N°. 60 1912
Dinsdag 21 Mei,
99*" jaargang.
7 FEUILLETON^"
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
Dö onzichtbare Dood.
(■OESCIIE
De uitgave dezer Courant geschiedt Uaandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen
'Prfs per kwartaal, in Goob 0,78! buiten Ooes, franco f 1,28.
{Afzonderlijke nommers 8 cent.
inaendlng Tan advert en tlën op Maandag: en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór-12 uren.
COURANT.
De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke'regel meer 10c
Bfi directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer
Directeur A. F. A. van Sstbbs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Gtoesehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn.
Aan den vóór-avond.
W\j staan aan den vóór-avond van
de behandeling van Minister Talma's
ontworp-ziekteverzekering. Er zal
du* eindelijk weer een schrede op
den weg der sociale wetgeving gezet
worden. Hoedaarever zullen wij
het direct even hebben.
Als er één Kabinet geweest is, dat
zijn aandacht aan de sociale wetgeving
wijdde, dan was het ongetwijfeld het
Kabinet, geformeerd door de heeren
Goeman Borgesins en Fierson. En dit
Ministerie, dat inderdaad vruchtbaar
geheeten mocht worden, werd door
de rechterzijde tot heengaan gedwon
gen. De zoogenaamd .christelijke'
politici zonden het eenz beter doen I
Toen kwam het Kuyper-bewind.
Aan holle frazes gaf het geen gebrek.
Wanneer ooit sociale wetgeving door
woorden tot stand gebracht zon kan
nen worden, dnn zonden w{j, zonder
twijfel, voor een rechtsch Kabinet
{▼eren I Maarpraatjes vallen geen
gaatjes. Dit heeft het Nederlandsche
volk in 1905 terecht ingezien, toen
het Kuyper wegjoeg. Gesproken over
sociale wetgeving was er voldoende,
meer dan voldoende zelfsgedaan
was er evenwel niets in het belang
der kleine layden.
Wat het Ministerie-Heemskerk in
rnim vier jaar van zijn bewind heeft
uitgevoerd, kan ons ook niet tot lof
■temmen, zelfs niet tot den allermatig-
■ten. De bakkerswet is in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal afgehan
deld, doch had Minister Talma niet de
socialistische reddingsplank gegrepen,
dan was hij, vroeger dan hem ver
moedelijk lief kon zjjn, zijn illastren
collega Wontholt gevolgd. Do zweep
van Troelstr» heeft op Talma's rng
danig geklapt.
En na komt deze bewindsman met
zjjn ontwerp ziekteverzekering. Ter
wijl de agitatie tegen dit ontwerp met
dén dag toeneemt, terwjl de deskun
digen niet eens voldoenden tjd gehad
hebben, na een ernstige bestudeering
hun grieven kenbaar te maken, wordt
morgen reeds met de behandeling
aangevangen. Bet ontwerp, door tal-
looze betrokkenen onaannemelijk ver
klaard, moet er door gejast worden
de rechterzijde moet althans mat iets
kunnen paradeeren bj de zoo dicht
op handen zjnde stembus van 1913.
Aan het volks-belang laten de hoeren
der rechterzijde zich zoo ongeveer
niemandal geleg m liggen de braven
kennen slechts één belang: dat der
coalitie.
Een regeering, die éénig besef van
verantwoordelijkheid bezit, zou het
niet durven bestaan, een zoo gewich
tig, ingrijpend wetsontwerp in behan
deling te brengen, wanneer de Ka
mer ia een vacantie-stemming ver
keert. Zulk besef moet men echter
W1 het Ministerie-Heemskerk niet
■oeken. De rechterzijde speelt geen
spel om het spel zelf als bij een
■00 ernstige zaak van spel sprake
mag zjn doch alleenlijk ooi de
Uit het Amerikaansch.
,Zeg mij eens, Lester, geloof jij dat
die arme kerel hier gekomen is,
alleen om rnstig te kannen zelfmoord
plegen
(Neen', zei ik.
.Waarvoor kwam hij dan hier?'
.Ik geloof, dat Goldberger's theorie
vrij juist is; dat hij hier kwam om
hulp te vragen en terwjl hg wachtte,
plotseling.
,Zelfmoord pleegde
Ik aarzelde. Ik was zeli verbaasd,
la mijn geest eenigen twijfel te ont
dekken.
,Zeg, Lester,' vroeg Vantiae, .als
geen zelfmoord pleegde, wat is
«r dan met hem gebeurd
.Dat weet alleen de hemel', ant
woordde ik. .Ik heb mjjzelf dit ook
gevraagd, zonder een redelijk ant
woord te vinden. Zooals ik tot Gold-
berger zei: het is een blinde muur.
Maar als iemand er doorheen kan
Men, is het Jim Godfrey".-
.Vertel mij eens, Lester', zei Van-
tine, mij ernstig aanziende, .geloof
je aan die theorie van Godfreydat
onbeteekende wondje op da hand al*
•Aoodsoorcaak
kuikkers. De politieke knikkers.
In het belang der sociale wetgeving,
welke ten ODzent, helaas, nog slechts
in het eerste stadinm van ontwikke
ling verkeert, hopen wjj van ganscher
harte, dat de Tweede Kamer der Sta
ten-Generaal Talma's ontwerp ziekte
verzekering zal verwerpen. Liever
nog wat langer gewacht het Ne
derlandsche volk heeft het wachten
zoo zoetjes-aan aangeleerd dan
met znlk een wanproduct van sociale
wetgeving .gezegend* te worden.
Want wj herhalen de woorden,
reeds eerder door ons op deze plaatB
medegegedeeld een ziekte-verzeke
ring zonder waarborg van genees
kundige behandeling wat het fun
dament behoort te zjn van elke ziekte
verzekering en aldus ook door alle
wetgevers van onzen tijd werd be
grepen is een hazenpeper zonder
haas.
Verwerping is alzoo de plicht van
allen, die weten, dat zij niet gekozen
zjn, om het leven te rekken van een
Minister, die niet tegen zjn taak is
opgewassen, doeh dat zj behooren te
zjn de vertegenwoordigers van het
Nederlandsche volk In al zjn lagen
en geledingen, en dat zj voor de be
langen van dat volk hebben op te
komen, zonder aanzien des pereoons.
BaItcalab d.
Wanneer de bladen er niet bj her
haling aan herinnerden, dat de oorlog
tnsschen Italië en Turk je nog steeds
aan den gang is, zon wj zjn er
bjna zeker van het grootste deel
van het lezend publiek vergeten, dat
deze kamp nog immer niet beëindigd
is. Maar wat men er ook van zegge
vol afwisseling, bjzonderljk in diplo
matieke beteekenis, is de str jd anders
zeer zeker.
Wanneer er dan ook over
den oorlog tusachon Italië
en Turkije
wordt geschreven, is men menigmaal
genoodzaakt, pnnten aan te roeren,
welke met de feiteljke oorlog-voering
weinig of heelemaal niets te maken
hebben. In de laatste dagen is znlks
meermalen gebleken: de Russische
beer deed zjn gebrom duidelyk ge
noeg hooren.
Geheel schoon is de lncht nog niet
na het onweer, dat van den kant van
Rusland dreigde. Wat er eigenljk
tnsschen Italië en hetCzaranr jk broedt,
weet de buitenwereld niet, doch zeker
is wel, dat men te 8t Peters burg niet
erg rouwig was om de sluiting der
Dardanellen sinds Zaterdag j.l. her
opend en de daarmede in Russische
handels-kringen gepaard gaande op
winding. Naar men wil, hebben de
reservisten van de Zwarte Zee-vloot
bevel gekregen, zich te mobiliseeren.
Wat de Rassen in den zin hebben,
bl jit voorloopig nog een geheim, doch
vraagt men de Russische regeering,
wat z j met één en ander voor heeft,
dan heeten de bedoelingen natuur-
ljkl zoo onschuldig mogeljk.
Onder al deze bedrjven houdt I alië
de tien eilaiden in de Egeïsche Zee
nog steeds bezet. De bedoeling er van
is niet zeer duideljk. Is ze slechts
,Het schjnt onz.nuig, nietwaar?"
Maar Godfrey is een soort van genie
in het raden van die dingen'.
,Je gelooft het dus?"
„Ja", zei ik ten Blotte beslist.
Vantine liep de kamer op en neer,
zjn blik neergeslagen, zjn wenk
brauwen samengetrokken.
.Lester", zei hj, .ik heb zoo'n ge
voel, dat de zaak, die den man hier
heen bracht, op de een of andere
wjze in verband stond met hot Boulle
kastje, waarvan ik jvertelde. Mis
schien was het zjn eigendom".
,Dat is niet waarsch jnl jk', beweer
de ik, denkend aan zjn armoedig
uiterljk.
,ln ieder geval herinner ik mj, dat
die gedachte mj inviel, toen ik naar
zjn kaartje keek. Daarom zei ik Parks
hem te vragen, op mj te wachten".
,Het is mogeljk", gaf ik toe. Maar
dat zou zjn opgewondenheid niet ver
klaren".
.Maar je hebt bet kastje nog niet
gezien. Ga mee naar beneden".
Vantine ging door de voorkamer,
waar wj het ijk van dea ongelukki-
gen Franschman hadden gevonden,
naar de kamer erachter. Vjf of zes
meubels, klaarbl jkel jk pas uitgepakt,
stonden daar, maar, hoe onwetend
ik omtrent zalke dingen ben, behoefde
hj mj het Boutle kastje niet aan te
wjzen. Het beheersckte het vertrek,
zooals Madame de Monteapan onge
tjdeljk en wordt zj opgeheven, zoo
dra Turk je in den volledigen afstand
van de Afrikaansche gewesten heeft
toegestemd Is zj definitief, in dien
zin, dat Italië de bezette eilanden als
zjn eigendom beschonwt en ze dns
in rnil voor de Afrikaansche gewes
ten aan Tnrk je kan aanbieden f Of
is de bezetting aldus op te vatten, dat
Italië aan Tnrk je, eiken dag, dat dit
rjk langer talmt met het aanbieden
van den vrede, een eiland of eilanden
groep voor goed afneemt?
De beid) eerste mogeljkheden ko
men voor den betrokkene op hetzelfde
neer, slechts is de vorm, waaronder
de vrede gesloten zon worden, een
anderewant in het eerste geval
houdt men de eilanden in pandin
het tweede geval biedt men ze als
eigen bezit in ruil aan voor ander
mans bezit. Maar aangezien het tot
wet geworden inljv-.ngs-beslnit van
5 NovemberTripolis en Barka reeds niet
meer beschon wt doet als andermans
in dit gevalTurksch bezit, bljvon
alleen de eerste en de derde mogeljk
heid overde in-pand-houding en de
definitieve in-bezii-nemiug.
De publieke opinie in Italië neemt
echter slechts de laatste mogeljkheid
aan en zon vermoedeljk ten zeerste
ontgoocheld zjn, indien bj den vrede
de thans bezette en de nog te bezet
ten eilanden aan Tnrkje werden terng
gegeven. Men behoett slechts de Itali-
aaDsche conranten in te zien, om zich
te overtnigen, dat men de tien bezette
eilanden voortaan als Italiaansch
grondgebied beschonwt. De maatrege
len, op Rhodos getrofien, waar men
onmiddelljk begonnen is, de admini
stratie van haven en post, van binnen-
landach bestuur enz. naar Italiaansche
opvatting te regelen, evenals inder-
tjdi in Noord Afrika, wjzen er op, dat
men de bezetting geenszins als voor
loopig beschouwt.
Weliswaar is d't nog niet dooreen
nienw inljvings-beslnit bevestigd,
doch het is ook niet aannemeljk, dat
de regeering zich ten tweeden male
den weg zal opsluiten, door de stappen,
welke zj bereids gedaan heelt, onge
daan te maken.
De vloot maakt onderwjl telkens
bait. Veel bjzonders is het wel niet,
doch de berichten worden schroomljk
overdreven met de kenneljke be
doeling, het chaavinisme in Italië er
in te honden.
De lezer heeft de bj zonderheden
omtrent de uitroeiing der Parjsehe
automobiel-bandieten in een andere
rubriek van ons blad kannen lezen.
Het ligt vanzelfsprekend niet in onze
bedoeling, er hier op terug te komen
wel bestaat er naar aanleiding van
het gebeurde, voor ons gelegenheid,
op iets anders te wjzen en wel op
de toenemende
verwildering der zeden In
Frankrijk.
Het is een ernstig verschjnsel van
dezen tjd.
De derde repnbliek, welke lang
zamerhand zeer radicaal van politieke
twjfeld het hof te Versailles had be-
heerscht.
Ik keek eenige oogenblikken ernaar,
want het was beslist een prachtig
kunstwerk, inlegsel en incrustatie van
wonderbare schoonheid. Maar ik kan
hier wel zeggen, dat ik bet nooit wer-
keljk bewonderde. De drnkke stjl
van den veertienden en vjftienden
Lodewjk is volstrekt niet naar mjn
smaak en ik ben te weinig kenner
om een soboonheid te bowonderen,
die niet met mjn persoonljke opvat
ting strookt.
,Het schjnt je niet te bevallen",
zei Vantine.
,Dat is mjn schuld en niet de schuld
van het kastje", beweerde ik. ,Ik ben
misschien te weinig artistiek aange
legd, om het te kunnen bewonderen".
Hj was gekwetst, zooals een man
kan zjn, wanneer een ander een on
eerbiedige opmerking omtrent ziin
vronw maakt; en hj glug dadeljk
de kamer uit.
,'Jenk eraan, Lester", zei hj, ietwat
streng, „zorg, dat je dit kastje voor
mj kr jgt. Laat het je niet nit handen
gaan. Ik meen het zeer, zéér ernstig".
,Ik beloof het je".
,Laat het m j weten, zoodra je eenig
nieuws hebt", zei hj en opende de
straatdeur voor mj.
IV.
de donderslag.
Het was dien avond ongeveer acht
neigingen is geworden, laat het volk
een vrjheid,, waarvan men in andere
landen nanweljks een denkbeeld heeft.
Als vreemdeling staat men versteld,
wat de politie al niet toelaat en hoever
men met woorden en daden mag gaan.
Voor wie is hot bedrjf der apachen
nog een geheim Deze misdadigers
vormen een Boort volk te midden van
het volkzj hebben hun taal, hun
romantiek, hun liedjes vooral. Parjsehe
kunstenaars, schilders en dichters,
hebben aan dit gevaarljke volkje
motieven ontleend.
Het zjn deze meestal nog jonge
mensehen, die uiterst gavaarl jk wor
den wanneer zj door lec'.nur, welke
zj niet verwerken kunnen, daar hnn
geest abnormaal naar het misdadige
neigt, zoodat hnn een rem ontbreekt,
tot een soort dweepzieken staat ko
men. Daar is, bjvoorbeeld, het .tes
tament*, dat op Bonnot gevonden
werd, een stnk, dat getuigt van zóó
dnideljke overspanning en zelfs ziekte
van geest, dat het een document ge
noemd kan worden. Omdat niemand
van hem gebonden heeft en h j het recht
bezit, zjn leven te leven, gaat bj
moorden en planderen, tot men hem
neer moet schieten als een roofdier in
zjn hol. Dezelfde ideeën heeft hj
uur, toen Godfrey aan mjn deur
klopte en toen ik hem binnen liet,
kon ik aan zjn schitterende oogen
zien, dat hj iets nieuws wist.
,Ifc kan niet lang hijven', zei hj.
.Ik moet weer naar het bureau, om
mjn verhaal af te maken. De dokter
heeft een half uur geleden zj n onder
zoek b-ëindigd".
,En?" vroeg ik belangstellend.
,De maag was absoluut Dormaal. Er
was geen spoor van vergif, van welke
soort ook'.
Hj rekte zich uit, leunde achter
over in zjn stoel, blies kringetjes
rook naar de zoldering en keek ver
strooid ernaar.
,Een leel jke tegenvaller voor onzen
vriend Goldberger," voegde h j na een
minnnt erbj.
.Wat is er toch met Goldberger?
Hj scheen vanmiddag erg vinnig te
gen je."
.Geen wonder. Hj is op de hand
van Grady en wj zjn tegen Grady.
Grady is niet geschikt om aan bat
hoofd der recherche te staanh j is
dom, en ik geioof niet, dat hj eerljk
is De .Record" zegt, dat hj zjn ont
slag moet nemen."
„En dan zal hj dat beslist doen,"
zei ik glimlachend.
„Dat zal hj zeker," gaf Godfrey
ernstig toe, „en dat binnenkort, omdat
wj de overhand op hem hebben."
.Zeg eens, Godfrey," «ei ik, ,als
weten te brengen in de opgewonden
hoofden van de andere nanweljks
meerderjarige mensehen, die met hem
waren.
Ongetwjfeld heeft het publiek zelf
schuld aan het ontstaan van deze uit
wassen. Het publiek verlangt de
detective-verhalen, wil uitvoerige en
vooral griezelige bjzonderheden van
moorden in zjn bladhet begunstigt
die bioscoop, welke het aansehouwe-
ljkst doet moorden en de politie in
een belacheljk diglicht stelt. Is er
iets geestigers, dan een boef een agent
te zien verschalken? De politie op
de films der einematografen bestaat
schier altoos nit idioten of sukkels;
de boeven zjn altjd geslepen, ving,
handig; eigenschappen, welke het
publiek waardeert. Wat wonder of
dit alles moet van invloed zjn op de
reeds niet geheel meer in evenwicht
verkeerende hartstoehteljke naturen,
waarnit onder betere omstandigheden
misschien kranige aviatenrs, chauf
feurs of uitvinders waren geworden.
Een enkele vergeljking van deze
moordenaars, die niemand sparen, bj
een man als Védrines, doet zien, hoe
misplaatst alle bewondering voor deze
apachen is. Zeker leggen zj groote
doodsverachting en tegenwoordigheid
het geen vergif was, wat w as het
dan
.Maar het was vergif."
rIn de hand gebracht?"
Hj knikte.
„Goldbeiger zegt, dat er geen ver
gif bekend is, dat op die manier ge
bruikt kan worden en zoo snel werkt."
„Daarin heeft Goldberger geljk,"
gaf Godfrey toe, „maar er is een on
bekend vergif, dat het doet omdat
het het deed."
„Het was geen slangenbeet
„O neen, Blangenvergif zon iemand
niet zoo snel dooden. De man viel
letterljk dood, terwjl hj getroffen
werd."
„Wat was het dan f"
Godfey zat weer overeind. Nn glim
lachte hj niet. Zjn gelaat was uiterst
streng.
„Dat wil ik j aist zien nit te ^leschen,
Lester," zei hj, „dit is het vraagatnk,
dat ik mjzelf ter oplossing beb opge
geven en het is een lasiig vraagstuk.
Eén ding is zeker, de man is gedood
door een oorzaak van buiten ai. Op
de een of andere wjze zjn twee drop
pels vergif in zjn bloed gebracht
door een Instrument, gel jkend op een
onderhnids-spuitje en dit vergif was
zoo krachtig, dat het bjna oogenblik-
keljk hartverlamming veroorzaakte."
(Wordt vervolgd.)