Van Hou ten's
Cacao
N° 36 1912,
Zaterdag 23 Maart.
99'"
jaargang.
Bij dit u<>, behoort een
Bijvoegsel.
Is Stuatbpeiisioiineering
demoraliseerend
is FEUILLETON.
DE AFGEBROKEN DONDENTAND.
Met zorg bereid uit gezonde
en krachtige Cacaoboonen,
vandaar de echte, pittige
Cacaosmaak.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in OoeB f 0,75, buiten Goes, franco f 1,28.
(Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag
vóór 2 uren, op VRIJ DAG vóór 12
en Woensdag
uren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke|regel meer 10 ct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer 22. Directeur a. f. a. van Setbrs. Uitgave van de Naam!. Vennootschap .Goesche Courant". Hoofdredacteur w. j. c. van Santbn
Zij, die zich met ingang
van 1 April a. s op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot
dlon datum verschijnende num
mers gratis.
Mensehen, die de ongelukkige ge
woonte hebben, niet verder te zien,
dan hnn neus lang is, beweren, dat
Staatspensionneering onzedelijk, de-
moraliseerend is, „want* zoo zegt
dr. Kuyper, toen hij met een grotesk
gebaar z(jn democratische plunje van
1895 (de dagen van zijn liefde voor
8taatspensionneering) over boord wierp
en honderden praten het hem, zon
der zich eenigszins rekenschap te
geven, na „want Staatspension-
neering zal het werkende volk demo-
raliseeren, wanneer het van Staats
wege een pensioen ontvangt, zonder
dat het er zelf met zijn wekeljjksche
premie voor heeft betaald."
Juist het tegendeel is waar. Indien
de Staat aan de oude afgewerkten een
behoorlijk pensioen verschaft, verheft
de Staat hen jnist in eigen oogen en
in die van het geheele volk. Dan
erkent de Staat de hooge waarde van
bnn arbeid in het belang der gemeen
schap, wordt de arbeid in het algemeen
in zijn ware beteekenis geschat als de
grootste stoffelijke zegen, de adelbrief
der menschheid, de bron van alle
volkswelvaart.
Zonden znlke menschen door de
nitkeering van een Staatspensioen ge
demoraliseerd worden Het is te
onzinnig, om een oogen blik deze vraag
aa sérieux te nemen. Die het zeggen,
gelooven er zeiven «iets van, doeh
nemen die uitspraak slechts in den
mond, om hun armoede aan zuivere
argumenten te bedekken, en zjj doen
dit met een farizeesch glimlachje, alsof
zfj uit liefde voor het heil van hnn
volk tegen Staatspensionneering zijn.
„Och, dat arme, reeds zoo diep te
beklagen volk", zeggen zij onder
elkander, „zon geheel en al in hart en
nieren bedorven worden en ontzenuwd,
wanneer hun het uitzicht werd geopend,
dat z(j op hnn ouden dag niet meer
tot den bedelstaf zouden moeten ver
vallen". Inderdaad, zoo spreekt het
farizeïsme van het huidig politiek
christendom, en het vindt een willig
oor bjj allen, die liefst hun beurs
gesloten houden, die zich om de nooden
en behoeften van de ouden van dagen
niets bekommeren.
Wij hebben, Goddank, een beteren
kijk op de dingen. Wij zeggenwat
het hard-werkend volk op don duur
demoraliseeren moet, bitter maken
tegen de immoreele maatschappelijke
toestanden, dat is het droeve voor
uitzicht, dat zij, de werkers, najaren
langen zwaren arbeid tot de armbe-
deellng moeten vervallen, oi tot den
bedelstaf, en dat zij daar niets tegen
kunnen doen.
Staatspensionneering werkt dan ook
Amerikaansche Roman.
„De zaak is belangrijk," zei ik. „Die
persoon is de grootste moeilijkheid,
waarmee wij te kampen hebben."
„Ik zal het u niet zeggen" kwam
er hortend uit.
„Ook al goed en ik liep den
weg weer op.
„Waar gaat u heen?" vroeg zij.
„Ik trek mij nit de zaak terug,"
antwoordde ik. „Ten Blotte is er eigen
lijk geen reden voor mij, om mjj er
druk over te maken. Al wat ik doen
won, was Bandall, mijn vriend, be
schermen. Nn er voor hem geen gevaar
meer ib, zie ik niet in, waarom ik er
mij in mengen zou vooral nn mijn
collega er op staat, het geval nog
ingewikkelder te maken door te wei
geren mü met haar vertrouwen te
▼ereeren. Ik had hoop gehad, Chisholm
te helpen, voor wien hei mij sp(jtmaar
hij is toch eigenlek maar een kennis
„Wees stil 1" beral Agnes „Hoe kunt
'U zoo naar zijn En ik dacht, dat n
zoo aardig was (dit laatste half
«nikkend G<<ed dan. als U het weten
«zoet, het was Teddy ven Zele. Hg was
niet demoraliieerend. Integendeelzij
werkt in zedelfiken, opbouwenden zin,
is een uitvloeisel niet van het tegen
woordig, zeer goedkoope woorden-
christendom, doch van het daden-
christendom.
Zelden is een zóó zwak argnment
tegen Staatspensionneering aange
voerd ats ditzij werkt demoraii-
seerend.
Zij, die zoo spreken, vergeten dr.
Knyper's woorden, die niet genoeg
3. knnnen worden herhaald. Deze anti-
r revolutionaire voorman toch schreef in
1895, in zjjn werk„Proeve van pen
sioenregeling voor arbeiders en huns
gelijken" het volgende: „De arbeider
moet leven van zijn loon, al de dagen
zjjns levens. En schoot dat loon te
kort, door gebrek aan organisatie of
te groote concurrentie, dan is er bil
lijke, redelijke grond, om, hetgeen hij
te weinig ontving, hem op andere
wijze te vergoeden. Dit is dan geen
aalmoes, doch nabetaling van loan".
Ligt niet in het feit, dat alle ont
werpen tot gedwongen verzekering
Staats-socialisme, mijne heeren
spreken van de moreele verplichting
der werkgevers, om gedeeltelijk de
premie te betalen, ligt aiet in het
andere feit, dat opeenvolgende regee
ringen staatsbijdragen wilden ver
strekken, de aanvankelijke ereenning
van de waarheid, dat de arbeider in
de kracht van zjjn leven doorgaans
te kort komt in loon, om zelf voor
den onden d tg te knnnen zorgen
En wat voor den loon-arbeider geldt,
geldt voor zoovele anderen, die tot
den maar al te zeer vergeten kleinen
middenstand behooren.
Staatspensionneering zonder premie
betaling zou demoraliseerend zijn En
dat, wjjl men iets zon ontvangen,
waarvoor men niets had betaald
Maar in het licht van bovenstaande
feiten constateeren wijarbeiders en
zoo vele anderen betaalden voor hnn
pensioen, betaalden sinds jaar en dag,
zonder het tot nu toe ooit te ontvan
gen door hun te gering beloonden
arbeid gaan zjj voort, daarvoor dag
aan dag hnn premie te storten.
Een staatspensioen vernederend
Denk eens even aan aandeelhouders,
conpon-knippers, landheeren, rijke
menschen met een te groot inkomen
bjj wat zjj doen of niet doen I Hoe-
velen maaien, waar zjj nimmer ge
zaaid hebben Verlaagt het die hooge
lieden niet, en verlaagt het de
armen wel, als dezen, oud en arm,
een klein pensioentje trezkon uit de
Staatskas Of is het wel verheffend,
dat men van particuliere personen of
ondernemingen geld ontvangt, waar
voor men weinig oi niets heeft gedaan
en gestort, en wordt het vernederend,
als een mensch, die het vaak dnbbel
en dwars verdiende, het nit de staats
kas ontvangt
Hebben wjj niet gezien, dat een
zoogenaamd „christelijk* Minister van
JnBtitie een wetsontwerp indiende,
waarbjj onde rechterlijke ambtenaren
den dienst moesten verlaten met be
houd van het volle tractement als pen-
sioenfledat soms óók demoraliseerend
Zit de demoralisatie bjj geval, o, po
litieke „christenen "Iin de hoeveelheid
met zjjn boot hier aan het krnisen.
Hjj kon niet in huis komen, omdat
Zjj hield op.
„Omdat?"
„Omdat vader hem gezegd had, dat,
als hij ooit weer zjjn deur binnen
kwam, hij door het raam ernit zon
gaan met lijst en alles. Zjj
lachte half. „Hij snapte hem
toen hjj mjj een zoen gaf."
„Uw vader", zei ik, „is een man
met enorm verstand'.
„En kracht", voegde Agnes er aan
toe.
„En veel inzicht".
„En streng", sprak zjj weer.
„Wat zjjn dochter, het spijt mij dat
ik het zeggen moet, niet is".
„Teddy is zoo'n aardige jongen
begon Agnes.
Maar ik viel haar in de rede met:
„Z0n kennis kan u duur te staan
komen, dank zjj zjjn gebrek aan zelf-
beheersching en stilzwijgendheid.
Wacht maar eerst, tot ge in de ge
tuigenbank geplaatst wordt, om ver
zwarende feiten te vertellen van den
mai', dien uw zuster bemint".
Dit kalmeerde haar. Het was ge
noeg, om ieder meisje tot nadenken
te brengen. Ik kende dien jongen
Van Zele; een kwajongen, die zich
een zekeren naam aan de universiteit
gemaakt had door min of meer ge
pensioen En vergeet gij, dat de „pre
mies," die zoo menig Minister voor zijn
vier duizend gulden levenslang pensioen
stortte, bjj lange na niet eens voldoende
waren, om het pensioen voor één jaar
aan hem nit te keeren Dus krjjgen zfj
al spoedig hun pensioen zonder eenige
bijdrage 1 ls dat soms niet vernederend,
demoraliseerend Is voor een Minister
goed en recht, wat voor een arme
slecht en onrecht is
Vernederend, demoraliseerend is het
armhnis, het diaconiehuis,de bedeeling
van tegenwoordig, waarop onbemid
delde menschen op bnn onden dag zoo
noodwendig zjjn aangewezen. Dat is
vernederend, en er is geen enkele
schier,die het niet als zoodanig gevoelt.
Demoraliseerend is niet hst Staats
pensioen demoraliseerend is veeleer
voor een „christelijke" regeering de
wijze, waarop zjj het geld wil vinden
voor sociale wetgeving, welke, op die
wijze tot stand gekomen, riet slechts
een sehjjnmaatregel moet worden ge
noemd, doch zells een onrechtvaardige
daad, een ramp voor het volk.
Buitenland.
De staking In de mijnen.
In Engeland.
Woensdagmorgen heeft de mjjn-
werkersfederatie de wet op de mini-
mnmloonen besproken. Het algemeen
gevoelen is, dat er zeer onoverkomel jj ke
bezwaren voor bestaan, dat de mijn
werkers het werk hervatten, zoo spoe
dig de wet is aangenomen De
leiders der Schotsche mijnwerkers
ontvangen telegrammen, meldende,
dat de mijnwerkers Maandag het werk
weer znllen hervatten, onder zekere
voorwaarden. De mjjnwerkerabond
heeft de volgende besluiten genomen
lo. de wet wordt niet aannemelijk
geacht, wanneer daarbij niet aan een
volwassen werkman, geen stukwerker,
een minimumloon van niet minder
dan vijf shilling per dag wordt toe
gekend en twee sh. aan jongens van
14 jaren;
2o. de wet moet een tarievenlijst
voor de houwers in ieder district be
vatten en de conferentie verzoekt een
amendement in te dienen tot opneming
van deze tarieven in de wet.
3o. het verder onderzoek van het
ontwerp zal worden opgedragen aan
het uitvoerend comité en leden van
het pai lement, die den bond vertegen
woordigen. Deze zullen een amende
ment opstellen, dat het wetsontwerp
in overeenstemming brengt met de
besluiten van den Bond.
Een conflict ontstond Donderdag in
de kolenmijn te Kerkconnell (Dum
friesshire) waar een aantal mijnwerkers
arbeidden. De stakers vielen de ar-
beidswilligen aan; de plaatselijke
politie was machteloos. Versterking
moest aanrukken om de orde te her
stellen. Tien stakers werden gearres
teerd. Zes politieagenten zjjn gekwetst.
De leiders der unionisten in het
Lagerhuis hebben kennis gegeven,
dat zjj de verwerping van het wets
ontwerp zullen voorstellen, maar dit
werd algemeen meer alB een demon
stratie beschouwd, dan als een aan
wijzing, dat zij werkeljjk van plan
lukkige vechtpartijen met de politie
en andere vermaken van nog twijfel
achtiger allooi, die hem al evenmin
tot eer strekten.
Het was mogelijk, dat Edwards hem
gezien en herkend had, toen hjj van
zijn „wandeling" terngkwam, den
avond van John Vorioe's dood. De
secretaris had dezelfde universiteit
bezocht, die Van Zele nog met zijn
tegenwoordigheid vereerde, dank zjj
het mime zakgeld, dat zjjn vader hem
toestond. Het was ook mogelijk, dat
Edwards den jongen Van Zele per
soonlijk kende, dcordat hjj ieder jaar
een paar weken naar zijn onde uni
versiteit ging, om aan sport-wedstrjj-
den deel te nemen.
„De vraag is nn", zei ik, „wat wij
doen moeten. Het schijnt nu geen zin
meer te hebben, om over ijzeren hek
ken te klimmen en doode honden op
te graven. Dit is zniver een zaak, die
Chisholm aangaat".
„En mij," riep Agnes onmiddellijk
uit. „Ik dank niet aan mijzelf, maar
aan Mary. Luister, dokter Forsyth!
Clarence Chisholm is niet als de mee3te
menschen, Hg is trotsch en gesloten
van karakter en als gij naar hem toe
zoudt gaan en hem vertellen van
Edward's bewijzen, iB er kans, dat hij
een koele uouding aanneemt en een-
voudig zegt, dat hjj van da heele zaak
RONA
zjjn het ontwerp te doen vallen. De
Engelsche bladen laten zich over het
algemeen over de wet zeer verschillend
nit.
Intnsschen is het ontwerp in het
Lagerhuis behandeld. Minister Grey,
de minister van buitenlandBche zaken,
verklaarde, dat een spoedige beëindi
ging van de staking een gebiedende
eisch was. Al ging de regeering tot
het niterste, dan zon zjj nog niet in
staat zjjn te vergoeden, wat het bedrjjt
heeft geleden en de ellende te lenigen,
die gebracht is over de gemeenschap
en ook over de mijnwerkers zeiven.
Het ontwerp is Donderdag in tweede
lezing met 348 tegen 225 stemmen aan
genomen. De nationalisten en deleden
van de arbeiders-part^ stemden vóór.
In Oostenrijk.
Het begint nn ook te gisten onder
de mijnarbeiders in Oostenrijk.
In een Zondag jl. gehouden ver
gadering van een socialistischen bond
werd 't besluit genomen om in staking
te gaan, wanneer voor 31 dezer o.m.
geen loonsverhooging van 25 proe.
en invoering van een minimumloon
zonden zijn toegestaan.
De Duitsch- en Tsjeehiseh-nationale
bonden zouden echter liever voor-
loopig nog een staking vermijden, wjjl
zjj daarop nog niet voldoende voor
bereid zjjn.
De directies hebben verklaard, de
eischen der socialisten onmogelijk te
kunnen inwilligen en hoogstens een
loonsverhooging van 5 proc. te znllen
toestaan.
Ook in andere districten zjjn ver
schillende eischen gesteld, waarvan
de inwilliging echter reeds voor Zater
dag verwacht wordt. Anders zal ook
daar het werk worden nedergelegd.
In Frankrijk
Maandagavond werd te Valencienne
niets afweet. Maar als gjj knnt be
wijzen, dat de gebroken tand van
Jeff afkomstig is, zon hjj gedwongen
worden, stelling te nemen. In ieder
geval zon hjj ons de juiste toedracht
moeten vertellen. Wjj zjjn na eenmaal
hier, laten wjj das doorzetten en doen,
wat wjj ons voorgenomen hadden".
„Zjjt gjj er zeker van, dat ge de
plaats knnt vinden, waar de hond
begraven is vroeg ik. „Het is don
ker onder de hoornen*.
„Heel zeker", antwoordde zij. „Het
is een klein eindje op zjj van het pad
in het midden van een boschje rho
dodendrons.
„In orde", zei ik. „Vooruit dan
maar I"
Wij liepen langs den kant van de
heg, tot wjj aan een plek kwamen,
waar een wilde kersenboom vlak tegen
het hek aan groeide. Het was gemak
kelijk, er op te klimmen, en er was
een stevige tak, die over het hek
heen hing. Agnes klom er op als een
kat en, nadat ik mjjn pakje tnsschen
de spijlen had doorgeschoven, volgde
ik haar Het was niet moeiljjk, over
de scherpe punten heen te komen en,
dat eenmaal voorbjj, klanterde ik aan
de andere z(jde naar beneden en keer
de mjj om, ten einde haar te helpen.
Zjj boog zich voorover, waarbjj ze
mjj een hand gal en haar korteu rok
de staking geproclameerd en Woens
dagmorgen is ze begonnen. Van de
13000 arbeiders nit het distriet werken
er 6377. Slechts 4 van de 20 mijnen
zjjn niet door de stakingsbeweging
aangetast.
In Duitschland.
Zooals we reeds meldden, is de
staking in het Rnhrgebied geëindigd.
Welke honding de directies znllen
aannemen, is nog niet zeker. Het bljjft
de vraag, oi zjj de gelegenheid znllen
te baat nemen om slachtoffers te maken
en de op contractbreak staande boete
te eischen. De Kblnische Zeitung wijst
echter op het feit, dat bjj de staking
van 1905 slechts 3 mijneigenaars den
stakers het loon van zes dagtaken
onthielden, waarop zjj volgens het
contract recht hebben.
Kiesrechtvrouwen in Oostenrijk.
Dinsdag ontving de Oostenrjjksche
minister-president een depntatie van
vrouwen, die in gezelschap van eenige
afgevaardigden hem het verzoek kwa
men doen het daarheen te leiden, dat
het actieve en passieve kiesrecht ook
aan vrouwen zon worden toegekend.
De minister verklaarde, dat voor
vrouwenkiesrecht zeer veel valt te
zeggen, maar dat de verleening van
dat recht van zeer verre strekking
zou zjjn. En hij voegde daaraan toe,
dat alle mannen, die deelnemen aan
den politieken strjjd, het zeker met
vreugde zonden begroeten, dat zjj la
ter aan de zjjde v«n zulke schoone
en beminnelijke medestanders zouden
Btrgden.
Over deze toevoeging waren de
dames echter alles behalve gesticht,
wfjl zjj daaruit meenden te mogen af
leiden, dat de regeering de actie voor
vrouwenkiesrecht niet als ernstig op
neemt.
met de andere hand opnam. Gelukkig
was de grond achter het hek wat
booger dan aan de buitenzijde, zoodat
ze beide handen op mjjn schouders
kon laten rasten.
„Spring nul" zei ik. „De grond is
hier zacht."
Agnes liet los. Ik kon haar een paar
voet laten zaken, toen haar nederda
ling plotseling gestnit werd.
„O hemel", fluisterde zjj, „mijn rok
blijft haken 1"
En zoo was hetmet een stgl recht
er doorheen. Nu hing zjj halverwege
den grond en zjj was te zwaar, om
haar weer op te heffen of zelfs te
honden. Het was een lastige positie,
maar toch ook met een komische zjjde.
„U zult daar moeten bljjven hangen
tot ik nw rok heb doorgesneden",zei ik.
Ik liet haar los, om mjjn mes nit
mijn zak te balen en zjj hing daar
als een vrucht aan een boom.
„Draai n om en houd u aan de stjjlen
vast, terwjjl ik het goed doorsnjj",
beval ik, „of ge komt met een slag
naar beneden".
Ik nam mjjn zakmes en begon de
grove stof van haar sport-rok door te
zagen Het lemmet van het mes brak af.
„Houd op met dat gegichel", zei ik
en opende een ander mes. Toen
plofen zjj viel naar beneden.
(Wordt vervolgd.)
