N\ 97 1911.
Donderdag 17 Augustus.
98"e jaargang
Donkere Schaduwen.
ie FEUILLETON.
r
wmmmm
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prfls per kwartaal, in Goes 0,79, buiten Goes, franoo 1,99.
Afzonderlijke nommers 9 cent.
Inzending van advertentlën op Maandag en Woenadag
vóór 2 uren, op VRIJDAG vóór 12 uren.
COIIUNT.
De prijs der gewone ad vertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke) regel meer lOet
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prijs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- eu doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k f 1,berekend.
Bewijsnummers 5 eent.
Telefoonnummer 22.
Directeur A. F. A. vak Sktsrs. Uitgave van de Naaml. Vennootschap ,Goesehe Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
1»Ë WATERLEIDING.
Met een welhaast blij gezicht wan
delt men in deze weken van droogte
den hoek der Kreukelm&rkt om, om
met verlangende oogen te kijken, al
naar een zoete belofte, naar het groote,
witte bord, waarop in duidelijke let
ters te lezen staat, dat in het huis op
dien hoek het kantoor der N. V.
Waterleiding-Maatschappij Znid-Bove-
land gevestigd is.
Waterleiding 1 Dat beteekent altyd
water, volop water en goed water,
zuiver water, geen afspoelsel van da
ken, waar in de goten misschien
doode musschen te rotten liggen. Dat
beteekent een winst aan volksgezond
heid, en de zekerheid dat we eeu
volgenden zomer, hy moge dan nat
of droog zijn, niet meer zoo te
tobben zullen hebben en te slepen
met emmers langs een zonuigen, ver
schroeiden weg.
Wat zouden we nu niet geven voor
zoo'n kraantje in ons huis, dat we
maar te openen hadden! ,'tIs goud,
wat er valt", hoorden we dezer dagen
een vrouw zeggen, die wat water uit
haar emmers morste. Welnu voor min
der dan goud zullen we oiib weldra
de zekerheid kunnen koopen dit goud
altyd in huis te hebben. En hoe eerder
we erbij zullen zijn en hoe meer men
sehen van de spoedige gelegenheid
gebruik zullen maken des te minder
zal het ons kosten.
De directie der Waterleiding-Maat
schappij is van het juiste beginsel
uitgegaan, dat het hier geen financiëele
onderneming geldt, bestemd in de
eerste plaats om winst te maken, maar
een maatregel in het belang der
Zuid-Bevelandsche bevolking. Daarom
wordt de laagBt-mogelijke prys be
rekend en is zy by de vaststelling
der tarieven over 't algemeen nog
ongeveer 50°/q gebleven onder den
prijs, dien zfl volgens de concessie
voorwaarden zou mogen vaststellen.
Die prijs, die uitsluitend afhangt van
de noodzakelijke kosten, kan des
te lager zjjn, hoe meer huizen zich
bij de waterleiding aansluiten. Ook
bij den aanleg is met de te maken
kosten rekening gehouden. Daarom
kan, nn het leggen der huizen dadelijk
na het verleenen der concessie door
de verschillende gemeenten voor
Goes en Kloetinge is die concessie
al aangevraagd kan beginnen,
voor den eersten tijd reductie op den
gewonen prijs van dien aanleg worden
toegestaan. Immers de kosten zijn
voor de maatschappij, wanneer zij
met het leggen der buizen in de straten
bezig is, ook lager. Zoo worden nu
o.a. voor den a inleg der leiding vanaf
de kraan in de hoofdbuis tot in de
woning slechts berekend de werke-
lyke kosten voor materiaal en arbeids
loon zonder eenige vermeerdering
van kosten voor toezicht, administatie
enz., worden by een lengte der leiding
tot 10 M. 25%, voor de volgende 10
M. bovendien 50% en by een lengte
van 20 M. en meer bovendien 75%
Naar het Duitse h.
U vertelt mij niets nieuws, ik kan
u meedeelen, dat ik al van andere
zyde, namelijk van het bekende Man
rits ziekenhuis, dat bij het leven van
den vermoorde de toezegging had
gekregen, dat het met een belangrijke
som in zyn testament bedacht zou
worde», de opdracht heb gekregen,
onderzoek naar het testament te doen.
Ik verbaas mij des te meer over het
verdwynea daarvan, omdat de moor
denaar daar toch eigenlijk geen be
lang bij kon hebben.
Baron Hngo doorstond vry en onbe
vangen den doordringenden blik van
den rechter.
Ik weet u werkelijk daarop geen
passend antwoord te geven, zeide
hy toen op volkomen zorgeloozen
toon. Eerlijk gezegd is voor mij de
ty'ding, dat er geen testament voor
handen is, een meevaller. Ik geloof
niet, dat mijn oom my in zyn testa
ment noemenswaard bedacht zou heb
ben, en tot op dit oogenbiifc heb ik
daar ook niet op durven hopen
De directeur van het Maurits-
hospitaal beweert beslist, dat er een
testament voorhanden geweest is,
ging de rechter peinzend voort.
BI moet het *it den mond van notaris
der kosten van hetgeen de leiding
langer is dan 20 M. op rekening der
Maatschappij gesteld en kan, wanneer
een afnemer dit mocht verlangen de
Maatschappij de geheele kosten van
aanleg der leiding vanaf de hoofdhuis
tot binnen het bebouwde perceel met
inbegrip van één kraan voor hare
rekening nemen, mits jaarlijks bij
vooruitbetalling 10% der kosten van
aanleg door den aangeslotene betaald
wordt.
Het is dus in het belang der toe
komstige waterverbruikers ziohreods
spoedig voor aansluiting op te geven.
De prys kan, gezien het belang dat
ieder bij goed water heeft een be
lang, dat we vooral dezen zomer zoo
duidelijk gevoeld hebben daarhy
bezwaarlijk een beletsel zyn. Die prijs
is min of meer naar draagkracht be
rekend d. w. z. naar de grootte der
huizen, zooal» dat in veel gemeenten
regel is. Voor huiselijk gebruik wor
den daartoe de huizen verdeeld in
twee soorten arbeiderswoningen en
andere. Voor de aerste met één ver
trek is de prijs 10 cents per week.
met twee vertrekken 13 cents per
week en met drie vertrekken 16 cents
per week. Voor andere woningen is,
wanneer zy minder dan 4 vertrekken
hebben, de prys f 10 per jaar met een
toegelaten waterverbruik van 17 IIs.
per half jaar, hebben zy vier ver
trekken, dan is die prys f 12 per jaar
met een toegelaten waterverbruik van
20 M3. per half jaar, terwijl voor wo
ningen met meer vertrekken tot
en met 9 f 3 per jaar voor ieder ver
trek meer betaald wordt en wo
ningen met 10 eu meer vertrekken f 30
per jaar betalen. Voor industrieel ge
bruik is de hoogste prijs, die van 1 tot
249 M3per jaar 20 cents per M3. Daarvan
kan in alle bedrijven ook in boeren
bedrijven geprofiteerd worden, wan
neer tenminste het waterverbruik
minstens 250 M3. per jaar bedraagt
Wanneer men nu berekent, dat de
kosten voor de Maatschappij zelve, in
verhonding met gemeenten als b. v.
Rotterdam, dat zijn water uit de Maas
betrekt, vry aanzieniyk zijn, dan is
de prys zeker niet hoog gesteld en
kan de vergelijking met andere water-
leiding-maatschappyen, die in gunsti
ger conditie verkeeren, best doorstaan
worden. Voor dien prys is men dan
verzekerd van goed water het gansche
jaar door en bevryd van alle lasten,
als pompen, waterhalen eaz.
Men heeft slechts een kraantje open
te draaien en het water, dat ons nu
zoo schraal wordt toegemeten, stroomt
in altyd dnrenden overvloed.
Het is alleen maar jammer, dat we
er dezen zomer al niet van hebben
kunnen proflteeren.
B u i t e u 1 a 11 i.
Het is der republikeinsche regee
ring van
Portugal
tot nu toe nog niet by ster voor den
wind gegaan. Zy heeft met allerlei
Braun zelf vernomen hebben.
Dan moet er toch een afschrift
of iets dergelijks in diens nagelaten
papieren zyn. Misschien heeft mijn
oom ook een tweede testament by het
gerecht gedeponeerd, zei Hugonn
haastig.
De snel opkomende en even snel
weer verdwijnende, bijna loerende
blik, dien de ander hem toewierp,
ontging Alberti niet.
Maar hy vond deze hoopvolle vra
gen heel begrijpelijk de jonge baron
had hem immers dnidelyk te verstaan
gegeven, dat hij wegens de te ver
wachten erfenis maar heel weinig om
den dood van zijn weinig beminden
oom gaf.
By het gerecht is geen testament
gedeponeerd, antwoordde de rech
ter van instrnctie, na eenige seconden
gezwegen te hebben. De papieren
van advocaat Braun zyn eveneens
niet meer onder ons bereik. De oude
heer was vrijgezel, zijn ongehuwde
zuster deed de huishouding voor hem
en deze heeft nn heel onverantwoor
delijk in haar onwetendheid de nage
laten acten van haar broeder voor het
grootste deel verkocht. Al meer las
tige processen zyn daarvan het ge
volg geweest.
Een vluchtig glimlachje speei ie een
oogenblik om de lippen van den V rot-
Maar om tot de eigen 4jk~ roden
van myn verzoek, om n te spieken, te
komen, begon Alberti, die intns-
achen voor zich uit in de ruimte had
oneenigheid onder haar republikein
sche vrienden te strijden, onder wie
zich de afscheiding tussehen gema
tigden en radicalen steeds sterker af-
teekent, en nu en dan hevige aanval
len in de Constituante te verduren.
Maar de meeste zorg baart haar toch
waarschijnlijk nog wel de monarchis
tische samenzwering, die van alle
kanten sehynt te dreigen. Een leider
der royalisten heeft aan een verslag
gever van het blad Mundo verteld,
dat de samenzweerders zeer goed zyn
toegerust en bereid zijn Portugal bin
nen te vallen. Zy zyn, zoo verklaarde
hy, vol goeden moed, en vol vertrou
wen, dat de republiek omver gewor
pen zal worden. In de republikeinsche
party zou een diepe kloof ziju waar
te nemen, die alle kraebt tot verde
diging van de republiek zou verlam
men. In de Kamer zouden de heftige
beraadslagingen over de verkiesbaar
heid van de tegenwoordige ministers
tot president der republiek vooral te
gen Bernardino Machado zyn gericht,
wiens candidatuur van vele kanten
met onwettige middelen zou worden
bestreden. De afgevaardigden zouden
in twee, byna even sterke kampen
verdeeld zyn, zoodat de eindstemming
over het wetsontwerp, die men eerst
daags verwacht, verrassingen zou
kunnen brengen, misschien zelfs hef
tige tumulten, omdat, het volk door
sociaal-anarchistische elementen is op
geruid, zooals tumulten op den twee
den dezer maand reeds bewezen zon
deD hebben. De propaganda der re
publikeinen zon gedeeltelijk met bru
taal geweld zyn doorgezet, zooals in
Brea de Bornes, waar troepen het volk
omsingelden en het dwongen de rede
voeringen der volksmenners aan te
hooren.
Blijkbaar speculeeren dns ook de
royalisten op de oneenigheid der re
publikeinen en het is dan ook te be
grijpen, dat verschillende afgevaar
digden alle mogeljjke moeite doen
om de dreigende partysplitsing te
voorkomen. Alleen in eensgezindheid
kannen de republikeinen de vele
moeiiykheden overwinnen.
Ook in Engeland blijven de moei
iykheden dreigen.
Dk stakingen in Engeland
schijnen maar niet te willen eindigen
en nemen een steeds ernstiger karak
ter aan. Scheen in Londen alles ge
schikt, thans blijkt dit slechts ten
deele het het geval.
De commissie van de stakers heeft
een vergadering gehouden om veie
klachten van de stakers aan te hooren,
voornameiyk naar aanleiding van het
feit, dai vele werkgevers op de eischeu
der stakers geen acht willen slaan en
blykbaar den vroegeren tóestand wil
len herstellen. Maar de transportar
beider? weigeren als vee behandeld
te worden en weigeren daarom de
hervatting van het werk.
Vooral in Oost-Londen dreigt het.
Het nieuwe aantal stakers wordt er
tussehen de 20 en 30 duizend geraamd.
Ben Tillett beschuldigt het havenbe-
zitten starenik zou zoo graag
weten, of u misschien iets van den in
houd van het testament hekend is
Vermoedens kan ik licht uitspie
ken, zei de baron. Het is heel
wel mogelijk, dat mijn oom my in zijn
testament geheel voorbijgaan is, mijn
nicht Dora echter tot universeel erfge
naam heeft gemaakt en belangryke
sommen voor liefdadige doeleinden
heeft vermaakt, maar zooals de zaak er
nn eenmaal toe ligt, kan niemand my
kwalijk nemen als ik als universeel
erfgenaam optreed en de bloedver
wanten mijner nicht, die toch pas in
den derden graad familie van mjj
was, er naar laat fluiten.
Dat zijn particuliere aangelegen
heden waarover my geen oordeel
past, zei Alberti beleefd maar be
slist Op welken voet stond u met
nw nicht I
Oeh, eigenlijk heelemaal niet op
een voet. Z(j was een oude jongejuf
frouw, wantrouwend en gierig. Aan
haar heb ik het hoofdzakelijk te dan
ken, dat ik met myn oom gebrouil
leerd ben geraakt.
Oom en nicht konden het toch
goed met elkaar vinden
De baron trok de wenkbrauwen
samen.
Dat zal ik niet stellig beweren,
zei hij toen op uitgerekten toon,
Mijn oom wa6 wel een beetje bang
voor zün trouwe verpleegster.
Had n heelemaal geen omgang
met uw oom
stuur van Londen van schending van
de gemaakte regeling, zeggende dat
het bestuur de waarborgen van den
minister van handel overboord wierp.
Ook te Southampton zyn de haven
arbeiders begonnen moeilijkheden in
den weg te leggen.
Maar het ergst is toch wel de toe
stand te Liverpool. De stakingscom
missie heeft er het besluit van de
reeders, waarbij de uitsluiting in bet
vrachtverkeer afgekondigd werd, be
antwoord met een manifest, waarbij
de algemeene staking bevolen wordt
voor alle arbeiders in het transport
bedrijf. Hierin zyn dns feitelyk alle
havenarbeiders begrepen. Staakten
er ai reeds zestigduizend man,
thans zal het aantal stakers op
zjjn minst vijfenzeventig duizend
bedragen, daar de spoor arbeiders
zich by de Btakers aansluiten. Van
overheidswege zyn er in Liverpool
zeer krachtige maatregelen genomen
om de orde te herstellen en te hand-
havon. Zoo zyn er thans drie duizend
man cavalerie en infanterie, met de
versterkte politiemacht en nog hon
derden gaandeweg aangeworven bij
zondere constabels. Feitelyk heerscht
er burgeroorlog in Liverpool en vol
slagen anarchie. Oproermakers barri-
kadeeren de straten en vallen niet
slechts de politie aan, maar ook de
brandweer, wanneer deze tracht aan
gestoken branden te blusschen. Brand
heeft ook het hoofdkantoor van den
reedersbond in de aseh gelegd.
De correspondent van de Times
bericht dat er een ernstig op
roer gewoed heeft in de Great
Homerstraat, die de wjjk, waarin de
katholieke Ieren wonen, scheidt van
die, waarin de proteBtantsche Ieren
hun huizen hebben. Tal van winkels
zyn vernield en geplunderd. Naar ge
gd wordt, moesten de te hulp ge
roepen soldaten vuren op de oproer
makers, terwyl dezen elders met de
bajonet uiteengedreven werden. Heel
het verkeer in de haven ligt stil.
Reizigers kunnen naar Amerika even
min vertrekken als ergens anders
heen. De Both-lyn beeft aangekondigd,
dat de dienst gestaakt is. De maildienst
op Amerika is naar Southampton ver
legd.
Binnenland.
Begrafenis De Mares Oyens.
Gisteren had op „Oud Eik en Dui
nen" de teraardebestelling plaats van
den oud-minister De Marez Oyens.
Behalve een vertegenwoordiger der
Koningin waren in den lijkstoet aan
wezig eenige ministers uit het Kabi-
net-Kuyper, n.l. de heeren Loeff,
Harte en Ellisuit het tegen woordig
Kabinet de heeren Kolkman, De Waal
Malefyt en de secretarissen-generaal
van Binnenlandsche zaken en oorlog
als vertegenwoordigers hunner depar
tementshoofden.
Verder waren aanwezig vele leden
der Eerste Kamer, en van hooge ool-
iegiën, en ambtenaars-deputaties.
Onze wegen liepen ver uit elkan
der nadat hij my zyn huis verboden
had, bestond hy eenvoudig niet meer
voor mij.
U zal natuurlijk nw aanspraken
op de erfenis dadelijk laten geiden
Dat kan geen mensch my kwalijk
nemen, ik zeg het volkomen openhar
tig, dat de erfenis mij heel goed van
pas komt. Ik zit er van huis uit niet
heel goed by, het leven in onze kringen
eiseht veel uitgaven, in het vervolg zal
het mij natnurlyk gemakkelyk vallen
die te bestrijden.
Reeds vanmorgen heeft zich een
zekere mijnheer v. Gerstenberg bij
mij aangemeld, zei Alberti als ter
loops. Hy kwam ook wegens het
tastament. Hy beweerde de naaste
erfgenaam van zyn zuster Dora te zijn
en van haar de stelligste verzekering
gekregen te hebben, dat zy in het
testament van haar oom als universeel
erfgenaam was aangemerkt.
Een spotachtig laebje speelde om
Hugo's lippen.
Dus zal ik my vermoedelijk met
dezen heer over onze aanspraken
hebben te onderhouden; nu, dat kan
my koud laten.
Hy stond van zyn stoel op.
Kan ik u ook nog met iets
anders van dienst zijn? vroeg hy
minzaam.
Alberti stond ook op.
Neen, baron, ik zou n graag hee
lemaal den pjjnlyker gang naar het
gerechtsgebouw bespaard hebben. Ik
Algem. Neci. Geheelonthouder sbond
Uit het jaarverslag van den Alg.
Ned. Geheel-Onthondersbond over
19101911 blykt, dat deze op 30 Juni
1.1. 55 afdeelingen met totaal 2208
leden telde.
De oplaag van het orgaan de .Ge
heel-Onthouder" neemt steeds toe.
Tegenover 10,300 in het vorige jaar,
bedraagt ze nu 11,200 exemplaren per
week.
Ruust eu Wetenschap.
De de Genestetbank.
Maandagmiddag is te Bloemendaal
de bank onthuld, die daar ter nage
dachtenis van den jong gestorven
dichter de Genestet is geplaatst. Dr.
B. J. Schepers, voorzitter van de afd.
Haarlem van het Algemeen Neder-
landsch Verbond, sprak de feestrede
uit.
De bank is van Zweedsch graniet
in het voorvlak prijkt in goud het
gedicht: „De liefste plek", en de ge
boorte en sterftedata van den dichter.
De achterzijde heeft iu goud de op
dracht aan de gemeente Bloemendaal.
De begrafenis van Josef Israels.
Gisteren heeft de teraardebestelling
van Jozef Israels plaats gehad op de
lsraëlietischc Begraulplaats aan den
Scheveningschen weg.
Ontzaglijk was de belangstelling by
deze plechtigheid aan den dag gelegd
drie rijtuigen beladen met bloemen
volgden de lijkkoets; op de begraaf
plaats zelve bewogen zich onder de
mensohenmenigte vele autoriteiten en
bekende persoonlijkheden op kunstge
bied.
In een hofrijtnig gezeten kwam even
vóór de aankomst van den rouwstoet
de vertegenwoordiger van H. M. de
Koningin, jhr. mr. W. Röell, kamer
heer in b. ddie in het lijkenhuis
den stoet wachtte.
Onder de talloozen, op den dooden-
akker en onder hen, die in den stoet
waren, werden o. a. opgemerkt de
ministers jhr. mr. de MareeB van
Swinderen, minister van buitenland-
sche zaken en de heer Talma, minister
van landbouw, nijverheid en handel.
Het woord werd eerst gevoerd door
den eerwaarden heer B. de Jongh,
plaatsvervangend leeraar der Instel
ling Gamiloeth Chasadiem, die het
klaaglied dat David heeft gezongen
van zyn Koning Saul „O Sieraad Is
raels op uwe hoogten ligt gij versla
gen", tot uitgangspunt gekozen had
vau zyn lijkrede.
Daarna sprak minister Talma, die
ongeveer het volgende zeide
.Het zei my vergund namens de
regeering aan he graf van dezen
grooten burger, eenige woorden van
eerbiedige hulde te spreken.
Jozef Israels in zijn lang leven be
hoorde tot die genieën, die het leven
van een volk blijvend verrijken, die
een erfenis van het eene geslacht aan
het andere heeft overgedragen en in
hoopte u misschien in de villa van
wjjlen uw oom te kunnen begroeten
Hugo v. Engler maakte een gebaar
van tegenzin.
O neen, riep hjj haastig uit,
niets staat mij zoo zeer tegen als
het geziebt van bloed en lijken.
Dus zuilen wjj elkaar bij de be
grafenis, waarbij ik ook tegenwoordig
zal zyn, weer ontmoeten, ant
woordde Alberti.
De jonge baron nam afscheid. Pein
zend keek Alberti hem na.
Jong, lichtzinnig bloed, mom
pelde hij voor zich heen, maar
eerlijk en openhartig. Hjj kan de
vreugde over de hem zoo onverwacht
ten deel gevallen erfenis nauwelijks
verbergen
VIL
In het woord van den dichter, dat
het hoogste geluk en de diepste Bmart
geen woarden hebben, ligt veel waar
heid, vooral een geheel onvoorbereide
schrik heeft evenals de blik van een
slang iets verlammends.
Hedwig Beck was anders een flink,
energiek en helder denkend meisje.
In haar eerste jeugd door hartelijke
ouders in zekere weelde opgevoed,
benijd door haar minder gelukkige
mede-leerlingen, had zij zich zonder
morren geschikt in den plotsalingen
ommekeer, toen het fortuin haar vader
den rug toekeerde.
Wordl vervolgd.)