Van Houtens
Cacao
N°. 36 1912
Zaterdag 23 Maart.
99"* jaargang.
Bij dit ai>. behoort een
Bijvoegsel.
i9 FEUILLETON.
DE AFGEBROKEN HONDEWAND.
in Smaak
Hoe geheel ANDERS Kracht
in Geur
in Kleur
en hoeveel BETER
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,85.
|Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending: van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prgs der gewone advertentiën ia van 1-5 regels 50 ct., elke|regel meer 10 ct
Bü directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Hoofdredacteur W. J. C. van Santbn.
Zij, die zich met ingang
van 1 April a. s. op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verechijnende num
mers gratis.
Een roepstemwelke gehoor
moet vinden.
De f alarisregeling der ouderwijzers
in onze gemeente men weet het
li verre van schitterend. Boven het
wettelijk minimam van vjjf honderd
gulden,kent de gemeente slechts vijftig
galden toe,zoodat het aanvangs-salaris
niet meer bedraagt dan vijf honderd
en vijftig gulden. Wanneer men verder
weet, dat van dit loon ongeveer tien
procent af moet zeven procent, door
het Rijk geëiseht, en drie procent voor
het gemeentelijk pensioenfonds dan
komt men tot een feitelijk salaris van
f 495 of f 9,50 per week. Schitterend
kan het niet genoemd worden.
Een onderwijzer, die op kamers
woont, zal, wanneer hjj goedkoop
terecht komt, dertig gulden per maand
moeten betalen. Per jaar maakt dit
f360. Van zijn salaris blg'tt alzoo over
het reusachtig bedrag van f 135. Maar
dan is nog niet berekend bewassching,
ket aanschaffen van nieuwe kleeren,
diverse reparatie-onkosten, belasting,
enz. Wanneer wq daarvoor, zeer matig,
berekenen f 90, dan resteert f 45. Hier
van wanneer wjj den onderwijzer,
den opvoeder van een volgend ge
slacht, eik genot ontzeggen, genot van
ttoffelijken en geestelijken aard
moet worden betaald het les-geld, het
aanschaffen van studieboeken. Wij aar
zelen dan ook niet,ais onze overtuiging
uit te spreken, dat de onderwijzer in
Goes tekort komt.
Naast een te gering aanvangs-salaris
staat een allerdroevigste regeling dei-
periodieke verhoogingen. Na vijfjaar
wordt den onderwijzer een verhooging
toegekend van honderd galdendan
komen er nog drie vqi-jaarlqksehe
verhoogingen van vijf en zeventig
gulden. Wil men nu a invoeren, dat
een ruimer salaris te verwerven is door
het bezit van akten, dan moeten wij
in het midden brengen, dat door een
te laag loon in de eerste en de moei
lijkste jaren het den onderwijzer be
zwarend gemaakt wordt, zich op de
verdere studie toe te leggen.
Maar waarop wjj thans in de aller
eerste plaats willen wjjzenhet aan
vangssalaris is te laag en, door een
slechte regeling van de periodieke
verhoogingen, wordt het maximnm
te laat verkregen. Het is geen eer
voor Goes, bjj verschillende kleinere
gemeenten op dit gebied achter te
staan. Deze geven aan de stad onzer
inwoning een beschamend voorbeeld.
Bovendien vergete men niet, dat,
door een beslist onvoldoende regeling
der onderwijzers-salarissen, het onder
wijs noodwendig ljjden moet. Er heelt
hier een mutatie van personeel plaats,
geljjk in schier geen enkele gemeente
van ons land aangetroffen wordt. Men
neemt, faute de mieux, in Goes een
Amerikaan sche Roman.
,U ziet", zei ik, „dat 'tniet zoo
makkelijk is, als ge dacht."
Agnes lag op den grond, haar lachen
onderdrukkend door beide handen
voor haar mond te houden. Ik pakte
haar bij haar elleboog, zij stond met
moeite op en wg begonnen onzen
tocht onder de boomen.
Het was pikdonker en wij vielen
half over struiken en bonsden tegen
boomen op en liepen ongeveer zoo
■til als een kndde runderen. Na eeni-
gen tijd werd het struikgewas dunner
en een oogenblik later kwamen wjj
op het pad.
„Dezen weg", zei Agnes en gaf mjj
haar hand. Toen kreeg ik een beter
idee van speurders-werk. Een paar el
en zij stond stil.
„Het is hier recht vooruit", fluister
de zij. „Kijk, er brandt licht in het
atelier."
Met bewondering voor haar wegen
kennis, volgde ik haar. Plotseling
Uepen wij middenin een hoop blade-
ras, die tot aan ons middel reikten.
benoeming aan, maar poogt zoo spoe
dig mogelijk weer weg te komen,
omdat het bestaan van den paedagoog
hier een bestaan van onafgebroken
zorg is.
Een gemeente bestuur, dat het goed
meent met het onderwijs en da',
mogen wg voorzeker van ons gemeen-
te-beBtnur verwachten behoort ver
betering te brengen in zulk een on-
houdbaren toestand. In een adres aan
den Raad is met klemmende argumen
ten betoogd, dat de positie van den
onderwijzer niet kan blijven, gelijk
zjj is. Dit adres mag niet ter zfjde
worden gelegder staan te hooge be
langen op het spel. Zij, aan wie de
opvoeding van een komend geslacht
is toevertronwd, die zich met hart en
ziel aan hun taak geven, hebben recht
op een behoorlijk bestaan. En, gelijk
wij zeidendoor een betere salaris
regeling van het onderwijzend perso
neel zal, het kan niet anders, het
onderwijs zelf gebaat worden. De Raad
heeft hier een ernstigen plicht te
vervullen.
Op het adres komen wjj spoedig
meer uitvoerig terug.
Buitenland.
De staking
in de steenkolenmijnen.
In Engeland.
Er valt weinig nieuws te vermelden
van de Engelsche staking. Het wets
ontwerp op de minimumloonen heeft
in het Lagerhuis aanleiding tot uit
voerige besprekingen en beschouwin
gen gegeven. De hoofdqnaestie daarbjj
Is: „zal in de wet opgenomen worden
het minimumloon van 5 sh. en 2 sh., dat
de mijnwerkersfederatie beslist ver
langt en de geheele minimamloonlijst,
die zij daarnevens ook door de werk
lieden-afgevaardigden laat vragen
De regeeriDg zal zich waarschijnlijk
wel met de bedragen van 5 en 2 sh,
vereenigen en het is te verwachten,
dat de mijnwerkers zuilen goedkeuren,
dat de verdere loonregeling aan de
districtsraden zal worden overgelaten.
Latere berichten maken deze onder
stellingen toeh weer niet zoo heel
zeker. Vrijdagmiddag stelde in het
Lagerhuis de heer King als amende
ment de 5 sh. en 2 sh. minimum voor,
welk voorstel door Minister Asquith
werd bestreden. De Regeering ont
kende volstrekt de billijkheid der
voorgestelde cijfers niet, doch moest
zich verzetten tegen het opnemen van
minima in de wet, omdat die cijfers
voor latere wetgeving, die zou kunnen
volgen, als een gevaarlijken grondslag
zonden kannen worden beschouwd, en
dadelijk daarna heeft de leider der
mijnwerkers, de heer Enoch Edwards,
verklaard, dat hetniet-aannemen dezer
beide cjjiers alle hoop, gekoesterd, dat
men het einde der staking in uitzicht
had, zou doen verdwijnen. De mijn
werkers-federatie moest aan den eisch
van dit minimum in de wet vasthouden
Daar is dus het cardinale punt. De
mijnwerkers-leiders en de werklieden-
af gevaardigaen kannen bezwaarlijk
dien eisch loslaten doen zij het, dan
is het de vraag of de mijnwerkers aan
het werk zullen gaan; die mannen
„Hier is het", zei het meisje. „Hier
moeten we door."
Wjj werkten er ons met veel moeite
doorheen en kwamen toen op een
kleine open rnimte van ongeveer tien
vopt in, het vierkant. Ik voelde dat
mijn voet ergens in wegzakte.
„Nu moeten wjj zoeken", zei Agnes
en knielde op de vochtige aarde neer.
Ik deed hetzelfdeen toen ik de plaats
gevonden had, haalde ik mijn troffel
voor den dag en begon te graven.
Er waB alleen zachte aarde en ver
gane bladeren en ik werkte vlug,
waarbij het zweet langs mijn gezicht
liop, want de avond was zwoel. Plot
seling stootte de troffel op iets hardB,
dat weerstand bood. Ik tastte met mjjn
hand en voelde een zacht vel.
„Beenderen en haar", fluisterde ik.
„Voel in mgu jaszak en gij zult er
een doosje waslncifers in vinden."
„Kunnen wjj het er op wagen
vroeg zjj.
„O ja. De struiken houden het licht
tegen. Ik wil zien, wat we daar heb
ben."
Agnes kreeg de waslucifers en was
jniBt bezig te probeeron er een op te
steken, zonder den kop eraf te bre
ken, toen ik iets hards en ronds voelde.
„Wat is dat?" mompelde ik en
haalde het voor den dag.
staakten om meerder loon zjj willen
zeker zjjn van klinkende mnnt in
uitzichtvoor hen is een minimum
op papier, waarvan velen hunner geen
begrip hebben, niemendal waard.
Nog alijjd is in het Lagerhuis geen
beslissing gevallen. Heden zonden
weer besprekingen plaats hebben tus-
schen de mijneigenaars en de gedele
geerden der arbeiders. Er bestaat eon
flauwe hoop, dat beide partijen onder
ling tot een overeenkomst znllen
komen, zoodat de wet overbodig zou
worden.
Intusschen doen zich de gevolgen
van deze staking meer en meer ge
voelen.
De Daily Mail hangt een trenrig
tafereel op van de vreeseiijke ellende,
die in het noorden van Engeland
tengevolge van de staking wordt ge
leden, vooral onder de kinderen. Er
zjjn natuurlijk maatregelen genomen
om althans eenigszins in de behoeften
van die Btakkers en gedeeltelijk ook
van de ouderen te voorzienby het
buitengewoon groote aantal hulpbe
hoevenden is die steun echter bq
lange na niet voldoende.
Nijpend is vooral het gebrek aan
brandstof. Een correspondent van de
Daily Mail heeft gezien, dat er geheele
straten in een der voorsteden van
Manchester zjjn, waar de haard koud
moet big ven bjj gebrek aan kolen.
Toen in een der straten een kar
kwam aanrqden met asch en sintels,
werd z(j in minder dan geen tijd
leeggerakeld door een vijftigtal vrou
wen, die de nog niet totaal uitge
brande stukjes kool als een kostbaren
schat bijeenzochten. Het ziekenhuis te
Leeds kan bq gebrek aan kolen niet
meer verwarmd worden, en er kan
zelfs niet gekookt worden.
En soortgelijke berichten komen nit
verschillende plaatsen in het noorden.
In de vergadering der bestuurders
van de Great Eastern Railway, Zater
dagmorgen gehouden, werd besloten,
den continentalen trein- en bootdienst
volledig voort te zetten in elk geval
tot na de Paaschdagen.
In Frankrijk
Moge al het gebied, waar gestaakt
wordt, iets grooter worden, het aantal
stakers neemt langzaam, maar zeker af.
Het syndicaat der mqnwerkors van
het Pas-de-Calais heeft een manifest
verspreid, waarin de arbeiders tot de
staking worden opgewekt, welke het
Bondsbestuur heeft verboden.
Volgens een telegram uit Carmanx
aan de Echo de Paris, zon men in
syndicalistische kringen ernstig er
over denken, de algemeene staking
uit te roepen tegen 1 Mei, aaDgezien
de mijnwerkers vreezen, nu de Kamer
zulk een langdurig Paaschreces neemt,
dat de afgevaardigden geen tjjd meer
znllen vinden om ook hunne belangen
te behartigen.
In Saksen
In Saksen duurt de staking voort.
Vrjjdag is door de mjjndireeties het
bevel uitgevaardigd, dat alle mgnwer-
kerB, die niet binnen drie dagen in de
groeven teragkeeren, zullen worden
afgevoerd van de loonlijsten. Doch
ook dit hielp niets. In de mUnen van
Zwickau, waar de ploegen 1000 2000
Op hetzelfde moment gelukte het
Agnes een lucifer aan te steken. Het
licht sloeg verblindend op.
„Hond het hier", zei ik. „Dat is gek
Zq hield, de lucifer lager. Wij leun
den beiden voorover en ik voelde haar
adem op mjjn wang. Mqn hand sloot
zich om het ronde voorwerp, ik schudde
de aarde er af en hield het bjj het
licht, terwfll wq er met alle aandacht
naar staarden.
Ik wilde er een eed op doen, dat
het eon kattekop was.
De lucifer brandde Agnes' vingers
en zq liet ze snel vallen. Maar in dat
enkele oogenblik hadden wjj den wol-
ligen kop, de grqnzende tanden en
het lange, zqde-achtige baar van een
Perzische kat gozien in zeer goed
geconserveerden toestand.
Agnes viel tegen mq aan, snikkend
|l van ingehouden lachen Men kan het
j een griezelig werkje noemen, waarmee
wjj bezig waren goweast, maar voor
het oogenblik trof ons alleen de be
lachelijke kant ervan. Agnes lachte,
tot ik dacht, dat zij een zenuwtoeval
zou krjjgen en al spoedig werd ik
aangestoken door haar vroolqkheid
en begon zacht mede te lachen. Zoo
stonden wq daar hjigend en blazend,
toen ik een beweging hoorde in de
Matoren vlak bij. Ik stak m\jn hand
RONA
dan alle andere goedkoops merken.
man groot behooren te zjjn, werken
slechts enkele honderden mijnwerkers.
Italië sn Turkije.
De voorwaarden, waarop Italië heeft
bekend gemaakt vrede te willen slui
ten, worden in Constantinopel onaan
nemelijk geacht. Italië verlangt de
volle, onbeperkte erkenning der door
het parlement reeds goedgekeurde
sonvereiniteitsbesluiten.
Van dien eisch wil het geen haar
breed aiwqkenop dit punt kan het
Turkge geen enkele concessie doen.
Tripoli moet Italiaansch wordende
Tnrksche troepen moeten uit Tripoli-
tanië worden teruggetrokken, en de
Sultan moet een beslissing nemen, die
noch door de Engeisehen in Egypte,
noch door de Franschen in Tunis
werd geëisehthg moet afstand doen
van alle rechten op het gebied, dat
Italië wonscht te bezetten.
Tripoli moet, door erkenning van
de Italiaansche souvereiniteit, voor
altjid worden afgestaan.
Die eisch zou gewettigd zjjn als
Italië het Tripolitaansch gebied met
de wapens in de hand grooteudeels
of geheel had veroverd. Maar dat is
zeker het geval niet.
In de zes maanden, die de oorlog
thans duurt, heeft Italië het nog niet
verder kannen brengen, dan tot de
bezetting van een smalle strook aan
de kust, die het met een talrijk leger
en een aanzienlijke vloot, met de groot
ste moeite en inspanning, moet be
sehermen. Bq alle dapperheid, alle
geestdrift, alle offervaardigheid der
Italianen is het niet gelukt, van dit
reusachtige gebied iets meer in bezit
te nemen dan die knstplaatsen.
Turkije heeft dan ook, na de eischen
en voorwaarden van Italië te hebben
ontvangen, aan de mogendheden me
degedeeld, dat het er niet over denkt,
nit en greep het meisje bjj den arm.
„Ss—ssist I"
De rhododendrons bewogen heftig,
op nog geen zes voet afstand. Agnes
sloop terng tUBBchen de bladeren. Met
den kop van de ongelukkige kat nog
in mqn hand, wachtte ik in ademlooze
spanning. De bladeren voor mq be
wogen en ik hoorde een krachtige
ademhaling. Toen scheen een ver
blindend licht in mqn oogen en belette
mq iets te zien.
Een oogenblik heerschte stilte. Toen
zei een slaperige stem
„Wel, ik laat me hangen! De snq-
meester I En bezig aan grafschennis,
of ik ben een leugenaar!"
Ik knipte met mqn oogen, te ver
bluft om iets te zeggen.
Waarom bebt u mjj niet gezegd, dat
u die kat wou hebben ging de zachte
stem voort, die ik reeds herkend had
als behoorendaan Chisholm. „Ik hecht
er geen waarde aan. Werkelqk, dokter,
ge hebt n een hoop onnoodige moeite
op den hals gehaaid."
Er was veel ironie in zqn stem.
Toen, voor ik iets behoorlqks kon
antwoorden, veranderde de lichtstraal
van richting. Ik wendde het hoofd om
en zag Agnes, tusschen de bladeren
neerhurkend, met vuile en gescheurde
kleeren.
om op die voorwaarden vrede te slui
ten.
Turkjje kon dit antwoord geven,
daar de strjjd in Tripoli betrekkelqk
weinig kost en weinig offers vraagt.
De Arabieren, de krachtigste verde
digers van het Turksch gebied tegen
de Italianen, zqn geen geregelde
troepenhet zqn een soort van vrij
willige hulptroepen, die niets anders
verlangen, dan gelegenheid, om de
Italianen aan te vallen, en daarbij
zooveel mogeljjk geweren buit te
maken.
In Italië zelf schqnt men intnsschen
ook te voelen, dat men wel wat te
veel heeft gevraagd.
Want Italië, al wil het zqn stand
punt niet verlaten, zou toch niet gaar
ne zien, dat de vredesonderhandelin
gen heelemaal op niets uitliepen. Het
wil wel vernemen, wat de andere
partq bieden kan. Het is dus geneigd
tot bespreken, tot onderhandelen, het
hoopt, dat een weg gevonden worde,
om aan den moeilijken toestand een
einde te maken.
Intusschen wordt de strgd in Tripoli
met hevigheid gevoerd. Een nu van
Tnrksche zqde gedane ofjficieele mede-
deeling meldt, dat in den nacht van
den 12en Maart een Turksch-Arabische
afdeeiing van 2000 man het fort Toja
aanviel. De stormaanval duurde den
geheelen nacht. De Italiaansche strijd
macht bestond uit drie regimenten
infanterie, twee batterqen veldgeschut
en twee afdeelingen mitrailleuses. De
Italianen gebruikten verder hnn 15
c.M. kanonnen. De vgand liet een
batterg veldgeschut op het slagveld
achter en vluchtte naar het fort terng.
Doch het was onmogelqk deze kanon
nen door het vuur uit de vesting mede
te nemen. De vqand verloor meer dan
1000 dooden, waaronder 42 officieren.
De Turken hadden 130 dooden en 55
VI.
Het was een lastige positie. Men
weet werkelgk niet, hoe een gesprek
te beginnen, als men 's avonds om
elf uur door den eigenaar gesnapt
wordt, bezig met zqn gestorven huis
dieren op te graven in gezelschap
van een heel lief meisje in erg wan-
ordeigke kleeren. Ik liet den kop van
de kat vallen en staarde in hetlieht.
Agnes schudde van het lachen erg
zenuwachtig; bjjna in gevaarlgke
mate, zooals het in mqn geoefend oor
klonk. Chisholm was blgkbaar ver
stomd van verbazing, toen hg haar
daar zag en kon geen woorden vinden.
Hq bleef stil staan, maar het mee-
doogenlooze licht bescheen beurtelings
het meisje en mq. Ik voelde, dat mqn
waardigheid in gevaar was.
„Komaan, juffrouw Dalziel", zei ik,
„laten wij bier vandaan gaan".
Ik sprong op, nam haar beide handen
in de mqne en hielp baar op de been.
Zg viel tegen mq aan, slap van het
lachen Maar de toon daarvan beviel
mg niet en ik schudde haar flink heen
en weer. Chisholm sloot het licht af
en de duisternis omvatte ons geheel
(Wordt vervolgd.)