N'. 116 1911
Zaterdag 30 September.
98"* jaargang.
Donkere Schaduwen.
Bij dit uo, behoort een
Bijvoegsel.
Buitenland.
34 FEUILLETON.
GOESCHE
COURANT.
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setbrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesshe Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
Da uitgave dézer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke) regel meer lOot
lip directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels A 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Nederlandschen Boerenbond gehou
den, waar vertegenwoordigd waren de
N. Brabantsehe christelijke boeren
bond, de Limbnrgsche landbouwbond,
de Geldersche, de Overijselsche, de
Stichtsche, de N.-Hollandsche, de
ZeeuwBch-Vlaamsche W. D. en de
Zeeuwach-Vlaavnsche Boerenbond O.D.
Na eenige bespreking werd de vol
gende motie aangenomen
„De Nederlandsche Boerenbond, van
meening, dat in het ontwerp tarief wet
in meerdere mate met de belangen
van den boerenstand rekening moet
worden gehouden dan thans het geval
is, spreekt den wensch uit, dat de
minister van financiën de totstand
koming van veranderingen in dien
geest bevordere".
Nationale Fruittentoonstelling te Eist.
Op de fruittentoonstelling te Eist
werd voor de beste verzameling frait,
een overzicht gevend van de teelt in
een bepaalde Btreek, een 2de prjjs
toegekend aan de afdeeling Zuid-Be
veland der Nederlandsehe Pomologi-
sche Vereeuigingj vo^r de verzame
ling fruit, vijf appel- en drie peer
soorten van groote waarde voor de
streek van inzending de 1ste prjjs,
groote zilveren medaille van Z. K. H.
Prins Hendrik, aan dezelfde afdeeling
voor appels, tien soorten, een 2de
prijs aan E. de Jonge te Ierseke, die
een 3den prijs kreeg voor peren, tien
soorten.
Een verslaggever der N. R. Ct.
schrijft over het Zeeuwsehe fruit:
De Zeeuwsehe fruittelers, die ver
tegenwoordigd zijn door de afdeeling
Zuid-Beveland der Ned. PomologiBche
vereeniging, hebben zich de laatste
jaren geducht geweerd
Jaarlijks planten ze vele hectaren
vol vruehtboomen en van hun beplan
tingen oogsten ze veel en goed fruit,
dat dit jaar weer belangrijke prijzen
opbracht. Ze doen veel om bekendheid
te geven aan hun streek en komen nu
ook bijzonder goed voor den dag. Met
groote nauwkeurigheid bouwden ze
dit beeld van de cultuur uit hun streek
op. Daarvoor werden zakken gebruikt
met fruit en hierop staat„verleden"
manden van allerlei grootte en soort,
voorstellend het „heden" en ten slotte
keurig vepakte normaal-kisten der
N. P. V., die het toekomstbeeld geven.
Al de in Zeeland gangbare soorten
treft men hier aan, weliswaar in bui
tengewoon mooie qnaliteit, maar de
verzekering wordt er bij gegeven, dat
die dit jaar zoo te Leveren zijn in
groote hoeveelheden. Inderdaad blijkt
de droogte daar weinig vat op gehad
te hebben.
Rechtzaken.
Arrondissements-Rechlbank te
Middelburg.
In de zitting van heden (Vrjjdag)
zijn veroordeeld wegens
Beleediging ambtenaar: J. G. Nd.
20 j., kreukelraapster Ierseke totf 10
of 10 d. h.
MishandelingC. K. 22 j., vraeht-
rijderBknecht Kruiningen, tot f 25 of
25 d. h.
Verduistering van een rijwielJ. V.
22 j., schilder te Antwerpen, gedeti
neerd te Middelburg, tot 9 maanden
gevang, met aftrek voorloopige hech
tenis. Deze verduistering is geschied
te Hansweert.
Inzake Ca. M. M. Z. 21 j., werk
ster te Goes, wordt het onderzoek
hervat op 6 October a.s.
Stadsnieuw».
Schietwedstrijd.
Bij den door den Zeeuwschen scherp-
sehutterBbond „Pro Patria" gehouden
wedstrijd om de drie door dezen bond
beschikbaar gestelde wisselbekers, be
haalde G.O.E.S. alhier evenals het
orig jaar een dier bekers en wel met
423 punten (maximum 500) met de
buks.
Verder behaalden dhrn. A. A. de Vos
en Bl'ek den 9en en lOen pr(js, resp.
met 181 en 179 punten, op de baks.
Een oud-stadgknoote.
Voor het studiejaar 1911/12 is Mej.
dr. N. Isebree Moens benoemd tot
assistente van den hoogleeraar dr. C.
Ph. Sluiter aan het Zoölogisch labo
ratorium aan de Universiteit van
Amsterdam.
Handelsbelangen.
Maandag j.l. hield de Vereeniging
„Handelsbelangen" alhier een Alge-
meene Vergadering inHÓtel Centraal".
Als nieuwe leden werden aange
nomen de heeren K. Ie Cointre, A. J.
E. de Paauw, L. G. Uverbeeke, P. de
Kegt en L. Smit. De vereeniging telt
thans 115 leden.
Gaarne werd door de vergadering
goedgekeurd het optreden van het
bestuur tegen den uitverkoop van
eonfeotiegoederen, z.g.n. afkomstig
van een faillieten boedel. Dankbaar
werd erkend de steun, hierbij door
de bladen verleend door opname van
een bericht, bevattende de mededee-
ling, dat na onderzoek ter plaatae
gebleken was, dat het geannonceerde
faillissement nimmer was uitgesproken
en ook de z.g.n. curator niet bekend
was. Betreurd werd echter, dat een
dier bladen in een volgend nummer
aan bare lezers meende te moeten
vertellen, dat de actie van „Handels
belangen" slechts reclame was voor
den uitverkoop en het er ook niet op
aankwam of de bewering, datdegoe
deren van een faillissement afkomstig
waren, al of niet waar was.
Met sympathie werd door de verg.
begroet de mededeeling van een door
het bestuur aan den Gemeenteraad
gezonden adres inzake de Waterlei
ding en werd met op 2 na algemeene
stemmen het bestuur opgedragen ver
dere pogingen in het werk te stellen
om een ander tarief voor waterlevering
Het Torksoh-Italiaansoh conflict.
De stand van zaken in het zoo plot
seling opgekomen conflict schijnt in
het laatste halve etmaal eer verergerd
dan verbeterd.
De Frankfurter Zeitung ten minste
weet te vertellen en net blad ver
zekert dat zjj haar inlichtingen nit
vertrouwbare bron te Constaniinopei
heeft, wat er misschien op wijst, dat
die bron in het Duitsohe gezantschap
aldaar is te zoeken dat Italië tegen
over Turkije te ver is gegaan, om
nog terug te kunnen.
Bovendien zouden Engeland en
Frankrijk zoo goed als geweigerd
hebben in te gaan op bet verzoek
der Porte om bemiddeling. Zoo zou
dus de eenige hoop van Turkije op
Duitschland zijn gevestigd.
Even ernstig luidt het verslag dat
de Temps geeft van een onderhoud,
dat een harer medewerkers had met
Rifaat pasja, vroeger Minister van
Bnitenlandsehe Zaken in Tarkije, thans
Turkseh gezant te Parijs.
De verklaringen van Riiaat komen
hierop neer, dat Turkije een aanval
op Tripolis zou beschouwen als een
aanval cp 't bestaan zelf van bet Otto-
maanflch Rijk. Indien dus Italië zijn
voornemen ten uitvoer brengt, zou
een bloedige oorlog onvermijdelijk
zijn Wat dit voor den toch ai zoo
wankelen en gevaarlijken politieken
toestand in het overige Europa te
beteekenen heeft, laat zich gemakke
lijk gissen.
Boe Duitschland in deze aangelegen
heid zijn moeilijke taak zal opvatten,
is nog niet bekend. In elk geval zal
het alles in het werk moeten stellen
om de werkelijke uitbarsting van een
conflict te voorkomen door de Tnrk-
sche en Italiaansche regeering met
elkander zooveel mogelijk te verzoe
nen en een transactie te regelen, die
door beide partijen aanvaard zou
kannen worden. De vraag blijft echter
of de tjjd om een dergelijke transactie
voor te bereiden, gevonden zal kunnen
worden.
Verachillende dingen zijn reeds te
ver gevorderd, dan dat men er halt
mede kan maken. Italië is reeds groo-
tendeels voor een expeditie naar Tri
polis gereed. Zijn oorlogsschepen krui
sen reeds in de groote en kleine Syrta,
de expeditietroepen zijn geconcen
treerd. Turkije begint te mooiliseeren
en troepenmassa's in de Europeesche
vilayets samen te trekken, terwijl het
verbannen van alle Italianen (12.000
in Adana, 8000 in Tripolis, 40 000 in
Saloniki, Smyrna en Konstantioopel)
uit het Oitomaansche rijk wordt voor
bereid. Een snelle contra-beweging
zal dns noodig zijn om het gevaar tot
staan te brengen en het staat niet
geheel vast, dat het daarvoor niet
reeds te laat is.
Latere berichten maken nl. reeds
melding van het zenden van
Een Ultimatum,
waarbij verklaard wordt, dat, tenzij
Turkije binnen 24 nur de bezetting
van Tripolis door Italië in de hand
zal werken, waarna een desbetreffende
overeenkomst tnsschen de beide mo
gendheden zal worden opgemaakt,
Italië zal overgaan tot de effectieve
bezetting van Tripolis.
Aan de „Post* wordt uit Konstantino-
pel geseind, dat men in wélingelichte
kringen vermoedt, dat er een geheim
verdrag bestaat tnsschen Italië en
Griekenland. Zoodra Italië z(jn actie
in Tripolis begint, zal Griekenland
Kreta annexeeren.
De staking in Ierland.
De Iersche spoorwegstaking schijnt
langzamerhand te verloopen. Ook gis
teren hebben zich weer een aantal
stakers aangemeld om aangenomen te
worden. Blijkbaar krijgen de maat
schappijen steeds meer beschikking
over plaatsvervangende krachten de
bestuurder van de Great Northern
verklaarde althans, dat er te Kings-
bridge een ploeg nieuwe machinisten
was aangekomen, en dat meer anderen
binnenkort beschikbaar zonden zijn,
reden waarom de maatschappij den
stakers nog een laatste kans gaf om
onder het aanbieden van verontschul
diging zich weer aan te melden vóór
hun plaatsen voor goed door anderen
bezet werden
Tot nu hebben echter alle pogingen
tot bemiddeling gefaald. Volgens de
Press. Association zou het uitvoerend
comité der A. S. R. 8. zeltB besloten
hebben zijn toevlucht te nemen tot
„verandering van taktiek", wanneer
de maatschappijen den „besmettings"-
eisch der stakers niet inwilligen.
Hierop scbjjnt niet de minste kans.
Integendeelde Dublin and Southern
Railway heeft nu ook houtzendingen
aangenomen van een firma, waar het
personeel in staking was, terwijl die
maatschappij tot nu voor staking ge
vrijwaard bleef, omdat zij dergelijke
zendingen weigerde aan te nemen.
lit de Pers.
De kiesrecht optocht.
De christelijk sociale Beukelaar, het
blad van mr. dr. v. d. Laar, schrjjtt
In geestdrift ligt wondere kracht.
En dit mag niet uit het oog verloren
bij de waardeering van het dan
na ingediende monsterpetitionnement
voor algemeen kiesrecht. Een getal
van meer dan 300.000 handteekenin-
gen is zeker niet zonder beteekenis.
Maar toch ligt de beteekenis van heel
deze akte niet in de eerste plaats in
het getal. Wat onvermoeide arbeid,
wat onverpoosd 6treven ligt er niet
in het bijeengaren dezer handteeke-
ningen, welk een achtergrond van
geestdrift en idealisme. En dit maakt
wel vóór alles de kracht nit van deze
beweging. Deze mannen en vrouwen
willen iets met heel de kracht van
hun ziel, en dit alles geldt niet hun
bizondere belangen, maar het publieke
leven.
Wel nimmer heeft 's-Gravenhage
zulk een derden September- Dinsdag
aanschouwd. In stee van gonden
hoischittering de duizenden betoogers,
die zwjjgend en ernstig de straten
doortogen na de oplaaiende geestdrift
om de sprekers, vóór de stoet den be-
toogingstocht begon. Doch nog ander
kontrast treft. Op dienzelfden dag
was een troonrede uitgesproken, een
troonrede uit een koalitie-politiek, die
al meer in het teeken der matheid
kwam te staan.
De geestdrift der kiesreehtbetoogers,
de geestdrift der sociaal-demokraten,
daarnaast een regeeringspolitiek, die
de harten niet ontroert, die den volks-
wensch niet vertolkt.
En verder
Christelijk konservatisme, koalitie-
politiek van sncces-berekening moge
een wijle schitteren in macht. Die
macht stort straks ineen. Tegen de
geestdrift der Haagsche betoogers
vermag ze ten slotte niets.
Landbouw, Veeteelt est
V Issciier ij.
Door de vereeniging „A. H. V."
(Vereeniging van Fabrikanten en van
Handelaars in Kunstmeststoffen en
Voederstoffen, en Aankoopvereenigin-
gen van deze stoffen) is Goes aangewe
zen als plaats van arbitrage voor de
provincie Zeeland.
Voor geschillen betreffende meststof
fen bestaat de arbitrage-commissie
voor de provincie Zeeland uit de hee
ren M. Boogerd, MiddelburgD.
Koopman Pzn., NieuwerkerkA. v.
Doornick, HansweertN. N. van Lan-
geraad, KoljjnsplaatWRibbens,
Zierikzee en J. Lindenbergh, Wolfaarts-
djjk.
Voor geschillen betreffende voeder-
stoffen is de Zeeuwsehe arbitrage sa
mengesteld uit de heeren W. C. Bolle,
Rotterdam W. Kakebeeke, Goes J.
P. Huyser, Rotterdam P. Maas Wzn.,
KoudekerksM. Verheul, Rotterdam
en N. Polderman, St. Maartensdijk.
Uit Zeeland zijn bij de vereeniging
aangesloten de volgende handelaars
en fabrikantenW. Bolier Lzn., Poort
vliet Glerum en Co., HansweertJac.
Krfjgcr, KrabbendjjkeI. v. Male—
Butler, Schoondjjke; W. en J. C. liib-
benB, ZierikzeeW jjkman en Schippers,
Breskens„Zeeuwsehe Voeder- en
Kunstmesthandel'' voorheen S. en M.
Boogerd, Middelburg.
Verder zjjn uit Zeeland aangesloten
9 landbonw- en aankoopvereenigingen
en 34 particnlieren.
De Nederlandsche Boerenbond en het
Tarief ontwerp.
Te Nijmegen is het congres van den
dcD vrijgesproken. Pas gisterenavond
heb ik volkomen duidelijk de klooi
gezien, die mij en mjjn ongelukkigen
vader scheidt van die benijdenswaar
dige mensehen, die zich in de gunst
van hun medemenschen verheugen
mogen.
Neem deze woorden op alsof zij door
een stervende tot je gesproken waren,
want voor jouw ben ik dood en zal
ik in 't vervolg dood blijven.
Gods zegen ruste op je, lieveling,
moge het je goed gaan en doe je
be.-,t zoo spoedig mogelijk zielevrede
te vinden.
Hedwig."
De jonge advocaat stond nog een
heele poos onbeweeglijk voor zich uil
te staren en las den droevigen brief
van zijn teeder-bemind meisje telkens
weer opnieuw.
Hij lette er niet op dat er mensehen
langs hem heen de trappen op en af
gingen, die staan bleven ea hem
nieuwsgierig van het hoofd tot de
voeten opnamen. Hjj wist niet eens
meer waar hy was.
Eindelijk vervaagden de letters voor
zyn oogen, tranen verduisterden zjjn
blik en hjj zag niets dan voor zijn
verbeelding de jeugdige, slanke be
vallige gestalte van haar, die nu voor
altijd voor hem verloren was. Hjj wist,
dat Hedwig eerdsr sterven zou dan
de zjjue te worden. Zjjn vader moest
haar trots heel zwaar beleadigd
hebben.
Zyn vader! Welk een gevoel van
verbittering bekroop hem al alleen by
het uitspreken van dat woord, hevige
woede vlamde in hem op
Rudolf wist ternauwernood, boe hij
uit het huis kwam. Als in een droom
liep hij door de straten der stad. In
stinctmatig liep hjj naar het stadspark
daar liet hjj zich op een bank in een
eenzaam hoekje neervallen en bleef
uren lang in somber stilzwijgen zitten
peinzen.
Eerst toen het duister begon te
worden, kwam hjj weer tot zich zelf.
Zenuwachtig keek hjj om zich heen.
Met gouden glans straalde de avond
zon door het met herfstinten gekleurde
loof der hoornen op hem neer. Hier
en daar klonk vrooljjk gekwinkeleer
der vogels, die hnn nest gingen
opzoeken.
Een hitter lachje speelde om den
mond van den jongen man, toen hy
er aan dacht, dat hjj naar huis zou
gaan. Hjj schrok terug voor de moge
lijkheid, zyn vader te zullen ont
moeten.
Het volgend oogenblik was hjj weer
van een andere gedachte, Neen, inte
gendeel, het zou, het moest tot een
verklaring komen met zjjn vader.
Deze was hem rekenschap schuldig,
want hjj was geen onmondige knaap
meer, over wiens levensgeluk anderen,
zonder hem er zelf in te kennen,
beslissen konden.
Een somber besluit flikkerde in zjjn
oogen, hy stond op en haastte zich
den kant van de villa uit.
Als gewoonlijk vond hjj den ouden
heer in diens woonkamer.
Andreas Wichero zat achter het
geopende venster. Beide ramen ston
den wijd open. Toen hjj Rudolf zag
binnenkomen kwam er een sombere
wolk op zyn voorhoofd en zjjn blik
bleef uitvorBcbend rusten op het hevig
verwrongen gelaat van zjjn zoon.
Toen stond hjj plotseling haastig van
zjjn stoel op en sloot het venster en
trad op Rudolf toe.
Ik moet je een opheldering geven,
Rndolf, begon hjj met eenigszins on
zekere stem. Je weet, van kromme
wegen bewandelen heb ik nooit ge
houden. Ik heb het als mijn vader
plicht beschouwd, ruggespraak met
Hedwig Beek te houden.
Dat weet ik al, antwoordde Ru-
dolf, hier is het resultaat van uw op
treden
Met die woorden nam hij den brief
van Hedwig uit zyn zak en gaf hem
aan zjjn vader.
Aarzelend nam Andreas Wichern
don brief in ontvangst. Maar al dade
lijk nadat hjj de eerste regels gelezen
had, kwam er een verandering op zjjn
gelaat, steeds strakker Bpanden zich
zjjn gelaatstrekken en toeD hjj den
gewichtigen brief gelezen had, knikte
hjj peinzend voor zich heen.
Inderdaad een zeldzaam dapper,
hooghartig meisje, mompelde hij voor
zich heen. Hoe jammer, dat zij zulk
een vader moet hebben 1
Rndolf was vlak bij hem komen
staan.
f Wordt vervolgd
Naar het Duitse h.
Werktnigelijk ging Rudolf voetje
voor voetje de trap af naar beneden.
Toen hjj daar was aangekomen, bleef
hjj staan, misnoegd kijkend naar den
brief, dien hjj nog altjjd ongeopend
in de hand hield. Een diepe zucbt
ontsnapte hem, toen scheurde hij vlug
het convert open en las by het ge
dempte licht, dat door de beschilderde
ruiten viel, wat zjjn lief meisje hem
te zeggen had.
„Lieve, beste Rndolf 1
.Vergeef mij, als ik je opnieuw ver
driet aan moet doen, maar de laatste
slapelooze nacht heeft de al lang in
mj gevestigde overtuiging bekrach
tigd en nu tot een onherroepelijk feit
gemaakt, dat je geluk alleen gedyen
en duurzaam worden kan, ais wy van
elkaar scheiden.
Je vader was gisterenavond hier en
verzocht my je je vrijheid terug te
geven. Ik antwoorlde hem, dat ik je
•Hang van je verplichtingen tegenover
mij ontheven had, en dat jij alleen nit
eigen beweging wilde bly ven wachten.
Hjj geloofde my niet, maar eischte
den ring op, dien je mjj in een on
vergetelijk gelukkig ojgenblik eens
aan den vinger gestoken hebt. Ik gaf
het kleinood aan je vader mee, ver
geef mjj, als ik je daardoor gekrenkt
heb, maar ik kon niet anders.
Wees echter ook niet boos op je ouden
vader, dat verzoek ik je vriendelijk,
want hy meent het goed en trouw met je.
Zijn bezorgdheid omtrent je toekomst
heeft hem alleen er toe bewogen zich
persoonlijk met onze zaken te be
moeien om den door noodlotslagen
zoo zwaar getroffen band, die ons tot
nu toe verbond, geheel te verbreken.
Je vader heeft geljjk. Hy sprak alleen
nogmaals uit, wat ik al in het ster
vensuur van mijn onvergetelijke moe
der als onomstootelyke waarheid in
het diepst van mijn hart had gevoeld,
dat ik n.i. nooit je vrouw kan eu zal
worden. Geloof my, baste Rudolf, het
valt my niet gemakkelijk dit besluit
te nemen, dat al genomen is, als jij
deze regels in handen zult krijgen.
Dringend verzoek ik je, tracht my
niet te vinden, laat mij in 't vervolg
voor mijzelf leven, want als ik je weer
zag, zon ik weer denzelfden strijd
moeten doormaken, dien ik de laatste
weken heb moeten strijden.
Laat mij je nu ia het scheidiugsuur,
waarop onze wegen onherroepelijk
uit elkaar loopen, nog eens zeggen,
dat ik mjj geen grooter geluk zou
hebben kunnen denken, dan de jouwe
te worden.
Laat ïny ja echter meteen verzeke
ren, dat na het gebeurde al je bidden
en smeeken mjj niet meer zouden kun
nen bewegen je vronw te worden, zelfs
ais mfln vader bij gebrek aan bewijs,
zooals je vader zich uitdrnkte, zou wor-