N\ 101 1911.
Zaterdag 26 Augustus.
98"* jaargang.
Donkere Schaduwen.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
20 FEUILLETON.
wmmm
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, in Goes 0,79, buiten Goes, franco 1,85.
Afzonderlijk» nommers 5 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12
en Woensdag
uren.
COURANT.
De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50 ct., eikel regel meer lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels i 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Telefoonnummer
Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalka.
ZELFKENNIS.
(Slot).
Die zelfkennis, waarover we in ons
vorig artikel schreven, het weten wat
men wil, en weten wat men kan, maar
ook wat men niet kan en waar onze
fouten en gebreken liggen, is niet
alleen noodig om zich een weg te
kiezen, inaar zjj blijft noodig bjj iedere
schrede op dien weg, bjj elke omstan
digheid, die zich voordoet, bjj elke
levensgebeurtenis. Ons eigen wezen
moet als een opengeslagen boek voor
ons liggen, willen wij den invloed
begrijpen, die het leven op ons uit
oefent, en de oorzaken kennen van
onze stemmingen, van onze droefheid
en vrengde, en liefde en baat, van onze
verveling ook en onze opgewektheid,
onze humeurigheid en prikkelbaar
heid. De meeste menschen zoeken
ook de oorzaken van dergelijke voor
bijgaande stemmingen en gewaarwor
dingen gewoonlijk uitsluitend buiten.
Maar zj) zouden ervan verbaasd Btaan,
wanneer ze werkelijk die oorzakeu
tot op bet diepste konden naspeuren.
En de wezenlijke oorzaak te kennen
is toch een eerste vereisohte om een
kwaal, iets, dat ons hindert, te kun
nen wegnemen. Zoo blijven ze dan
hun leven lang sukkelen met allerlei
onaangenaams, met driitbuien, met
gedruktheid, met ontstemming, wat
ze vrjjzeker hadden knnnen genezen,
wanneer ze de werkelijke oorzaak
ervan gekend hadden en zich ernstig
moeite hadden willen geven die weg
te nemen.
Maar naast deze waarde van zelf-
kennis voor de praktijk van ons
,l»ven, is ze ook vooral noodig voor
het begrijpen van menseben en din
gen, van de wereld en bet leven.
Van ons zeiven uitgaande alleen
kunnen we het leven leeren begrijpen.
Want immers in ons is een onzicht
bare band naar de dingen buiten ons.
Wanneer we eenmaal ons zei ven ken
nen, dan kunnen we ook andere men
schen leeren begrijpen, en verstaan
we hoe langer hoe beter de mensohe-
lflke samenleving, die door de betrek
kingen en voortdurende aanrakingen
van de mensehen onderling gevormd
wordt. En langs die kennis kunnen
we opklimmen tot een hoogere wijs
heid, die boven het leren is, maar
toch uit dat loven is omhoog gegroeid.
In die wijsheid alleen znllen we de
rust vinden, waarnaar wij allen zoeken.
Het is dus wel wat waard, dat we
ons inspannen om tot zeltkennis te
geraken. Dat is altijd niet gemakke
lijk en langs verschillende wegen
zullen we ze bereiken. Maar er is één
eigenschap, die wij daarvoor beslist
noodig hebben, omdat zij alleen de
poort erheen altijd doet opengaan.
Dat is eerlijkheid. Eerlijkheid, de meest
volstrekte eerlijkheid tegenover ons
zeiven en anderen, tegenover eigen
Haar het Duitseh.
Een smartelijk snikken verstikte
haar stem.
Diep bewogen, nauwelijks in staat
te spreken, ging Rudolf dichter bij
Hedwig staan.
Vrees niet dadelijk het ergste,
probeerde hjj gerust te stellen.
Ik zal licht aansteken, het is
hier zoo heel donker geworden, sta
melde Hedwig en snelde de kamer tut.
Dadelijk daarop keerde z(j al weer
met een brandende lamp in de haDd
terug. Haastig, met knikkende knieën
ging zij weer voor het bed van haar
moeder staan.
Zij is dood, Kudolf.
De jonge advocaat knikte haar
treurig toe.
Zij is gaan slapen, de arme
ljjderes 1 Hedwig, zjj zal nu wel
gelukkiger zyn dan bij haar leven,
fluisterde bij.
Hedwig had de lamp op de tafel
gezet. Nu zonk zij naast het ontzielde
lichaam van kaar moeder op de knieën
neet.
Het namelooze verdriet, dat al dagen
achtereen in haar binnenste gewoeld
kaè, vond au «m uitweg.
en anderer daden, is een absoluut
vereischte om ons zeiven te leeren
kennen.
Wy moeten ons zeiven en onze
daden en de motieven daarvaa willen
zien in volkomen zuiverheid, zonder
er ons om te bekommeren, hoe wy
daarby zullen blijken te zijn. En dan
in de tweede plaats moeten we ons
geen moeite besparen om ons zeiven
aa te rekenen. Onze daden en wen-
schen en neigingen moeten we voor
het gericht trekken. Daar moeten
we de getuigen hooren, de getuigen
van de beschuldiging, maar ook de
getuigen van de verontschuldiging.
Want het is nergens nut voor zich
zeiven donkerder te zien dan men
is, en het schaadt ons evenzeer.
En in dat gericht zitten wy alleen
als reehters. Wjj hebben niet te
vragen wat anderen zouden zeggen,
maar wat ons zeiven blykt. Zoo zul
len we uit de beweegredenen van
onze daden, wanneer we die zniver
naspeuren, onze persoonlykheid leeren
kennen.
Maar niet alleen ten opzichte van
onze daden moeten we dat doen.
Evenzeer tegenover iedere neiging, te
genover iedere ontstemming. Probeer
het eens, wanneer ge nit nw bnmeur
zyt en u weet wat ten opzichte van
de menschen meent te beklagen te
hebben. Maar eeriyk 1 Gij zuit in ne
gen van de tien gevallen ontdekken,
dat de oorzaak voor een groot deol
by n zelf ligt. Misschien bebt ge
slecht geslapen of steekt uw eksteroog
of wat dan ook. En gewoonlyk hebt
ge als direct voordeel nog, dat ge uw
humeurigheid in een ommezien kwyt
zyt.
Zoo zal het leeren kennen van n
zeiven uw leven vergemakkelijken, u
tevreden en gelukkiger maken en u
ten slotte doen glimlachen over veel
wat u nu verontwaardigt of ontstemt.
Buitenland.
De Makokko-kwestie.
De Marokko-kwestie brengt nog
steeds alle mogelijke pers-organen in
beweging. Zoo weet b.v. de Wiener
Aügemeine Zeitung naee te deelen, dat
thans te Pat-ys tusschen Cambon en
het Franache Kabinet het volgende
voorstel in overweging genomen
wordtSpanje staat aan Frankryk de
kolonie Kio Mnni at, die tusschen
Fransoh Kongo en Kameroen gelegen
is en het eiland Fernando Po, dat
voor Kameroen ligt. Frankryk doet
deze bezittingen aan Doitschland over
en staat verder een streek van de
Fransche kolonie Middel-Kongo aan
Dnitsehland af. Frankryk erkent het
noordelyke deel van Marokko, waar
van de Zeboe de zuidelyke grens
vormt, Tandzjer inbegrepen, als
Spaansch gebied van invloed. Een
dergelijke schikking, waardoor Tand-
zjer niet in handen zou vallen van een
groote mogendheid, zou ook met
Engeland'» weuaohen overeenkomen.
Het overige gebied van Marokko wordt
tot Fransoh gebied van invloed ver-
Zy luisteide niet naar de troost
woorden van haar zelf terneer ge
slagen Kudolf; ook merkte zy niet,
dat hy een oogenblik wegging om
een arts te halen.
Eerst toen hy met den dokter terug
keerde, sprong Hedwig op en ging
den arts tegemoet
Myn moeder is dood, zei ze
met vermoeide stem.
Rudolf schrok, toen hy de starre
uitdrukking op haar gelaat opmerkte.
Hedwig, lieve Hedwig I smeekte
hy.
Een bitter, pynlyk lachje van enkele
seconden was het eenige antwoord.
Zy wendde zich weer tot den arts,
die intusschen vluchtig naar de doode
gekeken had.
U had zich de moeite kunnen
besparen, dokter, myn moeder is dood,
zei ze weer.
Zy is zonder pyn gestorven, zei
nu de arts, alleen om maar wat te
zeggen.
Haar ziekte was absoluut doode-
lijk en het is in zekeren zin een geluk
voor baar dat ze uit haar lyden ver
lost is!
Hy keerde zieh om, om been te
gaan. De jonge advocaat ging met
hem mco tot aan de deur. Toon h(j
i in de woonkamer terng kwam, vond
kfi Hedwig onbeweeglyk naast het
sterfbed van haar moeder staan.
Hedwig, begon hij, geef je
na «iet heeleotsal ui je verdriet
klaard. Duitschland zou door deze
sehikking in Afrika ongeveer 230,000
vierkante kilometers met ongeveer
1,200,000 inwoners winnen.
De Kolniache Ztg. verklaart dat niet
te loochenen valt, dat er op het
oogenblik onder een groot gedeelte
van de Duitsche party en een uiterst
opgewonden stemming heerscht,
waarin zich de, in den loop der jaren
ontstane, opvatting uitspreekt, dat
Duitschland, voomamelyk door de
schuld van zyne diplomaten, in elke
internationale verwikkeling by voor
baat bestemd is om de toegevende
party te zyn. Het zou beter zyn,
indien de verantwoordelijke mannen
in Duitschland de openbare meening
bytyds in behoorlijken omvang aan
gaande bet beloop van de Duitseb-
Fransehe onderhandelingen op de
hoogte gesteld hadden. Biykbaar zyn
deze onderhandelingen thans op het
doode pnnt gekomen. Men zal moeten
afwachten, of men erin slagen zal,
verdere samensprekingen te beginnen,
voor overijling bestaat er echter voor
Duitschland geen reden. Duitschland
kan kalm afwachten. Zijne belangen
dwingen het niet om haast te maken.
De politieke toestand is niet van dien
aard, dat Duitschland gedwongen zou
zyn, om vandaag of morgen een defi
nitieve beslissing over zyne houding
in de Marokkaansehe kwestie te
treffen. Wy kunnen, zegt de Kölnische
ten slotte, de gebeurtenissen op ons
laten aankomen en misschien is het
wel een voordeel, dat de opschorting
de mogelykheid biedt, dat de openbare
meening in Duitschland tot klaarheid
komt.
De Matin zegt, dat Cambon vier
kant de bedoelingen van Frankryk
kenbaar zal maken en Frankryks
standpunt ten opzichte der schade
loosstelling aangeven. Duitschland zal
daar tegenover moeten verklaren, dat
het voortaan de Fransche actie in
Marokko goed zal kenren en dat het
zyn hulp zal verlsenen om deze
schikking door de andere mogend
heden te doen goedkeuren.
De Echo de Paria zegt van bevoegde
zyde te vernemen, dat de militaire
overheid in Duitschland tegen de ge
woonte in begonnen is de reservisten
uit Elzas-Lotharingen en de Ryn-
provincie op te roepen, 't Zou er dan
dus ernstig beginnen uit te zien 1
Vaak komt er dan evenwel spoedig
uitkomst. Dat blykt nu weer met de
GROOTE STAKING I» NoORWEGBN.
Sedert 29 Juli waren daar reeds
onderhandelingen gaande inzake het
arbeidsconflict, en eerst thans zyn de
partyen het eens geworden. Deze
tytling zal allerwege in den lande
met blijdschap begroet worden. Men
begon zieh angstig af te vragen waar
het heen zou moeten wanneer de
onderhandelingen gestrand waren.
Men wist toch, dat de arbeiders op
den duur het hooid niet hadden kun
nen bieden aan de economische ge
volgen van het conflict en dat ten
slotte de weerstandskas uitgeput zou
rakenmaar men wist ook, dat wan-
over, bedenk, dat er nog een hart
voor je slaat, dat
N een, neen viel Hedwig hem
in de rede, het is alles, alles dood.
Ik heb het al lang gevoeld, dat ik
niet voor het geluk geboren ben 1 O,
moeder, moeder, hoe gelukkig zyt gy
nu 1 snikte zy opeens en zonk naast
haar op de knieën neer. Hoe be-
nyd ik n deze rust en vrede o, waarom
hebt ge my niet meegenomen, moeder
De jonge advocaat boog zieh tot
haar over.
Hedwig, by onze liefde smeek
ik je, kom tot jezelf, wees moedig I
fluisterde hy teeder.
Hy wilde baar zacht omarmen, maar
byna met geweld rukte zy zieh los.
Toen zy zag, hoe hy daarvan schrok,
begonnen haar lippen te beven Zy
greep zyn beide handen en keek hem
langen tyd diep in de oogen.
Kudolf, begon zy toen. Je
bent een goed, edel menseh, jouw
vrouw te zijn, zou het hoogste geluk
van myn leven geweest zyn, maar
het nondlot heeft het anders gewild,
ik kan, ik mag je vrouw niet worden 1
Vpn dit oogenblik af moeten onze
wegen scheiden 1
Wat zeg je nu, Hedwig? riep
haar verloofde uit, haar verschrikt
aanstarend. Je kunt zelf nietmeenen
wat je zegt 1
Neen, neen, Rudolf, ik heb van
daag al den geheolen dag tegen dit
«•geaUik eigenen ook om nuMdw
neer de gedwongen stilstand in de
Noordsehe industrie voort zou moeten
duren, daarmede tevens gepaard ging
een ondermijning van 's lands wel
vaart, waarvan de gevolgen niet zoo
gemakkelyk te herstellen zouden zyn.
'sLandB welvaart begon op het hel
lende vlak te staan, daarvan was
iedereen overtuigd, zoowel de arbei
ders, de werkgevers, als de overige
leden van de kleine Noorschs samen
leving.
Koning Baakon heeft dan ook een
brief aan de bemiddelaars gericht,
waarin hy zyn dank betuigt, en waar
in hy eveneens de hoop uitspreekt,
dat hun voorstel door de beide par-
tyen moge worden aangenomen, en
dat ten minste in de eerste toekomst
zulke scherpe conflicten als deze niet
zullen kunnen voorkomen.
In Portugal zal het den een of ande
ren tjjd nog wel eens weer op een
botsing uitloopen, zoo men de berich
ten van daar tenminste mag gelooven.
Nu is te Lissabon weer groot opzien
verwekt door een
aanval op ben gevangenis
met het doel om 400 politieke gevan
genen, die daar opgesloten zaten, te
bevryden. De aanvallers overrompel
den den by de gevangenispoort ge-
posteerden schildwacht. Toen zy op
het punt stonden de yzeren poort met
geweld open te breken, kwamen mili
taire versterkingen aanrukken, die de
aanvallers op de vlucht joegen- De
bewaking van de gevangenis is thans
opgedragen aan eene groote troepen-
afdeeiing. De Portugeesohe regeering
is ook min of meer verontrust door
de gedragingen van een groot deel der
onder-officieren in het leger. Voorna
melyk onder de sergeanten is de stem
ming al zeer onvriendelyk, daar zy
met de behandeling, die zy van de
zijde der regeering deelachtig worden,
niet tevreden zyn, en steeds nieuwe
eisehen stellen. Het dagblad Novidader
meldt, dat een der laatste nachten 77
sergeanten, behoorende tot verschil
lende regimenten van het Lissabonsehe
garnizoen, in het twee mylen van de
hoofdstad gelegen stadje Belem een
geheime vergadering hielden, teneinde
te beraadslagen over de houding,
tegenover de regeering in acht te
nemen. De Minister van Oorlog, die
van dit complot kennis kreeg, zond
een afdeeling cavalerie met twee
mitrailleurs naar Belem en liet tegen
middernacht het gebouw, waarin de
sergeanten vergaderden, omsingelen.
Het mocht echter niet gelukken, de
oproerigen te arresteeren, daar zy,
toen de cavaleristen het gebouw bin
nen droneen, allen, op vyf na, langs
een geheimen uitweg konden ontsnap
pen. De 5 gearresteerde sergeanten
werden in de gevangenis geworpen.
De president van Portugal.
Arriaga is tot president der republiek
gekozen met 121 stemmen. Machado
kreeg 86 stemmen. Na bekend maken
der stemming heeft Arriaga den eed
op de grondwet afgelegd.
Binnenland.
viel het my zoo zwaar het beslissende
woord te spreken, dat my terneer-
drukte als een doodzonde Laat my
uitspreken, ging zij haastig voort,
zonder op zyn smeekend handgebaar
te letten. Je bent jong en begaafd,
het leven staat voor je open, je hebt
rekening te bonden met jezelf en je
naaste familie, je kunt en moogt geen
meisje tot je vrouw nemen, wier
familienaam bevlekt is.
Neen, neen, zeg maar, wat je
wilt, je weet wel dat ik je lief heb,
dat ik om jouwentwille myne laatste
hartebloed geven zou, maar ik heb
ook myn trots. Als onze verloving
bleef bestaan, dan zou dat een groot
offer zyn, het vervloekende oordeel
van de wereld zou ons beiden treffen,
en ik wil niet de oorzaak van dat
offer zyn. Ik wil den man, met wien
ik my verbind, gelukkig maken eu
niet vroeg of laat een remmende,
drukkende last zyn. In tegenwoordig
heid van myn overleden moeder zeg
ik het jega, Rudolf, je bent vrij 1
Maar hy liet haar ternauwernood
uitspreken. Byna onstuimig greep hij
haar beide handen en met een lan
gen, verwijtenden blik keek hij haar
aan.
Hedwig, ik heb eerbied voor je
verdriet; anders moest ik boos op je
worden om je kleinmoedigheid, zei
hjj diep bewogen. Ik heb gezworen,
mijn levenlang een trouwe vriend
voor je te uilen zyn, hetzij dat vee-
De Trckhondenwet.
1 September a.s. treedt de Trek-
bondenwet in werking, waarom we
hier de voornaamste bepalingen er
van laten volgen.
Het is den houder van een honden
kar verboden die te gebruiken of te
doen gebruiken, tenzy hy als houder
is ingeschreven in een register, aan
gelegd door Burgemeester en Wethou
ders der gemeente, waarin hy woon
plaats heeft. By de inschrijving geven
deze een nummerbewys af. De zegel-
kosten van zoodanig bewys bedragen
75 cent.
liet is den geleider van eene hon
denkar verboden deze te gebruiken
zonder voorzien te zyn van een num
merbewys. Dat bewysnummer moet
hy op de eerste vordering aan de
politie vertoenen.
Het is verboden als trekhonden te
gebruiken of te doen gebruiken
le. kreupele, schurftige, gewonde,
zichtbaar drachtige of zoogende hon
den 2e. nog niet volwassen honden
3e. honden met eene geringere schou
derhoogte dau zestig centimeter.
Tot het tuig moeten behooren een
borstriem van minstens vier centi
meter breedte van zacht leder, rei
kende tot achter de voorpooten en
met strengen verbonden aan een
spoorstok, onder de kar vastgemaakt
tusschen de twee uiteinden van de
boomen, een draagriem van minBtens
zes centimeter breedte en een bnik-
riem van minstens vier centimeter
breedte. De hondenkar moet voorzien
zijn van steunsels, bijv. een steunblok
onder de kar, die voorkomen, dat zQ
den hond drukt, wanneer hy in rust
is, eu van een drinkbak. Op de kar
moeten de naam van den houder en
van de gemeente, waarin hy woon
plaats heeft, alsmede het nnmmer van
de kar goed leesbaar voorkomen. Als
geleider van de hondenkar mag niet
optreden een persoon, die den leeftyd
van 14 jaren nog niet heeft bereikt.
Indien de hondenkar met meer dan
één hond is bespannen, moeten de
honden naast elkander worden gespan
nen. Voor de kar mogen niet meer
dan drie, onder de kar niet meer dan
twee honden worden gespannen. On
der de kar mogen geen honden wor
den gespannen, die, te rekenen naar
de schouderhoogte, niet rechtop onder
de kar kunnen staan. Het is verboden,
dat meer dan twee personen op de
hondenkar plaats nemen. De lading,
met inbegrip van den persoon, of de
personen, op de kar gezeten, moet
zieh in evenwicht bevinden en haar
gewicht mag niet zoo groot zyn, dat
het trekken bovenmatige inspanning
vereiseht De snelheid mag niet groo-
ter zyn dan van een paard in draf.
De Ziekteverzekering.
Naar Het Volk verneemt, is de com
missie van voorbereiding voor de
Ziekteverzekering weder byeengeroe-
pen tegen 7 September a.s.
driet ons bezoekt, hetzy gelnk ons
toelacht of de wereld ons vervloekt.
Ja, in tegenwoordigheid van uw moe
der, wier laatste woord een zegen-
wensch voor ons was, zweer ik je
dat
Neen, neen, zweer niet 1 viel
hem het jonge meisje in de rede. Ik
kan je offer niet aannemen, martel
ons niet, Rudolf. Myn rader is ge
vangen genomen onder de verdenking
een afschuwelyke misdaad bedreven
te hebben. Zoolang ik geen reinen
en onbevlekten naam mee ten huwe
lijk kan brengen, zoo lang mag ik
niets meer voor je zyn! Heb je my
lief, acht je my werkeiyk hoog, buig
dan voor dit onwrikbaar besluit.
Zy stond met hoog opgericht hoofd
voor hem.
Goed, zei hy hoogst ernstig. Ik
acht je om deze woorden des te hooger
en inniger en gaarne geef ik je je
woord terug. Maar in tegenwoordig
heid van je moeder zweer ik je, en
je mag er niet tegen op komen, dat ik
je dezen eed wil doen, dat ik myzelf
niet van myn woord ontslagen be
schouw. Ik ben en blyf je verloofde,
je vriend, raadgever en beschermer I
Juist nu, nu tegenspoed je deel is en
je een ander tehuis zal moeten zoe
ken, nu is het eeu plicht van eer
voor my je helpend en met raad en
daad ter zyde te staan 1
i Wordt oerooigd).