N°. 25 1912.
Dinsdag 27 Februari.
99,tó jaargang.
Buitenland.
1* r o v i n c i e n i e u w s.
(iOESCIIE
COURANT.
Telefoonnummer 22 Directeur a. F. a. van Setees. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,0-oesehc Courant". Hoofdredacteur W. j. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen
Prfjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De pr(js der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke'regel meer 10 ct
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels k J 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 eent.
Meten met twee maten.
Het roomsch-katholieke orgaan voor
Zeeland heeft gemeend, het besluit
van de vrijzinnige kiesvereeniging,
om in de vacature-Van de Ven een
eigen eandidaat te stellen, te moeten
gispen. De redactie deed dit in een
artikeltje, hetwelk den ietwat sensatio-
neelen titel droeg vanHet recht
van den sterkBte". Noch den titel, noch
het artikel kunnen wij gelukkig achten
al ligt er ontegenzeggelijk een strek
king aan ten grondslag, welke onze
«ympatie heeft.
Daar komen wij dadaljjk op terug.
De vrijzinnige kiesvereeniging
.Vooruitgang" te Goes heeft inderdaad
in principe het besluit genomen, met
een eigen eandidaat uit te komen bij
de aanstaande vrije stemming voor een
lid van den Gemeenteraad. Met dit
vrije bedoelen wij, dat het hier geen
periodieke aftreding betreft; de heer
Van de Ven verlaat onze Btad. En
wanneer men in zulk een geval spreekt
van een gebrnik of een misbruik
maken van het recht van den sterkste,
dan zegt men meer, dan men ver
antwoorden kan en mag onzerzijds de
vraag worden gesteld, of de redactie
van het roomsch-katholieke orgaan
voor Zeeland de consequenties wel
aanvaardt voor de taktiek, door haar
partij elders toegepast.
Dit nu gelooven wij niet.
Trouwenszou de redactie zich even
de moeite willen getroosten het is
voor haar slechts een zéér kleine
moeite na te gaan. welk orgaan,
toen eenige hoogst bekwame vrijzin
nigen uit de Provinciale Staten van
Zeeland werden gewipt, de door ons
niet vergeten woorden schreefWij
zullen niet rusten, vóór de laatste
liberaal uit Zealand's Staten verdwe
nen is?
Dit onderzoek, mits met nauwge
zetheid ingesteld, zou voor de redactie
van het roomsch-katholieke orgaan
tot verrassende resultaten kunnen lei
den. Zelden werd de leer van het-recht-
van-den-sterkste zóó duidelijk gepre
dikt.
De rechterzijde moet voorzichtig
wezenzjj mist absoluut de bevoegd
heid, den politieken tegenstanders er
een verwijt van te maken, zoo dezen
een ledig-geworden zetel in Raad,
Proviuciale Staten of Tweede Kamer
trachten te bezetten.
In Maastricht is op bevel van hooger
hand een campagne een weinig
eervolle trouwens gevoerd door
de roomsch-katholieke kiesvereeniging
tegen de politiek-andersdenfcenden.
En die campagne heeft tot resultaat
gehad, dat niet één vrijzinnige in dien
Kaad meer zitting heeft. In Roermond
heeft men hetzelfde stelsel pogen toe
te passen. Evenwel zonder succes.
Is men de campagne te Rotterdam
tegen de vrijzinnige Raadsleden ver
geten Weet de redactie van het be
doelde roomsch-katholieke orgaan niet,
dat in de Maasstad hoogst bekwame
leden uit den Raad werden gewipt,
alleen omdat zij.... vrijzinnig waren
Gaat het niet overal zoo, waar de
coalitie voorloopig nog het heft in
handen heeft? Laat zij daarom voor-
Si FEUILLETON.
DË AFGËBI10KI\ HO».
Amerikaansche Roman.
,Dat geloof ik werkelijk ook", ant
woordde ik met een njjdigen blik op
den secretaris.
MWjj verlieten samen de kamer.
.Mijnheer Edwards", zei ik, ,een
paar woordjes, alstublieft".
.Zeker, dokter," antwoordde h(j
barsch en ging mij voor naar zijn
kantoortje. Toen wij binnen waren,
sloot ik de deur en sprak hem kalm
aan. Ik was heel kwaad, maar pro
beerde mij te bedwingen.
.Welnu, mijnheer Edwards", begon
ik." „Wij behoeven er niet lang over
te praten. U hebt goed gevonden om
mijn instructies rondweg te negeeren.
Ik zal een chèque uitschrijven voor
uw salaris tot het einde dezer maand.
TJ zult dan wel zoo beleefd willen zijn
uw boeltje te pakken en dit huis zoo
apoedig mogelijk te verlaten."
Edwards' diepliggende oogen keken
mij scherp aan.
„Ik ben zoo vrij met u van mee
ging te verschillen", zei hfi. „Ik zal
dat absoluut niet doen. En als u een
maal mijn positie kent, zult u er ook
piet langer op aandringen".
zichtig z(jn en niet onmiddellijk spre
ken op gekrenkten toon van „het
recht van den sterkste", als zij elders
voor de consequenties van haar eigen
leer gesteld wordt. En de redactie
van het roomsch-katholieke orgaan
gaat hier niet vrg uit; zij heeft, ook
wat verkiezingen voor den Gemeen
teraad betreft, de politiek herhaaldelijk
op de spits gedreven.
Men vrage van anderen geen par
don, waar men zelf er niet aan denkt,
pardon te geven.
Toch wjj zeiden het hebben
wg betrekkelijk sympathie voor het
artikel van het roomsch-katholieke
orgaan, omdat de bedoeling van even
redige vertegenwoordiging juist onze
sympathie heeft. Bjj herhaling is voor
dit denkbeeld door ons een lans ge
broken. Wanneer de verschillende
politieke partijen in Goes dienaan
gaande overleg wilden plegen, zou
zulks onze volle instemming hebben.
Zoover zjjn wjj echter nog niet. En
of wjj ooit zoover zullen komen
Wij geven op deze vraag thans het
antwoord niet. Wjj kannen het niet,
waar de gevoelens der andere par
tijen ons onbekend zijn.
Doch waar men elders van rechts
systematisch de onderdrukking der
minderheden gaat toepassen, daar
roepe men niet al te hard, als de
tegenpartij maatregelen van tegenweer
treft. De liefde kan niet van één kant
komen. En wil men geraken, tot de
evenredige vertegenwoordiging, waar
schier alles vóór en zoo goed als
niets tegen te zeggen is, dan zal over
leg gepleegd moeten worden. Het
wederzjjdsch vertrouwen zal, daarvan
zijn wij overtuigd, tot een eerlijke toe
passing leiden.
Maar vóór wij zoover zjjn, behoudt
elke partij naar onze meening het
recht, den stelregel te huldigenwat
het zwaarst is, moet het zwaarst wegen.
En daarom kunnen wjj het besluit van
de vrijzinnige kiesvereeniging „Voor
uitgang" zekerlijk niet gispen.
Do dreigende staking.
Omtrent de crisis in het mijnbedrijf
is weinig nieuws te vertellen. Eerst
morgen zullen de mijnwerkers bijeen
komen en zullen waarschijnlijk nieuwe
besprekingen van de arbeidersgedele
geerden met minister Asquith plaats
hebben. Blijkens een Reutertelegram
van Zaterdagmorgen hebben Vrjjdag
de gedelegeerden der mijneigenaars
wederom met den minister geconfe
reerd. Omtrent het besprokene is
echter niets bekend geworden.
Bij de eerste besprekingen met de
ministers waren de mijneigenaars in
grooten getale opgekomen en waren
er meer dan negentig op de conferen
tie aanwezig. Op verzoek echter van
den heer Asquith is nu een commissie
uit de werkgevers gevormd, die de
verdere onderhandelingen zal voeren.
Deze commissie zal ongetwijfeld wel
de noodige volmachten hebben, zoo
dat met haar gemakkelijker overleg
kan worden gepleegd, dan met de
„En woike is uw positie dan
„Eenvoudig deze, dokter Forsythik
heb in mijn bezit afdoende bewijzen
om Randall Vorice bjj het gerecht
aan te klagen als moordenaar van
zijn broeder John."
III.
Hoe vreemd het ook moge schijnen,
ik was niet heelemaal onvoorbereid
hierop. Om de waarheid te zeggen,
was dit idee reeds een paar maal bjj
mij opgekomen. Er was een kwalijk
verborgen vertoon van macht in de
manier van den secretariB, die sinds
eenigen tijd de gedachte had opge
wekt, dat hij wellicht iets wist, dat
tegen Randall gebruikt kon worden
in verband met het geheim van ztfn
broeder's dood. Maar ik had nooit
gedacht, dat het iets zoo ernstigs zou
zjjn, dat dit kon leiden tot een aan
klacht.
Edwards, ofschoon hg op mjj geen
aangenamen indruk had gemaakt,
maakte heelemaal niet den indruk
van iemand, die chantage zou plegen.
Ofschoon ik niet met hem ingenomen
was, moest ik gereedelijk toegeven,
dat hij een verstandige en krachtige
figuur was. Men zag bjj den eersten
oogopslag, dat hjj een flinke en eer
zuchtige persoonlijkheid was en toen
ik hem dan ook ronduit een argument
hoorde gebruiken, dat leek op een
gedelegeerden der arbeiders, die zu'ke
volmachten niet hebben en zich tot
niets kunnen binden, zonder dat eerst
de vakvereenigingen zich hebben uit
gesproken.
Ter bespreking met de regeering
waren slechts vier arbeidersgedele
geerden verschenen en dezen hadden
geen volmacht om te onderhandelen.
Zij kunnen alleen de denkbeelden,
door de regeering ontwikkeld, in een
vergadering van gedelegeerden der
verschillende vakvereenigingen ter
sprake brengen. Zulk een vergadering,
een nationale conferentie van mijn
werkers, is nu tegen DinBdag bijeen
geroepen en deze zal nu hebben te
beslissen of de bespiekingen met
minister Asquith zullen worden voort
gezet. Er blijven dan, voor het geval
de arbeiders zich hiertoe bereid ver
klaren, nog slechts een paar dagen
voor den noodlottigen datum, voor
het begin der staking vastgesteld,
over. Dat is zeker niet veel voor be
sprekingen van zulk een teederen
aard, die dan nog bovendien door
de vakvereenigingen zullen moeten
worden gesanctioneerd en om die
reden dringen verschillende bladen
en leiders erop aan, dat de dienstop
zeggingen, zoolang de onderhande
lingen duren, buiten kracht zullen
blijven, m. a. w., dat nog niet tot
staking zal worden overgegaan, zoo
lang nog in zake de regeeringsvoor-
stellen geen beslissing is genomen.
Vandaag zou het bestuur van de
South Wales Miners' Federation bij
eenkomen, teneinde maatregelen voor
een staking te bespreken Krachtige
voorzorgsmaatregelen worden in Zuid-
Wales geDomen, met het oog op de
komende gebeurtenissen. Overal wor
den korpsen buitengewone politiebe
ambten georganiseerd ter bescher
ming van den eigendom.
De mijneigenaars in Zuid-Wales be
twisten de juistheid van de uitlegging,
dezer dagen omtrent de arbeidsover
eenkomst in Zuid-Wales gegeven
een uitlegging, volgens welke het
arbeidscontract in Zuid-Wales wol
degelijk het stellen van de mlnimum-
loon-quaestie vergunde,
In sommige districten schijnt door
een vergissing de dienstopzegging te
vroeg te zjjn geschied, zoodat hier
reeds morgen de arbeid zou worden
stopgezet, dus juist op den dag, waar
op de mijnwerkers conferentie bijeen
komt om over het aanknoopen van
onderhandelingen met de regeering
te beslissen. Dit maakt den toestand
zeker wel ingewikkelder.
Uit alle uitvoerige mededeelingen en
beschouwingen der bladen blijkt nu
echter voorloopig alleen dit, dat om
trent den toestand nog niets is te
zeggen en dat dus eerst de arbeiders-
vergadering van morgen dient te
worden afgewacht.
De internationale mgnwerkerscon-
ferentie te Londen gehouden, heeft
besluiten genomen omtrent de hou
ding, welke de mijnwerkers op het
Europeesehe vasteland zullen aanne
men in geval van een staking in
Engeland. Die besluiten worden ge
heim gehouden, maar er gingen te
bedreiging met chantage, was ik ver
baasd en verontwaardigd.
„Zool" zei ik, „dus dat is dereden
geweest voor uw onafhankelijk op
treden en het negeeren van mijn
orders. U verbaast mjj, mijnheer Ed
wards. Ik had u hooger geschat, dan
te denken, dat ge u zoudt verlagen
tot chantage."
Dit trof hem als een slag. Ik zag,
hoe het bloed in zijn donker gelaat
opsteeg en hoe zjjn oogen vonken
schoten.
„Ik dreig niet met een aanklacht",
antwoordde hjj barsch. „Ik veracht
chantage misschien meer dan gij. Ik
verlang nietsdat wil zeggen geen
geld. Alles wat ik verlang is, dat men
mij met rust laat en mjj mijn werk
hier in vrede laat doen."
„En om mijnheer Vorice tegen Ran
dall op te zetten," zei ik, „misschien
een soort van invloed te verkrijgen
over den armen ouden man. Welnu,
waarde heer, dat zal u niet gelukken.
Daar zal ik voor zorgen. Dien gerust
je vervloekte aanklacht in. Ik treed
op namens mijn vriend Randall en zal
doen precies wat ik weet, dat hij zou
gedaan hebben behalve misschien
je de trap afschoppen en voor een
dubbeltje doe ik dat ook," voegde ik
er bij, daar mijn woede op dat oogen-
blik mijn diplomatie de baas werd.
Edward's oogen schitterden en alle
Londen geruchten, dat tot een inter
nationale actie zou zjjn besloten. Uit
het Ruht gebied komt nu echter het
bericht, dat dit onjuist is: er zijn
volstrekt geen besluiten genomen om
trent een internationale staking en
van de zijde der Britsche mijnwerkers
is ook volstrekt niet op een sympathie,
staking aangedrongen. Wat die zorg
vuldig geheim gehouden besluiten der
internationale conferentie dus wel
inhouden, dient nu te worden afge
wacht.
De verstandhouding tusschen
Turken en Arabieren in den
Tripolitaanschen oorlog.
Er bevinden zich op het oogenblik
te Konstantinopel een aantal jonge
Turksche officieren, die aan de krijgs
bedrijven in Tripolis hebben deelge
nomen en binnen korteren of langeren
tjjd weder naar het oorlogsveld zullen
terugkeeren. Volgens hunne mede
deelingen, heerscht onder de Arabie
ren, die met Turksche leger in ver
binding staan, volkomen tevredenheid
met den huid'gen toestand. De stam
men laten hun onderlinge veeten
rusten om gemeenschappelijk den Ita-
liaanschen indringer te bevechten. De
verliezen, hun door de Italianen toe
gebracht, zjjn niet veel hooger dan
die, welke zjj in de gewone stam-
twisten ljjden. En wanneer deze zelfs
wat hooger waren, zoo zou dit toch
weinig te beteekeuen hebben, daar
een menschenleven in Afrika weinig
waarde heeft.
Alle stammen hebben zich verbon
den een bepaald aantal krijgslieden
aan de Turken te leveren. Wel houden
zij zich niet precieB aan het beloofde
getal, geen enkele Btam echter heeft
zich tot dusverre aan de vrijwillig
aanvaarde verplichting geheel en al
onttrokken.
Wie moede is en do noodige ge
weren buit heeft gemaakt, keert huis
waarts; zijn plaats wordt echter on
middellijk door een of meer anderen
ingenomen Want het hoofddoel is,
eenige geweren machtig te worden.
In troepjes van dertig tot veertig
man trekken zij, zoodra de duisternis
is ingevallen, met dit doel erop uit
en zelden zomen zij zonder geweren
terug.
Het Turksche legerbestuur zorgt
voor soldQ en onderhoud en de Ara
bieren van het achterland zijn nooit
zoo rijk geweest als thans. De oorlog
is voor hen een zeer gewilde sport
om daaraan deel te nemen komen zjj
dikwijls na een voetreis, die weken
lang heeft geduurd, met vrouw en
kind in het kamp aan.
Discipline kan men van hen niet
verlangenmaar de Turken kunnen
goed met hen overweg en proflteeren
veel van hunne diensten. Of de Moha-
medaansche wapenen zegevieren of
niet, laat hen vrjj onverschilligz(j
strijden en daarom is het hun alleen
te doen.
Binnenland.
Kamerverkiezing Boom.
Nu de heer P. B. J. Ferf, lid van
kleur verdween uit zjjn grimmig ge
zicht. Hij was, zooals ik gezegd heb,
een forsche, krachtige kerel en als hij
ook ziin zelfbeheersching verloren had,
zouden er een paar heel interessante
oogenblikken gevolgd zijn. Vrees
kende hg niet, want hij had een echte
vechtnatunr; maar de toestand was
te ernstig voor een ordinaire klop
partij.
„Wij zijn hier niet op het voetbal
veld, dokter," zei hij, „en u begrijpt
me heelemaal verkeerd. Ik verlang
Randall Vorice niet te benadeelen en
ik verlang niets van zgn vader. Het
eenige, dat ik verlang, is met rust
g laten te worden."
„Laat mj dan uw bewijzen hooren.
Alleen met opschepperij kom je er bij
mij niet af."
Edwards glimlachte.
„Een krijgshaftig dokterriep hjj
uit. „Ga zitten, dokter, en ik zal u
zeggen, wat ik heb ofschoon dit
voor u, best mogelijk, geen nieuws is."
„Wat 1" riep ik uit. „Wilt ge daarmee
te kennen geven, dat ik iets van dien
moord afweet
„Welnu," antwoordde hij, „is dat
dan niet zoo? Niemand zal beweren,
dat u een ezel bent, of zelfs slordig
in uw beroep, maar ge zoudt toch het
een of het ander moeten geweest zijn,
als ge de hondenharen niet gevonden
hadt op John's kleeren en de kor-
Tweede Kamer der Staten-Generaal
voor het district Hoorn, zijn benoe
ming tot lid van de Eerste Kamer
heeft aangenomen, zal er in dit dis
trict een verkiezing van een lid voor
de Tweede Kamer noodig zjjn. Als
eandidaat, die ernstig in aanmerking
heet te komen, werd reeds genoemd
mr. D. Fock, oud-Minister van Ko
loniën.
Vreemd doet het bericht aan, dat
de vrijzinnig-democraten van plan
z(jn, met een eigen eandidaat uit te
komen. Als voorloopige candidaten
werden aan de N. R. Ct. reeds ge
noemd de heeren dr. A. van Raalte,
C. Zelvelder, prof. Kohnstamm, C.
Nobel en H. Snijders. Hoorn is een
district, dat jaren en jaren door een
unie-liberaal is vertegenwoordigd.
Het kan zijn, dat de correspondent
van de N. R. Ct. verkeerd werd in
gelicht. Is dit niet het geval, dan zou
den de vrijzinnig-democraten goed
doen even te bedenken, dat zij het
aan de unie-liberalen te danken heb
ben, dat één hunner voormannen, mr.
Limburg, in 1909, na afloop der alge-
meene verkiezingen, weder in de
Kamer kon terugkeerendezen gaven
toch het district Schoterland, waar de
unie-liberale oud-Minister De Meester,
die voor Den Helder zitting nam, ge
kozen was, aan de vrijzinnig-demo
craten over.
Wg weten wel, dat er in laatstge
noemde partj enkele drijvers zgn, die
de vrijzinnige belangen wenschen op
te oüeren aan persoonlijke eerzucht.
Doch w;j koeBteren de hoop, dat de
overgroote meerderheid der vrijzinnig
democraten zulk een taktiek ten
strengste zal afkeuren.
Borsselen. In de Vrijdagmiddag
gehouden raadsvergadering werd het
kohier voor den H. O. vastgesteld op
f3500 en dat der hondenbelasting
op f196,
Goedgekeurd werd, dat de oester-
perceelen wederom zullen worden
verpacht, de opril aan den zeedijk bij
J. Bruinooge verbreed en met keien
zal worden belegd en de wissel op
dien zeedjjk hersteld en verbreed zal
worden.
Hoedekenskerke. Voor het her-
halings-onderwijs voor meisjes hebben
zich slechts een viertal liefhebsters
aangemeld.Decursusvangtaan 1 Maart
a s. Onbegrijpelijk is het voorzeker,
dat hieraan niet in grootere mate wordt
deelgenomen, daar toch verreweg het
meeste aantal lesuren wordt besteed
aan het geven van onderwijs in de
handwerken, welk onderwijs later
ongetwijfeld den deelneemsters slechts
ten goede kan komen.
Krabbendijke. Vrjjdgavond gaven
de zangvereenigingHarmonie" en het
fanfare-gezelschap „Concordia" alhier
vooreen stampvolle zaal een uitvoering
bij den heer W. Krijger. Nadat eenige
zangnummers verdienstelijk waren ge
zongen, werden opgevoerd het tooneel-
spel in 4 bedrijven „De Speculanten"
en een nastnkje „Ik eet bij mijn
reis verguldsel aan de randen van de
wond."
„Ik heb eenige korte haren gevon
den, die eruit zagen, alsof ze afkom
stig waren van een kleed, dat over
een wit paard had gehangen"
begon ik.
„Of van het lichaam van een witten
hond zooals Jeff", antwoordde
Edwards. „Maar hebt u de korrels
of stukjes verguldsel niet gevon
den?
„Wie heeft die dan wel gevonden
bromde ik.
Edwards glimlachte zuur.
„Het is werkelijk niet de moeite
waard, dokter, over dergelijke klei
nigheden te kibbelen," zei hg. „Zooals
u weet, of misschien niet weet, is
John Vorice aangevallen door een
man en een witten, kortharigen hond.
Den hond wist hij zich van hetlgfte
houden, ofschoon deze hem bijna ge
beten had, daar het dier den indruk
van zijn tanden op John's gordel heeft
achtergelaten en er een scheur was
in zijn hemd, dicht bij het middel.
Maar de man was vasthoudender.
Hij doorBtak John Vorice onder den
arm met het een of andere wapen
waarop verguldsel zat. Korrels ver
guldsel werden ontdekt aan de randen
van de wond.
„Dat weet ik niet", zei ik.
(Wordt vervolgd