N\ 147 191L
Dinsdag 12 December,
98'" jaargang.
Donkere Schaduwen.
(.OESCIIF,
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. a. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesche Courant". Hoofdredacteur W. j. C. van Santen.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,79, buiten Goes, franco l,£S.
Afzonderlijke nommers S cent.
Inzending van advertentian op Maandag on Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJ DAG vóór 12 uren.
De prjjs der gewone advertentiën is van l-5jregels50 ct., elke'regei ineer lOcl
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijB slechtB tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Een onmachtige meerderheid.
Krg prettig gevoelt de „christelijke"
coalitie zich niet. Wanneer menmen-
«chen telkens en telkens weer in het
openbaar hoort verkondigen, met den
één of ander op o zoo buitengewoon
goeden voet te staan, dan twijfelt men
onwillekeurig, of die verhouding in
werkelijkheid wel zoo innig is, als
beweerd wordt. Zoo ook met de coalitie.
Ais dr. Kuyper, dr. Nolens en mr. De
Savornin Lócman arm in arm op het
politieke toonaai verschijnen en nit
volle borst zingen„Wir halten tren
und fest zuBammenl* dan zal menig
een, die nanwlettend luistert, zich niet
kannen weerhouden te zeggen er zit
esn valsche klank in dit gelnid.
Kén ding hebben wij al vast kunnen
oonstateerende dagen, waarin dr.
Kuyper kon zeggen„de coalitie
dat ben ik I" zjjn voorbjj. Ben deel
der roomseh-kathoiieke pers heeft den
leider der antirevolutionairen op de
meest ondubbelzinnige wijze te ver-
s'aan gegeven, dat zjjn aanval op het
„kosteljjk" Kabinet strenge afkeuring
verdient. Do christelijk-bistorisehen
zjjn er ook alles behalve gesticht over.
Kn toch men geeft elkander na
afloop wederom den arm, om den lof
der eoalitie te zingen voor de
galerij. Het minder ontwikkelde pu
bliek mag het niet in de gaten krijgen,
dat er een zeker iets aan den knikker
zit.
Of men echter zijn doel zal bereiken?
Wij gelooven het niet. Een tjjd lang
zal het galerg-publiek zich laten be
dotten, doch op den dunr kan dit zoo
niet blijven. Kn als een Kabinet, na
9i/s jaar aan het bewind te zjjn ge
weest, met ledige handen voor de
kiezers komt, dan zullen de meest
opgeschroefde lof-liederen niet baten.
Jn 1913 zal de historie zich her
halen. Van 19011905 was het Kabinet
Kuyper aan het bewind met een bui
tengewoon groote en gewillig-volgende
meerderheid. Toen het, na afloop der
wetgevende periode, verantwoording
aan de kiezers moest afleggen, werd
het gewogen en te licht bevonden.
In 1913 zal van de coalitie-heeren
moeten getuigd worden, dat zjj niets
geleerd habbcn uit de nederlaag van
1905. En dan baten geen lofzangen
op de coalitie. Dan zal men het aot
woord schuldig moeten blijven op de
nuchtere vraagwat hebt gjj gedsau
met den tjjd, u gegeven om in het
belang des volks werkzaam te zjjn?
De coalitie ziet met schrik 1913
naderen.
Laat deze wetenschap ons, vrjjzin
uigsn, een aansporing zjjn, de hand
aan den ploeg te slaan, opdat aan
het onnatuurlijk bondgenootschap van
antirevolutionairen, christeljjk-hjstori-
schen en roomsch-katholieken het
vonnis kan voltrokken worden, dat
het verdiend heeft. Ons wacht véél
arbeid: tot morgen mag niet uitgesteld,
wat heden kan gedaan worden. Wan
neer wij dhhrvan doordrongen zjjn,
thans reedB bet werk verrichten, wat
onze hand vindt om te doen, dan
kunuan wij onzerzijds met vertrouwen
de stembus van 1913 tegemoet gaan.
Buitenland.
Italiö en Turkije.
Weer duiken vredesgeruchten op
T FEUILLETON
Naar bet Duitseh.
Daar zullen wij later over spreken,
Zei Alberti. Laten wij ons eerst nog
wat met dit kistje bezighouden. Eenige
van die fleschjes zj)n niet meer heele-
maal gevuld, bijv. hier dit donkerge
kleurde flesehje bevat nog maar een
deel van zjjn vroegeren inhoud. Er
staat ticuna-vergif bnitenop. Weet u,
Waar het overige deel van die sub
stantie gebleven is?
Ik heb u al gezegd, dat ik het
ding maar e«ns bij den uitdrager ge
zien heb. Maar ik moet u verzoeken,
spoedig een einde te maken aan dit
verboor j ik verlang te weten boe men
er toe gekomen is, mjj in hechtenis
te nemen.
Waar heeft u den nacht van den
90s ten tot den 21sten Juli van dit
Jaar doorgebracht vroeg Alberti plot-
»elin2 i_
Hugo werd een beetje bieek.
U vraagt mfl werkelijk te veel,
MV hg toen luchtig. Moet ik u nu na
Het Berliner Tageblatl meldt: Dr. Dil
lon uit Parijs heeft aan de „Daily
Telegraph" een spoedigen vrede voor
speld tnsschen Italië en Tarkjje. Wel
meende hij, dat de Jong-Tnrken zeer
tegen den vrede met Italië protestee-
ren, doch de invloed van den tsaar
op Tarkjje schijnt zoo groot te zijn,
dat men verwacht, dat binnen 14
dagen de vredesonderhandelingen be
gonnen zullen worden. Een van de
vredesvoorwaarden zai in de eerste
plaats zjjn, dat Turkije Tripolis aan
Italië zal afstaan, terwijl Italië een
schadeloosstelling zal geven, zooals
dit gebeurd is bjj de annexatie van
Bosnië en Herzegowina.
Afwachten is natuurlijk de bood
schap I
Rusland en Perzië.
Uit Teheran wordt gemeld, dat de
demoeraten steun hebben gekregen
van andere politieke partjjen en zoo
doende thans de meerderneid in het
parlement hebban verkregen. Tenge
volge hiervan zal waarschijnlijk een
nieuw ministerie worden gevormd
Serdan Assad heeft in verschillende
redevoeringen de bevolking aange
maand tot kalmte en haar aange
raden verstandig te zijn. Perzië zou
met de wapenen in de hand niets
tegen Husland kannen uitrichten.
Men diende kalm af te wachten en
eventueel ook de Russen kalm het
land te laten binnenrukken. Hoe
men in Perzië zich een oplossing van
de kwestie denkt, is niet dnideljjk.
De meeningen hieromtrent loopen zeer
uiteen. Het boycotten van Russische
waren is tameljjk algemeen doorge
voerd. Men wacht nu af, wat da Rus
sen zullen doen, en hoopt voorts op
eventneele hulp van derden. Volgens
berichten nit da provincies is een
hooggeplaatst Russisch officier met
60 man van Kaswin op weg naar
Teheran. Men doet evenwei goed
deze geruchten uit de provincie niet
ai te serieus op te vatten.
De opstand In China.
Aan de Daily Telegraph wordt uit
Peking gemeld, dat op het bericht
uit Woetsjang, dat de gemachtigden
van elf provinciën de 21 furtdamen
toele artikelen voor de Chiueesche
republiek h dden vastgesteld, bijzon
dere gevolmachtigden uit Peking
naar Woetsjang waren gezonden om
eeae laatste poging te doen tot ver
zoening. De opstandelingen nemen in
den laatsten tjjd ook eene gewijzigde
houding tegenover de vreemdelingen
aan, na dezen in de eerste dagen van
len opstand zooveel mogelijk te heb
ben ontzien. Zoo wordt gemeld, dat
door hunne leiders te Sjanghai aan
het Japansche consulaat aldaar de
uitlevering werd gevraagd van den
gevluchten onderkoning van Na king,
Tsjang, en van den Tataren-generan 1
Teh Liang, die aan boord vau een
naar Mant»joerjje bestemd stoomschip
onder Japansche vlag zonden zijn
gevlncbt. De Japansche consul wei
gerde dit verzoek toe te staan, waar
op de opstandelingen dreig aen het
scbip op de reis naar Daloy aan te
zullen houden.
Een Engelsch stoomschip, de„ K wang-
hing', werd ondanks het verzet van
den gezagvoerder, onder verdenking
maanden nog vertellen, waar en hoe
ik ergens een nacht heb doorgebracht
Omdat ik geen slaapwandelaar ben,
vermosd ik in mjjn bed.
Nu, die nacht moet toch voor n
belangrijk genoeg geweest zjjn, omdat
toen twee van uw bloedverwanten
vermoord zjjn geworden.
Ja juist, zei Hugo op gerekten
toon, en hjj scheen zich eerst nn weer
dit feit te hsrinneren. Ja, dat was de
21ste Juli.
Is u in staat uw alibi in dien
naeht te bewijzen?
De baron scheen een oogeublik na
te denken.
Niets gemakkelijker dan dat,
antwoordde hjj toen. Ik had dien
middag al bij mijn verloofde over
hoofdpijn geklaagd zij zal dit kun
nen bevestigen en om die reden
ging ik dien avond vroeger dan anders
naar huis. Helaas was ik onvoorzichtig
genoeg geweest om toe te geven aan
een verzoek van eenige vrienden, die
ik tegenkwam, om nog wat naar een
café te gaan en zoodoende müzelf to
verdooven. Ik heb toen zeker van
het goede wat te veel gehad, want
mijn hoofdpijn werd zooveel erg r,
dut ik in den naeht mfln hospita, roepen
van het voeren van contrabande, door
de opstandelingen aangehouden. In
de üuitsohe bladen wordt geklaagd
over de houding der Chineezen te
Sjanghai tegenover eene Dnitsche han
delsfirma aldaar, die door de opstan
delingen beschuldigd wordt, aan de
keizerlijke troepen mutrtie te hebben
geleverd. Het is duidelijk, dat in de
tegenwoordige omstandigheden in
het gcheele rijk groote onzekerheid
heerscht, die niet bevorderlijk is aan
de goede orde. Ais voorbeeld, hoe bet
in de z. g. autonomisehe provinciën
toegaat, zjj b.v. gewezen op Mantsjoe-
rije. Daar was te Moekdan door den
bevelhebber der 2e gemengde brigade,
generaal Lan Tien Yu, reeds alles
voorbereid voor de proclamatie der
republiek Fengtien op den lien No
vember. Op het beslissende oogenblik
verklaarden de beide regiments-com-
manlanten even wel,dat eene republiek
Fengtien een onding zou wezen. De
onderkoning moest in de zaak geboord
worden. Zoo geschiedde en hei geheel
kwam hierop neer, dat onder voor
zitterschap van den gouverneur-gene
raal een comité voor de handhaving
der goede orde werd samengesteld.
Niettegenstaande in dit comité ook
revolntionnaire elementen waren op
genomen, heeft dit niet het gewenschte
doel kannen bereiken. Dezer dagen
werd toch nog uit Moekden gemeld,
dat de onderkoning den last had uit
gevaardigd om alle personen in wier
bezit bjj aanhouding wapens of revo-
iutionnsire vlugschriften werden be
vonden, als roovers te behandelen en
te onthoofden. Die last heeft groote
verbittering onder de bevolking te
weeggebracht en den onderkoning zou
reeds van revolntionnaire zijde zijn
doodvonnis zjjn aangezegd.
htateo-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De aigemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting, welke Vrjjdag
beëindigd zjjn, geven ons aanleiding
tot nog een enkele opmerking.
De Minister-president Heemskerk en
dr. Kuyper hebben ons op een roe
rende R >medie-vertooDing onthaald.
De laatste had den bewindsman van
Koloniën verweten, dat hij hem, dr.
Kuyper. gekwetst had, en bjj nadere
bescnouwing vond de afgevaardigde
voor Ommen dit woord te hardhjj
wilde het vervangen door „ontstemd"
maar dan moest van zijn kant de beer
Heemskerk het woord „krenken" terug
nemen. en daarvoor een zachter term
in de plaats schuiven, hetgeen de
Minister-president deed. En zoo kregen
wjj te hooren, dat dr. Kuyper het
Kabinet niet had „gekrenkt", doch
„gesmart".
Inderdaad het was allerroerendst i
Al die nobele Christen liefde, welke
zooveel lichtgeraaktheid borg en grie
vende woorden terugnam om... grie
vende gedachten er voor in de plaats
te stellen 1 De heer Heemskerk achtte
het echter noodig, nog eens even den
heer Kuyper te zeggen, waarop het
stond: de Ommensche afgevaardigde,
aldus de Minister-president, moest niet
te slecht over het Kabinet denkeu
het was niets pleizierig voor de Mi
nisters, te moeten hooren, dat zjj geen
goede antirevolutionairen zjjn. En als
moest.
U weet, dat uw nicht aan ticuna-
vergif gestorven is
Ik weet geen bijzonderheden In-
tnsscben wil ik het van u wel gelooven.
Maar in hoeverre heeft dat iets
met mjj te maken?
Als ik n nu eens zei, dat n ver
dacht wordt van den indertjjd ge-
pleegden dubbelen moord?
Dan zon ik u antwoorden, dat ik
dacht in een krankzinnigengesticht in-
plaats van in het paleis van justitie
te zjjn, luidde het snel en scherp ge
geven ai.twoord.
U spreekt met veel zelfvertrouwen,
antwoordde Al erti. Maar tegerover de
ieder oogenblik meer ophoopende v :r-
dachte omstar digheden zou ik ntocb
raden liever tot een openhartige be
kentenis over te gaan.
Hugo trok alleen verachteljjk de
wenkbrauwen op
Daarop zal ik maar liever niets
antwoorden, zei hij toen kortaf. Ik heb
alleen nog maar een energiek protest
tegen dc nwaardige comedie, die bier
wordt afgespeeld en tot welker onvrij
willig middelpunt men mjj gemaakt
heeft, aan te teekenen I
U stond toch juist óp het punt to
dr. Kuyper niet meer zoo slecht over
hen wilde denken, dan zou de samen
werking weer als van een leien dakje
gaan-
Waarop de Ommensche afgevaar
digde het einde van den „verliefden-
twist" en de „nog harteljjker omhel
zing" het is taal, om wee van te
wordenconstateerde, doch, van
louter christelijke broeder-lieide be
vangen, niet kon nalaten, den Mi
nister van Koloniën nog eventjes een
knauw te geven. Al zei de heer Kuyper
het anders, zijn betoog had slechts de
strekking om te doen uitkomen, dat
deze bewindsman bjj de verdediging
van zjjn bogrooting niet geheel en al
helder in zjjn hoofd was....
Op deze nienwe hateljkheid vatten
de ehristelijk-historischen vuui, en bij
monde van dr. De Visser werd ver
klaard, dal er rechts heelemaal geen
ontstemming tegen Minister De Waal
Malefijt had geheersohtintegendeel,
men was vol lof over de wjjze, waarop
de Minister zjjn begrooting verdedigd
badl De ontstemming had das alleen
in de fantazie van dr. Kuyper bestaan.
Doch de Ommensche atgevaardigde
had de zaal reeds verlaten, toen de
heer De Visser sprak. Vermoedelijk
had hjj er de lacht van gekregen, dat
er na zjjn liefaljjke uitlating aan het
adres van broeder De Waal Malefijt
wat voor hem op zou zitten 1 Hjj kan
nn nit de Ban lelingen lezen, hoe de
Caristelijk-historischen over zijn „btoe-
derljjk" optreden denken.
Aldus eindigde het zedenspel van
christelijke broeder-liefde. De fondsen
van dr. Kuyper zjjn voor de zooveel-
ste maal gedaald.
Uit de Per».
Meer licht gewenscht.
In De Wageninger wordt de kwestie
De Savornin Lobman-Schaper bespro
ken. Wij zouden hierop niet wijzen,
ware het niet, dat iu dit blad iets
wordt gezegd, hetgeen ons tot nn toe
onbekend was een beschuldiging aan
het adres des heeren Lohman, dat hjj,
zelfs waar het geldt de meest een
voudige baantjes in 's Rijksdienst, zich
er toe leent, zjjn protégé's daaraan
te helpen.
De Wageninger schrijft
„Zoo hebben wjj onder de oogen
gehad een brief van den directeur
van de landsdrukkerij, waarin deze,
naar aanleiding van een verzoek van
den heer De Savornin Lohman (het
stond in den bewnsten brief vermeld)
een letterzetter uitnoodigde, zich eens
te komen presenteeren.
Die letterzetter sedert overleden
was de zoon van een invloedrijk
kiezer uit het distriet, dat den heer
De Savornin Lohman in de Kamer
brengt
Wij [aten dit bericht voor rekening
van De Wageninger Toen wjj het
lazen, hebben wjj in twjjfel verkeerd,
of het waar kan zjjn, dat de heer De
Savornin Lohman tot zóó iets zieh
leent, iets, wat met misbruik van
positie op één lijn moet worden gesteld
De afgevaardigde voor Goes, dien
wij als politiek man bestrjjden moeten
en bestrjjden zullen, staat in onze
oogen nog al tijd te hoog, dan dat
wij een dergelijke beschuldiging
vluchten, toen u gevangen genomen
werd I zei nu de rechter van instructie.
Een man met een goed geweten kan
toch geen reden hebben door een
achterdeurtje uit een huis te sluipen,
als de hooidingang tot zjjn dispositie
is! Maar geheel afgezien daarvan,
voegde hjj er bjj, zjjn er nog meer
tegenstrijdigheden, waarop ik u attent
moet maken. U ontkent het bjjv dat
n vannacht in de woning van den
uitdrager Schimmel geweest is
Ja, zeker.
De rechter van instructie wenkte
Grosser wat dichter bjj te komen.
Misschien wil n wel zoo goed zjjn
het geheugen van dszen heer wat te
hulp te komen merkte hjj op
Tijdens de mededaelingen van den
commissaris werd Hugo aschbleek in
het gelaat.
Men heeft het dos goed gevon
den mijn doen en laten te bespionee-
ren? zei hjj toen vol minachting. Nn
goed dan, ja, ik zai toegeven dat ik
vannacht werkeljjk bjj den uitdrager
Schimmel geweest ben.
Dan heeft u toch minst genomen
een heel ongewoon nar voor een be
zoek uitgezocht, antwoordde Alberti.
Mag ik vragen, waarom u dat gedaan
hoe pertiment zjj ook is uitgesproken
onvoorwaardelijk kunnen gelooven.
Hjj zelf is in staat, hier het noodige
licht te ontsteken.
ProTlncicnieu» s.
's Gravenpolder. In de Vrjjdag
gehouden raadsvergadering werd de
rekening- van het Burg. Armbestuur
over 1910 goedgekeurd in ontvang
op f 4593.95, in nitgaaf op f 4065.63
met een goed slot van f 527,96. De
begrooting van dat middel voor 1912
werd vastgesteld op f 5163,74 met
een post vai onvoorzien van f 1764,18-
Tot lid van het B, A. werd met
alg. stemmen benoemd in de vacature-
Hubregtse de heer J. de Kosterde
heer A. Njjsse werd herbenoemd. De
jaarwedde van den telefonist werd op
voorstel van den heer Sehonten met
f 50 verhoogd en gebracht op f 125,
zulks met ingang van 1 Januari.
Ktoetlnge. Tot kerkvoogd derNed-
Herv. Kerk werd in de Zaterdag ge.
honden vergadering van notabelen
gekozen de heer Chr. Welieman en
herkozen de heer J. Oele.
's Heer Abtskerke. In de Zater
dag gehouden gemeenteraadsvergade
ring was afwezig de heer Vermne.
Inplaats van 5 jaar is door Ged.
Staten slechts 3 jaar ontheffing ver
leend van het onderwjjs invakj.zco-
dat in dien tjjd naar een gunstig ter
rein moet worden uitgezien, daar bjjna
zeker geen ontheffing meer zal worden
verleend. Na tweemaal stemmen,
waarbjj do heeren J. Tolhoek (aftr.)
en J. Simoase ieder 3 stemmen ver
kregen, werd laatstgenoemde bjj loting
lid van 't Burg. Armbestuur.
Op een adres van eenige ingezetenen
om een lantaarn werd vooiloopig af
wijzend beschikt. Op de volgende be
grooting zal over straatverlichting
worden gesproken. Het supp. koh.
Hondenbelasting en Hoofd. Omslag
werd onveranderd goedgekeurd.
Hoedekenskerke. Donderdag
avond ontdekte de molenaar D. alhier
dat de zolder van zyn woning smeulde.
Waarschijnlijk had hout in den schoor
steen vlam gevat. Na anderhalf unr
werken en nauwkeurig onderzoeken
was het gevaar geweken.
Gelukkig dat men voor het naar
•>ed gaan nog het onraad bemerkte,
daar anders groote kans had bestaan
dat het gebouw geheel was afgebrand.
De schade wordt door assurantie
gedekt.
Wolfertsdijk. Vrijdagmiddag wer
den de kinderen van de o. 1. school
alhier door St. Nicolaas en zjjn zwarten
knecht begiftigd met een pak lekkers,
terwjjl de kinderen der 2 eerste leer
jaren ieder nog een paar prenten
boeken ontvingen.
Vrijdagavond gaf de afd. van
Volksweerbaarheid en hare onderaf
delingen Schiet- en Turavereemgin-
gen een propaganda nitvoering in de
zaal van den heer Polejj Wolferts
Fanfare verleende z'n welwillende
medewerking. Na een kernachtige
toespraak van den voorzitter werd het
nit 14 nummers bestaande programma
vlug en zeer tot genoegen van het
aanwezige publiek afgewerkt. Een
4-tal voordrachten verhoogden verder
zeer de gezelligheid.
heeft
Dat is mjjn zaak, waarover ik
weiger opheldering te geven.
Waarover het gerecht zieh echter
wel bekommeren zal, daar de uitdrager
Schimmel vannacht dood in zjjn bed is
gevonden en de arts heeft geconsta
teerd, dat de dood op zjjn laatst om
één nur 's nachts is ingetreden, das
op een tijd, waarop u nog in de woning
van den uitdrager aanwezig was.
Wat heeft u daarop te zeggen
Hugo verdroeg den doordringenden
blik van den ambtenaar schijnbaar
kalm, maar hjj gaf geen antwoord.
Eenige aeconden achtereen was het
doodstil in de kamer.
Nu, wat heeft u daarop te zeg
gen zei nu Alberti.
Het is rampzalig genoeg, dat ik
u hierop antwoord moet geven, ant
woordde Hugo, terwjjl er een zenuw
achtig trekie om zjjn lippen speelde.
Maar u zal toeh zeker mij geen moord
toeschrijven? Welke reden zou ik
daarvoor gehad hebben
Dat zullen wjj later hebben na
te gaan. Eerst verwacht ik nn nit nw
mond een opheldering ov-irnwnach-
teljjk bezoek bjj den uitdrager.
(Wordt vervolgd.)
