GOESCHE COURANT.
ZATERDAG
23 MAART 1912
No. 36.
Bi ii n e n 1 a ud.
gnieuws.
Gemeente- Publicatiën.
De Koningin naar Parijs.
Volgens de Pigaro zal de Koningin
der Nederlanden in het voorjaar naar
Parijs komen, maar weet men nog
niet met zekerheid wanneer.
Kamerverkiezingen in 1913.
De heer Van Kol heelt, naar Bet
Volk meldt, de voorloopige candida-
tuur voor het disiriet Amsterdam II
aangenomen.
Loonactie in de Lim.burgsc.he mijnen
Sinds l'JOT zijn ook in ons land
de loonen in de mjjnen terugge
gaan. Nu, door de buitenlandsche
stakingen, de kolenmarkt bijzonder
gunstig is, heeft de Nederlandeehe
mjjnwerkersbond als eisch een ge
middelde loonsverhooging van 25
voor bovengrondsch werkenden, slee-
perB en schiehtlooners gesteld en
voor bouwhouwers, houwers en leer-
houwers een verhooging van 15
Bovendien worden verschillende mini
mum eischen gesteld. De christelijke
mijnwerkers verzoeken eveneens loons
verhooging, minimumloon, en boven
dien korteren werktijd. In een toe
lichting werdt gewezen op de minder
gunstige levensomstandigheden van
de Limburgsche mijnwerkers.
Er heerscht een ongekende geest-
drilt in het mijndistrict. De vergade
ring, waar deze eischen besproken
werden, was zoo propvol, dat velen
de zaal niet in konden. Gewaarschuwd
is echter uitdrukkelijk tegen agents-
provocateura, die uit politieke bereke
ning de leden van den Nederl. Mjjn
werkersbond wel in staking zouden
willen drijven. Toch kan de toestand
critiek worden, als de mijneigenaars
de eischen zonder meer van de hand
wijzen.
Verkiezing.
De verkiezing voor een lid van
den gemeenteraad alhier, vacature. P.
J. van de Ven, iB door B. en W. be
paald op 16 April a. s., de stemming
op Woensdag 24 April en de herstem
ming, zoo noodig, op 1 Moi.
Voordracht over Canada.
Voor een vrij talrijk publiek, waar
onder velen van buiten, werd Woens
dagavond in de „Prins van Oranje"
een voordracht gehouden over Canada,
door den heer G. L. Boer, vertegen
woordiger van de agenten Joh. Otten
en Zoon der Canadian Pacific Spoor
weg-, Landdirrigatie- en Colonisatie-
Maatschappjj te Botterdam. Spreker
ving aan met een beschrijving van de
wijze, waarop deze maatschappij ge
komen is in het bezit van groote
uitgestrektheden land in Canada, een
land, dat 300 maal zoo groot is als
Nederland en plaats aanbiedt voor
nog millioenen inwoners, en van den
spoorweg der maatschappij, die onder
de grootste in geheel Amerika behoort.
Duizenden landverhuizers uit alle
landen der wereld trekken er jaarlijks
heen en velen varen er wel. Canada
wordt meer en meer het aangewezen
land voor een ieder, wien een paar
stevige handen, een gezond verstand,
werklust, een groot gezin en eenig
kapitaal ten dienste staan. Niet allen
echter, die zich in het bezit hiervan
mogen verheugen, zullen in dat land
vinden, wat zij er gaan zoeken. Alleen
ervaren landbouwers en veefokkers
kunnen vrij zeker zijn, er vooruit te
komen. Het gouvernement biedt op
zeer gunstige voorwaarden landerijen
aan en de oogsten zijn zeer loonend.
Ook de levensomstandigheden zijn er
gunstiger heerscht volkomen vrijheid
van godsdienst, het volksonderwijs is
er koBteloos, van staatswege worden
den kolonisten op gemakkelijke voor
waarden woningen beschikbaar ge
steld, die na korten tjjd hun eigendom
kunnen worden.
De prjjs van het land is zeer laag,
hO hangt af van de ligging meer of
minder nabij spoorwegen, kerken en
scholen en kan in 6 tot 10 jaar vol
daan worden. Voor veeteelt is Canada
bijzonder geschikt. Op vele plaatsen
is het klimaat zoo zacht, dat het vee
den gansehen winter kan doorbrengen
in de weide, waarvan de grassen zoo
voedzaam zijn, dat het slachtvee niet
afzonderlijk gemest behoeft te worden
en een goeden prjjs opbrengt. Het
klimaat is er aangenaam en zeer ge
zond, zoodat verscheidene ziekten er
onbekend zjjn en de levensmiddelen
zijn niet duur.
Voor handwerkslieden achtte spr.
emigratie naar Canada minder aan
bevelenswaardig, daar voor hen niet
altjjd werk te vinden is en zü alsdan
verplicht zijn, den kost te verdienen
met zwaar werk bijv. in de bosschen
of bij den aanleg van spoorwegen
overbevolking van ambachtslieden
komt daar niet zelden voor.
Ondanks de vele goede vooruitzich
ten, die Canada voor den landbouwer
en veldarbeider aanbiedt, waarschuwde
Bpr. toch om er maar niet op goed
geluk heen te gaan, want nog menige
teleurstelling of ontbering kan men
treffen en vooral wees hij er op geen
voorbeeld te nemen aan hen, die als
landverhuizer tot de gelukkigen mogen
gerekend worden. Het is daarom noodig
niet op eigen gelegenheid te gaan en
geheel op zich zelf te vertrouwen,
maar zich in verbinding te stellen met
personen of ondernemingen, die goeden
raad en hulp kunnen en willen geven
en daarvoor beval hjj de maatschap
pij, waarvan hij vertegenwoordiger
is, met vertrouwen aan. Na zjjn
hoorders te hebben aangespoord,'
hunne zonen te laten emigreeren
naar dit land der toekomst, indien
z.j in hun eigen land geen behoorlijk
bestaan kunnen vinden, eindigde hij
zijn voordracht, die door de aanwe
zigen met volle aandacht werd aan
gehoord en zeer zeker er toe zal
hebben bijgedragen om zich van
Canada een denkbeeld te vormen.
Een niet minder interessant gedeelte
van den avond was het vertoonen
van lichtbeelden omtrent alles wat
met het gesprokene in verband stond.
De reis daarheen, vooral het verblijf
aan boord der groote Amerikaansche
stoomschepen, de aankomst in de
nieuwe wereld, het vervoer per spoor,
de vestiging op de uitgekozen ver
blijfplaats, de landbewerking met de
vele machines, eenige gezichten uit
groote steden, natuurtooneelen, zooals
ook Canada die in menigte bezit, dit
alles droeg er niet weinig toe bjj om
deze voordracht in vele opzichten
leerzaam te maken.
Van de gelegenheid tot het doen-
van vragen of op- of aanmerkingen
te maken over het gehoorde, werd
geen gebruik gemaakt.
Eenige geschriften omtrent het be
handelde onderwerp werden onder de
tegenwoordigen uitgereikt.
Vrij zinnige Propaganda-Vereeniginb.
In hótel „Boudeling" is Woensdag
avond opgericht een vrijzinnige pro
paganda-vereeniging.In het voorloopig
bestuur werden gekozen de hh. W.
J. C. van Santen, Tj. N. Adema en
J. C. van Valkenburg. A s. Woensdag
zal een reglement vastgesteld en een
definitief bestuur benoemd worden.
Vaoantie-Kolonies.
De afdeeling „Goes" van het cen
traal genootschap voor kinder- her-
stellings- en vacantiekolonies houdt
a.s. Maandag, des avonds 8 uur, in
hótel „Centraal" een algemeene ver
gadering. Op de agenda komt o.m.
voorverkiezing "an twee bestuurs
leden, benoeming afgevaardigde naar
de algemeene vergadering en uitzen
ding kinderen.
Benoemd.
Onze stadgenoot, de heer E. do
Brujjn, is benoemd tot tijdelijk-opzieh-
ter bjj de vergrooting der havenwer
ken te Bruinisse.
Geslaagd.
Te 'sGravenhage slaagde Donder
dag voor het diploma nuttige hand
werken o. a. mej. M. M. Koopmans,
alhier.
Een misplaatste grap
Eenige dagen geleden ontving do
heer H. alhier een dreigbrief, waarin
hem werd aangekondigd, dat pogingen
zouden worden aangewend, zijn var
ken, kippen en konijnen te stelen. De
heer II. stelde zich in verbinding met
de politie, die 's nachts een oogje in
'tzeil hield. Daar tot nu toe geen
enkele poging tot diefstal is gewaagd,
wordt vermoed, dat men hier met een
zeer misplaatste grap te doen heeft
gehad.
Provincienieuws,
Colijnsplaaf Tot zetter voor
's Rijks directe belastingen is benoemd
de heer P. C. Boone ter vervanging
van den heer P. van der Weele, die
ontslag heeft genomen.
Het mond- en klauwzeer, voor
komende op de hoeve van A. N. van
Langeraad, is geweken, zoodat op dit
oogenblik Noord-Beveland vrjj is van
bovengenoemde ziekte.
In de Donderdagavond gehouden
vergadering der schietvereeniging
„Wilhelmina" alhier bleek uit het
jaarverslag, dat het ledental van 30
tot 39 was geklommen. De inkomsten
hebben bedragen f 43, de uitgaven
f 37,02 i/s, dus is er een goed slot van
f 5,97 i/j. Tot bode werd gekozen de
hoer G. Bouwerse, terwjjl de aftreden
de bestuursleden S. van der Pejjl en
C. de Lange als zoodanig werden her
kozen.
Ellewoutsdijk. Met ingang van 1
April a.s. is de heer P. Radix, con
ducteur der artillerie en militair wach
ter alhier, verplaatst naar een der
forten bij Utrecht.
Deze verplaatsing zal niet dan met
leedwezen worden vernomen, daar de
heer Radix zich alhier heeft doen
kennen als een zeer geschikt en
humaan ambtenaar.
Hansweert. De verplaatsing van
den kommies B. F. Baesjou van Oister-
wijk naar hier is ingetrokken. H{j is
nu verplaatst naar Roozendaal.
Woensdagavond is het ijzeren
tjalkschip „Op hoop van Zegen",
schipper Dekker, geladen met hout,
op den Westhavendam geloopen.
Heinkenszand. De Goesche Espe-
ranto-vereeniging heeft hier succes
gehadeen groep werd opgericht met
aanvankelijk 12 leden. A.s. Donderdag,
des avonds acht uur, zal nogmaals in
de openbare school een bijeenkomst
plaats hebbeD, teneinde nadere rege
lingen te treffen omtrent cursus, enz.
's-Heer Arendskerke. Men meldt
ons, dat het bericht, door onzen cor
respondent gezonden, betreffende het
uitreiken van landbouwdiploma's in
zooverre onjuist is, dat de heer Cam-
man niet rijkslandbouwleeraar, maar
rjjkstuinbouwleeraar is en de door de
afdeeling Z.-Bev. van de N. P. V. ge
houden cursus dan ook niet een land
bouw- maar een tuinbouwcursus is
is geweest.
Krabbondijke. Tot lid van het
kiescollege is gekozen de heer P.
Snoep in plaats van wijlen den heer
J. Benou.
Alhier is opgericht eei rederij
kerskamer, genaamd „Niouw leven".
Het doel der vereeniging is het be
vorderen van de algemeene ontwik
keling der leden. Zij tracht dat doel
te bereiken door het houden van
onderlinge bijeenkomsten, waar mu
ziek, zang en voordrachten gehouden
worden, tooneelstukken worden opge
voerd en maatschappelijke en weten
schappelijke vraagstukken zullen wor
den besproken, evenals hot instellen
van een bibliotheek.
Tot bestuursleden werden gekozen
Mevr. J. GeillMarcus, mej. S. Elen-
baas, mej. M. Bal en de heeren J.
Frclier, Jac. Welleman, A. Wabeke
en A. Tollenaar. Het aantal leden
bedraagt 20 en het aantal donateurs 18.
Kapelle. Staatscourant no. 68 van
21 Maart j.l. bevat de statuten van
de Zeeuwsche Boomkweekersvereeni-
te Kapelle (Zuid-Beveland).
Misse. Mej. 3. S. Mejjers, onder
wijzeres met verplichte hoofdacte aan
de openbare lagere school te Wad-
üingsveen, geboortig van hier, is als
zoodanig benoemd te Eist, gemeente
Rhenen.
Schore. Bij de Woensdag gehouden
stemming voor een notabele bij de
Ned. Herv. Kerk alhier werden 24
geldige stemmen uitgebracht, waarvan
de heer Jacs. Zoetewij 13 en de heer
Johs. Glerum er 11 verkreeg, zoodat
eerstgenoemde gekozen is. Een stem
was van onwaarde.
Wemeidinge. Woensdagnamiddag
is in de Wittetonnenvallei gezonken
het ijzeren sleepschip Gallicia, schip
per J. van den Boogaert, geladen
met koolteer, van Amsterdam bestemd
voor Schoonaarde. Doordat het voorste
schot brak, liep de koolteer naar
voren, zoodat de Gallicia bijna steil
naar beneden zonk.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad der gemeente Goes
op
Donderdag 28 Maart 1912,
des avonds acht uur.
Goes, 22 Maart 1912.
De Burgemeester,
J. B. DE BEAUFORT.
Punten van behandeling
Vaststelling der notulen van de
vorige vergadering.
1. Ingekomen stukken.
2. Verzoek van den heer D. C. van
der Werff om eervol ontslag als
onderwijzer aan school B, met
ingang van 1 Mei 1912.
3. Benoeming van onderwijzers aan
de O. L. scholen A, B en C ter
voorziening in de vacaturen, ont
staan door het verleenen van
ontslag aan den heer Peanings
en het niet aannemen der be
noeming door de heeren Reflers
en De Vries.
De voordrachten luiden als
volgt
School A
No. 1. C. S. Kriense Lokker,
onderwijzer te Wilhelminadorp
No. 2. A. M. Overhoft) onder
wijzer te Noord-Klazienaveen
No. 3. H. G. van der Veen,
onderwijzer te Nieuw-Dordrecht.
School R.
No. 1. H. G. van der Veen,
onderwijzer te Nieuw-Dordrecht
No. 2. C. S. Kriense Lokker,
onderwijzer te Wilhelminadorp
No. 3. A. M. Overhoff, onder
wijzer te Noord-Klazienaveen.
School O.
No. 1. A. M. Overhoff, onder
wijzer te Noord-Klazienaveen
No. 2. C. S. Kriense Lokker,
onderwijzer te Wilhelminadorp
No. 3. H. G. van der Veen,
onderwijzer te Nieuw-Dordrecht.
4. Aanvraag om afschrijving van
schoolgeld voor school A, cursus
1911—1912.
5. Vaststelling van het primitief
kohier van hondenbelasting voor
1912.
6. Voorstel inzake aansluiting van
gemeente-gebouwen aan de wa
terleiding.
7. Voorstel inzake pensioen-verlee
ning aan den eervol ontslagen
stoker van do gemeente-gasfa
briek J. Slimmens.
8. Wijziging der gemeente-begroo-
tiDg voor 1911.
MILITIE
Inschrijvingsregister en
Alphabetisch Register.
De Burgemeester der gemeent Goes
maakt bekend, dat het INSCHRIJ
VINGSREGISTER voor de lichting
van 1913, met het daaruit opgemaakte
ALPHABETISCH REGISTER, ge
durende 8 dagen van den 23 Maart
tot en met den 30 Maart a>s., ter
Gemeentesecretarie voor een ieder
ter lezing ligt.
Hij vestigt er voorts de aandacht op:
le. dat binnen den tijd, hierboven
vermeld,tegen deze registers bezwaren
knnnen worden ingebracht bij den
Commissaris der Koningin in de
Provincie
2e. dat het bezwaarschrift behoorlijk
met redenen moet zijn omkleed en op
ongezegeld papier kan worden gesteld
3e. dat het bezwaarschrift eigenhan
dig moet zijn onderteekend, doch dat
onderteekeningdoor een ander persoon
is toegelaten,zoo bjj het bezwaarschrift
eene behoorlijke volmacht wordt over
legd j
4o. dat het bezwaarschrift tegen
bewijs van ontvangst bij den Burge
meester ter Gemeente-secretarie moet
worden ingeleverd
5e. dat een bezwaarschrift, dat niet
voldoet aan de eischen, hierboven
genoemd, of niet wordt ingeleverd
binnen den tijd en bij de autoriteit,
hierboven vermeld, geen gevolg kan
hebben
6e. dat het bewij3 van ontvangst
moet worden bewaard totdat hij oi zjj
die het bezwaarschrift indiende, in
kennis iB gesteld met de uitspraak
van den Commissaris der Koningin.
Goes, den 22 Maart 1912.
De Burgemeester,
J. B. DE BEAUFORT.
KIESRECHT.
Het gemeentebestuur van Goes
brengt krachtens art. 28 der kieswet
ter openbare kennis, dat
de KIEZERSLIJST
voor 1912 in deze gemeente op heden
is vastgesteld. Deze ljjst, benevens
alphabetische lijsten van de personen,
die van de kiezerslijst zjjn afgevoerd,
en v an hen, die daarop na aangifte
zijn gebracht, zijn van heden tot 21
April 1912 op de secretarie ter inzage
nedergelegd en tegen betaling der
kosten in afdruk of afschrift verkrijg
baar gesteld.
Goes, 22 Maart 1912.
Het gemeentebestuur van Goes,
J. B. DE BEAUFORT.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Ingezonden Stukken.
(Buiten verantwoordelijkheid der Re
dactie. De opname van de in deze
rubriek voorkomende artikelen bewijst
geenszins, dat de Redactie er mede
instemt.)
Lezing Prof. H. Y. Groenewegen.
M. d. R.
Geljk een advertentie in uw geëerd
blad meldt, zullen we het genoegen
hebben aanstaanden Maandag Pr. Dr.
H. Y. Groenewegen als spreker voor
ons te zien optredenzijn onder
werp „Godsdienst en Zedelijkheid" is
wel het onderwerp, dat onzen tegen
woordigen tijd beroert. Wij staan
immers in het teeken van ontwakend
godsdienstgeloof en beter besef van
zedelijkheid. Wanneer Professor Groe
newegen zulke vraagstukken behan
delt, komt ons wel het woord op de
lippen Het oude is voorbijgegaan
ja, het is alles nieuw (en beter) ge
worden.
Misschien zfln er weinigen in Goes,
die Dr. Groenewegen hebben gehoord
al is hetgeen ik van den Hoogleeraar
weet, niet veel, mijn ervaring kan
velen een indruk geven van den
Leidschen professor, vroeger Remon-
straDtsch predikant te Rotterdam, meer
wijsgeer dan theoloog, een van onze
meest begaafde sprekers om wjjsgee-
rige onderwerpen zóó voor te dragen,
dat ieder ze verstaat en elkeen er
door wordt aangegrepen.
Toen schrijfster dezes nog in Rot
terdam woonde, had zij het voorrecht
hem bijna iedere week te hooren en
te genieten. Wat stelden wij dat op
hoogen prijs I Die diepe kennis, naar
alle zijden ontwikkeld, die mooie
taal en vooral die boeiende voordracht,
ze maakten dat Zondag op Zondag,
wanneer Ds. Groenewegen preekte, de
kerk tot den nok toe gevuld was, en ze
kon wat menschen bergen 1 Men zag er
van allen en alles. Mannen en vrou
wen van weinig ontwikkeling en heele
knappevurige Remonstranten en van
die onverschilligen,die voorgaven zich
niet om God of godsdienst te bekom
meren en menige rechtzinnige, Joden
en Katholieken waren naar de Re-
monstrantsche Kerk afgedwaald. Geen
plaatsje bleef onbezet en menigeen
moest teleurgesteld heengaan, omda.
hij zich zelfs geen staanplaats kon
veroveren.
Hoe anders is het geworden, sinds
Ds. Groenewegen Prof. Groenewegen
geworden isde RemonBtrantsche
Kerk te Rotterdam is nu niet meer te
klein om de scharen te bevatten.
Alleen als Prof. Groenewegen zich
laat bewegeu en dit gebeurt een
heel enkele maal nog eens in zijn
onde gemeente op te treden, dan is
het weer de geschiedenis van onds:
velen moeten onbevredigd heen
gaan, omdat er plaats te weinig is.
Dit wilde ik in 't voorbijgaan ver
tellen, opdat ieder Maandagavond
naar de lezing gaat.
Ook gij, Goesche vrouwen, laat Uw
huishouding maar eens in den Bteek,
gij zult er geen spijt van hebben, dat
gij Maandagavond eens van uwe
gewoonte zijt afgeweken. Ik dnrl
voorspellen, dat gij iets moois en iets
goeds zult hooren. Als iemand Uwer
later zal moeten zeggenWat spijt,
dat ik Prof. Groenewegen ook niet
heb gehoord, dan znlt ge het nzelf
te wijten hebben.
Met de meeste hoogachting,
P. A. SNOEP.
Goes, 22 Maart 1912.
Mijnheer de Redacteur t
Mjj volstrekt niet bekwaam achtende
om in het publiek te schrijven of te
debatteeren, gevoel ik mij toch ge
drongen, naar aanleiding van Uw
debat met mr. De Wilde, UEd. een
en ander te doen toekomen. Ik val
nu wel op eens met de deur in hnis,
doch overziet dit maar in mij, uit een
vat azijn kan men geenstroop tappen.
UEd. wil de millioenen, noodig voor
staatspensionneering, voornamelijk op
rijken laten aankomen, doch weet U
wel, dat bfi de indiening van de ver
mogensbelasting al miliionairs naar
't buitenland zjjn vertrokken. En als
nn dit er nog overheen moest komen,
wat zon het dan in ons land worden
Ik denk van Maar, waar het eigen
lijk te halen zou zijn, daar hoort men
niet van spreken en daarover mag
men niet schrijven in 't publiek, ten
minste het wordt niet opgenomen,
noch in rechtsche noch in linkscbe
bladen, en welnit de goederen in
de doode hand.
Als een burger door noesten vlijt
en energie een potje van iets meer
dan f 13,000 bjjeenscharrelt, dan eiseht
de fiscus dadelijk vermogensbelasting,
terwjjl honderden, misschien duizen
den corporaties in ons land jaarlijks
by vermeerdering de honderdduizen
den opstapelen en geen cent vermo
gensbelasting opbrengen. Hier komt
nog een schadepost voor deschatkiBt
bijdat die goederen nooit meer ver
kocht oi vererfd worden.
Wordt het dus niet hoog tijd, dat
politieke partijen het eens worden, deze
gewichtige zaak eenB onder 'tmes te
nemen met inachtneming jegens de
noodige uitgaven, die deze corporaties
zelf hebben om alzoo,zonder belasting-
betalenden te bezwaren, beter in staat
te zijn, de hangende sociale wetten
nit te voeren?
Hoogachtend,
UEd. dr.
OudVossemeer. C. A. GUNST.
(De opmerking van den geachten
inzender, als zouden, bjj de instelling
van een pensioenbelasting, de miliio
nairs ons land verlaten, heeft niet
veel om het lijf. Ditzelfde argnment
werd jaren geleden aangevoerd tegen
de invoering eener inkomstenbelasting.
Na dien tijd is er meer hoewel
nog te weinig van de rijkelijk
met aardsche goederen gezegenden
gevraagd. En wat was het result»» r
Dat niet alleen de rijken blijven, maar,
volgens de officieole cijfers van 1910,
zich snel vermeerderenId 1908 waren
er in ons land 519 miliionairs, in 19Ï0
zelis al 615. In 1901 waren 82.038
menschen in de vermogensbelasting
aangeslagen met een gezamenlijk
kapitaal van 5930 millioen gulden
in 1910 bedroeg dit aantal 96.203 met
een gezamenlijk vermogen van 7142
millioen.
Wat de goederen in de „doode
hand" betieffen; op blz. 129 van
de officieele jaarcijfers voor het Ko
ninkrijk der Nederlanden lezen w{j
het volgendeIn 20 jaar tyds kwam
in de zoogenaamde „doode hand"
en de regeering kan niet alles con
troleeren 1 bijna 80 inillioen gulden
meer, dan er uit vervreemd werd j
