GOESCiiE GOÜMNT
BIJVOEGSEL
VAN DE
van ZATEKDAG 9 SEPTEMBER 1911.
Provinclenieaws.
Wilhelminadorp. I. Cornelisse al
hier kwam door het opdringen zijner
paarden te vallen en kreeg van een
der paarden een trap op zijn been,
zoodat dit brak.
Kloetlnge. By de Woensdag gehou
den stemming voor een lid van den ge
meenteraad verkreeg de heer W. P. K.
Lenshoek 132 St. en Q Trimpe 42 st.,
zoodat gekozen is de heer W. F. K.
Lenshoek.
Nlsso- Woensdagavond had in de
herberg van C. de Blaoy alhier, de uit
reiking plaats van de prijzen, behaald
op den j.l. gehouden schietwedstrijd.
Op den bond9korpswedstrijd (9 marga-
schoten, ieder binnen 5 sec., afstand
20 M.) werden de medailles gewonnen
door 's Heer Abt3kerke met 477 p.
Nieuwdorp met 432 p.Nisse met 429 p.
en Kwadendamme met 420 p
Op den korpsbaan (5 niargaschoten,
ieder binnen 5 scc., afstand 20 M.)
behaalden Wolfertsdjjk, Kwadendam
me, 'b Hoer Abtskerke en Nisse de
medailles resp. met 262, 2*9, 244 en
234 p.
Op den cydnder-korpsbaan (afstand
12 M. Max. 300 p.) verwierven 's Heer-
Abtskerke, Kwadendamme, Wolferts-
dijk en Heinkenazand het viertal me
dailles resp. met 260, 258, 248, 246 p.
Het eere-kruis en do eere-medailles
vielen ten deel aan de heeren A. de
Blaeg en P. Kloosterman, beiden van
Nisse, met 58 en 54 p.
Do vijf eerste prjjswinners op de
pers. baan (afstand 20 11. Max. 120 p.)
waren de heeron M. Slabbekoorn,
Heinkenszand. met 111 p. J. Osse-
waardo, Wolfastdyk, 109 p. Jac.
Braam, 's Heer Abtskerke, 108 p., L.
J. Dekker, Kloetinge, 108 p., H. Steen
blok, Nieuwdorp, 107 p., en op de vrye
baan (afstand 12 M. Max. 2 X 60 p.)
de heeren P. Kloosterman, Nisse, 116 p.
4 X 66, I Jansen, Nisse, 116 p., P.
Drjjgers, 's Heer Abtskerke, 115 p.,
J. Drijgers, 's Ucer Abtskerke, 114p.,
B. Bos, Nisse, 114 p. 1 X 56.
Heinkenszand Woensdag jl. had
een slager alhier oen vet varken naar
Goes gebracht. Opzijn terugreis nam
hjj twee personen ia zijn kar op, die
hem hadden gevraagd een eindje mede
te mogen rijden Toen de slager aan
den z. g. n. Oranjeboom was gekomen
bemerkie hij, dat hij zjjn porteinenaie
miste, inhoudende f 120. Daar hij de
personen die mede gereden waren,
onder wie een zekere D. uit Goes
van den diefstal verdacht, reed hjj
terug naar Goes en stelde de politie
van het geval in kennis. Naar verluidt
heeft deze D. opgespoord en aange
houden als den vermoedelyken dader.
Ellewoutsdi]k. In do raadsverga
dering van 5 September werden de
nieuw gekozen leden beëudigd en her
benoemd tot wethouder dhr J. Nieu
wenhuize met 4 tegen 3 stemmen.
Verder stelde de voorzitter opnieuw
de grintkwestie aan do orde. Als ge
volg van de besprekingen werd aan B.
en W. met 5 tegen 2 stemmon, die van
de heeren SmaUegange en Van Liere,
machtiging verstrekt ter zake te doen,
wat noodig is, znliende do financiëele
aangelegenheden later worden gere
geld.
Nog werd B. en W. machtiging ver
leend, wanneer niet meer in het ge
brek aan water kan worden voorzien
nadere maatregelen te treffen.
De vrouw van A. E. alhier had
het ongeluk van den trap te vallen
en daarbij drie ribben te breken.
Hoedekonakerke. Woensdag ver
gaderde de gemeenteraad. Na instal
latie der herkozen raadsleden, dhrn.
W. C. Groenowege, J. Jasperse en A.
Walraven, werden als wethouders her
benoemd dhrn. M. G. Verbeek en W. C.
Groenewege. Een voorgestelde wijzi
ging in de begrooting, dienst 1911, werd
onveranderd vastgesteld. De gemeente-
begrooting, dienst 1912, werd daarop
behandeld en met algemeene stemmen
vastgesteld in ontvang en uitgaaf tot
een bedrag van f 11671,09. De H. O.
is uitgetrokken op f 2800 tegen t2525
in 1911. Post en onvoorziene uitgaven
bedragen te zamen f 87,79 i/i, terwijl
als inkomsten voor havenverpachting
is gerekend op f 1450.
Hansweert. Aan den heer C. Her-
ketny, opzichter der visscherij alhier,
is door don Koning van België de
burgermedaiHo lsle klasse toegekend
voor betoonden moed en zelfopoffering.
Kruidingen. In de Woensdagavond
gehouden gemeenteraadsvergadering
had de installatie plaats van do nieuw
benoemde leden dhrn. J. Wondergem,
J. Kostenus, J. Nieuwenhujjse en P. de
Smidt. De beide afgetreden wethouders
dhrn. J. Wondergem en A. H. v. d.
Ende werden opnieuw als zoodanig
benoemd.
Ingekomen was een dankbetuiging
van den rijksveldwachter J. L. Krie-
kaart voor ontvangen gr itifloatie voor
bewezen politiedienst en een aanvrage
van ontslag van raej. J. C. Bouwens
als heipBter aan de bewaarschool, wat
werd verleend.
Vervolgens werd vastgesteld door
den raad het reglement op de gaslo
vering der beide in aanbouw ziinde
gasfabrieken. De prijs van lichtgas
en verwnrmingsgas is vastgesteld op
en 7 cent terwyl de gebruikers van
muntgasmeters 9 cent per Meter
moeten betalen.
Bij de rondvraag werd besproken de
mogeiyklieid van brandgevaar vooral
in de bebouwde kom bjj het nijpende
watergebrek. Maatregelen znllen wor
den genomen om zoo mogelijk van
water voorzien te zijn, door het maken
van een wel in de vesten „denionwe
pnt en het schoonmaken van de vate.
Het mogelijke zal worden gedaan
om het uitgljjdeu van paarden te voor
komen op het gedeelte dorpsstraat,
tusschen M. v. d. Boomgaard en J
Timmerman.
Jot lid van het college van
nolabelen der Ned Herv. k irk in
eene onlangs ontstane vacature ia
gekozen de beer A. Paasse uiot 19 st.
terwyl nog werden uitgebracht op C
Wisse 7, J. Paley Hz. 5 en O Klap
1 stem. r
Rilland-Bath. Waren vroeger de
inwoners van Bath, de Stmionsbuurt
en de omliggende polders, genood
zaakt een overledene te begraven met
ten huifwagen, thans is hierin door
iet aankoopen eener lijkkoets groote
verbetering gebracht. Nu is men ni--t
meer afhankelijk van een vrachtrijder
ot landbouwer en bovendieu krijn
alles een netter, deftiger aanzien.
Deze week is de koets voor het eerst
in gebruik gesteld.
Het watergebrek wordt steeds
grooter. lederen dag worden er éé:i
;t twee> j'a zelfs gisteren 3 wagons met
water aangevoerd. Ook te Bath, alwaar
men zich nog langen tijd heeft kunnen
oehelpen, geraken de meeste bakken
leeg. Plannen bestaan om het water
aldaar per schip te laten komen, daar
dit veol voordeeliger zal zyn damnet
don trein.
Door den Commissaris der Ko-
mugin zijn benoemd tot zotters voor
s itijks directe belastingen alhier, voor
de jaren 1912 tot en met 1915 Je
heeren C. van Burg en C. Hirdes
belden alhier.
Kolijnaplaat. In de Woensdagavond
gehouden verg .dering van het Nuts-
daparteino»it .Noord-Beveland," deed
do secretaris penningmeester de heer
A. T. C. Swenne van Wissenkcrke
rekening en verantwoording ovor het
dienstjaar 1910/11. Daaruit bleek, dat
de inkomsten met het batig »aido van
i10' ™ri«e iaar hadden bedragen
t 132,78 en de uitgaven f 190,98^, zoo
dat er een nadoelig slot van f 58 205
is. Dit nadeelig slot is veroorzaakt
door de vele kosten voor dit depa: te-
ment door de in het voorjaar geuou-
den kookschool te Kortgena die dit
departement f 67.74 heelt gekost.
Vervolgens werd de begrootiug voor
hot volgende dienstjaar opgemaakt,
ft'aarhy de vermoedelijke inkomsten
op t 206,32, de uitgaven op f 154 731
geraamd werden. Onder die uitgaven
is weder 5 gld. voor de weezsnver-
pleging in Goes en 5 gld. voor sab-
sidie aan de vyf werltiiedenvereeni-
gingen op dit eiland. Als bestuursleden
werd de heer J. do Kater van Kortgene
met algemeene stemmon herkozen eu
in plaats van den heer H. van Gorsei
die deze gemeente metterwoon ver
laten heeft, de heer P. C. W. Swemer
alhier, eveneens met alg. st. Nog werd
besloten dezen winter een spreker van
het hoofdbestuur alhier te laten optre
den en eene lezing, opgehelde d door
sciopticonbeelden te houden.
Middelburg. Door den heer J. van
Boven, consul van België, werd gister
morgen op het consulaat uitgereikt
do burgermedailie le klas=,; aan P.
Hanegraaf, schippersknecht alhier
hem door don Koning van België
toegekend voor betoonden moed en
zelfopoffering b(j het redden -,an een
meisje in Juni 1910 in een der havens
van Antwerpen.
Alhier is overleden J. E. van
Dunne, oud-directeur der registratie
en domeinen.
Viissingen. H. M. de Koningin
heeft aan den burgemeester telecra-
phisch hare deelneming betuigd m-t
de ramp, die de stad heeft getroff.-n
en verzocht ingelicht te worden om
trent den omvang van de ramp.
Er heeft zich een commissie ge
vormd, waarin onder anderen de bur
gemeester zitting heeft, teneinde mid
delen te beramen om de kerkvoogdij
der Ned. Herv. gemeente in staat te
stellen tot den opbouw van een nieuw
kerkgebouw.
Het is gebleken, dat do klokken
van net carillon in den verbranden
toren grootendeels gesmolten zjjn.
o 17, ?p d" .w,rf 'lör Kon- M(j. Ue
Schelde" alhier is een werkman, die
naar den brand wilde kijken, van een
hoogte van 12 M. gevallen en in zeer
bedenkelyxen toestand naar het Kath
Ziekenhuis vervoerd, waar de man
des avonds overleed.
Hy laat een weduwe en een groot
gezin achter.
Stadsnieuw».
HftT WATERQKBRKK.
In ons nummer van 15 Aug. werd
melding gemaakt van de huif .-aardig
heid door dhr. S. v. d. Peyi betoond
by 't beschikken van water uit de
West Vest, in dezeu tjjd van langdu
rige droogte. Heden liet hy door een
fotograaf de bedrijvigheid van het
waterhalon in beeld brengen, a s her
innering aan de waterbehoefte, die t„t
heden in Goes en omstreken heersc't
Waar nu de waterleiding staat
ingevoerd te worden, is 't zeker
een aardige gedachte om 't nageslacht
in beeld en schrift te herinneren wat
ui 1911 is getobd om inensch en dier
aan water te helpen door allerlei
hulpmiddelen. We twyf-len niet, of
dhr. v. d. Peyl zal voor 't Stedeiyk
Archief ook wel een foto willen afstaan.
Bs.kroo.nd.
Bjj de op 4 dezer in de Koopmans
beurs te Amsterdam gehouden keuring
van zaaigranen, zjjn Van den Bosch
Co. alhier bekroond voor tarwe en
rogge.
Afd. Goks v/d Chr. Nat. Werk
mansbond.
Gisteren hield de afd. Goes van den
Christ. Nation. Werkmansbond hare
gewone drie maandelyksehe vergade
ring. Volgens het verslag van den
penningmeester was voor de aldueling
ontv mgen f 40,68, uitgegeven f 17 405
goed slot f 23,27-5. Ontvangsten van
het ziekenfonds waren f 142,70, uit
gaven f94, goed slot f48,70.
Als bestuursleden wei den herkozen
ihru. H. Kuzee en E. Barbier; in de
commissie van toezicht dhrn. E van
den Buscb en J. W. van de Weert en
gekozen dhr. P. Verburg.
Zeeuwsohe landb. maatsoh.
Heden had in de Prins van Oranje
alhier de algemeene vergadering
plaats van de Zeeuwsehe Landbouw
MaatBOhappjj. Te ruim kwart over
tien opent de voorzdhr. J. H O.
Dominions, de vergadering waarby
by or allereerst de aaiidacbt op ves
tigt, hoe het mond- en klauwzeer
oorzaak was, dat de groote provia-
ciale tentoonstelling te Middelburg
niet kon doorgaan. Dat was wel jam
mer, want veel moeite en veel tjjd was
tevergeefs besteed eu bovenal veel koi-
ten waren voor niets gemaakt, maar een
provinciale tentoonstelling, ten doel
hebbende een juist beeld te geven
van landbouw en veeteelt in zjjn go-
heelen omvang, zonder vee zuu im
mers niets zjjn geweest, 't Is daar
om een verstandig besluit geweest
van het Hoofdbestuur om de tentoon
stelling uit te stellen tot September
19.2, maar do alg, vergadering te
laten doorgaan en daaraan een kleine
tentoonstelling te verbinden. Eu zoo
zjjn we dau tüans hier in Goes saam-
gekouieu, aldus spr., die daarna ecu
harte.yk welkom toeroept aan het
dagelyksch bestuur dezer gemeente.
Spr. ziet in hnnne aanwezigheid een
bewjjs van belangstelling in de Maat
schappij. Daarna zich richtende tot
den Burgemeester, uit spr. den wensch,
dat Z. E. A hier in Goes een aange'
namen en gelukkigen werkkring zal
vinden, waarin het hem gegeven zal
zyn heel veel tot nut en voordeel
van deze gemeente tot stand te bren
gen. Van dhr. Commissaris der Konin
gin is bericht ingekomen dat hij
hedenmiddag de tentoonstelling en
alg. verg. zal by wonen. H.U. ried.
St. gaven te kennen, verhinderd te zyn
naar hier te komen.
Vervolgens overgaande tot een kort
verslag van den toestand der Maatsch.
deelt spr. mee, dat in het bestuur
geen verandering kwam, Van hen
die tot de Maatsoh. in betrekking
stonden en daarin een eereplaats in
namen, zjjn overleden dhrn. B. G. van
der Have, eerelid der Maatsch., P.
lloeus en C. der Weduwen, eercle-Ieu
ouderscheidenljjk der aideelingen Ax )1
en Kruiuingen, J. M Kakebeeke, vroe
ger vele jaren vice-voorz der Maatsch.
Julius 'Vogelvanger, voorz. van de
aid. Hulst. Ook aan dhr. Kommers,
den onlangs overleden redacteur-ver
slaggever der Middelburgeche Ct. wijdt
spr, een hartelyk woord van waar
deering.
De paardenfokkerij, vervolgt spr
gaat ontegenzeggelijk steeds vooruit,'
de kwaliteiten zyn door het zuiver
drjjvu,, der koudbioedfokkery on in
vo -1- van goede jooge merriën nit
België merkbaar beter geworden. In
1910 werden 12235 merriën gedekt
(d i. ruim 300 meer dan in 1909),
allee 1 door koudbloedige hengsten.
Voor de as. verplichte hengston-
kenring zyn aangegeven 204 hengsten
tegen 166 in 1910 en 137 in 1901, het
begin dor verplichte keuring.
Sommige streken van Z.-Beveland
hadden te ljjden van de besmettelijke
borstziekte, waaraan vele paarden ba
zweken. Een atdoeud middel sehynt
nog met gevonden.Opneming van deze
zeer besmettelyko ziekte ouder de by
de wet genoemde besmettelyke ziekte
komt spr. zeer goweusebt voor, wjjl
thans geen maatregelen naar buiten
kunnen worden genomen ter voorko
ming der ziekte.
Do handel was levendig, deprjjzen
waren hoog.
De voehoudery gaf in 1910 finan
cieel gunstige nitkomsten. Sedert het
begin van 1910 werden 8 nienwe
conti óle-vereenigingen en 10 stieren-
vereeuigingen opgericht. Het aantal
contrölevereeuigingen bedraagt thans
12, met 1160 aangesloten koeien, ter
wyl er 21 stieren verenigingen best tan
met 1891 exemplaren. Opgericht is
een bond van controle- en stieren-
vereenigingen. Door de jyverige be
moeil'ngen van den zuivelconsulent en
diens adsistent breidt de beweging
om het geitenras te verbeteren zich
voortdurend nit. Het aantal geiten-
fokverecuigingeu is van 25 in Juli
1910 thans reeds geklommen tot 43,
die alle zijn aangesloten by de ver-
eeniging ter bevordering van de
geitenfokkerij 'n Zeeland. Alleen voor
deze provincie werden in 1910 in
Hessen aangekocht 85 Saanengeiten
en -bokken.
De kippenfokkerij blijft, dank zy de
groote werkzaamheid der afd. ZoelaDd
van de V. P. N., in bloei toenemen.
Omtrent dun akkerbouw deelt spr.
mee, dat 1910 niet opleverde, wat mon
in het voorj aar verwachtte, al hebben
de hooge prijzen veel goedgemaakt.
Voor hot klein bedrjji der arbeiders
blykt 1910 evenwel een goed jaar te
zyn geweest.
De cursussen voor landbouw-huis-
houdonderwijs te Oostburg en Groede,
geven goede resultaten. De Maatsch.
roept de medewerking dor aanwezigen
in, om ook in andere deelen der pro
vincie dergelyke cursussen te kunnen
geven. Op meer bescheiden schaal
worden nog kortere cursussen voor
vrouwen gegeven te Rilland en Wol-
faartsdjjk
Te Middelburg, Oostburg en Hulst,
zyn 2 jarige cursussen in hoefbeslag
gegevende gehouden examens gaven
een allesbehalve gunstigen uitslag,
'tVolgend jaar worden zulke cursussen
gehouden te Goes, Kruidingen en Tbo-
len en zal met de wenken der ex unen-
eommissie rekening worden gehouden.
In 1910/11 werden 30 landbouw-
wintercursnssen gehouden met ruim
250 leerlingen, waaraan door tus-
scheukomst der Maatsoh. f 8000 Ryks-
subsidie werd verleend.
Bovendien werden in 1910/11 20
cuisusseu in landbouwkunde gehou
den voor volwassenen in landbouw-
boekhonden, bemestingleer, landme
ten, veevoederen, zuivelbereiding voor
meisjes enz.
Na tenslotte nog een warme aan
beveling te hebben uitgesproken voor
de Goescho landbouwwinterschool en
om zich aan te sluiten bjj de Zeeuw
sehe Landbouw Maatschappy ver
klaart spr. de vergadering geopend.
De notulen der vorige alg. verg.
worden zonder op- of aanmerkingen
vastgesteld en de rekening over het
afgeloopen jaar goedgekeurd in ODt-
vang op f 21136,395, in uitgaaf op
f21206,575, nadeelig slot dus f 70,18.
Daarna houdt de Zuivelconsulent
der maatschappy dh -. C. Zwagerman
eene uitvoerige zeer zakelyke voor
dracht over: Doelmatige Veevoeding
in Zeeland, ook in verband mot den
verbouw van suikerbieten in deze
provincie. Deze voordracht, die zich
niet erg leent voor een verslag in ons
blad, zal in den breede in het Zeeuwsch
Landbouwblad worden weergegeven.
Verschillende der aanwezigen geven
hun op- en aanmerkingen naar aan
leiding van het gesprokene ten beste,
waarop dhr. Zwagerman zyne ziens
wijze nader uiteenzet en toelicht.
De voorz. dankt dhr. Zwagerman
voor z'n voordracht.
Dhr. U. G. Schilt'nuis, van Gronin
gen, treedt daarna op als inleider van
de aanhangige tariefwet. Spr. begint
met de voorgeschiedenis van het ont
werp uiteen te zetten, 't ls geen kwes
tie van politiek maar van economie.
Nooit is er een heel afgewerkt ont
werp ingediend, het huidige nu is
sterk protectionistisch Herhaaldelyk
werden de vroeger ingediende ont
werpen gewijzigd In 1877 zon men
een zuiver fiscaal tarief hebben ont
worpen, had de schatkist zulks toege
laten. Minister Pieraon wilde de tech
niek der wet verbeteren, omdat die
niet deugde, niet aan den aard van
dien tyd aanpaste. Het aantal artike
len werd vergroot, het rubriekental
vermeerderd. Dat is de z.g. tabel-
Pierson, die evenwel nooit in behan-
ling is gekomen. Sprenger van Eyck
wilde een eind maken aan de ontdui
kingen door het benaderingssysteem
af te schaffen. Het volgend jaar werd
dan ook al een 2 millioen meer ont
vangen aan invoerrechten. Minister
Harte nam de tabel Pierson weer ter
hand, maar verhoogde de rechten van
5% tot 8'6. Ook deze wet kwam niet
in het Staatsblad. En thans staan we
dan voor het ontwerp Kolkman,
dat nog verder gaat dan 't ontwerp
Harte.
Wanneer men twyfelt over de ru
briek, waarin een artikel zal moeten
vallen, wordt het geplaatst in de
hoogste rubriek. Dit ontwerp heeft
drie bedoelingen: le stijven van de
schatkist, 2e protectionistische bedoe
ling en 3e de represaille- of retorsie-
maatregelen, ook wel weerwraakmaat-
regelen genoemd.
De vergadering wordt nu geschorst
tot half drie.
Te rnim 1 uur opent dhr. Domini
ons de tentoonstelling in de sociëteit
V. O. V. Spr. wyst er op, dat deze
tentoonstelling voor leeken een heel
bescheiden indrnk zal maken, maar
ze maakt dan ook geen pretentie op
iets grootsch en schitterends. De re
den, dat zy hier wordt gehouden, iB
genoegzaam bekend. Door de groote
uitbreiding van het mond- en klauw
zeer moeBt de Prov. Tentoonstelling
te Middelburg worden uitgesteld.
Daaraan was ook een afd. Akkerbouw
verbonden, niet maar toevallig om
eens te laten zien, welke producten
Zeeland levert, maar om het door dhr.
Kakebeeke, landbouwleeraar, zoo vu
rig bepleitte doel, erkenning van onze
zaaigranen, te bereiken. Do commis
sie voor die afd. Akkerbouw heeft
zich veel moeite getroost, waarvoor
dan ook een hartelyk woord van dank
bier op zijn plaats is. Ook aan de an
dere personen, die daartoe hun krachten
hebben ingespannen, brengt spr. den
dank der Maatsch., in het byzonder
aan dhr. Groenewege, de ziel dezer
tentoonstelling. Tenslotte deelt spr.
mede, dut de jury nit de drie ver
schillende variëteiten, Wilhelmiuatar-
we (16 monsters, waarvan 8 werden
afgekeurd), Witte Monarch (10 mon
sters, waarvan 2 afgekeurd) en Ruw
harige Essex (3 monBters, welke alle
werden goedgekeurd) eea monster
had genomen en onder de inzenders
daarvan de groote medaille van H.
M. de Koninigin had verloot. De uit
slag was, dat deze onderscheiding ten
deel viel aan dhr. D. Lindenbergh Pz.
te 's Heer Arendskerke met de varië
teit Witte Monarch. De twee andere
inzenders waren dhr. H. Romeyn te
Ouwerkerk met Ruwharige Essex en
de Wilhelminapolder met Wilhelmina-
tarwe.
Met den wensch, dat de Maatsoh.
in de gelegenheid zal worden gesteld
op den ingeslagen weg voort te gaan,
wyl dit zeer in het belang zal zijn
van den landbouw in Zeeland, ver
klaart spr. dan de tentoonstelling voor
geopend.
Te 2 uur komen ook dhrn. Dyck-
meester, commissaris der Koningin in
Zeeland, en Fruytier, lid van Ged. St.,
ter tentoonstelling, die zich in een
groote belangstelling, ook van de zyde
van het zwakke geslacht, mag ver
heugen. De zaal van de sociëteit ziet
er gezellig uit, de verschillende zaai
zaden en schooven in het midden op
gesteld en verder rondom in de zaal
bloemen en planten, ter opluistering
gezonden.
De voorz opent te half drie opnieuw
de vergadering en heet den heer com
missaris der Koningin hartelijk wel
kom,dankt hem voor de belangstelling,
die dhr. commissaris steeds voor de
Maatsch. aan den dag legt. Daarna
roept hy ook dhr. Fruytier het welkom
toe, dankt ook hem voor zyne tegen-
woorheid en beveelt de belangen der
Maatsch. by hem aan.
Dhr. CommiBsar .s dankt voor de hem
betoonde belangstelling en hoopt, dat
de tentoonstelling in 1912 in alle op
zichten zal slagen.
Dhr. Fruytier sluit zich by den vori-
gen spr. aan en geeft de verzekering
dat Ged. St. steeds den landbouw
znllen bljjven behartigen.
Dan hervat dhr. Schijthuis zijne rede.
De fiscale bedoeling ligt hierin uitge
drukt, dat de regeering 23 millioen
nit de wet hoopt te trekken. De be
scherming der nyverheid is wensche-
lyk, aldus beweren de buitenstaanders.
De maatsch. van nyverheid, vertegen
woordigende de heele Nederlandsohe
nyverheid, wil die wet niet, omdat zy
den bloei zal tegenwerken. Die men-
schen nu zyn zeker tot oordeelen be
voegd, en zy wensehen geen inmen
ging van regeeringszyde. Cyfera zal
spr. niet noemen, dat heeft de veree-
niging .liet vrye Ruilverkeer" genoeg
gedaan.
De verhooging van invoerrechten
zal niet noodzakelijker wyze leiden
tot verhooging van de pryzen der
producten, beweert de regeering, maar
zy zal dat wel, meent apr., al is op
deze regel ook uitzondering mogelyk.
De regeering vreest de vorming van
syndicaten en trusts niet, maar die
vereenigingen zullen veel grootere
maeht krygen. Het zontsyndicaat en
jjzersyndieaat zullen zich onrustba
rend uitbreiden. De meelvereeniging
zal zorgen de verhooging in haar kas
te doen vloeien.
Nu tot den landbouw komend wyBt
spr. op het feit, dat de Groninger
Landbonwbond een commisBie van
onderzoek in dezen heeft benoemd.
Die comm. rapporteerde vierderlei na-
deelendirect, omdat do pryzen der
landbonwbenoodigdheden, vallende
onder het tarief, zullen stygen. In de
eerste plaats kaasstremsel, prikkel
draad, koperen zeeven, geschaafd
hout, alle timmerwerk voor huizen
bouw, klompen en klompenmakers-
werk, teen- en mandetimakerswerk,
leerwerk, tonw, koord en touwwerk,
pak- en zaklinnen, enz. enz dat alles
zal nn onderhevig zyn aan invoer
rechten of de rechten daarop znllen
verhoogd worden. Ook metselsteen
zal zwaar worden beiast, waardoor
mede de hnizenbouw getroffen moet
wo. den.
Ook verder haait spr. nog vele
voorbeelden aan als bewys van de
directe nadoelen van de Tariefwet.
Als indireet nadeel noemt spr. de
■oodzakelyke loonsverhooging van
den arbeidenden stand.
De bescherming van de nyverheid
zal oorzaak zyn, dat de arbeider het
platteland zal verlaten en zich naar
de nyverheidB-centra zal begeven
waardoor de landbouwer moeiiyk
arbeiders zal kunnen krygen en b>
slist veel hooger laonen zal moeten
uitkeeren. Bovendien bevindt men
zich met dat tarief op een hellend
vlak, een volgende minister zal nog
verder gaan. De retorsie- of weer-
wraakmaatregolen vormen een eroot
gevaar, meent spr. Ook invoerrechien
op artikelen uit den vreemde naar
hier kunnen worden geheven en dan
zullen de daardoor getroffen landen
