Van Houten's
Cacao
N°. 34 1912,
Dinsdag 19 Maart,
99*" jaargang.
Enorm verschil
Hij dit bo, behoort een
Bijvoegsel
ie FEUILLETON.
DK AFGEBROKEN HOMMfi.
in Smaak, Kracht, Geur en Kleur
Belangrijk BETER in eik opzicht.
GÖESCiE
De uitgave dezer Courant geaohiadt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, In Goes 0,75, buiten Goes, franco l,B5.
|Afzonderlgke nommers 5 cent.
Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke|regel meer 10 ct
Bg' directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels 4 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 ceat.
Telefoonnummer 82.
Directeur A. F. A. van Seters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap .Gaesehe Courant". Hoofdredacteur W. .J. C. van Santen.
Zij, dia zich met ingang
van 1 April a. a- op ons blad
abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende num
mers gratis.
„Christelijke" Waarheid.
Voor de zooveelste maal zal het den
vrijzinnigen, die hier de vergadering,
uitgaande van de afdeeling Goes-
van het christelijk werklieden-verbond
„Patrimonium* hebben bijgewoond,
duidelijk zijn geworden, dat het op
zulke bijeenkomsten wonderlijk toe
gaat. Zij worden met gebed geopend
tot God dit is toch ook de Opperste
Waarheid wordt gebeden, dat Hjj
met Zijn gee3t in het midden der
vergadering moge zyozg worden
met dankzegging gesloten, in den
regel door den spreker van den avond,
omdat „God met Zpn geest weder in
ons midden was", doch tusschen dat
gebed en die dankzegging krjjgt de
woordvoerder,zonder dit eenig protest
van het zoogenaamd „christelijk"
volksdeel gehoord wordt, vol-op gele
genheid, afgezaagde handigheidjes,
lengens en ze.fs lasterlijke aantijgin
gen zjjn gehoor als „christelijke"
waarheid op te disschen. En al mag
het waar wezen, dat het doorgaans
beter Is, op een debat niet na te
pleiten in de courant, mr. J. A. de
Wilde, de „bewame reohtBknndige",
gelijk hg door een partg-blal werd
voorgesteld, heeft het zóó bont ge
maakt, dat in het onderhavig geval
napleiten plicht is.
De debater van Vrijdagavond bracht
o.a. in het midden, dat, als men met
den ernstigen wil daartoe bezield is,
staatspensionneering kan ingevoerd
worden, en het argument„er is geen
geld voor", weinig om het lgf heeft,
als men let op de offlciëde jaarcijfers
voer het Koninkrijk der Nederlanden
tover 1910, welke voor korten tgd ge
publiceerd zyn. Een gedeelte daarvan
gaven wjj bereids in ons hoofdartikel
van j.l. Zaterdag, waarop deze regelen
als een vervolg kannen worden be
schouwd. Wg deelden mede, dat er
in 1908—1909 sraren 519 millionairs;
in 1910—1911 zelfs 615. Op deze
ofjlciëele cijfers, welke onaantastbaar
zén, beriep zich Vrijdagavond ook de
debater.
En wat antwoordde mr. De Wilde
Dit: dat van die 615 millionairs er
misschien 15 antirevolutionair en 600
liberaal zijn. De vergadering vond
althans voor een gedeelte dit
antwoord buitengewoon grappig een
antirevolutionair Raadslid van Goes,
die zelfs al in de Provinciale Staten
is geklauterd, schudde van het lachen,
hetgeen noch voor de oapaeiteiten,
noch voor het onderacheidings-ver-
mogen voor dezen man pleit.
Maar nog minder pleit het voor mr.
De Wilde, aangediend door zgn partg
«is een „bekwaam jurist". Hg schijnt
Amerikaan sche Roman.
De klagende toon van haar stem
toonde duidelijk genoeg, dat z$ hem
wil geloofde. Edwards moet dat ge
voeld hebben. Of hg een volleerd
acteur was ef niet, kon ik niet zien,
omdat het te donker was om zjjn
gezicht te onderscheiden, maar zgn
■tem was heel zacht, toen hg zei:
„Ik denk nu niet aan mgzelf, .Mary,
maar aan u. Ik dacht werkelijk, dat
Randall de schuldige was om de
redenen, die ik u heb opgegeven. Zg
schenen onwederlegbaar. Zg waren
goed genoeg om dien dommen bemoeial
van een dokter tot zwggen te bren
gen, toen hg mg het huis won ont
zeggen. Maar ik ben sinds gewaar
geworden, dat zg misleidend waren.
Ik heb vandaag gehoord, dat het bloed
afkomstig was van den timmerman,
die aan de lijstan gewerkt had en
■die zioh in den vinger had gesneden.
Ik heb ook gehoord, waar Randall
dien avond was".
„En omdat ge vindt, dat Randall
onschnidig is, denkt ge, dat Clarence
aohnldig moet zgn?"
Haar stem klonk smeekeiid.
Edwards zuchtte diep.
nog niet te weten, dat hg het heffen
van belastingen niet gevraagd wordt,
of iemand antirevolutionair, liberaal
of sociaal-democraat is. wy helpt n
hem thans een weinig op de hoogte.
Geconstateerd werd, dat er 615 mil
lionairs zgn dat er dus geld is in ons
land. Welke politieke richting die
millionairs toegedaan zgn, kan ons
Siberisch koud laten. Van hun over
vloed zullen zij betalen ten bate eener
wetgeving, die aan de onterf den onder
ons ten goede komt.
Wanneer nn een rechtsgeleerde zieh
met een laag-bg de-grondseh aardig
heidje afmaakt van een kwestie, welke,
op grond van offlcieele egfers, onweder
legbaar is, welken indruk moet
men dan wel krg'gen van de juridi
sche bekwaamheid van zulk een man
De indruk van ieder, die even nadenkt,
zal wel een buitengewoon poovere
wezen.
Verder werd door den debater aan
getoond, dat in tien jaar tgds het
aantal lieden, in de vermogens-be
lasting aangeslagen (zie blz. 129 der
offlcieele jaaregfers) steeg van 82.033
tot 96.203. Het bed-ag hunoer bezit
tingen klom van 5930 millioen tot
7142 millioen galden. Per jaar das
groeide het vermogen gemiddeld met
132 millioen. Ook deze cg'fers zgn
onaantastbaar; ook hieruit bigkt, dat
er geld, zeer veel geld is in ons land.
En wat wist de spreker op dit on-
wederlegbare te antwoorden Niets
anders dan dit„er hebben milliarden
door de zaal geruischt" Daargelaten,
dat dit al een zeer vrg'moedige beeld
spraak is het ruischen van milliar
den bleek uit zgn antwoord, dat
hg de toename van ons nationaal
vermogen, de zeer belangrgke toe
name, niet kon ontkennen. En uit die
toename van het nationaal vermogen
behoort een deel, een groot deel, voor
de onderdoms-verzorging gehaald te
worden.
De heer De Wilde, die het met de
waarheid op verschillende punten
niet nauw bleek te nemen, durfde
voorts bij de vergadering den indruk
te wekken, als zonden verscheiden
propagandisten voor Staatspensionnee
ring alleen ter aanbeveling van dit
stelsel stad en dorp afreizen, om er
politieke winste uit te trekken, een
Kamer-zetel te veroveren. Een bewgs,
dat de heer De Wilde absoinut niet
weet, dat alle propagandisten zich,
zonder eenig geldelijk voordeel te behalen,
zonder eenige politieke bijbedoeling
immersde Bond voor Staatspension
neering staat geheel buiten de politiek
en bniten elke godsdienstige richting
aan hun propaganda geven. Zgn
totale onwetendheid op dit gebied strek -
ke hem tot verontschuldiging. Maar dat
hg op de interruptie van den debater
wien de gelegenheid tot repliek
afgesneden was „namen noemen I"
zweeg, en geen enkele poging deed,
zg'n valschen indrnk weg te nemen,
Btelt de „christelgkheid" des hoeren
De Wilde in een bedeukelgk licht. Of
meent hg" met zooveel andere
politieke „christenen" dat voor hem
de woorden„Gg zult geen valseh
getuigenis spreken van uw naaste"
„Neen, daarom niet. Ik heb iemand,
gesproken, die een persoon, "oeant
woordend aan de beaehrgving van
John Vorice, het landgoed der Chis-
holms zag binnengaan. Mgn getuige
stond aan de overzüde der laan hg
wachtte op een meisje
„En dat is nw bewgs riep Mary
nit.
„Volstrekt niet. John Voriee werd
aangevallen door Chisholm en zgn
hond. Jeff sprong op hem af. Op John's
kleeren werden later een groot aantal
witte hondeharen gevonden. Chisholm
doorstak Voriee met da vergulde sik
kel, die gg hebt in uw hand gehouden,
toen gg poseerde voor priesteres der
Druïden. Ik heb hei afgebroken ge
deelte van de sikkel en het is met
bloed bevlekt."
Mary gaf een geluid, half gil, half
gekerm. Zg onderdrukte het door beide
handen op haar mond te leggen. Ed
wards liep naar haar toe, maar zg
deinsde voor hem achteruit.
Ik bleef niet langer op mgn plaats.
De wanhoop van het meisje was hart
verscheurend en bovendien schaamde
ik mg voor de positie, waarin ik mg
bevond. De heele ellendige geschiede
nis walgde mg. Blgkbaar was de be-
langrgkste getuige van Edwards de
man, met wien Agnes was samenge
komen. Ik dacht er over na, of de
kerel ploert genoeg kon geweest zgn,
om Edwards te vertellen op wie hg
niet geschreven zg'n Het leek er veel
op, Vrgdagavond.
Zgn bewering, dat Staatspension
neering demoraliseerend werkt, zullen
wg in een afzonderlijk artikel weer
leggen. De bewering van den debater,
dat in Engeland en Denemarken juist
het tegenovergestelde is gebleken,
liet de heer De Wilde vooi het g. mak...
onweersproken. NatnnrlgkEu dat
Staatspensionneering socialistisch zon
wezen, is een uitlating, waarvan de
onziunigheid iedereen moet opgevallen
zgn, die weet, hoe dr Kuyper een
maal fulmineerde tegen de socialis
tische dwangverzekeringproduct van
Bismarck's staatkunde, welke thans
doorde antirevolutionairen wordt
aanbevolen. Dit moet zeker pleiten j
vóór de vastheid van de beginselen
dier partg 1 En ook schgnt de „be
kwame rechtskundige" De Wilde niet
te weten, dat zgn leermeester dr Kuy
per van de pensionneering der arbei
ders, zonder voorafgaande premie-be
talmg, eenmaal neelt gezegd, dat zulks
geen aalmoes is, geigk dn volgeling
door dik en dan hei Vrgdagavond j
deed voorkomen, maar beschouwd
behoort te worden als: een
van loon.
W g achtten het plicht, dat de opzet-
teigk-valsche voorstellingen, door den
heer De Wilde Vrgdagavond omtrent
de Staatspensionneering gewekt, even
werden weerlegd.
Ten slotte nog een andere opmer
king. De politieke „christenen* zgn
verbolgen, als vrgzinnigen, wanneer
de vergadering met dankzegging ge
sloten wordt, de zaal wenschen te
verlaten. Wg achten dit integendeel
van hen goed gezien. Als een spreker,
die zich ia zgn repliek laat verleiden tot
het verdacht-maken van anders-den
kenden,tot het debiteeren van bewuste
onwaarheden, in dankzegging aan
God, aan de Opperste Waarheid dus,
voorgaat, dan kan dit voor ons niet
anders zgn dan een profanatie van
de ergerlgkste soort. Zulken politieken
„christenen", willen wg even wgzen
op hetgaen geschreven staat in Mat-
theus 5 24: „Laat daar nwe gave
voor het altaar, en ga heen, verzoen
n eerst met nwen broeder, en kom
dan en oifer nwe gave".
Buitenland.
De staking in de kolenmijnen.
In Engeland.
De onderhandelingen tusschen de
regeering, de mgnwerkers en de werk
gevers zgn afgebroken.
In de offlcieele verklaring van mi
nister Asqnith worden de redenen, die
tot het afbreken der onderhandelingen
heDben geleid, niet aangegeven. Uit
de mededeelingen van anderen valt
eehter het een en ander daaromtrent
op te maken. Het parlementslid Albert
Stanley, lid. van het uitvoerend comité,
moet zich als volgt over de confe
rentie hebben uitgelaten: „Voor het
meerendeel der gedelegeerden is het
een pak van het hart, dat deze ver
velende besprekingen afgeloopen zgn.
De mgneigenaars uit Sehotland en
gewacht had.
Ik sloop dus weer terng langs de
vruehtenboomen, over het grasveld
en naar het hek. Toen ik aan den
hoek van de laan kwam, vond ik
daar niemand en op mijn horloge kg-
kende, zag ik, dat ik nog een kwar
tier te vroeg was. Zoodat ik maar
naar mgn vorigen schuilhoek terug
ging om te wachten.
V.
Dat waB een mooie boel 1 Het bleek
das nu, dat Edwards een vergcefsche
mededinger was naar Mary's hand.
Dat verklaarde zgn bg'zonder verlan
gen, om in Pinemont te blgven Ik
had vernomen, dat hg waarschg'nlgk
eerst gedacht had, dat Randall ver
liefd was op Mary en dat, toen hg later
in Clarence den uitverkorenebemerkte,
hg zgn best had gedaan, om zgn ge
lukkigen medeminnaar ten val te
brengen.
Zoekende op den weg, die langs
het buiten der Chisholms liep, had
hjj het afgebroken stuk van de sikkel
gevonden en bemerkt, dat er bloed
vlekken op zaten. Hoe hij den man
had gevonden, die de ontmoeting met
Agnes had gehad, kon ik niet be
grijpen. Maar diens getuigenis, ge
voegd bg de witte hondeharen, het
verguldsel langs de wond en het ge
broken, met bloed bevlekte einde van
de sikkel, waren ruim genoeg, om
RON
met alle andere goedkoope merken.
SSP»
Znid-Wales blgven nog steeds zoo
sterk mogelgk gekant tegen het be-
ginsel van een minimumloon. Wg,
mgnwerkers, hebben belangrgke con
cessies gedaan, vooral wat betreft de
loonen van stukarbeiders (niet-del-
vers) onjjdie van arbeiders, wier loon
per |dag uitbetaald werd, een getal
van 100.000 man.
^jDe [oplossing van het geheele ge
schil is ons nu uit de handen genomen,
doordat de regeering besloten heeft
tot indiening van het wetsontwerp
op het minimumloon. Woensdag a. s.
zullen wg opnieuw vergaderen, en
dan de bepalingen van het ontwerp
heoordeelen naar hare verdiensten.
Wij zullen ook behoorlyk rekening
houden met de ontwrichting van het
bedrgfien de ellende, waaronder een
groot gedeelte van het volk ten ge
volge van de staking gebukt gaat;
de conferentie zal eehter, wanneer zg
wederom bgeengeroepen moeht wor
den, zich de vrgheid voorbehouden
om haar standpunt te handhaven,
wanneer de voorstellen der regeering
niet op alle hoofdpunten aannemelgk
mochten blgken"-
Stanley ontkende met groote be
slistheid, dat er eenige oneenigheid
zouj.bestaan tusschen de Engelsche
gedelegeerden eenerzgds en die van
Sehotland en Znid-Wales andarzyds.
Ashton, de secretaris van den mgn-
werkersbond, heeft verklaard, dat de
werkelg'ke oorzaak van de afbreking
der onderhandelingen was, dat de
mijneigenaars nit Sehotland en Zuid-
Wales niet wilden weten van een
minimumloon.
„En daar zg op dit punt niet wilden
toegeven", zoo vervolgde hg, „en ook
wg van geen andere dan een nationale
oplossing wilden weten, konden wg
een aanklacht tegen Chisholm in te
dienen.
Eenige oogenblikken geleden had
ik met gver naar bewgzen voor
Chisholm's schuld willen zoeken. Zoo
als de zaken nn stonden, wilde ik hem
zooveel beschermen, als maar in mgn
vermogen was. Er bestond in mgn
idee niet de minste twgfel meer aan
Chisholm's schuld, maar nn Randall
buiten gevaar was, wilde ik den
artist redden. Mary's hartbrekende
gil klonk mg in de ooren. Het meisje
had mij daardoor een onbekend deel
van haar zieleleven geopenbaard.
Ik dacht er over, of Edwards slecht
genoeg zou zgn om te trachten, het
geen hg wist, aan te wenden als een
middel om Mary te dwingen met hem
te trouwen, of, als dat riet lnkte, een
aanklacht tegen Chisholm in te dienen,
alleen uit wraak en kwaadaardigheid.
Maar dit denkbeeld zette ik Bpoedig
van mg af. Zeer waarschg'nlgk was
het werkelijk alleen zgn bedoeling
geweest, om de vrouw, die hg be
minde, te behoeden voor een onge
lukkige toekomst.
Toen peinsde ik erover, of Agnes
iets ervan wist, dat Mary kennis had
aan Edwards en van zg'n gevoelens
jegens haar. Blgkbaar hadden die
twee elkaar gekend in Bar Harbor,
waar Mary zich min of meer aange
trokken kon hebben gevoeld tot dien
man. Later was er oneenigheid ge-
tot geen resultaat komen
Een myneigenaar daarentegen, die
de conferentie had bggewoond, ver
klaarde, dat de conferentie was mis
lukt ten gevolge van de weigering
der arbeiders om zich te onderwerpen
aan arbitrage bg een eventueel ge
schil over het bedrag van het mini
mumloon oi ter zake van de waar
borgen voor mijneigenaars.
Op verzoek van minister Asqnith
hebben de mgneigenaars en mgnwer
kers nn vertegenwoordigers benoemd,
die met de regeering in overleg zullen
treden bg de voorbereiding van het
wetsontwerp op de minimnmloonen.
Reeds Zaterdag heeft de ministerraad
beraadslaagd over een voorloopig
wetsontwerp op de minimnmloonen.
In Duitschland.
Hier vermindert het aantal stakers
met den dag.
En zelfs degenen, die nog staken,
zgn blgkbaar bereid van hunne eischen
wat te laten vallen. In een, te Essen
gehouden, vergadering van mgnarbei-
ders verklaarde men, dat de eenige
wensch der arbeiders is, dat men hnn
wat tegemoet komt.
De directies verklaren een loons-
vorhooging van 15 proe. niet te kun
nen geven. Wanneer zg echter een
poging tot toenadering hadden ge
daan en gezegd: „Wg zgn bereid te
onderhandelen en bieden, laat ons
zeggen een loonsverhooging van 8
procent, dan waren we het beslist eens
geworden."
De mgneigenaars in Neder-Silezië
volgen een andere taktiek dan die in
het Ruhrgebied. De „Verein fiir berg-
banliche Interessen Nederschlesiens"
heeit n.l. bekend gemaakt, dat de
verschillende mgndirecties bereid zgn
komen en toen had Mary hem te
verstaan gegeven, dat ze nooit weer
iets met hem te doen won hebben.
Edwards had daar geen genoegen mee
genomen en waarschg'nlgk had hg de
betrekking van secretaris bg den ouden
heer Voriee aangenomen, om in haar
nabgheid te zgn.
Maar om terug te komen op de zaak
waarvoor ik gekomen was welk nut
had het nn nog den hond op te graven?
Ik had nu geen reden meer om den
gebroken tand als bewgsstuk nit te
leveren, maar integendeel alle reden,
om het voor mg te houden. Het zou
eigenlg'k veel beter zg'n, om dadelgk
naar huis te gaan en in Edward'B
kamer naar het afgebroken eind van
de sikkel te zoeken.
Zonder dat zon hg' alleen het ge
tuigenis hebben van een man, die
iemand gezien had, die ai of niet
John Voriee kon geweest zgn en het
feit, dat de hond, van wien de witte
haren afkomstig waren, op gehfim-
zinnige wgze verdwenen was. Dat was
toch zeker geen bewgs genoeg, om
Chisholm aan te klagen en zeker niet
om hem te doen vonnissen, als hgzelf
verklaarde onschuldig te zgn.
En zoo stond ik, die hier was ge
komen om bewgzen tegen den artist
te verzamelen, nn te stndeeren, hoe
het boste de bewyastukken, welke
tegen hem pleitten, waardeloos ge
maakt konden worden. (Wordt nero.),
