N\ 98 191L
Zaterdag 19 Augustus,
98™
jaargang.
Donkere Schaduwen.
Bij dit uo. behoort een
Bijvoegsel.
ZELFKENNIS.
FEUILLETON.
COL
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs por kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f l,&5.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Inzending van advortantiëL op Maandag en Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
Telefoonnummer 22, Directeur A. F. A. van Skters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesiho Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels50 ct., elke! regel meer lOct
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
Op den beroemden tempel van Apol
lo te Delphi, vooral ook door het
Delphisch orakel in de Grieksche oud
heid bekend, stonden eens als opschrift
de woorden„ken u zelven". Ze waren
daar als een vermaning tot de Grieken,
die den weg naar de wijsheid zochten,
om hen eraan te herinneren, dat zelf
kennis de eenige poort was, waardoor
men op dien weg geraken kon.
Het schijnt soms wei of wij, man-
echen van een later geslacht, deze
vermaning geheel vergeten hebben.
Wij leeren van allerlei, stndeeren
wjjze boeken, meenen soms wonder-
knap te zjjn. Maar de eerste stap op
den weg naar ware wjjsheid slaan wij
gewoonlijk over.
Ib het soms, omdat we geen wijs
heid meer zoeken, maar praetisehe
kennis alleen, waarmee geld te
verdienen valt Dat zou wel het
zekerste lewijs zjjn van inteliectueele
degeneratie en erop wijzen, dat onze
beschaving, als zoovele andere voor
ons, ten ondergang nijgt, dat wjj als
klasse, of als volk, of als samenleving
van volkeren onz.en tjjd gehad hebben
en de leiding aan anderen zullen
moeten overgeven. Want een klasse,
een volk, een maatschappij, die uit
sluitend belangstelling hebben in
materie de dingen, geven daarmee het
duidelijkst bewijs van hnn geestelijke
afsterving en dus ook want het
intellect, de hoogere aspiratie kan
alleen de ontwikkeling der mensch-
heid leiden van de onontkoom
bare vernietiging, die aanstaande is.
Maar ook wjj persoonlijk moeten
van die negatie van de oude Daipbi-
sche spreuk de ongelukkige gevolgeu
ondervinden. De meening dat we door
het opdoen van veel praetisehe kenniB
en het van buiten kennen van een vol
doend aantal feiten voor ons leven ge
borgen zjjn, breektden meesten van ons
in dat leven leelijk op. Pijnlijk onder
vinden we het veelal, dat we vergeten
hebben den eersten, noodzakeljjken
stap te doen en daardoor het leven
door blijven brefcebeenen, totdat veel
verdriet en wrange levenservaring ons
terugdrijven naar de poort, waar nog
altijd de woorden geschreven staan
„ken u zelven".
Want immers dit is de oorzaak van
zoo velerlei lijden, van zooveel ont
goochelingen en teleurstellingen, van
Het mislukken van zoovele levens, dat
wg ons zelven niet kennen. Dat wijten
wij dan aan allerlei omstandigheden,
aan andere mensohen ook vaak, zon
der te begrijpen, dat in ons zelven
maar al te vaak de redenen ver
scholen liggen. Niet, dat het altjjd
aan onze fonten ligthet kan even
goed in onze deugden zjjn grond
Hebben. Het ligt aan ons gebrek aan
zelfkennis daaraan, dat we ons
17
Naar het Duitseh.
Zij was nu bemoedigend en troostend
opgetreden, toen haar vroeger zoo
welgestelde vader wanhopig gebakt
ging onder zijn tegenspoed.
Hedwig was verloofd. Een speel
genoot nit haar jeugd, die eenige
jaren ouder was dan zjj, had nog in
de betere dagen haar hand gevraagd,
en zij, die den jongen man altijd graag
had mogen ljjden, had met vrengde
.ja' gezegd.
De vroegere fabriek van Beek stond
naast die van den iabrikant Andreas
Wichern, en de geljjk met aardsche
goederen gezegende families hadden
vriendschappelijken omgang met el
kaar onderhonden, die tot een liefdes
betrekking tusseben Hedwig en den
jongen Rudoli geleid had.
Toen Karl Beek failliet waB gegaan
had de oude Wichern, die als een
trotsoh bevooroordeeld man bekend
stond, zich wel is waar in het oog
vallend snel van Back teruggetrokken,
maar toch aan de groote neiging van
zjjn zoon, die advocaat was, voor de
nu verarmde dochter van zijn buur
man geen ernstigen tegenstand ge
boden.
Stilzwijgend had hg dis verhouding
ook verder geduld, maar zichzelf
zooveel mogelijk op een afstand ge
zelven niet begrijpen, onze krachten
niet naar waarde weten te schatten,
't Zjj we die overschatten of onder
schatten, dat we de oorzaken niet
kennen van onze eigen stemmingen,
neigingen en hartstochten.
Is het toch ook niet wonderJgk?
Wanneer iemand een bolangrjjk
werk gaat ondernemen, van welks
slagen veel voor hem afhangt, dan
zal hg nauwkeurig alles berekei en,
de werktuigen en gereedschappen,
die hg gaat gebruiken, aandachtig
onderzoeken. Maar onze persoonlgk-
heid, onze gaven en krachten en ook
onze zwakheden, zgn het instrument,
waarmee we ons levenswerk moeten
tot stand brengen, waarmee we ons
geluk, heel het aanzien van ons leren
moeten bevestigen. En do meosten
geven zich de moeite niet, dat in
strument eerst terdege te leeren
kennen. Zoo beginnen ze aan werk,
waarvoor het vaak heelemaal niet
dient en laten anderen arbeid onaan
geroerd liggen, waarvoor het mis-
schian bg nitstek geschikt zou
big ken.
Dat geldt niet alleen voor bepaalden
arbeid in ons leven, maar voor alles
in dat leven. Onze eigenschappen en
onze geaardheid en aanleg maken ons
vaak geheel ongeschikt voor den eenen
levenskring, maar daarentegen voor
treffelijk passend voor een anderen.
De een hoort thuis in een stad, de
ander op het land, de een in een
familiekring, de ander in de eenzaam
heid, de een bg boeken, de ander in
het praetisehe leven. Daarmee mosten
we rekening houden, willen we een
gelukkig en welbesteed leven hebben.
Zeker, de mensch kan zich wel ten
deele plooien en vervormen maar de
omstandigheden, waarin hg leeft. En
wanneer hg daarin leven moet, er
niet nit weg kan, zal hg verstandig
doen, zich zelven daarin niet wrok
kend, maar met een big hart te
schikken, trachtend nog te doen,
wat hg' doen kan. Maar dat plooien
gaat maar tot op zekere hoogte. Een
dwerg kan van zich zelven geen rere
maken door op de teenen te gaan
staan, maar evenmin een reus van
zich zelf een dwerg. En een Napo
leon heeft nu eenmaal een andere
lucht noodig om in te leven dan een
Jan Salie.
Daarom is voor het kiezen van
onzen weg door het leven allereerst
zelfkennis noodig. We zullen dan niet
ons zelven een werk opdringen, dat
we toch niet volbrengen knDnen, ons
in omstandigheden en betrekkingen
plaatsen, die ons gaan benauwen Het
is zoo vaak de iout van menscheu,
die met de beste bedoelingen nog
falen, dat ze zich hebben voorgesteld
iets moois en goeds te bereiken, zon
der vooraf hunne krachten voor dien
weg te meten.
Men moest begrgpen, dat hoe edel
ook een leven van zelfopoffering is,
niemand zoo'n leven moet zoeken,
die niet in zgn natnur een neiging
en de kracht tot zelfopoffering be
houden.
Hedwig had, met hoeveel vrengde
zij zich ook met den beminden man
verlooid had, hem toeh dadelijk, na
dat het ongeluk haar familie had
overvallen, een voorwaarde gesteld,
die een duideljjken kgk gaf op haar
karakter. Zg wist wel, had zg tot
Rudoli gezegd, dat ze maar weinig
kon brengen iu bet huwelgk, even
zeer was zg er van overtuigd, dat
Rndolf haar alleen om haar zelfs
wille liefhad. Maar terwiile van hnn
aanstaand gelnk moest zg er op staan,
eerst dan de eehtgenoote van Rndolf
te worden, als zg in staat was hem
een voldoenden uitzet mede te brengen.
Vergeefs was al do overredings
kracht van den jongen advocaat ge
weest, Hedwig was beslist op haar
eenmaal ingenomen Btandpnnt blgven
staan.
Omdat zg de beklagenswaardige om
standigheden van haar ouders maar
al te goed kende, en wist, dat zij er
niet op kon hopen, van hen een uitzet
te krggen, had zg besloten, haar
groote kunstvaardigheid in het maken
van vrouwelgke handwerken tot be
strijding der onkosten daarvoor te
gebruiken.
Zooder ophouden had zg veie
nachtelgke uren, als alles om haar
heen sliep, gewaakt en gewerkt Menig
aardig sommetje had zg door haar
vigtige handen al bgeen gegaard,
maar door de ziekte van haai moeder
waren de omstandigheden voortdurend
droeviger geworden. Zonder morren.
speurt, en dat bet beter is het een
voudigste werk goed te doen met
een big en gelukkig hart dan een
morrende brekebeen te blijven op
een moeilijken en ztvaren weg, dien
men zich zelf heeft voorgeschreven.
Maar om naar dat begrip zgn leven
te kunnen inrichten, moet men begin
nen met zelfkennis, met te weten,
wat men wil, maar ook te weten, wat
men kan.
(Slot volgt).
Buitenland.
Het sehgnt wel, of in onzen tgdde
menschen, ook zelfs de staatslieden
en diplomaten, het onredelgke en on
zinnige van oorlog voeren steeds dui-
delgker gaan inzien. Het Btreven van
oorlogen door abritage te voorkomen
toont dit duidelijk. Vooral in de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika
beeft dat streven de laatste jaren aan
kracht gewonnen. En het is dan ook
van Noord-Amerika, dat hoofdzakelgk
de drang uitgaat om dit streven vaster
voet te geven en er bg de verhoudin
gen der verschillende mogendheden
rekening mee te houden. Zoo zgn
de arbitrageverdragen tüssohen
Amerika en Frankrijk en Engeland
tot stand gekomen, de eerste ver
dragen tnssehen groote mogendheden,
waarin geen bepaalde geschillen reeds
vooraf aan arbitrage worden onttrok
ken.
Maar de Amerikaansche regeering
wil hierin nog verder gaan en ook
met andere mogendheden dergelgke
verdragen sluiten. Zoo zgn daarom
trent besprekingen geopend met onze
regeering, met Zweden en Duitschland.
Die met Duitschland, de belangrgkste
zeker, hebben reeds tot bepaalde voor
stellen geleid. En de 'Duitsobe gezant
te Washington, Von Bensdori, heeft
aan Knox Het antwoord van Duitsch
land medegedeeld op de voorstellen
van de Amerikaansche regeering,
welk antwoord met de in die voor
stellen neergelegde beginselen geheel
instemt.
Het sehgnt echter, alsof alles toeh
niet zoo vlug van stapel zal loopen,
als de houding der verschillende re-
geeiiugen doet vermoeden. De Ame
rikaansche Senaat dreigt een spaak
in het wiel te steken.
De commissie nit den Senaat voor
bnitenlandsche aangelegenheden wil
van de arbitragetractaten met Frank
rgk en Engeland niet weten. Zg acht
ze geenszins waarborgen voor den
vrede, integendeel meent ze, dat die
tractaten allerlei stof tot oorlog bevat
ten en bovendien acht da commissie
ze ongrondweitig, daar ze den Senaat
de macht ontnemen om nit te maken
welke kwesties aan het scheidsgerecht
onderworpen zullen worden.
Het is eebter wel waarschjjnljjk, dat.
president Taft dezen tegenstand z&l
weten te overwinnen
Behalve van een verdrag met ons
land, Zweden en Duitschland, is er
ofschoon zg wist, dat zg daardoor
Bteeds verder van het zoo begeerde
doel afging, had Hedwig toen haar
heimelgke spaarduitjes in de huis
houding gebruikt.
Hoe wanhopig zg zich ook dikwgls
in haar hart te moede voelde, had zg
toch telkens weer een zonnig, warm
glimlachje voor haar ouders overge
had en onvermoeid was zg in het
troosten en moed inspreken.
Nn echter, nu het noodlot haar
vader de ergste en moeilgkste be
proeving had opgelegd, die een men-
sehenhart kan verdragen, nu voelde
Hedwig ook, hoe de hoop uit haar
eigen hart verdween en er bange
vertwgfeling voor in de plaats kwam.
Gelukkig moest zg ziob veel met
haar moeder bezig honden en alle
aandacht aan haar gevaarlgken toe
stand wgden.
Nadat men haar vader had meege
nomen was het haar eindelgk gelnkt,
de bewnstelooze weer bg te brengen.
Haar moeder had de oogen weer
opgeslagen. Met vermoeide doffe blik
ken had zg in de kamer rondgekeken,
suf waren haar oogen eindelgk op
het doodsbleeke gezicht van haar
dochter blgven hangen, wier lippen
met den besten wil zich niet tot een
glimlach Konden plooien.
Waar is vader? had toen de
zieke eindelgk gevraagd.
Vol liefde had Hedwig zich over
haar heen gebogen en haar van koorts
gloeiend voorhoofd gekost. Daarbg
Mad xg echtar niet kunnen vermijden.
dat haar tranen van brandend ver
driet nit de oogen waren gevloeid en
op het voorhoofd harer moeder waren
neergedrnppeld.
Het is een afschuwelijke ver
gissing, stel n gerust, moeder, had
het jonge meisje met bevende lippen
gefluisterd. Vader komt zeker
spoedig weer terug, vertrouw daarop.
Maar niets dan een bang kreunen
kwam van de pgnlgk verdroogde
lippen.
Ik zal hem nooit weerzien. Ik
weet, dat mgn laatste uur nadert.
O, moeder, als n wist, hoe zulke
woorden mg pfjn doen, fluisterde
Hedwig huiverend, en verborg haar
gelaat aan de borst van haar moeder.
Deze streelde haar met bevende
hand over de mooie lokken.
Jezult gelukkig worden, mijn kind,
En al is het verdriet op dit oogen-
blik ook sngdend, je zult later het
lot dankbaar zgn, dat ik voor eenwig
ben gaan slapen. Ik sterf gerust om
dat ik weet, dat uw toekomst ver
zekerd isl
Gelukkig zag zij de smartelgke
uitdrukking niet, die in de reine hel
dere oogen van haar kind zichtbaar
werd.
U mag immers heelemaal niet
zooveel spreken, moedertje, de heftige
Bchrik heeft u zoo aangegrepen,
fluisterde Hedwig eindelgk, zich be
slist oprichtend. Hier is uw medi-
cgn. Neem haar, moeder, en proheer
een beetje te slapen.
Gehoorzaam liet de doodzieke vrouw
ook van een arbitrageverdrag met
Japan sprake geweest. Tot nu toe is
de houding van Japan, niet zoozeer
tegenover Amerika, maar vooral in
Oost-Azië, niet zoodanig, dat men van
den ernst van het streven der Japan-
sche regeering naar arbitrage een
gunstig idee krggt.
Japan
is de krachtige militaire staat in Azië
en weet dat. De Japanners zgn boven
dien als iedei jong zich pas ontwik
kelend volk eerzuchtig eu begeerig
naar de uitbreiding van hun macht.
Dat hebben ze reeds herhaaldelgk ge-
t- ond en de mededeeling van de
Agenee d'Extrêine Oriënt klinkt daar
om niet zoo heel onwaarschijnlijk.
Volgens die mededeeling zou men
in China het bestaan van een Japanaeb
geheim verbond op het spoor gekomen
zgn, dat streefde naar de opperheer-
scbappg van Japan in Oost-Azië. Ge
noemd agentschap maakt thans een
geheim rondsehrgven openbaar dat
den Japanschen gezanten en consuls
in Oost-Azië door de Japansche re
geering is toegezonden. In dit rond
sehrgven staan allerlei bgzonderheden
over genoemd geheim verbond, dat
zoogenaamd ten doel heeft de bevor
dering van den Japanschen handel,
doch inderdaad een spionnage op
groote schaal in Oost-Azië beoogt.
Het verbond staat onder direct toe
zicht van den generalen staf te Tokio
en heeft zgn hoofdzetel te Peking.
Het heeft allerwegen vertakkingen.
Elk bnreau staat onder leiding van 2
ambtenaren. Een van dezen heeft de
taak zich aan de handelsbelangen
van zgn land te wgden en vriend-
schappelgke betrekkingen aan te
knoopen met de plaatselgke bevolking.
De andere, in de meeste gevallen een
Japansoh officier, maakt van de door
zgn collega aangeknoopte betrek
kingen gebruik om in 't geheim mili
taire en diplomatieke berichten te
verzamelen, die dan naar het hoofd
bureau te Peking worden opgezonden.
Tot het verbond -behooren, behalve
officieren, ook vele particulieren, die
zich geheel aan de belangen van het
verbond moeten wgden.
Het verbond wordt geldelgk ge-
Btennd uit de fondsen van den ge
neralen staf en van het departement
van bnitenlandsche zaken.
Misschien, dat de algemeene ver
kiezingen, die het volgend jaar in
Japan zullen plaats hebben, in deze
buitenlandsche pelitiek van het rgk
ook eenige verandering zullen bren
gen. De strgd zal daarbg vooral gaan
tnssehen de unionisten en nationalisten,
waarvan de eersten vooral de uit-
breidingspolitiek voorstaan.
Het gaat bg dezen strgd ten op
zichte van de binnenlandsehe politiek
vooral om vermindering van belasting
druk als welker kampioenen de na
tionalisten optreden. De correspon
dent van de Tokio schrgft daarom
trent
Men had algemeen verwacht, dat
na den vrede in 1905 de bgzondere
ooriogsbelastingen zouden verminderd
worden. Maar na den oorlog bevond
Japan zich in de positie van een
huiseigenaar wiens huis grooter is
geworden. Sachaiin, Korea en Diao-
tong waren geen geringe gebiedsuit
breiding en de nationale schuld was
verviervoudigd. Het kabinet-Katsoera
werd geplaatst voor de lastige kwestie
of do belastingen en daarmee de
weermiddelen des lands zouden ver
minderd worden. De unionisten dre
ven toen door, dat de belastingen
niet verminderd werden. Eerst scheen
het geheele Japansche volk één van
zin te zijn, waar het gold offers te
brengen voor de weerbaarheid van
Japan. Maar allengs begon tot steeds
breeder kringen het besef door te
dringen, dat de oeconomische ontwik
keling des lands geen gelijken tred
hield met de nitbreiding van het rjjk
in grondgebied. Steeds meerderen zjjn
zich begonnen af te vragen of het
niet tjjd is geworden de oorlogsbe
lastingen te verminderen. De unio
nisten, die tegenstanders zjjn van
vermindering der belastingen, beschik
ken thans nog over een groote meer
derheid (zjj hebben 220 zetels van de
376), maar zjj zullen bjj de aanstaan
de verkiezingen wellicht heel wat ze
tels aan de nationalisten moeten af
staan.
De uitslag van dezen strijd iB
daarom van algemeen belang, omdat
als we reeds zeiden, ook de buiten
landsche politiek er den invloed van
zal ondergaan en hjj dus voor de
vrede en den toestand in Oost-Azië
van belang zal zjjn.
Binnenland.
Rijksmiddelen.
Da rjjksmiddelen brachten in Juli
f214,000 meer op dan in Juli 1910.
Men dient hierbjj in aanmerking te
nemen, dat het accres verkregen werd,
niettegenstaande de wisselvallige suc
cessierechten (die sedert het begin des
jaars per saldo toch nog altijd een
vermeerdering aan wjjzen) in de afge-
loopen maand niet minder dan f 431,289
ten achter bleven. Men kan dus zeg
gen, dat de andere middelen bjj elkaar
een stjjging ondergingen van f 645,000.
De voornaamste bjjdrage daartoe le
verden de directe belastingen, waarvan
de grondbelasting f72,699, de perso
neels belasting f200,423, de bedrijfs
belasting f288,639. Daarentegen gaf
de vermogensbelasting f17,098 min
der, zoodat de geheele groep, bjj een
hoogere opbrengst dan ooit in Juli,
een vermeerdering te zien geeft van
1537,164. Van de indirecte belastin
gen waren het afgescheiden van
de reeds genoemde successierechten
de hypotheekrechten, die f5507
meer en ole registratierechten, die
121,621 meer gaven, waartegenover
de zegelrechten f11,939 minder af
wierpen. Posterjjen en telegrafen gin
gen weder flink in opbrengst vooruit,
zich toedekken en sloot toen werkelijk
uitgeput de oogen.
Hedwig eebter stond haastig op en
ging voor het venster staan. Zjj kon
zich niet meer goed honden, angstige
heete tranen stroomden rjjkeljjk uit
haar oogen.
Toen haar blik toevallig op de straat
viel kromp zjj ineen. Daar stond schou
der aan schouder eene nieuwsgierige
menschenmassa saamgestroomd om
ten minste bet hnis, waar de moord
gepleegd was, van buiten te zien.
Geërgerd keerde het jonge meisje
zich van het venster af.
Zij ging weer voor het ziekbed van
baar moeder staan, met bezorgden
blik merkte zjj op, hoe de ademhaling
heel onregelmatig snel ging. Een ont
zettend bang voorgevoel bekroop haar.
Een nieuwe, zware beproeving stond
haar te wachten.
Ik zal Rudolf schrijven, fluis
terde zjj voor zich heen, zich weer
van het bed afwendend. Ik ben
hem volledige opheldering verschul
digd. O, hoe kon ik ook vermoeden
dat mjj zoo iets afschuwelijks zon
overkomen 1
Zjj zette zich aan tafel en begon te
schrijven. Telkens echter hield zjj
wrer op, ging raar het bed van hsar
moeder en keek naar haar met een
angstige uitdrukking op het gelaat.
Eerst toen zij zich overtuigd had, dat
deze voortdurend kalm bleef liggen,
ging zjj met het schrjjven van haar
brief voort. (Wordt vervolgd.)