N', 124 1911. DooJerdag 19 October. 98aee jaargang. Donkere Schaduwen. FEUILLETON. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prjja per kwartaal, in Goes 0.75, buiten Goes, franco f 1,25. Afzonderlijke nommers 5 cent. Inzending van advertentiën op Maandag en Woensdag jvóór a uren, op VRIJDAG Tóór 12 uren. Telefoonnummer *32. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke! regel'meer! lOet Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels h 1,berekend. Bewijsnummers 5 cent. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de'Naam!Vennootschap „Goesche Courant". Clericalisms. Er is ons een staaltje van clerica- lisme ter oore gekomen, dat dient gesignaleerd, aldus het Vrijz. Weekbl voor Rotterdam en Omatreken. Opnieuw behoort te biyken, van welke middelen Koine zich bedient om te heerschen; opnieuw behoort de Calvinist te weten, hoe de machten werken, die hem, den protestant 1 ter victorie leiden. In Limburg bestaat sinds enkele jaren een bladLimburg'a Belangeen onafhankelijk orgaan, dat strijdt voert voor democratische beginselen, dat het elericalisme bestrijdt. Dat blad was aanvankelijk een weekblaadjede kring van lezers werd grooterhet verkreeg meer en meer steun. Nu verschijnt het drie maal in de week. Ea steeds neemt de invloed van het blad toe. Geen wonder, dat de clerus dit alles met leede oogen heeft gezien. Keens ziet de clerus vele trouwe zonen van de kerk, de politieke Roomsche partg den rug toekeeren. Zoo voelt de clerus zich bedreigd in zijne macht. Daarom stelt nu de clerus macht boven recht. Hii doet wanhopige pogingen om Limburg'a Belang kapot te maken. Onlangs is van den preekstoel te Roermond bisschoppelijk het Limburg'a Belang verboden. Kort daarna heeft eene katholieke dame in den biechtstoel verklaard, dat zfj in dat blad niets slechts zagzij ontzegde den priester het recht, haar het lezen van dat blad te verbieden. Daarop antwoordde de priester, dat hjj haar „niet kon helpen" (d. w. z. geen absolutie kon geven.) Nu is hier sprake van eene vrouw met karakter. Zij is naar huis gegaan en is in haar ziel overtuigd, niets te misdrijven als zij op den ingeslagen weg voortgaat. Maar hoevele Katholieken zuilen niet zwichten voor zulk een clericalen dwang Voelt men aan calvinistische zijde niet het immoreele van de houding dier geestelijkheid? Met argumenten kan men het niet meer winnendan maar dwang, de dwang van de Kerk om de Staatspartij er boven op te houden. Zoo werkt het elericalisme I En onze stoere Calvinisten, wier voorouders zich vrjj hebben gevochten ▼au het clericale juk, kunnen in den politieken strijd slechts overwinnen met behulp van zoo krassen clericalen dwang en accepteereu die hulp zonder blikken of blozen. Het is afschuwelijk! H i n n e n 1 a n d. De Middenatandabond en de Tariefwet. In de te Utrecht gehouden verga dering van den Middenstandsbond is de volgende motie voorgesteld door de Arnhemsche vereen. „De Nederlandsehe Bond van Ver- eenigingen van den Handeldrjj venden en van den Industrieelen Middenstand, in vergadering op 16 Oct. 1911 te Utrecht bijeen, spreekt als zijn meening uit, dat de strekking van het nieuwe tariefwet-ontwerp, in het algemeen beschouwd, in strijd is met de belan- Naar het Duitseh. Geloof daar maar niets van, waarde vriend, zei h(j. Ik hob dat alles reeds overwogen en trachten uit te vinden. Uw zwager heeft zooals u weet, een kamer b(j mevrouw Godes- berger, de weduwe van een grifhor. Onder een of ander voorwendsel ge lukte het mij de dame aan het praten te krijgen. Het was mij er om te doen, vooruit te weten te komen, of de baron zijn alibi zou kunnen bewijzen. Maar myn succes bij de oude dame was nihil. Zy herinnerde zich volkomen duidelijk, dat haar huurder in den nacht van den moord thuis geweest is. Zij heeft zelfs dien nacht met hem gesproken, al was het ook op een uur, waarop de moord al bedreven was. Hoe was dat mogelijk vroeg Budelf verbaasd Heel eenvoudig, gingGrösser voort. De sluwe vos, vermoedelijk pas van zjjn moorddadig werk terug gekeerd, huichelde ziekte, beweerde door een hevige zenuwhoofdpijn ge- gen van den middenstand, en verzoekt de Tweede Kamer der Staten Generaal het wetsontwerp, niet aan te nemen". Aan de stemming over deze motie namen 66 van de 140 vereenigingen deel. Uitgebracht werden 196 geldige stommen, waarvan er zich 150 vóór de motie verklaarden en 6 er tegen, terwjjl 40 stemmen blanco werden nitge bracht. Waarschuwing. De hoofd-eommissaris van politie te Amsterdam vestigt de aandacht op den zieh noemenden Algemeenen Ned Blinden- en bijna Blinden-Arbeid voor Handel en Nijverheid onder de firma de Vlijt, welke inrichting naar zfi voorgeeft ten doel heeft stenn te ver- leenen aan blinden en bijna blinden zonder onderscheid van geloofsbelij denis en voor dat doel kaarten doet aanbieden van f 1, f 0,50 en f 0,25, recht gevende op eenig huishoudelijk artikel. Deze firma, beslaande uit twee personen, geen blinden of bjj na blin den, beoogt niet anders dan het be halen van persoonlijk voordeel. Naar aanleiding van ingekomen klachten zij verder bericht, dat enkele personen onder voorgeven bestuurs leden te zjjn van vereenigingen als boven bedoeld, half jaarlijksehe of jaarlijksche kwitantiên aanbieden voor bijdragen, waartoe belanghebbenden zieh niet verbonden hebben, waarom men wel zal doen, alvorens deze kwi tantiên te betalen, zich te overtuigen of men al dan niet de gevorderde bijdrage toegezegd had. Een dezer vereenigingen noemt zich de Nederlandsehe centen vereeniging voor hulpbehoevende ooglfiders; secre tariaat Lijnbaansgracht, Amsterdam Staten-tieiieraai. TWEEDE KAMER. Dinsdag heeft de Kamer de Militie- wet in behandeling genomen. Dhr. Vcrheij betoogde, dat het tweeploe- genstelsel had geschrapt moeten wor den, terwijl z.i. het blijvend gedeelte van 4000 man tot dekking der mobi lisatie geen nut kan hebben. De ver korting van den diensttijd van 8 tot 6 jaar vond b(j spr. geen instemming evenmin als de instelling van de mili taire werkers en de vrijstelling tot de kostwinners ter besparing van de ver goedingen krachtens art. 113 bis der Militiewet 1901. Dhr. Ter Laan oefende felle eritiek uit op het militairisme en klaagde over het vermorsen van millioenen als het leger nu werkelijk uog zoo slecht is ais de Raad van Defensie cd vele anderen zeggen. Spr. vermoedde, dat met dit ontwerp slechts gedeelte lijke verbetering bedoeld is en er nog meer kostbare militaire wetgeving te wachten is. Dit ontwerp zaltronwenB niets verbeteren, maakt de zaak alleen duurder. Wij gaan nu het type van een klasseleger krijgen. Spr. veroor deelde het staande leger, dat gehand haafd wordt en bepleitte twee her halingsoefeningen, elk van een week. De druk voor een ieder vermindert met dit ontwerp niet. Dan wilde spr. verkorting van oefentijd. In ieder ge val moet de regeering overal en voor ieder kosteloos de gèlegenheid open kweld te worden en klaagde tegen over mevronw Godesberger, dat hij zich al uren achtereen in het bed had rondgewenteld zonder den slaap te kunnen vatten. Toen liet hij zich vol deelneming door haar, die er een eed op zou willen doen, dat haar huurder werkelijk den geheelen nacht in hnis is geweeBt, allerlei huismiddeltjes ge ven. Maar dat is slechts bijzaak, zei nu de commissaris. Ik wilde daarmee alleen maar bewijzen, dat ik al aan alles gedacht heb. Als mjjn navorschingen tot nu toe niet zoo'n negatief resultaat hadden gehad, dan zou ik mijn supérieuren al plichtge trouw aanwijzingen hebben gegeven. Nu is echter de boodschap afwachten, tot het gunstige oogen blik gekomen isl Kudoli nad het voorhoofd gefronst. Ik moet u gelijk geven, zei hjj na een poosje op onderdrukten toon. Valt er dan niets meer te beginnen, waardoor wij spoedig klaarheid kun nen krijgen? De commissaris dacht een oogenblik aa. Ik begrijp volkomen uw fatale uositie, maar wij mogen in geen geval een onvoorzichtigheid begaan Ik zal zien te krijgen, een nuiszocking by den uitdrager Schimmel te laten doen, stellen om door voor-oefsningen ver korte oefentijd te verkrijgen. Van de voorgestelde organisatie zal het gevolg zijn vermeerdering van het aantal officieren, met name in de hooge rangen. Tenslotte diende spr een motie in, waarin gevraagd wordt de instelling van een weerbelasting, te heflen van hen, die minstens f3000 inkomen heb ben. Heden voortzetting. t it de Pers. De Bakkerswet. Een driestar in De Standaard: „De Bakkerswet heeft in de Tweede Kamer goede kansen. De R.-Kath. club gaat in hoofdzaak mee. Dito de Anti- revolutiounaire, op een enkele uitzon dering na. En in de Christ.-Hist, club krijgt ze stellig van enkele leden steun. „Doch ook al kwamen er Rechts 10 stemmen te kort, dan nog is er geen nood. De Sociaal-Democraten gaan meê Dito de Vrijzinnig Democraten. En bij deze twee voegen zieh stellig nog eeu zestal stemmen van de Libe rale Unie. Samen twintig. „Voor de Tweede Kamer alzoo geen nood. „Maar hiermee is nog niet gezegd, dat er 26 stemmen in de Eerste Kamer voor zullen zijn. Dit kon haperen. En dan leed het ontwerp, althans in dezen vorm, voorshands schipbreak. „Met die mogelijkheid moet van meet af gerekend. En dit leidde reeds lang tot de vraag, wat beter is, het ontwerp toch nu reeds doorzetten, of het op lange gljjbaan schuiven „En dan zouden we blijven bjj ons adviesZet door, heer Minister, zoodra de Kamer een vrije week krjjgt. Mits, en hierop leggen wij nadruk, mits ge by mogeljjke verwerping niet loopen gaat, maar rustig doorwerkt. „Een Minister, die zoo gewichtige, groote uiterst belangrijke wetsont werpen aan de markt heeft, als Minis ter Talma, mag niet dit alles in de waagschaal stellen, omdat hjj tegen spoed had met één klein ontwerp, dat, hoe gewichtig ook, toch slechts een betrekkelijk klein deel van de voor loon arbeidende bevolking bedoelt te helpen. Al waren we dus tegen het politieke voorstel, om door de Bakkerswet de Militiewet te laten opzij duwen, onder het gestelde beding blijven we voor afdoen. En dit in weerwil van onze eigen grief tegen de nachtrust voor patroons." ttechtzakin. Door de Arrondissements-Rechtbank te Middelburg is rechtsingang ver leend met last tot gevangenhouding en instructie tegen J. v. H,, 26 j., bakker en koopman, geboren te Bier vliet, wonende te Middelburg en thans aldaar gedetineerd, beklaagd van franduleus bankroet in zijn faillisse ment. Naar het huis van bewaring te Middelburg is overgebracht H. v. L., 46 jlos werkman, geboren te Goes, zonder vaste woonplaats, verdacht van landlooperjj en diefstal. maar dat is ook alles. De wijzer van de groote klok, die in de vestibule van het paleis van justitie hing, wees juist tien uur in den morgen aan. Op dat uur zou de zaak tegen Beek beginnen. Beide heeren gingen samen de breede trap naar de rechtzaal op, voor welks deur z(j afscheid van el kaar namen. Rndoli snelde haastig naar de kamer der advocaten, terwijl de commissaris dadelijk de rechtzaal binnenging. Toen Rudolf daarop de rechtzaal binnenging, werd jnist Beek binnen gebracht. De opmerkzaamheid van de dicht tegen elkaar gedrukte toehoor ders was verdeeld. Nu namen zij de door de lange gevangenschap gebogen gestalte en het holwangige gelaat van den beklaagde op, dan weer de slanke, groote verschijning van den jongen verdediger. Een verward gemompel ging door de zaal, toen men zag, dat Rudolf op den al in de beklaagden bank zittende gevangene toeliep en hem hartelijk de hand drukte. Dadoly k daarop heorschte er doode- lyke stilte in de groote zaal. De rechters waren binnengekomen, en onder een diepe stilte nam de Onderzoek naar 'l Vaderschap. De eerste kamer van de Amster- damsche rechtbank heeft voor de eerste maal een vonnis gewezen, ver band houdende met het in onze wet nieuw ingevoerde institnnt van het onderzoek naar het vaderschap. Namens een ongehuwde moeder werd de man, dien zy als vader van haar buiten echt geboren kind had aangewezen, gedagvaard om, ter tege moetkoming in de opvoeding van het kind, f 5 per week te betalen. De ge daagde liet verstek gaan, en de recht bank veroordeelde hem om in handen van den Voogdijraad f7000 te storten, opdat nit de renten van dat kapitaal f 5 per week zal kunnen worden uit gekeerd aan de moeder tot aan de meerderjarigheid of het overlijden van het kind. De meerdere rente, die het kapitaal opbrengt dan f5 per week, zal aan den veroordeelde moeten worden teruggegeven. Schooi en Kerk. Voor de Scholen met den By bel is gecollecteerd te Ierseke met Ierseken- dam 180,09 en te Krabbondyke met Oostdijk (G. K.) f35,44. De Ambachtsschool. In de Maandagavond in de restau- ratiezaal der sociëteit V. O. V. ge bonden algemeene vergadering van de vereeniging „De Ambachtsschool' alhier, werd de begrooting voor het dienstjaar 1912 vastgesteld tot een bedrag aan inkomsten en nitgaven ad f 11281,05, waarbij e6n P08t voor onvoorzien ad f 13,92. De voorz., dhr. Coomans, deelde daarop mede, dat het Bestuur ook de Ambachtsschool aan de Waterleiding wilde doen aan sluiten, waarvan de kosten bjj een watergebruik als 't tegenwoordige on geveer f 15 per jaar zullen bedragen, exclusief meterhnnr en kosten van aanleg. Deze laatste varieeren volgens de verschillende begrootingen van f200—f500, maar, waar het Bestuur van meening is, dat één kraan op de gang en in elk lokaal voorloopig vol doende is, oordeelt het een bedrag van f 250 toereikend voor een en ander. Met alg. st. werd het bestuur ge machtigd over genoemd bedrag te beschikken en dat naar goedvinden aan te wenden voor het beoogde doel. By de rondvraag bleek dhr. Jos. Witkam gevallen te zijn over het feit, dat de advertentiën aangaande de Ambachtsschool steeds door middel van hetzelfde blad (zeker niet de Nieuwe Zeeuwsche Courant! Verslagg.) aan de andere bladen ter plaatsing worden aangeboden. Hij vond dat hoogst onbillijk, gezien het voordeel, dat daaruit voortvloeit voor het be doelde blad en zou gaarne zien, dat dit voordeeltje om de beurt aan de verschillende bladen ten deelt valt. De voorz. zegde overweging van een en ander toe en sloot daarmee de ondergewoonte slecht bezochte ver gadering. ïf r i a c i e n i e u w s. Koninklijke gift. H. M. de Koningin-Moeder heeft aan het provinciaal watersnood-comité in zitting een aanvang. Eerst werden, nadat de president, een heer met streng uiterlijk en van middelbaren leeftijd, de zitting voor geopend verklaard had, de gezwo renen gekozen. Rudolf maakte daarbjj een veelvul dig gebruik van zijn recht om tegen verschillende personen bedenkingen in te brengen. Eindelijk was de bank der gezwo renen vol en de president begon met het oproepen der getuigen. Hun getal was niet groot. Behalve het dienstpersoneel van den vermoorde alleen nog de arts ais deskundige,'een ambtelijke schriftkundige, slotenmaker Walter, de provisor van de Maria- apotheek, Hedwig Beek en eenige getuigen van minder beteekenis. Ook waren de rechter van instructie Al- berti en de commissaris Grosser aan wezig. Alleen de uitdrager Schimmel en Hugo v. Engler ontbraken. Ik moet vóór alles aandringen op de tegenwoordigheid van den getuige Schimmel, zei Rudolf dadelijk, die te vergeefs gehoopt had eeu blik van Hedwig op te vangen. De officier van justitie stond ook op. Ik dring er evenals de geachte verdediger op aan, dat de wegge- Zeeland een gift van f500 gezonden. Krabbendijke. Herkozen tot leden van het kiescollege dhr. J. Benou en Adr. van 't Leven Jz. Wolfertsdijk. Toen de landbou wer W. Wisse alhier D.nsdag per rjjtuig uit Goes huiswaarts keerde, had hij bij het uitwijken voor de omnibus Goes—Wolfertsdijk, by de woning van de wed. van Noord, het ongeluk met z'n wagen om te slaan. Met eenige schrammen aan het hoofd en eenige schade aan het rijtuig kwa men de inzittenden vrjj. Ierseke. Gesteld ter beschikking van den Gouverneur-Generaal van Ned. Indië voor klerk bij den post-, telegraaf- en telefoondienst de heer J. Polderman alhier. Rllland-Bath. Gistermiddag had alhier een ongeval plaats, dat betrek kelijk goed afliep. Terwijl de zoon van den landbouwer B. zieh slechts eenige passen van zijn wagen verwij derd had, om wat eten te nuttigen, schrok één van het span paarden, met het gevolg, dat en het paard en de wa gen in een sloot terecht kwamen. Met behulp van eenige omstanders mocht het vry spoedig gelukken het dier, dat onder den wagen lag, weer op den beganen grond te brengen, waar bleek, dat het niet het minste letsel bekomen had. Kolijnsplaat. Bij de stemming der stemgerechtigde manslidmaten der Ned. Herv. kerk alhier, ter verkiezing van 18 leden voor het Kiescollege, waren van de 199 stemgerechtigden 135 ter stembus gekomen. Van de uitgebrachte stemmen waren 83 van onwaarde. Gekozen zijn dhrn. C. Kievit, Mare. de Regt Jz., P. v. d. Weele Az., L. v. d. Moer, Ph. M. v. d. Moer, L. van Oeveren, P. Tazelaar, St. Visser, P. C. Boone, A. Schuit, J. SehipperB, G. Israel Sr., W. Adriaanse, A. W. Pot- appel, D. Tazelaar, A. C. Hage, L P. van Breda en A. de Pree Az. In de Maandagnamiddag gehou den raadsvergadering kwam onder de ingekomen stukken voor een verzoek van het hoofd der openb. school om de vigeerende schoolverordening, wat de toelating van leerlingen betreft, in dier voege te wijzigen, dat in plaats van twee toelatingen per jaar, zooals tot nu toe (1 Jan. en 1 Juli) slechts eenmaal per jaar nieuwe leerlingen znllen worden aangenomen. Dienaan gaande werd besloten voortaan een maal 'Bjaars, en wei 1 April, kinderen van minstens 5 >/i jaar tot de openbare school toe te laten. Daarop werd de stormschade, voornamelijk die aan de haven, besproken en besloten tot eene geldleening van f 3C00, uitsluitend voor herstel der groote schade aan de haven. Vervolgens werd de ge- meenteoegrooting voor 1912 opge maakt en vastgesteld op f 16699,866, met een post voor onvoorzien van f 471,71. Tenslotte werd een wijziging ge bracht in de politieverordening, aan gaande de haven. Vlissingen. Met de mailboot kwam Maandagmorgen alhier een Pool mee, die te Folkestone stil aan boord was gekomen. Hij was zonder middelen bleven getuige Schimmel door een agent gewaarschuwd en hier gebracht wordt. Ik stel verder voor, dat de behandeling verdaagd wordt, tot de weggebleven getuige aanwezig is. De drie rechters beraadslaagden een poosje op fluisterenden toon. De president verkondigde daarop met luider stem, dat het voorstel van den officier, om den weggebleven ge tuige dadeljjk te laten halen door de rechtbank aangenomen was, maar dat men dadelijk aan de behandeling der rechtzaak zou beginnen. Ik heb nog een voorstel te doen, zei Rudolf dadelijk daarop Ik heb bytjjds aangevraagd, dat baren Hugo v. Engler, neef van den ver moorde, als getuige gehoord zou wor den. Zooals ik tot mijn verbazing uit de l\jst van de opgeroepen getuigen gezien heb, is aan mijn verzoek geen gevolg gegeven. Ik vraag nu nogmaals de onmiddellijke oproeping van den baron, terwijl ik er uitdrukkelijk de aandacht op vestig, dat de woorden van dien getnige van heslissenden invloed op den gang van zaken kun nen zyn. Als daartoe niet dadelijk wordt overgegaan, moet ik nogmaals op verdaging der rechtzitting aan dringen. (WordX vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina 1