N\ 92 1911
Zaterdag 5 Augustus
98ste jaargang.
Donkere Schaduwen.
Bij dit no. behoort een
Bijvoegsel.
11 FEUILLETON.
GOESGHE
Telefoonnummer 22. Directeur A. F. A. van Setebs. Uitgave van de Naaml. .Vennootschap ,G oescha Courant". Hoofdredacteur mr. W. S. Kalma.
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Pr\js per kwartaal, in Goes 0,75, buiten Goes, franco f «,25.
Afzonderlijk® uommers S cent.
Inzending van advertentie,i op Maandaggen Woensdag
vóór 2 uren, op VRIJOA.G vóór ta.uren.
Do prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 et., elke regel meer lOot
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt
de prfjs slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk- en doodsberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h 1,berekend.
Bewijsnummers 5 cent.
tuinbouw meer gevreesd dan bemind
is. Als we het maar aanpakken kon
den 1 zuchten ze allen. Anderen, die
zelf geen tuinbouwproducten naar ons
land uitvoeren, loeren juist op onzen
tuinbouw, om dien te treffen uit weer
wraak.
En boe gemakkelijk kan het bui
tenland -zich niet verschuilen achter
een min of meer denkbeeldige planten
ziekte om den invoer van tuinbouw
producten uit ons land geheel of ge
deeltelik te verbieden of te heiem
meren I
Zoo geeft de NederiandBche Regee-
ring uit eigen bewegiDg en ongevraagd
onzen oeconomischen buitenlandschen
tegenstanders een prachtig wapen in
de hand. Geen dankbaarder methode
dan een tarievenoorlog I Er is wel
geen land, dat niet op een of andere
wjjze gevoelig door ons tarief getroffen
zal worden, en dat zich dus gerech
tigd zal achten onmiddellijk wraak te
nemen door onzen tuinbouw in het
hart te treffen door een hoog invoer
recht zijnerzijds.
Eenerzijds verhooging der productie-
voorwaarden en van den levensstan
daard, anderzijds het schrikbeeld
der repressaillemaatregelen, zie daar
tweo machtige wapenB, elk afzonder
lijk voldoende om onzen nationalen
tuinbouw onberekenbare schade en
een onherstelbaren slag toe te brengen.
Tuinbouwposten komen in het ont
werp tarief slechts enkele voor; de
bestaande vrijstellingen zijn behouden
of een recht, ongeveer neerkomende
op 5 i 6 pCt. van de waarde, is ge
handhaafd. Opvallend is evenwel de
post druiven, welke een zuiver be
schermend karakter heeft. Behalve
dat nimmer gebleken is, dat het West-
land zelf deze bescherming verlangt,
is deze post in hooge mate bedenkelijk
in verband met de internationale po
sitie van Nederland als tuinbouwland.
Ons land toch is door zijn ligging en
zijn veelzydigen tuinbouw aangewezen
als het centrum van den internatio
nalen tuinbouw, en om daarin een
over .regenden invloed te oefenen. Het
zal die zeer gewenschte invloedrijke
positie eehter slechts dan kunnen be
reiken,3 wanneer het zelf geen aan
leiding geeft tot aanstoot, en het goede
voorbeeld blijft geven van vrjjen in
voer van tuinbouwproducten.
Het belang, dat de tuinbouw bjj het
ontwerp tarief heeft, ligt eehter niet
in de eigenlijke tuinbouwposten, maar
elders.
Heeft de Kegeering dat voorbij ge
zien Heeft zij slechts gelet op de
tamelijk onschuldige tuinbouwposten
en niet gedacht aan het verband met
die talrijke andere posten, welke het
leven van onzen tuinbouw metterdaad
bedreiguu
Hoe naief het ook sehijne, men is
bijna geneigd tot deze onderstellingen.
Immers het is niet aan te nemen, dat
willens en wetens een NederlaDdseh
Ministerie moedwillig den natuurlijken
bloei van een onzer meest nationale
en meest gewenschte takken van wel
vaart zou willen verstoren, waarop
de leden van ditzelfde ministerie zoo
menigmaal verklaard hebben trotsch
te zjjn.
Het mag en het kan niet ondersteld
worden, dat een Nederlandseh Mini
sterie zou willen medewerken om bloe
iende streken van ons vaderland brood
en arbeid" te ontnemen ten voordeele
van den buitenlandschen mededinger.
Onze tuinbouwers hebben nimmer
bescherming gevraagd en hebben
steeds het hoofd boven weten te hou
den, soms onder zeer moeilijke om
standigheden. De tninbonw is ook
thans niet gediend van kunstmatige
bescherming, maar heeft het recht te
eisehen dat zijn regelmatige ontwik
kelingsgang door den Nederlandschen
wetgever niet moedwillig worde ver
stoord.
U 11 i t e 111 a 11 d.
Een Arbeidsconflict.
Reeds maandenlang bestaat er een
arbeidsconflict in het kleine fabrieks-
plaatsje CIiambon-Feugerolles nabij St.
Etienne. De metaalbewerkers aldaar
eisehen hoog er loon en een arbitrage
contract voor de regeling van geschil
len. Sinds Februari zijn daar nu
telkens meer of minder ernstige bot
singen voorgevallen tnsschen werkge
vers en nemers, zoodat op een bavol
king van 800 fabrieksarbeiders 700
soldaten in het plaatsje gedetacheerd
zijn ter handhaving van de rust. De
staking van hun personeel beant
woordden de fabrikanten met een
uitsluiting. Toen de fabrieken weder
geopend werden, ontstonden vecht
partijen tnsschen stakers en werkwil
ligen. Dynamietpatronen en revolvers
kwamen er bjj te pas. Nadat eenige
aanslagen hadden plaats gehad op
woningen van fabrikanten, loofden
dezen een som van 1000 fr. uit voor
dengeen, die de daders zon aanwijzen.
Het gevolg was, dat de buisgenooten
van de fabrikanten dreigbrieven ont
vingen, onderteekend door de .Orga
nisation de combat", waarin werd
medegedeeld, dat het uur der vergel
ding geslagen heeft. Aangezien men
geen onschuldigen wilde treffen, werd
aangeraden niet langer onder hetzelfde
dak te wenen met de „uithongeraars*.
De toestand in het plaatsje wordt
als zeer erstig beschouwd men vreest
voor bloedige botsingen, daar het hard
tegen hard gaat. De Temps beveelt
een krachtig optreden aan tegenover
het anarchistische drijven. Het terro
ri8me, schrijft het blad,doet zijn intrede
in de Fransche stedenhet openbaar
gezag is onmachtig dc burgers tegen
haar buitensporigheden te beschermen.
Thans oogst men wat gezaaid is er
zal veel energie toe noodig zijn om
goed te maken wat tien jaar van
krachteloosheid en capitulatie heeft
bedorven.
De Zeelieden,
o. w. dan ook de havenarbeiders
worden gerekend, blijven ook maar
volharden in hun krachtig optreden.
Deze week had te Londen eene ver
gadering plaats van dokwerkers, die
door 4000 personen werd bjjgewoond.
Niettegenstaande 0. a. Harry Orbell,
de leider van de nationale vereeni-
ging van dokwerkers, zieh daartegen
verzette, werd het besluit genomen,
dat het werk niet zou worden hervat,
voordat de reeders en andere werk
gevers zullen hebben gewaarborgd,
dat de Donderdag j.l tot stand ge
komen overeenkomst door hen zal
worden nagekomen. Omstreeks 120 i0
dokwerkers en 1500 kolendragers
hebben nu het werk gestaakt, ten
gevolge waarvan een ernstige strem
ming in het havenbedrijf heerscht.
Men verwacht, dat het aantal stakers
nog zou toenemen. Alleen in de Vic
toria en Albert-dokken wordt nog
gewerkt, terwijL ook het personeel,
voor het havenbestuur werkzaam, aan
den arbeid bleef. Van de particuliere
maatschappijen was het ten slotte
alleen de Royal Mail, waarvoor nog
werd gewerkt. De stakers zjjn meeren-
deels naar hunne woningen terugge
keerd, maar kleine groepjes verzamel
den zieh bij de toegangen tot de
haven, om een aantal opruiers uit
eigen kringen. De leiders hebben
blijkbaar niets meer over de lieden
te zeggen. Hun werd beduid, dat zjj
maar moeten zorgen, betere arbeids
voorwaarden te verkrijgen, en zich
overigens met de staking niet te
bemoeien.
Eene groote politiemacht was in de
dokken geconcentreerd, maar tot
heden was haar tusschenkomst niet
noodig.
De staking der havenarbeiders in
Rusland duurt nog steeds voort. Het
totale aantal stakers bcdi-zgt 'Hans
12.000, terwijl er 4000 zijn blijven
doorwerken. Op 65 van de 96 in de
haven liggende stoomschepen wordt
niet gewerkt.
Binnenland.
Koningin en Prins te Utrecht.
De Koningin en de Prins hebben
gisteren een ofihciëel bezoek aan
Utrecht gebracht. Zij werden door
het dag. bestuur ten geuieentehuize
ontvangen, bezochten daarna de fa
briek van zilverwerken van de firma
Begeer en gebruikten vervolgens het
noenmaal, hnn door den gemeenteraad
aangeboden. Om half 3 deed men een
rijtoer door de stad en werd het
Nederl. Gasthuis voor behoeftige oog
lijders bezocht.
De burgerij toonde een hartelijke
geestdrift.
Sociale Wetgeving en de Christelijke
Werklieden.
Maandag heeft er een vergadering
plaats gehad van de bestnren der
Christelijke Werklieden-organisaties,
als vervolg op de vergadering van 18
Jnli j.l., waarin in beginsel de wen-
scheljjkheid werd uitgesproken van
het organiseeren van een actie ten
gunste van de door het ministerie
Het tarief en de tuinbouw.
Het is niet te ontkennen, zoo be
gint het Juli-blaadje van de vereeni-
ging „Het Vrije Railverkeer", de tuin
bouw is tegenwoordig in de mode.
De tuinbouw heeft succes in het
buitenland; de beste mannen, die de
tninbonw in het buitenland heeft, ver
waardigen zieh, nn al driejaren achter
een, naar ons land te komen om
nationale bloomenfeesten mee te vie
ren zij hebben er zelfs een primitief
logis na een reis vol hindernissen naar
een bijna geheel van het verkeer af
gesloten plaats als Boskoop voor over
gehad.
Geen wonder dat Nederlandsche
Ministers en andere autoriteiten stam
gasten zijn geworden op tuinbouw-
feestmalen, en daar gaarne hulde bren
gen aan dien Hollandsehen tak van
welvaart, die het nationaal bewustzijn
zoo aangenaam streelt.
Er is heel wat door onze autori
teiten getoast op dien tot voor kort
vrijwel genegeerden tuinbouw, nu
eensklaps bleek, welke beteekenis het
bnitenland aan onze bollen en hoornen,
kooien en druiven, zaad en groente
toekende. Het werd een wedijver onder
onze autoriteiten, wie hem het warmst
kon verheerlijken en op wien hunner
het sterkst de internationale roem
van den tuinbouw zou afstralen.
En terwjjl de ministers daar in Zeist,
in Haarlem en in Boskoop hulde
brachten aan den durf en de geest
kracht, waarmede de opeenvolgende
geslachten van kweekers en tuinders
de nationale productie alleen van
dezen tak van bodemeultuur hebben
woten op te voeren tot vijfentwintig
millioen gulden 'sjaars, werkten zjj
in stilte mede om door één penne-
streek alles te vernietigen, alles te
ontwortelen, wat noeste vljjt en vol
harding zonder eenigen noemons-
waardigen steun van staatswege ge
durende minstens een halve eeuw
hadden opgekweekt.
Want wanneer het tarief onveran
derd wet wordt het tarief dat ook
de handteekeningen draagt van de
Ministers van Landbouw en van
Bnitenlandsche Zaken, die geregeld
met den tuinbouw in aanraking zijn
gekomen dan zal er niet meer te
toasten zijn op dien „henglijken voor
spoed" en die „belangrijke oecono-
mische beteekenis" en dat „levens
belang voor geheel ons vaderland",
maar dan zal do tuinbouw zijn zoo
moeitevol door eigen inspanning ver
worven positie, althans voor een goed
deel moeten prijsgeven en den strijd
om den voorrang, waarin de Neder
landsche tuinbouw juist overwinnaar
gebleven was over de geheel linie,
moeten opgeven.
Wat is het geheim van het succes
van den tuinbouw in al zijn vertak
kingen? Vooreerst de bij uitstek
gunstige natuurlijke omstandigheden
en de van geBlacht op geslacht over
geërfde ervaring van kweeken. Maar
daarnaast vormen een factor van zeer
overwegende beteekenis, die ook door
de vele bnitenlandsche ambtenaren,
die op studiereizen naar ons land zijn
gezonden, in hunne rapporten alge
meen wordt erkend, de goedkoopn
prodnetievoorwaarden, en in verband
daarmede, de in verhouding tot het
bnitenland goedkoopere levensstan
daard.
Het nieuwe tarief zal aan die be
voorrechting, welke ons land zich tot
dusver zelf verleende boven het
buitenland, onherroepelijk een einde
maken. De levensstandaard wordt
even hoog als in landen met een be
schermend tarief, de hulpmiddelen
die het tuinbouwbedrijf noodig heeft,
worden duurder, de arbeidsloonen
zuilen mogelijk stijgen, zonder dat er
voor den arbeider zei ven eenig voor
deel aan verbonden is, omdat zijn
uitgaven misschien zelfs nog hooger
zullen stijgen dan de vermeerdering
van zjjn geldloon bedraagt Onver
dachte getuigen als de reohtsche
Kamerleden Van Dedem en de Wjjker-
slooth hebben het volmondig erkend.
En men vergete toch vooral niet, dat
de overgroote meerderheid van tuin
bouwers behoort tot het kleinbedrijf,
met zeer geringe winsten tevreden is
en derhalve zelfs geringe vermeerde
ring van bedrijfskosten niet zou
kunnen dragen, want hunne inkomsten
zouden niet vermeerderen.
Nederland is niet het eenige tuin-
bonwland. Van alle zijden richten
zieh afgunstige blikken op ons zoo rijk
gezegend vaderland, en overal ligt
jaloersche naijver op de loer, om ons
van de wereldmarkt te verdringeD,
van de plaats, die wij na jaren van
volhardenden strijd ons verworven
hebben.
Duitschland wil zieh zelve van
groenten voorzien en de Dnitsche
Regeering zendt telkens nieuwe des
kundigen uit om de Nederlandsche
groentecultuur te bestudeeren en moe
digt op alle mogelijke wjjze met echt
germaanseh doorzettingsvermogen de
eigen Dnitsche teelt aan.
België ziet zijn druiveninvoer in
Nederland metleede oogen verdringen
door oDze eigen Westlandsehe teelt,
en Frankrijk verliest zelfs op een
markt als Brnssel terrein voor afge
sneden bloemen, daar het niet tegen
Aalsmeer' op kan.
Zwitserland heft nn al een abnor
maal hoog invoerrecht op bloembollen,
dat vermoedelijk slechts kan worden
afgekocht door zelfs het tegenwoor
dige NederiandBche recht van 5 pCt.
op kaas te laten vallen.
Amerika heeft reeds gedreigd met
een verhooging van het invoerrecht
op bloembollen met 100 pCt., indien
het voorgestelde Nederlandsche reelit
op buiten)and6eh meel werkelijkheid
mocht worden.
Het zijn maar enkele staaltjes om
te doen zien, dat Nederland om zijn
Een seconde lang heerschte er een
doodelijke stilte in het vertrek.
De rechter hield in dien tijd oort-
durend zijn blik op den mechaniciën
gevestigd. Deze sloeg echter de oogen
niet neeropen en onbevangen beant
woordde hij den blik van den be
ambte.
U leeft in moeilijke financieele
omstandigheden, niet waar vroeg de
laatste nu plotseling.
Beek werd gloeiend rood in het ge
zicht.
Mijn ongeluk is immers in de ge-
heele stad bekend, antwoordde h(j op
bitteren toon. Enkele jaren geleden
was ik nog een rijk man. Plotseling
vervolgde mij het ongeluk, nog meer
had ik intussehen te lijden van val-
sehe vrienden, die ik argloos ver
trouwde, die mij alles afhandig wis
ten te maken. O, het is een ongeluk,
arm te zijnl kreunde hij nu opeens,
terwijl zijn blik met een smartelijke
uitdrukking op ziin vrouw bleef rus
ten, die zieh blijkbaar in het iaatBte
stadium der longtering bevond. Mijn
arme hen, in onze vroegere otu-
standigü. ""en zou zij in het zonnige
Zuiden genezing hebben kunnen zoe
ker.
Laten wij niet afdwalen, zei nu
Alben- U heeft vermoedelijk veel
schulden
Weer speelde er een trek van moei
lijk bedwongen drift om de lippen van
Beek.
Ja ik heb schalden, antwoord
de hjj, een anderen kant uitkijkend.
Niet alleen de zware last van het on
geluk heb ik te dragen, de grootste
zorgen worden mi) bereid door harde
sehuldeisehers, die in gelnkkiger
dagen meermalen groote sommen
aan mij verdiend hebben, dan ik hun
nn schuldig ben en o zoo graag zou
willen betalen 1
De rechter was begonnen in de ka
mer op en neer te loopen en zoo toe
vallig vlak bij een zijwand van de
kast blijven staan. Toen hjj daarop
een vierkant, wit met een blauw stem
pel bedrukt stukje papier zag vastge
plakt, keek hij den mechaniciën weer
scherp aan.
Is deze kast verzegeld vroeg hij
De lippen van den slotenmaker tril
den zenuwachtig.
Gisteren heb ik bezoek gehad
van den deurwaarder.
Verzegelde hij nw laatste meu
belen
Juist. Bij nam het laatste geld
mee, dat ik nog bezat. Alleen mijn
gereedschap heeft hij mij gelaten
De slotenmaker scheen er nog iets
bj]' te willen voegen, maar hij werd
blijkbaar door verdriet overmand. Hij
beet zich op de lippen en keerde zich
haastig om.
Zijn dochter sloeg haar arm om zijn
hals en keek hem, diep bewogen, in
het gelaat.
Houd moed, vader, er zullen weer
betere tijden komen, fluiBterde zy.
De rechter vut instructie had z$n
oogen afgewend. Hjj was, als om ge
legenheid te hebben even na te den
ken, in de kamer op en neer gaan
loopen. Toen liep hjj naar de deur,
die naar het aangrenzende vertrek
leidde.
Hij wierp een blik in de kale ruimte.
Onverschillig bleven zijn oogen op
de eenvoudige werkbank, rustenwelks
bovenblad met allerlei werktuigen, ha
mers, vijlen, boren en graveermesjes
bedekt was.
Dit is dus uw werkplaats zei hjj,
nu weer tot den werktuigkundige,
terwijl de commissaris de werkplaats
geheel binnenging en bij de werkbank
ging staan.
De mechaniciën knikte bevestigend.
Ik moest mjj in deze bescheiden
woning zoo goed en zoo kwaad ais
het ging inrichten, antwoordde hij
ook bij de deur van de werkplaats
staan gaande.
Op dit oogenblik stiet de commis
saris een kreet van de grootste ver
bazing uit.
Alstublieft, mijnheer, kom eens
even hier 1 riep hjj toen op haastigen
toon, die zeer bij zijn anders kalme
en onverschrokken gemoedsgesteld
heid afstak.
Nu vroeg Alberti, onwillekeurig
naderbij komend
Ook de mechaniciën keek verbaasd
op en volgde den rechter op den voet.
(Wordt vervolgd).
Naar het Dnitsch.
Dat kan ik werkelijk niet zeg
gen, bekende hij. Het onweer had mij
zeker slaperig gemaakt, ik deed alles
wat ik kon om wakker te blijven, ik
trok mijn werkbank vlak voor het
raam u ziet, daar staat zQ nog
ja, ik maakte het venster open in de
hoop, dat de koele nachtlucht mij
wakker zou houden, maar ten slotte
heeft de vermoeidheid toch over mijn
wil gezegevierd. Toen ik wakker werd,
was het al vijf uur in den morgen,
en ik ging nu vlug naar bed, nadat
ik mjj eerst overtuigd had, dat mijn
vrouw sliep.
Heeft u dus vannacht niets on
gewoons opgemerkt
Niet bot minste.
Is u gisterenmiddag bij uw buur
man, baron v. Engler, aan 't werk
geweest
Enkele minuten. De biron had
het ongeluk gehad de brandkast dicht
te slaan, terwj;l de sleutel nog in de
kast lag. Omdat de kast nog uit mijn
voormalige fabriek afkomstig is, was
ik met de constructie van het slot
volkomen vertrouwd. Het gelukte mij
-de kast in een paar minuten te openen.
Werd u daarvoor betaald?
Een bitter glimlachje speelde om de
lippen van Beek.
De heer baron vond het gepast
m\j met een halve mark af te schepen,
zei hjj.
Is u sinds dien tjjd niet meer in
de naburige villa geweest?
Neen I
Weet u niet, wat er sinds dien
tjjd in het huis van den heer baron
is voorgevallen
Verbaasd keek Beek den rechter
aan, wiens vragen hem blijkbaar pijn-
ljjk begonnen te hinderen.
Wat zou er dan gebeurd zijn?
vroeg hjj angstig.
Alberti keek hem doordringend aan.
Is u daar werkelijk niets van bekend
vroeg hjj toen, ieder afzonderlijk
woord met nadruk uitsprekend. Wel
nu, dan zal ik het u vertellon. De heer
baron v. Engler en zjjn nicht zjjn van
nacht door misdadige hand om het
leven gebracht en de brandkast is
leeggeplunderd.
Groote God 1 riep de mechsnie'ë .i
uit, terwijl hij vaalbleek in t gezicht
werd. Dat is immers niet mogjijia I
Neen, neen, dat kan niet zjju
Ook de zieke vrouw in het bed sliet
een kort» kreet van schrik uit.
Het jonge meisje echter ging onwil
lekeurig wat dichter bjj haar vaoer
staan. Aan een innerljjken drang ge
voig gevend, legde zjj beschermend
haar hand op zjjn arm, terwjjl zjj te-
geljjkertjjd met wijdgeopende, angsti
ge oogen naar den rechter keek.