al zon men
de grootst mogelijke politieke hoffe
lijkheid in acht nemen, den heer De
Savornin Lohman au strieux te be-
sehouwen. HQ heeft zgn tjjd gehad.
Wat hjj voor zieh misschien nog di
plomatie noemt, is konkelarij in den
ergsten zin des woords.
Een even onbetrouwbaar politicus
is de ,van God gegeven" leider, Abra
ham Kuyper. Deze man heeft gede
creteerd, dat de maand October voor
de behandeling der invaliditeits-wet
.vastligt". Gebeurt zulks niet, dan
gaat de afgevaardigde voor Ommen,
de .van God gegeven" leiderin
staking I Zoo iets beweert de fokker
van de beruchte stakings-wetten van
1903 1
De tijden kunnen veranderen.
Aangenomen echter, dat de behan
deling van de invaliditeits- en ouder-
domsverzekering in October dezes
jaars een aanvang nemen zal, dan zal
het unie liberale Vaderland bracht
het zoo terecht in herinnering
menig eenvoudig arbeider, die al zoo
Uit het Amerikaansch.
.Manheer Vantine heeft zulk een
kastje gekoeht", zei ik.
„En iB het in nw bezit?"
„Er is in zijn woning een Boulle
kastje, dat jhem uit Parijs is toege
zonden, maar eenige nren voor zijn
dood heeft mijnheer Vantine mij ver
zekerd, dat het niet het kastje was,
dat hij had gekocht."
„U bedoelt, dat er een vergissing
heeft plaats gehad bij de verzending
„Dat veronderstelden wfl en een
telegram van Armand en Zoon heeft
het sedert bevestigd."
Een oogenblik dacht mijnheer Horn-
blower hierover na.
„Waar is het kastje, dat mijnheer
Vantine heeft gekocht?? vroeg hij
eindelijk.
„Ik weet het niet. Misschien is het
nog in Parijs. Maar ik verwacht een
vertegenwoordiger der Armands, die
spoedig de zaak in orde zal brengen".
Weer zweeg mjjn bezoeker en wreef
peinzend zijn kin.
,Het is zeer vreemd", zei hij ten
«lotte. .Ata het kastje nog in Parijs
vele dagen en nachten moest wachten,
zieh toch wal eens afvragen, of er
met eenigen goeden wil in die 5
jaar niet een dag ot twintig te vinden
waren geweest, om de reeds zoo vele
jaren beloofde ziekte-verzekering tot
Btand te brengen. En de leiders van
rechts, die zich lange vacanties gun
den men denke slechts aan de
laatste Kerst- en Paaschvaeanties
zullen een zwaar werk hebben, met
den kleinen luyden aan het verstand
te brengen, dat die betrekkelijk wei
nige dagen niet te vinden waren in
een zoo langdnrige legislatieve perio
de. Wanneer de kleine reehtache
luyden nog een klein weinigje zelf
kunnen en durven denken, zullen
z(j maar ai te goed beseffen, waarde
schoen wringthet is de machteloos
heid der „christelijke" coalitie, welke
achter schijnbewegingen tracht te
verbergen, dat z|j haar voornaamste
programpunten niet vermag tot stand
te brengen.
Zoo is het inderdaad.
Om althans eenigszins haar honding
te redden, komt de rechterzijde met
een Kadenwet. Men speculeert op
de onwetendheid der kleine lnyden, die
zoovele „brave en christelijke" heeren
In de Kamer hebben geholpen, die er
goed voor waren, hand- en spandien
sten te verleenen en hun rug te krom
men ter wille dezer braven. Een kin
derhand is immers zoo spoedig ge
vuld
En nu krygen we ook avond-ver
gaderingen.
De Kadenwet het grootst denkbare
onding moet er doorgejakkerd wor
den. De „christelijke" heeren te onver
schillig, om ;|jdig op de dag-vergade
ringen te verschijnen, willen zieh een
air van groote werkzaamheid geven.
Want z5 z|jn zoo bevreesd, o zoo
bevreesd, door de nuehtere Neder
landsche kiezers in 1913 op het zon
daars-bankje te worden gezet.
Zij ontkomen het toch niet.
De „christelijke" politici, zoo brutaal
in 1908 on 1909, toen zjj wezen op
de machteloosheid van een vrijzinnig
bewind, hebben getoond, dat mach
teloosheid de allereerste eigenschap
der zoogenaamd .christelijke" poli
tiek is.
Baas boven baas.
Op één punt staan zjj sterk en dat
geven w|j gaarne toeals zjj kostbaar
staatsgeld voor hun secte-onderwjjs
uit de staatskas kannen grissen.
Voor het overige hebben zjj zich
zeiven, ten aanschouwe van het gansche
Nederlandsche volk, een brevet van
onvermogen uitgereikt.
De kiezers van 1913 zullen er aan
denken.
Hei «taatkundig evenwicht In
Europa.
Sedert drie eenwen speelt het
staatkundig evenwicht in Europa een
groote rol. Sinds dien t|jd hebben
diplomaten en, door hen, later ook het
volk ingezien, dat het zekerste en
minst kostbare middel, om Europeesche
oorlogen zooveel mogeljjk te voorko-
was, zon dat, dunkt rnjj, ontdekt z|jn,
vóór mjjn cliënte ernaar vroeg".
„Er zijn zooveel vreemde dingen
in die zaak", sprak ik.
„Zou u bezwaar maken, mjjn cliënte
het kastje te laten zien, mynheer
Lester
Nu waB het mijn beurt te aarzelen.
„Mijnheer Hornblower", zei ik, „ik
zal oprecht tegenover u wezen. Er is
iets geheimzinnigs, dat dit kastje om
geeft, iets, dat w|j nog niet konden
oplossen. Ik denk wel, dat n hebt
gelezen van den dood van mynheer
Vantine en van een onbekenden
Eransohman, belden in dezelfde kamer
van bet huis der Vantine's en beiden
blijkbaar door eenzelfde oorzaak
Hjj kDikte.
„Bedoelt n, dat dit kastje daarmee
in eenig verband staat?" vroeg hij
snel.
„Wy gelooven het, ofschoon wy
totnutoe absoluut niet in staat waren,
iets te bewijzen. Maar wjj bewaken
het kastje zeer nauwkeurig. Ik zou
geen bezwaar maken, dat nw cliënte
het zag, maar ik kan haar niet toe
staan, het aan te raken, tenminste,
als ik niet weet, waarom zjj dit ver
langt te doen."
„Ik hen volkomen bereid, u de
geschiedenis te vertellen, mijnheer
Lester. Het is niet meer dan billijk,
dat u alles weet, Ais u het helst ge-
men, hierin bestaat, dat het staatkun
dig evenwicht niet wordt verbroken,
m. a. w., dat geen staat zich in die
mate kan ontwikkelen, dat h|j een
gevaar wordt voor andere. Zoo ont
stonden in den loop der jaren de
verschillende verbonden, de toenade
ringen van het eene rijk tot het andere,
ten doel hebbend, gezamenlijk sterk te
staan tegen een derde, die dreigde
ieder afzonderlijk te overmeesteren.
En al naarmate de staatkundige, de
politieke toestand van ieder land zich
wjjzigde, ai naarmate welvaart of
achteruitgang zijn deel werd, werden
oude banden verbroken en nieuwe
gesloten, zoodat het staatkundig even
wicht, hoe ook de toestand zieh wij
zigde, behouden bleef. Deze aaneen
sluiting tot gezamenlijke machten
als waarborg voor den vrede heeft
in Europa geleid tot de Triple-entente
en het Drievoudig verbond. Het ver
bond tusschen Rusland en Frankrijk,
als tegenhanger van het door Bis
marck gestichte verbond tusschen
Oostenrijk en Duitschland, was geheel
gegrond op den afkeer tusschen
Duitschland en Frankrijk. En het is
deze afkeer, welke groote voorzorgen
van andere mogendheden eischt,
welke het noodzakelijk maakt, zulke
combinaties te vormen, dat geen van
beide ooit in de verleiding komt,
dien afkeer in daden te toonen.
Toen nu door den Japanseben oorlog
bet Russische r|jk was verzwakt, zocht
Frankrijk steun aan andere zijde en
kwam de entente, het verbond tus
schen dezen staat en Engeland tot
stand. Maar zooals ieder oogenblik
door nieuwe en onverwachte zetten
op het politieke schaakbord weer
andere combinatiën moeten gevormd
worden, maakte de Itaiiaanseh-Turk-
sohe oorlog het noodzakelijk, dat de
Engelsche staatkunde zich wjjzigde.
En nn zien w|j in den laatsten tijd
het merkwaardige verschijnsel, dat
Engeland en Rusland toenadering
zoeken met het Dnitscho Kijk en
daarentegen de banden met Frankrijk
langzaam, maar zeker verbreken. De
reis van Lord Haldane naar Duitsch
land en als antwoord daarop do zen
ding van Duitsehiand's besten afge
zant, baron Marsehall, naar Londen,
wjjzen er op, dat van Duitsehe z|jde
die toenadering met genoegen wordt
gezien, terwjjl ook het samenkomen
van Wilhelm en den Russisohen Czaar
een bewijs is van de toenaderende
houding van het Duit .ohe Rjk. Want
Du.tschland ziet wel in, dat het de
kosten voor leger en vloot niet hooger
kan opvoeren, dan thans reedB ge
schiedt en zal daarom met beide
handen de gelegenheid aangrijpen,
waarop het door vredelievende ver
bonden niet noodig zal z|jn, die kosten
nog hooger op te voeren.
Zooals we reeds boven deden opmer
ken, is de Turksch-Italiaansche oorlog
aan deze veranderde staatknnde niet
vreemd. Rusland schijnt voornemens,
aan de vernedering van Turkije mede
te werken, met het doel wellicht, de
openstelling van de Dardanellen te
verkrijgen, Engeland daarentegen
schijnt de Tnrksehe regeering in haar
hoord, als n toestemt, znlien wy
Madame X het kastje laten zien".
„Uitstekend," gaf ik toe.
Hjj ging achterover in z|jn stoel
zitten en z|jn gezicht werd ernstiger.
„Mjjn eliënte", begon hjj, „behoort
tot een aanzienlijke Amerikaansche
familie, een zeer aanzienlijke familie.
Drie jaar geleden is zjj gehuwd met
oen Fransch edelman. Misschien kant
u haar naam raden, maar ik zon
gaarne willen, dat geen van ons beiden
dien uitsprak."
Ik knikte toestemmend.
„Die edelman was zoowel een ver
kwister als een schnrk. Hy heeft het
vermogen mijner cliënte met volle
handen verspild. Eindelijk kwamen
de beheerders van haar vermogen
tusschen beide, want haar vader was
verstandig genoeg geweest, een deel
van haar kapitaal op haar naam te
plaatsen. Zjj betaalden de schalden
van haar man, stelden een jaargeld
voor hem vast en verwittigden zjjn
crediteuren, dat zjjn sohulden niet ten
tweede male betaald zouden word°n."
Ik had natuurlijk al den naam zjjner
eliënte geraden en luisterde vol be
langstelling naar zjjn verhaal.
„Het jaargeld iB vorstelyk",vervolgde
nr. Hornblower, maar het is niet
voldoende voor monsieur X. Geen
enkel jaargeld zou voor hem voldoen
de weien; hoe meer geld hjj had, hoe
atrjjd om vrijheid en onafhankelijkheid
te willen steunen.
Dit Rjjk beschouwt do beschieting
der Dardanellen en de bezetting van
eilanden in de Egeïsche zee als een
benadeeling van den internationalen
handel en belemmering van het scheep
vaartverkeer. Bovendien heeft het
optreden der Italiaansche vloot Enge
land de noodzakelijkheid doen inzien,
maatregelen te nemen voor de bevei
liging van Egypte en het Suez-kanaal.
Daar, door het wantrouwen tegen
Duitschland, de Engelsche vloot zich
voornamelijk; heeft vereenigd in de
Noordzee en den Atlantischen Oeeaan
en de Middeilandsche zoevloot lang
zamerhand zich van veertien tot vier
slagschepen heeft ingekrompen, is het
voor eventueel optreden van Engeland
noodzakelijk, dat óf de Middeilandsche
zeevloot door nieuwe schepen wordt
versterkt, £>f dat het Atlantische es
kader een deel zijner slagschepen voor
een actie in de Middeilandsche zee
afstaat. Dit laatste is verreweg het
voordeeligste, doch om hiertoe te
kannen overgaan, is het voor Engeland
noodzakelijk toenadering te zoeken
tot het Rjjk, dat hoofdzakelijk deze
groote vlootmauht in den Oceaan nood
zakelijk maakte en te zorgen, dat een
t(jdei|jke vermindering van deze macht
geen aanleiding tot een minder ge-
wenscht optreden van het Duitsehe
Rijk zal zijn.
Zoo heeft in de Enropeesche politiek
de Italiaansch-Tnrksche oorlog door
het verbreken van het staatkundig
evenwicht aanstonds de noodzakelijk
heid aangetoond, oude banden te ver
breken en nieuwe combinaties in het
laven te roepen, waardoor het even
wicht stabieler zal worden gemaakt
en de Enropeesche vrede zonder
twijfel binnen niet te langen tgd
opnienw en ditmaal krachtig zal
worden verzekerd.
De strijd om het Amerikaansche
presidentschap.
De Conventie te Chicago zal bij
den oud-president Roosevelt" nu juist
geen prettige herinneringen achter
laten. Reeds Vrijdag werd in de avond
vergadering geenhoofdelyke stemming
meer over de betwiste mandaten ver
langd en behaalde Taft keer op keer
de overwinning. Toeh is die overwin
ning niet zoo schitterend geweest, als
men bedenkt, dat 542 stemmen voer
Taft en 529 vpor Roosevelt werden
uitgebracht. Men verwacht algemeen,
dat zich in het a. s. congres te Balti
more, waar de candidaat voor het
presidentschap benoemd zal moeten
worden, dezelfde tooneolen znlien
afspelenals thans te Chieago plaats had
den. Intusschen, terwijl de conventie te
Chieago haar zittingen voortzet, heeft
Roosevelt, na voorbereidende beschik
kingen voor de organisatie van een
nieuwe partij te hebben getroffen, zyn
betrekkingen met de conventie afge
broken. H|j heeft thans uiteengezet,
dat hy op bedriegeljjke wjjze van een
groot aantal stemmen is beroofd en
spoort zijn aanhangers in de conventie
aan, te weigeren over eenig punt, dat
ter tafel komt, te stemmen. Daar, vol
gens hem, de geheele conventie een
meer manieren h|j zon vinden, om het
nit te geven. Hy is dus een dief ge
worden. H|j is begonnen de kunst
voorwerpen te verkoopen, waarmee
zjjn paleizen zjjn gevuld en die het
eigendom z|jn van mijn cliënte, daar
ze met haar geld zjjn gekocht. Onge
veer twee weken geleden keerde mjjn
cliënte naar Parjjs terug van een ver
blijf haar kasteel in Normandië en
zag dat het buis in de stad bjjna leeg
was. Tapijten, schilderijen, beeldhouw
werk alles was verkocht. O.a. een
Boulle kastje, dat door m|jn cliënte
was gebruikt als baar particuliere
schrijftafel. Het kastje is uiterst kost
baar, maar het is niet de geldwaarde,
waarom m|jn cliënte het zoo gaarne
terug zou hebben."
En langzamer vervolgde hg
„Monsieur X was zoo fatsoenlijk
geweest, zooals hjj geloofde, al de
papieren van zjjn vronw achter te
houden. Hy had den inhoud der ver
schillende laadjes op een stoel gegooid.
Maar er was een lade, waarvan h|j
niets wist, een geheime lade, alieen
mjjn cliënte bekend. Die lade bevatte
een pakje brieven, die mjjn cliënte
heel graag terug wilde hebben. Wat
zy bevatte, zal ik niet vertellen j
ik weet daaromtrent werkelyk ook
niet veel, want per saldo gaat het m|j
niet aan. Zy heeft m|j eohter te ken
nen gagaven, dat het herkrijgen ervan
fAan het publiek kan het i
(oordeel worden gelaten, of
inderdaad is
1 Kg. ƒ1.50
1% - 0.80
^Kg 0.42| j
Mo-, - 0.18
welgeslaagd bedrog is, kan hy er niet
toe overgaan, een candidatunr, die hem
hierdoor zon kunnen toegewezen wor
den, te aanvaarden. Onmiddellijk nadat
deze verklaringen van Roosevelt in de
vergaderzaal waren voorgelezenvorm
den zyn aanhangers zich tot een stoet
en raakten in een oogenblik handge
meen met de voorstanders van Taft,
zoodat de politie tussehenbeide moest
komen, om aan dat vuistgevecht kort
maar krachtig een einde te maken.
Door het uittreden van Roosevelt
is de strijd in een nieuw stadium ge
komen en het was te begrijpen, dat
de oud-president zich niet bjj een
voor hem ongunstige beslissing van
de conventie te Chieago zou neerleg
gen. Nn zal in September het Ameri
kaansche volk moeten kiezen tusschen
een democratioohen candidaat, Taft
en Roosevelt en het is met geen mo
gelijkheid te voorspellen, wie dan de
overwinning zal behalen.
De nieuwe party zal in Augustas te
Chicago een conventie openen en men
meent, dat tegen dien tijd het aantal
aanhangers van Roosevelt niet weinig
vermeerderd zal zyn.
De eenigen, die met een nieuwe
verkiezingscampagne weinig op heb
ben, zjjn de financiers, die tot dusver
Roosevelt geldelyk hebben gesteund,
want, volgens door hen gedane be
rekeningen, zal de loop, dien de zakon
thans voor hun candidaat hebben ge
nomen, dien heeren weer op niet
minder dan 12 it 15 millioen gulden
te staan komen.
De toestand in Portugal.
Zooals alle kinderen in hnn eerste
levensjaren heeft ook de Pprtugeesehe
republiek met velerlei kwalen te kam
pen en vooral in den laatsten tjjd
schijnt zy meer dan gewoonlijk be
dreigd te zjjn.
Niet alleen toch heeft het nieuwe
ministerie als eerste punt op zjjn
programma staan: „De krachtige ver
dediging dor republiek tegen binuen-
en buitenlandsehe vijanden", doch
ook spreken republikeinsche bladen
van alle sehakeeringen dagelijks van
het gevaar, dat het nieuwe regime
absoluut noodzakelijk is voor haar
gemoedsrust.
Mjjn eliënte maakte er dadelijk
werk van, het kastje terug te krygen.
Zy ontdekte, dat het verkocht was
aan Armand en Zoon. Daar hoorde
zjj, dat mjjnheer Vantine het weer had
gekocht en dat het hem was opge
zonden. Zy kwam dus hierheen met
de eerste boot, schijnbaar om haar
familie te bezoeken, maar in werke
lijkheid om mynheer Vantine verlof
te vragen, de lade te openen en de
brieven eruit te nemen. Zyn dood stak
echter een spaak in het wiel en in
wanhoop wendde zjj zich tot m|j. Ik
behoef u niet te vertellen, dat niemand
van die zaak weet en het is van het
hoogste belang, dat haar man er nooit
eenig vermoeden van krijgt Om
harentwil wend ik m|j tot u.aisraljn-
Vantine's zaakwaarnemer, oia haar
deze brieven tèrug te geven."
„Weet, behalve uw eliënte, nog
iemand van het bestaan dier brievan
vroeg ik.
„Ik geloof het niet", antwoordde Mr.
Hornblower glimlachend. „Z|j zyn niet
van dien aard, dat myn cliënte het
iemand zou vertellen. Ik geloof, dat
zij zeer compromittant zyn, mijnheer
Leitor. Wy moeten ze terug hebben
wat het ook koste."
Wordt vervolgd.)
