N°. 69 1912.
Donderdag 13 Juni.
99"* jaargang,
De onzichtbare Dood-
m FEUILLETON,
Buitenland.
B i n ti e n 1 as«i.
School en Kerk.
GOESCHE
Da uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavond
uitgezonderd op feestdagen
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco 1,25.
Afzonderlijke nommers 9 cent.
inzending; van advertentlën op Maandag en woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer lOct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend.
Bewgsnummers ;5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Setbbs. Uitgave van de'Naaml. Vennootschap ,Goesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
Zoo zijn hun manieren.
Het is toeh een eigenaardige voor-
„lichting, welke de rechtsche kiezers
van hun organen krijgen.
In de Vlistingsche Courant heeft
zekere Motor" de man doet zeer
veel aan een defecten motor denken
een ingezonden stnk geplaatst, getiteld
„Qno Vadis?" De redactie meende
aan deze regelen de plaats van het
hoofd-artikel te moeten inruimen. Dat
moet zg weten. Op politiek terrein
beweegt genoemde courant zieh niet
vandaar ook, dat hoofd-artikelen spo
radisch voorkomen.
Maar het antirevolutionaire „chris-
telgk-historisch" orgaan voor Zeeland
heeft het ingezonden stnk met instem
ming overgenomen en er hoe kan
het anders verwacht worden van dit
illustre bladl politiek uitgezogen.
Nu zijn er in onB land vele gemeen
ten, welke, tegen den zin der burgerg,
haar inkomsten moeten vermeerderen,
wjjl er nuttige instellingen zijn ge
komen, die geld kosten. Ais er meer
belasting moet worden betaald, kan
men er zeker van zijn, dat er een
leger van klagers klaar staat, van
wie er altoos zijn, die hnn hartmee-
nen te moeten lachten in de courant.
Zoo ook die mynheer „Motor".
Waar de Raad van Vlissingen nog, zy
het dan ook met zeer geringe meerder
heid, links is, zgn znlke klachten na-
tuuriyk koren op der clericalen molen.
De tekortkomingen worden uitsluitend
geweten aan deliukerzjjdeen men .ver
geet' natnnriyk mede te deelen, dat
vanzelfsprekende rochterzijde meege
holpen heeft, verschillende van die, nu
als noodlottig uitgekreten, beslniten te
nemen. Doeh de klagers, een grutter,
een melkboer of wie dan ook, worden
plotseling „mannen van gezag", als
zy der perfide rechterzyde een wapen
tegen links in de hand geven.
Dat zgn zoo „christeiyke" manieren.
Ons dunktze eenvoudig te ver
melden, zegt genoeg. Dike commen
taar ïb overbodig.
Nog een ander feit hebben we te
memoreeren.
Hetzelfde illustre orgaan zegt, dat
de laatste weken in de vrijzinnige
pers gemopperd is naar aanleiding
eener uitlating van een pas te Utrecht
gepromoveerd theoloog, zekeren dr.
Van Baarsel, die in éénzyner stellingen
achter zgn dissertatie den modernen
het recht op den Christennaara ont
zegd had.
Daarover is niet gemopperd; daar
over heeft men in de vrijzinnige pers
zgn verontwaardiging uitgesproken.
En terecht.
Nu is het anti-revolutionaire „ohris-
teiyk-historisch" orgaan voor Zeeland
in zgn nopjes, dat de vrijzinnige
Middelburgsche predikant Veen den
jongen doctor gelijk heeft gegeven.
De „christeiyke" redactie gnuift van
pleizier.
Wö moeten even doen opmerken,
dat ds. Veen hier een absoluut per-
aooniyke overtuiging ten beste geeft
en er vermoedelijk weinig vrgzinnige
predikanten zullen worden gevonden
Uit het Amerikaansch.
„Je gelooft dna nog, dat het haar
portret was, dat hg in zgn horloge
droeg
„Ik ben er zeker van. Maar hoe
kwam het, dat Vantine werd gedood
Heeft de vrouw, gewaarschuwd door
het lot van den man, opzettelijk Van
tine de lade laten openen, opdat ze
zelf geen gevaar zou loopen? Of wist
zy ook niets van het mechaniek Maar
bovenal, is zy erin geslaagd, zich nit
de voeten te maken met den inhond
der lade?'
„Wat was de inhoud der lade
„Ja, als we dat maar wisten!"
„Misschien had de vrouw er niets
mee te maken. Vantine zelf vertelde
mg, dat hg het kastje nauwkeurig
sou onderzoeken. Ongetwgfeld was hg
daarmee juist bezig, toen de komst
der vrouw hem stoorde. Misschien
heeft hg haar zelf uitgelaten en toen,
naar het kastje teruggekeerd, na haar
vertrek toevallig de geheime lade
ontdekt."
„Ja, ook dat is mogelijk. In elk
geval ben je het met mg eens, dat
A beide mannen gedood zgn ongeveer
-op de manier, die ik je heb beschre-
die zgn meening onderschrg ven. Maar
natnurlgkvoor de redactie van het
illustre „ehristelgke" blad is hg een
man van gezag. Dit komt zoo in haar
kraam te pas.
Dat ds. Veen al een zeer vreemdo
opvatting van den Christennaam heeft,
verwondert ons niet. Want was hg
het niet, die, toen in het Asyl voor
dakioozen te Berign talryke zwervers
een pgnigken dood vonden door
methyl-vergiftiging, zgn voldoening
uitsprak, dat deze zwervers van den
aardbodem waren verdwenen
Wie aldus oordeelt, kan op den
Christennaam geen hoogen prgs
stellen.
Daarom verwondert ons de uitspraak
van ds. Veen ook niet.
De staking in de Engelsche haven.
Zou ook deze staking, door gebrek
aan overeenstemming, van langen dnur
worden, zou ook hier weer, door het
halssfarrig vasthouden aan hun prin
cipes door werknemers en werkgevers,
een overeenkomst, ondanks de tns-
sehenkomst der regeering, nog lang
op zich laten wachten, zoodat ook
hier weer duizenden ongelukkigen het
slachtoffer worden van willekenr en
koppige halsstarrigheid Het begint
er inderdaad wel naar uit te zien.
Op de Maandagmiddag te Londen
gehouden conferentie van scheeps
eigenaren zyn de voorstellen der re
geering verworpen. Het nationaal
uitvoerend comité van den transport
arbeidersbond beeft daarop naar alle
centra een aansporing geseind om
onmiddellgk de algemeene staking te
beginnen.
Het ministerie is Dinsdag in een
byzondere vergadering bijeengekomen,
om den toestand te bespreken.
Toch zal het met die algemeene
staking niet zoo'n vaart loopen, daar
verschillende groepen bootwerkers
geweigerd hebben, er aan deel te ne
men. Men verwacht tenminste, dat de
werklieden uit Cardiff en andere ha
vens in Znid-Wales niet aan de staking
zullen deelnemen. De toestand in dc
haven van Londen is, ook na de af
kondiging van de werkstaking, onver
anderd. Arbeiders, werkgevers en
havenautoriteiten hebben manifesten
ter rechtvaardiging van hun houding
verspreid, terwgl de werklieden tevens
een oproep deden tot onmiddellgken
steun in geld, en huisvesting en voe
ding voor hun kinderen.
De dokwerkers te Bristol, Avonmouth
en Portishead hebben, in sympathie
met hun Londensehe collega's, het
werk neergelegd.
Of het aan het ministerie, dat druk
aan het confereeren is, spoedig ge-
lakken zal, werkgevers en arbeiders
tot elkaar te brengen, valt intusschen
zeer te betwgfelen.
De crisis in Oostenrijk-Hongarlje.
't Blijft rumoerig in het Hongaarsche
parlement en de oppositie bedient zich
meer dan ooit van oostruotiemiddelen.
„Absoluut. Ik geloof niet, dat daar
aan eenige twgfel kan bestaan."
„Er zijn twee bezwaren en wel zeer
gewichtige. De theorie verklaart de
twee sterfgevallen; ze verklaart de
geigkheid der wondenze verklaart,
waarom beide aan de rechterhand
even boven het gewricht z\jnze
verklaart, waarom beide Igken op
dezelfde plaats zgn gevonden, daar
beide mannen wegliepen om hulp te
roepen. Maar in de eerste plaats, als
de Fransehman de lade open kreeg,
wie heeft ze dan geBtolen?"
„Misschien sloot ze weer vanzelf, als
men ze losliet."
„Dat zon een zeer vernuftig bedacht
mechaniek moeten zgn."
„Maar het is toch mogelgk."
„O ja, het is mogelgk. En wjj moeten
niet vergeten, dat de gifmengers in
die dagen zeer vindingrgk waren.
Maar er is één ding, dat niet mogelgk
is en dat is een vergif, dat toege
diend, zooals wg vermoeden een
vloeistof is en dat meer dan drie
honderd jaar in dit kastje kon bewaard
big ven, verseh en voor gebruik gereed.
Het zou al eeuwen lang zyn opge
droogd. Evenmin zou het mechaniek
zoolang in orde bigven. Het moet
zoowel zeer samengesteld als fgn zgn.
Dus moest het van tgd tot tgd zgn
geolied en nagezien. Als het werkt
met een veer en ik zie niet in, hoe
het anders kan werken dan moest
die veer vernieuwd au opgewonden
In de zitting van Maandag werd de
voorzitter, graaf Tisza, opnieuw voor
ai wat leelgk is uitgescholden. Een
der oppositieleden klom op zgn lesse
naar en schreeuwde gravin Tisza, die
alle stormachtige zittingen, door haar
man geleid, op de publieke tribune
bgwoonde, allerlei leelgks toe. Boewei
zg met geen van de handelingen
van haar man iets te maken heeft,
schreeuwde hg haar toe, dat zg zich
schamen moest. Maar graai Tisza liet
de grootBte lawaaimaker weer kalm
weg door de politie uit de zaal ver-
wyderen. Na heropening van de ver
gadering sloot de commissie voor het
reglement van orde weer verschillende
leden voor verscheiden dagen van
de zitting uit.
Daarna werden natunrigk verschil
lende wetsontwerpen in behandeling
genomen.
De leden der oppositie begaven zich
intusschen en corps naar het parle
ment, maar de politie belette hun het,
gebouw binnen te gaan. Na een hevige
woordenwisseling met de politie trok
ken de uitgestotenen zieh terug, terwgl
de anderen zich naar de vergaderzaal
begaven. Vóór de opening der middag
zitting vertrok de geheele oppoBitie
zg zal niet meer aan de beraadsla
gingen deel nemen.
De Tripolltaansche oorlog.
Van beide zgden wordt nog met
hevige woede gestreden, al bepaalt
zieh de strgd hoofdzakelijk tot kleine
schermutselingen. Toeh heeft er zoo
na en dan nog wel eens een treffen
plaats, waarbg aan beide zjden groote
verliezen worden geleden. Zaterdag
morgen trokken Italiaansche troepen
te Gargaresj met veertien bataljons
infanterie, een batterg artillerie en
een brigade cavalerie naar eenige
hoogten ten Zuiden van Sidi Abdei
Gili. Zg slaagden er in, door bajonet-
aanvallen, door alle verdedigingswer
ken der Turken heen te breken.
Tezelfdertyd deed een groote Turk-
sche strijdmacht een hevigen aanval
op den linkervleugel der Italiaansche
divisie. De reserve- en artillerietroepen
der Italianen grepen echter onmid
dellgk in het gevecht in, brachten den
vgand tot staan en dreven hem op de
vlncht.
Tegen den middag waren de Turken
overal teruggeworpen.
De Italiaansche bladen zgn natuur-
Igk vol geestdrift over deze overwin
ning. De Popoio Romano wgst er op,
hoe voortreffelijk de troepen zich heb
ben gehouden. Wanneer men in aan
merking neemt, zegt het blad, dat het
kamp en de verschansingen van den
vijand door hen zelf als onneem
baar werden beschouwd, dan zal ieder
de beteekenis der behaalde overwin
ning moeten erkennen.
Wat betreft de bezetting van Turk-
sche eilanden door Italianen, gelooft
men, dat Italië spoedig zal overgaan,
de eilanden Chios en Mytilene te be
zetten, terwgl een beschieting van
Smyrna ook wel niet lang op zich zal
laten wachten.
De Tnrksche regeering heeft intus-
worden."
„Welnu?" vroeg ik, toenhy zweeg.
„Welnu, het iB blykbaar, dat de
lade iets bevat vau lateren datum dan
de minnebrieven van Lodewgk XIV.
Het mechaniek moet das kort geleden
ia orde zjjn gebracht. Doch door wien
en met welk doel Dat is het geheim,
dat wg moeten oplossen en het is een
zeer dnister geheim. En dan is er nog
een ander bezwaar. De Fransehman
wist van de geheime lade, daar hg,
volgens onze theorie, ze opende en
gedood werd. Waarom wist hg niets
van het vergif?"
Dat was een bezwaar en in mgn
oogen een zeer ernstig bezwaar.
„Misschien," zei Godfrey ten slotte,
„werkte d'Aurelto alleenhad hij ge
broken met de bende."
„De bende?"
„Natnnrlgk is er een bende. Dat
zaakje is zorgvuldig en lang voorbe
reid. En het hoofd van de bende is
een genie 1 Ik ben benieuwd, of je
begrgpt hoe een groot genie? Denk
eens na. Hg kent het geheim der lade
van Madame de Montespan's kastje,
maar ook kent hg het geheim van het
vergif, het vergif der Mediei! Weet
je, wat dat zeggen wil, Lester?"
„Wat wil het zeggen?" vroeg ik,
want Godfrey ging mg te hoog.
„Het wil zeggen, dat hg een groot
misdadiger is, één der uitverkorenen,
▼oor wien de misdaad geen geheimen
heeft. Let op! Hg alleen kent het
schen een sterke legermacht by
Smyrna bgeen getrokken en de groot-
waardigheidsbekleeders, uit den tgd
van Abrioei Hamid, van Mytilene naar
het vasteland van Klein-Azië doen
overbrengen.
Dinsdag ontving de voorzitter van
de Tnrksche Kamer te Constantinopel
een telegram van de afgevaardigden
van Tripolitanië, waarin zy hem aan
zochten, van dit land in geen geval
afstand te doen.
Een der afgevaardigden verklaarde
daarop, dat, zoolang de Turken en
Arabieren nog overwinningen op de
Italianen kunnen behalen, Tnrkge
geen duimbreeds van het nationale
grondgebied zal afstaan. In dezen
geest besloot de Kamer dan ook den
afgevaardigden van Tripolitanië hun
antwoord te zenden. Men ziet hetde
Tnrksche regeering is nog vol hoop.
De opstand op Cuba.
Op Cuba is het nog alles behalve
rustig. Nn is weer aan een tweetal
Amerikaansche oorlogsschepen order
gegeven, daarheen te trekken. Uit
Santiago de Cuba wordt gemeld, dat
de opstandelingen Amerikaansche
mariniers hebben aangevallen. De
mariniers leden geen verliezen. Die
der opstandelingen zgn onbekend.
De president van de üubaansche
gedelegeerden, Ferrara, is te Washing
ton aangekomen, om den Amerikaan-
schen staatslieden dnidelgk te maken,
dat men Cuba meer tgd moet laten,
om de beweging der negers te onder-
drnkken. Zyn doel is verder, desen-
sationeele berichten van de Ameri
kaansche journalisten te logenstraffen.
Het schy'nt dan ook wel, dat deze
persmannen, die toch hun eonrant vol
moeten krygen, daarby op echt Ame
rikaansche en sensationeels wgze te
werk gaan.
Minister Talma en de Radenwet.
Uit zeer betrouwbare bron verm emt
Bel Vod., dat de Minister Talma niet
bereid is, de Radenwet in te trekken.
Een besluit der Kamer,dat hem daartoe
zon nopen, of eventueel de verwerping
der Radenwet, zon zgn aftreden ten
gevolge hebben,terwyi er kans bestaat,
dat het geheele Kabinet in dat geval
zon aftreden.
De geheele linkerzgde, van den heer
Van Karnebeek tot den heer Duys, is
intusschen van plan, vóór de ingrg-
pende amendementen van den heer
Lohman, waardoor de Radenwet ver
vallen moet, te stemmenmede de
christelgk-historisehen en eenige
katholieken zullen den heer Lohman
steunen, terwgl zelfs dr. Kuyper op
dit oogenblik geneigd is, de aanneming
van de amendementen van den Goe-
schen afgevaardigde te bevorderen.
In parlementaire kringen verwacht
men nog deze week een beslissing.
Ziekteverzekering.
De Standaard van Maandagavond
heeft weer wat nienws. Het blad vreest,
dat de ziekteverzekering voor het
geheim van het vergifeen van zgn
mannen maakt zich los van hem en
betaalt zgn oproerigheid met zgn leven.
Hg is de hersens; de anderen zgn
slechts de werktuigen".
„Je gelooft das niet, dat dit kastje
bg vergissing naar Vantine is ge
zonden?"
„Bg vergissing? Geen oogenblik!
Het was een deel van een complot,
en nog wei van een schitterend com
plot 1 Maar ik kan er alleen maar
naar raden. Doeh stal eens, dat jg
en ik een grooten diefstal hadden
Hg zweeg plotseling en zgn gezicht
werd beurtelings rood en bleek.
„Lester 1" riep hg uit en zgn stem
was schril van angst. „Het kastje
is onbewaakt!"
„Neen", zei ik, „dat is het niet.
Daarvoor heb ik gezorgd". En ik
vertelde hem van de voorzorgsmaat
regelen, die ik had genoineu. Met een
zueht van verlichting luisterde hij.
„Dat is goed", zei hij. „Parks zou
wel niet veel waard zgn, als het erop
aankwam, maar ik geloof, dat het
kastje veilig is voor vannacht. En
voor er weer een nacht komt, Lester,
zullen wg zelf eens kgken".
„Kgkon
„Ja, naar de geheime lade".
Ik staarde hem aan, betooverd,
angstig.
„En we zullen ze vinden", voegde
hg erbg.
zomerreeès niet afgehandeld zal wor
den en dat dan de Kamer in October
de diacusaio zal voortzetten in Oc
tober, welke maand n.b. 1 dr. Kuyper
voor de behandeling van de invalidi
teitswet heelt uitgetrokken. Ziehier
nu, wat het a.-r. orgaan dreigt:
„Regeering en Kamermeerderheid
zgn, krachtens hare verantwoordelijk
heid voor den gang van zaken, zeer
stellig gehouden om op deze aange
legenheid hoe eer hoe beter orde te
stellen.
Over en weer moet geweten worden
en vaststaan, dat, komt de Ziektewet
nn niet ai, de Ziektewet tijdelijk moet
opgeborgen of desnoods ingetrokken,
en dat in elk geval met October 1912
de Invaliditeitswet in de Kamer aan
de beurt komt.
In December des vorigenj aars vond
men het al te dwaas, dat een Kamer
lid anders met staking dreigde. Reeds
nu ziet men het oogenblik naderen,
waarop dit gerealiseerd zou worden.
Tal van Kamerleden gaan met de
Ziektewet niet naar October over.
October ligt voor de Ouderdoms-
verzekering vast".
Er zal wat van komen I I
Ouderdoms- en Invaliditeitsverzekering.
De heeren W. J. Bossenbroek, te
Amsterdam,voorzitter, en G.Baas Kzn.,
adjunct-seeretaris, vertegenwoordi
gende het hoofdbestuur van de Neder-
landsehe Vereeniging van Christelgke
Kantoor- en Handelsbedienden, ge
vestigd te Amsterdam, hebben naar
aanleiding van het ontwerp van wet
tot verzekering van werklieden tegen
geldelgke gevolgen van invaliditeit
en onderdom, een adres gericht aan
de Tweede Kamer, waarin zij vragen
a. Dat de loongrens van i 1200 tot
11500 wordt verhoogd.
b. Dat alle loonarbeiders, ongeacht
hnn hooger salaris, worden verzekerd,
met dien verstande, dat de verzeke
ring niet loopt over hooger bedrag
dan vastgesteld is in de hoogste loon-
klasse.
c. Dat de fondsen, bestaande bg
particuliere instellingen, mits voldoen
de waarborg biedende, worden erkend.
d. Dat in elke loonklasse wordt
aangenomen een vast bedrag voor
invaliditeitspensioen.
e. Dat, als weezen achterblgven,
ook dan, als de vader reedB invalidi-
teitsrente ontving, weezenrente wordt
uitgekeerd.
Zg meenen, dat verlaging van de
leeftgdsgrens nu niet kan worden ge
vraagd, maar sproken het vertrouwen
uit, dat tot verlaging van deze grens
zal worden overgegaan, zoodra dit
mogelgk blgkt.
Het Motu Propria.
Reeds vroeger had de Evangelische
Maatsehappg besloten, in zake het
Motu Proprio, een verzoekschrift te
zenden aan de Koningin. Thans ge
wordt ons een afdruk van dit verzoek
schrift, dat is vergezeld van een uit
voerige toelichting. Er wordt in ge-
„d'Anrelle en Vantine hebben ze ook
gevonden mompelde ik heeseh.
„Welnu?"
„En ze zgn beiden dood".
„Ze zal ons niet dooden. Wg zullen
er gewapend heengaan, Lester. De
vergiftige tand mag by ten".
„Houd op!" riep ik en dook ineen
in mgn stoel. „Ik ik kan het niet
doen, Godfrey Ik ben geen lafaard
maar dat niet!"
„Je zult het mg zien doen 1" zei hg.
„Dat zou nog erger zgn".
„Maar ik zal gewapend zgn, Lester.
Er zal geen gevaar wezen. Kom, man I
Het is een ideaal buitenkansje, de ge
heime lade van Madame de Montespan
te doorzoeken 1 Ja," voegde hg er met
schitterende oogen hg, „en onze
krachten te meten met den grootsten
misdadiger van dezen tjjd 1"
Hg nam hoed en jas en liep naar
de deur.
„Ik heb nog veel te doen," zei hg,
„mgn wapenrusting gereed maken.
Goeden nacht dus, tot tot van
avond I"
De deur viel achter hem dicht en
zgn voetstappen stierven weg in de
hal. Ik keek op mgn horloge het
was bijna twee uur.
Duizelig ging ik naar bed. Maar
mgn slaap werd verontrust door een
vreeselgken droom, een droom van
een slang met gloeiende oogen en
druipende giftanden, gereed om te
bijten! (Wordt vervolgd.)