N'. 102 1911
Dinsdag 29 Augustus.
98"* jaargang.
Donkere Schaduwen.
2i FEUILLETON.
GOESCHE
GOURANT.
Telefoonnummer 23. Directeur a. F. a. vak Sbtebs. Uitgave vau de Naaml. Vennootschap ,Goesche Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
De uitgave dezer Courant gesehiedt Maandag-, Woemdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentlön op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke] regel meer lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Het tarief en de landbouw.
Bü eene behandeling van de vraag
in hoever de landbouw bij de voor
gestelde tarief wijziging betrokken is,
valt afzonderlijk te onderzoeken het
directe en het indirecte belang van
dat bedrijf by deze regeeringsplannen,
aldus „Het vrije Ruilverkeer".
Eerst dus de vraagwordt door dit
voorgestelde tarief de landbonw recht
streeks gebaat of geschaad
Het antwoord op die vraag is niet
moeielijk te geven.
Waar deze tarietwijziging beoogt
bescherming van den nationalen ar
beid, opgevat in dien zin, dat de bin-
nenlandsche markt moet worden ver
ruimd door de buitenlandsche concur
renten te weren, is het duidelijk, dat
onze land- en tuinbouw van dit soort
bescherming niets goeds heeft te ver
wachten.
Onze land- en tuinbouw als groote
exportbedrijven hangen voor hun
bestaan geaeel af van de buitenland
sche markt j is de vraag naar hun
producten op die markten goed, dan
r\jzen ook hier op de binnenlandsche
markt de prijzen en omgekeerd, wan
neer zij op de bnitenlandsche markt
dalen, dan worden ook hier de prijzen
lager.
Een tariefwijziging kan op die
prjjzen geen rechtstreekschen invloed
uitoefenen, behalve natuurlijk op de
prflzen van granen, mais en enkele
andere artikelen, die wij in groote
hoeveelheden invoerenmaar omdat
men er aan denkt om die thans te
belasten, blijven die buiten debat.
De vraag of de landbouw bij dit
tarief gebaat zal worden, in den zin
zooals de protectionisten dit opvatten,
kan dus beslist ontkennend beant
woord worden.
Toch is de landbouw niet geheel
van de belangstelling der Regeering
verschoond gebleven en zal hjj een
deel van die „bevordering van den
nationalen arbeid" hebben te betalen.
Zoo wordt, om enkele voorbeelden
te noemen, het stremsel voor de kaas
makerij belast met f5 per 103 K.G.
Pakliunen, voor den uitvoer van
planten, met 5 percent verhoogd.
Teen en mandenmakerswerk voor
emballage 6 percent.
Klompen, het schoeisel voor de land
arbeiders, met 10 percent en de land
bouwmachines.
Ziehier eenige van die voor den
landbouw noodzakelijke artikelen, die
duurder zullen moeten worden betaald.
Wij kunnen hier nog bijvoegen de
prijsstijging van verschillende levens
behoeften, die de strekking heeft tot
een verhooging van de arbeidslooneu,
zonder dat daardoor de levenspositie
van den arbeider zal worden ver
beterd.
Uit deze factoren kan worden be
rekend de prjjs, dien onze landbouw zal
hebben te betalen voor die zooge
naamde arbeidsbevordering zonder
daarvan ook maar het minste te pro
fiteered
Nu behoeft men volstrekt niet in
overdrijving te vervallen door te be-
Naar het Duitseh.
Een bange zucht ontsnapte aan Hed-
wig's lippen. Toen strekte zij plotse
ling in een opwelling haar handen
naar den geliefde uit.
Nog weet ik niet, wat ik je ant
woorden zal en mag, fluisterde z(j.
Mijn hart heeft vandaag zooveel moe
ten doormaken. In elk geval zal ik
je dankbaar zijn als je je het lot van
vader wilt aantrekken.
Ik zal morgen dadelijk probeeren
bjj hem toegelaten te worden, viel
Rudolf haar haastig in de rede. Maar
je moet het goed vinden, dat ik ook
jou behulpzaam ter zijde sta.
Maak je over mij niet ongerust,
antwoordde bet jonge meisjewier
lippen verraderlijk beefden Alleen de
eerste aanval van het onbarmhartig o
noodlot doet ons achteruitdeinzen er
den moed verliezen, daarna verdraagt
men ook het ergste. En nu verzoek
ik je heen te gaan.
Maar ik mag terugkomen, niet
waar, Heiwig? Je zult mij toestem
ming geven voor je te zorgen
Het jonge meisje keek besluiteloos
voor zioh near.
weren, dat deze prijsverhooging onzen
landbonw zal te gronde brengen, maar
gevraagd mag toch worden of het nn
juist onze tuinbouwers moeten zijn,
die met 10 pCt. verhooging hun glas,
paklinnen en hun onmisbare klompen
hebben te betalen. Zelfs al ware dit
het eenige offer, dat van den land
bouw werd gevraagd, dan zou het
niet aangaan om de gezinnen van
land- en luinbouwarbeiders te bezwa
ren met een belasting van 10 pCi. op
hun onmisbaar schoeisel.
Maar met dit rechtstreeksche nadeel
door de belasting van sommige be
hoeften is de landbouw er niet af.
Wat toch zijn de iudirecte gevolgen
van deze tariefswijziging voor den
landbouw
Het onderzoek daarnaar doen wjj
het beste aan de hand van een tweetal
zeer juiste opmerkingen in de Memorie
van Toelichting op het Wetsontwerp.
Op blz. 36 wordt aangetoond, dat de
eierenproductie in ons land in de
laatste jaren zoodanig is gestogen,
dat de saldo-invoer, die 6 jaar ge
leden nog ruim 2 millioen KG. be
droeg, 5 jaar later veranderd was in
een saldo-uitvoer van bjjna 6 millioen
KG., en dat, niettegenstaande deze
geweldige uitbreiding der productie,
de prjjs de laatste 10 jaren belangrijk
is gestegen (van f2,95 per 100 stuks
tot f4.14).
Hierbjj merkt de Regeering nu op
„Deze prijsstijging is een gevolg
„van de omstandigheid, dat, dank zjj
„het gemakkeljjke verkeer en de
„gunstige ligging van ons land, de
„Nederlandse .e eieren de consumptie-
„centra in verschen toestand kunnen
„bereiken en in deze centra de vraag
„naar versche eieren, tengevolge van
„de toeneming der bevolking, steeds
„grooter wordt".
En op blz. 39, waar de Regeericg
zich verontschuldigt, dat zjj geen
rechten op granen voorstelt, zegt zij
„De afzet en prjjzen van onze vee-
„teeltproducten laten tegenwoordig
„weinig te wenschen over. Het blijkt
„meer en meer, dat zjjne ligging teD
„opzichte van de groote eonsumptie-
„centraEngeland, België en Duitsoh-
„land en zijn natuurlijke gesteldheid
„ons land een voorsprong van be-
„teekenis geven inzake de productie
en den afzet van veeteeltproducten'.
Met deze zoo juiste opmerkingen
heeft de Regeering de scherpste ver
oordeeling over haar eigen voorstellen
uitgesproken, die ooit gegeven kan
worden, en hier ligt juist het uitgangs
punt voor alle beschouwingen over
protectie of vrijhandel, die met be
trekking tot ons land alleen terzake
dienende zjjn.
In de eerste plaats dient te worden
gevraagd, wat voor ons land, gegeven
zijn grootte, ligging, bodem en kli
maat, het meest wenBcheljjke is.
En waar wjj nu zien, dat dank zjj
al die gunstige omstandigheden onze
landbouw bloeit en zich steeds meer
tot een groot exportbedrijf ontwikkelt,
zoo lis de Regeering zelf erkent, dat
deze bloei volstrekt niet in den weg
staat aan een gezonde ontwikkeling
Je bent goed, Rudolf, zei ze toen
zachtjes, en ik wil je geen leed doen.
Kom morgen terug, graag zal ik mij
dan naar je raadgevingen schikken,
Door gevoel overineestera, wilde de
jonge man Hedwig naar zich toe trek
ken, maar met zachte beslistheid
maakte zjj zich I03.
Ga nu, Rudolf, ik vraag er je
om, zei ze met bevende lippen. Ze
keek hem daarbjj zoo smeekend aan,
dat de jonge advocaat bedroefd het
hoofd op de borst liet zakken.
Jjj beveelt het, Hedwig, en ik
ga, fluisterde hjj. Maar ik kom terug,
als de zon schijnt, en geloof mij, trouwe,
lieve Hedwig, ook jouw gelukszon
zal weer schijnen I
Zjj legde haar kleine hand in zjjn
rechter, zjj deed haar best hem als
geleide een glimlachje mee te geven.
Toep echter de voorkamerdeur zich
achter den beminden man gesloten
had, toep vouwde zjj met oen gebaar
van vertwijfeling de handen en ont
snapte een onderdrukte smartkreet
haar lippen.
Den volgenden middag kwam Hed
wig haar verloofde al weer bedaard
tegemoet; wel lag er nog een wee
moedige ernst in de uitdiukking van
haar gelaat, maar de wanhoop was er
uit verdwenen en had plaats gemaakt
voor een Btroeve, kalme beslistheid
Na zich daartegen eerst nog verzet
te hebban, gaf zjj nu op zjjï, verzoek
van industrie en handel, daar is toch
de vraag gewettigd of het nu de tijd
is voor dezen eersten stap tot wjjzigiDg
van onze handels-politiek, waarvan,
ook volgens de getuigenis van geest
verwanten van deze Regeering, voor
den landbonw niets dan nadeel is te
wachten.
Het is niet de eerste plaats de kwestie
of de voorgestelde rechten hoog of
laag zjjn, ook niet of het eene artikel
wordt vrijgelaten of het andere niet.
De groote beteekenis ligt in het prin
cipe, dat hiermede zegeviert en dat,
eenmaal aangenomen, zoo moeieljjk
ongedaan kan worden gemaakt zonder
groote belangen te schaden.
In naam van „de bevordering van
onzen nationalen arbeid" worden de
belangen van onzen meest nationalen
arbeid, onzen bodomcultuur, opge
offerd aan de belangen van enkele
industrieën, die zonder besehei ming
heeten niet te kunnen bestaan.
Dat zoovele industrieele bedrjjven,
die zich thans zoo schitterend ont
wikkelen zonder die bescherming,
daardoor ook in moeielijkheden wor
den gebracht, wordt in verschillende
adressen genoegzaam aangetoond.
Slot volgt).
Buitenland
jodenvervolging in engeland.
Engeland schjjnt het allesbehalve
prijzenswaardige voorbeeld van Rus
land te gaan navolgen, wat betreft
het vervolgen der Joden. De vorige
week althans zjjn daar tooneelen afge
speeld, die in een beschaafd land
geenszins op hun plaats zjjn.
„De uitbarsting", zegt de bericht
gever van de Daily Mai'. te Tredegar,
„was even onverwacht als geheimzin
nig. Zaterdagavond heerschte op straat
de gewone drukte, toen plotseling een
troep van ongeveer 200 jongelieden uit
zjjstraten kwam opduiken, zich ver
spreidde langs de hoofdstraten en
stilnield voor iederen winkel, die aan
een Jood toebehoorde. Daar werd alles
medegenomen, wat van hun gading
was en de rest kort en klein geslagen.
Hadden zjj hun lafhartig werk in de
eene straat ten einde gebracht, dan
kwam dadeljjk een andere aan de
beurt. En het geringe aantal politie
agenten in het plaatsje stond machte
loos tegenover deze woeste bende.
Maar dit was slechts het begin. Toen
Zondagavond de verschillende ker
ken leeg liepen en duizenden zich
langs de straten bewogen, bleven hier
en daar, ondanks de aansporing van
de politie om door te loopen, troepen
volk staan om te zien wat er wel
gebeuren zou, terwijl anderen zich
aansloten bjj het gepeupel. Dit begon
opnieuw met het rooverswerk en zette
het voort tot middernacht, toen ein
delijk militairen kwamen opdagen, die
dreigden vuur te geven, zoo het ge
peupel zich niet ten spoedigste ver
spreidde.
Maandag was de plunderwoede reeds
overgeslagen naarRhymney en andere
dorpendaar echter bepaalde de
menigte zich niet tot de Jood6ehe
ook haar toestemming, dat hjj voor de
voorbereiding en ook voor do begra
fenis zelf zou zorg dragen. Rudolf was
ook bjj den uitdrager bemiddelend
opgetreden, opdat zjin meisje nog
een poosje de beschikking zou heb
ben over de ouderljjke woning.
Al had Schimmel daar ook niets van
willen weten, maar zeer beslist ver
klaard, dat hjj haar geen dag langer
in huis wilde hebben, toch was zoo
mogeljjk Hedwig nog beslister in haar
voornemen het huis na de begrafenis
van de geliefde moeder niet meer te
willen betreden. Zjj had een tegenzin
gekregen in de w oning, die voor haar
en de haren niets dan ongeluk had
meegebracht.
Eindelijk was het uur der begrafe
nis aangebroken.
Voor de laatste maal viel de blik
der treurende op het vredige aange
zicht der doode, toen werd de kist
gesloten.
Had wig had zich afgewond, sidde
rend steunde zjj op den arm van
haar verloofde, die iiaar langs de trap
naar beneden geleidde, waar een
rouwkoets stond te wachten.
Toen zjj den trempel van de huis
deur overschreed, lette zjj niet op
het eenvoudige rjjtuig, dat juist in
snellen draf het huis voorbijreed Zjj
vermoedde niet, dat in het wegrollen
de rjjtuig een arme, wanhopige man
gevangen en geboeid tusichen twee
winkels, maar plunderde overal, waar
maar wat te halen viel.
Vrouwen droegen horloges weg in
hare omslagdoeken, de dieven reden
met gestolen fietsen, zoo snel als ze
konden, naar de achterbuurten om ze
daar voorloopig op te bergen, kost
baar vaatwerk werd snel naar een
veilige plaats gebracht, en was de
eerste buit geborgen, dan keerden de
plunderaars terug om nieuwe te halen.
En het was hnn totaal onverschillig
wien zjj brandschatten, de meest ge
ziene kooplieden hadden evenveel te
ljjden als hun slechter befaamde
collega's.
Vjjf, zes maal werd de „Riot Act"
voorgelezen, de soldaten maakten
charges met het bajonet op het ge
weer, geschoten werd er echter niet,
wat door een deel van het goedge
zinde publiek alles behalve goedge
keurd werd.
Als reden van deze plotselinge uit
barsting van haat wordt opgegeven,
dat de Joden vele perceelen in eigen
dom hebben, waarvan zjj veel te
hooge huur eischen, terwjjl zjj de
huurders bovendien dwingen in hunne
winkels te koopen.
De Joden zelf echter verklaarden
den correspondent van de „Daily
Mail'dat slechts enkele hunner ge-
loofsgenooten huiseigenaren zjjn en
dat deze geen hoogere huur maken
dan de christelijke huisbezitters. De
beschuldiging, dat zjj de huurders,
zouden noodzakelijk bjj hen te koo
pen, noemen zjj gewoonweg be
lachelijk.
Hoeveel schade er reeds is toege
bracht, is nog niet bekend, zeker is
het echter, dat zjj in de duizenden
loopt en dat geen enkel Joodsche
handelaar gespaard is gebleven.
Tal van Joodsche inwoners uit de
oproerige plaatsen zjjn reeds wegge
trokken, uit vrees voor verdere ver
volgingen.
it i 11 n e li I a 11 <1.
De tleepbootdaking geëindigd.
In de Vrijdagmorgen met hunne
respectievelijke machinisten gehouden
besprekingen handhaafden de direc-
tiën der sleepdienstondernemingen
haar standpunt, ingenomen van het
begin der werkstaking af.
De directiën verklaarden zich be
reid, om, na wederopname van het
werk, de grieven van het eigen per
soneel te zullen hooren, te onderzoeken
en naar gegeven mogelijkheid te zullen
verbeteren, doch tusschenkomst of be
middeling van vakvereenigingen be
slist te weigeren.
Den werklieden werd verzocht, hun
ne grieven gedurende de maand Sep
tember a. s. schriftelijk aan hunne
directiën mede te deelen.
Toezegging werd gedaan, dat alsdan
uiterlijk op 1 Januari a.s. een nieuw
arbeidscontract en nieuwe dienstrege
ling aan de werknemers ter onder-
teekening zal worden voorgelegd,
waarin naar mogelijkheid met hunne
voor te brengen grieven rekening ge
houden zal worden.
politie-agenten zateen man, die met
brandende oogen naar haar en naar
de met bloemen versierde kist keek,
die juist op de schouders der dragers
het huis uitkwam.
Tjjdens de begrafenis hield Hed
wig zich heel bedaard. De tranen, die
op het oogenblik van het afscheid
nemen te voorschijn gekoman waren,
waren overwonnen. Stii en deemoedig
stond ze naast haar verloofde.
Tijdens den terugrit van het kerk
hof verzocht zjj Rudolf even met haar
mee te gaan.
Zjj sprak op zachten, kalmen toon
met den beminden man. Eerst sprak
zij over de overledene, maar daarna
wist Rudolf haar er toe te brengen,
dat zjj over haar eigen aangelegen
heden sprak.
Zjj verklaarde hem eerlijk en on
omwonden, dat zij de laatste jaren
al voor een groote zaak in tapisserieën
gewerkt had en zich daardoor een
tameljjk aardig inkomen verschaft
had. Zjj wilde zich nu geheel aan dit
beroep wjjden. De woning, waarin zjj
zooveel treurigs beleefd had, wilde
zij niet meer betredende weinige
bezittingen evenals haar eigen klee-
dingstukken zou zjj den uitdrager
geven, die toch nog huur te vorderen
had. Zjj wilde voor zichzelf een ka
mertje huren en zoo mogeljjk in pen
sion gaan bjj een eenvoudige, be
schaafde familie.
In afwachting daarvan verklaarden
alle stakende werklieden het werk
op de vroegere voorwaarden te willen
hervatten, waarop allen, die niet reeds
aan boord hunner sleepbooten waren
vervangen, weder in dienst werden
genomen.
Oeen nieuw geval.
Naar aanleiding van het stukje van
de N. tiaarl. Ct. over Hugenholtz' op
treden bjj de taptoe ter eere van Pre
sident Fallières, schrijft de heer Hu
genholtz aan het Volk:
„Jammer voor het brave clericale
blad dat het zóóveelste geval alleen
in zjjn eigen lichtgeloovigheid bestaat
en een product is van de leugenach
tigheid van zjjn berichtgever.
„Toen op den ochtend van „hot
feest" Minister Coljjn onder de leden
der Kamer liet bekend maken, dat
hjj een aantal kaarten voor de tri
bune wilde beschikbaar stellen, heb
ik, omdat ik aanvankelijk; van plan
was daarvan gebruik te maken, een
kaart gevraagd. Mij werd gezegd dat
ik dit per telefoon aan het Departe
ment van Oorlog kon opgeven, het
geen ik deed. Door bemiddeling van
den griffier der Tweede Kamer heb
ik toen een kaart ontvangen, maar
bjj nader inzien heb ik gemeend er
geen gebruik van te moeten maken.
„Wat da dameskaart betreft: ik
heb er niet om gevraaagd, laat staan
er herhaaldeljjk om lastig gevallen,
noch minder er op hoogen toon over
getelefoneerd.
„We hebben hier te doen met een
zóóveelste geval van de clericale
leugenaarsbende."
Koninklijke giften.
Bjj het bestuur van de vereeniging
„Hulp voor Onbehuisden" te Apeldoorn
is van H. M. de Koningin bericht in
gekomen, dat het H. M. behaagd heeft,
een bedrag van f 75 beschikbaar te
stellen als bljjk van belangstelling in
het streven dezer vereeniging.
De 70-jarige weduwe te Waspik,
die te Haarlem haar schip door ver
moedelijke brandstichting verloor,
heeft van H. M. da Koningin f 40
ontvangen.
De brand te Stamboel.
Het comité, dat zich te Amsterdam
gevormd heeft om de slachtoffers van
den brand te Stamboel te steunen,
ontving als eerste gift van de Konink
lijke Nederlandsche Stoomboot-Maat-
schappjj een bedrag van f 5000.
p r t
Een goed voorbeeld.
De Pruisische minister van binnen
landsche zaken heeft een verordening
tegen het overmatig gebruik van
automobielhoorns uitgevaardigd.
De voornaamste plicht van elk auto
bestuurder is zegt de minister
om voorzichtig te rjjden. Vooral is
dit noodzakelijk na het invallen van
de duisternis op wegen, waar het uit
zicht belemmerd wordt, op kruispun
ten, enz. De vervulling van dien
plicht is door buitensporig getoeter
niet te vervangen. De hoorn is alleen
Zoo gingen zjj samen naar de stad
terug. Het geluk was hun gunstig, en
een uur later al was Hedwig bjj een
kleine ambtenaarsfamilie heel ge
schikt klaargekomen.
Zjj kon daar dadeljjk blijven. Zjj
bezat nog genoeg geld om zich het
noodigste te kunnen aanschaffen. Ru-
dolf durfde het heelemaal niet wagen
haar met betrekking daarop een aan
bod te doen.
Met rustige, stille vriendelijkheid
nam Hedwig nn afscheid van den
jongen man, en de laatste was bjjna
pijnljjk getroffen door de betrekkelijk
kalme wjjze, waarop zjj hem liet gaan,
zonder zelfs de vraag over een weer
zien aangeroerd te hebben.
Hjj vermoedde zeker niet, welk een
strjjd die zelfbeheersching Hedwig
gekost had, en hoe zjj in haarkleine
kamertje doodvermoeid inéénzonk,
toen het laatste, moeiljjkste gebeurd
was en zjj afscheid genomen had van
den man, dien zjj- boven alles liefhad.
In terneergeslagen stemming ging
de jonge advocaat door de Btadspoort
langs de lommerrjjke ahornallee naar
de fabriek van zjjn vader. Hjj bezat
zelf in de stad alleen maar een kan
toor, zjjn tehuis was nog in de ouder
lijke villa.
(Wordt vervolgd).