N\ 98 191L Zaterdag 19 Augustus, 98™ jaargang. Donkere Schaduwen. Bij dit uo. behoort een Bijvoegsel. ZELFKENNIS. FEUILLETON. COL GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prgs por kwartaal, in Goes f 0,75, buiten Goes, franco f l,&5. Afzonderlijke nummers 5 cent. Inzending van advortantiëL op Maandag en Woensdag vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren. Telefoonnummer 22, Directeur A. F. A. van Skters. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesiho Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma. De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels50 ct., elke! regel meer lOct Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 1—10 regels h 1,— berekend. Bewijsnummers 5 cent. Op den beroemden tempel van Apol lo te Delphi, vooral ook door het Delphisch orakel in de Grieksche oud heid bekend, stonden eens als opschrift de woorden„ken u zelven". Ze waren daar als een vermaning tot de Grieken, die den weg naar de wijsheid zochten, om hen eraan te herinneren, dat zelf kennis de eenige poort was, waardoor men op dien weg geraken kon. Het schijnt soms wei of wij, man- echen van een later geslacht, deze vermaning geheel vergeten hebben. Wij leeren van allerlei, stndeeren wjjze boeken, meenen soms wonder- knap te zjjn. Maar de eerste stap op den weg naar ware wjjsheid slaan wij gewoonlijk over. Ib het soms, omdat we geen wijs heid meer zoeken, maar praetisehe kennis alleen, waarmee geld te verdienen valt Dat zou wel het zekerste lewijs zjjn van inteliectueele degeneratie en erop wijzen, dat onze beschaving, als zoovele andere voor ons, ten ondergang nijgt, dat wjj als klasse, of als volk, of als samenleving van volkeren onz.en tjjd gehad hebben en de leiding aan anderen zullen moeten overgeven. Want een klasse, een volk, een maatschappij, die uit sluitend belangstelling hebben in materie de dingen, geven daarmee het duidelijkst bewijs van hnn geestelijke afsterving en dus ook want het intellect, de hoogere aspiratie kan alleen de ontwikkeling der mensch- heid leiden van de onontkoom bare vernietiging, die aanstaande is. Maar ook wjj persoonlijk moeten van die negatie van de oude Daipbi- sche spreuk de ongelukkige gevolgeu ondervinden. De meening dat we door het opdoen van veel praetisehe kenniB en het van buiten kennen van een vol doend aantal feiten voor ons leven ge borgen zjjn, breektden meesten van ons in dat leven leelijk op. Pijnlijk onder vinden we het veelal, dat we vergeten hebben den eersten, noodzakeljjken stap te doen en daardoor het leven door blijven brefcebeenen, totdat veel verdriet en wrange levenservaring ons terugdrijven naar de poort, waar nog altijd de woorden geschreven staan „ken u zelven". Want immers dit is de oorzaak van zoo velerlei lijden, van zooveel ont goochelingen en teleurstellingen, van Het mislukken van zoovele levens, dat wg ons zelven niet kennen. Dat wijten wij dan aan allerlei omstandigheden, aan andere mensohen ook vaak, zon der te begrijpen, dat in ons zelven maar al te vaak de redenen ver scholen liggen. Niet, dat het altjjd aan onze fonten ligthet kan even goed in onze deugden zjjn grond Hebben. Het ligt aan ons gebrek aan zelfkennis daaraan, dat we ons 17 Naar het Duitseh. Zij was nu bemoedigend en troostend opgetreden, toen haar vroeger zoo welgestelde vader wanhopig gebakt ging onder zijn tegenspoed. Hedwig was verloofd. Een speel genoot nit haar jeugd, die eenige jaren ouder was dan zjj, had nog in de betere dagen haar hand gevraagd, en zij, die den jongen man altijd graag had mogen ljjden, had met vrengde .ja' gezegd. De vroegere fabriek van Beek stond naast die van den iabrikant Andreas Wichern, en de geljjk met aardsche goederen gezegende families hadden vriendschappelijken omgang met el kaar onderhonden, die tot een liefdes betrekking tusseben Hedwig en den jongen Rudoli geleid had. Toen Karl Beek failliet waB gegaan had de oude Wichern, die als een trotsoh bevooroordeeld man bekend stond, zich wel is waar in het oog vallend snel van Back teruggetrokken, maar toch aan de groote neiging van zjjn zoon, die advocaat was, voor de nu verarmde dochter van zijn buur man geen ernstigen tegenstand ge boden. Stilzwijgend had hg dis verhouding ook verder geduld, maar zichzelf zooveel mogelijk op een afstand ge zelven niet begrijpen, onze krachten niet naar waarde weten te schatten, 't Zjj we die overschatten of onder schatten, dat we de oorzaken niet kennen van onze eigen stemmingen, neigingen en hartstochten. Is het toch ook niet wonderJgk? Wanneer iemand een bolangrjjk werk gaat ondernemen, van welks slagen veel voor hem afhangt, dan zal hg nauwkeurig alles berekei en, de werktuigen en gereedschappen, die hg gaat gebruiken, aandachtig onderzoeken. Maar onze persoonlgk- heid, onze gaven en krachten en ook onze zwakheden, zgn het instrument, waarmee we ons levenswerk moeten tot stand brengen, waarmee we ons geluk, heel het aanzien van ons leren moeten bevestigen. En do meosten geven zich de moeite niet, dat in strument eerst terdege te leeren kennen. Zoo beginnen ze aan werk, waarvoor het vaak heelemaal niet dient en laten anderen arbeid onaan geroerd liggen, waarvoor het mis- schian bg nitstek geschikt zou big ken. Dat geldt niet alleen voor bepaalden arbeid in ons leven, maar voor alles in dat leven. Onze eigenschappen en onze geaardheid en aanleg maken ons vaak geheel ongeschikt voor den eenen levenskring, maar daarentegen voor treffelijk passend voor een anderen. De een hoort thuis in een stad, de ander op het land, de een in een familiekring, de ander in de eenzaam heid, de een bg boeken, de ander in het praetisehe leven. Daarmee mosten we rekening houden, willen we een gelukkig en welbesteed leven hebben. Zeker, de mensch kan zich wel ten deele plooien en vervormen maar de omstandigheden, waarin hg leeft. En wanneer hg daarin leven moet, er niet nit weg kan, zal hg verstandig doen, zich zelven daarin niet wrok kend, maar met een big hart te schikken, trachtend nog te doen, wat hg' doen kan. Maar dat plooien gaat maar tot op zekere hoogte. Een dwerg kan van zich zelven geen rere maken door op de teenen te gaan staan, maar evenmin een reus van zich zelf een dwerg. En een Napo leon heeft nu eenmaal een andere lucht noodig om in te leven dan een Jan Salie. Daarom is voor het kiezen van onzen weg door het leven allereerst zelfkennis noodig. We zullen dan niet ons zelven een werk opdringen, dat we toch niet volbrengen knDnen, ons in omstandigheden en betrekkingen plaatsen, die ons gaan benauwen Het is zoo vaak de iout van menscheu, die met de beste bedoelingen nog falen, dat ze zich hebben voorgesteld iets moois en goeds te bereiken, zon der vooraf hunne krachten voor dien weg te meten. Men moest begrgpen, dat hoe edel ook een leven van zelfopoffering is, niemand zoo'n leven moet zoeken, die niet in zgn natnur een neiging en de kracht tot zelfopoffering be houden. Hedwig had, met hoeveel vrengde zij zich ook met den beminden man verlooid had, hem toeh dadelijk, na dat het ongeluk haar familie had overvallen, een voorwaarde gesteld, die een duideljjken kgk gaf op haar karakter. Zg wist wel, had zg tot Rudoli gezegd, dat ze maar weinig kon brengen iu bet huwelgk, even zeer was zg er van overtuigd, dat Rndolf haar alleen om haar zelfs wille liefhad. Maar terwiile van hnn aanstaand gelnk moest zg er op staan, eerst dan de eehtgenoote van Rndolf te worden, als zg in staat was hem een voldoenden uitzet mede te brengen. Vergeefs was al do overredings kracht van den jongen advocaat ge weest, Hedwig was beslist op haar eenmaal ingenomen Btandpnnt blgven staan. Omdat zg de beklagenswaardige om standigheden van haar ouders maar al te goed kende, en wist, dat zij er niet op kon hopen, van hen een uitzet te krggen, had zg besloten, haar groote kunstvaardigheid in het maken van vrouwelgke handwerken tot be strijding der onkosten daarvoor te gebruiken. Zooder ophouden had zg veie nachtelgke uren, als alles om haar heen sliep, gewaakt en gewerkt Menig aardig sommetje had zg door haar vigtige handen al bgeen gegaard, maar door de ziekte van haai moeder waren de omstandigheden voortdurend droeviger geworden. Zonder morren. speurt, en dat bet beter is het een voudigste werk goed te doen met een big en gelukkig hart dan een morrende brekebeen te blijven op een moeilijken en ztvaren weg, dien men zich zelf heeft voorgeschreven. Maar om naar dat begrip zgn leven te kunnen inrichten, moet men begin nen met zelfkennis, met te weten, wat men wil, maar ook te weten, wat men kan. (Slot volgt). Buitenland. Het sehgnt wel, of in onzen tgdde menschen, ook zelfs de staatslieden en diplomaten, het onredelgke en on zinnige van oorlog voeren steeds dui- delgker gaan inzien. Het Btreven van oorlogen door abritage te voorkomen toont dit duidelijk. Vooral in de Ver- eenigde Staten van Noord-Amerika beeft dat streven de laatste jaren aan kracht gewonnen. En het is dan ook van Noord-Amerika, dat hoofdzakelgk de drang uitgaat om dit streven vaster voet te geven en er bg de verhoudin gen der verschillende mogendheden rekening mee te houden. Zoo zgn de arbitrageverdragen tüssohen Amerika en Frankrijk en Engeland tot stand gekomen, de eerste ver dragen tnssehen groote mogendheden, waarin geen bepaalde geschillen reeds vooraf aan arbitrage worden onttrok ken. Maar de Amerikaansche regeering wil hierin nog verder gaan en ook met andere mogendheden dergelgke verdragen sluiten. Zoo zgn daarom trent besprekingen geopend met onze regeering, met Zweden en Duitschland. Die met Duitschland, de belangrgkste zeker, hebben reeds tot bepaalde voor stellen geleid. En de 'Duitsobe gezant te Washington, Von Bensdori, heeft aan Knox Het antwoord van Duitsch land medegedeeld op de voorstellen van de Amerikaansche regeering, welk antwoord met de in die voor stellen neergelegde beginselen geheel instemt. Het sehgnt echter, alsof alles toeh niet zoo vlug van stapel zal loopen, als de houding der verschillende re- geeiiugen doet vermoeden. De Ame rikaansche Senaat dreigt een spaak in het wiel te steken. De commissie nit den Senaat voor bnitenlandsche aangelegenheden wil van de arbitragetractaten met Frank rgk en Engeland niet weten. Zg acht ze geenszins waarborgen voor den vrede, integendeel meent ze, dat die tractaten allerlei stof tot oorlog bevat ten en bovendien acht da commissie ze ongrondweitig, daar ze den Senaat de macht ontnemen om nit te maken welke kwesties aan het scheidsgerecht onderworpen zullen worden. Het is eebter wel waarschjjnljjk, dat. president Taft dezen tegenstand z&l weten te overwinnen Behalve van een verdrag met ons land, Zweden en Duitschland, is er ofschoon zg wist, dat zg daardoor Bteeds verder van het zoo begeerde doel afging, had Hedwig toen haar heimelgke spaarduitjes in de huis houding gebruikt. Hoe wanhopig zg zich ook dikwgls in haar hart te moede voelde, had zg toch telkens weer een zonnig, warm glimlachje voor haar ouders overge had en onvermoeid was zg in het troosten en moed inspreken. Nn echter, nu het noodlot haar vader de ergste en moeilgkste be proeving had opgelegd, die een men- sehenhart kan verdragen, nu voelde Hedwig ook, hoe de hoop uit haar eigen hart verdween en er bange vertwgfeling voor in de plaats kwam. Gelukkig moest zg ziob veel met haar moeder bezig honden en alle aandacht aan haar gevaarlgken toe stand wgden. Nadat men haar vader had meege nomen was het haar eindelgk gelnkt, de bewnstelooze weer bg te brengen. Haar moeder had de oogen weer opgeslagen. Met vermoeide doffe blik ken had zg in de kamer rondgekeken, suf waren haar oogen eindelgk op het doodsbleeke gezicht van haar dochter blgven hangen, wier lippen met den besten wil zich niet tot een glimlach Konden plooien. Waar is vader? had toen de zieke eindelgk gevraagd. Vol liefde had Hedwig zich over haar heen gebogen en haar van koorts gloeiend voorhoofd gekost. Daarbg Mad xg echtar niet kunnen vermijden. dat haar tranen van brandend ver driet nit de oogen waren gevloeid en op het voorhoofd harer moeder waren neergedrnppeld. Het is een afschuwelijke ver gissing, stel n gerust, moeder, had het jonge meisje met bevende lippen gefluisterd. Vader komt zeker spoedig weer terug, vertrouw daarop. Maar niets dan een bang kreunen kwam van de pgnlgk verdroogde lippen. Ik zal hem nooit weerzien. Ik weet, dat mgn laatste uur nadert. O, moeder, als n wist, hoe zulke woorden mg pfjn doen, fluisterde Hedwig huiverend, en verborg haar gelaat aan de borst van haar moeder. Deze streelde haar met bevende hand over de mooie lokken. Jezult gelukkig worden, mijn kind, En al is het verdriet op dit oogen- blik ook sngdend, je zult later het lot dankbaar zgn, dat ik voor eenwig ben gaan slapen. Ik sterf gerust om dat ik weet, dat uw toekomst ver zekerd isl Gelukkig zag zij de smartelgke uitdrukking niet, die in de reine hel dere oogen van haar kind zichtbaar werd. U mag immers heelemaal niet zooveel spreken, moedertje, de heftige Bchrik heeft u zoo aangegrepen, fluisterde Hedwig eindelgk, zich be slist oprichtend. Hier is uw medi- cgn. Neem haar, moeder, en proheer een beetje te slapen. Gehoorzaam liet de doodzieke vrouw ook van een arbitrageverdrag met Japan sprake geweest. Tot nu toe is de houding van Japan, niet zoozeer tegenover Amerika, maar vooral in Oost-Azië, niet zoodanig, dat men van den ernst van het streven der Japan- sche regeering naar arbitrage een gunstig idee krggt. Japan is de krachtige militaire staat in Azië en weet dat. De Japanners zgn boven dien als iedei jong zich pas ontwik kelend volk eerzuchtig eu begeerig naar de uitbreiding van hun macht. Dat hebben ze reeds herhaaldelgk ge- t- ond en de mededeeling van de Agenee d'Extrêine Oriënt klinkt daar om niet zoo heel onwaarschijnlijk. Volgens die mededeeling zou men in China het bestaan van een Japanaeb geheim verbond op het spoor gekomen zgn, dat streefde naar de opperheer- scbappg van Japan in Oost-Azië. Ge noemd agentschap maakt thans een geheim rondsehrgven openbaar dat den Japanschen gezanten en consuls in Oost-Azië door de Japansche re geering is toegezonden. In dit rond sehrgven staan allerlei bgzonderheden over genoemd geheim verbond, dat zoogenaamd ten doel heeft de bevor dering van den Japanschen handel, doch inderdaad een spionnage op groote schaal in Oost-Azië beoogt. Het verbond staat onder direct toe zicht van den generalen staf te Tokio en heeft zgn hoofdzetel te Peking. Het heeft allerwegen vertakkingen. Elk bnreau staat onder leiding van 2 ambtenaren. Een van dezen heeft de taak zich aan de handelsbelangen van zgn land te wgden en vriend- schappelgke betrekkingen aan te knoopen met de plaatselgke bevolking. De andere, in de meeste gevallen een Japansoh officier, maakt van de door zgn collega aangeknoopte betrek kingen gebruik om in 't geheim mili taire en diplomatieke berichten te verzamelen, die dan naar het hoofd bureau te Peking worden opgezonden. Tot het verbond -behooren, behalve officieren, ook vele particulieren, die zich geheel aan de belangen van het verbond moeten wgden. Het verbond wordt geldelgk ge- Btennd uit de fondsen van den ge neralen staf en van het departement van bnitenlandsche zaken. Misschien, dat de algemeene ver kiezingen, die het volgend jaar in Japan zullen plaats hebben, in deze buitenlandsche pelitiek van het rgk ook eenige verandering zullen bren gen. De strgd zal daarbg vooral gaan tnssehen de unionisten en nationalisten, waarvan de eersten vooral de uit- breidingspolitiek voorstaan. Het gaat bg dezen strgd ten op zichte van de binnenlandsehe politiek vooral om vermindering van belasting druk als welker kampioenen de na tionalisten optreden. De correspon dent van de Tokio schrgft daarom trent Men had algemeen verwacht, dat na den vrede in 1905 de bgzondere ooriogsbelastingen zouden verminderd worden. Maar na den oorlog bevond Japan zich in de positie van een huiseigenaar wiens huis grooter is geworden. Sachaiin, Korea en Diao- tong waren geen geringe gebiedsuit breiding en de nationale schuld was verviervoudigd. Het kabinet-Katsoera werd geplaatst voor de lastige kwestie of do belastingen en daarmee de weermiddelen des lands zouden ver minderd worden. De unionisten dre ven toen door, dat de belastingen niet verminderd werden. Eerst scheen het geheele Japansche volk één van zin te zijn, waar het gold offers te brengen voor de weerbaarheid van Japan. Maar allengs begon tot steeds breeder kringen het besef door te dringen, dat de oeconomische ontwik keling des lands geen gelijken tred hield met de nitbreiding van het rjjk in grondgebied. Steeds meerderen zjjn zich begonnen af te vragen of het niet tjjd is geworden de oorlogsbe lastingen te verminderen. De unio nisten, die tegenstanders zjjn van vermindering der belastingen, beschik ken thans nog over een groote meer derheid (zjj hebben 220 zetels van de 376), maar zjj zullen bjj de aanstaan de verkiezingen wellicht heel wat ze tels aan de nationalisten moeten af staan. De uitslag van dezen strijd iB daarom van algemeen belang, omdat als we reeds zeiden, ook de buiten landsche politiek er den invloed van zal ondergaan en hjj dus voor de vrede en den toestand in Oost-Azië van belang zal zjjn. Binnenland. Rijksmiddelen. Da rjjksmiddelen brachten in Juli f214,000 meer op dan in Juli 1910. Men dient hierbjj in aanmerking te nemen, dat het accres verkregen werd, niettegenstaande de wisselvallige suc cessierechten (die sedert het begin des jaars per saldo toch nog altijd een vermeerdering aan wjjzen) in de afge- loopen maand niet minder dan f 431,289 ten achter bleven. Men kan dus zeg gen, dat de andere middelen bjj elkaar een stjjging ondergingen van f 645,000. De voornaamste bjjdrage daartoe le verden de directe belastingen, waarvan de grondbelasting f72,699, de perso neels belasting f200,423, de bedrijfs belasting f288,639. Daarentegen gaf de vermogensbelasting f17,098 min der, zoodat de geheele groep, bjj een hoogere opbrengst dan ooit in Juli, een vermeerdering te zien geeft van 1537,164. Van de indirecte belastin gen waren het afgescheiden van de reeds genoemde successierechten de hypotheekrechten, die f5507 meer en ole registratierechten, die 121,621 meer gaven, waartegenover de zegelrechten f11,939 minder af wierpen. Posterjjen en telegrafen gin gen weder flink in opbrengst vooruit, zich toedekken en sloot toen werkelijk uitgeput de oogen. Hedwig eebter stond haastig op en ging voor het venster staan. Zjj kon zich niet meer goed honden, angstige heete tranen stroomden rjjkeljjk uit haar oogen. Toen haar blik toevallig op de straat viel kromp zjj ineen. Daar stond schou der aan schouder eene nieuwsgierige menschenmassa saamgestroomd om ten minste bet hnis, waar de moord gepleegd was, van buiten te zien. Geërgerd keerde het jonge meisje zich van het venster af. Zij ging weer voor het ziekbed van baar moeder staan, met bezorgden blik merkte zjj op, hoe de ademhaling heel onregelmatig snel ging. Een ont zettend bang voorgevoel bekroop haar. Een nieuwe, zware beproeving stond haar te wachten. Ik zal Rudolf schrijven, fluis terde zjj voor zich heen, zich weer van het bed afwendend. Ik ben hem volledige opheldering verschul digd. O, hoe kon ik ook vermoeden dat mjj zoo iets afschuwelijks zon overkomen 1 Zjj zette zich aan tafel en begon te schrijven. Telkens echter hield zjj wrer op, ging raar het bed van hsar moeder en keek naar haar met een angstige uitdrukking op het gelaat. Eerst toen zij zich overtuigd had, dat deze voortdurend kalm bleef liggen, ging zjj met het schrjjven van haar brief voort. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1911 | | pagina 1