f
Van houten s
Cacao
N°. 43 1912.
Donderdag 11 April.
99"* jaargang.
[in Smaak
en hoeveel BETER in Gcur
[in Kleur
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
25 FEUILLETON.
DE AFGEBROKEN HÖNBENTAND.
iïOESCH
an bant.
Telefoonnummer 22, Directeur A. F. A. van Sbthbs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goasehe Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in does f 0(75, buiten does, franco 1,25.
(Afzonderlijke no.nmers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
;vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der ge wone ad vertentiën ia van 1-5 regels50 ct., elke|regel meer 10 ct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
RONA
I Hoe «geheel ANDERS |jn Kracht
dsn alle andere goedkoop* merken.
Dr. Kuyper gehuldigd.
Dr. Abraham Kuyper is Tweeden
Paaschdag te Utrecht, in het „Gebouw
voor Kuusten en Wetenschappen",
bejubeld, bij gelegenheid van het 40-
jarig jubileum van De Standaard. Er
is veel zoetelijks gezegd aan het adres
van den „van dod gegeven" leider.
En hij zelf heeft zich natuurlijk ook
niet stil gehouden. Hij beloofde on
middellijk reeds, geen rede te zullen
houden. Slechts ten hoogste één woord
zou hjj ten beste geven. Dat éine
woord duurdebijkans een uur I
Uit zjjn rede pardon, uit zjjn
ééne woord I knippen wjj het vol
gende
De heer Kuyper beweerde, dat de
laatste 2 V, jaar hem het laven zuur
en bitter was gemaakt. En hjj ver
volgde „Niet dat ik geen tegenstand
kan hebben, ik sta mijn man. Maar
men heeft het zoo fel persoonlijk ge
maakt. Wat een feilbaren mensch
overkomen kan in politieke gedra
gingen, waarover men bitter spijt
heeft, is mjj gebeurd. Maar in de be
oordeeling heeft men alle ridderlijk
heid uitgeschud, en de slikspatten van
den weg op mij gegooid."
Zekereen feilbaar mensch kan veel
overeenkomen en het is schoon, daar
over spijt te hebben. Maar als iemand
gelijk dr Kuyper dit zegt, hechten
wjj er geen waarde aan. Niet de
allerminste. Deze man behoorde zich
de jaren, die hij nog te leven heeft,
aan den volke te toonen in zijn boete
kleed. Hjj moge het vergeten zijn,
de groote massa vergeet zijn daden,
welke lijnrecht in strijd waren met
het Christen-zjjn, zoo spoedig niet.
Over zjjn Standaard sprekend, zeide
de „van God gegeven" leider, dat
zjjn perfide orgaan, hetwelk voor niets
staat, veel meer heeft gewroeht dan...
de Nieuwe Rotterdamsche Courant en
het Algemeen Handelsblad.
In het verkrachten van de waar
heid soms?
Dan geven wjj den heer Kuyper
volmondig geljjk
Ook de bijzondere onderwijzers
kregen hun beurt. Aan hun adres
werd onder applaus, nota bene I
gezegd: „Mannen broeders, gij zjjt
de helden geweest, die ons volk gered
hebt 1"
En, alweer natuurlijk uit dank, laat
het „christelijk" deel van het Neder-
landsohe volkdie helden honger
ljjden en stemmen de vertegenwoor
digers van dat deel in de Tweede
Kamer een motie tol salaris-verbete
ring af.
Mr. De Savornin Lohman kreeg een
veeg uit de pan. De Nederlanderhet
orgaan van den Goeschen afgevaar
digde, had geen woord geschreven
over het Standaard jubileum, hetgeen
niets anders is dan een, in deze dagen
van „christeljjk"-politieke inzinking,
zeer welkom Kui/per-jubileum. En
zulks „smartte" den koning-keizer-
opperheer Kuyper, die wars van aard-
sche glorie is, zóó, dat hjj het den
„broederen en zusteren" op de Utrecht-
Amerikaansche Roman.
Hoogstwaarschijnlijk, dacht Ik, was
hfl tegenover het huis van Chisholm
gekomen, of even daarvoor, zoowat
op den tjjd, dat John wegliep en over
het hek geklommen was. Het rumoer
hoorende, kon Edwards hem in het
donker voor een inbreker hebben ge
houden en getracht hebben, hem tegen
te houden. Of zij konden een ont
moeting hebben gehad en ruzie hebben
gekregen.
Edwards moet geweten hebben, dat
John kwaad in den zin had en John,
woedend om den mislukten aanval,
zou niet in een stemming zijn ge
weest, om naar critiek te luisteren.
De twee mannen waren zoowat van
dezelfde kracht, want terwjjl Edwards
iets grooter en zwaarder was, was
John gespierder. Toen had de hond
Tainm iny John aangevlogen. Daarop
had Edwards Tammany losgerukt en
John aangeraden, zich uit de voeten
te maken, wat deze, die uit den aard
bang was voor honden, snel gedaan
had-
sche bijeenkomst eens eventjes onder
den neus wrijven moest.
Aan het slot van zijn „ééne woord"
zoide de „van God gegeven" leider
het volgende
„Ilc zou den broeders willen vragen,
niet langer van me te vergen, om in
de Kamer te blijven. Er ligt nog zoo
véél werk, dat ik moet doen. Niet dat
ik al beslist ben. Onder één voorwaarde
zal ik blijven Als er Grondwetsher
ziening komt. Want het zou mij een
lust zijn te mogen meewerken aan een
nieuw artikel 194dat handelt over het
onderwijs"
Een nieuwe eisch dus aan het koste
lijk .christelijk" Kabinet-Heemskerk I
Artikel 194 zegt o.a.„Het openbaar
onderwijs is een voorwerp van de
aanhoudende zorg der Regeering".
Men snapt de bedoelinghet secte-
onderwjjs moet, krijgt dr. Kuyper zjjn
zin, ook in de Grondwet op één ljjn
gesteld worden met het openbaar. Op
waarborgen wordt natuurlijk niet gelet.
Maar zóó ver zal het, hopen wjj,
toch nimmer komen.
Waar echter een (Standaard-jubileum
al niet goed voor is! Bjj lepels vol
krjjgen de „broederen en zusteien"
politiek te slikken uit de flesch, welke
het etiquet draagt: „onvervalseht-
Kuyperiaansch".
Wjj zjjn verheugd, dat het gezegd is.
Een fiasco.
Zooals men weet, heeft men het in
de allereerste plaats aan den van pa-
ganist plotseling „christelijk" gewor
den Minister van Marine, den heer
Wentholt, te danken, dat een zwaar-
op-de handsche vloot-dominee is aan
gesteld geworden. Da bedoeling van
deze aanstelling was, onze „jantjes"
wat te kerstenen.
Succés heeft de vloot-dominee niet
gehad. In het „Correspondentieblad
van den Bond van Minder Marine-
Personeel" is het resultaat medege
deeld van een enquête, welke deze
bond onder de schepelingen der marine
gehouden heeft, ten einde haar mee
ning te vernemen over de wijze,
waarop het marine-bestuur meent, het
geestelijk leven der bemanningen te
moeten „verzorgen".
Het resultaat dezer enquête zullen
wij even mededeelen.
Er namen 1943 schepelingen aan de
omvraag deel. De antwoorden waren
aldus
I. Acht gjj in het algemeen het
kerk-houden aan boord nuttig of nood
zakelijk Antwoord1927 neen, 2
twijfelachtig, 2 niet geantwoord en 3 ja.
II. Bestaat er volgens u behoefte
aan kerk gaan bjj het scheepsvolk
Antwoord: 1656 neen, 2twijfelachtig,
275 niet geantwoord, 1 ja.
III. Hebt gij voor u zelf ooit be
hoefte gevoeld aan een specialen vloot-
predikant of het gemis ervan vroeger
bemerkt in uw diensttijd Antwoord:
5 ja, 1913 neen, 14 niet geantwoord,
2 twgfelachtig.
IV. Hoe is uw oordeel over de in
stelling van den vlootpredikant
Antwoord: 8 slecht, 1774 overbodig,
152 niet geantwoord.
V. Tot welk kerkgenootschap be
hoort gij Antwoord963 Ned. Herv.,
413 R. Kath., 335 Protestant, 157
In ieder geval, of het in toorn was
gebeurd, in zelfverdediging, of omdat
hij hem voor een inbreker hield, zoo
veel scheen mij zeker toe, dat Edwards
John de doodeljjke wonde had toege
bracht. Die wetenschap had hem er toe
geleid, inlichtingen in te winnen, waar
door hij gehoord had van de korrel
tjes verguldsel, die aan den rand van
de wond ontdekt waren.
Maar het latere gedrag van den
secretaris vervulde mij met toorn en
afgrijzen. Eerst had hij de verdenking
willen werpen op Randall en dat was
gemakkelijk geweest, doordat Randall
een stukje van het vergulde hout had
opgeraapt, dat aan den weg lag. Het
was iets moois, iets glinsterends, wat
iedereen geneigd is in handen te
nemen en er mee te spelen, om het
dan weer weg te gooien.
Toen hij zag, dat Randall zjjn latje
tusschen het klimop had gestoken, had
Edwards het zijne er voor in de plaats
gelegd. Of misschien was het latje,
waarmee Randall geloopen had, wer
kelijk met bloed bevlekt geweest op
dn wijze, als Edwards, zooals ik ge-
jahoord had, dit Mary had verteld.
Men moet niet uit het oog verliezen,
dat, om de misdaad aan Randall toe
te schrijven, Edwards het dubbele
motief had van aelf-bescherming en
Luthersch, 55 ander kerkgenootschap,
11 geen kerkgenootschap.
VI. Rekent gij u principieel nog
tot de richting van uw kerkgenoot
schap Antwoord: 263 ja, 1680neen,
91 blanco.
VII. Waarom rek' nt gij u niet meer
tot uw kerkgenootschap Hebt gij
afBtand van uw geloof gedaan of zijt
gij er onverschillig voor Antwoord
1571 onverschillig, 66 afstand gedaan.
Men ziet dus, dat onder deschepe
lingen zoo goed als geen behoefte
bestaat aan den van rijkswege ge
subsidieerden vloot-dominee.
Het is voorspeld.
Buitenland.
Uit Engeland is goed Paasch-nieuws
gekomen
de staking is geëindigd.
Zaterdag j.l. heeft de conferentie
der mijnwerkers-federatie te Londen
aan het uitvoerend comité opgedragen,
het beëindigen der staking aan te
bevelen. Het besluit daartoe werd
met 440 tegen 125 stemmen genomen.
Geheel Engeland wachtte met groete
spanning zeer begrijpelijk na de
weken, in ongerustheid en angstig
verbeiden doorgebracht den uitslag
der conferentie af, welke een einde
zou maken aan het omvangrijkste,
zij het ook niet langdurigste conflict,
in de geschiedenis der Engelsche
mijnindustrie bekend. Een groot ge
deelte der pers, alsmede van het
publiek, bleef tot het laatste toe nog
zeer pessimistisch gestemd omtrent
den uitslag. Na twee uren beraad-
slagens werd, om 2,30 uur in den
namiddag, een officieel communiqué
gepubliceerd. Hierin wordt gezegd,
dat de conferentie zich aansluitend
aan de, door het uitvoerend comité
ingediende, motie ter hervatting van
het werk, besloten heeft, dat instruc
ties moeten worden gegeven voor
onmiddellijke hervatting van den
arbeid.
Het is nog mogelijk, dat een aantal
mijnwerkers uit deze districten wei
geren zal, de orders der conferentie
op te volgen, en zich zullen blijven
verzetten tegen de hervatting van
den arbeid; echter denkt men in
welingelichte kringen niet, dat deze
houding een algemeene zal zijn, noch
dat zij van langen duur zal blijken.
De staking behoort dus inderdaad
tot het verleden.
Uit Cardiff wordt bericht, dat de
tijding, meldende, dat de conferentie
der mijnwerkers-federatie de staking
voor geëindigd heeft verklaard, overal
met groote voldoening werd ontvan
gen. Gisteren is bijna overal het werk
hervat.
Voor het tweede gedeelte van dit
overzicht bepalen wij ons eveneens
tot Engeland.
Morgen, Donderdag, zal minister
president Asquith bij het Lagerhuis
zjjn Home Rule-bill indienen, het ont
werp, dat, onder contróle van de rijks-
regeering, Ierland zelfbestuur verlee-
nen zal. Uit de rede, die door den
leider der Iersche nationalisten, John
Redmond, Zondag 31 Maart te Dublin
jaloezie; want toentertijd verdacht hg
er Randall van, op Mary Dalziel ver
liefd te zijn.
De vergulde lat, de witte haren, die
van Jeff afkomstig hadden kunnen zijn,
maar in werkelijkheid van de witte
borst van Tammany waren gekomen,
en het bekende feit, dat Randall
en zijn broeder het niet goed samen
konden vinden, vormden een uitmun
tende Berie van bewijzen. En dit werd
versterkt door de omstandigheid, dat
Randall niet wou zeggen, waar hjj
van negen uur tot middernacht ge
weest was. En toen kwam de ver
dwijning van Jeff, om de keten te
sluiten.
Edwards had van dit alles een han
dig gebruik gemaakt om zijn positie
alB secretaris te behouden. Maar men
moet niet vergeten, dat hij ook goed
materiaal voor een aanklacht tegen
Chisholm had in het gebroken eind
van de sikkel, dat hij gevonden had.
En dan had Chisholm, zooals het Ed
wards moet toegeschenen hebben, hem
een bevestiging van zijn wantrouwen
gegeven in het verstoppen van Jeff.
Het was zelfs mogelijk, dat Edwards
hem beloerd had bij het begraven
van den hond.
Toen had Edwards Mary Dalziel
verteld van zijn bewijzen tegen Ran-
op de nationale Home Rule-betooging
is gehouden, heeft men gezien, da tde
meeste Ieren met den inhoud van dit
ontwerp over het geheel accoord gaan
en er, zooal niet geheel voldaan, dan
toch dankbaar en tevreden over zijn.
De kwestie, welke van den beginne
de grootste moeilijkheid opleverde bij
de beraadslagingen der regeering met
de leiders der nationalisten, was die
van de contróle op da invoerrechten
en accijnzen. Deze moeilijkheid schijnt
thans echter ook geheel overwonnen
te zjjn.
De invloedrijke en veelal uitnemend
ingelichte Manchester Guardian weet
over deze regeling in het bijzonder,
en den algemeenen inhoud van het
Home Rule-ontwerp, zooals het thans
is vastgesteld, het volgende mee te
deelen
Het toekomstige Iersche Parlement
zal uit twee Kamers (Huizen) bestaan,
een Eerste en een Tweede Kamer.
De Senaat, die 35 tot 45 leden zal
tellen, zal het recht hebben, zich te
verzetten tegen alle door de Tweede
Kamer aangenomen wetten. Ierland
zal in het Rjjktparlement (het Lager
huis) vertegenwoordigd bljjven door
ongeveer 36 afgevaardigden (thans
103). De ouderdomsverzorging zal
voor een bepaald aantal jaren onder
Rjjkstoezicht staan, evenals de politie
het rjjk zal daarvoor een behoorlijke
vergoeding betalen. Godsdienstvrij
heid wordt verzekerd, en geen enkel
geloof zal op eenige wjjs bevoorrecht
worden. De Iersche regeering zal geen
contróle verkrijgen op de vloot, het
leger en de buitenlandsche politiek.
De suprematie der rijksregeering
wordt in het b,, zonder vastgelegd
en verzekerd. Invoerrechten en ac
cijnzen blijven onder contróle van
de rijksregeering, echter verkrijgt
het Iersche parlement de bevoegdheid
dall. Maar toen hg ontdekt had, dat
Chisholm de gevaarlijke mededinger
was, besloot hij de schande van de
misdaad op de schouders van den
artist te leggen. Ik hield den secretaris
niet voor gemeen genoeg, om zijn aan
klacht publiek te maken, maar ver
moedde, dat hg er alleen gebruik van
wou maken voor zijn eigen doeleinden.
Hij had een handig spel gespeeld.
Door mü de bewijzen te noemen, die
hij tegen Randall in handen had, was
het hem gelukt, zijn positie als secre
taris te behoudenen door Mary te
vertellen van de stukken, die hjj tegen
Chisholm in zjjn bezit had, hoopte hij
de genegenheid, die het jonge meisje
voor deD artist koeBterde, te dooden
of ten minste haar huwelijk te
beletten.
Ik had dus wel gelijk gehad, toen
ik Edwards voor een geslepen schelm
had gehouden. Maar dank zjj de om
standigheden of de eigenaardige na
tuurwet, die leert, dat alle schuld ten
Blotte aan het licht komt, had ik den
schurk nu in mijn macht. Toch had
ik geen plan, overhaast te werk te
gaan. Er waren heel wat kanten aan
de zaak, die ik niet gaarne publiek
gemaakt had gezien. Daarbjj waren
Randall's nachtelijke bezoeken, Agnes'
rendez-vous met Van Zele, Edwards'
in de accijnzen, al naar de speciale
Iersche behoef.en, bepaalde wijzigin
gen aan te brengen. De invoerrechten,
wellicht ook de accijnzen, zullen, naar
de Manchester Guardian meent te
weten, waarschijnlijk door de Rijks
regeering geïnd worden, doch het
Iersche parlement zal de bevoegdheid
krijgen, belastingwijzigingen aan de
rijksregeering voor te s ellen. Deze
laatste zal echter het recht hebben,
haar toestemming te weigeren, wan
neer zjj zulk een wijziging ten nadeele
van 'net rjj'-sgeheel acht. Ten slotte
wordt nog afzonderlijk gestipuleerd,
dat het Iersche parlement niet het
recht zal hebben, eenige belasting of
invoerrecht te heffen van Britsche
waren.
Binnenland.
De Koningin in Haarlem en
omstreken.
Gistermorgen met den trein van
8.41 is de Koningin te Haarlem aan
gekomen om een tocht langs de bloem-
bollenvelden te maken Een troep van
60 padvinders had zich bjj den apar-
ten uitgang van het station aan het
Kennemerplein opgesteld om H. M.
met het „Wilhelmus" te begroeten. Aan
het station waren ter ontvangst aan
wezig de commissaris der Koningin
en de burgemeester van Haarlem. De
Koningin was vergezeld van een hof
dame en een kamerheer. In twee auto's
werd de tocht gemaakt. De commissa
ris en de burgemeester vergezelden
Hare Majesteit. Te ruim 1 uur ver
trok de Koningin weer per trein.
De Koningin naar Parijs.
Te Parijs wordt verwacht, dat het
tegenbezoek van H. M. de Koningin
aan President Fallières zal vallen
ontmoetingen met Mary, John Vorice'g
schandelijk optreden in het atelier en
het feit, dat ik den gebroken tand
had achtergehouden.
Daarom besloot ik, terwjjl ik na
denkend naar huis liep, den secretaris
precies genoeg te vertellen om te
voorkomen, dat hjj Randall of Chis
holm zou lastig vallen, maar om de
wetenschap van zjjn eigen schuld
voorloopig nog voor mjj te houden.
Ik wou eens rustig de zaak overden
ken.
Ik ging naar bed, vermoeid, maar
volstrekt niet ontevreden over de
wjjze, waarop ik mjjn dag had door
gebracht. Edwards en ik ontbeten
samen den volgenden morgen en toen
wjj klaar waren, vroeg ik hem een
kort onderhoud. Wjj gin'gen in de
bibliotheek en toen wjj zaten, zei ik
„Mijnheer Edwards, het zal u inte
resseeren te weten, dat ik ontdekt
heb, wat de oorzaak is van den dood
van John Vorice."
Edwards trok zijn wenkbrauwen op,
maar er was geen spoor van angst
op zg'n onbewegelijk gezicht.
„Inderdaad merkte hjj koeltjes op.
(Wordt vervolgd.)
