N°. 67
Zaterdag 8 Juni.
99"" jaargang.
De onzichtbare Dood-
Bij dit no, behoort een
Bijvoegsel.
Het oatwerp-Baitkerswet
van de baan.
i2 FEUILLETON.
Buitenland.
(i ÖESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,0-oasehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjs per kwartaal, in Goes f 0,75, huiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
De rechterzijde, die het den mannen
van links in 1908 en 1909 verweet,
dat zij niet in staat waren te regeeren,
en beweerde dat zij het zaakje nu wel
eens zou opknappen, zal nu als be
scheidenheid haar althans niet volko
men vreemd is toeh wel een toontje
lager gaan zingen. Want machteloos
heid kenmerkt sinds haar optreden
alles, wat werd voorgesteld. Alleenlijk
was zij er steeds als de kippen bij,
als staats geld kon worden bijeen-
gegrist voor het seete-onderwijs en
wanneer zij paraieeren wil, dan kan
zjj zulks slechts doen met de befaamde
zedelijkheids-wetten. Overigens
blanco.
De steenhouwers-wet van Minister
Talma is er gekomen, dank zii de hulp,
door de linkerzijde aan den bewinds
man verleend.Zjn ontwerp-bakkerswet
Woensdag in de Tweede Kamer
der Staten-Generaal met 49 tegen 42
stemmen verworpen was zóó door
de sociaal-democraten den Minister
gedicteerd, dat het gerust een socia
listisch ontwerp genoemd mocht wor
den. En bg de ziekte-verzekering zal
de Minister ook behoorlijk zijn tol aan
de sociaal-democraten hebben te be
talen, wil dit ontwerp er worden
doorgehaald.
Wjj wensehen ons thans te bepalen
tot de verwerping van de bakkerswet.
Ontkend kan en mag, onzes inziens,
niet worden, dat voor het bakkers
bedrijf con wettelijke regeling behoort
te worden getroffen, in het bijzonder,
wat den nacht-arbeid aangaat. De
jeremiades van de lieden, dat hier
inbreuk wordt gemaakt op de per
soonlijke vrijheid, hebben ons immer
koud gelaten. Waar het particulier
initiatief te kort schiet, moet de Staat
ingrijpen. Men noeme zulks Staats
socialisme, ons is het goed. Doch
zien er de eenige oplossing in.
Het is nu eenmaal zooelke wet,
welke dwingend ingrijpt, heeft op
tegenstanders te rekenen en wanneer
die tegenstand gemotiveerd wordt met
het fraaie woord .vrijheid", dan is hy
in den regel des te gevaarlijker. De
wetgever, die verplicht tot verzekeren,
voor ziekie en invaliditeit, grijpt zeer
zeker niet minder in de persoonlijke
vrijheid in dan hij, die een verbod
voor nachtarbeid in bakkerijen uit
vaardigt, Wie het één niet aanvaardt,
zal ook het ander moeten verwerpen.
Maar met zijn .dwingend recht" was
Minister Talma weinig gelukkig. De
toestanden in het bakkersbedrijf zijn
van dten aard, dat waarlijk wel van
overheids-wege mag worden inge
grepen. De heer Talma heeft znlks
echter op een verkeerde wijze gedaan.
Onder sociaal-democratischen invloed
is hS op hol geslagen, en wie hem
in zijn eigen bestwil wilde tegen
houden, werd onder den voet geloopen.
Uit het Amerikaansch.
Ik keek naar Sogers en zag, dat
zijn oogen open waren. Zij staarden
ons verwonderd aan, alsof hp niet
wist, wie wij waren. Godfrey legde
een arm onder zijn hoofd en hield het
glas water aan zjjn lippen.
.Neem hier een slok van," zei hg,
en Sogers gehoorzaamde werktuigelijk,
hem nog steeds aanstarend over den
rand van het glas. „Hoe v09i je je
„Erg zwak," antwoorde Sogers bijna
fluisterend. .Heb ik een flauwte
gehad
„Zoo iets," zei Godfrey opgewekt,
„maar je zal heel gauw weer opge
knapt zjjn. Doch vertel ons eensken
je die vrouw van 't portret?"
Tot mijn zeer groote verbazing
■chudde Rogers ontkennend het hoofd.
,lk heb haar nooit tevoren gezien,"
mompelde h(j „Toen ik den eersten
keer naar haar keek, dacht ik, dat ik
haar kende, maar het is niet dezelfde
vrouw."
„Je wil dus zeggen," zei Godfrey
ztreng, ,dat dit niet de vrouw is, die
mijnbeer Vantine vanavond bezocht
„O neen," beweerde hjj, „dat is
volitrekt niet dezelfde vrouw. Deze ia
Jonger."
Het lot van het amendement-Snoek
Henkemans (chr.-hist.), dat het twee-
ploegenstelsel wilde invoeren en aldns
een niet geringe verbetering in het
lot van de bakkers-gezellen beteeken-
de, bewijst zulks.
Ware het ontwerp-bakkerBwet van
den Minister Talma wet geworden,
er zon een grove onbillijkheid jegens
vele burgers gepleegd zjjn. Dat men
de positie van de arbeiders in het
bakkersbedrijf wil verbeteren, wie
zal zoo iets niet toejuichen Maar het
mag, naar onze overtuiging, in geen
geval geschieden ten koste eener be
lemmering van gezonde bedrpfs-toe-
Btanden. En dit zou de aanvaarding
van de bakkerswet onherroepelijk ten
gevolge hebben gehad.
Want zij wilde meten met twee
maten.
Het groot-bedrijf het komt precies
zoo in de kraam van de sociaal-demo
craten te pas dat door bgna allen
als economisch wensehelijk wordt aan
geprezen, zou er op hoogst gevaarlijke
wjjze door worden aangetast. Aan de
andere zijde bemerkte men een onbe
grijpelijke Bympathie voor de belange
tjes van het klein-bedrijf, doch daar
naast wederom een suprème minaeh-
ting vo.r de belangen der kleine
patroons.
Het was waarlijk een vreemdsoortig
stuk werk.
Men zag de bezwaren, welke tegen
het huidig stelsel in het midden zijn
te brengen bezwaren, welke niemand
zal kunnen ontkennen. Zij werden
echter niet weggenomen. Integendeel
bepalingen werden voorgesteld, welke
nog veel erger knellen zouden. En dat
waarom Wij weten er slechts één
antwoord op om den geïnteresseerden
kiczerB, wier stem in 1913 kostbaar
is, ter wille te zijn.
Daarom herhalen wij hetwij kunnen
niet zeggen, dat de meerderheid in
de Tweede Kamer der Staten-Generaal
verkeerd heeft gedaan, met het ont-
werp-bakkerBwet van den Minister
Talma te verwerpen.
Voor dwingende maatregelen zij a
wjj niet bevreesd een vrijheid, welke
per slot van rekening dl te veel over
eenkomst heeft met anarchie, is onze
vrijheid niet.
Maar de wetgeving behoort
voor alle burgers gelijk te zjn. En
een regeling te treffen, waarbij slechts
enkelen bevoordeeld worden, de be
langen van velen totaal over het hoofd
worden gezien, mag niet het werk
van een Minister zpn.
Dat er onder de bakkers-gezellen
groote teleurstelling heerscht over het
verwerpen van Talma's voorstel, kun
nen wjj ons levendig begrijpen. Zp
wjjten zulks in de voornaamste plaats
aan den bewindsman zelf, die het
onderste uit de kan wilde hebben en
voor geen redeneering vatbaar bleek
Bad de Kamer het amendement-
Snoek Henkemans aanvaard, dan zou
den de bakkers-gezellen gebaat zijn.
Doch Minister Talma wilde er niet
aan. Het ontwerp was voor hem abso
luut onaannemelijk.
En het resultaat?
Godfrey antwoordde niet, maar hij
ging zitten en keek naar Sogers en
Rogers lag te kijken naar het portret
en gaandeweg kwam er een teedere
trek op zijn gezicht.
„Kom, Rogers," drong ik tenslotte
aan. „Je moest ons nu alles vertellen,
wat je weet. Als dit de vrouw is, aarzel
dan niet het te erkennen."
„Ik heb n alles verteld wat ik wist,
mijnheer Lester," zei Rogers, maar hg
vermeed mijn blik. „En ik gevoel mij
heel akelig. Ik wilde graag naar bed
gaan."
„Ja, dat is het beste," zei Godfrey
dadelijk. „ParkB zal je helpen."
En h$ stak zpn hand uit naar het
portret.
Sogers liet het met blijkbaren
tegenzin los. Hp opende zijn lippen,
alsof hg iets wilde vragen j toen sloot
hij ze weer en stond met Parks' hulp
langzaam op.
„Goeden nacht, heeren/zei fa® zwakjes
en schuifelde weg, zwaar leunend op
den schouder van Parks.
„Welnu zei ik, Godfrey aanziende.
„Wat dunkt je daarvan
„Hij liegt. Wij moeten er nu achter
komen, waarom hjj liegt. Maar het
wordt laat ik moet naar m§n bureau.
Eén woord, Lester zorg, dat Rogers
ons niet ontsnapt."
„Ik zal hem laten bewaken,*beloofde
ik. „Maar ik heb zoo'n idee, dat hjj
niet durft weg loopen. Bovendien is
het megeljjk, dat hg de waarheid
Dat het geheele ontwerp afgestemd
wem.
Wij maken ons niet druk over de
kwestie, of de heer Talma al dan niet
verplicht is, af te tredon. Men moge
het vreemd vinden, dat een Minister,
die in zjjn ontwerp niets veranderd
wilde zien, rustig blijft zitten, nu zpn
gansche product met behulp van
twintig leden ter rechterzijde ver
worpen wordt, doeh in de politiek
staat men vaker voor verrassingen.
Bovendien zal de omstandigheid, dat
Minister Talma zijn ontwerp-ziekte-
verzekering heeft te verdedigen en
nog Blechts één jaar ons van de al-
gemeene Kamer-verkiezingen scheidt,
wel hebben medegewerkt tot het
nemen van een dergelijk besluit.
Te hopen is het, dat alsnog gelegen
heid worde gevonden, aan de gerecht-
vaardigde grieven der bakkers-gezellen
tegemoet te komen. Da heer Goeman
Borgesius heeft den Minister, toen hij
zpn stem motiveerde, een wenk ge
geven. Spoedig kan een nieuw ont
werp worden ingediend, dat rekening
houdt met de wensehen van de meer
derheid. En het zal niet zooveel tpd
kosten, om dit ontwerp door de
Kamers te doen behandelen.
Of Minister Talma daar evenwel toe
bereid gevonden zal worden
Wjj weten het niet.
Docb vreezen
Is datchristelijk f
De verkiezingen in België zjjn, zoo-
als men weet, afgeloopen met den
triomf der olericalen. Wjj hadden
behoeft het nog betoog het gaarne
anders gezien. Doeh de meerderheid
heeft gesproken en bij die uitspraak
heeft men zich neer te leggen.
Niet alzoo in sommige plaatsen. Daar
is het gekomen tot ernstige botsingen,
waaraan het granw, d-t zich altoos bij
zulke gelegenheden weet te weren,
een zeer groot aandeel heeft gehad.
Wij keuren dergelijke tooneelen on
voorwaardelijk af.
Maar de redacteur van een hier
verschijnend roomsch-katholiek blad,
die anderen zoo gaarne leBjes in ge-
voegeljjkheid geeft, meent te mogen
spreken van kartel-apachen.
In België trekken, hoewel met een
zeer verschillend program, liberalen
en sociaal-democraten bp de stembus
gemeenschappelijk op, dan vormen zp
het zoogenaamd kartel. En de mannen,
die niet gediend zjjn van het clericaal
regime, worden door den door ons
bedoelden „christelijken" redacteur
voor apachen bandieten uitge
maakt. Zonder uitzondering. Wie niet
clericaal stemde en zpn verontwaar
diging uitsprak over de gepleegde
gewelddadigheden, hjj is, volgens
dit „christelijk" menseh...een bandiet.
He'; is jammer, dat hjj zijn lezers
zoo eenzijdig inlicht.
Hp had in zjja biad moeten vertellen,
dat de brave olericalen och, aan
die zieltjes is geen haar kwaad 1
vóór de stemming hun politieke tegen
standers op één ljjn stelden met de
automobiel-aohurken Bonnot, Garnier
c.s.
spreekt. Ik geloof niet, dat oen vrouw
iets te maken heeft met beider dood.
„Nu, goeden avond/ zei Godfrey.
„Misschien kom ik je tegen midder
nacht op mijn weg naar buis nog even
opzoeken."
„Best," gaf ik toe. „Als je licht ziet
branden, kom dan boven. Als er geen
licht brandt en ik in bed ben, vermoord
ik je, als je mij wakker maakt."
„Aangenomen," zei hp lachend
terwijl ik de deur voor hem opende.
Parks voegde zioh bp mp, toen ik
het huis weer binnen ging.
„Ik heb Rogers in bed gekregen,
mijnheer," deelde hp mede. „Morgen
ochtend is hij weer frisch. Hij is een
rare snuiter."
„Parks," zei ik plotseling, „ik moet
je iets vragen. Je weet, dat mijnheer
Vantine een vriend van mij was en
dat ik heel veel van hem hield. Na
spreekt Rogers van een vrouw. Is er
eenige grond voor die geruchten?"
„Neen mijnheer," sprak Parks beslist.
„Ik ben langer dan acht jaar mijnheer
Vantine s kamerdienaar geweest en in
al dien tijd had hij nooit iots te maken
met welke vrouw ook. Ik heb mp altpd
verbeeld, dat hij een dame heeft be
mind, die gestorven is ik weet niet,
wat mij op die gedachte bracht, maar
hoe dan ook sedert ik hem keade, beeft
hjj zich nooit met een vrouw ingelaten."
„Dank je, Parks," zei ik met een
zucht van verlichting. „En nu, Parks,
er nog Iets, wat ik je moet zeggen.
Doch dat verzwijgt hij wijselijk.
Wij zullen zulk een optreden liever
maar niet kwaüficeeren.
Het bewijst alleen, van welk wapen
tuig men zich in het „christelijk"
kamp b{j voorkeur bedient.
Na de Belgische verkiezingen.
De vorige Senaat telde 64 katho
lieken, 46 liberalen en socialisten.
Er was dus een katholieke meerder
heid van 18 stemmen.
Zondag moesten 93 senatoren ge
kozen worden, waarvan tien voor
nieuwe zetels. Daarvan verkregen de
katholieken er 54, de liberalen en
socialisten 39. In de volgende maand
zzllen de provinciale raden nog een
zeker aantal senatoren moeten kiezen.
De regeering heeft thans in den
Senaat een meerderheid van 15 stem
men.
De verkiezingen in België zjjn daar
mee afgeloopen, maar de oppositie
tegen den uitslag daarvan wordt met
den dag grooter.
Uit tal van plaatsen komen berich
ten van onlusten tusschen militairen
en betoogers, waarbj meermalen van
de wapens gebruik werd gemaakt.
Te Brussel trokken Dinsdagavond de
betoogers de stad door, sloegen op
hun weg de ruiten van auto'B en trams
stuk, braken de deuren van de St.
Janskerk open en staken ze in brand.
De brand kon echter spoedig gebluseht
worden. In de Antoniuskerk te An-
derleeht speelde zich het zelfde tooneel
af, terwpl in twee andere kerken de
ruiten werden ingeslagen.
Militairen en politie dreven, naiederen
aanval op een katholieke inriehting,
de betoogers uiteen en verwoedden
daarbij een groot aantal personen,
terwpl tal van arrestaties plaats
hadden.
Te Luik werden in verschillende
straten de lantaarns vernield en de
ruiten van het bisschoppelijk paleis
en van een kerk ingeworpen. Agenten
werden door een bende woestelingen
beschoten, maar slaagden er toch in
twaalf personen te arresteeren.
De algemeene raad der socialistische
partp te Brussel besloot Woensdag een
oproep aan het volk te publieeeren,
waarin tot kalmte wordt aangemaand.
Daarin wordt ook hekend gemaakt,
dat het congres tegen 30 Juni is
opgeroepen, om over een ontwerp wet
tot herziening der grondwet te beraad
slagen, dat bij de samenkomst der
Kamer zal worden ingediend.
Om paal en perk te stellen aan de
actie der betoogers heeft de burge
meester van Brussel een besluit uitge
vaardigd, waarbij samenscholingen en
optochten verboden zpn. Toeh trokken
Woensdag niet minder dan 300 be
toogers de straten door, waar zij den
bestuurders van voertuigen het verder
rijden beletten. Herhaaldelijk maakte
de politie met de blanke sabel een
charge en verwondde talrijke perso
nen, terwijl zij later door gendarmerie
te paard werd terzijde gestaan.
Uit La Louvière, een stad in de
provincie Henegouwen, wordt gemeld,
dat in alle groote kolencentra te
algemeene staking is uitgeroepen. In
het plaatsje Dour heeft de regeering
de optochten der katholieken verbo
den, omdat men vreest, dat daardoor
nieuwe onlusten kunnen ontstaan.
Toen aan het station Bouvy een aantal
arbeidswilligen, waaronder vele Vla
mingen, zon aankomen, trokken
een 150 tal stakers naar het station
om hun te verhinderen aan het werk
te gaan. Een hevige vechtpartij volgde,
waarna de Vlamingen gedwongen
werden, naar hun landstreken terug
te gaan.
Ook het personeel der electriscbe
tram heeft een algemeene staking ge
proclameerd. 300 stakers trokken
naar de loodsen van de eleetrische
tramwegmaatschappij te Mariemont,
om het vertrek der wagens nit de
remises te verhinderen. Intusschen
heeft het uitvoerend comité der iinksch-
liberale Kamerfractie een motie aan
genomen, waarin een beroep wordt
gedaan op de bevolking, om zich kalm
te houden en waarin geprotesteerd
wordt tegen de verdachtmakingen,
zoowel ot er de constitutioneel monar
chistische- als over de liberale partij
verspreid.
De liberale fractie uit Kamer en
Senaat heeft Woensdag vergaderd en
een motie aangenomen, waarin ver
klaard wordt, dat de misstanden, ver
bonden aan het meervoudig kiesrecht
bij de plaats gehad hebbende verkie
zingen, tengevolge van een uitgebreid
stelsel van omkooperp en vreesaan-
jaging, duidelijk aan het licht zpn
gekomen.
Verder werd besloten, den strijd
voor het openbaar onderwijs, den
leerplicht en het algemeene, gelijke
stemrecht evenals voor arbeiderspen-
sioenen voort te zetten.
Te Brussel zpn Woensdag nog hier
en daar revolverschoten gelost en
voerde de politie nog eenige char
ges uit, waarbij enkele personen ge
wond werden.
Volgens de Etoile Beige zou de
koninklijke familie wegens den poli-
tieken toestand te Brussel blgven en
de voorgenomen reis naar Oostende
niet maken.
Zoo ooit de liberalen in België een
krachtigen wenk noodig hadden zich
aaneen te sluiten en gezamenlijk te
strijden tegen clericale overheersching
en kuiperij, dan heeft de uitslag van
deze verkiezing daartoe medegewerkt.
Door zulke gebeurtenissen worden
de krachtigste opposanten, de meest
geestdriftige tegenstanders in actie
gebracht.
Het liberalisme in België is thans
levenskrachtiger dan ooit te voren.
De staking te Londen.
De Engeische minister Lloyd George
heeft in het Lagerhuis uitvoerige me-
dedeelingen over de staking gedaan.
Volgens hem loopt deze reeds ten
einde. Het gaat thans nog maar enkel
om eenige pnnten in het rapport van
den regeeringsvertegenwoordiger, om-
Ik weet, dat je mijnheer Vantine met
hart en ziel was toegedaan en ik ben
overtuigd, dat je bereid bent, alles te
doen, wat in je maoht is, om het
geheim van zjjn dood op te lossen."
„Dat ben ik, mijnheer," stemde Parks
haastig toe. „Ik heb veel van hem
gehouden, mijnheer, niemand zal hem
meer missen dan ik."
„Ik begrijp, wat je voelt," sprak ik,
„an ik reken op je hulp. Ik heb een
vaag idee, hoe zijn dood werd ver-
oorzaakt.Een idee, zoo vaag mogelijk,,
voegde ik er haastig bij, toen hjj zpn
oogen vol belangstelling opensperde.
„Te vaag, om het onder woorden te
brengen. Maar dat kan ik je wel
zeggen het geheim, wat het ook is,
bevindt zieh in de voorkamer, waar
de lpken werden gevonden, of in de
kamer, waar de meubels staan. Nu
wil ik die kamers afsluiten en ik wil
dat jij er op past,dat niemand ze zonder
jouw voorkennis betreedt."
„Rekent n daar maar op, mtinheer,"
zei Parks onmiddellijk. „Wat verlangt
u, dat ik doe
„Ik wil, dat je een veldbed plaatst
in de vestibnle, vóór de deur der
voorkamer, en dat je daarin vannacht
slaapt. Morgen zal ik zien, welke
verdere voorzorgsmaatregelen noodig
zijn."
„Best, mpnheer," zei Parks. „Ik zal
dadelijk het bed gereed maken."
„Uitstekend. En laten wp nu naar
beneden gaan en da kamara afsluiten."
Zij straalden nog in het voile licht,
maar wij beiden weifelden even op
den drempel der voorkamer. Want op
het midden van den vloer stond een
baar en daarop lag een voorwerp,
dicht gedekt met een laken, waaronder
de lijnen met afschuwelijke duidelijk
heid spraken. Maar ik raapte al mijn
moed bijeen en trad binnen.
Voor ik de lichten uitdraaide,
naderde ik de stille gestalte op de
baar, lichtte het laken op en keek
voor den laatsten keer in het gezicht
van mijn gestorven vriend. Het was
niet langer starend en vreeselijk, maar
kalm en vredig als in slaap, bpna
glimlachend. Met vochtige oogen en
dichtgeknepen keel bedekte ik het
gelaat weer, draaide de lichten nit en
verliet de kamer. Ik ontmoette in de
hal Parks, die juist het veldbed voor
den deuringang wilde zetten.
„Ziezoo," zei hii, „niemand zal zonder
mijn weten deze kamer binnentreden
„Je moest een wapen b{j de hand
hebben," zei ik.
„ik heb een revolver, mijnheer."
„Dat is goed. En aarzel niet ze te
gebruiken. Ik ga naar huis, ik ben
doodmoe."
„Zal ik een rijtuig halen, mpnheer
„Neen, de wandeling zal mij goed
doen. Morgen kom ik je opzoeken."
Parks hielp mfi mijn jas aantrekken
en deed de deur voor mij open.
(Wordt vermijd.)
